Boekenmagazine. Jubileumeditie. Panta Rhei 20 jaar. Over meditatie, yoga, gezondheid, psychologie, reiki, soefisme en opvoeding



Vergelijkbare documenten
Sanny van Helden Beoefend al 15 jaar Yoga Is lezing over Yoga wel interessant? Deze lezing is een ontdekkingsreis Lezing én oefeningen Interactie Heb

De Robijn Nieuwsbrief Januari Het wonder komt ongemerkt je geest binnen wanneer die even pas op de plaats maakt en stil is.

In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen

Uitkomst onderzoek EFFECTEN ZELFREALISATIE

YOGA LIFESTYLE. verbinding met jezelf. Whatever comes. Let it come. Whatever stays. Let it stay. Whatever goes. Let it go

Inhoudsopgave Voorwoord 1. Inleiding en leeswijzer 2. Energie Psychologie 3. Gedachten jouw jouw 4. Verantwoordelijkheid

glijden. Ik zie ze zachtjes wegstromen, oplossen en verdwijnen, om nooit meer terug te keren.

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur

[IN 3 STAPPEN JE EX TERUG.]

Ontdek je kracht voor de leerkracht

IK HOUD VAN MIJ!! LIEFDE EN HOOGGEVOELIGHEID...

Voor Noa Mali Zulueta Acea

De Tantrische Weg. Een lezing en introductieweekend van de Tantrische Weg onder leiding van Theo de Klein en Sandhya Wessels

Wetten van oorzaak en gevolg

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur

Eric Schneider LEZINGEN TER BEWUSTWORDING. Denken en intuïtie

In 5 stappen naar meer vrijheid én verbinding in je relatie

Voel je vrij en liefdevol 7 oefeningen

Golf van de Rode Maan

De hooggevoelige ondernemer

Mind & Motion, Centrum voor BewustZijn

DE KRACHT VAN JE ADEM tijdens de zwangerschap en als bevallingsmethode

Mind & Motion, Centrum voor BewustZijn

Jij ziet jezelf in de wereld, terwijl ik de wereld in mijzelf zie

Meditatietechnieken Coaching en Energetische therapie

Wees wijs met licht. Leo Cheizoo. We begrijpen waarom kinderen bang zijn voor het donker, maar waarom zijn mensen bang voor het Licht?


Praktijk Avana. Nieuwsbrief April 2015

Je vindt geen vrede door de omstandigheden van je leven te veranderen, maar door te beseffen wie je ten diepste bent.

Eric Schneider LEZINGEN TER BEWUSTWORDING. Hebben en zijn

De vier onmetelijke vermogens van de geest

1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule

Werkstuk Levensbeschouwing Boeddhisme

Mindfulness, de weg naar meer geluk in uw leven

Ik ga je wat vertellen, je hoeft alleen maar te volgen wat ik zeg, mijn stem is nu het enige wat voor jou belangrijk is om te volgen.

Deel het leven Johannes 4:1-30 & december 2014 Thema 4: Gebroken relaties

Opstel Levensbeschouwing boeddhisme

Cursus Spirituele en Mediamieke Ontwikkeling 2

Luisteren naar de Heilige Geest

Hoofdstuk 1. Introductie

REIKI. Bundel 1. Verzamelde artikelen Reiki Online. reikionline.info

MODULE #7 CORE PURPOSE

3 tips om als hoog-sensitief persoon bij jezelf te kunnen blijven!

Geluksgevoel hangt meer af van je mentale vermogen dan van wat je overkomt

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

Karma, Voortzetting en het Edele Achtvoudige Pad

Nieuwsbrief oktober. aandachtig-zijn, liefdevol-zijn, samen-zijn, gezond-zijn, puur-zijn, gevoelig-zijn. Klankschaalhealingconcerten

Meelezen, meeleven: Mijn HealingArt-orakelboek..

Vanjezelfhouden.nl 1

Save the World Inspirerende teksten voor wereldverbeteraars. Anna Maria Bezemer

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

Dé 14 fundamentele stappen naar geluk

RITUEEL. schrijven. Word de persoon die je altijd al had willen zijn.

Boek en workshop over het verlies van een broer of zus. Een broertje dood. Door Corine van Zuthem

Dominique Antiglio. Adem in, adem uit. De kracht van sofrologie: het nieuwe mediteren

De 7 geheimen van een schildpad

Liefhebben (279, 281, 353, 359) 279. Houden van de ander doe je in de mate waarin je van je zelf houdt. Lieve mensen 22 juli 2012

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf -

Module 3. Aanleren. Tekstboek een nieuwe geest in 28 dagen Doe het zelf mindset transformatie voor de moedige mens _ en wereldverbeteraar.

De essentie van het geluk

OptimaleGezondheid.com Training: Mini stress cursus 101, deel 1! Mini Cursus Anti-stress 101: Deel 1. Door Jack Boekhorst

Yoga voor kinderen; een benadering van kidsyoga

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

VIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN

Dit systeem is jouw onderbewustzijn

21 tips om te beginnen met mediteren

In 7 stappen terug in je kracht na een Relatie breuk!

Heling in de nieuwe tijd

Leiderschap is van iedereen

Meditatief Wandelen; Nguyen Anh-Huong & Thich Nhat Hanh Oorspronkelijke titel: Walking Meditation

De tocht door het land van rouw

Kies voor geluk. met de 6 geheimen van gelukkige en succesvolle mensen. Raymond Gruijs

Waarom Running Therapie?

De eerste liefde van God

Magie voor het verkopen van je huis Leer hoe je in korte tijd je huis kunt verkopen en ook nog voor een gunstige prijs. Desirée

NIEUWE GEWOONTE in DRIE WEKEN

Leren in contact met paarden Communicatie die is gebaseerd op gelijkwaardigheid (Door Ingrid Claassen, juni 2014)

Relaties. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website:

De Inner Child meditatie

ecourse Moeiteloos leren leidinggeven

MODULE #4 MIJN OVERTUIGINGEN

Meditatie en Inspiratietraject 2019 Dagelijkse meditatie, afstemming en toepassing Maandag 11 maart - 13 mei

B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1

Yoga voor dag en nacht

Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

REIKI. Bundel 2. Verzamelde artikelen Reiki Online. reikionline.info

Die overkant was een streek waar veel niet-joodse mensen woonden. Vreemd gebied.

Kwaliteit van leven Een hulpmiddel bij de voorbereiding van een zorgplan

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Spiritueel dagboek. Met teksten en inzichten van MORYA zoals opgetekend door Geert Crevits

Uit een inleiding en gesprek te Gouda 14 mei

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig

Inhoud. Inleiding... 9

HOE JE IN 5 STAPPEN ECHT ZELFVERTROUWEN OPBOUWT

Wat is Keuzeloos Gewaarzijn ofwel Meditatie?

Transcriptie:

Boekenmagazine interviews - artikelen - verhalen Over meditatie, yoga, gezondheid, psychologie, reiki, soefisme en opvoeding Jubileumeditie Panta Rhei 20 jaar Jan. 2010 Gratis Houden van jezelf: hoe doe je dat? Quantum Healing: werkt direct en iedereen kan het leren Geen mens is volledig verlicht Stressmanagement door meditatie Pijnloos sporten met de Alexandertechniek Ismakogie: bewust bewegen Op adem komen in de Pyreneeën Avontuurlijke kinderyoga J A N U A R I 2 0 1 0 P A N T A R H E I 2 0 J A A R [ 1 ]

Inhoud Bij 20 jaar Panta Rhei 3 Muziek is het antwoord op het mysterie van het leven (Arthur Schopenhauer) Geen mens is volledig verlicht 4 (interview met Jack Kornfield) Stressmanagement door meditatie 6 Watermeditatie 7 (uit Als je teveel voelt van Jutta Nebel) Houden van jezelf: hoe doe je dat? 8 (interview met Lise Bourbeau) De heler doet niets: alles wordt gedaan 10 (interview met Frank Kinslow over Quantum Healing) Ik heb een fout gemaakt! 12 (uit Gelukkig zijn doe je zo! van Theo Legters) Lijden is een vastgeroeste gewoonte geworden 14 (interview met Reikileraar Frank Arjava Petter) Bewust bewegen is de beste beweging 16 (Elly Hoekstra over Ismakogie) Voorkom problemen bij het sporten met de Alexandertechniek 18 (uit Handboek Alexandertechniek van Carolyn Nicholls) Maison des Miracles: op adem komen in de Pyreneeën 20 (interview met Dick de Ruiter) Kinderyoga als avontuur met Helen Purperhart 23 Dr. H.J. Witteveen over soefisme 26 Samonas Klanktherapie: een natuurlijke geneeswijze 28 Recent verschenen 30 Voor opvoeding en onderwijs 32 Colofon: Deze jubileumeditie is een eenmalige uitgave ter gelegenheid van 20 jaar Panta Rhei. Uitgeverij Panta Rhei: Ligusterstraat 19 2225 RE Katwijk tel. 071 4074523 fax 071 4015256 email: pantarhei@wxs.nl www.uitgeverij-pantarhei.nl Met dank aan: Lise Bourbeau, Frank Kinslow, Jack Kornfield, Theo Legters, Frank Arjava Petter, Elly Hoekstra, Dick de Ruiter, Helen Purperhart, H.J. Witteveen Eindredactie: Ger Storms, Panta Rhei Vormgever: Saron Jawahier FTP-Focus To Prepress, Zuidplas Druk: PrintSupport4U, Meppel Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, internet, of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. [ 2 ] J U B I L E U M E D I T I E J A N U A R I 2 0 1 0

