Gemeenteraad van Delft Postbus 78 2600 ME Delft Delft, 8 april 2013 Geachte dames en heren, Tijdens de vergadering van de raadscommissie SVR van 6 februari hebben wij onze bezwaren tegen het bestemmingsplan Bomenwijk toegelicht. Door middel van een 'alternatief plan' hebben we laten zien dat aan onze bezwaren tegemoet gekomen zou kunnen worden binnen de afspraken van de ontwikkelingsovereenkomst van 2007. Voor de commissie was dit aanleiding wethouder De Prez te vragen met ons in gesprek te gaan. Dat is inmiddels gebeurd en als resultaat daarvan heeft u onlangs een brief van het college gehad. Over de gang van zaken na 6 februari en over de uitkomst zijn wij zeer teleurgesteld. Het ambtelijk overleg op 21 februari hebben wij als zinloos ervaren omdat er noch van de kant van de gemeente noch van de kant van Vestia/Ceres enige bereidheid was over de inhoud van onze voorstellen te praten. Tijdens het gesprek met wethouder De Prez werd duidelijk dat we als het gaat om aanpassingen op het bestemmingsplan feitelijk gegijzeld worden door situatie bij Vestia: om Vestia te binden aan de afspraken over de vernieuwing van de Bomenwijk wil de gemeente niet afwijken van de met Vestia gesloten anterieure overeenkomst. In die overeenkomst, over het bestaan waarvan wij eerder (al dan niet bewust) nooit zijn geïnformeerd, is gedetailleerd vastgelegd dat het uitvoeren van het masterplan één op één wordt mogelijk gemaakt in het bestemmingsplan. Als er al ruimte is om nog iets te wijzigen (bijvoorbeeld aan de hoogte van de toren, de bedrijfsruimten aan de Wilgenlaan en de woningen aan de Esdoornlaan), dan waren we daarvoor volgens de wethouder bij hem ook aan het verkeerde adres. Niet hij, maar u als gemeenteraad gaat daar nu over. De brief van het college versterkt ons gevoel dat we onze tijd hebben verdaan met een zinloze exercitie. Vanaf het begin is er volgens ons niet de bereidheid geweest serieus te onderzoeken of onze voorstellen geheel of gedeeltelijk gerealiseerd konden worden. Toch zijn wij niet van plan de handdoek nu al in de ring te gooien. In bijgaande notitie reageren wij op de brief van het college. We hopen dat u onze reactie bij uw besluitvorming mee laat wegen en dat u, anders dan het college, toch zoekt naar een compromis. In de notitie hebben we daarvoor een suggestie gedaan. Indien u voorafgaand aan uw behandeling van het bestemmingsplan nog vragen heeft of toelichting wenst op onze reactie, dan horen we dat graag. Met vriendelijke groet, Bewonerswerkgroep Bomenwijk
Reactie op brief college 4 april 2013 over bestemmingsplan Bomenwijk Anterieure overeenkomst De met Vestia gesloten anterieure overeenkomst lijkt bepalend te zijn bij het wel of niet openstaan voor alternatieven. Tegen de bewonerswerkgroep is steeds bij hoog en laag beweerd dat het masterplan geen formele status had en dat in overleg bepaald zou worden wat uiteindelijk gerealiseerd zou worden. In de anterieure overeenkomst krijgt het masterplan opeens echter wel status. Het wordt tot uitgangspunt voor het bestemmingsplan verklaard en ook wordt het precieze aantal te realiseren woningen (538) vastgelegd. Wanneer de gemeenteraad het bestemmingsplan niet conform het masterplan vaststelt, vervalt de anterieure overeenkomst (artikel 16.3). Volgens het college valt dan de basis weg onder de met Vestia gesloten raamovereenkomst en kan Vestia niet meer gehouden worden de Bomenwijk af te (laten) maken. Als dat zo is, dan worden de democratische rechten van bewoners en gemeenteraad met voeten getreden. Formeel mogen we dan van alles vinden over het bestemmingsplan, maar feitelijk dicteert een ander via niet-democratische procedures vastgesteld plan de uitkomst. Of Vestia bij het vervallen van de anterieure overeenkomst niet meer aan het afmaken van de Bomenwijk gehouden kan worden, is overigens nog maar de vraag. De anterieure overeenkomst is een aanvulling op de ontwikkelingsovereenkomst uit 2007, maar geen complete vervanging ervan. Wij denken dat bij het vervallen van de anterieure overeenkomst de ontwikkelingsovereenkomst weer geheel van kracht is en dat Vestia op basis van die overeenkomst gehouden kan worden de Bomenwijk af te maken. Wij hebben de wethouder tijdens het gesprek gevraagd dat door juristen te laten uitzoeken. Uit de brief van het college krijgen we niet de indruk dat dat is gebeurd. Alternatief plan bewonerswerkgroep Voor zover de bewonerswerkgroep al een alternatief plan heeft gehad, was dit vooral een ruimtelijk plan (geen hoge toren, geen bedrijfsruimten achter in de wijk, minder volume in de Esdoornlaan en behoud van de stedenbouwkundige structuur). Het is nooit de intentie geweest een alternatief plan te maken met aantallen woningen en invulling van woningtypen. Het 'alternatieve plan' is ontstaan toen we naar aanleiding van vragen van raadsleden hebben laten zien dat de in de ontwikkelingsovereenkomst afgesproken 450 tot 500 woningen ook binnen ons ruimtelijke plan gerealiseerd konden worden. We hebben steeds aangegeven dat de aantallen en de aanduiding van de woningtypen in het 'alternatieve plan' voor ons niet een vaststaand gegeven waren en dat er alle ruimte was voor een andere invulling van de blokjes en daardoor ook voor (aanzienlijk) meer woningen dan het berekende minimum van 506. Helaas is het 'alternatieve plan' slechts als geheel vergeleken met het masterplan en is er geen ruimte genomen om te zoeken naar een optimale invulling of naar een compromis.
