Planten stekken Benodigdheden Algemene regels Kweekkasje Koude bak

Transcriptie

1 Planten stekken Planten kunnen op veel manieren vermeerderd worden. Er zijn verschillende bomen, heesters, vaste- en eenjarige planten die door zaad vermeerderd kunnen worden. Planten die door zaad vermeerderd zijn kunnen andere eigenschappen hebben dan de moederplant. Als er blauwe riddersporen gezaaid zijn, dan kunnen de planten die hieruit ontstaan wit of roze van kleur zijn. Van de blauwe regen is bekend, dat zaailingen slecht of helemaal niet bloeien. Als u zeker wilt zijn dat de planten die u wilt vermeerderen, dezelfde eigenschappen als de moederplant hebben dan is stekken een goede oplossing. Benodigdheden Als gereedschap heeft u een goede snoeischaar en scherp mes nodig. Ook andere middelen zoals; potjes, bakjes, stekaarde, stekpoeder en scherp zand moeten tijdens het stekken voorhanden zijn. Algemene regels Hoe sneller een stek wortelt des te kleiner is de kans dat er iets mis kan gaan. Belangrijk is dat luchtvochtigheid, licht, temperatuur en grondsamenstelling goed zijn. Gewone potaarde is niet geschikt om stekken in te laten wortelen. Deze aarde houd teveel vocht vast en de stekken zouden al snel gaan rotten in de vochtige aarde. Door speciale stekaarde met scherp zand te gebruiken kan het overtollige water snel afgevoerd worden en zullen de stekken niet gaan rotten. Een goede snoeischaar en scherp mes zorgen ervoor dat snoeiwonden geen rafels krijgen. In rafelige snoeiwonden nestelen zich makkelijk bacteriën die de gezonde stekken aantasten. Stekpoeder die u koopt in de tuincentra is voorzien een werkzame stof, die ervoor zorgt dat de wortelvorming van de stek geactiveerd wordt. Wees er echter niet te scheutig mee, omdat overdaad in dit geval schaadt. Kweekkasje Een kweekkasje is veruit de handigste oplossing om stekken te laten wortelen U kunt er rechtop in lopen en temperatuur en vochtcirculatie zijn makkelijk te regelen. Koude bak Dit is een houten bak die buiten in de tuin geplaatst wordt met daar overheen een glasplaat. Deze constructie zorgt dat de bodemtemperatuur hoger blijft, luchtvochtigheid op peil gehouden wordt en voldoende licht doorlaat. Is het te warm, dan kan de glasplaat iets geopend worden. Het is ook mogelijk om de warmte te temperen door het glas af te schermen voor de zonnestralen. Voor veel stekmateriaal van houtige gewassen is een koude stekbak een prima oplossing. Ook perkplanten zijn op deze manier prima te stekken.

2 koude bak Verplaatsbare stekbak Als u weinig ruimte hebt en maar enkele plantjes wilt stekken, kunt u een verplaatsbaar kasje aanschaffen. Zo'n kasje is binnen en buiten te gebruiken en is in een eenvoudige uitgave, maar ook met verwarmingskabels e.d. verkrijgbaar. Potjes van aardewerk, kunststof of turf Van de bovengenoemde soorten heeft de laatste de voorkeur. Aardewerk neemt vocht op en daardoor droogt stekaarde snel uit. Ook kunnen ziektekiemen zich verzamelen in een pot die poreus is. Kunststof is schoner en makkelijk te hanteren. Het is nodig om gaatjes in de bodem van deze potten te maken om overtollig vocht af te voeren. Turfpotjes zijn gemaakt van organisch materiaal en hebben als voordeel dat ze, als de stekken geworteld zijn, met pot en al in de tuin gezet kunnen worden. Doordat de wortels niet beschadigen zullende plantjes snel verder groeien. Verschillende manieren van stekken Planten kunnen gestekt worden via de stengeldelen, bladeren of wortelstukjes. Stengeldelen Het stekken van de stengeldelen van kruidachtige planten kan de hele zomer gebeuren. De stengeldelen mogen niet te jong maar ook niet te oud zijn. Kruidachtige delen kunnen vanaf het begin van de zomer gestekt worden en houtige gewassen als ze in hun rustperiode zijn. Half verhoute stekken kunnen ook in de zomer gestekt worden. Oogstek Een oogstek bestaat uit een blad, een knop in een bladoksel en een klein stukje stengel. Kies voor een oogstek altijd een stevige jonge scheut van bladeren die volgroeid zijn. De stengel vlak boven de knop schuin afsnijden Stek met hieltje Om een stek met een hieltje te krijgen wordt een jonge scheut met een stukje bast losgetrokken van de moederplant. Rafels van het losgetrokken deel moeten weggehaald worden en ook de onderste bladeren van de stek. Stekken met een hieltje zullen niet zo snel