Bij 20 jaar Panta Rhei De kiem van uitgeverij Panta Rhei werd al in 1979 gelegd, bij de uitgave van mijn eerste boek met muziekspelletjes (Het Muzikaal Spelenboek) door Servire, destijds nog in Katwijk. Twee jaar later verscheen als weerslag van mijn werkzaamheden als muziekdocent Pop in de klas, een lesmethode voor het voortgezet onderwijs. Beide boeken vulden een gat in de markt: het Muzikaal Spelenboek werd onlangs voor de vijftiende maal herdrukt; het is ondertussen in 12 talen vertaald. Na 13 jaar lesgeven had ik behoefte aan een sabbatical, en vertrok voor twee jaar naar India. Ik wilde graag nader kennismaken met de muziek en de filosofie van deze oeroude cultuur. Daar schreef ik Muziek en dans uit India, dat in 1985 ook bij Servire verscheen. Na terugkomst uit India kreeg ik een baan aangeboden bij Servire, waar ik alle aspecten van het uitgeversvak leerde kennen. Dat stelde mij later in staat om mijn ambitie waar te maken en zelfstandig te worden; in december 1989 werd uitgeverij Panta Rhei opgericht, gebaseerd op mijn eigen muziekboeken en 10 titels over soefisme van Inayat Khan. In het kielzog van het succesvolle Muzikaal Spelenboek volgden talrijke andere boeken met educatieve spelletjes (Dramaspelen, Dansspelen, Taalspelen, Bewegingsspelen e.d.) die kennelijk voorzagen in een grote behoefte aan speels lesmateriaal op basisscholen. Aansluitend op de soefiboeken volgden boeken over Reiki, mandala s, yoga e.d., zodat de uitgeverij al gauw twee aparte fondsen had: onderwijs en esoterie. Beide fondsen zijn nu behoorlijk uitgebreid, met ruim 100 titels op het gebied van esoterie, gezondheid, en opvoeding, en 70 titels voor creatieve vorming in het onderwijs met gemiddeld 15 nieuwe titels per jaar. Desondanks zijn we klein gebleven, met een secretaresse in vaste dienst, Loes Schuin, die al 20 jaar lang loyaal het secretariaat beheert. Mijn aanvankelijke bedoeling om me vooral te concentreren op boeken over muziek moest ik helaas herzien wegens de sterk tegenvallende verkopen. De keuze voor esoterie was een logisch gevolg van mijn fascinatie voor de leer van Gurdjieff, de kennismaking met transcendente meditatie en mijn betrokkenheid bij de soefibeweging, destijds onder leiding van Fazal Inayat Khan, de kleinzoon van Hazrat Inayat Khan. Trefwoorden bij de keuze van nieuwe titels zijn nu: spiritueel, alternatief en praktisch. Bijvoorbeeld onze recente uitgave De gave van ADHD. Terwijl er tientallen boeken zijn die ADHD als een afwijking zien die op allerlei manieren behandeld kan worden, zoekt de auteur van ons boek naar de diepere zin achter dat storend gedrag en ontdekt tal van talenten en gaven bij deze kinderen; vervolgens geeft ze praktische tips om die te ontwikkelen. Met spiritueel bedoel ik: met eigen ogen naar de wereld kijken, naar de diepere intentie achter gedragingen, je laten inspireren door mensen, muziek, woorden, beelden, de natuur. Vaak gaat dit samen met een alternatieve kijk op opvoeding, therapie of onderwijs. Bij voorkeur zijn onze boeken dan ook nog praktisch, doordat de lezer oefeningen, tips en technieken aangereikt krijgt om die alternatieve kijk in de praktijk te brengen. Dat lukt natuurlijk niet altijd even goed bij elk boek, maar als het wel lukt dan is onze voldoening des te groter. Voorbeelden hiervan zijn o.a. De gave van ADHD, Meditatief Wandelen, Het Mozart Effect, Indigo kinderen opvoeden en begeleiden, De helende kracht van mandala s, Op zoek naar het verloren geluk en het prachtig geïllustreerde Handboek Alexandertechniek. Geen bestsellers, maar inspirerende boeken met een langere levensloop. Boeken die wellicht een heel klein steentje bij kunnen dragen aan het verspreiden van nieuwe inzichten en benaderingen die ons leven enigszins kunnen verlichten in een steeds ingewikkelder wordende maatschappij. Panta Rhei is een uitspraak van de Griekse filosoof Heraclitus (6de eeuw v.c.) en betekent alles stroomt. De volledige uitspraak luidt: Panta rhei, ouk ouden menei, oftewel Alles stroomt, niets blijft wat het is en alles is in staat van wording. Niets in het leven is eeuwig, alles is voortdurend in verandering. Een levensfilosofie die mij aanspreekt en die ook past bij onze boeken. Ger Storms (uitgever) J A N U A R I 2 0 1 0 P A N T A R H E I 2 0 J A A R [ 3 ]

Een interview met Jack Kornfield Geen mens is volledig verlicht Jack Kornfield bracht veel tijd door in boeddhistische kloosters in Thailand, India en Birma. Hij is in de leer geweest bij enkele grote meesters, zoals Sri Nisargadatta Maharaj en Mahasi Sayadaw. Op dit moment is hij zelf een van de meest gevraagde leraren in Amerika. Hij is een academisch geschoolde psycholoog en weet als geen ander de oosterse en westerse filosofie naast elkaar te leggen en te verbinden tot een praktische leerweg. Hij is echtgenoot, vader, vredesactivist en auteur. Zijn boeken zijn in meer dan 20 talen vertaald. Bestsellerauteur Jack Kornfield is een begaafd verhalenverteller. De humor en compassie in zijn verhalen over verlichte meesters werken aanstekelijk, zodat we vrede kunnen hebben met het feit dat niemand perfect is. Hij schreef talrijke boeken over meditatie, boeddhisme en levensbeschouwing. Bij Panta Rhei verscheen in 2007 het succesvolle Mediteren voor beginners (met CD) en in 2009 Na het feest komt de afwas, over de botsing van het verlichte hart met de beslommeringen van het dagelijks leven. Jij hebt in Azië in verschillende kloosters gewoond. Hoe kwam dat? Tijdens mijn psychologiestudie volgde ik een aantal colleges in de oosterse filosofie. De professor sprak over Lao Tse en Boeddha. Hij vertelde dat tijdens het beoefenen van het boeddhisme het menselijk lijden getransformeerd kan worden naar vreugde en tevredenheid. Omdat binnen mijn familie veel geleden werd, wilde ik hier graag meer over te weten komen. Nadat ik mijn universitaire studie had afgesloten, sloot ik me aan bij het Vredeskorps en zorgde ervoor dat ik uitgezonden werd naar landen waar veel boeddhistische kloosters staan. Ben jij verlicht en wat betekent verlichting? Een van mijn leraren Ajahn Chah beweert dat als we tijdens een verblijf in een klooster niet een beetje verlicht raken, we onze tijd niet goed gebruikt hebben. De omstandigheden om ons heen veranderen voortdurend. Verlichting betekent dat je een onderscheid leert maken tussen dat wat verandert en het vermogen om waar te nemen. Geen mens is volledig verlicht, maar we kunnen wel geleidelijk leren om los te laten. We kunnen ons bevrijden van de identificatie met alles om heen. We kunnen, terwijl alles om ons heen komt en gaat, een plekje bemachtigen in het tijdloze nu. De vrijheid, die hier bedoeld wordt, is niet van jou of mij. Die vrijheid is geen persoonlijk bezit. Die vrijheid is alleen maar. Iedereen die er voor openstaat, kan die ervaren. Is het waar dat sommige mensen in de war raken door die verlichting en zich in het dagelijks leven niet meer kunnen redden? Als iemand in de realiteit van het moment leeft, zonder zich te laten meesleuren door [ 4 ] J U B I L E U M E D I T I E J A N U A R I 2 0 1 0

