RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK GEDIFFERENTIEERD TOEZICHT basisschool De Casembroot Plaats : Sint-Annaland BRIN nummer : 18TS C1 Onderzoeksnummer : 291527 Datum onderzoek : 19 januari 2017 Datum vaststelling : 8 mei 2017
Pagina 2 van 13
SAMENVATTING Op 19 januari 2017 hebben wij een kwaliteitsonderzoek gedaan op Obs De Casembroot. Deze school heeft haar kwaliteit op orde en de inspectie handhaaft het basisarrangement. Geen van de onderzochte standaarden is als onvoldoende beoordeeld en zes standaarden zijn als goed beoordeeld. Wat gaat goed? De school beschikt over een uitgebreid eigentijds aanbod, dat verder gaat dan de gebruikelijke aandacht voor taal, lezen en rekenen. De creatieve vakken, met name muziek, krijgen een veel prominentere rol dan op de meeste scholen gebruikelijk is. Daarnaast is in alle groepen een rijke, uitdagende leeromgeving gecreëerd. Het team volgt de ontwikkeling van de leerlingen op zowel cognitief gebied als op sociaal emotioneel gebied en stemt dit goed af met het didactisch handelen in de klas. Dit alles vindt plaats in een veilige omgeving. Onder leiding van de directeur is een duidelijke visie ontwikkeld, die het team gezamenlijk uitvoert. Wat kan beter? Alle onderzochte standaarden voldoen minimaal aan de eisen die de wet stelt. Toch liggen er nog kansen voor verdere verbetering op verschillende gebieden van het onderwijsleerproces. In het uitgebreide aanbod is nog relatief weinig beschikbaar voor de plusleerlingen. Een leerlijn voor deze groep, met daarin beschreven een planmatig en doelgericht aanbod met te behalen doelen, kan hierbij helpen. Incidenteel praat de leerkracht met een leerling over zijn of haar voortgang. Dit zou veel structureler kunnen gebeuren, want het kind zelf kan waardevolle informatie geven over zijn eigen leerproces en doelen. Het verder ontwikkelen en invoeren van de 21e eeuwse vaardigheden kan het onderwijsleerproces verder versterken. Wat moet beter? Voor basisschool De Casembroot zijn er op dit moment geen punten die om noodzakelijke en directe verbetering vragen. Pagina 3 van 13
Pagina 4 van 13
1 INLEIDING Wat voor onderzoek heeft de inspectie gedaan? Volgens de wet moeten alle scholen eens in de vier jaar door de inspectie worden bezocht. Vanaf januari 2015 krijgen alle scholen die daarvoor in aanmerking komen een pilot-onderzoek met een concept-waarderingskader. Dit kader is in juni 2016 bijgesteld. Vanaf 24 oktober krijgen scholen een onderzoek met dit bijgestelde onderzoekskader voor 2017. Zo ook basisschool De Casembroot. Voor meer informatie over het nieuwe toezicht en de opzet van de vernieuwde kwaliteitsonderzoeken en het nieuwe onderzoekskader, zie de website van de inspectie www.onderwijsinspectie.nl. Werkwijze Op 19 januari 2017 hebben de volgende onderzoeksactiviteiten plaatsgevonden: een documentenanalyse; een presentatie door de school; gesprekken met verschillende groepen belanghebbenden: directie, intern begeleider, leraren, ouders en leerlingen; observaties van de onderwijspraktijk in een aantal groepen. Deze observaties hebben wij samen met de intern begeleider van de school uitgevoerd. Aan het eind van de onderzoeksdag hebben we een feedbackgesprek gevoerd met het bestuur, de schoolleiding, de intern begeleider en de leraren van de school. In dit gesprek zijn de bevindingen en oordelen van de inspectie besproken en heeft de school aangegeven wat zij gaat doen met deze bevindingen. Naast de beoordeelde standaarden hebben wij enkele aanvullende wettelijke aspecten beoordeeld. Wanneer niet voldaan is aan één of meer van deze artikelen, geven wij dat aan in paragraaf 3.2. Leeswijzer Hierna volgt eerst de conclusie van het onderzoek op basisschool De Casembroot. Hoofdstuk 3 geeft per kwaliteitsgebied de resultaten van het onderzoek. In hoofdstuk 4 is de reactie van het bestuur op het onderzoek en de rapportage opgenomen. Pagina 5 van 13
Pagina 6 van 13
2 HOOFDCONCLUSIE Het team en de directie van Obs De Casembroot werken samen om de gezamenlijke visie 'Door uitdaging komen tot ontwikkeling en bekwaamheid' vorm te geven in de dagelijkse praktijk. Dit bereikt de school door de combinatie van sterk onderwijskundig leiderschap en een professioneel en zelfsturend team dat gericht is op ontwikkelen en leren. Dit gedreven team slaagt erin om voldoende leerresultaten te halen die passend zijn voor de leerlingenpopulatie. De basis voor het effectief leren van de leerling ligt in het pedagogisch klimaat dat op deze school goed, veilig en respectvol is en daardoor genoeg ruimte biedt om tot leren te komen. Niet alleen de cognitieve vakken krijgen veel aandacht, ook de sociaal emotionele ontwikkeling van de leerlingen wordt nauwgezet gevolgd, net als het aanleren en versterken van de sociale vaardigheden. Om deze ontwikkelingen goed te kunnen monitoren en te borgen werkt de school met een duidelijke PDCA-cyclus, voor zowel de kwaliteitszorg als de leerlingenzorg. Pagina 7 van 13