Financiële haalbaarheid De financiële quickscan heeft een uitkomst die iedereen tevoren had kunnen voorspellen. Er is een vergelijking gemaakt tussen het (niet geoptimaliseerde) 'alternatieve plan' van de bewonerswerkgroep en het gemaximaliseerde plan van Vestia. Dan is het onvermijdelijk dat je op een lagere opbrengst uitkomt. Op die manier kan elk alternatief financieel onhaalbaar verklaard worden. Door het college wordt opgemerkt dat Vestia met het masterplan al een onrendabele top voor haar rekening neemt. Vergeten wordt dat in de ontwikkelingsovereenkomst uit 2007 gesproken wordt over 450 tot 500 woningen. Bij het opstellen van de ontwikkelingsovereenkomst zal ongetwijfeld ook naar de financiële haalbaarheid gekeken zijn. Met de 506 woningen uit het 'alternatieve plan' van de bewonerswerkgroep kan die niet slechter geworden zijn. Communicatie en samenwerking Het college betreurt het dat de afstemming met de bewonerswerkgroep niet op alle momenten goed is verlopen en noemt daarbij het onverwacht weer in behandeling nemen van het bestemmingsplan. Wij kunnen daar nog wel wat andere voorbeelden aan toevoegen. Van het bestaan van de anterieure overeenkomst zijn wij pas sinds kort op de hoogte. Ondanks de regelmatige overleggen hebben de gemeente en Vestia ons nooit geïnformeerd over de anterieure overeenkomst en de daardoor ontstane verandering van de status van het masterplan. Of het achterhouden van de informatie bewuste strategie was kunnen we niet beoordelen. Ondanks het regelmatige en 'constructieve' overleg is er volgens ons nooit enige bereidheid geweest van de kant van Vestia en de gemeente om serieus te zoeken naar alternatieven. Onze bezwaren werden steeds meegenomen en tijdens een volgend overleg was de enige reactie dat Vestia, de gemeente en/of de architect het eigen plan toch goed genoeg vonden en niet wilden veranderen. Ook tijdens het ambtelijk overleg op 21 februari j.l. was er geen bereidheid om inhoudelijk over onze bezwaren en alternatieven te praten. Vestia had het verhaal (2 weken na ontvangst) nog niet gelezen en 'kon' er dus niets over zeggen en van de kant van de gemeente kregen we vooral het verwijt dat we toch wel erg laat waren met ons 'alternatieve plan'. De voorbeelden die het college noemt voor de invloed van de bewonerswerkgroep zijn wel erg makkelijk gekozen. Het houden van evaluaties per deelplan is afgesproken in 2006 toen de bewonerswerkgroep nodig was om de vernieuwing van de Bomenwijk weer vlot te trekken. En de schuine daken hebben we pas binnengehaald toen de gemeenteraad zich daar via een motie achter heeft gesteld. Wij ontkennen niet dat ook daarna de plannen op onderdelen aan onze voorstellen en opmerkingen zijn aangepast, maar de verhouding tussen vragen en krijgen was ondanks het 'constructieve overleg' zeker op de belangrijkere punten toch wel erg scheef. Wij staan nog steeds achter het houden van evaluaties per deelplan, maar zijn gezien de ervaringen tot nu toe niet erg optimistisch over de invloed die dit heeft op de plannen van Vestia. Het lijkt ons in ieder geval naïef te veronderstellen dat Vestia de ruimte die zij in het bestemmingsplan krijgt op basis van een evaluatie vrijwillig zal opgeven. Wij vinden het daarom van groot belang dat de ruimte van Vestia expliciet in het bestemmingsplan wordt vastgelegd.