de steeds veranderende omstandigheden, zal zijn hart vrij zijn. Er ontstaat dan een manier van zijn die lichter is, gezonder en wijzer. Iemand die zich niet kan redden in het dagelijks leven heeft die vrijheid nog niet bereikt; haar/zijn kennis moet nog verder groeien. Mensen als de Dalai Lama of Suzuki Roshi zijn met hun wijsheid en openheid en vreugde, voorbeelden van mensen met vrijheid in hun hart. Heb je hiervoor een leraar nodig? Leraren kunnen dit pad vergemakkelijken, vooral als zij onbevooroordeeld naar de leerling kunnen kijken en een appèl doen op diens Boeddha-natuur in plaats van diens persoonlijke ik aan te spreken. De juiste leraar verpakt zijn lessen in woorden, energetische velden en oefeningen binnen een warm menselijk contact en bevordert zo het ontwaken. Is er een verband tussen psychologie en boeddhisme? Psychologie is toch gericht op het versterken van het ego? De Dalai Lama zegt: Het Boeddhisme is geen religie, het is een wetenschap van de geest. De boeddhistische psychologie zorgt voor een transformatie van onze persoonlijke geschiedenis, onze trauma s, ons gemoed, onze relaties, al onze ervaringen als mens. Zij gaat verder dan de wetenschap doordat ze ook invloed uitoefent op een hoger niveau, op het vlak van het onpersoonlijke, van mededogen en van de leegte. Het universele en het persoonlijke zijn niet gescheiden. Door inzicht worden beide niveaus met elkaar verbonden. Waarom is mededogen zo belangrijk bij het Boeddhisme? In het Boeddhisme is compassie in de vorm van empathie heel erg belangrijk. Als we ons openstellen en leren om zowel van onszelf als van de anderen te houden, als we begrip opbrengen voor het feit dat niet alleen wij maar ook de anderen hun best doen, als we onszelf maar ook anderen kunnen vergeven, dan ontdekken we vanzelf hoe groot en liefdevol het hart van de Boeddha is. Interview door Gina Janosch/Newage maart 2009 De kunst om met meer aandacht en inleving in het hier en nu te zijn is iets dat we kunnen leren terwijl we zitten te mediteren. Maar dit vermogen om bewust te zijn kan ook op vele andere manieren van pas komen: bij het programmeren van je computer, bij het tennissen, vrijen of langs de zee lopen en luisteren naar het leven om je heen. In wezen is meditatie de voedingsbron voor alle andere vaardigheden. (Uit: Mediteren voor beginners van Jack Kornfield) Jack Kornfield MEDITEREN VOOR BEGINNERS Jack Kornfield NA HET FEEST KOMT DE AFWAS Eenvoudige meditatietechnieken voor de westerse mens Met CD met 6 meditaties De bekende Amerikaanse meditatie-leraar en bestseller-auteur Jack Kornfield laat zien hoe je met een eenvoudige dagelijkse oefening kunt beginnen. Dat is de inzicht-meditatie, ontleend aan de vipassana meditatietechniek, waarmee we onze geest helder maken en tot rust laten komen. Op de CD staan zes korte geleide meditaties. ISBN 978.90.76771.93.9 Derde druk; Gebonden, 140 pag.; met CD Prijs 17,50 Wijsheid voor het hart op het spirituele pad Verlichting bestaat en is bereikbaar. Maar wat betekent het vervolgens voor je dagelijks leven? Ook de Zenmeester heeft thuis vrouw en kinderen. Ook de mysticus gaat winkelen. Na het feest moet je toch gewoon de afwas doen. De bekende boeddhische auteur Jack Kornfield vertelt over zijn persoonlijke ervaringen met zijn boeddhistische levensvisie; daardoorheen vlecht hij zijn ontmoetingen met leidende figuren uit de christelijke, joodse, hindoe- en soefi-tradities. ISBN 978.90.8840.024.7 Paperback, 270 pagina s Prijs 19,50 J A N U A R I 2 0 1 0 P A N T A R H E I 2 0 J A A R [ 5 ]

Stressmanagement door meditatie Steeds meer gezondheidscentra gebruiken mindfulness meditatie als een aanvullende vorm van cognitieve therapie Net zoals yoga de afgelopen 20 jaar enorm populair is geworden onder alle lagen van de bevolking, en bij alle leeftijden, zo voorziet nu meditatie in een steeds grotere behoefte aan onthaasting en aan geestelijke ontspanning. Er zijn tientallen vormen van meditatie en die zijn is wezen allemaal geschikt. Alleen past één bepaalde vorm beter bij een bepaalde persoon dan een andere vorm. Zo was er eerst de transcendente meditatie van de Maharishi Mahesh Yogi, de vorm die in het Westen in de zestiger jaren gepopulariseerd werd door de Beatles. Daarbij krijgt iedereen een persoonlijke mantra; het regelmatig reciteren ervan leidt tot een staat van zuiver bewustzijn. Tegenwoordig is de boeddhistische vipassana-meditatie erg populair, ook wel mindfulness genoemd, geïntroduceerd door de Dalai Lama en diverse Amerikaanse en oosterse boeddhistische leraren (o.a. Jack Kornfield en Thich Nhat Hanh). Daarbij concentreren we ons op de ademhaling. Ook geliefd is de mantra-techniek met in groepen gezongen mantra s. De soefi s hebben dynamische meditaties in de vorm van zikr of wervelen; uit China komt tai chi, een zeer oude vorm van bewegingsmeditatie; uit Japan komt za-zen, de zit-meditatie uit het zen-boeddhisme. Tantra is een oeroude hindoeïstische meditatietechniek die streeft naar de eenwording van erotiek en mystiek. Alle vormen hebben hetzelfde doel: het is een geestelijke techniek om onze eeuwige gedachtestroom tot rust te brengen, en om helemaal op te gaan in het moment. We hebben het steeds drukker en drukker en dagelijks worden we overspoeld met talrijke prikkels, zowel negatief als positief. Het is dan ook niet vreemd dat we hierdoor een steeds groter wordende behoefte krijgen [ 6 ] aan rust. Meditatie leert snel en effectief te ontspannen. Door hun gevoelens te accepteren en hun aandacht te richten op het hier en nu kunnen mensen met terugkerende depressies voorkomen dat ze worden meegezogen in de draaikolk van hun gedachten en zo van de ene depressie in de andere rollen. Dat zegt hoogleraar psychiatrie Anne Speckens van het Universitair Medisch Centrum St. Radboud in Nijmegen. Deze mindfulnesstherapie kan wèl een alternatief zijn voor anti-depressiva. Meditatie heeft ook therapeutische effecten. Door ons jachtige leven ontstaan allerlei lichamelijke of psychische klachten. Bijvoorbeeld hoge bloeddruk, hoofdpijn, stress of darmproblemen. Door regelmatig te mediteren, komen we meer in contact met ons gevoel en met ons lichaam. Dan signaleren we in een eerder stadium dat nek en schouders verkrampt zijn, en gaan we eerder maatregelen nemen om iets aan deze klachten te doen. Omdat we door meditatie-oefeningen alerter gaan waarnemen en onze zintuigen scherper worden, zullen we eerder de juiste keuzes maken. We zullen namelijk eerder doen wat ons hart ons ingeeft en ons minder laten leiden door onze ratio. Er zijn recentelijk diverse onderzoeken geweest die de effecten van meditatie (vooral vipassana en mindfulness) op de gezondheid hebben gemeten. Meditatie bleek uitermate geschikt voor stressmanagement en angst- en pijnbestrijding. Specifiek werden de volgende resultaten geconstateerd: Lichamelijke effecten van meditatie: - verlaagt de spierspanning - versterkt het immuunsysteem J U B I L E U M E D I T I E J A N U A R I 2 0 1 0 - verbetert de bloedsomloop - vermindert slaapproblemen - verlaagt de aanmaak van stresshormonen zoals adrenaline Geestelijke effecten van meditatie: - vergroot de intuïtie en creativiteit - vermindert verslavingsgedrag - verbetert de concentratie - vergroot het zelfvertrouwen Met name het Han Fortmann Centrum in Nijmegen doet daar momenteel onderzoek naar en is bezig met het uitwerken van mindfulness meditatie-technieken tot therapeutische behandelingen voor depressieve patiënten. Daar worden nu cursussen voor ontwikkeld. Naast de bestaande en wetenschappelijk erkende Mindfulness Based Cognitive Therapy-trainingen zullen er ook toepassingen komen die mensen in hun dagelijks leven gaan ondersteunen nadat zij een basiscursus hebben gevolgd. (www.hanfortmanncentrum.nl). Bij Panta Rhei verschenen de volgende boeken over meditatie: 1. Mediteren voor beginners (+ CD), Jack Kornfield 2. Meditatief wandelen (+ CD), Thich Nhat Hanh & Nguyen Anh-Huong 3. De kracht van vriendelijkheid (+ CD), Sharon Salzberg 4. Dagelijkse meditaties voor het omgaan met angst en stress, Jeffrey Brantley & Wendy Millstine (verschijnt in maart 2010) 5. De wetenschap van het Zijn en de Kunst van het leven, Maharishi Mahesh Yogi 6. Boeddhisme 3.0, Ethan Nichtern 7. Een heldere kijk op Reiki (+ CD)(met Reikimeditaties), Frank Arjava Petter 8. Mediteren en ontspannen met kinderen (+ CD), Monika Schneider & Ralph Schneider

