ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU Landstede te Zwolle Luchtvaartdienstverlening Secretariële beroepen (Secretaresse) Juridisch medewerker (Juridisch medewerker openbaar bestuur) definitief Mei 2015 BRIN: 01AA Onderzoeksnummers: 280125, 280130, 280131 Onderzoek uitgevoerd: 12 februari 2015 Conceptrapport verzonden op: 13 april 2015 Rapport vastgesteld te Utrecht op: 29 april 2015
INHOUD 1 Inleiding... 1 2 Conclusie en vervolg... 3 2.1 Conclusie... 3 2.2 Vervolg... 3 3. Resultaten opleiding... 5 3.1 Luchtvaartdienstverlening, crebo 91850... 5 3.2 Secretariële beroepen, crebo 95380... 6 3.3 Juridisch medewerker openbaar bestuur, crebo 94892... 7 Bijlage... 9 Bijlage I Normering kwaliteitsgebieden... 9
1 Inleiding In dit rapport staan de uitkomsten van drie onderzoeken naar kwaliteitsverbetering, die de Inspectie van het Onderwijs op 12 februari 2015 heeft uitgevoerd bij Landstede. De inspectie baseert zich op het Toezichtkader bve 2012 en het Addendum 2015 (zie www.onderwijsinspectie.nl). Aanleiding onderzoeken naar kwaliteitsverbetering De aanleiding voor de onderzoeken naar kwaliteitsverbetering is het vervolgtoezicht, zoals is opgenomen in het rapport van de Staat van de instelling. Naar aanleiding van dit vervolgtoezicht zijn in oktober en november 2013 negen onderzoeken uitgevoerd. Twee onderzoeken waren een aselect kwaliteitsonderzoek, de overige onderzoeken waren gericht op kwaliteitsverbetering. De rapportages van deze onderzoeken zijn vastgesteld op 5 februari 2014. We hebben onderzoeken naar kwaliteitsverbetering uitgevoerd bij de volgende opleidingen. Gebied Opbrengsten Gebied Kwaliteitsborging Gebied Examinering en diplomering Leerweg, niveau, locatie Bc102 91850, Luchtvaartdienstverlening Niet onderzocht Leerweg bol, niveau 4, locatie Rechterland 1 te Zwolle Bc191 Niet onderzocht 95380, Secretariële Beroepen (Secretaresse) Leerweg bol, niveau 3, locatie Dokterspad 2 te Zwolle Bc085 94892, Juridisch medewerker (Juridisch medewerker openbaar bestuur) Niet onderzocht Leerweg bol niveau 4, locatie Dokterspad 2 te Zwolle Luchtvaartdienstverlening, crebo 91850 We hebben de kwaliteitsborging onderzocht. Tijdens het onderzoek naar kwaliteitsverbetering in oktober 2013, dat is uitgevoerd naar aanleiding van de Staat van de instelling, is namelijk geconstateerd, dat er wederom sprake was van niet-naleving van de wet op het gebied van kwaliteitsborging (WEB, art. 1.3.6). Om ons een beeld te vormen van de kwaliteitsverbetering bij de opleiding Luchtvaartdienstverlening hebben we informatie over de opleiding geanalyseerd. Op locatie zijn documenten onderzocht en gesprekken gevoerd. Er is onder andere gesproken met studenten, docenten, de taakhouder kwaliteit eenheid Zwolle D en de directie. Secretariële beroepen (Secretaresse), crebo 95380 We hebben de examinering en diplomering onderzocht. Tijdens het kwaliteitsonderzoek in november 2013, dat is uitgevoerd naar aanleiding van de Staat van de instelling, is namelijk geconstateerd, dat er sprake was van onvoldoende examenkwaliteit. Om ons een beeld te vormen van de kwaliteitsverbetering bij de opleiding Secretariële beroepen (Secretaresse) hebben we informatie over de opleiding geanalyseerd. Op locatie zijn documenten onderzocht en zijn gesprekken gevoerd. Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo Landstede pagina 1 van 9
Er is onder andere gesproken met de examencommissie, de beleidsmedewerker kwaliteitszorg en de directie. Juridisch medewerker (Juridisch medewerker openbaar bestuur), crebo 94892 We hebben de kwaliteitsborging onderzocht. Tijdens het onderzoek naar kwaliteitsverbetering in november 2013, dat is uitgevoerd naar aanleiding van de Staat van de instelling, is namelijk geconstateerd, dat er wederom sprake was van niet-naleving van de wet op het gebied van kwaliteitsborging (WEB, art. 1.3.6.) Om ons een beeld te vormen van de kwaliteitsverbetering van de opleiding Juridisch medewerker (Juridisch medewerker openbaar bestuur) hebben we informatie over de opleiding geanalyseerd. Op locatie zijn documenten onderzocht en gesprekken gevoerd. Er