Nota van B&W Onderwerp Werkgelegenheidsrapportage De Meerlanden 2008 Portefeuillehouder mr. A.Th.H. van Dijk Collegevergadering 25-08-2009 Inlichtingen A. Reijneveld (023-5676496) Registratienummer 2009.0011571 Inleiding In samenwerking met de gemeenten Aalsmeer en Uithoorn enquêteren wij jaarlijks onze bedrijven en instellingen. Daarmee willen wij zicht houden op mutaties in het bedrijvenbestand en de werkgelegenheid. Deze gegevens zijn o.a. nodig als input voor het ontwikkelen van (economisch) beleid en het verkeer prognosemodel van de gemeente Haarlemmermeer (een wettelijke vereiste bij bestemmingsplannen, luchtkwaliteittoetsen en groepsrisicoberekeningen). De peildatum van de gevraagde gegevens is elk jaar 1 mei. De gegevens worden opgeslagen in het Bedrijven- en Instellingenregister de Meerlanden (BIR), dat onderdeel is van de stichting LISA (het landelijk informatie systeem arbeidsplaatsen). In lijn met de berichtgeving over de afgelopen jaren presenteren wij hierbij de uitkomsten van de werkgelegenheidstelling voor het jaar 2008 (peildatum 1 mei). Hierin zijn de gegevens voor 2008 vergeleken met de data over zowel het voorgaande jaar als de afgelopen 12 jaar. In deze periode is sprake geweest van sterke groei van de werkgelegenheid (50%). Deze groei zet zich in 2008 voort. Als gevolg van de internationale kredietcrisis houden wij voor 2009 echter beleidsmatig rekening met een duidelijk omslagpunt in deze groeitrend en een toenemende werkeloosheid.
Onderwerp Werkgelegenheidsrapportage De Meerlanden 2008 Volgvel 2 Korte samenvatting en conclusies Werkgelegenheidrapportage De Meerlanden 2008 1. Kerncijfers Haarlemmermeer 1 mei 2008 1mei 2007 Voltijd werkzame personen 117.664 116.383 Deeltijd werkzame personen 9.869 9.466 Totaal werkzame personen 127.533 125.849 Stijging werkgelegenheid 1.281 596 Het aantal bedrijfsvestigingen 8.044 7.943 Stijging aantal bedrijfsvestigingen 101 313 Groei arbeidsplaatsen bij bestaande bedrijven per saldo 3.628 2.627 Groei arbeidsplaatsen bij nieuwe vestigingen 2.262 2.346 Verlies arbeidsplaatsen door opheffing of verhuizing vestigingen 4.609 4.377 Beroepsbevolking 74.865 73.357 Inwoners 142.028 140.683 Werkzoekenden (mei 2009 t.o.v. mei 2008) 2.355 1.925 Werkloosheid (mei 2009) 3,1% 2,6% Ratio aantal arbeidsplaatsen tot het aantal inwoners 89,8% 89,5% 2. Haarlemmermeer werkgemeente Er zijn 1.281 arbeidsplaatsen bijgekomen. De groei bedroeg 1,1%; inclusief parttimers is de groei 1,34% (dit is vergelijkbaar met de landelijke toename van het aantal banen, namelijk 1,4%). Het aantal bedrijven is gegroeid tot 8.044 bedrijven (toename 101). De toename van het aantal werkzame personen is vooral toe te schrijven aan de arbeidsbehoefte bij bestaande bedrijven (3.628). Nieuwe vestigingen hebben 2.262 arbeidsplaatsen opgeleverd. Daarnaast gingen 4.609 arbeidsplaatsen verloren (analoog aan de afgelopen jaren). Naast krimp en opheffing van bedrijven zijn er ook een aantal grote bedrijven (meer dan 50 werkzame personen) uit de gemeente vertrokken. Werkgelegenheid volgt op gronduitgifte in voorgaande jaren. Afhankelijk van de economische situatie moet men rekenen op een periode van 1 à 3 jaar tussen uitgifte en bedrijfsvestiging op een terrein. Deze ontwikkeling is in 2008 zichtbaar op het bedrijventerrein de President, waar inmiddels 265 personen bij 17 vestigingen werkzaam zijn. De gemeente Haarlemmermeer is een regionale banenmotor en biedt werkgelegenheid niet alleen voor Haarlemmermeerders zelf maar ook voor de regio. Ongeveer 32.000 Haarlemmermeerders werken binnen de gemeentegrenzen. De ratio van het aantal arbeidsplaatsen tot het aantal inwoners in onze gemeente is zeer hoog. In Nederland staat Haarlemmermeer daarmee (na Den Bosch) op de 2 e plek. Ook staat Haarlemmermeer op de 2 e plaats van de gemeenten in Nederland qua werkgelegenheid ten opzichte van de beroepsbevolking (Atlas voor gemeenten, 2009). Op de ranglijst Nederlandse gemeenten qua economische prestaties (van Bureau Louter) neemt Haarlemmermeer de tweede positie in. De belangrijkste norm is hierbij de verhouding van het aantal werkzame personen tot het aantal inwoners. Daarbij kent Haarlemmermeer de laagste werkloosheid van alle grote gemeenten (minimaal 100.000 inwoners). Het werkloosheidspercentage van 3,1% van de beroepsbevolking ligt ruim beneden het landelijk gemiddelde (4,6%).
Onderwerp Werkgelegenheidsrapportage De Meerlanden 2008 Volgvel 3 Refererend aan onze eerdere rapportages met betrekking tot de kredietcrisis verwachten wij in 2009 een (snelle) toename van het aantal werkzoekenden en een daling van het aantal vacatures. Tussen mei 2008 en mei 2009 blijkt het totaal aantal werkzoekenden inmiddels met 430 te zijn toegenomen. In deze periode is ook het aantal openstaande vacatures in Haarlemmermeer teruggelopen van 1.197 naar 413 (-65%). 3. Schiphol Voltijd werkzame personen 2008 2007 Verschil Schipholterreinen 50.267 50.115 152 Kantoren (Beukenhorst) 11.308 10.859 449 Bedrijventerreinen nieuw 2.150 1.931 219 Bedrijventerreinen Herstructurering 9.088 8.956 132 Bedrijventerreinen rest 16.421 16.555-134 Commerciële voorzieningen 9.444 9.622-178 Rest (o.a..niet commerciële instellingen) 18.986 18.345 641 Haarlemmermeer totaal 117.664 116.383 596 Het grootste aantal werkzame personen in Haarlemmermeer (43%) is actief op de Schiphol terreinen. De luchtvaart de bedrijvensector heeft het grootste aantal werkzame personen is (30,1%). De werkgelegenheid op de Luchthaven Schiphol is in 2008 licht gestegen (0,3%). Vanaf 2009 wordt een sterke afname van het aantal arbeidplaatsen in de Luchtvaart verwacht. Tussen april 2008 en april 2009 is het aantal vliegtuigbewegingen inmiddels aanzienlijk gedaald. 4. Buitenlandse bedrijven In 2008 steeg het aantal werkzame personen bij buitenlandse bedrijven met 2% tot 26.879 personen (23%). 5. ICT Het aantal ICT-vestigingen in Haarlemmermeer is sinds 2001 vrijwel gelijk gebleven (5,2% van het totaal aantal Haarlemmermeerse vestigingen in 2008 tegen 3,8% in Nederland). Het aantal werkzame personen in de ICT-branche is in 2008 met 2 % gestegen tot 4.351 personen (daarmee is het aandeel van de ICT-werkgelegenheid in Haarlemmermeer (3,7%) relatief groter dan de ICT-werkgelegenheid in Nederland (3,2%)). In de periode 1996-2008 groeide het aantal ICT-banen in Haarlemmermeer met gemiddeld 4,1% (in Nederland 2,1% en in de Noordvleugel 2,8%).
