Offerte Trajecten voor werkzoekenden met grote afstand tot de arbeidsmarkt pagina 1
1 Inleiding De gemeente Assen staat in het kader van de doelmatigheid Abw en de reïntegratie opdracht van gemeenten voor de taak personen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt toe te leiden naar de arbeidsmarkt en (werk)belemme-- ringen bij deze personen te reduceren of op te heffen of, indien arbeidstoeleiding niet mogelijk is, een zorg- en/of sociaal activeringstraject op maat aan te bieden. De feitelijke uitvoering van reïntegratie brengt de gemeente onder bij reïntegratiebedrijven. De gemeente Assen heeft in dit kader het RBO Drenthe uitgenodigd offerte uit te brengen voor een gedifferentieerd reïntegratie-aanbod, passend in het gemeentelijk driesporenbeleid: Uitstroom, Doorstroom en Zorg. De gemeente Assen vraagt offerte voor twee subgroepen. Het RBO wenst te offreren op één van deze twee groepen, namelijk de genoemde groep van 75 nieuw te starten trajecten in 2000. Deze offerte wordt uitgebracht voor de twee stromen 'Uitstroom' en 'Doorstroom'. Indien een deelnemer alleen in aanmerking kan komen voor een traject zorg/ sociaalmaatschappelijke participatie, wordt deze terugverwezen naar de gemeente. Het aanbod van het RBO Drenthe aan de gemeente Assen betreft een samenhangend geheel van producten en diensten dat ingezet wordt op basis van de behoefte en mogelijkheden van de individuele klant. Vanuit haar visie op de doelgroep heeft het RBO een programma samengesteld met als essentieel element het formuleren van een realistische doelstelling, een doelstelling die gebaseerd wordt op de kwaliteiten van de klant in combinatie met de vraag van de markt. Daarvoor is het noodzakelijk dat er een zorgvuldige start van de trajectactiviteiten gemaakt wordt, met als kernen het winnen van vertrouwen en het aan de oppervlakte brengen van de motivatie bij de cliënt. De mogelijke doelstellingen van de trajecten worden geformuleerd in termen van uitstroom, doorstroom of zorg. Daarbij wordt uitgegaan van de definities voor uitstroom, doorstroom en zorg zoals de gemeente Assen deze hanteert (zie uitbestedingsbrief gemeente Assen). Het RBO Drenthe participeert met inzet van advies en coaching het project Impuls van Arbeidsvoorziening Noord Nederland. 2 Kader voor de projectopzet doel projectactiviteiten Het aan de deelnemers van het project aanreiken van afdoende kennis en vaardigheid om de bestaande fysieke, mentale en sociaalmaatschappelijke belemmeringen op te heffen of te verminderen en hierdoor deze deelnemers feitelijk in staat te stellen naar de arbeidsmarkt te reïntegreren en/ of maatschappelijk te participeren. pagina 2
doelgroep Personen die door Arbeidsvoorziening geïndiceerd zijn als fase 4 en een volledige of gedeeltelijke arbeidsverplichting hebben in het kader van een periodieke uitkering in het kader van de Abw komen in aanmerking voor het project. Het gaat niet om klanten die in aanmerking kunnen komen voor een Wiw-dienstverband. De klanten die op basis van de uitkomst van de administratieve intake behoren tot de doelgroep van de Wet REA komen eveneens niet in aanmerking voor het project Onderdeel van het project is, dat voor het 'zittend' bestand fase 4 - geïndiceerden voor aanvang van de intake & diagnosefase een herwaardering van de arbeidsmarktpositie wordt opgevraagd bij de basisdienstverlening van Arbeidsvoorziening. duur trajecten aantal trajecten startdata trajecten De voorgestelde trajecten hebben een looptijd van maximaal twee jaar. Op voorhand wordt deze looptijd gecontracteerd. Uit zorgvuldigheid naar de deelnemende klanten zal gedurende het traject tussentijdse evaluatiemomenten ingebouwd worden waarin beslist wordt op welke wijze een traject voortgezet wordt. Deze offerte heeft betrekking op uitstroomtrajecten en doorstroomtrajecten voor de genoemde groep van 75 nieuw te starten trajecten in 2000. Hierbij wordt ervan uitgegaan dat er een startbestand van 75 klanten is die deelnemer kunnen worden in het project. De eerste projectactiviteiten kunnen worden uitgevoerd vanaf mei 2000. Alle trajecten zullen zijn gestart voor 31 december 2000. 