is onder andere gesproken met studenten, docenten, de beleidsmedewerker kwaliteitszorg en de directie. In dit rapport starten we met de conclusie van de drie onderzoeken naar kwaliteitsverbetering en geven we, in hoofdstuk 2, aan wat het vervolg is. Daarna volgt, in hoofdstuk 3, de toelichting op de beoordeling van: de kwaliteitsborging op opleidingsniveau van de opleiding Luchtvaartdienstverlening de examinering en diplomering van de opleiding Secretariële beroepen de kwaliteitsborging op opleidingsniveau van de opleiding Juridisch medewerker openbaar bestuur Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo Landstede pagina 2 van 9
2 Conclusie en vervolg In dit hoofdstuk staan de conclusies van de onderzoeken naar kwaliteitsverbetering en beschrijven we het vervolg. 2.1 Conclusie Luchtvaartdienstverlening, crebo 91850 We concluderen dat bij de opleiding Luchtvaartdienstverlening het kwaliteitsgebied kwaliteitsborging onvoldoende is. Secretariële beroepen (Secretaresse), crebo 95380 We concluderen dat bij de opleiding Secretaresse het kwaliteitsgebied Examinering en diplomering voldoende is. Juridisch medewerker (Juridisch medewerker openbaar bestuur), crebo 94892 We concluderen dat bij de opleiding Juridisch medewerker openbaar bestuur het kwaliteitsgebied kwaliteitsborging voldoende is. 2.2 Vervolg Vervolgtoezicht naar aanleiding van de onderzochte opleidingen We voeren bij twee opleidingen geen vervolgtoezicht uit, omdat we alle kwaliteitsgebieden als voldoende hebben beoordeeld. Bij één opleiding voeren we wel vervolgtoezicht uit, omdat we niet alle kwaliteitsgebieden als voldoende hebben beoordeeld. Het vervolgtoezicht richt zich op de geconstateerde tekortkomingen binnen het kwaliteitsgebied Kwaliteitsborging. In onderstaand schema is het vervolgtoezicht te lezen. Luchtvaartdienstverlening, crebo 91850 Beoordeling Toezichtvorm Vervolgtoezicht Kwaliteitsborging voldoet niet aan de eisen en is onvoldoende. Aangepast toezicht vanwege niet-naleving van 1.3.6 van de WEB. Circa een jaar na het definitieve rapport beoordelen wij de kwaliteitsborging opnieuw. Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo Landstede pagina 3 van 9
Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo Landstede pagina 4 van 9
3. Resultaten opleiding In dit hoofdstuk lichten wij het resultaat van de onderzoeken naar kwaliteitsverbetering bij de opleidingen toe. We geven per gebied aan wat het oordeel is (goed, onvoldoende, voldoende, slecht) en verantwoorden ons over het oordeel op het niveau van de onderliggende aspecten. 3.1 Luchtvaartdienstverlening, crebo 91850 Het onderzoek naar kwaliteitsverbetering bij Luchtvaartdienstverlening, crebo 91850, niveau 4, bol, locatie Rechterland 1 in Zwolle richtte zich op de kwaliteitsborging. Het onderzoek naar kwaliteitsverbetering leidt tot de volgende beoordeling: Kwaliteitsgebied Goed Voldoende Onvoldoende 4. Kwaliteitsborging Slecht Kwaliteitsgebied Voldoende Onvoldoende Aspect Gebied 4: Kwaliteitsborging 4.1 Sturing* 4.2 Beoordeling* 4.3 Verbetering en verankering* 4.4 Dialoog en verantwoording De aspecten met een * zijn kernaspecten, zie bijlage I voor normering per gebied. Beschouwing Luchtvaartdienstverlening Algemeen Tijdens voorgaand onderzoek is geconstateerd dat de kwaliteitsborging onvoldoende was omdat niet voldaan was aan het aspect beoordeling. Het aspect beoordeling voldeed niet, omdat de opleiding niet periodiek en op betrouwbare wijze de kwaliteit van het onderwijsproces evalueerde en analyseerde om daarna eventuele tekorten vast te stellen aan de hand van vastgestelde normen. We hebben ons binnen dit gebied alleen gericht op aspecten, die tijdens voorgaand onderzoek als onvoldoende zijn beoordeeld. De voldoende oordelen hebben we overgenomen. Hierna lichten we alleen de aspecten toe, die tijdens dit onderzoek opnieuw zijn onderzocht en beoordeeld. Kwaliteitsborging De kwaliteitsborging beoordelen we als onvoldoende, omdat niet voldaan is aan beoordeling. Het aspect beoordeling beoordelen we als onvoldoende. Er is onvoldoende sprake van een cyclische beoordeling van de geleverde onderwijskwaliteit en het meten van gewenste effecten van ingezette verbetermaatregelen. Voor de vaststelling van het nut van de gemaakte afspraken Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo Landstede pagina 5 van 9