Onderwerp Werkgelegenheidsrapportage De Meerlanden 2008 Volgvel 4 6. Specifieke werklocaties 1 mei 2008 1 mei 2007 Het aantal voltijd werkzame personen bedrijventerreinen 89.234 88.416 Percentage voltijd werkzame personen bedrijventerreinen 76% 76% Het aantal voltijds werkzame personen Beukenhorst 11.308 10.859 Het aantal voltijds werkzame personen Nieuw-Vennep Zuid 1.217 1.250 Het aantal voltijds werkzame personen Herstructurering (de Weeren, Pionier, Spoorzicht, Hoofddorp Noord, de Hoek) 9.088 8.956 Uitgifte bedrijventerreinen 2008 5,6 Ha 3 Ha UItgifte kantoorterreinen 2008 32.200 m² 0 m² De groei van de werkgelegenheid in Haarlemmermeer is voornamelijk toe te schrijven aan de groei van -de kantoorwerkgelegenheid op Beukenhorst en -bedrijventerrein "de President". Daarnaast is de werkgelegenheid licht gestegen op bedrijventerreinen die in de periode 2004 2008 zijn geherstructureerd. Het in gebruik genomen metrage kantoorruimte is met 18.000 m2 gestegen. Met name op Beukenhorst heeft dit geleid tot een toename van het aantal werkzame personen door zowel nieuw vestiging (l'oreal) als de groei van bestaande vestigingen (de belastingdienst/ douane west in de Pharos toren). Op Beukenhorst Oost en West is het aantal arbeidsplaatsen gedaald (-3% en -4%). De gebouwen op Beukenhorst Oost zijn vooral afgestemd op de wensen/behoeften van 1 eindgebruiker. Deze gebouwen zijn echter nog niet afgeschreven en moeten nieuwe huurders aantrekken (zoals op Beukenhorst West de laatste jaren is gebeurd). In 2008 is op Beukenhorst Zuid 19.400 m² kantoorterrein uitgegeven ten behoeve van de verhuizing van Irdeto en Dura Vermeer/ Advin uit Beukenhorst West en Oost. Door deze transacties ontstaat (nog) geen nieuwe werkgelegenheid. Nieuwe werkgelegenheid in 2009 mag verwacht worden door de uitgifte van 5,6 Ha gemeentelijk bedrijventerrein (Nieuw-Vennep Zuid, President, Lijnden Q4 en Cruquius Zuid) en 1 Ha particulier bedrijventerrein (Spoorzicht Noord). Relatie met (regionaal) beleid en onderzoek. De werkgelegenheidsrapportage en de data uit het bedrijven- en instellingenregister (BIR) vormen de basis voor economisch beleid en structuurvisies. Ook de monitor Ruimtelijke Economische Visie Schiphol (REVS) 2009 maakt gebruik van onze werkgelegenheidsgegevens (Het gaat daarbij om de luchthavengebonden kantoren- en bedrijventerreinen). In de Metropoolregio Amsterdam zijn binnen het platform bedrijven- en kantoren (Plabeka) bindende afspraken gemaakt over het te ontwikkelen metrage bedrijven en kantoren in Haarlemmermeer. Dit metrage en andere relevante gegevens worden deels betrokken uit ons BIR en centraal bijgehouden in een monitor bedrijven- en kantoren van de Provincie. Onze jaarlijkse werkgelegenheidstelling vormt de basis voor de op te stellen verkeersprognose (bij de externe veiligheidsparagraaf van een nieuw bestemmingsplan of een nieuw project). Sinds 2008 zijn ook groepsrisico-onderzoeken voor gasleidingen verplicht voor nieuwe projectontwikkelingen. Daarvoor worden gegevens gebruikt van het BIR, de Monitor Plabeka en specifiek kaartmateriaal)
Onderwerp Werkgelegenheidsrapportage De Meerlanden 2008 Volgvel 5 In 2002 werkte nog circa 50% van onze beroepsbevolking buiten de gemeentegrenzen en circa 75% van onze arbeidsplaatsen werd ingevuld door forenzen (inkomende pendel). In De staat van Haarlemmermeer 2008 is, mede op basis van gegevens van het bedrijvenen Instellingenregister de Meerlanden (BIR), een nieuwe woon/ werkbalans opgesteld. De onbalans tussen wonen en werken blijkt verder toegenomen. Zowel de uitgaande als inkomende pendel is verder gestegen. De groeiscenario s van het Centraal Plan Bureau geven een indicatie van de gemiddelde jaarlijkse uitbreidingsbehoefte voor een lange termijn. De groei van de werkgelegenheid is hierbij de indicator voor de vraag naar kantoorruimte. In Haarlemmermeer ligt deze groei (1,1%) in 2008 hoger dan het niveau van het "Regional Communities" scenario, maar lager dan het scenario Global Economy. In de bestuurlijke voortgangsrapportage bedrijven en kantoren 2008 is nader ingegaan op deze scenario's. Terugblik en vooruitblik. Werkzame personen 140.000 120.000 100.000 80.000 60.000 40.000 20.000 0 1985 1987 1989 1991 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 Sinds 1996 is de werkgelegenheid in Haarlemmermeer gegroeid van 78.706 naar 117.664 arbeidsplaatsen in 2008. Bijna alle groei (35.347 extra arbeidsplaatsen) vond plaats in de periode 1996-2001 als gevolg van 1) de toename van directe- en indirecte werkgelegenheid door de groei van Schiphol en 2) de sterke ontwikkeling van de kantorenmarkt (Beukenhorst). Na 2001 is het aantal arbeidsplaatsen nauwelijks meer gegroeid. De groei van het vliegverkeer wordt vertraagd door conjuncturele schommelingen (o.i.v. bijv. de Sars dreiging, 9/11, kredietcrisis, Mexicaanse griep). Op Beukenhorst bestonden in 2001 ruim 14.000 arbeidsplaatsen. Daarna is dit aantal afgenomen en is overwegend sprake van verschuiving van werkgelegenheid van Beukenhorst Noord en West naar Oost en Zuid. De kantorenmarkt heeft zich getransformeerd van een groei- naar een vervangingsmarkt. Met een groei van 1281 arbeidsplaatsen is 2008 een relatief goed jaar. Als gevolg van de kredietcrisis wordt in 2009 een afname van de werkgelegenheid verwacht. In 2009 neemt het aantal werkzoekenden in Haarlemmermeer snel toe en het aantal vacatures omgekeerd evenredig af. De druk op de werkgelegenheid zal in Haarlemmermeer relatief groot worden, vanwege de sterke afhankelijkheid van de arbeidsintensieve transportsector (ESB 4560).
Onderwerp Werkgelegenheidsrapportage De Meerlanden 2008 Volgvel 6 Tot 2030 zijn er plannen voor uitbreiding van de Haarlemmermeerse werklocaties, die de werkgelegenheid kunnen laten groeien tot 150.000 arbeidsplaatsen (bij het meest gunstige vraag scenario Global Economy ). Bedrijvenregisters in Nederland In de rapportage is dit jaar een uiteenzetting opgenomen over de verschillende bedrijvenregisters in Nederland. In Nederland bestaan momenteel drie bedrijvenregisters: -het Handelsregister (HR) van de Vereniging van Kamers van Koophandel (KVK), -het Algemeen Bedrijfsregister (ABR) van het CBS en -het vestigingsregister van het LISA (Landelijk Informatiesysteem van Arbeidsplaatsen en Vestigingen). Deze registers hebben een eigen achtergrond en functie, namelijk: Het HR is opgezet om de rechtszekerheid van het handelsverkeer te garanderen. Het heeft primair een juridische functie. Mutaties, en dan vooral opvoeringen van juridische eenheden is een belangrijk kenmerk van dit register. De vertaling naar het niveau van economische actoren is echter problematisch. Het ABR is bedoeld als steekproefkader voor diverse bedrijvenenquêtes van het CBS. Het is primair een steekproefkader voor bedrijfsgeoriënteerde enquêtes en statistieken van het CBS. De op het ABR gebaseerde statistieken van het CBS geven daarom informatie over aantallen en kenmerken van economische eenheden (bedrijven). De relatie met vestigingen, en daardoor de geografische dimensie is daardoor minder sterk ontwikkeld. Het LISA heeft tot taak om de werkgelegenheid in bedrijven te meten op lokaal niveau. De geografische dimensie (het adres van de vestiging) is daarom een belangrijk kenmerk van de LISA statistiek. Het is primair bedoeld om de werkgelegenheid op lokaal en regionaal niveau in kaart te brengen. De KVK publiceert daarentegen nauwelijks gegevens over aantallen werknemers. Op 1 juli 2008 is de nieuwe Handelsregister (NHR) in werking getreden. De NHR wordt de basisregistratie voor alle ondernemingen en rechtspersonen in Nederland. Voorheen was een aantal sectoren niet inschrijvingsplichtig (zoals de landbouw en de overheid). In 2014 zullen alle overheidsinstellingen verplicht gebruik moeten maken van gegevens uit het NHR. Hoewel in het NHR het aantal werkzame personen is opgenomen is het bijhouden van de omvang van de werkgelegenheid niet het doel waarvoor het bestand is opgezet. Voor de meting van de werkgelegenheid zijn er dus eigenlijk maar twee bronnen: het LISA en het CBS. De werkgelegenheidrapportage de Meerlanden is gebaseerd op gegevens van het bedrijvenregister (BIR), dat onderdeel is van het landelijke LISA. In- en externe communicatie Het rapport Werkgelegenheidstelling De Meerlanden 2008 wordt verspreid onder: De andere opdrachtgevers: de gemeenten Aalsmeer en Uithoorn. Externen zoals de KvK, het HOP, het CWI, de stadsregio Amsterdam, de gemeente Amsterdam, de Provincie en Onderzoek & Statistiek Schiphol.
Ondewerp Werkgelegenheidsrapportage De Meerlanden 2008 Volgvei 7 Besluit Op grond van het voorgaande hebben wij besloten om: - Kennis te nemen van de resultaten en conclusies van het Rapport Werkgelegenheidstelling De Meerlanden 2008'; - Deze nota en het Rapport 'Werkgelegenheidstelling De Meerlanden 2008' ter informatie te zenden aan de raad. aarlemmermeer, Bijiage(n) 1 : Rapport "Werkgelegenheidstelling De Meerlanden 2008"
Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden Haarlemmermeer Aalsmeer Uithoorn
Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden Haarlemmermeer Aalsmeer Uithoorn
Inhoud Pagina 4 Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden 1 Inleiding 2 Samenvatting 2.1 Haarlemmermeer 2.1.1. Samenvatting 2.1.2. Terugblik en vooruitblik 2.2 Aalsmeer 2.3 Uithoorn 3 Haarlemmermeer 3.1 Werkzame personen en vestigingen 3.2 Bedrijfssecties 3.3 Woonkernen 3.4 ICT, nieuw en buitenlands 3.5 Bedrijventerreinen 3.5.1 Kenmerk 3.5.2 Verklaring 3.6 Arbeidsmarkt 4 Aalsmeer 4.1 Werkzame personen en vestigingen 4.2 Bedrijfssecties 4.3 ICT, nieuw en buitenlands 4.4 Arbeidsmarkt 5 Uithoorn 5.1 Werkzame personen en vestigingen 5.2 Bedrijfssecties 5.3 ICT, nieuw en buitenlands 5.4 Arbeidsmarkt 6 De Meerlanden 7 Bedrijvenregisters in Nederland Definities 5 7 7 7 9 10 10 12 12 15 17 17 20 20 20 23 24 24 27 29 30 31 31 34 36 37 38 43 45
1 Inleiding Voor u ligt de werkgelegenheidsrapportage 2008 voor de gemeenten Haarlemmermeer, Aalsmeer en Uithoorn. Aan de hand van een enquête onder de gevestigde bedrijven in deze drie gemeenten is de omvang van de werkgelegenheid in 2008 onderzocht. De omvang van de werkgelegenheid en het aantal gevestigde bedrijven zijn belang - rijke graadmeters voor de economische ontwikkeling. De informatie over deze graadmeters, die in dit rapport wordt gepresenteerd, is vooral van belang bij het formuleren van gemeentelijk beleid. Verder wordt een referentie naar de actuele economische situatie gegeven indien actuele informatie voorhanden is. In het rapport wordt een overzicht gegeven van de werkgelegenheidsontwikkeling over de afgelopen 25 jaar. Per gemeente wordt de differentiatie naar bedrijfssectie belicht en krijgen de woonkernen en de bedrijventerreinen bijzondere aandacht. 5 Tevens wordt aandacht besteed aan de nieuwe vestigingen, de buitenlandse bedrijven, de ICT-branche en de arbeidsmarkt. Het aantal nieuwe vestigingen een belangrijke indicator van algemene economische bedrijvigheid. De werkgelegenheid bij de buitenlandse bedrijven laat zien hoe groot de impact van de buitenlandse investeringen is, terwijl de arbeidsmarkt bepaalt of het arbeidsaanbod aansluit op de vraag. Inleiding Het onderhavige rapport begint met een samenvatting, waarbij per gemeente de belangrijkste punten worden opgesomd. Bij Haarlemmermeer wordt teruggekeken op de enorme groei van de werkgelegenheid over de laatste 12 jaar en de vraag gesteld of het maximum bereikt is in verband met het te verwachten omslagpunt in 2009.
