Groningen, 22 januari 2015 Geachte Adviesraadleden, In juni 2014 kwamen wij met de toekomstvisie voor DDG naar buiten. We wilden hierover een besluit laten nemen in september. Op dat moment bleek dat wij veel huisartsen hadden overrompeld met de visie en dat we elkaar kwijt waren geraakt in het proces. Er was weerstand en onvoldoende draagvlak. Als visiewerkgroep hebben we toen in overleg met de Adviesraad besloten om een Hagroronde te doen. Een Hagro-ronde waarin wij wilden horen hoe huisartsen denken over het plan en hoe zij toekomstige ontwikkelingen zien. Een Hagro-ronde om de aansluiting weer te vinden en te onderzoeken wat er moet veranderen aan het plan om wel een breed gedragen visie te krijgen. Dit hebben we gedaan. In december heeft de visiewerkgroep de balans opgemaakt van de ronde langs de Hagro s. We zijn van mening dat het heel goed is geweest dat we met zoveel huisartsen hebben kunnen spreken. Het was goed om te horen wat er leefde. We hebben ook gevoeld dat onze inspanning werd gewaardeerd. Met het horen van de 19 Hagro s (192 huisartsen) hebben we 102 huisartsen daadwerkelijk gesproken. 13 Hagro s (100 huisartsen) hadden geen behoefte aan een gesprek. Of we daarmee de conclusie kunnen trekken dat zij het met de toekomstvisie eens zijn is niet duidelijk. Wat heeft het ons opgeleverd? In ieder geval geen eenduidigheid. We realiseren ons heel goed dat het niet mogelijk is om een plan neer te leggen waar iedereen zich in kan vinden. Als visiewerkgroep hebben we de taak op ons genomen om een toekomstbestendig plan neer te leggen met een zo breed mogelijk draagvlak. Naar aanleiding van de Hagro-ronde willen we het plan op een aantal punten aanpassen. Daarnaast wordt fasering een belangrijk punt in het plan. Hoe gaan we nu verder Het plan van juni 2014 leggen wij op 12 februari opnieuw voor aan de Adviesraad, met daarbij deze notitie met daarin de wijzigingen die we willen aanbrengen. Deze notitie wordt daar ter discussie gebracht. Mocht de Adviesraad, alvorens tot besluitvorming te komen, nog nader onderzoek willen (b.v. een enquête onder de huisartsen) dan is dit aan de Adviesraad. We willen nogmaals benadrukken dat wij er geen plan willen doordrukken wat niet gedragen wordt door de vertegenwoordiging van de huisartsen in de DDG. De aanpassingen zullen op 2 februari ook besproken worden in de ledenraad van de Kring, zodat zoveel mogelijk huisartsen goed geïnformeerd zijn. Hieronder vindt u de uitgangspunten zoals geformuleerd in het visiestuk van 25 juni 2014 en meegewogen de punten die zwaar wegen voor de verschillende Hagro s én de conclusies van de visiewerkgroep. De conclusies die wij getrokken hebben uit de Hagro-ronde hebben we opgehangen aan een kapstok van de verschillende besproken thema s. Deze indeling hebben we ook gebruikt in de samenvatting van alle verslagen zoals u die kunt lezen op intranet. Uitgangspunten Een provinciale doktersdienst, centraal waar het kan en decentraal waar het moet Goede en veilige zorg Bereikbaar voor de patiënt Doelmatige zorg Aanvaardbare werkdruk voor huisartsen Inspirerende werkomgeving die gericht is op vakmanschap en samenwerking 1
De thema s in de Hagro-ronde 1. Provinciale doktersdienst of elke regio voor zichzelf In de Hagro-rondgang werd duidelijk dat veel huisartsen regionaal denken en dat dit ook de keuzes voor de toekomst beïnvloed. Men denkt niet aan een provinciale doktersdienst maar aan de eigen patiënt in de eigen omgeving. De DDG is een provinciaal georiënteerde organisatie en de visiewerkgroep zoekt vanuit dit perspectief naar de beste oplossing. De huisartsen in Winsum willen de patiënt tegemoet komen vanwege de omvang van hun gebied. Gezien de lage werkdruk in de post Winsum denken wij dat dit niet altijd nodig is en dat de patiënt in de toekomst niet alleen in de late avond en nacht, zoals nu al het geval is, maar ook in de vroege avonduren voor spoed naar de stad zal gaan. Om tegemoet te komen aan fasering