is uiteindelijk het bereikte effect van belang; het vaststellen van de naleving van afspraken en tevredenheid is daartoe niet voldoende. De afgelopen periode zijn er door het team wel stappen gezet om de beoordeling in beeld te krijgen, maar deze laatste schakel in het sluiten van de kwaliteitscirkel moet het team nog maken. 3.2 Secretariële beroepen, crebo 95380 Het onderzoek naar kwaliteitsverbetering bij Secretariële beroepen, crebo 95380, niveau 3, bol, locatie Dokterspad 2 in Zwolle richtte zich op het gebied: Examinering en diplomering. Het onderzoek naar kwaliteitsverbetering leidt tot de volgende beoordeling: Kwaliteitsgebied Goed Voldoende Onvoldoende 2. Examinering en diplomering Slecht Kwaliteitsgebied Voldoende Aspect Gebied 2: Examinering en diplomering 2.1 Exameninstrumentarium* 2.2 Afname en beoordeling* 2.3 Diplomering* De aspecten met een * zijn kernaspecten, zie bijlage I voor normering per gebied. Beschouwing Onvoldoende Secretariële beroepen, crebo 95380 Algemeen Tijdens voorgaand onderzoek is geconstateerd dat de examinering en diplomering onvoldoende was, omdat niet voldaan was aan het aspect diplomering. Dit aspect voldeed niet, omdat het proces van diplomering niet deugdelijk en geborgd was. We hebben ons binnen dit gebied alleen gericht op aspecten, die tijdens voorgaand onderzoek als onvoldoende zijn beoordeeld. De voldoende oordelen hebben we overgenomen. Examinering en diplomering De examinering en diplomering beoordelen we als voldoende. Aan alle aspecten is voldaan. De diplomering is nu voldoende deugdelijk en geborgd. Naar aanleiding van het vorige onderzoek zijn afspraken aangescherpt ten aanzien van volledigheid en zorgvuldigheid bij het beoordelen van het examendossier en het examenproces. Daarnaast zijn de verantwoordelijkheden met betrekking tot de borging van de kwaliteit van het examenproces duidelijker belegd in de organisatie. De examencommissie is nauw betrokken bij de examinering en ziet actief toe op het correcte verloop ervan. Enerzijds door steekproefsgewijs de inhoudelijke kwaliteit te controleren, anderzijds door als waarnemer aanwezig te zijn bij alle examens waar de begeleider tevens examinator is. Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo Landstede pagina 6 van 9
3.3 Juridisch medewerker openbaar bestuur, crebo 94892 Het onderzoek naar kwaliteitsverbetering bij Juridisch medewerker openbaar bestuur, crebo 94892, niveau 4, bol, locatie Dokterspad 2 in Zwolle richtte zich op de kwaliteitsborging. Het onderzoek naar kwaliteitsverbetering leidt tot de volgende beoordeling: Kwaliteitsgebied Goed Voldoende Onvoldoende 4. Kwaliteitsborging Slecht Kwaliteitsgebied Voldoende Aspect Gebied 4: Kwaliteitsborging 4.1 Sturing* 4.2 Beoordeling* 4.3 Verbetering en verankering* 4.4 Dialoog en verantwoording De aspecten met een * zijn kernaspecten, zie bijlage I voor normering per gebied. Beschouwing Onvoldoende Juridisch medewerker openbaar bestuur, crebo 94892 Algemeen Tijdens voorgaand onderzoek is geconstateerd dat de kwaliteitsborging onvoldoende was omdat niet voldaan was aan de aspecten beoordeling en verbetering en verankering. Het aspect beoordeling voldeed niet, omdat de opleiding niet regelmatig en op betrouwbare wijze de kwaliteit van het onderwijsproces vaststelde. De oordeelsvorming met betrekking tot de kwaliteit van het primaire proces vond voornamelijk indirect plaatsvond, door middel van gesprekken, niet op basis van directe waarneming. Het aspect verbetering en verankering voldeed niet, omdat aangebrachte veranderingen in het onderwijsproces onvoldoende gestoeld waren op een goede probleemanalyse van geconstateerde tekortkomingen. Daarnaast ontbrak een heldere, controleerbare verbeteraanpak met vastgestelde momenten van evaluatie en, indien nodig, bijstelling van gekozen richting. We hebben ons binnen dit gebied alleen gericht op