Daarna worden in afzonderlijke paragrafen de onderwerpen, die in de inhoudsopgave zijn vermeld, op zakelijke wijze beschreven en geanalyseerd aan de hand van de mutatiestatistieken. De statistische gegevens zijn afkomstig uit het Bedrijven- en Instellingenregister de Meerlanden (BIR), dat onderdeel is van de stichting LISA; het landelijk informatie systeem arbeidsplaatsen. In het laatste hoofdstuk wordt een vergelijking gemaakt met de doelstelling van de andere bedrijvenregisters in Nederland, namelijk het nieuwe handelsregister (NHR) van de Kamer van Koophandel (KvK) en het bedrijvenregister van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Tenslotte de opmerking dat dit jaar weer 70% van de bedrijven heeft meegewerkt aan dit onderzoek. Hiervoor zijn wij deze bedrijven zeer erkentelijk. 6 Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden
2 Samenvatting gemeente werkzame personen aantal vestigingen 2008 2007 2008 2007 Haarlemmermeer 117.664 116.383 8.044 7.943 Aalsmeer 14.920 15.272 1.803 1.789 Uithoorn 9.742 9.935 1.417 1.441 De Meerlanden (totaal) 142.326 141.590 11.264 11.173 Aantal werkzame personen en vestigingen per 1 mei 2008 2.1 Haarlemmermeer 2.1.1 Samenvatting De werkgelegenheid in 2008 is tussen 1 mei 2007 en 1 mei 2008 gestegen met 1.281 tot een totaal van 117.664 arbeidsplaatsen. Dat is een groei van 1,1%. Inclusief parttimers is de groei van het aantal banen 1,34% geweest. Deze groei van 1,34% is vrijwel gelijk aan de landelijke toename van het aantal banen van 1,4%. Het aantal bedrijfsvestigingen is per saldo gestegen met 101 tot een totaal van 8.044. De toename van het aantal werkzame personen is vooral toe te schrijven aan de groei bij bestaande bedrijven (3.628). Nieuwe vestigingen hebben 2.262 arbeidsplaatsen opgeleverd. Daar tegenover staat dat ongeveer 4.609 arbeidsplaatsen in Haarlemmermeer verloren zijn gegaan. De luchtvaart is de sector met het grootste aantal werkzame personen in Haarlemmermeer. Het aandeel is 30,1%. De werkgelegenheid op de Luchthaven 7 Samenvatting
8 Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden Schiphol is met 0,3% licht gestegen tot een totaal van 50.267. Vanaf 2009 wordt een 2 Samenvatting sterke afname van het aandaal arbeidplaatsen in de Luchtvaart verwacht. Het aantal vliegtuigbewegingen is namelijk aanzienlijk gedaald in de periode tussen april 2008 en april 2009. Bij de buitenlandse bedrijven zijn 26.879 mensen werkzaam geweest in 2008. Dat is bijna 23% van de totale werkgelegenheid. Daarbij is het aantal werkzame personen bij deze buitenlandse bedrijven met 2% gestegen. Het aantal werkzame personen in de ICT-branche kende in 2008 een totaal van 4.351en dat betekende een toename van 2 % ten opzichte van 2007. Het aandeel van deze branche in de werkgelegenheid in Haarlemmermeer in 2008 is 3,7% en dat blijft hoger dan het aandeel van de ICT-werkgelegenheid in Nederland (3,2%). De groei van de werkgelegenheid in Haarlemmermeer is voor het grootste deel toe te schrijven aan de groei op Beukenhorst en een nieuw bedrijventerrein als de President. Op het bedrijventerrein de President zijn inmiddels 265 personen bij 17 vestigingen werkzaam. De groei van de ingebruikname van kantoorruimte (18.000 m2 extra in 2008) heeft vooral op Beukenhorst gezorgd voor een groei van het aantal werkzame personen. Een groei van bijna 50% door de vestiging van l Oreal en de groei bij bestaande vestigingen zoals de belastingdienst/ douane west in de Pharos toren. In 2008 heeft de gemeente 19.400 m² kantorenterrein uitgegeven op Beukenhorst Zuid. Het gaat om Irdeto en Dura Vermeer/ Advin. Dit zijn verhuizers van Beukenhorst West en Oost. Voorlopig is daarom nog niet gezegd dat door deze transacties meer werkgelegenheid ontstaat. Hetzelfde geldt voor de prognose uitgifte/ start bouw voor 2009 op Beukenhorst Zuid. Dat is 29.880 m² voor Abbott en TNT, die nu ook al op Beukenhorst Oost en West zijn gevestigd. Nieuwe werkgelegenheid in 2009 mag verwacht worden door de uitgifte van 5,6 Ha gemeentelijk bedrijventerrein (Nieuw-Vennep Zuid, President, Lijnden Q4 en Cruquius Zuid) en 1 Ha particulier bedrijventerrein (Spoorzicht Noord). Daarbij laat ook de prognose voor 2009 voor de uitgifte van gemeentelijke bedrijventerreinen een gunstig beeld zien; namelijk 7,4 Ha. Op de (herstructurerings)terreinen (Spoorzicht, de Pionier, Hoofddorp Noord en de Weeren) is de werkgelegenheid per saldo met 1,5% gestegen. Dat is een verbetering t.o.v. vorig jaar, toen een daling werd geconstateerd. Het totaal aantal werkzoekenden is tussen mei 2008 en mei 2009 met 430 toegenomen. Het stijgingspercentage (22%) is een stuk hoger dan de landelijk toename (10%), maar dat is een vertekend beeld omdat het absolute aantal laag blijft. Het werkloosheidspercentage van 3,1% van de beroepsbevolking is nog relatief laag en
ligt ruim beneden het landelijk gemiddelde (4,6%). Het aantal openstaande vacatures in Haarlemmermeer is van mei 2008 tot mei 2009 teruggelopen van 1.197 naar 413; een afname van 65% ten opzichte van vorig jaar. De gemeente Haarlemmermeer is een regionale banenmotor en biedt werk - gelegenheid niet alleen voor Haarlemmermeerders zelf maar ook voor de regio. Ongeveer 32.000 Haarlemmermeerders werken binnen de gemeentegrenzen. De ratio van het aantal arbeidsplaatsen tot het aantal inwoners is zeer hoog in de gemeente Haarlemmermeer. In Nederland staat het daarmee op de 2e plek. 2.1.2 Terugblik en vooruitblik In Haarlemmermeer is de werkgelegenheid in 2008 gegroeid tot een recordhoogte van 117.664 werkzame personen. In 1996 was dit aantal nog 78.706. Dit betekent een groei van 49,50% en 38.958 arbeidsplaatsen. Er is wel een groot verschil tussen de periode 1996-2001 en de periode daarna. Bijna alle groei vond plaats in de periode 1996-2001, namelijk 35.347. Daarna is het totaal nauwelijks meer gegroeid. 2006 was nog een gunstig jaar dankzij de vestiging van een ziekenhuis en ook 2008 is een relatief goed jaar. De enorme groei in de jaren 1996-2001 kan men aan 2 factoren toeschrijven. 1) De directe- en indirecte werkgelegenheid dankzij de groei van Schiphol en 2) de sterke ontwikkeling van de kantorenmarkt en met name Beukenhorst. Op Beukenhorst waren in 2001 ruim 14.000 arbeidsplaatsen aanwezig. Daarna is dit aantal niet meer gehaald. Het waren voornamelijk verschuivingen van werkgelegenheid van West naar Oost en Zuid. Een belangrijke algemene oorzaak van stabilisering van de werkgelegenheid op de kantorenmarkt is de demografisch druk (Eichholtz 2004, Nijmegen). Eichholtz stelde in 2004 dat de crisis op de kantorenmarkt niet alleen van conjuncturele, maar ook van structurele aard was. Op basis van de demografische ontwikkeling (o.a. de vergrijzing van onze samenleving) zal de kantorenmarkt zich transfor - meren van een groeimarkt naar een vervangingsmarkt. Groei zal alleen mogelijk zijn door een groei van de beroepsbevolking door immigratie of een hogere arbeidsparticipatie van met name vrouwen en senioren. In 2008 kan men deze vervangingsmarkt constateren in Haarlemmermeer. De voorraad is niet of nauwelijks gestegen. De in - gebruikname gelukkig wel, zodat de werkgelegenheid in 2008 toch aardig is gegroeid. Tot 2030 zijn er nog genoeg uitbreidingsplannen in Haarlemmermeer, die om - gerekend het totaal naar ongeveer 150.000 arbeidsplaatsen kunnen laten groeien bij het meest gunstige vraag scenario Global Economy. Het realiteitsgehalte van deze prognose wordt reeds getest in 2009. Voor het jaar 2009 wordt een omslagpunt ver- 9 Samenvatting
wacht. De kantorenmarkt is een vervangingsmarkt geworden en het aantal vluchten op Schiphol neemt drastisch af vanwege de crisis. De druk op de werkgelegenheid 2zal in Samenvatting Haarlemmermeer relatief groot worden, vanwege de sterke afhankelijkheid van de arbeidsintensieve transportsector (ESB 4560). In 2009 ziet men dat het aantal werkzoekenden in Haarlemmermeer snel toeneemt en het aantal vacatures omgekeerd evenredig afneemt. Dat zijn geen goede signalen voor de werkgelegenheid en men kan zich de vraag stellen of het maximum bereikt is. 2.2 Aalsmeer 10 Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden In Aalsmeer is het aantal voltijds werkzame personen gedaald naar 14.920; een afname van -2,3%. Het totaal aantal werkzame personen, inclusief parttimers, is met -1,2% gedaald naar 16.979. Deze personen waren werkzaam bij 1.803 vestigingen; een stijging van 0,8%. Het aantal parttimers is met 7,6% gegroeid en het aandeel van de parttimers is gestegen van 11,1% naar 12,1% van het totaal aantal werkzame personen. De werkgelegenheid bij de bestaande vestigingen is gedaald en het aantal arbeidsplaatsen (302) bij de nieuwkomers was een stuk minder dan het aantal bij de vetrokken vestigingen. De werkgelegenheid op de bedrijventerreinen is licht gedaald. Op de VBA is een afname van -2,8% waargenomen. De bedrijfssecties Bouwnijverheid en Horeca geven een stijging van de werk - gelegenheid te zien. Het aantal werkzoekenden is toegenomen. Dat geldt vooral voor mei 2009. In de deelkern Kudelstaart is de werkgelegenheid gestegen en in Dorp afgenomen. Aalsmeer is een gemeente, die relatief veel werkgelegenheid biedt in verhouding tot het aantal inwoners. In Nederland staat het wat deze ratio betreft in de top. 2.3 Uithoorn In Uithoorn is het aantal voltijds werkzame personen gedaald naar 9.742; een daling van -1,9%. Het totaal aantal werkzame personen, inclusief parttimers, is met -1,4% licht gedaald naar 11.283. Deze personen waren werkzaam bij 1.417 vestigingen; een stijging van -1,7%. Het aantal parttimers is met 2,5% gegroeid en het aandeel van de parttimers is