en bereikbaarheid stellen we voor om Winsum in het weekend een beperkt aantal uren open te laten. Dit laatste kan als de apotheek ook bereid is om in die uren open te zijn voor de patiënt. In de discussies is het duidelijk geworden dat men de post in Leek open wil houden. Uit de patiëntenstromen blijkt dat dit gedurende het weekend ook terecht is. In de toekomst zal blijken of dit ook voor door de week een juiste keuze is, of dat we net als bij Winsum doordeweekse sluiting moeten overwegen. Daarnaast zien we dat voor een aantal huisartsen en hun patiënten een sluiting tot problemen kan leiden, dit willen we voorkomen door in ieder geval goede afspraken te maken met de huisartsenpost in Drachten. We vinden dat er een gesprek moet komen met de apothekers om de post Leek optimaal te laten functioneren. Post Hoogezand blijft voorlopig open. Wanneer de post bij het ziekenhuis in Scheemda gerealiseerd is kan de post Hoogezand naar ons oordeel gesloten worden. Echter, aangezien dit de wat verdere toekomst is stellen wij voor om dit besluit pas definitief te nemen wanneer de post in Scheemda gerealiseerd is. Ook om te kijken of de post Hoogezand alleen in het weekend open moet zijn of ook door de week. De post Delfzijl blijft open maar zal ter zijner tijd verplaatst worden naar een plek bij een 24-uursinstelling. Dit kan zowel in Delfzijl zijn als in Appingedam. We hebben een aantal huisartsen gehoord die van mening zijn dat deze post op termijn dicht kan. Wij denken echter dat er teveel voorzieningen weggehaald zijn uit dit gebied en dat we voorlopig in die omgeving een post moeten houden. De post bij het ziekenhuis in Winschoten verplaatsen we naar het nieuwe ziekenhuis in Scheemda. We erkennen dat de visitegebieden te groot zijn en dat we een onderzoek moeten starten naar uitbreiding van visitediensten c.q. verkleining van de gebieden. 2. Voor een ziekenhuis of zelfstandig We hebben de conclusie getrokken dat de meeste huisartsen zich kunnen vinden in een post voor het ziekenhuis. Aan de andere kant vinden huisartsen het in zijn algemeenheid geen halszaak om per sé voor een ziekenhuis te zitten. Zelfstandigheid (serieel en geen integratie), met voldoende ondersteunend personeel is in dat geval wel een voorwaarde. Geen organisatorische afhankelijkheid, wel graag samenwerking. 3. Zorg dichtbij versus centralisatie Veel huisartsen in de periferie zijn van mening dat de huisarts dichtbij de patiënt moet blijven. Argumenten daarvoor zijn service en vervoer. Daar staat tegenover dat andere huisartsen vinden dat er teveel niet-spoed-patiënten naar een post komen en het niet uitmaakt hoever de post van de patiënt af is omdat vrijwel iedereen toch met de auto komt. Wij kiezen voor centralisatie in de avond-, nacht- en weekend uren, in het weekend overdag redelijk gedecentraliseerd, in de avond meer gecentraliseerd en in de nacht het meest; in tegenstelling tot een sterke decentralisatie van de dag zorg. De posten zijn alleen voor huisartsgeneeskundige spoedzorg. Een spoedpost bij het ziekenhuis, waar mogelijk, met meer kwaliteit, goed geoutilleerd, met ondersteuning en apotheek. Daar waar vervoer een probleem is, moeten we zoeken naar een creatieve oplossing. 2
4. HAP hoort in het centrum versus post bij het MZH Feitelijk raakte deze discussie volledig ondergesneeuwd door de angst voor het UMCG en hun plannen om huisartsenspoedzorg te gaan leveren en dat dit zal leiden tot een tweedeling onder de huisartsen. Voor de visiewerkgroep een ingewikkelde discussie omdat de voorkeur van de meeste huisartsen uitgaat naar één post in de stad (i.p.v. twee posten). De visiewerkgroep is van mening dat het Damsterdiep in zijn huidige vorm niet toekomstbestendig is. De visiewerkgroep kiest voor één post. Een post bij het MZH. Sommige Hagro s vinden de optie van één post bij het MZH een verarming van het voorzieningenniveau in de stad. Het MZH, buiten de ringweg, wordt door hen ervaren als buiten de