Watermeditatie Verhaal uit Als je te veel voelt van Jutta Nebel Marianne was absoluut niet tevreden met zichzelf. In plaats van een baan te zoeken, zat ze almaar voor de televisie naar de zevenenveertigste herhaling van een talkshow te kijken. Ze wist, dat ze het leven dat ze leidde zo niet wilde en dat ze weer tot zichzelf moest komen. Ze ging op weg naar Vadertje Rijn, die haar altijd kon troosten. Met rugzak, plaid, water, koekjes en een boek liep ze door de uiterwaarden op weg naar een schiereiland. Er groeide wat polletjes gras en een groepje jonge populieren die een beetje schaduw boden tegen de zon. Marianne maakte dankbaar gebruik van dit schaduwplekje, ze spreidde haar plaid over het grind en maakte het zich gemakkelijk met haar rugzak. Watermeditatie ging er ineens door haar heen. Ze concentreerde zich en stuurde met gesloten ogen energie in de vorm van wit licht, als een stroming, als een wind, de rivier op. Via de mondingen van andere rivieren met de stroom mee ging het tot in de zee, van daaruit zich eindeloos vermengend met andere zeeën, andere stromen, andere rivieren, meren, verdampend, naar de wolken opstijgend en van daaruit als regen omlaag komend en kracht, liefde en heling verspreidend. Het was een heerlijk gevoel. Ontroerend, verheffend, weldadig en wat het zo bijzonder maakte, niemand had haar deze vorm van mediteren geleerd, het gebeurde gewoon. Toen Marianne haar ogen weer opende en een beetje versuft om zich heen keek, zaten er zo n honderd meeuwen om haar heen. Sommige hadden zich heel dicht bij haar gewaagd, ze hielden zo n drie meter afstand en bewogen zich met gestrekte hals schuw naar voren, alsof de dieren achter hen zeiden: Ga eens kijken wat dat mens daar doet. Alsof ze gemerkt hadden wat er gebeurde Steeds opnieuw fladderde er een op en trok de hele schare met zich mee. Ze vlogen een paar meter de Rijn op, alsof ze de denkbeeldige lichtstroom volgden, landden vervolgens op het water. Ze lieten zich door de stroming naar de plek drijven waar Marianne zat en kwamen dan weer nieuwsgierig en onweerstaanbaar aangetrokken aan land om opnieuw een cirkel rond Marianne te vormen. De sfeer was geweldig. Ze had het gevoel alsof het allemaal klopte en dat was ook zo. Ze ging liggen en viel in slaap. Later werd ze wakker van het wilde gekrijs van meeuwen en het ruisen van de rivier dat in kracht toenam. Ze sprong instinctief op, greep haar plaid en de rugzak en zag een kleine vloedgolf over het grind aanrollen. De meeuwen hadden haar gewaarschuwd! Omdat ze nu weer helemaal helder op haar benen stond, liep ze nog een stukje langs het kiezelstrand. Ze vond een transparant stukje kwarts met kleine kristalpuntjes en een paar mooie veren en liep, nog steeds in de ban van de meditatie, langzaam naar de auto terug. Ik kan niet beoordelen of personen die niet hoogsensitief zijn, dergelijke ervaringen ook zo diep en met zo n geluksgevoel kunnen ervaren. Maar het maakt zoveel goed. Ik zou zo graag, net als andere mensen, uitgelaten feestvieren, mijn zorgen laten varen en er gewoon bijhoren. Misschien kan ik dat ooit nog eens, als ik geleerd heb op de waarschuwingssignalen van mijn lichaam te letten en ze goed te duiden. Daar werk ik aan! Jutta Nebel ALS JE TE VEEL VOELT Hoe hoog sensitieve personen het dagelijks leven ervaren Hoog sensitieve persoonlijkheden (HSP) hebben een verhoogde gevoeligheid voor prikkels. Tegenwoordig schat men dat 15 20% van de bevolking deze eigenschap heeft. Zij nemen geluiden of geuren, onuitgesproken stemmingen van hun medemensen, hun eigen herinneringen en gedachten veel intensiever waar dan normale mensen. De schrijfster, zelf een HSP, werd als kind al verkeerd begrepen, was door haar overgevoeligheid vaak ziek, en is in de loop der jaren gaan schrijven over haar ervaringen om zichzelf te bevestigen en moed in te spreken. ISBN: 978.90.8840.029.2 Paperback, 180 pagina s Prijs 14,50 J A N U A R I 2 0 1 0 P A N T A R H E I 2 0 J A A R [ 7 ]

Een interview met Lise Bourbeau auteur van Luister naar je lichaam, je allerbeste vriend en Je lichaam zegt: Hou van jezelf! Houden van jezelf: hoe doe je dat? In Canada leidt Lise Bourbeau een groeicentrum, waar jaarlijks tienduizenden mensen hun weg naar toe vinden op zoek naar spirituele en lichamelijke genezing. In haar boeken laat ze, dankzij haar uitzonderlijke invoelingsvermogen zien, hoe je de beperkingen van het leven kunt overwinnen. In het onlangs bij Panta Rhei uitgegeven boek Je lichaam zegt: Hou van jezelf! legt ze uit waarom het zo belangrijk is om naar de boodschappen van je eigen lichaam te luisteren. Zij beschouwt ieder lichamelijk probleem als een manifestatie van emotionele en psychische blokkades, en die moeten eerst weggenomen worden. Niet van jezelf durven houden is vaak de oorzaak van de klachten. Zij leert ons om beter te luisteren naar de signalen van ons lichaam, een eerste voorwaarde om een bijdrage te leveren aan onze genezing. Lise Bourbeau geeft in dit boek talloze tips om deze signalen op de juiste manier te interpreteren. Houden van jezelf: hoe doe je dat? Van jezelf houden is jezelf toestemming geven om te leven zoals jij wilt van anderen houden is hen toestemming geven om te leven zoals zij dat willen. Als je van jezelf houdt accepteer je ook jezelf zoals je bent, op elk ogenblik, met al je angsten, zwakheden, verlangens, overtuigingen en ambities, die allemaal deel uitmaken van wie jij bent. Daarbij veroordeel je jezelf en wat je doet niet, er is geen goed of slecht, maar je aanvaardt elk moment als een ervaring waarvan je kunt leren, waarbij je de gevolgen aanvaardt van je daden en beslissingen, of ze nu aangenaam of onaangenaam zijn. Op zo n manier bereik en behoud je de balans die zo belangrijk is voor een goede gezondheid, want dan laat je niet meer je ego uitmaken wat goed of fout is. Wat is het verschil tussen houden van jezelf en egoïsme? Zijn er oefeningen waarmee we kunnen leren om van onszelf te houden? We kunnen pas iets voor onszelf betekenen als we goed begrijpen wat egoïsme is. De meeste mensen geloven dat zij egoïstisch zijn als ze eerst aan zichzelf denken. Maar eerst aan onszelf denken is meestal een gezonde vorm van eigenliefde en geen egoïsme. We zijn pas egoïstisch als we van anderen verwachten dat zij eerst aan ons en daarna pas aan zichzelf denken. Meestal is diegene, die anderen van egoïsme beschuldigt, zelf een egoïst. Bijvoorbeeld: Jasmijn wil graag met haar partner naar de bioscoop. Maar hij zegt dat hij te moe is en liever thuis blijft. Zij vindt hem egoïstisch, omdat hij niet doet wat zij wil. In feite is hij dat niet. Wat hij doet is reke- [ 8 ] J U B I L E U M E D I T I E J A N U A R I 2 0 1 0

ning houden met zichzelf, met zijn eigen behoeften. Als hij zou verwachten dat zij thuis blijft bij hem, dan is hij pas egoïstisch. In een goede relatie is het mogelijk dat hij haar zonder morren laat gaan en zelf thuis blijft. Op die manier kan een partner de eigen behoeften volgen èn de ander de ruimte geven om dat ook te doen. Een belangrijk thema in uw boeken is het lichaamsbewustzijn. Stel: ik heb mijn lichaam jarenlang genegeerd, hoe kan ik weer gaan luisteren naar mijn lichaam? Hoe kan ik erachter komen wat mijn lichaam mij te vertellen heeft? Het enige wat je hoeft te doen is het besluit nemen dat jij je bewust gaat worden van je lichaam. Probeer weer in contact te komen met je lichaam. Neem waar hoe jij je nu, op dit moment, voelt. Langzaamaan zal het dan steeds makkelijker worden om te weten wat je lichaam op een bepaald moment nodig heeft. Besef steeds dat je lichaam je een spiegel voorhoudt voor wat er emotioneel en mentaal gebeurt. Ergens pijn hebben, betekent dat jouw manier van denken en voelen zorgt voor problemen. Stel jezelf de vragen: Waarin word ik belemmerd door de pijn die ik nu hebt? Wat zou ik zijn zonder die ziekte? Welk terrein van mijn leven wordt het meest getroffen door mijn ziekte of problemen? Het antwoord op deze vragen gaat vaak over iets dat je graag wilt klaarspelen tijdens je leven, maar waarvan je tegelijkertijd denkt dat jij het niet aankan; of waarvoor jij bang bent, omdat je de gevolgen niet kunt overzien. Hoe zou het zijn, als je het wel voor elkaar krijgt, als het wel mogelijk is? Een lichamelijk onbehagen of een kwaal heeft vaak te maken met een belangrijke blokkade: je wordt belemmerd in de vervulling van jouw levensdromen. Er is helemaal niets mis mee om ergens bang voor te zijn. Maar verlies nooit uit het oog wat je wensen en dromen zijn en blijf je in die richting ontwikkelen. Bij Panta Rhei verschenen twee boeken van Lise Bourbeau: Luister naar je lichaam, je allerbeste vriend, en Je lichaam zegt: Hou van jezelf! (over de metafysische betekenis van 500 gezondheidsklachten). Lise Bourbeau LUISTER NAAR JE LICHAAM JE ALLERBESTE VRIEND Ontdek de psychische oorzaken van ziektes In dit confronterende, maar liefdevol geschreven boek onderzoekt bestsellerauteur Lise Bourbeau de onderliggende oorzaken van lichamelijke en geestelijke klachten. Zij is ervan overtuigd dat elk fysiek probleem de uiterlijke manifestatie is van emotionele en psychologische problemen, of van een gebrek aan harmonie en balans in het leven. Het boek is helder en eenvoudig geschreven, met praktische tips in de vorm van oefeningen en affirmaties om jezelf te kunnen genezen. ISBN: 978.90.8840.016.2 Paperback, 200 pagina s Prijs 17,50 Lise Bourbeau JE LICHAAM ZEGT: HOU VAN JEZELF! De metafysische betekenis van ruim 500 gezondheidsklachten en hun emotionele en spirituele oorzaken Het boek is bedoeld voor iedereen die de ware, diepste oorzaken van zijn klachten wil achterhalen. Eerst beschrijft zij de fysieke, lichamelijke aspecten van een ziekte, en hoe die ons emotioneel beïnvloeden. Vervolgens geeft ze praktische tips om onze mentale instelling ten aanzien van ons lichaam te veranderen, zodat duurzame genezing mogelijk wordt. ISBN 978.90.8840.032.2 Paperback, 350 pagina s Prijs 19,50 J A N U A R I 2 0 1 0 P A N T A R H E I 2 0 J A A R [ 9 ]