3 Inhoudelijke Opzet trajecten Het RBO Drenthe heeft een op maat gesneden programma samengesteld voor fase 4-klanten. Daarbij gaat het om trajecten die uitgaan van de mogelijkheden van de deelnemer en waar mogelijk gericht zijn op uitstroom uit de bijstand. Indien dit laatste niet tot de mogelijkheden behoort, kunnen de trajecten gericht zijn op activeren tot maatschappelijke participatie/ integratie. Ervaringen met trajecten voor fase-4 klanten heeft een aantal belangrijke succesfactoren opgeleverd. Deze factoren vormen de basis voor de trajecten voor fase 4 klanten die het RBO Drenthe organiseert. Het betreft de factoren: 1. individueel maatwerk, uitgaande van de eigen achtergrond en de individuele mogelijkheden van elke deelnemer; 2. integraal trajectdenken zodat gewerkt kan worden met een duidelijk trajectplan, dat zo min mogelijk breuklijnen bevat; 3. vertrouwen winnen bij de deelnemer, zodat deze vanuit een veilige situatie nieuwe doelen voor zichzelf kan stellen; pagina 3
4. aandacht voor de motivatie van de deelnemer, gestoeld op eigen verantwoordelijkheid en keuzes waar men zelf achter kan staan; 5. individuele trajectbegeleiding voor elke deelnemer; 6. een sterk procesmanagement voor zowel het inhoudelijke proces als het logistieke en facilitaire proces met een duidelijke rol voor de procesmanager. Deze succesfactoren zijn leidinggevend voor de visie van het RBO Drenthe over de mogelijke opzet van de trajecten voor deze groep waarbij, zoals eerder genoemd, het winnen van vertrouwen en het aan de oppervlakte brengen van de motivatie bij de cliënt de essentiële eerste stappen zijn. Een traject voor deze fase-4 klanten wordt vormgegeven vanuit de situatie waarin de deelnemer zich bevindt en de mogelijkheden en wensen die binnen zijn/ haar bereik liggen. De autonomie en de eigen verantwoordelijkheid van de klant wordt daarbij vooropgesteld. Daarnaast wordt erkend dat, zeker in de beginfase, een intensieve begeleiding noodzakelijk zal zijn. De klant wordt ondersteund bij het opstellen van een individueel actieplan, waarbij nadrukkelijk wordt uitgegaan van de persoonskenmerken van de klant (bijv. met betrekking tot individueel of groepswerk, tempo van startactiviteiten, enz.). Waar nodig wordt een relevant scholingstraject aangeboden of wordt een traject gericht op het opdoen van ervaring opgesteld. In de trajecten zal voldoende aandacht zijn voor de balans tussen privé en werk. De trajecten hebben de volgende inhoudelijke fasering: - voorfase - intake - starttrajecten - vaststellen trajectplan - trajectonderdelen - afronding traject. Deze fasen worden hierna inhoudelijk toegelicht. Bij elke fase behoren beslissingen die weergegeven zijn in een beslissingsboom voor de voortgang van het traject, zie hiervoor paragraaf 8. voorfase De klanten worden door de gemeente geselecteerd en voorgedragen aan het RBO om opgenomen te worden in het project. intake Gestart wordt met een intake. Deze intake bestaat uit één of meer gesprekken. Een goede intake is van belang om een goede verwijzing te maken. Vanaf de start wordt aan vertrouwen gewerkt. De intake is zodanig ingericht dat de deelnemer het gevoel heeft serieus genomen te worden. Het is de eerste beeldvorming over het mogelijke traject van de deelnemer. De intake heeft ook tot doel om vast te stellen of de noodzakelijk minimale motivatie aanwezig is en er geen onoverkoombare belemmeringen zijn om te concluderen of met de klant een traject gestart zal kunnen worden. pagina 4