gestegen van 13,2% naar 13,6% van het totaal aantal werkzame personen. De werkgelegenheid die de nieuwe vestigingen inbrachten is in 2008 onvoldoende geweest om het verlies aan arbeidsplaatsen bij vertrokken vestigingen te compenseren. Daarbij is ook het aantal arbeidsplaatsen bij de bestaande bedrijven gedaald. Op het Bedrijventerrein Uithoorn is de werkgelegenheid afgenomen met -2%. In 2008 viel er ook voor het eerst op VBA-Zuid een lichte daling van de werk - gelegenheid te constateren (-1,6). De bedrijfssecties Vervoer, Openbaar bestuur en Onderwijs geven een beperkte stijging van de werkgelegenheid te zien. Het aantal werkzoekenden was in december 2008 afgenomen met -8,4%. Echter in mei 2009 was het aantal werkzoekenden fors gestegen. 11 Samenvatting Nieuw-Vennep
3 Haarlemmermeer 3.1 Werkzame personen en vestigingen 12 Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden De werkgelegenheid in 2008 is tussen 1 mei 2007 en 1 mei 2008 gestegen met 1.281 tot een totaal van 117.664 arbeidsplaatsen. Dat is een groei van 1,1%. Inclusief parttimers is de groei van het aantal banen 1,34% geweest. Deze groei van 1,34% is vrijwel gelijk aan de landelijke toename van het aantal banen van 1,4% in dezelfde periode 2,2% (bron: LISA). Per saldo heeft het bedrijven en instellingenregister De Meerlanden ook 101 vestigingen meer geregistreerd in 2008. Dat is een groei van 1,3%. Het totaal komt uit op 8.044 (peildatum 1 mei). Ongeveer 43% van de werkzame Haarlemmermeerse beroepsbevolking is binnen de gemeente Haarlemmermeer actief. Dit aantal is gegroeid naar zijn ± 32.000 personen. De inkomende pendel betreft ongeveer 72% (± 85.000) van het aantal werkzame personen. Ook het aantal inwoners in Haarlemmermeer blijft stijgen. In Haarlemmermeer wonen inmiddels ruim 142.000 mensen. Het totaal aantal werkzame personen in 2008 is inclusief parttimers (10.000; minder dan 12 uur per week werkzaam) ruim 127.500. Haarlemmermeer kent niet meer de status van enige gemeente in Nederland met meer banen dan inwoners, maar staat nog wel op de 2e plek. In Haarlemmermeer hebben de nieuwe vestigingen veel minder werkgelegenheid gegenereerd ter compensatie voor de verdwenen arbeidsplaatsen bij de vertrokken of opgeheven vestigingen. De stijging van het aantal arbeidsplaatsen bij de reeds bestaande vestigingen heeft dit separate verlies wel ruim gecompenseerd. Vorig jaar werd geconstateerd dat het regionale arbeidspotentieel onvoldoende heeft aangesloten op de vraag naar arbeid in Haarlemmermeer. Ook werd verwacht dat de
gunstige uitgifte van 2007 weer nieuwe werkgelegenheid moet opleveren in 2008. Dit nu is het geval geweest op het bedrijventerrein de President. Daarbij is de ingebruikname van kantoorruimte sterk gegroeid met name op Beukenhorst. Deze groei was zodoende de tweede reden waarom de werkgelegenheid in 2008 met 1,1% is gestegen. De krapte op de arbeidsmarkt speelde minder een rol. Vanaf 2009 is het vanwege de kredietcrisis de omgekeerde wereld. Het aantal werkzoekenden neemt snel toe en het aantal vacatures daalt drastisch. Jaar Werkzame personen Vestigingen Aantal Index* Aantal Index* 1989 67.708 86 4.012 80 1990 70.544 90 4.215 84 1991 73.837 94 4.322 86 1992 76.432 97 4.113 82 1993 76.638 97 4.309 86 1994 77.615 99 4.402 88 1995 80.526 102 4.576 91 1996 78.706 100 5.002 100 1997 83.056 106 5.100 102 1998 1999 92.552 102.708 118 130 5.515 5.821 110 116 13 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 108.615 114.053 114.174 114.159 113.789 114.203 115.787 138 145 145 145 145 145 147 6.444 6.682 6.880 6.890 7.036 7.112 7.630 129 134 138 138 141 142 153 Haarlemmermeer 2007 116.383 148 7.943 159 2008 117.664 149 8.044 161 Tabel 3.1 Aantal werkzame personen en vestigingen in de gemeente Haarlemmermeer * 1996 = 100
12 11 10 Aantal werkzame personen x 10.000 9 8 7 6 5 0 1989 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 2000 01 02 03 04 05 06 07 08 Grafiek 3.1.1 Aantal werkzame personen per jaar in de gemeente Haarlemmermeer 80 75 70 65 14 60 Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden Aantal vestigingen x 100 55 50 45 40 0 1989 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 2000 01 02 03 04 05 06 07 08 Grafiek 3.1.2 Aantal vestigingen per jaar in de gemeente Haarlemmermeer
3.2 Bedrijfssecties De Luchtvaart is de bedrijfssectie met het grootste aandeel in de werkgelegenheid (30,1%). De werkgelegenheid in de Luchtvaart is gegroeid met 0,9% ondanks de afname van het aantal vestigingen in deze sectie met -7,8%. Vanaf 2009 wordt een sterke afname van het aandaal arbeidplaatsen in de Luchtvaart verwacht. Het aantal vliegtuigbewegingen is namelijk aanzienlijk gedaald in de periode tussen april 2008 en april 2009. Hetzelfde geldt voor het aantal passagiers en vracht (Bron Schiphol Group). De werkgelegenheid bij de Financiele diensten (-9,2%) is behoorlijk afgenomen. Verder is de werkgelegenheid gegroeid bij de Zakelijke dienstverlening (4,1%), het Vervoer (8,5%), en het Openbaar bestuur (4,5%). De toename van het aantal vestigingen komt vooral tot uiting bij de Bouwnijverheid (7,6%), het Onderwijs (6,1%) en de Gezondheidssector (17,1%). Bedrijfssectie Aantal werkzame personen Aantal vestigingen 2008 2007 groei % totaal 2008 % totaal Land- en tuinbouw 1.376 1.392-1,1 1,2 384 4,8 Industrie (incl. openb. nut.) 7.797 7.723 1,0 6,6 347 4,3 Bouwnijverheid 4.839 4.701 2,9 4,1 820 10,2 Groothandel bloemen etc. 415 426-2,6 0,4 61 0,8 Handel (overig) 16.226 16.787-3,3 13,8 2.093 26,0 15 Horeca 3.552 3.823-7,1 3,0 263 3,3 Luchtvaart Vervoer etc. Financiële diensten Zakelijke diensten (overig) Openbaar bestuur Onderwijs Gezondheid & Welzijn 35.373 13.256 2.517 16.703 4.827 2.728 5.371 35.071 12.220 2.772 16.039 4.619 2.700 5.388 0,9 8,5-9,2 4,1 4,5 1,0-0,3 30,1 11,3 2,1 14,2 4,1 2,3 4,6 119 555 212 2.082 23 190 328 1,5 6,9 2,6 25,9 0,3 2,4 4,1 Haarlemmermeer Milieu, cultuur en recreatie 2.684 2.722-1,4 2,3 567 7,0 Totaal 117.664 116.383 1,1 100,0 8.044 100,0 Tabel 3.2 Aantal werkzame personen en aantal vestigingen naar bedrijfssectie in Haarlemmermeer
Milieu, cultuur en recreatie en overige diensten 2,3% Land- en tuinbouw 1,2% Gezondheid & Welzijn 4,6% Onderwijs 2,3% Openbaar bestuur 4,1% Zakelijke diensten (overig) 14,2% Industrie (incl. openb. nut.) 6,6% Bouwnijverheid 4,1% Groothandel bloemen etc. 0,4% Handel (overig) 13,8% Financiële diensten 2,1% Horeca 3,0% Vervoer etc. 11,3% Luchtvaart 30,1% Diagram 3.2.1 Aantal werkzame personen naar bedrijfssectie in Haarlemmermeer 16 Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden Zakelijke diensten (overig) 25,9% Milieu, cultuur en recreatie en overige diensten 7,0% Gezondheid & Welzijn 4,1% Onderwijs 2,4% Openbaar bestuur 0,3% Financiële diensten 2,6% Vervoer etc. 6,9% Land- en tuinbouw 4,8% Industrie (incl. openb. nut.) 4,3% Horeca 3,3% Luchtvaart 1,5% Bouwnijverheid 10,2% Groothandel bloemen etc. 0,8% Handel (overig) 26,0% Diagram 3.2.2 Aantal vestigingen naar bedrijfssectie in Haarlemmermeer
3.3 Woonkernen Het aantal vestigingen in gestegen in Hoofddorp (1,4%), Nieuw-Vennep (2,6%) en Vijfhuizen (26,1%) is in 2007 aanzienlijk gestegen. Vijfhuizen geeft echter een vertekend beeld door een inventarisatie van niet bij de Kamer van Koophandel ingeschreven sloopbedrijven op het industrieterrein voor laagwaardige bedrijvigheid de Liede. Dit was nodig in verband met het nieuwe bestemmingsplan. In Badhoevedorp (-5,3%) en Boesingheliede (-32,5%) is de werkgelegenheid sterk gedaald. Het vertrek van een bedrijf uit de elektronica en een personeelsreductie van een cateringbedrijf zijn hier debet aan geweest. In Hoofddorp (2,9%), Lijnden (23,7%) en Schiphol Rijk (3,1%) is het aantal arbeidsplaatsen gestegen. Dat kwam vooral door een toename van de werkgelegenheid bij reeds gevestigde bedrijven. 3.4 ICT, nieuw en buitenlands De toename van het aantal werkzame personen is vooral toe te schrijven aan de groei bij bestaande bedrijven (3.628). Nieuwe vestigingen hebben 2.262 arbeidsplaatsen opgeleverd. Daar tegenover staat dat ongeveer 4.609 arbeidsplaatsen in Haarlemmermeer verloren zijn gegaan. Naast krimp en opheffing gaat het om vertrek van een aantal grote bedrijven (meer dan 50 werkzame personen) uit de gemeente. Dit aantal van rond de 4.000 arbeidsplaatsen valt vanaf 2002 elk jaar waar te nemen. Het aantal nieuwe vestigingen (992) is afgenomen ten opzichte van 2007, maar een aantal van meer dan 1.000 is eerder alleen in het jaar 2000 voorgekomen. Bij de nieuwe vestigingen gaat het vooral om starters, die zich op woonadressen bij de Kamer van Koophandel hebben ingeschreven Dit zijn behalve de beroepen aan huis ook bedrijven, die nog geen locatie hebben voor de bedrijfsactiviteit. Het aantal werkzame personen in de ICT-branche kende in 2008 een totaal van 4.351en dat betekende een toename van 2 % ten opzichte van 2007. Het aandeel van deze branche in de werkgelegenheid in Haarlemmermeer in 2008 is 3,7% en dat blijft hoger dan het aandeel van de ICT-werkgelegenheid in Nederland (3,2%). In de periode 1996-2008 is de groei van het aantal banen in de ICT- sector in Haarlemmermeer 4,1% geweest. In Nederland was in deze periode de groei een stuk lager, namelijk 2,1% en in de Noordvleugel regio 2,8%. 17 Haarlemmermeer