Een interview met Frank Kinslow auteur van Quantum Healing De heler doet niets, alles wordt gedaan Quantum Healing werkt meteen; iedereen kan het leren Dr. Frank Kinslow is afkomstig uit de Verenigde Staten van Amerika. Vroeger was hij chiropractor, leraar en counselor. Zijn ruime praktische ervaring en zijn inzicht in spirituele geneeswijzen vormen de pijlers van een nieuwe succesvolle manier van genezen die hij Quantum Healing noemt. Er zijn twee manieren om je leven te leiden. De een is alsof niets een mirakel is. De ander is alsof alles een mirakel is. (Albert Einstein; uit Het Mozart Effect) Hoe is Quantum Healing ontstaan? Van mijn twintigste tot mijn veertigste bracht ik bijna drie jaar door in diepe meditatie, meestal op een afgelegen plek in de Alpen. In de periodes dat ik het druk had met mijn werk en mijn gezin, besteedde ik gemiddeld 3½ uur per dag aan het mediteren in stilte. Ik gaf les in meditatietechnieken en verzamelde mensen om me heen die zochten naar vrede en verlichting. Na zeven jaar lesgeven vond ik dat er iets wezenlijks miste. Ik gaf alles op en trok me terug om me te bezinnen. Ik concentreerde me op de betekenis van zuiver bewustzijn. Na zeven jaar in stilte kwam ik erachter dat ik nergens naar toe hoefde en dat er niets te doen viel. Alles is precies zoals het moet zijn. Alles is volmaakt. Het antwoord op al onze vragen ligt in het nietsdoen. Het niets is het antwoord! Dit niets of deze leegte worden ook wel omschreven met woorden als totale ontspanning, puur bewustzijn of diepe vrede. Rond 1990 ontwikkelde ik een techniek waardoor het mogelijk werd om die ervaring van diepe vrede over te dragen op iemand anders. De spirituele energie kon dus worden doorgegeven! Met die ontdekking werd de basis gelegd voor het proces dat ik Quantum Healing noemde. Door de jaren heen verfijnde ik de methode en ontdeed het van alles dat overbodig bleek. Het resultaat is een snelle en eenvoudige techniek, waarmee een diepe staat van hoger bewustzijn kan worden opgeroepen. De heling die daardoor op gang gebracht wordt, is niet het doel op zich maar wel een zeer welkome bijwerking. Wat is Quantum Healing en hoe werkt het? Quantum Healing is een techniek die snel werkt en die iedereen kan toepassen. Of je nu een gebroken been hebt of een gebroken hart, je hebt rust nodig om te kunnen herstellen. Hoe dieper de ontspanning, hoe voorspoediger het verloop van [ 10 ] J U B I L E U M E D I T I E J A N U A R I 2 0 1 0

het genezingsproces. Een staat van zuiver bewustzijn is de diepste vorm van ontspanning en rust die er bestaat. Ik ontdekte dus een methode waarmee lichaam en geest heel snel, heel diep kunnen ontspannen en op die manier genezen worden. Ik gebruik woorden als rust en ontspanning omdat we allemaal wel weten hoe goed die voor ons zijn. Maar de ontspanning die ik bedoel gaat veel dieper. In deze ontspanning gebeurt niets. Er is een totale inactiviteit. Alles staat stil en maakt zo plaats voor zuiver bewustzijn. Als we eenmaal vertrouwd zijn met deze vorm van bewustzijn kunnen we die ook ervaren terwijl we denken, praten, leven. Het zorgt ervoor dat we ons minder druk maken om al die steeds weer terugkerende problemen met hypotheken, belastingen, relaties en dergelijke. Wij gaan al onze zorgen bezien vanuit een hoger perspectief van liefde en harmonie. Een zuiver bewustzijn is dus het belangrijkst. Jij stelt dat je dit bewustzijn in een paar minuten kunt bereiken. Hoe is dat mogelijk? Zuiver bewustzijn is niet iets dat bereikt kan worden. Het kan niet bereikt worden omdat het al aanwezig is. Als je denkt dat het iets is, waarvoor jij je moet inspannen dan sla je de plank mis. Alles waarvoor jij moeite moet doen om het te krijgen, kun je ook weer verliezen. Bewustzijn in zijn meest zuivere vorm is niet iets dat je kunt verdienen of verliezen. Je hoeft je er alleen maar van bewust te worden en dat is in feite ongelooflijk gemakkelijk. Wat gebeurt er nu precies tijdens een sessie? Alles ontstaat uit zuiver bewustzijn, alles is zuiver bewustzijn. Dit is in de eerste plaats het domein van de heler tijdens een sessie. De aandacht is dus in veel mindere mate gericht op de actuele klachten en problemen van de cliënt. De heler doet eigenlijk niets, hij neemt waar en stapt als het ware opzij waardoor de zuivere energie naar de cliënt toe stroomt. Quantum Healing werkt met zachte aanrakingen die het autonome zenuwstelsel eerst tot diepe rust brengen en vervolgens activeren om spontaan genezingsprocessen op gang te brengen. Alleen een tot rust gebracht zenuwstelsel kan weer contact krijgen met de eigen wijsheid van het lichaam om alles wat niet optimaal functioneert weer te herstellen. Het wonderbaarlijke hierbij is dat niet alleen de behandelde persoon maar ook de behandelaar een onmiddellijk en duurzaam gevoel van welzijn en euforie ervaart! Als men zich bewust wordt van dit pure zijn, gaan er vanzelf wonderbaarlijke dingen gebeuren. We hoeven niets te doen, het wordt voor ons gedaan. In een groepsessie wordt het effect van deze meditaties zelfs versterkt. Dit komt omdat het in een groep makkelijker is om het lastige ego los te laten en in contact te komen met de universele bron van diepe vrede. Demonstratie op video! Een voorproefje van de mogelijkheden en kansen die Quantum Healing biedt zijn te vinden op de website www.quantumentrainment.com Bij Panta Rhei verschijnt in maart 2010 een spraakmakend boek van zijn hand met de titel Quantum Healing; Het geheim van spontane genezing. ISBN 978.90.,8840.042.1. Prijs 14,50. Frank Kinslow QUANTUM HEALING Het geheim van spontane genezing Het nieuwe denken heeft de laatste jaren veel mensen bewust gemaakt van een nieuw wereldbeeld. Dit boek sluit daarop aan met een totaal nieuwe kijk op genezing. Bij Quantum Healing gaat het ook om bewustwording: het ontdekken van een staat van zuiver bewustzijn in onszelf die het vermogen bezit tot het activeren van onze innerlijke krachten tot zelfgenezing. Wat is Quantum Healing nou precies? Quantum Healing werkt met zachte aanrakingen die het autonome zenuwstelsel eerst tot diepe rust brengen en vervolgens activeren om spontaan genezingsprocessen op gang te brengen. Alleen een tot rust gebracht zenuwstelsel kan weer contact krijgen met de eigen wijsheid van het lichaam om alles wat niet optimaal functioneert weer te herstellen. In een staat van zuiver bewustzijn heeft iedereen het vermogen om te genezen, zowel zichzelf als anderen. Het wonderbaarlijke hierbij is dat niet alleen de behandelde persoon maar ook de behandelaar een onmiddellijk en duurzaam gevoel van welzijn en euforie ervaart! Gemakkelijk te leren en direct toepasbaar, zowel voor leken als professionals. Het boek werd in Duitsland binnen een jaar een enorme bestseller! J A N U A R I 2 0 1 0 P A N T A R H E I 2 0 J A A R [ 11 ]

Theo Legters Een bijdrage van auteur van Gelukkig zijn doe je zo! Ik heb een fout gemaakt! Veel mensen hebben de neiging om zichzelf te straffen met een negatief zelfbeeld als ze een fout of vergissing hebben gemaakt (`Zie je wel, ik kan niets, ik ben stom ). Met behulp van 4 vragen kan dat worden omgebogen naar een meer realistisch, positief zelfbeeld. Een pijnlijk moment: door jouw toedoen is er iets misgelopen; thuis, op het werk, binnen de vriendenkring een afspraak vergeten, te snel van stapel gelopen met een afspraak, een verkeerde mail naar een verkeerd persoon gestuurd, te lang gewacht zodat de deadline onhaalbaar is, de trein gemist, een rekening te laat betaald, je hebt je verslapen waardoor anderen op het werk in de knel komen, je bent je sleutels kwijtgeraakt in een al ingeleverde huurauto. Ik laat het aan jou over deze lijst aan te vullen met grote en kleine misstappen in je eigen situatie. Wat levert zo iets een hoop stress op! Want wie zal er wat van zeggen! Hoe erg zullen ze jou vinden! Wat zullen ze jou stom / slecht / onzorgvuldig / raar / incapabel / dom vinden Ieder van ons heeft een eigen manier om met zo n grote of kleine crisissituatie om te gaan; in veel gevallen is er dan sprake van schuld- en/of schaamtegevoelens. Het probleem is vooral dat je, als je er verkeerd mee omgaat, een negatief zelfbeeld ontwikkelt: Zie je wel, dat ik stom / slecht / onzorgvuldig / raar / incapabel / dom ben! Deze gedacht nestelt zich in je onderbewustzijn, evenals de bijbehorende negatieve emoties. En de enige die er last van heeft en blijft hebben, ben je zelf. Ieder ander is het probleem inmiddels al enigszins vergeten behalve jij! Hoe kun je op een goede manier omgaan met zo n situatie? De volgende methodiek is efficiënt en bijzonder eenvoudig. Je stelt jezelf de volgende vier vragen: [ 12 ] J U B I L E U M E D I T I E J A N U A R I 2 0 1 0