Pagina 8 van 13
3 RESULTATEN ONDERZOEK BASISSCHOOL DE CASEMBROOT 3.1 Kwaliteitsoordelen op onderzochte standaarden Kwaliteitsgebied Onderwijsproces Onvoldoende Voldoende Goed OP1 OP2 OP3 OP4 Aanbod Zicht op ontwikkeling Didactisch handelen (Extra) ondersteuning Onderwijsproces Basisschool De Casembroot biedt de leerlingen een zeer breed en eigentijds aanbod. Er is aandacht voor alle aspecten, niet alleen voor de kernvakken maar ook voor creativiteit, burgerschap en de ontwikkeling van sociale vaardigheden. Voorbeelden hiervan zijn de orkestklas, de musicals en de inzet van Axenroos om de sociaal emotionele ontwikkeling te bevorderen. De leraren houden prima zicht op de ontwikkeling van hun leerlingen met behulp van toetsen, observaties, leerlingenwerk, gesprekken en (zelf-)rapportages. Ook ouders zijn een belangrijke informatiebron. In bijvoorbeeld de kennismakingsgesprekken aan het begin van elk schooljaar worden zij gevraagd met de leraar in gesprek te gaan over de ontwikkeling van hun kind. Iets wat door de ouders zeer op prijs wordt gesteld. De leraren gebruiken de informatie van de toetsen, hun observaties en de inbreng van de ouders om hun onderwijs af te stemmen op het niveau en de ontwikkeling van de leerlingen, om hiaten of voorsprongen te signaleren en om te bepalen welke leerlingen extra ondersteuning, begeleiding of externe zorg nodig hebben. De leraren doorlopen daarbij systematisch de cyclus van 'evalueren, analyseren, doelen stellen en aanpak bepalen'. Een sterk onderdeel in deze heldere zorgstructuur is dat het eigenaarschap niet alleen bij de intern begeleider ligt, maar voor een groot deel bij de leerkracht zelf. De leraren evalueren samen met de intern begeleider regelmatig of de extra hulpactiviteiten het gewenste effect hebben, of eventueel moeten worden bijgesteld. Daardoor krijgen deze analyses en evaluaties steeds meer diepgang, wat ten goede komt aan de zorg voor de leerling die iets extra's nodig heeft. Het bijstellen van het groepsplan gebeurt heel regelmatig en daarmee is het een levend document dat een duidelijke meerwaarde heeft gekregen. In de groepen slagen de leerkrachten erin om een goede sfeer te creëren die leren en ontwikkelen bevordert: er is rust, de uitleg is duidelijk en de opdrachten zijn meestal toegesneden op het niveau van de leerlingen. De Pagina 9 van 13
leerlingen met wie is gesproken, geven aan dat ze veel leren. Ze vertellen ook dat de leraren goed lesgeven; een beeld dat tijdens de lesobservaties is bevestigd. De leraren verstaan hun vak en zijn in staat om verschillende didactische vaardigheden toe te passen die afgestemd zijn op de groep en op het lesdoel. Ze leggen duidelijk uit en weten de leerlingen enthousiast te maken en 'bij de les' te houden. Het structureel houden van kindgesprekken biedt de school een kans om het onderwijs nog beter af te stemmen op de onderwijsbehoeften van de leerling aan de ene kant. Aan de andere kant vergroot dit ook de eigen verantwoordelijkheid van de leerling. Er is al een aantal elementen van 21e-eeuwse vaardigheden zichtbaar in het didactisch proces. De school zou dit nog verder kunnen uitbreiden. Voor leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben is de Sterklas ontwikkeld; in een kleine groep krijgen de leerlingen met een arrangement instructie en begeleiding, afgestemd op hun niveau. Hierbij kan de school nog meer gebruik maken van de eigen inbreng van de leerlingen en hun ouders. Voor de leerlingen die juist wat meer aankunnen is er een Plusklas. Een kans voor de school is om voor deze groep leerlingen een leerlijn te ontwikkelen met een doelgericht aanbod, doelen en subdoelen die gehaald moeten worden en afstemming met het aanbod in de groep. Kwaliteitsgebied Schoolklimaat Onvoldoende Voldoende Goed SK1 Veiligheid Schoolklimaat Er is sprake van een goed en veilig pedagogisch klimaat en iedere geleding waarmee gesproken is geeft aan dat de sfeer op school positief en stimulerend is. Er zijn duidelijke regels en afspraken die ook met de ouders gedeeld worden. De leraren leren hun leerlingen sociale vaardigheden en tonen voorbeeldgedrag. Bij het opstellen van de regels en afspraken betrekt de school de leerlingen actief. Ook de ouders geven aan dat hun kind over het algemeen met plezier naar school gaat. Er is oog en oor voor elkaar. Verder gaat de school ook regelmatig na hoe het staat met de veiligheidsbeleving en het welbevinden van de leerlingen. Regelmatig neemt de school een vragenlijst af en analyseert de opbrengsten hiervan. Indien nodig worden verbeteracties in gang gezet. Pagina 10 van 13