stad. De visiewerkgroep wil geen tweedeling en zal er al het mogelijke aan doen om dit te voorkomen. Dit is begonnen met een gesprek met een verkennende afvaardiging van het UMCG op 15 januari, waarop hopelijk snel een vervolg komt om daadwerkelijk concreet in gesprek te geraken. Daarnaast ligt er de wens om een onderzoek plaats te laten vinden naar de motieven, aantallen en type zelfverwijzers (Zorgbelang) en een onderzoek naar de opvatting van patiënten. Dit laatste onderzoek is inmiddels in gang gezet door het Centrum voor Maatschappelijke Ontwikkelingen (CMO). Communicatie naar de burgers is van groot belang om de transitie zo soepel mogelijk te laten verlopen. Als het na onderzoek en voorlichting niet lukt om de patiëntenstromen om te buigen, dan zal de DDG de regie op zich nemen en in afstemming met Menzis en het UMCG een satellietpost bij het UMCG realiseren. 5. Meer diensten en lagere werkdruk versus gelijk aantal diensten met hogere werkdruk Zoveel huisartsen, zoveel meningen. Wat de één druk vindt, wordt door de ander juist als prettig ervaren, wat de één saai vindt, wordt door de ander als comfortabel ervaren. De ene dokter rust uit voor de dienst begint, de ander vliegt van de dag zorg door naar de ANW-zorg. Op meer diensten zit niemand te wachten, maar toch gaf een heel aantal huisartsen in de provincie aan liever meer te willen werken, dan het drukker te krijgen of naar de stad te moeten. Wanneer de huisarts in de provincie naar de stad moet voor een dienst is het belangrijk voor hem om rekening te houden met aanrijtijden. Voorlopig is dit niet aan de orde gezien de fasegewijze invoering en beperkte voorstellen. 6. Post-plus versus Post-sober We hebben de conclusie getrokken dat dit punt niet echt belangrijk is voor de gehoorde huisartsen. De visiewerkgroep denkt hier gezien de toekomst anders over. Wij denken dat het in de toekomst drukker wordt omdat de zelfverwijzers van het ziekenhuis naar de post gaan. Er zijn te weinig uitbreidingsmogelijkheden en te weinig mogelijkheden om met ondersteuning te werken. Door de beperkingen van onze huisvesting van de posten zijn er nu ook onvoldoende mogelijkheden voor gebruik van de toenemende diagnostiek in de eerste lijn (voor sommige huisartsen is dit een minpunt, voor anderen geen probleem). De huisarts van nu is gewend om overdag veel ondersteuners en mogelijkheden voor diagnostiek te hebben. Als visiewerkgroep vinden we dat we toe moeten naar een Post-plus. 7. Stad versus Ommeland De kift tussen stad en ommeland is een fenomeen van alle tijden dat veel breder ligt dan alleen tussen huisartsen. We hebben als visiewerkgroep wel de hoop, maar niet echt de illusie dat we daaraan iets kunnen veranderen. De dienstenverdeling die ooit is gemaakt past niet bij het uitgangspunt dat we een provinciale dienst zijn. De historie waarbij stadse huisartsen een enorme inzet hebben gedaan in tijd en geld om een 3
provinciale doktersdienst te realiseren en bedongen hebben dat zij omwille van een provinciale dienst niet meer diensten wilden doen, lijkt vaak vergeten te worden. Veel huisartsen van toen zijn in hun laatste fase van hun loopbaan beland en er zijn veel nieuwe huisartsen bijgekomen. We verwachten dat de kloof tussen stadse huisartsen en plattelandse huisartsen onder jongere huisartsen minder uitgesproken is dan onder de oudere huisartsen waardoor we op termijn meer naar elkaar toe zullen groeien. Het is beter voor de gezamenlijkheid in de organisatie om over te stappen naar een gelijke verdeling, waarbij rekening wordt gehouden met zowel werkdruk als belasting in aantal diensturen. 