DEPARTMENT INFORMATION TECHNOLOGY RESEARCH GROUP WAVES GELUID EN GEZONDHEID Prof. Dr. ir. Dick Botteldooren
DE OREN EN DAARTUSSEN sluit je oren gepercipieerde veiligheid 3
INHOUD Wat kunnen we horen Wat horen we Autonome respons Lange-termijn adaptatie Cardiovasculair Mentaal Speciale geluidsbronnen 4
WAT KUNNEN WE HOREN Gevoeligheid voor zuivere tonen, foon Maskeren + = Luidheid (ISO 532) 5
WAT HOREN WE Activiteiten bepalen aandacht voor omgeving Omgevingsgeluiden trekken aandacht attention & gating Luidheid Opvallendheid - Fluctuaties - Tonen - Informatie 6
WAT HOREN WE fmri study Heschl s gyrus Schönwiesner, M., & Zatorre, R. J. (2009). Spectro-temporal modulation transfer function of single voxels in the human auditory cortex measured with high-resolution fmri. Proceedings of the National Academy of Sciences, 106(34), 14611-14616. 7
WAT HOREN WE Computationeel model voor opvallendheid demodulate ripple oscillator basis ripple delays basis (f) A/I rip sound ear model demodulate demodulate ripple oscillator basis ripple oscillator basis ripple delays basis (f) A/I rip weighted sum saliency demodulate ripple oscillator basis ripple delays basis (f) A/I rip! "! "! #! "! #! $ 8
WAT WE HOREN EN EFFECT Notice event model De Coensel, B., Botteldooren, D., De Muer, T., Berglund, B., Nilsson, M. E., & Lercher, P. (2009). A model for the perception of environmental sound based on notice-events. The Journal of the Acoustical Society of America, 126(2), 656-665. 9
AUTONOME RESPONS Autonomic subcortical arousals Events zijn belangrijk Specifieke eigenschappen B. Griefahn, Traffic noise effects on autonomic arousals during sleep, ICBEN 2017, Zurich 10
BELEID EN EPIDEMIOLOGISCH ONDERZOEK L den minded à spectro-temporeel onnauwkeurig 11
LANGE-TERMIJN ADAPTATIE 12
INHOUD Wat kunnen we horen Wat horen we Autonome respons Lange-termijn adaptatie Cardiovasculair Mentaal Speciale geluidsbronnen 13
CARDIOVASCULAIR EFFECT Mechanismen 14
CARDIOVASCULAIR EFFECT Epidemiology relative risk for developing ischemic heart disease as a function of the sound level (LAeq) during the day caused by road traffic noise at the most exposed façade, compared with the risk related to overweight. blootstelling aan geluid in Vlaanderen (1996-2009) 60 dba 80 dba 15
MENTALE GEZONDHEID Causaal verband is moeilijk Verandering van luchthavenactiviteit mental Health related QoL -0.095 change Schreckenberg, Benz, Belke, Möhler, Guski, ICBEN 2017, Zurich 16
MENTAAL HERSTEL Geluidslandschap als ondersteuning voor publieke (groene) ruimte en natuur being away peace The role of augmented reality? cohesion 17
COGNITIEVE EFFECTEN Blootstelling thuis Op school en tijdens taakuitvoering à Afleiding / focusseren van aandacht Ongoing PhD 18
BIJZONDERE GELUIDSBRONNEN Zeer laagfrequent geluid Windturbines à Gezondheidsklachten vaak overeenkomend met bezorgdheid People unaware of wind turbine noise are not more annoyed by it than by highway noise 19
OVERALL HEALTH EFFECT DALYs in Europe 1. sleep 2. noise annoyance 3. ischemic heart disease 4. cognitive impairment Fritschi L, Brown AL, Kim R, Schwela DH, Kephalopoulos S, editors. Burden of disease from environmental noise. Bonn: World Health Organization; 2011. 20
VLAANDEREN Potentieel ernstig gehinderden door verkeersgeluid 21
WAT ONTHOU IK? Omgevingsgeluid is een andere stressor Bloostelling aan omgevingsgeluid, geen dosis! Ook autonoom zenuwstelsel reageert op opvallende geluiden De mens is geen passieve ontvanger, maar zoekt een manier om om te gaan met de blootstelling (geluid is te horen) Omgevingsgeluid: mentale belasting en herstel 22
Dick Botteldooren Professor RESEARCH GROUP WAVES E dick.botteldooren@ugent.be T +32 9 264 99 68 Ghent University @ugent Ghent University www.ugent.be