starttrajecten Er wordt vervolgens gewerkt met zgn. starttrajecten. Deze hebben als doel het opstellen van trajectplan en gaan vooraf aan andere benodigde trajectonderdelen. De opzet van een starttraject wordt afgestemd op de persoonskenmerken van een klant. Zo kan voor de ene klant een individueel starttraject de beste weg zijn, voor de andere zal een groepstraject beter zijn. De starttrajecten zijn bedoeld om nauwkeurig na te gaan wat de mogelijkheden zijn van klanten, zodat voorkomen wordt dat het traject blijft hangen in een niet goed gekozen vervolgstap. trajectplan Op basis van het starttraject stelt het RBO samen met de deelnemer een trajectplan op. Het trajectplan wordt vervolgens ter toetsing voorgelegd aan de gemeente. Figuur 1: schema opzet trajecten fase 4 klanten gemeente bestand fase 4 klanten A voorfase: selectie en voordracht door gemeente B intakefase intake fase 4 klanten beslissing voortgang keuze starttraject exitgesprek indien geen uitstroom- of doorstroomtraject mogelijk is C starttrajecten werken aan het eigen actieplan op diverse manieren individuele start loopbaanactivering motivatiecursus exitgesprek indien geen uitstroom- of doorstroomtraject mogelijk is D vaststellen trajectplan trajectplan opstellen, trajectonderdelen benoemen bespreking met klant ter toetsing voorleggen aan gemeente organisatie van vervolgtrajecten, contractering uitvoerders, enz E vervolgtrajecten variërend traject gericht op kwalitatieve uitstroom traject gericht op doorstroom / upgrading terugverwijzing voor zorg/ sociaalmaatschappelijke participatie F afronding traject uitstroom naar werk, kwalificerende intake pagina 5
trajectonderdelen Kern van het programma is een structuur van samenhangende trajectonderdelen met daarbinnen individuele keuzemogelijkheden voor wat betreft op te pakken onderwerpen, activiteiten en werkwijzen. De deelnemer wordt door middel van dit traject vanuit zijn/haar eigen mogelijkheden geactiveerd tot het nemen van een aantal bij hem/ haar passende loopbaanstappen, met doelen variërend van toeleiding tot de arbeidsmarkt tot een zorgtraject. Daarbij zal er sprake zijn van een intensieve begeleiding en een nadrukkelijke aandacht voor het management van het proces. Het aantal variaties dat binnen het project mogelijk is, is vanuit organisatorisch oogpunt mede afhankelijk van het totaal aantal deelnemers in het project. In de volgende paragrafen wordt nader ingegaan op de starttrajecten, de vervolgtrajecten en de afsluiting van het traject. 4 Starttrajecten en trajectplan Na de intake kunnen de deelnemers instromen in starttrajecten. Voorbeelden van starttrajecten zijn: een motivatiecursus in groepsverband individuele startactiviteiten gericht op het zicht krijgen op een eigen traject loopbaanactivering in groepsverband Alle trajecten hebben tot doel een goed beeld te krijgen van de kwaliteiten waarover de klant beschikt en welke vervolgens verder ontwikkeld kunnen worden. Verschillen in trajecten zitten in inhoud en opzet van de activiteit (bijv. individueel vs. groepswerk). In elk traject worden als rode draad analyses uitgevoerd met betrekking tot: belemmerende factoren, sociale achtergronden, opleidingsverleden, arbeidsverleden, interesse en motivatie, gedragskenmerken. Tijdens de starttrajecten worden deze deelnemers intensief begeleid door de individuele trajectbegeleider. Het is binnen deze fase van bijzonder groot belang dat de klant goed zicht krijgt op zichzelf en op zijn mogelijkheden. Dit kan voor enkele een moeilijk proces zijn, omdat zij bij het punt komen dat zij zichzelf met hun mogelijkheden en beperkingen moeten accepteren. Verwachtingen zullen moeten worden bijgesteld. opstellen trajectplan Het is de bedoeling dat de deelnemers gedurende de startactiviteit zelf actief zijn met het opstellen van een actieplan en zelf acties ondernemen om volgende stappen binnen het trajectplan te kunnen zetten. Na de fasen van intake en starttraject stelt het RBO in samenspraak met de klant het advies voor het te volgen traject op, waarna de gemeente dit plan kan toetsen. Voor het slagen van het trajectplan is het essentieel dat de klant zich in de gemaakte afspraken kan vinden. In het trajectplan worden gemaakte afspraken daarom concreet benoemd. Bij het opstellen van het trajectplan moet rekening worden gehou- pagina 6