Aantal werkzame personen % groei 2008 2007 Woonkernen Aantal vestigingen -368 16-352 -84-109 -193-13 -7-216 6-177 -2-2 6 972-4 183-9 152 62 191-28 -164 215 81 12 4 19 1.281 736-2,6 1,7-2,3-1,3-3,1-1,9 327,1-5,4-5,3 3,3-32,5-2,1-1,4 0,2 2,9-16,7 23,7-1,3 0,3 0,8 13,2-9,6-8,6 3,1 9,7 14,1 1,2 0,7 1,1 0,5 % groei 2008 2007 1.511 278 1.789 1.094 347 1.441 38 69 726 55 44 31 27 182 3.107 10 130 152 492 1.383 84 52 289 136 241 34 121 540 7.943 11.173 8 6 14-12 -12-24 1-4 -10 2-4 -4-3 -6 45-1 16-2 -18 36-5 -7-3 -7 63 2 6 4 101 91 Aalsmeer Aalsmeer Kudelstaart Totaal Aalsmeer Uithoorn Uithoorn De Kwakel Totaal Uithoorn Haarlemmermeer Aalsmeerderbrug Abbenes Badhoevedorp Beinsdorp Boesingheliede Buitenkaag Burgerveen Cruquius Hoofddorp Leimuiderbrug Lijnden Lisserbroek Luchthaven Schiphol Nieuw-Vennep Oude Meer Rozenburg Rijsenhout Schiphol Rijk Vijfhuizen Weteringbrug Zwaanshoek Zwanenburg Totaal Haarlemmermeer De Meerlanden 13.984 936 14.920 6.308 3.434 9.742 212 123 3.851 187 367 95 143 3.672 34.132 20 956 700 50.267 7.886 1.637 264 1.739 7.147 918 97 337 2.914 117.664 142.326 14.352 920 15.272 6.392 3.543 9.935 225 130 4.067 181 544 97 145 3.666 33.160 24 773 709 50.115 7.824 1.446 292 1.903 6.932 837 85 333 2.895 116.383 141.590 1.519 284 1.803 1.082 335 1.417 39 65 716 57 40 27 24 176 3.152 9 146 150 474 1.419 79 45 286 129 304 36 127 544 8.044 11.264 0,5 2,2 0,8-1,1-3,5-1,7 2,6-5,8-1,4 3,6-9,1-12,9-11,1-3,3 1,4-10,0 12,3-1,3-3,7 2,6-6,0-13,5-1,0-5,1 26,1 5,9 5,0 0,7 1,3 0,8 18 Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden Tabel 3.3 Aantal werkzame personen en aantal vestigingen per woonkern in De Meerlanden
Het aantal ICT-vestigingen in Haarlemmermeer is sinds 2001 vrijwel gelijk gebleven. Een aandeel van 5,2% op het totaal aantal vestigingen in Haarlemmermeer in 2008 is een stuk hoger dan het landelijke aandeel ICT-vestigingen van 3,8%. Bij de buitenlandse bedrijven zijn 26.879 mensen werkzaam geweest in 2008. Dat is bijna 23% van de totale werkgelegenheid. Daarbij is het aantal werkzame personen bij deze buitenlandse bedrijven met 2% gestegen. ICT-bedrijven Aantal werkzame personen 2008 2007 % groei 4.351 4.270 1,9 Aantal vestigingen 2008 2007 % groei 420 386 8,8 Nieuw / Vertrokken Nieuwe bedrijven 2.262 2.346-3,6 992 1.005-1,3 Vertrokken bedrijven 4.609 4.377 5,3 891 692 28,8 Saldo -2.347-2.031 15,6 101 313-67,7 Buitenlandse bedrijven Verenigde Staten 8.655 8.414 2,9 112 114-1,8 Japan 2.983 2.907 2,6 56 57-1,8 Europa 12.243 12.134 0,9 231 234-1,3 Overig 2.998 2.975 0,8 74 75-1,3 Saldo 26.879 26.430 1,7 473 480-1,5 19 Tabel 3.4 ICT, nieuwe bedrijven en buitenlandse bedrijven in de gemeente Haarlemmermeer 3.5 Bedrijventerreinen 3.5.1 Kenmerk Om de fluctuaties in de werkgelegenheid beter te kunnen karakteriseren is een kaart bijgevoegd die laat zien op welke terreinen de groei of daling zich het meest nadrukkelijk manifesteerde. Daarnaast is gebruik gemaakt van een situatiekenmerk, dat uit tabel 3.5 valt af te lezen. Haarlemmermeer
De volgende kenmerken worden gehanteerd: 0 geen of nauwelijks verandering - minder werkzame personen bij reeds aanwezige vestigingen -/- opheffingen of verhuizingen zijn opmerkelijk + meer werkzame personen bij reeds aanwezige vestigingen +/+ nieuwe vestigingen zijn opmerkelijk & een combinatie van kenmerken is actueel! het kenmerk doet zich voor in uitzonderlijke mate 3.5.2 Verklaring De bedrijventerreinen in Haarlemmermeer zijn in 3 categorieën onder te verdelen. 1 De nieuwe bedrijven- en kantorenterreinen, waarvan de grond wordt uitgegeven door de gemeente en waar de werkgelegenheid toeneemt in daaropvolgende jaren. Voorbeelden: Nieuw-Vennep Zuid, Cruquius, Lijnden Oost, President en Beukenhorst Zuid. 2 De oude bedrijventerreinen, die aan een facelift toe zijn en waar geen werkgelegenheidstoename is te verwachten. Voorbeelden: de Hoek, Spoorzicht, Pionier en de Weeren. 3 De Schipholterreinen, waarvan de grond niet wordt uitgegeven door de gemeente. Voorbeelden: Schiphol Centrum, Schiphol Oost en Schiphol Rijk. 20 Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden Werkgelegenheid volgt op gronduitgifte in voorgaande jaren. Afhankelijk van de economische situatie moet men rekenen op een periode van 1 à 3 jaar tussen uitgifte en bedrijfsvestiging op een terrein. Dit valt in 2008 te constateren op het bedrijventerrein de President, waar inmiddels 265 personen bij 17 vestigingen werkzaam zijn. De groei van de ingebruikname van kantoorruimte (18.000 m2 extra in 2008) heeft vooral op Beukenhorst gezorgd voor een groei van het aantal werkzame personen. Een groei van bijna 50% door de vestiging van l Oreal en de groei bij bestaande vestigingen zoals de belastingdienst / douane west in de Pharos toren. Op Beukenhorst Oost en West wordt een daling van het aantal arbeidsplaatsen geconstateerd (-3% en -4%). De gebouwen op locatie Beukenhorst Oost waren vooral op de vraag van 1 klant zijn afgestemd. Ze zijn echter nog niet afgeschreven en kunnen huurders aantrekken, zoals op Beukenhorst West de laatste jaren is gebeurd. Op de terreinen Schuilhoeve (-12,3%), Boesingheliede (-33,6%) en Schiphol Noord (-19,2%) is de werkgelegenheid sterk gedaald. Dat kwam door het vertrek van een bedrijf uit de elektronica en personeelsreducties bij 2 cateringbedrijven. Op het Fokkerterrein werd 9.000 m² gesloopt. Minder vestigingen en een daling van de werkgelegenheid van -27,9 zijn het gevolg.
Werkgelegenheid bedrijventerreinen De Meerlanden De Weeren Extra groei Zwanenburg Oost Groei Gelijkblijvend Boesingheliede Daling Vijfhuizen Lijnden Oost Antoniushoeve Cruquius Schuilhoeve Schiphol Noord Hoofddorp Noord Zwaanshoek Schiphol Centrum Schiphol Oost Beukenhorst Noord Beukenhorst West Schiphol Zuid Graan voor Visch De Hoek Schiphol Zuid-oost President Beukenhorst Oost Schiphol Rijk Beukenhorst Zuid Schiphol Fokker Oude Meer Pionier Spoorzicht Rijsenhout A4 Molenvliet Vicon Rijsenhout VBA 4 Kruisbaak Nieuw-Vennep Zuid Hornmeer VBA-zuid 25 Bedrijvenweg Bedrijventerrein Uithoorn 21 AR.EZ.RWE. Aan deze kaart kunnen geen rechten worden ontleend 0 1000 2000 3000 4000 5000 m De toename van het aantal arbeidsplaatsen bij reeds gevestigde bedrijven heeft de werkgelegenheid laten groeien op de terreinen Oude Meer (9,1%), Schiphol Rijk(3,1%) en Lijnden (5,9%). De werkgelegenheid op de Luchthaven Schiphol is met 0,3% licht gestegen tot een totaal van 50.267 voltijd werkzame personen. Op de deelterreinen Centrum en Noord is het aantal arbeidsplaatsen gedaald, maar dit werd ruim gecompenseerd door de groei op de terreinen Zuid, Zuid-oost en Oost. Haarlemmermeer
Bedrijventerrein Kenmerk Aantal werkzame personen Aantal vestigingen 2008 2007 %groei 2008 2007 %groei Badhoevedorp Antoniushoeve Schuilhoeve Boesingheliede 0 -! 0 284 830 361 315 946 544-9,8-12,3-33,6 50 10 37 53 14 44-5,7-28,6-15,9 Hoofddorp Beukenhorst Noord Beukenhorst West Beukenhorst Oost Beukenhorst Zuid - - - & -/- +! 446 3.500 4.916 2.446 488 3.663 5.075 1.633-8,6-4,5-3,1 49,8 24 85 106 22 23 86 123 24 4,4-1,2-13,8-8,3 Beukenhorst totaal Hoofddorp Noord De Hoek Graan voor Visch Zuid President Cruquius Lisserbroek Kruisbaak 0 0 0 +/+! 0 0 11.308 2.326 2.333 3.265 265 1.375 306 10.859 4,1 2.290 1,6 2.321 0,5 3.228 1,2 50 430,0 1.343 2,4 315-2,9 237 146 60 155 17 99 15 256-7,4 153-4,6 64-6,3 163-4,9 5 240,0 104-4,8 18-16,7 Schiphol Schiphol Centrum Schiphol Oost Schiphol Zuid Schiphol Zuid-oost Schiphol Noord 0 0 + + - 34.525 9.020 2.266 3.952 504 34.733 8.852 2.084 3.822 624-0,6 1,9 8,7 3,4-19,2 239 53 80 93 9 256 56 79 94 7-6,6-5,4 1,3-1,1 28,6 Schiphol totaal Schiphol Fokker Schiphol Rijk Lijnden Oost -! + + 50.267 412 7.147 668 50.115 571 6.932 631 0,3-27,9 3,1 5,9 474 17 129 58 492 22 136 57-3,7-22,7-5,2 1,8 22 Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden Nieuw-Vennep Nieuw-Vennep Pionier Nieuw-Vennep Spoorzicht Nieuw-Vennep Vicon Nieuw-Vennep Zuid Oude Meer Rijsenhout Rijsenhout Centrum Rijsenhout A4 Vijfhuizen Zwaanshoek Zwanenburg Zwanenburg Oost Zwanenburg De Weeren 0 0 + 0 + -! + + 0 - + 956 1.940 585 1.217 1.070 328 179 78 84 117 1.533 980 1.896 518 1.250 981 408 161 68 85 140 1.469-2,5 2,3 12,9-2,6 9,1-19,6 11,2 14,7-1,2-16,4 4,4 66 188 14 103 33 23 12 8 22 8 123 73 186 14 104 34 23 11 6 23 11 122-9,6 1,1 0,0-1,0-2,9 0,0 9,1 33,3-4,4-27,3 0,8 Totaal 89.234 88.416 0,9 2.104 2.188-3,8 Tabel 3.5 Bedrijventerreinen in Haarlemmermeer