1. Wat is het ergste dat in deze situatie kan gebeuren? 2. Wat is het minst erge dat in deze situatie kan gebeuren? 3. Wat is het meest waarschijnlijke dat in deze situatie zal gebeuren? 4. Wat kan ik doen om het meest waarschijnlijke te laten gebeuren? Het doorlopen van deze vragen helpt je om van een paniekgevoel ( het ergste dat kan gebeuren! ) te komen tot een meer rationele en realistische mening over de situatie. Je zult merken dat jouw paniekgevoelens zullen verdwijnen, vooral omdat je door de laatste vraag controle over de situatie krijgt en daarmee deels verantwoordelijk wordt voor het vervolg van de kwestie. Ik wil graag met een voorbeeld laten zien, hoe deze manier van handelen kan uitwerken: Een klant van jouw baas heeft zich gemeld. Aangezien je baas in bespreking is, laat je de klant even wachten, voorzien van koffie. Je gaat naar een collega voor overleg over iets anders. Dit overleg, dat rijkelijk gelardeerd wordt met privéverhalen, loopt nogal uit. Plotseling komt iemand binnen en zegt: Er is zojuist een klant weggelopen, omdat hij te lang moest wachten. Een fraai door de grond zak moment voor je! Wat te doen? Paniek breekt uit; gelukkig herinner je je de vier vragen en je loopt ze langs: V: Wat is het ergste dat in deze situatie kan gebeuren? A: Ik word ontslagen omdat ik een klant heb laten gaan. V: Wat is het minst erge dat kan gebeuren? A: Ik krijg een reprimande van de baas met het verzoek de volgende keer wat klantvriendelijker te zijn. V: Wat is het meest waarschijnlijke dat zal gebeuren? A: Ik word op het matje geroepen bij de directeur en krijg een flinke uitbrander met het verzoek zelf te zorgen, dat de klant terugkeert. V: Wat kan ik doen om het meest waarschijnlijke te laten gebeuren? A: Ik ga nu naar mijn baas om excuses te maken en om aan te bieden direct naar de klant te gaan om daar hetzelfde te doen. Je ziet dat de gedachtevolgorde van paniekerig ( ontslag! ) naar een meer realistisch beeld glijdt. En omdat je bij de laatste vraag een proactief antwoord geeft en daar naar handelt, bewerkstellig je dat de kans dat wat jij waarschijnlijk acht dat gaat gebeuren, bijzonder groot wordt. Je toont daarbij aan jezelf aan, dat je controle hebt over de situatie. En dat zal je ondanks de vervelende situatie een beter gevoel opleveren dan de angst voor ontslag. Theo Legters GELUKKIG ZIJN DOE JE ZO! Over de kracht van verbeelding, taalpatronen en onderbewustzijn Handboek voor iedereen die (nog) meer uit het leven wil halen! Veel mensen willen dolgraag hun leven beter inrichten. Maar dan liefst op een eenvoudige manier zonder middeltjes of dure cursussen. Met behulp van dit boek kan dat. Na lezing van dit boek zal menigeen de verzuchting slaken: Had ik dit allemaal maar eerder geweten! In dit Handboek voor een gelukkig leven leer je drie vaardigheden gebruiken die je meestal ongebruikt laat: je verbeeldingskracht, je taalpatronen en je onderbewustzijn. Als je deze mogelijkheden, die je al van kinds af aan hebt, op een positieve manier toepast, zal het leven er een stuk plezieriger op worden. Het boek is simpel van opzet, eenvoudig van inhoud en bijzonder gemakkelijk in het gebruik. Na het lezen van dit boek en het toepassen ervan, zul je beter kunnen communiceren met anderen, beter in staat zijn je eigen leven ter hand te nemen en onafhankelijk van anderen je te richten op je eigen, door jou gewenste toekomst. Word chauffeur van je eigen leven, in plaats van passagier op de achterbank! NLP voor het dagelijks leven! ISBN: 978.90.8840.017.9 Paperback, 170 pagina s Prijs 14,50 J A N U A R I 2 0 1 0 P A N T A R H E I 2 0 J A A R [ 13 ]

Een interview met Frank Arjava Petter Lijden is een vastgeroeste gewoonte geworden Interview met Frank Arjava Petter, Reiki-master en auteur van een keur aan Reiki-boeken. Zijn publicatie van Het oorspronkelijke Reiki Handboek van dr. Mikao Usui werd een wereldwijde bestseller. Hij geeft workshops en trainingen over de hele wereld. Zijn boeken worden gekenmerkt door een nuchtere kijk en milde humor. Wat is Reiki? Ieder van ons wordt geboren met de gave om lichaam en geest te genezen. Die aangeboren natuurlijke gave, dat is Reiki. Het klinkt simpel, maar simpele zaken zijn vaak moeilijk te begrijpen. Ik zal proberen dit verder uit te leggen. Reiki is een vorm van geestelijke energie. Alle levende wezens bezitten een ziel, of we ons ervan bewust zijn of niet. In een interview zegt Usui Sensei (een zeer vooraanstaande leraar) dat wij, omdat wij mensen zijn, het vermogen hebben om die zielenenergie aan anderen door te geven. Ergens in ons evolutionair proces zijn we het contact met die bron kwijtgeraakt. We zijn onze ware aard vergeten. Op het Reiki-pad worden we herinnerd aan wie en wat we werkelijk zijn. Dus terwijl we een initiatie of een behandeling ontvangen wordt onze zielenenergie weer geactiveerd en worden we ons bewust van het bestaan ervan. Je maakt op dat moment contact met je essentie. Dat contact vervult je met geluk. Dit geluk stroomt van jouw hart naar de omgeving om je heen. De eerste stap is dus een stap vol transformatie en tegelijkertijd staat de deur naar een nieuwe dimensie nog maar op een klein kiertje. Je staat versteld over wat je allemaal ervaart, maar daarna is het jouw taak om iets te doen met die transformatie. Waar komt Reiki vandaan? Reiki is ontdekt door Usui Sensei terwijl hij aan het vasten is op de berg Kuruma. Die berg ligt in een mystieke streek in Japan, ten noorden van Kyoto. Reiki is een boodschap van de ziel. Alle menselijke ervaringen vinden hun oorsprong in de ziel. Wat trok jou aan in Reiki? Al vroeg raakte ik ervan overtuigd dat we onszelf kunnen genezen van al het lijden dat we onszelf aandoen. Op mijn vijftiende maakte ik kennis met autogene training. Van mijn zestiende tot mijn achttiende ging ik verder mat Raja Yoga. Ik verdiepte me in meditatie en zelfonderzoek. Op mijn drieëndertigste kwam ik toevallig in aanraking met Reiki en sinds die tijd is Reiki mijn grote passie. Hoe meer ik er mee bezig ben, hoe meer ik begrijp dat ik slechts een beginneling ben en niets weet. Dat niets vervult mijn hart en dat deel ik met anderen. Zijn er verschillende soorten Reiki? Er is maar een soort energie, een Reiki. Het maakt niet uit welke naam je er aan geeft of in welke verpakking je die stopt. De energie is altijd dezelfde: zuiver en puur. Reiki is geen New Age-cocktail, maar een gedegen spiritueel pad dat jou ten slotte naar jezelf zal leiden. Als dat het doel is van de lessen van jouw Reiki-opleiding, dan zullen je inspanningen zeker beloond worden. [ 14 ] J U B I L E U M E D I T I E J A N U A R I 2 0 1 0

