NYENRODE CORPORATE GOVERNANCE INSTITUUT LEADERSHIP, ENTREPRENEURSHIP, STEWARDSHIP NYENRODE. A REWARD FOR LIFE
VOORWOORD Goed functionerende corporate governance is van groot belang: voor ondernemingen, individuen en de maatschappij als geheel. In gevallen waarin de corporate governance faalt, komt veelal de vraag naar boven: Wisten we wat we deden? Een vraag die achteraf gesteld wordt aan bestuurders, commissarissen, institutionele beleggers, beleidsmakers, externe toezichthouders en andere spelers in het speelveld van corporate governance. Het antwoord op deze vraag is helaas nog vaak: Nee! Wetgeving, internationale principes en zelfregulerende codes gericht aan ondernemingen, bestuurders, toezichthouders en aandeelhouders zijn bedoeld om richting te geven aan de gedragingen binnen ondernemingen. Maar (zelf)regulering alleen blijkt niet genoeg. We zijn de afgelopen jaren overspoeld door nieuwe wet- en regelgeving in een poging om falende corporate governance tot een minimum te beperken. Om een volgende stap te kunnen zetten is onderzoek naar de effectiviteit van deze regulering nodig en onderzoek naar alternatieve, multi-disciplinaire oplossingsrichtingen met oog voor de drijfveren achter gedrag. Onderzoek is cruciaal in het relatief jonge wetenschappelijke vakgebied van corporate governance en voor het debat dat op dit moment gevoerd wordt. De aanpak van het Nyenrode Corporate Governance Instituut (NCGI) op het gebied van onderzoek, opleiding en opinie kenmerkt zich door interdisciplinaire samenwerking tussen toonaangevende wetenschappers en praktijkbeoefenaars. Om ervoor te zorgen dat corporate governance reforms zich niet meer uitsluitend richten op (meer) regelgeving en beleid, maar dat zij daadwerkelijk leiden tot beter inzicht in het eigen gedrag, zijn allereerst de feiten nodig. En die feiten vragen om een handreiking vanuit de praktijk. Daarom roepen wij vanuit het NCGI ondernemingen, bestuurders, commissarissen, institutionele beleggers en andere betrokkenen op om een bijdrage te leveren aan het delen van feiten, kennis, ervaringen en dilemma s. Het Nyenrode Corporate Governance Instituut biedt hiertoe graag het platform. Dr. Daniëlle Melis MBA Voorzitter Nyenrode Corporate Governance Instituut
3 PIJLERS: ONDERZOEK, OPLEIDING EN OPINIE Nyenrode Business Universiteit heeft van oudsher sterke banden met het Nederlandse bedrijfsleven. Al bij de oprichting in 1946 namen de captains of industry van (voorlopers) van enkele toonaangevende Nederlandse corporates zoals Air France-KLM, Shell, Unilever, Philips en Akzo Nobel, het initiatief voor een instituut waar an actioninclined, internationally focused generation of new business leaders zou worden opgeleid. Anno nu is corporate governance als thema nog steeds onlosmakelijk verbonden met Nyenrode. Het Nyenrode Corporate Governance Instituut (NCGI) kent drie pijlers: Onderzoek Opleiding Opinie Beter bestuur vereist beter onderzoek. Prof. dr. Leen Paape RA RO CIA - Dean Het NCGI is ontstaan vanuit een denktank van een dertigtal hoogleraren en vooraanstaande academici, die in Nederland kunnen worden gerekend tot de top in hun vakgebied. Het Nyenrode Corporate Governance Instituut bestrijkt de volgende specifieke aandachtsgebieden: Board Practices and Leadership Codes, Company Law and Supervision Governance and Capital Markets Integrity and Compliance Onderzoek De praktijk van corporate governance vraagt om een handreiking naar elkaar van verschillende onderzoeksdisciplines. Er moet een brug worden geslagen tussen juristen en economen, economen en gedragswetenschappers, gedragswetenschappers en filosofen, filosofen en juristen, etcetera. Slechts het verruimen van het blikveld buiten het eigen onderzoeksterrein voorkomt een tunnelvisie op de problematiek van corporate governance. De afgelopen jaren hebben verschillende leden van het Nyenrode Corporate Governance Instituut onderzoeken uitgevoerd voor onder andere de Monitoring Commissie Corporate Governance, de Monitoring Commissie Code Banken, ministeries, ondernemingen en institutionele beleggers. Ook hebben zij onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek verricht naar verschillende corporate governance thema s. Die onderzoeken hebben geleid tot publicaties en hebben in belangrijke mate bijgedragen aan het debat over corporate governance. Onderzoek door het Nyenrode Corporate Governance Instituut betekent: Onafhankelijk (wetenschappelijk) onderzoek Praktijkgerichte onderzoeksagenda Concrete oplossingen voor bestaande problemen (de brug tussen theorie en praktijk) Corporate Governance heeft zich in tien jaar tijd verbreed van een beperkte set van normen en best practices over hoe commissarissen en directies met elkaar omgaan, naar een visie op de manier waarop ondernemingen omgaan met hun maatschappelijke verantwoording. Prof. dr. Ronald Jeurissen