In 2008 heeft de gemeente 19.400 m² kantorenterrein uitgegeven op Beukenhorst Zuid. Het gaat om Irdeto en Dura Vermeer/ Advin. Dit zijn verhuizers van Beukenhorst West en Oost. Voorlopig is daarom nog niet gezegd dat door deze transacties meer werkgelegenheid ontstaat. Het zelfde geldt voor de prognose uitgifte/ start bouw voor 2009 op Beukenhorst Zuid. Dat is 29.880 m2 voor Abbott en TNT, die nu ook al op Beukenhorst Oost en West zijn gevestigd. Een nieuwe gebruiker, die voorheen nog niet in Haarlemmermeer was gevestigd, heeft zich wel gemeld voor het zogenaamde Park 20/20. Nieuwe werkgelegenheid in 2009 mag verwacht worden door de uitgifte van 5,6 Ha gemeentelijk bedrijventerrein (Nieuw-Vennep Zuid, President, Lijnden Q4 en Cruquius Zuid) en 1 Ha particulier bedrijventerrein (Spoorzicht Noord). Daarbij laat ook de prognose voor 2009 voor de uitgifte van gemeentelijke bedrijventerreinen een gunstig beeld zien; namelijk 7,4,Ha. Op de (herstructurerings)terreinen (Spoorzicht, de Pionier, Hoofddorp Noord en de Weeren) is de werkgelegenheid per saldo met 1,5% gestegen. Dat is een verbetering t.o.v. vorig jaar, toen een daling werd geconstateerd. 3.6 Arbeidsmarkt Het totaal aantal werkzoekenden is tussen mei 2008 en mei 2009 met 430 toe - genomen (Bron CWI/ UWV werkbedrijf). In december 2008 was het aantal nog gedaald ten opzichte van december 2007. Het stijgingspercentage (22%) is een stuk hoger dan de landelijk toename (10%), maar dat is een vertekend beeld omdat het absolute aantal laag blijft. Niettemin laat de kredietcrisis reeds zijn gevolgen zien op de arbeidsmarkt. Het totaal aantal werkzoekenden in Nederland was in mei 2009 inmiddels gegroeid tot 520.597. Het werkloosheidspercentage van 3,1% van de beroepsbevolking is nog relatief laag en ligt ruim beneden het landelijk gemiddelde (4,6%). Het aantal openstaande vacatures in Haarlemmermeer is van mei 2008 tot mei 2009 teruggelopen van 1.197 naar 413; een afname van 65% ten opzichte van vorig jaar. Werkzoekenden Haarlemmermeer Werkzoekenden Nederland dec 2008 dec 2007 dec 2008 dec 2007 Man Vrouw Totaal 940 976 1.916 939 1.093 2.032 230.258 261.362 491.620 230.258 261.362 491.620 23 Haarlemmermeer Bron CWI, Arbeidsmarktkennis en Advies Tabel 3.6 Aantal werkzoekenden in Haarlemmermeer
4 Aalsmeer 4.1 Werkzame personen en vestigingen 24 Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden In de gemeente Aalsmeer is in 2008 het aantal werkzame personen gedaald naar 14.920; een daling van -2,3%. Deze personen werkten bij 1.803 vestigingen. Dit aantal betekende een stijging van 0,8%. Het totaal aantal werkzame personen is met -1,2% gedaald naar 16.979. Deze daling is minder, omdat het aantal parttimers flink is gestegen. De werkgelegenheid bij de bestaande vestigingen is gedaald; vooral bij een bedrijf uit de amusementsindustrie, dat in 2010 definitief uit Aalsmeer vertrekt. Daarbij was het aantal arbeidsplaatsen (302) bij de nieuwkomers een stuk minder dan het aantal bij de vetrokken vestigingen. Voor het bedrijventerrein van de VBA is een afname van de werkgelegenheid van -2,8% waargenomen. Er werkten op de peildatum 4.763 personen. Op het bedrijventerreinen Hornmeer is het aantal arbeidsplaatsen vrijwel gelijk gebleven. Op Hornmeer waren 1.170 mensen werkzaam. Molenvliet kende 288 arbeidsplaatsen. De werkgelegenheid in Kudelstaart is gestegen met 1,7%, terwijl het aantal werkenden in de wijk Dorp met -3,5% is afgenomen. De aard van de werkgelegenheid in Aalsmeer brengt een relatief groot aantal parttime werkende mensen met zich mee. Het percentage parttimers is gestegen van 11,1% in 2007 naar 12,1% van het totaal aantal werkzame personen in 2008. Het aantal parttimers in Aalsmeer is ook met 7,6% gegroeid tot een totaal van 2.059, waarvan 58% vrouw. In de periode 1996-2002 zijn er in de gemeente Aalsmeer 2.898 banen bij gekomen; een groei van bijna 21%. Na deze vette jaren heeft Aalsmeer qua werkgelegenheidsgroei een aantal magere jaren beleefd. De dalende lijn wordt in 2008 doorgezet.
Niettemin blijft Aalsmeer een gemeente, die relatief veel werkgelegenheid biedt. Wat betreft de verhouding tot het aantal inwoners staat het in Nederland in de top. Het jaar 2009 zal vanwege de crisis geen verbetering betekenen. De bloemenveiling verloor in 2009 acht procent van haar omzet. Het aantal werkzoekenden in Aalsmeer neemt toe in 2009 en het aantal vacatures neemt af. Jaar Werkzame personen Vestigingen Aantal Index* Aantal Index* 1989 12.945 93 1.231 96 1990 13.142 95 1.204 94 1991 13.221 95 1.224 95 1992 13.675 99 1.192 93 1993 13.346 96 1.311 102 1994 13.435 97 1.284 100 1995 13.621 98 1.352 105 1996 13.881 100 1.287 100 1997 14.169 102 1.319 102 1998 1999 15.303 15.603 110 112 1.456 1.557 113 121 25 2000 16.548 119 1.641 128 2001 2002 2003 2004 16.666 16.779 16.264 15.660 120 121 117 113 1.707 1.716 1.664 1.733 133 133 129 135 Aalsmeer 2005 15.921 115 1.747 136 2006 15.304 110 1.768 137 2007 15.272 110 1.789 139 2008 14.920 107 1.803 140 Tabel 4.1 Aantal werkzame personen en vestigingen in de gemeente Aalsmeer * 1996 = 100
17 16 15 14 Aantal werkzame personen x 1.000 13 12 11 10 0 1989 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 2000 01 02 03 04 05 06 07 08 Grafiek 4.1.1 Aantal werkzame personen per jaar in de gemeente Aalsmeer 18 17 16 15 26 14 13 Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden Aantal vestigingen x 100 12 11 10 0 1989 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 2000 01 02 03 04 05 06 07 08 Grafiek 4.1.2 Aantal vestigingen per jaar in de gemeente Aalsmeer
4.2 Bedrijfssecties De bedrijfssecties Groothandel bloemen en planten (-7,1%), Zakelijke dienstverlening (-10,1%) en de sectie, waarbinnen ook de amusementssector valt (-12,5%), geven een daling te zien van de werkgelegenheid. De Bouwnijverheid (9,5%) en de Horeca (13,1%) zijn de secties waar het aantal arbeidsplaatsen noemenswaard is gestegen. Bij de overige secties zijn geen memorabele mutaties waarneembaar. Het aantal vestigingen in de Bouwnijverheid (15,6%) en Onderwijs (17,2%) is toe - genomen. Bedrijfssectie Aantal werkzame personen Aantal vestigingen 2008 2007 % groei % totaal 2008 % totaal Land- en tuinbouw 771 799-3,5 5,2 155 8,6 Industrie 929 913 1,8 6,2 98 5,4 Bouwnijverheid 723 660 9,5 4,8 193 10,7 Groothandel bloemen etc. 2.972 3.199-7,1 19,9 214 11,9 Handel (overig) 2.390 2.316 3,2 16,0 395 21,9 Horeca 328 290 13,1 2,2 61 3,4 Vervoer etc. 741 752-1,5 5,0 72 4,0 Financiële diensten Veiling 321 2.175 323 2.175-0,6 0,0 2,2 14,6 32 1 1,8 0,1 27 Zakelijke diensten (overig) Openbaar bestuur Onderwijs Gezondheid & Welzijn 1.086 230 346 643 1.208 215 343 633-10,1 7,0 0,9 1,6 7,3 1,5 2,3 4,3 325 3 34 65 18,0 0,2 1,9 3,6 Aalsmeer Milieu, cultuur en recreatie 1.265 1.446-12,5 8,5 155 8,6 Totaal 14.920 15.272-2,3 100,0 1.803 100,0 Tabel 4.2 Aantal werkzame personen en aantal vestigingen naar bedrijfssectie in Aalsmeer
Milieu, cultuur en recreatie en overige diensten 8,5% Gezondheid & Welzijn 4,3% Onderwijs 2,3 Openbaar bestuur 1,5% Land- en tuinbouw 5,2% Industrie 6,2% Bouwnijverheid 4,8% Zakelijke diensten (overig) 7,3% Groothandel bloemen etc. 19,9% Veiling 14,6% Financiële diensten 2,2% Vervoer etc. 5,0% Horeca 2,2% Handel (overig) 16,0% Diagram 4.2.1 Aantal werkzame personen naar bedrijfssectie in Aalsmeer 28 Milieu, cultuur en recreatie en overige diensten 8,6% Gezondheid & Welzijn 3,6% Onderwijs 1,9% Openbaar bestuur 0,2% Land- en tuinbouw 8,6% Industrie 5,4% Bouwnijverheid 10,7% Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden Zakelijke diensten (overig) 18,0% Veiling 0,1% Financiële diensten 1,8% Vervoer etc. 4,0% Horeca 3,4% Handel (overig) 21,9% Groothandel bloemen etc. 11,9% Diagram 4.2.2 Aantal vestigingen naar bedrijfssectie in Aalsmeer
4.3 ICT, nieuw en buitenlands Bij de ICT-vestigingen wordt een winst aan werkgelegenheid van 11,5% geconstateerd. De werkgelegenheid bij de buitenlandse vestigingen is gestegen met 5%. Dit betrof voornamelijk Europese bedrijven. Het aantal vertrokken of opgeheven vestigingen (165) is minder dan het aantal nieuwe vestigingen (179). Qua werkgelegenheid leveren deze bewegingen geen positief saldo op. Het aantal nieuwe arbeidsplaatsen (302) is een stuk minder dan het aantal vertrokken arbeidsplaatsen (580). ICT-bedrijven Aantal werkzame personen 2008 2007 % groei 155 139 11,5 Aantal vestigingen 2008 2007 % groei 66 57 15,8 Nieuw / Vertrokken Nieuwe bedrijven 302 504-40,1 179 164 9,1 Vertrokken bedrijven 580 505 14,9 165 143 15,4 Saldo -278-1 27700,0 14 21-33,3 Buitenlandse bedrijven Verenigde Staten 64 64 0,0 6 6 0,0 29 Japan 82 79 3,8 4 4 0,0 Europa Overig Saldo 452 11 609 427 10 580 5,9 10,0 5,0 25 3 38 25 3 38 0,0 0,0 0,0 Aalsmeer Tabel 4.3 ICT, nieuwe bedrijven en buitenlandse bedrijven in de gemeente Aalsmeer