Kwaliteitsgebied Onderwijsresultaten Onvoldoende Voldoende Goed N.t.b. OR1 Resultaten Onderwijsresultaten De resultaten die de leerlingen van basisschool De Casembroot aan het einde van de basisschoolperiode behalen, zijn voldoende. Wij baseren dit oordeel op de resultaten van de afgelopen drie jaar. In 2016 lagen die onder de wettelijke ondergrens, in 2014 en 2015 erboven. Het team werkt hard om ervoor te zorgen dat de resultaten minimaal passend zijn voor de leerlingpopulatie. De behaalde resultaten zijn geanalyseerd en op basis daarvan is een verbetertraject ingezet om de tegenvallende rekenresultaten te verbeteren. Tot nu toe heeft de school zich vooral gericht op de resultaten die behaald worden op onderdelen op het gebied van taal en rekenen. De inspectie nodigt de school uit om ook de resultaten van de minder meetbare referentieniveaus in beeld te brengen, zoals mondelinge en schriftelijke taalvaardigheid. Ook voor andere vakgebieden en vaardigheden is het een uitdaging concrete doelen te stellen voor bijvoorbeeld het muziekonderwijs, waarmee de school resultaten op deze gebieden ook in kaart kan brengen. Kwaliteitsgebied Kwaliteitszorg en ambitie Onvoldoende Voldoende Goed KA1 KA2 Kwaliteitszorg Kwaliteitscultuur Kwaliteitszorg en ambitie Basisschool De Casembroot handelt op basis van een duidelijke visie. Daarvoor bestaat een breed draagvlak en de schoolleiding en de leraren geven samen hun ambities vorm. De lat ligt hoog: de school is steeds op zoek naar verdere ontwikkeling op alle gebieden van het onderwijs. Daarbij wordt in een professionele cultuur met een duidelijke verantwoordelijkheidsverdeling geleerd van elkaar en met elkaar. Een goed voorbeeld hiervan is de manier waarop aan eigentijdse en goed bij de leerlingenpopulatie passende didactische en pedagogische concepten en aanpakken wordt gewerkt. Resultaten en aspecten van het onderwijsleerproces worden regelmatig geëvalueerd. De school legt de resultaten vast in beleidsdocumenten om de kwaliteit vast te houden en te borgen. Verbeteringen sluiten aan bij de kritische en realistische evaluaties en er is sprake van een planmatige aanpak, die de schoolleiding adequaat aanstuurt. Pagina 11 van 13
3.2 Overige wettelijke voorschriften De inspectie concludeert dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd. Pagina 12 van 13
4 REACTIE VAN HET BESTUUR Dit rapport beschrijft de oordelen van de inspectie over de kwaliteit van het onderwijs op basisschool De Casembroot. We hebben de school en het bestuur gevraagd om de ontwikkelrichting aan te geven op basis van de eigen kwaliteitsoordelen en die van de inspectie. Hieronder geeft het bestuur zijn reactie: Als bestuurder heb ik met vertrouwen het inspectiebezoek op obs De Casembroot tegemoet gezien. De resultaten van het onderzoek zijn een terechte beloning voor de wijze waarop er door het team onderwijs wordt gegeven waarbij de ontwikkeling van de leerling, zowel op cognitief, sociaal-emotioneel als creatief gebied, centraal staat. De kwaliteit van het onderwijs op obs De Casembroot heeft de afgelopen jaren een stijgende lijn laten zien mede door het getoonde onderwijskundig leiderschap van de huidige directeur. Zij werkt visiegericht en geeft haar teamleden vooral ruimte; ruimte voor meedenken, voor het maken van eigen keuzes en ruimte om zichzelf te ontwikkelen. Samen met haar team heeft ze de stip op de horizon gezet en tijdens de reis op weg naar die stip neemt iedereen binnen de schoolorganisatie zijn eigen verantwoordelijkheid; altijd in het belang van de school en vooral in het belang van het kind. Hierbij worden uitdagingen niet uit de weg gegaan en zo blijft obs De Casembroot een school in beweging. De goede sfeer in het team, die mede gekenmerkt wordt door een open leerhouding, is tevens een belangrijke basis voor de kwaliteit van het geboden onderwijs. Het team en de directeur willen de lat steeds hoger leggen en zullen de adviezen van de inspectie, zoals genoemd in het onderzoeksrapport, dan ook met beide handen aangrijpen als verbeterpunten. Als bestuurder zie ik de toekomst van de school met optimisme tegemoet en ik zal de ontwikkeling nauwgezet blijven volgen in dialoog met de directeur en de teamleden. Pagina 13 van 13