Inhoud Inleiding 5 1 Kruidachtige gewassen en beplantingen 8 2 Houtachtige beplantingen en gewassen 66 3 Grond, water en technische werken 132 Trefwoordenlijst 195
1 Kruidachtige gewassen en beplantingen 1.1 Opdracht 1.1 Onkruiden herkennen en verwijderen Doel Na deze opdracht kun je onkruiden uit de border herkennen. Ook weet je hoe je de verschillende onkruiden moet verwijderen. Benodigdheden Voor deze opdracht heb je nodig: een flora; pen en papier; een emmer; het gereedschap dat bij de manier van onkruid verwijderen past. Oriëntatie Onkruiden herkennen Onkruiden zijn planten die op een plaats groeien waar je ze niet wilt hebben. Ze kunnen overal voorkomen. Er zijn: eenjarige onkruiden: deze leven maar één jaar of seizoen; overblijvende onkruiden: dit zijn vaste planten, je moet ze met wortel en al verwijderen. 8 KRUIDACHTIGE GEWASSEN EN BEPLANTINGEN
Figuur 1.1 Voorbeelden van eenjarige onkruiden a Brandnetels ontkiemen in het voorjaar en verdorren in de herfst. Hoe noem je dit soort onkruiden? b Hoe moet je overblijvende onkruiden verwijderen? Onkruid verwijderen met je handen Op plaatsen waar veel vaste planten dicht op elkaar staan, haal je het onkruid met je handen weg. KRUIDACHTIGE GEWASSEN EN BEPLANTINGEN 9
Figuur 1.2 Onkruid op moeilijk bereikbare plekken verwijder je met de hand. Let erop wat voor wortels de plant heeft. Een dikke hoofdwortel met vertakkingen trek je recht uit de grond. Een penwortel die recht de grond in steekt, trek je recht uit de grond. Een wortelstok die ver onder de grond doorloopt, trek je er helemaal uit. c Je hebt een border waar veel vaste planten bij elkaar staan. Hoe verwijder je het onkruid? Met een schoffel. Met de hand. Onkruid verwijderen met de schoffel Onkruid in een border verwijder je meestal met een schoffel. De grond schud je van de planten af. Daarna haal je het onkruid weg met een hark met kromme tanden. Je brengt het naar de composthoop. Gooi geen overblijvend onkruid op de composthoop. d Hoe verwijder je een plant met een wortelstok? Uitvoering Je gaat de onkruiden in een border op de juiste manier verwijderen. 1 Zoek een border met onkruid. Bekijk de border. Op welke manier ga je het onkruid bestrijden? Kruis het in het schema aan. Schrijf erachter waarom je voor deze manier hebt gekozen. 10 KRUIDACHTIGE GEWASSEN EN BEPLANTINGEN
Manier Gekozen, omdat... Met de hand uittrekken Verwijderen met een schoffel 2 Haal twee soorten onkruid voorzichtig uit de grond en leg ze voor je neer. Figuur 1.3 Herderstasje (A), akkerdistel (B), akker- en haagwinde (C) 3 Zoek de naam van de onkruiden op in een flora. Vul de naam in het schema in. KRUIDACHTIGE GEWASSEN EN BEPLANTINGEN 11
Naam onkruid Soort wortel Hoe verwijderen? Eenjarig of overblijvend? 1. 2. 4 Bekijk wat voor soort wortel het onkruid heeft. Vul in het schema in: hoofdwortel met vertakkingen, penwortel of wortelstok. 5 Schrijf in het schema op hoe je deze wortel moet verwijderen. 6 Zoek in de flora op of deze onkruiden eenjarig of overblijvend zijn. Noteer dit in de tabel. 7 Wat moet je doen met overblijvende onkruiden? Op de composthoop gooien, zodat je er compost van kunt maken.. Gewoon laten liggen, zodat ze verdrogen. Vernietigen, zodat ze geen wortel meer kunnen schieten. 8 Bespreek de manier van bestrijden uit vraag 1 met je docent. Is dit de goede manier? Ja, omdat............................................. Nee, het moet deze manier zijn:............................................. 12 KRUIDACHTIGE GEWASSEN EN BEPLANTINGEN
9 Bespreek het schema uit vraag 3. Heb je het goed ingevuld? Verbeter eventueel je fouten. 10 Bespreek wat je moet doen met overblijvende onkruiden. 11 Maak een lijst van gereedschappen en materialen die je nodig hebt. Houd hierbij rekening met de manier van bestrijden. Taak Gereedschap/materialen Onkruid verwijderen Onkruid afvoeren 12 Verzamel het gereedschap dat je nodig hebt. 13 Verwijder de onkruiden op de juiste wijze. 14 Voer het afval af. Afsluiting Je hebt onkruiden bekeken en verwijderd. Je gaat nu het gereedschap opbergen en schoonmaken. Gereedschap onderhouden De schoffel reinig je met een staalborstel. Hiermee borstel je opgedroogde grond en roest weg. Als je de schoffel voor de winter opbergt, vet je hem in. Je hangt hem met de scherpe kant tegen een houten plank. Figuur 1.4 Zo maak je een schoffel schoon. Bij de spade is het zaak het blad schoon en roestvrij te houden. De hark hoef je alleen roestvrij te houden. Zowel de schoffel als de hark vet je in voor de winter. Een spade hang je op aan de hilt, met het scherpe blad tegen een plank. a b Maak het gereedschap op de goede manier schoon. Kruis de beweringen in de tabel aan met ja of nee. KRUIDACHTIGE GEWASSEN EN BEPLANTINGEN 13