Tegen welke obstakels liep jij aan? Een obstakel of een doel, dat maakt niet uit, het is een en hetzelfde. Reiki gaat over jezelf, over het vinden van je essentie en hoe dat te vieren op elk moment van je leven. Wij zijn er zo aan gewend geraakt dat we lijden, dat we ons niet meer kunnen voorstellen dat we gelukkig kunnen zijn. Lijden is een vastgeroeste gewoonte geworden. Als dit ingesleten patroon doorbroken is, ligt het geluk aan onze voeten en wordt het leven leuk. Ik moest zelf ook afrekenen met die slechte gewoonte. Als ik het kan, kunnen jullie het ook en beter. Ik zou twee anekdotes met jullie willen delen. De eerste is het antwoord dat mijn Reiki-lerares, Chiyoko Yamaguchi, gaf op de vraag: Wat is Reiki? Haar antwoord luidde: Liefde. Ik begreep toen dat Reiki staat voor compassie in actie. In het begin werk je aan jezelf en als dat klaar is dan deel je de zegeningen die je hebt ontvangen met anderen. De tweede anekdote is ook een antwoord van mijn lerares. Iemand vroeg aan haar hoe je moet beginnen aan een Reiki-behandeling. Zij glimlachte, legde haar handen op iemands lijf en zei: Aan. Toen nam ze haar handen terug en zei: Uit. Zo eenvoudig is het dus. Is er nog iets speciaals dat je wilt vertellen aan ons in Nederland? Op de eerste plaats wil ik jullie bedanken voor alle steun en vertrouwen tijdens de afgelopen jaren. Vanwege jullie ben ik mijn boeken gaan schrijven. Sommigen van jullie weten dat ik opgroeide aan de oever van de Rijn, dicht bij de Nederlandse grens. Een deel van mijn hart is Nederlands. De rivier stroomt door onze omgeving en deelt zijn rijkdom met een ieder die zijn/haar dorst wil lessen. Laat ons drinken zoveel als we willen Bij Panta Rhei verschenen de volgende boeken van Frank Arjava Petter: - Het Reiki Vuur - Het Reiki Kompendium - Het oorspronkelijke Reiki Handboek van dr. Mikao Usui - Een heldere kijk op Reiki - De Reiki-technieken van dr. Hayashi Dr. Mikao Usui & Frank A. Petter Het oorspronkelijke Reiki handboek van Dr. Mikao Usui Met foto s van alle handposities zoals aangegeven in de teksten van Dr. Usui Een sensationele publicatie voor iedereen die geïnteresseerd is in Reiki: de eerste uitgave van de uit het Japans vertaalde teksten over Reikitechnieken van Dr. Mikao Usui zelf! Met 100 full colour foto's Vijfde druk Paperback 80 pag. ISBN 978.90.76771.01.4 Prijs 12,50 Frank Arjava Petter EEN HELDERE KIJK OP REIKI Een zoektocht naar de essentie van Reiki. Met CD met de Reiki-leefregels en meditaties Een nuchter, praktisch en pragmatisch verslag van de recente ontwikkelingen in de Reiki-wereld. Met milde humor beziet Frank Arjava Petter de controversen die hijzelf veroorzaakte door de herontdekking en publicaties van de geschriften van Mikao Usui. Daarbij zet hij de verschillen tussen de talrijke mythen en de historische werkelijkheid nog eens op een rijtje, vooral wat betreft de Reiki symbolen en leefregels. ISBN 978.90.8840.002.5 Gebonden 160 pag.; met CD Prijs 17,50 Frank Arjava Petter Tadao Yamaguchi Chujiro Hayashi De Reiki-technieken van Dr. Hayashi De traditionele technieken van de stichter van het westerse Reikisysteem Met dit boek wordt door Frank Arjava Petter een nieuwe authentieke bron van Japanse Reiki-technieken aangeboord. Dr. Hayashi is de belangrijkste leerling van dr. Mikao Usui, omdat hij de leraar werd van Hawayo Takata die Reiki voor het eerst in het Westen introduceerde. Met 100 full colour foto's ISBN 978.90.76771.44.1 Prijs 14,50 J A N U A R I 2 0 1 0 P A N T A R H E I 2 0 J A A R [ 15 ]

Fout Goed Elly Hoekstra Vitaal, fit en mooi met Ismakogie: een lichaamsvriendelijke bewegingsleer Bewust bewegen is de beste beweging Ismakogie is een onzichtbare en subtiele gymnastiek die je vitaal èn mooi maakt. Je krijgt er geen spierpijn van, leeftijd is geen belemmering en de oefeningen zijn op elk tijdstip van de dag uit te voeren. Ismakogie is een bewegingsleer die de mens bewust maakt van het natuurlijke spel van de spieren. En wie zijn spieren op de juiste manier leert gebruiken, wordt mooier en gaat levenskracht, vitaliteit en zelfverzekerdheid uitstralen. Het is een ontdekkingsreis door je eigen lichaam: je leert het verschil voelen tussen goed en verkeerd bewegen. Elly Hoekstra (58) is een levende reclamezuil voor deze manier van bewegen: een krachtig lichaam, een elegante loop, een rechte rug en een soepele motoriek. 25 jaar geleden kampte ze met rugklachten. Op advies van een kennis ging ze naar een cursus Ismakogie. Ik weet nog hoe verbaasd ik was toen de docent begon met de voeten, hoe belangrijk die waren. Daar kwam ik niet voor. Ik wilde van mijn rugpijn af. Langzaam ontdekte ik, dat als ik mijn voeten niet goed gebruikte, ik in elkaar zakte en dat dat weer te maken had met mijn rug, schouders en nek. Ik begon te voelen dat ik mijn rugklachten zelf veroorzaakte. Mijn houding verbeterde en mijn rugklachten verdwenen. Ik leerde dat ik van lopen een oefening kon maken en van opstaan en van traplopen. Bewegen werd plezierig. Ismakogie is de ideale bewegingsleer voor het leven van alledag, een soort gebruiksaanwijzing voor het lichaam bij alles wat je doet. Een voorbeeld: een mens staat wel 100 keer per dag op. Opstaan heeft met je benen van doen, daar zijn ze voor gemaakt. Als je dat goed doet, bespaar je niet alleen rugklachten, maar houd je ook nog eens sterke benen. De oefeningen zijn dus heel praktisch: vanaf de eerste les kunnen ze thuis in de praktijk gebracht worden. Ismakogie is een geesteskind van de Oostenrijkse professor Anne Seidel. Kort na de Tweede Wereldoorlog begon zij in Wenen een praktijk als schoonheidsspecialiste. Na enige tijd merkte ze dat haar maskers, crèmes en massages niet voldoende waren om een gezicht in vorm te houden. Ze ontwikkelde een grimasvrije gezichtsgymnastiek waarvoor ze in 1958 in Venetië een internationale onderscheiding kreeg. Haar cliënten hoefden geen gekke bekken te trekken, maar leerden van binnenuit te oefenen. Hoe verder ze deze gymnastiek ontwikkelde, hoe meer ze er achter kwam dat gezichtsspieren worden beïnvloed door de spieren uit de rest van het lichaam. De manier waarop je zit, staat en loopt, het heeft allemaal effect op de spieren van het gezicht. Ze was haar tijd ver vooruit. De bewegingen die je de hele dag onzichtbaar uit kunt voeren, leiden onder meer tot een betere doorbloeding van de spieren, afvoer van gifstoffen, een beweeglijke wervelkolom, een mooie uitstraling en een positieve levenshouding. Door een goede lichaamshouding blijft ook het figuur beter in vorm. Dit alles heeft weer een gunstige invloed op de huid die daardoor minder snel verslapt of rimpels zal gaan vertonen. Het versterkt ook het gevoel van eigenwaarde. Eeuwige jeugd kan ook Ismakogie niet geven, wel kan Ismakogie het verouderingsproces enigszins vertragen. [ 16 ] J U B I L E U M E D I T I E J A N U A R I 2 0 1 0

De foto s zijn gemaakt door Henk Eitink. Betekenis van het woord Ismakogie Het woord Ismakogie bestaat uit een aantal beginletters van een zin waarmee grondlegger Anne Seidel heeft geprobeerd de essentie van de leer samen te vatten: Physiologisch Ideale Schwingungsrhytmik der beeinflussbaren Muskeln im Alltagsleben nach erkennbaren Körpereigenen Ordnungsgesetzen. Gie aan het einde van het woord is een afkorting van logie wat leer betekent. In het Nederlands: Het ideale bewegingsritme van de beïnvloedbare spieren in het dagelijks leven naar lichaamseigen mogelijkheden. Informatie: www.ellyhoekstra.com en www.ismakogie.nl Boeken over Ismakogie bij Panta Rhei van Elly Hoekstra en Doke van der Neer: Vitaal en mooi met Ismakogie. Bewegingsleer voor een goede en mooie lichaamshouding. De actieve bekkenbodem. Bekkenbodemtraining voor in het dagelijks leven. Heel je rug. Oefeningen voor in het dagelijks leven ter voorkoming van rugklachten. Van Doke van der Neer verschijnt in maart: Voetenwerk; op goede voet met ismakogie. Oefeningen ter voorkoming en genezing van voetklachten. Doke van der Neer VOETENWERK ISBN 978.90.8840.040.7 Prijs 12,50 Verschijnt in maart 2010 Elly Hoekstra & Doke van der Neer Vitaal en mooi met Ismakogie ISBN 978.90.76771.22.9 Tweede druk Prijs 12,50 Elly Hoekstra & Doke van der Neer De actieve bekkenbodem ISBN 978.90.76771.45.8 Tweede druk Prijs 12,50 Elly Hoekstra & Doke van der Neer HEEL JE RUG ISBN 978.90.76771.74.8 Tweede druk Prijs 12,50 J A N U A R I 2 0 1 0 P A N T A R H E I 2 0 J A A R [ 17 ]