8. Doktersdienst van de patiënt of van de huisarts Hier is door huisartsen minder over gezegd maar wordt door de visiewerkgroep wel als een terugkomend dilemma ervaren. Veel patiënten ervaren de Doktersdienst als een verlengstuk van de dag zorg en dat is het ook maar dan alleen voor spoed. Triëren op spoed blijft een belangrijk uitgangspunt voor de Doktersdienst. Hoe kijkt de patiënt aan tegen de voorgestelde veranderingen? Deze vraag kwam regelmatig aan de orde. Wij hebben slechts indirect, via Zorgbelang, de mening van de patiënt gehoord. In deze discussie zijn wij overigens van mening dat een verandering in de zorg per definitie niet als een positief iets beleefd zal worden en weerstand zal oproepen; niet alleen bij de huisartsen, maar ook bij de patiënten. De vraag is natuurlijk ook: wie is DE patiënt? Toch hebben wij gemeend dat we moeten kijken hoe deze vraag te beantwoorden. We hebben het provinciaal planbureau (CMO) gevraagd een enquête uit te zetten en we hopen daar binnenkort de uitkomst van te krijgen. Is de Doktersdienst van de huisarts? Dan hebben we het over de invloed die de huisarts heeft op de Doktersdienst. Statutair is het geregeld en in de werkwijzen is de invloed van huisartsen erg groot. We kunnen stellen dat in elke besluitvorming die het primaire proces aangaat één of meerdere huisartsen meedenken. Net als in de Adviesraad hebben de meedenkende huisartsen geen verplichting om de achterban te raadplegen. Op verzoek van de bestuurder zal hierover een discussie plaats vinden met de Adviesraad. Dit is niet besproken of aan de orde geweest in de Hagro-ronde, maar kwam zijdelings aan bod. 9. Toename (visite) werkdruk door vergrijzing en verandering zorglandschap Veel huisartsen gaven aan dat de werkdruk voor visiteauto s te hoog is en dat we moeten investeren in een extra auto en een extra dienst. Als visiewerkgroep vinden we dat er een onderzoek naar visitediensten moet plaats vinden om te kijken of we visitediensten moeten uitbreiden en/of regio s moeten herzien. Daarnaast kunnen we inventariseren of we alle visites zelf moeten doen of dat een deel van de visites meer op het pad van bijvoorbeeld de thuiszorg ligt. Samenvattend We willen in de stad één post voor een ziekenhuis met voldoende ondersteunend personeel en de mogelijkheid om diagnostiek te kunnen doen Er is een sterke voorkeur om deze bij het MZH te situeren. Wanneer blijkt dat één post op termijn niet toereikend is voor een goede doelmatige patiëntenzorg, zal een satellietpost voor het UMCG overwogen worden De post Leek dient in het weekend open te blijven. Door de week kiezen we om Leek open te laten en afhankelijk van de verschuiving in patiëntenstromen te bepalen of dit in de toekomst zo moet blijven. De post Winsum kan op doordeweekse dagen dicht en in het weekend open voor een beperkt aantal uren. Er komt een post voor het nieuw te bouwen ziekenhuis in Scheemda en daarmee verdwijnt de post in Winschoten. 4
De post Hoogezand kan op termijn op doordeweekse dagen dicht en later misschien helemaal, afhankelijk van de realisatie van de post in Scheemda en de verschuiving in patiëntenstromen. De post Delfzijl wordt verplaatst naar een 24-uurs instelling in Delfzijl of Appingedam. Visitediensten in de periferie zouden beperkt uitgebreid moeten worden. Dit kan door verlenging van de dienst voor de extra auto in het weekend ( nu 9.00 uur tot 17.00 uur wordt 9.00 uur tot 21.00 uur). Daarnaast wordt onderzocht of en hoe we tot betere/kleinere regio s kunnen komen en welke visites overgenomen kunnen worden door de thuiszorg. We willen gelijkheid in verdeling van het aantal diensten en we gaan dit bespreken met de Adviesraad. We blijven een gecentraliseerde spoedzorgorganisatie omwille van het beperken van het aantal diensten. Er komt in de stad een omloop-assistente ter ondersteuning. We laten onderzoeken wat de patiënt vindt van de plannen. Er komt een discussie in de Adviesraad over achterban-raadpleging. Een tweedeling onder de huisartsen over de visie en met name de discussie over de plaatsing van de post in Groningen dient te worden voorkomen. Het voorkomen van een dergelijke tweedeling onder de huisartsen is een verantwoordelijkheid van alle betrokken huisartsen. Wij leggen bovenstaande discussiepunten en voorstellen voor aan de Adviesraad. 5