den met de praktische en realistische mogelijkheden / einddoelen, de mogelijkheden /beperkingen van de klant, de financiële middelen en de praktische uitvoerbaarheid Elk trajectplan bevat de volgende onderdelen (zo mogelijk): einddoel, tussendoelen, stappen die gezet gaan worden, de in te schakelen voorzieningen / financiering / facilitering, de tijdsinspanning en concrete afspraken over de uitvoering. 5 Vervolgtrajecten In aansluiting op de individuele benadering kunnen de gewenste vervolgtrajecten zeer divers zijn. Dit kan variëren van het zichzelf beter staande kunnen houden in de eigen omgeving via vrijwilligerswerk of werkervaringsplaatsen tot scholing gericht op kwalificatie voor een baan. De deelnemer bepaalt samen met de trajectbegeleider zijn/haar eigen mogelijkheden en de meest passende vorm voor arbeidsparticipatie of doorstroomactiviteiten. De vervolgtrajecten in dit voorstel kunnen gericht zijn op: a) uitstroom naar werk of gesubsidieerd werk b) doorstroom / upgrading. De trajecten gericht op werk zijn divers van aard. Het kader voor deze trajecten is weergegeven in figuur 2. Figuur 2: loopbaanstappen Loopbaanstappen resultaat uit het starttraject : trajecten richting werk. oriëntatie en keuze oefening en/of schakelen naar opleiding en beroep kwalificeren competenties verwerven scholingsadviesgesprek voorlichting assessment, niveaubepaling testen trainen beroepskeuzeadvies arbeidsritme sociale en communicatieve vaardigheden vaktechnische vaardigheden bijspijkeren tot beginniveau vakopleiding taal / instrumentele vaardigheden startkwalificatie halen stage werkervaringsplaats baan verwerven sollicitatievaardigheden bemiddeling plaatsing pagina 7
Het gekozen vervolgtraject wordt door het RBO uitgezet bij in aanmerking komende uitvoerende instellingen of organisaties. Het RBO zorgt voor trajectbegeleiding, de kwaliteit van het traject en het beheer van het traject. 6 Afsluiting traject De vervolgtrajecten in dit project hebben één van de volgende twee doelen, afhankelijk van de klant: 1. uitstroom naar werk of gesubsidieerd werk 2. doorstroom / upgrading. De deelnemers participeren maximaal twee jaar in het project, dat wil zeggen dat het per klant gestelde doel binnen twee jaar bereikt dient te zijn. Een traject wordt als afgerond beschouwd indien zich één van de volgende situaties voordoet (situaties gedefinieerd op basis van definities uitstroom en doorstroom van de gemeente Assen). uitstroom doorstroom/ upgrading Deelnemer heeft een arbeidscontract aanvaard op reguliere werkplek voor ten minste zes maanden. Indien sprake is van werk op uitzendbasis kan het contract korter zijn dan zes maanden. Deelnemer is ingedeeld in fase 2 of fase 3 op basis van de (kwalificerende) intake, of komt aantoonbaar in aanmerking voor een regulier gesubsidieerde arbeidsplaats. 7 Voorwaarden gesteld door gemeente Assen aan projectuitvoering trajectplan Voor elk traject zal het RBO een trajectplan opstellen (op gemeentelijke layout). Dit trajectplan zal ter toetsing worden voorgelegd aan de gemeente. Indien het plan niet voldoet aan de toetsingscriteria van de gemeente, zal het plan worden bijgesteld (uiteraard binnen de mogelijkheden die het RBO ziet met betrekking tot desbetreffende klant). rapportages Het RBO zal maandelijks registratie- en voortgangsrapportages op deelnemers- en projectniveau aanleveren via het gemeentelijk klant- en projectvolgsysteem Masterlink. Daarbij gaat het RBO ervan uit dat de gemeente dit systeem daarvoor ter beschikking stelt alsmede de verdere benodigde faciliteiten om via dit systeem te kunnen rapporteren. stuurgroep Het RBO zal elk kwartaal verantwoording afleggen in de stuurgroep die door de gemeente voor het project in het leven geroepen zal worden. pagina 8