(uit Handboek Alexandertechniek van Carolyn Nicholls) Voorkom problemen bij het sporten met de Alexandertechniek Kevin Barber is leraar op een school, maar zijn twee passies zijn bergbeklimmen en zichzelf op de gitaar begeleiden bij de songs die hij zelf geschreven heeft. Dit is zijn verhaal. Kevin maakt gebruik van het uitschakelen om beter te kunnen klimmen: niet meer dan één beweging tegelijk, en niet alleen maar gericht zijn op het einddoel, om de top te bereiken. De ontdekking van de Alexandertechniek was voor mij de start van een nieuw hoofdstuk in mijn leven haast een nieuwe geboorte. Na een leven van voortdurend ongemak en vaak ook pijn ben ik nu op 56-jarige leeftijd helemaal pijnvrij en actief. Ik kan mij nu helemaal wijden aan mijn liefde voor de sport, met een mate van vertrouwen die mij vele jaren was ontzegd. Sporten Als jongeman deed ik mee aan een aantal sporten: voetbal, rugby, basketbal en atletiek. Ik werd een hartstochtelijk skiër en ik ging zo vaak als ik kon met vakantie naar de Alpen. Ik deed ook aan hardlopen om mezelf in vorm te houden en dit, in combinatie met een oude rugbyblessure, leidde uiteindelijk tot een steeds terugkerende klacht aan een knie, waardoor ik gedwongen was om het skiën en hardlopen op te geven toen ik achter in de dertig was. Dit was een bittere pil die ik moest slikken, maar toch vond ik een nieuwe passie: bergbeklimmen. Dit kon mijn knie blijkbaar beter aan en was het, omdat ik al eerder gedwongen was om al mijn andere sporten op te geven, een plezierige manier om toch fit en actief te blijven. Rugpijn Maar het ergste moest nog komen. Ik was nog maar net veertig toen ik steeds weer last van mijn onderrug kreeg; uiteindelijk werd de pijn chronisch. Al gauw kwam het moment dat ik er de hele dag als ik wakker was last van had en dit werd steeds erger. Ik had ischias, dus pijn in mijn been, en mijn rug trok vaak in een kramp, waardoor ik me helemaal niet meer kon bewegen en dus gedwongen was stil te blijven liggen. Ik kon zelfs niet stil staan zonder voortdurend van de ene op de andere voet te gaan staan, om minder pijn te hebben. Ik houd er niet van om medicijnen te nemen en nam alleen pijnstillers als het echt niet meer uit te houden was. Gelukkig kon ik wel [ 18 ] J U B I L E U M E D I T I E J A N U A R I 2 0 1 0

redelijk goed slapen, en ik kon tenminste nog wel klimmen! Ik ging naar orthopedisten, chiropractors, gewone dokters en acupunctuur helaas allemaal tevergeefs. Ik had mij al neergelegd bij het idee dat ik mijn leven lang pijn zou hebben. Rond die tijd ontmoette ik een vrouwelijke bergbeklimmer, die bezig was met de lerarenopleiding van de Alexandertechniek. En ze zocht naar proefpersonen om op te oefenen, en zo kwam het dat ik met haar meeging naar de cursus. Dat was het begin van mijn nieuwe leven! Tijdens die eerste keer maakte ik kennis met Carol Nicholls, nu mijn eigen lerares. Door de informatie die ik die eerste sessie al kreeg werd het mij meteen al duidelijk dat de Alexandertechniek voor mij een reddingsboei betekende. Ik was me al pijnlijk bewust van mijn slechte houding, maar ik had mij nog niet eerder gerealiseerd dat er hoop op verbetering was. Ik begon met privé-lessen bij John Nicholls. De eerste les was een openbaring. Ik ging naar huis met een rechter lijf, meer relaxed en in evenwicht dan ik in jaren was geweest maar het zou nog veel beter worden. Binnen drie maanden nadat ik met de lessen begon voelde ik verbetering in mijn knie. Ik probeerde voorzichtig de droge skipiste uit. Geen pijn. Geen gezwollen knie. Geleidelijk ging ik weer wat vaker op de lange latten, en nog datzelfde jaar was ik terug op de sneeuwhelling. Sindsdien heb ik nog elke winter kunnen skiën; soms ga ik zelfs twee of drie keer per jaar, zonder negatieve gevolgen. Met mijn nieuwe kennis en inzichten uit de Alexandertechniek kon ik zelfs mijn skitechniek nog aanzienlijk verbeteren. Dit was natuurlijk ongelooflijk goed nieuws voor mij, maar ik had nog wel steeds last van mijn rug. Als ik voor de spiegel stond kon ik die karakteristieke scheefstand in de bekkenbeenderen zien; zelfs na twee jaar lessen Alexandertechniek. Ik kon wel beter met de pijn omgaan, maar ik had me er al bij neergelegd dat ik daar altijd last van zou blijven houden. Na die twee jaar les was ik s zomers een keer met vakantie in Spanje. Ik stond aan de rand van het zwembad te kijken naar mijn beide dochters die aan het zwemmen waren, toen ik mij opeens bewust werd van het feit dat ik niet meer van de ene voet op de andere hoefde te gaan staan om die eeuwige rugpijn te verminderen. Ik stond daar, mijn gewicht gelijk verdeeld over beide voeten, en ik had geen pijn! Ik keek in de spiegel: mijn bekken stond recht! Op dat ogenblik voelde het echt alsof ik opnieuw geboren was. Dat ik nu zomaar vrij en in balans kan staan en lopen zonder pijn is iets dat ik nadien nooit meer als iets vanzelfsprekends heb beschouwd. Zingen Ik heb ook ondervonden dat de Alexandertechniek heel goed kan helpen bij een andere passie van mij: het zingen. Ik speel gitaar en zing daarbij mijn liedjes in clubs en pubs, en dankzij de vaardigheden die ik geleerd heb kan ik nu beter met mijn stem overweg, is mijn houding, vooral de manier waarop ik mijn gitaar vasthoud, veel effectiever en kan ik ook beter omgaan met de totaal verschillende manieren van gebruik van mijn handen, bij het bergbeklimmen en het gitaarspelen. Nu krijg ik nog gemiddeld een keer per maand les van Carolyn Nicholls en lig ik meestal drie of vier keer per week in de ontspannen rugligging. Ik gebruik de techniek bij het klimmen, het skiën, het musiceren en gewoon bij de dagelijkse dingen. Het is nu een deel geworden van wie ik ben. Carolyn Nicholls HANDBOEK ALEXANDERTECHNIEK De juiste balans tussen ademhaling, houding en beweging Boek & CD De Alexandertechniek heeft al 100 jaar lang talloze mensen geholpen bij het overwinnen van klachten als rugpijn, spierspanningen, stress, vermoeidheidsklachten en astma. Het is geen therapie maar een houdings- en bewegingsleer die zit-, sta- en bewegingshoudingen beter op elkaar afstemt. Daardoor worden de prestaties verbeterd van sportlieden, acteurs, zangers en musici. De fysiek zware optredens en repetities kunnen langer volgehouden worden. Het boek kan gebruikt worden door iedereen, zowel door beginners als gevorderden op het gebied van beweging, sport, zang of muziek. Elk hoofdstuk bevat een aantal praktische oefeningen geïllustreerd met duidelijke foto s of tekeningen. Het boek bevat een gratis CD met oefeningen en instructies bij elk hoofdstuk. In het boek komen ook allerlei mensen uit de praktijk aan het woord die hun ernstige klachten overwonnen met behulp van de Alexandertechniek. Carolyn Nicholls is een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de Alexandertechniek in Engeland met 25 jaar ervaring. Zij leidt het Alexandertechniek College in Brighton en geeft cursussen en workshops in talrijke landen. ISBN 978.90.8840.034.6 Paperback, 160 pagina s; full colour; prijs 19,50 Boek met CD. J A N U A R I 2 0 1 0 P A N T A R H E I 2 0 J A A R [ 19 ]

Dick de Ruiter Een interview met yogaleraar en auteur van tal van boeken over yoga, gezondheid en meditatie Maison des Miracles: op adem komen in de Pyreneeën Najaar 2009. We worden verwelkomd op het zonnige terras van het domein van Dick de Ruiter in het zuiden van Frankrijk. Een weids uitzicht: aan de ene kant in de verte de Montagnes Noirs, ten noorden van Carcassonne en in het zuiden de uitlopers van de Pyreneeën met de besneeuwde toppen bij helder weer in zicht. Dick leidt ons rond. Hier woont en werkt hij in zijn Maison des Miracles, waar hij het hele jaar door gasten uit Nederland, België en Engeland ontvangt. Deze mensen komen voor de rust en de stilte. Om urenlange wandelingen te maken. Of resten van Kathaarse kastelen en geheimzinnige dorpjes te bezoeken. Om boeken te lezen op het balkon. Of om te (leren) mediteren of verantwoorde, verrukkelijke vegetarische maaltijden te bereiden. Er is een grote meditatieruimte, met een bijzondere klankinstallatie, die genezende vibraties diep kan laten doordringen. Twee ruim bemeten kamers met elk een eigen badkamer zijn beschikbaar. Sommige bezoekers komen voor een week, andere blijven een hele maand. Wat bracht je naar Frankrijk? Na drieëndertig jaar lesgegeven te hebben in Nederland voelde ik dat het tijd was voor een nieuwe uitdaging. Het lesgeven (yoga, zonnegroet, shiatsu, koken) heb ik overigens altijd met veel plezier gedaan. Ik had een cursuscentrum in Zwolle en met ons gezin woonden we erboven. Naast mijn cursussen had ik in de tachtiger jaren ook nog een postorderbedrijfje: op vraag van mijn leerlingen had ik een aantal ontspanningsoefeningen op een bandje gezet; dat was zo n succes dat dit in de loop der jaren uitgroeide tot een serie van 28 cassettes met begeleide diepteontspanning en visualisaties. De onderwerpen varieerden van stoppen met roken tot leven zonder hoofdpijn. Nu zijn het uiteraard cd s geworden waarvoor nog steeds veel belangstelling bestaat. Eind zeventiger jaren was ik als pionier begonnen met een bescheiden import van nieuwetijdsmuziek, toen nog op lp(!) uit de VS, van bekende namen als Steven Halpern en Georgia Kelly. In die tijd kende men in Nederland alleen maar James Last als ontspanningsmuziek. We ston- [ 20 ] J U B I L E U M E D I T I E J A N U A R I 2 0 1 0