4.4 Arbeidsmarkt Op grond van onderstaande tabel, afkomstig van het UWV Werkbedrijf (voorheen CWI) kan men de volgende vergelijking maken. Het totaal aantal werkzoekenden in de gemeente Aalsmeer is tussen december 2007 en december 2008 toegenomen tot een totaal van 368. Dat is een licht toename van 2,2%. In mei 2009 was het aantal werkzoekenden verder gestegen naar 439. De gevolgen van de crisis gaan ook Aalsmeer niet voorbij. Overigens was het totaal aantal werkzoekenden in Nederland in mei 2009 gegroeid tot 520.597. Man Vrouw Totaal Werkzoekenden Aalsmeer Werkzoekenden Nederland dec 2008 184 184 368 dec 2007 189 171 360 dec 2008 230.258 261.362 491.620 dec 2007 230.258 261.362 491.620 Bron CWI, Arbeidsmarktkennis en Advies Tabel 4.4 Aantal werkzoekenden in Aalsmeer 30 Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden
5 Uithoorn 5.1 Werkzame personen en vestigingen Het aantal arbeidsplaatsen in de gemeente Uithoorn is in 2008 gedaald met 193 naar 9.742 werkzame personen; een daling van -1,9%. Een belangrijke reden hiervoor was het vertrek van een aantal bedrijven met relatief veel werkgelegenheid. Dit vertrek werd onvoldoende gecompenseerd door nieuwe arbeidsplaatsen bij nieuwe vestigingen. Daarbij is ook de werkgelegenheid bij bestaande bedrijven afgenomen. Het bedrijven en instellingenregister De Meerlanden heeft per saldo ook 24 vestigingen minder geregistreerd in 2008, een afname van -1,7%. Het totaal aantal werkzame personen, inclusief parttimers, is met -1,4% licht gedaald naar 11.283. Het aantal parttimers is met 2,5% gegroeid en het aandeel van de parttimers is gestegen van 13,2% naar 13,6% van het totaal aantal werkzame personen. Op het Bedrijventerrein Uithoorn is de werkgelegenheid afgenomen met -2% tot een aantal van 2.919. In 2008 viel er ook voor het eerst op VBA-Zuid een lichte daling van de werkgelegenheid te constateren (-1,6). Het totaal is hier 1.452. Ook op de bedrijvenweg is het aantal arbeidsplaatsen gedaald. Het jaar 2009 zal vanwege de crisis geen verbetering betekenen. De bloemenveiling (inclusief VBA-Zuid) verloor in 2009 acht procent van haar omzet. Het aantal werk - zoekenden in Uithoorn neemt toe in 2009 en het aantal vacatures neemt af. 31 Uithoorn
Jaar 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Werkzame personen Aantal Index* 7.373 91 8.127 100 8.267 102 7.951 98 7.888 98 7.917 98 7.823 97 8.087 100 8.230 102 8.323 103 8.676 107 9.140 113 9.512 118 9.756 121 9.966 123 10.036 124 9.415 116 10.099 125 9.935 123 9.742 120 Vestigingen Aantal Index* 648 79 721 88 775 94 769 94 802 98 867 106 903 110 821 100 822 100 810 99 855 104 975 119 1.069 130 1.130 138 1.151 140 1.275 155 1.302 159 1.392 170 1.441 176 1.417 173 32 Tabel 5.1 Aantal werkzame personen en vestigingen in de gemeente Uithoorn * 1996 = 100 Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden
12 11 10 Aantal werkzame personen x 1.000 9 8 7 6 5 0 1989 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 2000 01 02 03 04 05 06 07 08 Grafiek 5.1.1 Aantal werkzame personen per jaar in de gemeente Uithoorn 15 14 13 12 11 10 33 Aantal vestigingen x 100 9 8 7 6 5 1989 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 2000 01 02 03 04 05 06 07 08 Uithoorn Grafiek 5.1.2 Aantal vestigingen per jaar in de gemeente Uithoorn
5.2 Bedrijfssecties In de Land- en tuinbouw is het aantal arbeidsplaatsen (-9,2%) afgenomen. Een afname van de werkgelegenheid die in 2008 ook bij de secties Handel overig (-6,2%), Bouwnijverheid (-7,8%), Financiële Diensten (-13,2%) en Industrie (-4,7%) valt te constateren. Het aantal vestigingen in de Bouwnijverheid is daarentegen gestegen (7,4%). Een werkgelegenheidstoename is te zien is bij de secties Vervoer (6,3%), Openbaar bestuur (30,2%) en Onderwijs (5,8%). 34 Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden Bedrijfssectie Aantal werkzame personen 2008 2007 % groei % totaal Land- en tuinbouw 832 Industrie 1.226 Bouwnijverheid 829 Groothandel bloemen etc. 1.687 Handel (overig) 1.467 Horeca 170 Vervoer etc. 714 Financiële diensten 165 Veiling 0 Zakelijke diensten (overig) 1.208 Openbaar bestuur 263 Onderwijs 550 Gezondheid & Welzijn 432 Milieu, cultuur en recreatie 199 Totaal 9.742 916 1.286 899 1.665 1.564 173 672 190 0 1.230 202 520 421 197 9.935-9,2-4,7-7,8 1,3-6,2-1,7 6,3-13,2 0,0-1,8 30,2 5,8 2,6 1,0-1,9 8,5 12,6 8,5 17,3 15,1 1,7 7,3 1,7 0,0 12,4 2,7 5,6 4,4 2,0 100,0 Tabel 5.2 Aantal werkzame personen en aantal vestigingen naar bedrijfssectie in Uithoorn Aantal vestigingen 2008 % totaal 104 7,3 58 4,1 175 12,4 72 5,1 305 21,5 49 3,5 55 3,9 38 2,7 0 0,0 364 25,7 3 0,2 31 2,2 63 4,4 100 7,1 1.417 100,0
Milieu, cultuur en recreatie en overige diensten 2,0% Gezondheid & Welzijn 4,4% Onderwijs 5,6% Openbaar bestuur 2,7% Land- en tuinbouw 8,5% Industrie 12,6% Zakelijke diensten (overig) 12,4% Veiling 0,0% Financiële diensten 1,7% Bouwnijverheid 8,5% Vervoer etc. 7,3% Horeca 1,7% Groothandel bloemen etc. 17,3% Handel (overig) 15,1% Diagram 5.2.1 Aantal werkzame personen naar bedrijfssectie in Uithoorn Milieu, cultuur en recreatie en overige diensten 7,1% Gezondheid & Welzijn 4,4% Onderwijs 2,2% Openbaar bestuur 0,2% Zakelijke diensten (overig) 25,7% Land- en tuinbouw 7,3% Industrie 4,1% Bouwnijverheid 12,4% Groothandel bloemen etc. 5,1% 35 Uithoorn Veiling 0,0% Financiële diensten 2,7% Vervoer etc. 3,9% Horeca 3,5% Handel (overig) 21,5% Diagram 5.2.2 Aantal vestigingen naar bedrijfssectie in Uithoorn
5.3 ICT, nieuw en buitenlands De werkgelegenheid in de ICT-branche in Uithoorn is in 2008 gestegen met 11,7%. Het aantal ICT-vestigingen is gelijk gebleven. De buitenlandse inbreng is qua werkgelegenheid met 2,6% is gestegen. 148 nieuwe vestigingen hebben nieuwe arbeidsplaatsen (287) opgeleverd. In 2008 zijn 172 vestigingen vertrokken of opgeheven. Dit betekende een verlies aan werkgelegenheid van 431 personen en per saldo een verlies van -144 werkzame personen. Daarnaast is het saldo bij de reeds gevestigde bedrijven of instellingen ook gedaald met -49. ICT-bedrijven Aantal werkzame personen 2008 2007 % groei 105 94 11,7 Aantal vestigingen 2008 2007 % groei 60 60 0,0 Nieuw / Vertrokken Nieuwe bedrijven 287 332-13,6 148 166-10,8 Vertrokken bedrijven 431 504-14,5 172 117 47,0 Saldo -144-172 -16,3-24 49-149,0 36 Buitenlandse bedrijven Verenigde Staten 297 297 0,0 3 3 0,0 Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden Japan Europa Overig Saldo 96 741 77 1.211 97 710 76 1.180-1,0 4,4 1,3 2,6 Tabel 5.3 ICT, nieuwe bedrijven en buitenlandse bedrijven in de gemeente Uithoorn 4 22 3 32 4 24 3 34 9,8-8,3 0,0-5,9
5.4 Arbeidsmarkt Op grond van onderstaande tabel, afkomstig van het UWV Werkbedrijf (voorheen CWI) kan men de volgende vergelijking maken. Het totaal aantal werkzoekenden in de gemeente Uithoorn is tussen december 2007 en december 2008 afgenomen met 39 tot een totaal van 427. Dat is een afname van -8,4%. Echter in mei 2009 was het aantal werkzoekenden al weer gestegen naar 524. De gevolgen van de crisis gaan ook Uithoorn niet voorbij. Overigens was het totaal aantal werkzoekenden in Nederland in mei 2009 gegroeid tot 520.597. Man Vrouw Totaal Werkzoekenden Uithoorn Werkzoekenden Nederland dec 2008 166 261 427 dec 2007 193 273 466 dec 2008 230.258 261.362 491.620 dec 2007 230.258 261.362 491.620 Bron CWI, Arbeidsmarktkennis en Advies Tabel 5.4 Aantal werkzoekenden in Uithoorn 37 Uithoorn
6 De Meerlanden 38 Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden De Meerlanden is de regio die de gemeenten Aalsmeer, Haarlemmermeer en Uithoorn omvat. Het aantal werkzame personen in dit gebied is in 2008 met 0,5% toegenomen. Dat zijn 736 personen. Het aantal vestigingen is per saldo toegenomen met 0,8%. Een werkgelegenheidstoename van 0,5% is minder vergeleken met de banengroei van 1,4% in heel Nederland. Tussen 1996 en 2002 zijn er in de regio de Meerlanden ruim 40.000 banen bij gekomen tegenover een toename in Nederland van 1,2 miljoen. In deze periode heeft het aanbod van arbeid (schoolverlaters, werklozen en nieuwe toetreders) goed aangesloten op de vraag. Het totaal aantal arbeidsplaatsen (fulltime plus parttime) is zeer hoog ten opzichte van het aantal inwoners in de regio. De gemeente Haarlemmermeer kent een ratio van ruim 90% en moet in Nederland slechts Ouder-Amstel voor zich dulden. Van de gemeentes met minimaal 100.000 inwoners komt slechts s-hertogenbosch in de buurt. Ook Aalsmeer staat hoog genoteerd. Voor het jaar 2009 wordt een omslagpunt verwacht vanwege de crisis. De druk op de werkgelegenheid zal in de Meerlanden groot worden, vanwege de sterke afhankelijkheid van de arbeidsintensieve transportsector. Het aantal vluchten op Schiphol is in 2009 drastisch afgenomen en ook de bloemenveiling Aalsmeer verloor in 2009 acht procent van haar omzet. Men ziet reeds dat het aantal werkzoekenden in de Meerlanden snel toeneemt en het aantal vacatures omgekeerd evenredig afneemt.