Sturen op kernwaarden, cultuur en gedrag is geen spel voor leiders met zwakke knieën. Die complexe uitdaging vliegen wij vanuit verschillende disciplines aan om oude paradigma s te doorbreken. Dr. Olof Bik RA Opleiding De borging van good corporate governance vraagt om het voortdurend opleiden van sleutelfiguren van de organisatie. Zij dienen met behulp van excellente executive education programma s steeds op de hoogte te blijven van de laatste academische inzichten voor de voor hen relevante praktijk. Het Nyenrode Corporate Governance Instituut draagt binnen Nyenrode bij aan de academische kwaliteit van: programma s gericht op (non-)executives board level, zoals het New Board Program en de Nyenrode Commissarissencyclus programma s gericht op (senior) executives, zoals Inzicht in Corporate Governance en Behavioral Corporate Governance maatwerkprogramma s gericht op specifieke vraagstukken of functies, zoals Pension Fund Governance Het NCGI brengt theorie en praktijk op het gebied van corporate governance samen: toepasbaar, spraakmakend en gefundeerd. Het brandpunt van het debat. Mr. Jan Maarten Slagter - Nyenrode New Board Program Opinie Good corporate governance vraagt om opinievorming en debat op basis van feiten. Daarvoor zijn nodig: een dialoog tussen wetenschap en praktijk over actuele governance thema s knowledge sharing tussen experts initiëren van nieuw multidisciplinair onderzoek Het Nyenrode Corporate Governance Instituut draagt bij aan opinievorming door: NCGI-nieuwsbrief (maandelijks) over onderzoek, actualiteit en opinie seminars, congressen en rondetafels voor de wetenschap en de praktijk academische content voor onderwijsen onderzoeksprogramma s op het gebied van corporate governance (wetenschappelijke) publicaties, voordrachten en media-optredens De multidisciplinaire blik van het Nyenrode Corporate Governance Institute (NCGI) heeft meerwaarde voor zowel de NCGI-deelnemers als de discussie over Corporate Governance in den brede. Deze wordt namelijk te vaak, te eng vanuit louter de juridische invalshoek gevoerd. Prof. dr. mr. Marcel Pheijffer RA
de leden van het nyenrode corporate governance instituut zijn: Dr. Daniëlle Melis MBA (voorzitter NCGI) Dr. Marta Berent Prof. mr. dr. Barbara Bier Dr. Olof Bik RA Prof. mr. dr. Arco Bobeldijk Prof. dr. Gijs van Bussel Dr. Joost van Buuren RA Tom Cummings MA Prof. dr. Roberto Flören Prof. dr. Paul Frentrop Prof. dr. mr. Lisette van der Hel Prof. dr. Paul Hilbers Prof. dr. Bob Hoogeboom Arthur Izeboud RA Prof. dr. Ronald Jeurissen Dr. Edgar Karssing Mr. Roy Kramer Prof. Fred Lachotzki Dr. Tineke Lambooy LLM Drs. Marjan Lubbers MSOD Prof. dr. Leen Paape RA RO CIA Prof. dr. mr. Marcel Pheijffer RA Mr. Hans Plesman Prof. dr. Ruud Pruijm Drs. Remko Renes RA Prof. mr. Steven Schuit Mr. Jan Maarten Slagter (1/9/2014) Prof. dr. Roland Speklé Prof. mr. Bas Steins Bisschop MCJ Drs. Marlies de Vries RA De beloningsmores- en duurzame beloningsdiscussie is een paar apart in governance-land. De multidisciplinaire benadering binnen ons Nyenrode instituut sluit perfect aan bij ons stewardship uitgangspunt. Prof. dr. Gijs van Bussel Carla de Roover (manager NCGI)
Contact Meer informatie over het Nyenrode Corporate Governance Instituut is te vinden op onze website: www.nyenrode.nl/ncgi Wilt u op de hoogte blijven van de onderzoeksagenda, het actuele onderwijsaanbod of uw opinie met ons willen delen, schrijf u dan nu in voor de nieuwsbrief van het Nyenrode Corporate Governance Instituut! Voor specifieke onderzoeksaanvragen of andere activiteiten van het NCGI kunt u contact opnemen met: Nyenrode Corporate Governance Instituut Carla de Roover Manager NCGI NCGI@nyenrode.nl +31 346 291 417 +31 6 13 034 706 Nyenrode Business Universiteit Straatweg 25, 3621 BG Breukelen Postbus 130, 3620 AC Breukelen www.nyenrode.nl 05-2014 NYENRODE CORPORATE GOVERNANCE INSTITUUT NCGI ONDERZOEK OPLEIDING OPINIE NCGI@nyenrode.nl www.nyenrode.nl/ncgi NYENRODE. A REWARD FOR LIFE NYENRODE. A REWARD FOR LIFE