aspecten, die tijdens voorgaand onderzoek als onvoldoende zijn beoordeeld. De voldoende oordelen hebben we overgenomen. Kwaliteitsborging De kwaliteitsborging beoordelen we als voldoende. Naar aanleiding van het vorige onderzoek heeft de directie de afgelopen periode gericht geïnvesteerd in het versterken van de professionele cultuur. Naast het stimuleren van de professionele dialoog en het eigenaarschap in het team, is de directie strakker gaan sturen op het bewaken van afgesproken doelen. De beoordeling beoordelen we als voldoende. Hoewel het systematisch vormgeven van kwaliteitszorg nog in het beginstadium zit, constateren we dat het beoordelen van de kwaliteit van het onderwijs meer op Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo Landstede pagina 7 van 9
planmatige wijze vormgegeven wordt. Zo legt de directie lesbezoeken af en bespreekt de bevindingen na met de betrokken docenten. Enkele keren per jaar worden studenten gevraagd naar hun mening over de kwaliteit van het onderwijs in studentenpanels en na afloop van een onderwijsperiode wordt met studenten geëvalueerd hoe zij de onderwijsperiode hebben ervaren. We hebben geconstateerd dat de evaluatie van het onderwijsproces geleid heeft tot enkele verbetermaatregelen zoals het beter afstemmen van de begeleiding op de individuele onderwijsbehoefte van de student en de voorbereiding op en de begeleiding tijdens de stage. De verbetering en verankering beoordelen we als voldoende. De verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn duidelijker belegd in het team en het is zowel de ervaring van de directie als van het team dat teamleden zich verbinden met de aan hen gegeven verantwoordelijkheden. Een belangrijke organieke verandering in dit opzicht is de benoeming van diverse taakrolhouders in het team, waaronder bijvoorbeeld die van de taakrolhouder Kwaliteitszorg. Het positioneren van deze rol en functie heeft de dialoog in het team en tussen team en directie doelgerichter en effectiever gemaakt. Naar aanleiding van het vorige onderzoek is een verbeterplan opgesteld waarin wordt aangegeven welke kwaliteitstekorten men wil verbeteren. Een aandachtspunt is dat de effectiviteit en controleerbaarheid van het plan zal toenemen wanneer helder wordt gemaakt aan alle betrokken op welke wijze men de gestelde doelen wil realiseren. Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo Landstede pagina 8 van 9
Bijlage Bijlage I Normering kwaliteitsgebieden De normering per gebied is per januari 2015 aangepast (zie het Toezichtkader bve 2012 en het Addendum 2015). De normering heeft betrekking op de toezichtperiode 2015-2016. De normen Op basis van het onderzoek spreekt de inspectie oordelen uit waarvoor zij gebruikmaakt van een normering. Deze bestaat uit twee stappen: 1. Een normering per aspect: per aspect wordt een beschrijving gegeven. Indicatoren en portretten zijn daarvoor indicerend en richtinggevend. 2. Een normering per kwaliteitsgebied. Bij het gebied Examinering en diplomering zijn alle aspecten als kernaspect benoemd. Normering Examinering en diplomering Goed Aan alle drie de aspecten is voldaan. De elementen in het portret worden op een uitstekende wijze uitgevoerd. Voldoende Aan alle drie de aspecten is voldaan. Er wordt voor het grootste deel aan de omschrijving van de portretten voldaan, waaronder de essentiële onderdelen. Onvoldoende Aan een of twee aspecten is niet voldaan. Slecht Aan geen van de drie aspecten is voldaan. Voor de normering van het gebied Kwaliteitsborging zijn drie kernaspecten benoemd. De kernaspecten zijn 4.1 Sturing, 4.2 Beoordeling en 4.3 Verbetering en verankering. Normering Kwaliteitsborging Goed Aan alle aspecten is voldaan. De elementen in het portret worden op een uitstekende wijze uitgevoerd. Voldoende Aan alle kernaspecten is voldaan. Er wordt voor het grootste deel aan de omschrijving van de portretten voldaan, waaronder de essentiële onderdelen. Onvoldoende Aan twee of drie aspecten is niet voldaan. Slecht Aan alle vier de aspecten is niet voldaan. Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo Landstede pagina 9 van 9