3 gaan rotten. Deze manier is geschikt voor het stekken van coniferen en lukt prima in de koude bak. stek met hieltje Kopstek Bij kruidachtige gewassen vindt de groei vooral in de top plaats. Deze toppen lenen zich prima om te stekken. Met een scherp mes snijd u een stek van ongeveer 10 centimeter en zet deze meteen in een emmer water om vochtverlies te voorkomen. Nadat de onderste bladeren weggehaald zijn tot een derde deel van de stek kunnen ze de grond in. De stekken moeten goed aangedrukt worden bij het planten. Houtstek Een houtstek wordt gemaakt van een volledig uitgegroeide scheut van een bladverliezende plant. Houtige stekken kunnen de hele winter door gemaakt worden maar de beste tijd is als het blad net van de plant gevallen is. De stekken moeten stevig zijn en een lengte van ongeveer 20 centimeter hebben. De stengels worden boven een eindknop schuin afgesneden en aan de onderkant in stekpoeder gedoopt. Daarna kunnen ze in bundeltjes op een beschutte plaats in de tuin gezet worden, waarna ze in het voorjaar, voordat de knoppen uitlopen, een vaste plek in de tuin krijgen. Groenblijvers Aan het einde van de zomer, begin herfst kunnen afgerijpte scheuten van groenblijvende heesters gestekt worden. De stekken worden gemaakt van topstekken (liefst met eindknop) met een lengte van ongeveer 15 centimeter. Neem bij voorkeur een stek met een hieltje en haal de onderste bladeren weg. Overgebleven grote bladeren kunnen gehalveerd worden. De stekken kunnen het best wortelen in de koude bak of kas. Afgevallen blad regelmatig weghalen om rotten te voorkomen. Wortelstek Planten die knoppen maken op hun wortels zijn geschikt voor een wortelstek. Een wortelstek kan genomen worden als de plant in zijn rustperiode zit.van een gezonde wortel worden enkele stukken gesneden en ontdaan van haarwortels. Snijdt de stekken van ongeveer 5 centimeter lengte aan de bovenkant recht af en aan de onderkant schuin. Daarna kunnen ze in stekaarde geplant worden.

4 wortelstek Andere manieren van vegetatief vermeerderen Naast het stekken zijn er nog enkele manieren om planten op een makkelijke manier zelf te vermeerderen. Afleggen Bij het afleggen worden jonge, afgerijpte, slappe scheuten naar de grond gebogen en met een kram in de aarde vastgezet. De bast van de scheut wordt, op de plaats waar deze in de grond komt, iets beschadigd. Er zullen zich snel wortels gaan ontwikkelen op de plaats waar de bast beschadigd is. Uitlopers Sommige planten zorgen zelf al voor nakomelingen. Een voorbeelden hiervan is de aardbei. Aan de moederplant verschijnen aan uitlopers de nieuwe plantjes. Als deze jonge plantjes worden losgeknipt van de moederplant en in de aarde gezet, zullen ze al snel zelfstandig verder groeien.

5 Scheuren Bij negen van de tien vaste planten is scheuren een prima manier van vermeerderen. Om een plant te scheuren moet deze eerst uitgegraven worden. Nadat de meeste aarde van wortelkluit afgeschut is wordt deze in stukken gescheurd. Bij oude planten zal het nodig zijn om de kluit met een scherpe spade door te steken. Het oude hart van de plant kan naar de composthoop en de nieuwe jonge delen worden opnieuw in de tuin uitgeplant.