overeenkomst Het RBO is bereid een overeenkomst met de gemeente aan te gaan die gebaseerd is op de "checklist contracten" van de gemeente Assen. Het RBO Drenthe voert eigen 'algemene voorwaarden' bij de levering van haar diensten. Deze algemene voorwaarden zullen gespiegeld kunnen worden aan de "checklist contracten" van de gemeente Assen. vaste tarieven De producten en diensten die het RBO aanbiedt, worden geoffreerd op basis van vaste tarieven (zie ook hierna). no cure, no pay Het RBO is bereid een contract aan te gaan op basis van het principe 'no cure no pay'. Daarvoor zal op voorhand in het contract vastgelegd worden hoe het resultaat, waarop afgerekend wordt, gedefinieerd wordt. Er wordt daarbij een driedeling voorgesteld naar kwalitatieve uitstroom, upgrading en sociaalmaatschappelijke participatie. In de volgende paragraaf wordt onder afsluiting van trajecten hiervoor een definitie gegeven. 8 Beslissingsboom verloop trajecten voorfase De gemeente draagt kandidaten voor het project voor. Het RBO nodigt de kandidaten uit voor de intake. intake Op basis van de intake neemt het RBO een "go/no go" beslissing. Aan de gemeente wordt schriftelijk gerapporteerd over de inschatting met betrekking tot de mogelijkheden van de cliënt. Indien de motivatie te gering blijkt c.q. aanwezige belemmeringen onoverkoombaar blijken, zal geen trajectplan opgesteld kunnen worden. In deze gevallen wordt het traject met de cliënt niet voortgezet. starttraject en trajectplan De invulling van het starttraject wordt bepaald door het RBO, in samenspraak met de klant. Het starttraject wordt afgerond als eenduidigheid verkregen is over het einddoel dat bereikt kan worden en de stappen die daartoe gezet zullen gaan worden. Op dat moment worden afspraken over het te bereiken einddoel en de stappen in het trajectplan vastgelegd, waarbij ook een einddatum wordt benoemd. Op basis hiervan wordt een contract tussen RBO en gemeente vastgesteld. vervolgtrajecten De gemeente gaat met de individuele deelnemers die kunnen doorstromen naar een vervolgtraject een overeenkomst aan op basis van het trajectplan en het einddoel dat daarin omschreven is. Het RBO zet het traject uit. Er vindt elke maand voortgangsrapportage plaats, tevens vindt per kwartaal verantwoording in de stuurgroep plaats. pagina 9
afronding traject Zoals hierboven al vermeld wordt een traject als afgerond beschouwd indien zich één van de volgende situaties voordoet. (situaties gedefinieerd op basis van definities uitstroom, doorstroom zorg van de gemeente Assen). uitstroom doorstroom/ upgrading Deelnemer heeft een arbeidscontract aanvaard op een reguliere werkplek voor ten minste zes maanden. Indien sprake is van werk op uitzendbasis kan het contract korter zijn dan zes maanden. Deelnemer is ingedeeld in fase 2 of fase 3 op basis van de kwalificerende intake, of komt aantoonbaar in aanmerking voor een regulier gesubsidieerde arbeidsplaats. 9 Afrekening van gemaakte kosten Het RBO Drenthe zal volgens het principe 'no cure no pay' alleen kosten in rekening brengen indien met de deelnemers één van de bovenstaande resultaten (zie onder paragraaf 6, afronding traject) bereikt wordt. Het RBO Drenthe zal daarvoor de volgende activiteiten verrichten: - overleg voeren met de gemeente over de aan te leveren kandidaten - een intake beleggen met deze 75 kandidaten - starttrajecten uitvoeren voor die kandidaten die volgens de intakeresultaten een traject aangeboden kan worden - het vervolgtraject gericht op uitstroom of doorstroom aanbieden dat het meest geschikt is voor de betreffende kandidaat - de kandidaat voordragen voor een kwalificerende intake op het moment dat dit mogelijk is Voor de twee soorten resultaten zullen de volgende kosten in rekening gebracht worden uitstroom naar werk doorstroom/upgrading criterium arbeidscontract (zes maanden) of contract via uitzendbureau kwalificerende intake afrekening bij positief resultaat Genoemde bedragen zijn exclusief 17,5 % BTW. pagina 10