Milieu en ruimtelijke kwaliteit Het college stelt dat het plein aan de Wilgenlaan bedoeld is als compenserende maatregel om binnen de wettelijke eisen aan de Wilgenlaan een hogere geluidsbelasting toe te laten. Wij hebben aangegeven dat bij behoud van de huidige stedenbouwkundige structuur zoals in de schets bij het 'alternatieve plan' sprake is van vervangende nieuwbouw en er daarom geen compenserende maatregel nodig is. Wij hebben niet de indruk dat dit serieus onderzocht is. Opvallend in de anterieure overeenkomst is dat het aantal lagen van de nieuwbouw aan de Esdoornlaan expliciet genoemd wordt. De gemeente wilde daar net als wij 2 lagen, maar is door Vestia onder druk gezet om in het bestemmingsplan 3 lagen mogelijk te maken. In de anterieure overeenkomst is vastgelegd dat voorafgaand aan de definitieve keuze tussen 2 of 3 lagen eerst een evaluatie gedaan wordt, maar verzuimd is op te nemen op basis van welke criteria dat gebeurt. Vestia krijgt daardoor dus feitelijk de vrije hand. Woningdifferentiatie, Bomenwijkgarantie en flexibiliteit Het college stelt dat wij de sociale voorraad met 20 appartementen willen verkleinen. Het tegendeel is waar. In het 'alternatieve plan' vervalt inderdaad één poot van het T-blok, maar wij hebben steeds aangegeven dat ons ruimtelijke plan op allerlei manieren ingevuld kan worden. Als voorbeeld daarvan hebben wij meermaals het vervangen van eengezinswoningen in de koopsector door boven- en benedenwoningen in de sociale sector genoemd. Door het college wordt aangegeven dat de appartementen in de toren nodig zijn om flexibel in te kunnen spelen op bewoners met een Bomenwijkgarantie. De toren is in het masterplan echter helemaal niet bedoeld om mensen met een Bomenwijkgarantie te herhuisvesten. Het gaat om koopwoningen in de vrije sector en ze zijn als zodanig ook in de financiële quickscan meegenomen. Als er al bewoners met een Bomenwijkgarantie zijn die voor deze woningen de middelen hebben, zal er voor hen ook in een lagere toren voldoende ruimte zijn. Dat de praktijk anders zal zijn, is helaas waarschijnlijker. Bij deelplan 1 hebben we gezien dat de betaalbaarheid voor veel bewoners met een Bomenwijkgarantie een probleem is. Dat heeft ervoor voor gezorgd dat veel van hen voor een woning in de toren boven de supermarkt hebben bedankt vanwege de te hoge huur. De flexibiliteit waarvoor de bedrijfsruimten aan de Wilgenlaan moeten zorgen betreft, naar wij van de wethouder hebben begrepen, alleen de portemonnee van Vestia. Procedureel Bij het overnemen van onze voorstellen is volgens het college de kans groot dat de bestemmingsplanprocedure opnieuw doorlopen moet worden. Daardoor zou een vertraging van minimaal 1 jaar ontstaan, die niet gewenst is vanwege de gesprekken die Vestia nu moet voeren met mogelijke nieuwe ontwikkelaars. Niet elk voorstel dat wij hebben gedaan, is echter zo ingrijpend dat een nieuwe bestemmingsplanprocedure nodig zal zijn. Daar kan rekening mee gehouden worden als gekeken wordt naar een compromis. Compromis Wij hadden verwacht dat de afgelopen periode gezamenlijk gekeken zou worden hoe zoveel mogelijk aan onze bezwaren en die van anderen tegemoet gekomen zou kunnen worden. Dat had ongetwijfeld tot een compromis geleid en voorafgaand aan het gesprek met de wethouder
hebben wij ook laten blijken daartoe bereid te zijn. Helaas heeft het college ons 'alternatieve plan' slechts als geheel bekeken en niet gezocht naar aanpassingen die het draagvlak onder bewoners kunnen vergroten. De gemeenteraad kan dat alsnog doen en daarvoor willen we graag een suggestie aandragen. Als gezocht wordt naar een compromis kan gekozen worden voor aanpassingen die geen nieuwe bestemmingsplanprocedure nodig maken. Wij denken dat dit geldt voor de volgende onderdelen uit ons 'alternatieve plan': Het verlagen van de toren. Het terugbrengen van de hoogte van het T-blok tot maximaal 4 lagen en het omzetten van de bestemming gemengd naar wonen. Het verkleinen van het volume van de blokjes aan de Esdoornlaan. Met dit compromis wordt het woningverlies beperkt, terwijl er daarnaast nog steeds de mogelijkheid bestaat dit in de rest van de wijk door een iets andere invulling te compenseren. Bewonerswerkgroep Bomenwijk 8 april 2013