Jaar Werkzame personen Vestigingen Aantal % Groei Index* Aantal % Groei Index* 1989 88.026 5,24 87 5.891 8,99 83 1990 91.813 4,30 91 6.140 4,23 86 1991 95.325 3,83 95 6.321 2,95 89 1992 98.058 2,87 97 6.074-3,91 85 1993 97.872-0,19 97 6.422 5,73 90 1994 98.967 1,12 98 6.553 2,04 92 1995 101.970 3,03 101 6.831 4,24 96 1996 100.674-1,27 100 7.110 4,08 100 1997 105.455 4,75 105 7.241 1,84 102 1998 116.178 10,17 115 7.781 7,46 109 1999 126.987 9,30 126 8.233 5,81 116 2000 134.303 5,76 133 9.060 10,04 127 2001 140.231 4,41 139 9.458 4,39 133 2002 140.709 0,34 140 9.726 2,83 137 2003 140.389-0,23 139 9.705-0,22 136 2004 139.083-0,93 138 10.044 3,49 141 2005 139.539 0,33 139 10.161 1,16 143 2006 141.190 1,18 140 10.790 6,19 152 2007 141.590 0,28 141 11.173 3,55 157 2008 142.306 0,51 141 11.264 0,81 158 40 Tabel 6.1 Ontwikkeling van het aantal werkzame personen en vestigingen in De Meerlanden * 1996 = 100 Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden
15 14 13 12 Aantal werkzame personen x 10.000 11 10 9 8 7 0 1989 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 2000 01 02 03 04 05 06 07 08 Grafiek 6.1.1 Aantal werkzame personen per jaar in De Meerlanden 120 110 100 95 90 85 41 Aantal vestigingen x 100 80 75 70 65 60 55 0 1989 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 2000 01 02 03 04 05 06 07 08 De Meerlanden Grafiek 6.1.2 Aantal vestigingen per jaar in De Meerlanden
Milieu, cultuur en recreatie 2,9% Gezondheid & Welzijn 4,5% Onderwijs 2,5% Openbaar bestuur 3,7% Zakelijke diensten (overig) 13,3% Land- en tuinbouw 2,1% Industrie 7,0% Bouwnijverheid 4,5% Groothandel bloemen etc. 3,6% Veiling 1,5% Financiële diensten 2,1% Handel (overig) 14,1% Horeca 2,8% Vervoer (incl. luchtvaart) 35,2% Diagram 6.2.1 Aantal werkzame personen naar bedrijfssectie in De Meerlanden Milieu, cultuur en recreatie 7,2% 42 Gezondheid & Welzijn 3,6% Onderwijs 2,1% Openbaar bestuur 0,2% Land- en tuinbouw 5,8% Industrie 4,4% Bouwnijverheid 9,7% Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden Zakelijke diensten (overig) 24,0% Veiling 0,0% Financiële diensten 2,6% Vervoer (incl. luchtvaart) 7,5% Horeca 3,4% Groothandel bloemen etc. 3,2% Handel (overig) 25,5% Diagram 6.2.2 Aantal vestigingen naar bedrijfssectie in De Meerlanden
7 Bedrijvenregisters in Nederland In Nederland bestaan 3 verschillende bedrijvenregisters. Het is goed een keer stil te staan bij de verschillen, omdat publicaties verkeerd uitgelegd kunnen worden als men de achtergronden niet kent. Onderzoek van van Wissen (2003, universiteit Groningen) heeft het volgende duidelijk gemaakt. De 3 bedrijvenregisters zijn: het Handelsregister (HR) van de Vereniging van Kamers van Koophandel (KVK), het Algemeen Bedrijfsregister (ABR) van het CBS en het vestigingsregister van het LISA (Landelijk Informatiesysteem van Arbeidsplaatsen en Vestigingen). Elk van de drie registers heeft een eigen achtergrond en functie. Het HR is opgezet om de rechtszekerheid van het handelsverkeer te garanderen. Het ABR is bedoeld als steekproefkader voor diverse bedrijvenenquêtes van het CBS. Het LISA heeft tot taak om de werkgelegenheid in bedrijven te meten op locaal niveau. De geografische dimensie (het adres van de vestiging) is daarom een belangrijk kenmerk van de LISA statistiek. Het HR heeft primair een juridische functie. Mutaties, en dan vooral opvoeringen van juridische eenheden is een belangrijk kenmerk van dit register. De vertaling naar het niveau van economische actoren is echter problematisch. Het ABR is primair een steekproefkader voor bedrijfsgeoriënteerde enquêtes en statistieken van het CBS. De op het ABR gebaseerde statistieken van het CBS geven daarom informatie over aantallen en kenmerken van economische eenheden (bedrijven). De relatie met vestigingen, en daardoor de geografische dimensie is daardoor minder sterk ontwikkeld. Het LISA is primair bedoeld om de werkgelegenheid op lokaal en regionaal niveau in kaart te brengen. De KVK publiceert daarentegen nauwelijks gegevens over aantallen werknemers. Hoewel in het HR het aantal werkzame personen is opgenomen is het bijhouden van de omvang van de werkgelegenheid niet het doel waarvoor het 43 Bedrijvenregisters in Nederland
bestand is opgezet. Voor de werkgelegenheid zijn er dus eigenlijk maar twee bronnen: het LISA het CBS. 2 Samenvatting Op 1 juli 2008 is het nieuwe Handelsregister (NHR) in werking getreden. NHR wordt de basisregistratie voor alle ondernemingen en rechtspersonen in Nederland. Voorheen waren een aantal sectoren, zoals de Landbouw en de Overheid, niet inschrijvingsplichtig. In 2014 zullen alle overheidsinstellingen verplicht gebruik moeten maken van gegevens uit het NHR. De werkgelegenheidrapportage de Meerlanden is gebaseerd op gegevens van het bedrijvenregister (BIR), dat onderdeel is van het landelijke LISA. LISA is een stichting en kan daarom niet direct participeren in het NHR. Het levert wel gegevens aan, zodat het NHR zijn gaten kan opvullen van bedrijven- en instellingen, die niet inschrijvingsplichtig waren tot 1 juli 2008. Het NHR kan het Lisa niet 1 op 1 over - nemen, omdat de bedrijven zich zelf moeten inschrijven. Lege BV s en inschrijvingen van niet reële bedrijfsvoering maken het NHR ook minder geschikt om het juiste aantal bedrijven in een gebied vast te stellen. Het bedrijvenregister BIR (LISA) probeert hier een antwoord op te vinden met een actieve (jaarlijkse) benadering van bedrijvenen instellingen ter controle van de adres-, werkgelegenheids- en bedrijfsactiviteit - gegevens. Bedrijven uit het NHR, waar niet wordt gewerkt (o.a. de lege BV s), worden niet in het BIR meegeteld. Overigens waren en blijven de inschrijvingen en mutaties van het NHR de basis voor de samenstelling van het BIR, zodat de verplichting in 2014 geen andere werkwijze behoeft in te houden. 44 Werkgelegenheidstelling 2008 De Meerlanden
Definities Vestiging: Elke afzonderlijk gelegen fabriek, werkplaats, school, kantoor, andere bedrijfsruimte of een complex van bedrijfsruimten, waar of van waaruit een bedrijf of een dienstverlenende activiteit wordt uitgeoefend. Een onderneming in juridische zin kan dus uit één of meerdere vestigingen bestaan. Werkzame persoon: Iemand, man of vrouw, die 12 uur of meer per week economisch actief is en tevens binnen of vanuit één van de vestigingen binnen het betreffende gebied werkzaam is ICT-bedrijf: Een informatie- en communicatietechnologie bedrijf, waarvan de activiteiten kunnen plaatsvinden in 4 verschillende bedrijfssecties: Productie, Handel, Communicatie en Dienstverlening. 45 Nieuwe vestiging: Een bedrijf of instelling dat zich tussen 1 mei 2007 en 1 mei 2008 in de gemeente heeft gevestigd. Dezelfde periode heeft ook betrekking op een vertrokken of opgeheven vestiging. Definities Buitenlandse vestiging: Een Nederlands rechtspersoon met locatie in De Meerlanden die voor meer dan 50% eigendom is van een (of meerdere) niet-nederlandse entiteiten. Totaal werkzoekenden: Aantal bij het CWI ingeschreven werkzoekenden (niet werkend plus werkend).
Colofon Uitgave Bedrijven- en Instellingen Register De Meerlanden Team Economie, Recreatie, Sport en Cultuur Cluster Beleid 023-567 67 30 Beheer Statistieken B.E. Achterstraat 023-567 61 30 Nadere informatie met betrekking tot deze rapportage drs. A. Reijneveld 023-567 64 96 Ontwerp en realisatie Pieter Hordijk, Blink ontwerpers, Hoofddorp Druk Drukkerij van Hulzen & Partners, Hoofddorp
Gemeente Haarlemmermeer Team Economie, Recreatie, Sport en Cultuur Cluster Beleid Raadhuisplein 1 2132 TZ Hoofddorp Postbus 250 2130 AG Hoofddorp