Welkom bij Software- en Gameproject 2016/2017

Welkom bij Software- en Gameproject 2016/2017 1

Even voorstellen. Marjan van den Akker Studie Wiskunde TU/e Promotie Mathematische Besliskunde TU/e Ingenieur Nationaal Lucht- en Ruimtevaart -laboratorium (NLR) Docent/onderzoeker Informatica UU: Coördinatie Software- en Gameproject Mastervakken: Algorithms for Decision Support (COSC), Advanced Linear Programming (Mastermath) Onderzoek naar planningsalgortimen en simulatie 2

Na dit college Weet je ongeveer hoe SP/GP in elkaar zit Er is heel veel informatie: lees vooral aandachtig de website www.cs.uu.nl/docs/vakken/sp Spreek je je voorkeur voor projecten uit Even administratief: We gaan er van uit dat de inhoud van www.cs.uu.nl/docs/vakken/sp bekend is bij jullie E-mails met vragen waarvan het antwoord op deze website staat worden dan ook niet beantwoord 3

Outline Inleiding Hoe werkt project? De theorie De start Faciliteiten Rechten Projecten en project indeling 4

SP/GP de setting Eindscriptie bachelor Software/game maken in realistische setting voor echte klanten Teams van 8 tot 10 studenten Jullie vormen tijdelijk je eigen softwarebedrijf/game-studio 15 ECTS, 420 uren werk per teamlid Eigen verantwoordelijkheid Intensief, leerzaam, leuk 5

6 Anders dan andere vakken

8 Zelf bedacht

9 8 tot 10 studenten Te groot om alles als team te doen, te groot om alles in je eentje te doen

Samenwerking Formele projectstructuur en werkwijze PROFESSIONEEL WERKEN, PROFESSIONEEL WERKEN, PROFESSIONEEL WERKEN, EN.. COMMUNICEREN, COMMUNICEREN COMMUNICEREN 10

SCRUM Agile software development User stories (te implementeren features) Product backlog (wat moet er nog gedaan worden) 12

SCRUM (2) Sprints van twee weken. Aan het eind: Demo aan opdrachtgever SCRUM plannings meeting/ voortgangsvergadering met begeleider: Kort na demo aan opdrachtgever Review vorige Sprint Planning volgende sprint Belangrijke beslissingen over het project worden altijd in deze vergadering genomen Daily stand-up meetings Meer details: hoorcolleges 13

Product Owner: Rolverdeling in het team Inhoudelijke coördinatie Prioriteert de backlog Houdt overzicht over de wensen van de klant Contactpersoon klant SCRUM Master: Coördineert werkproces Beheerder planning en product, sprint backlog, Houdt overzicht over voortgang en ontwikkeling, Voorzitter: Zit SCRUM meeting voor Begeleid sociale kant van het proces, Kijkt naar evenwicht in de groep, horen van ieders mening, evenwichtige besluitvorming Is bij overleg artists met artistiek begeleider Contactpersoon ICT faciliteiten, Geert-Jan Giezeman Dinsdag 14 februari 15.15 BBG4.45: Overleg ICTcontactpersonen met Geert-Jan Giezeman 14

Opdrachtgever Docentbegeleider Hoorcollegedocenten Team: Informatica studenten Artists Student-assistent (Jan Posthoorn) Artist-begeleider (Marie-José Vincent Projectbureau (MvdA, Frank van de Stappen) IT-ondersteuning (Geert-Jan Giezeman), Secretariaat 15

Opdrachtgever Heeft wensen, ideeën over projectresultaat, zie projectplan Heeft heeeel veel domeinkennis: Vragen, vragen, en doorvragen Stem in overleg af wat jullie precies gaan maken Durf te vragen wat je nodig hebt Wees realistisch in wat je belooft 16

Opdrachtgever Jullie ontwikkelen zelfstandig Opdrachtgever krijgt indien gewenst tussentijdse releases Heeft geen toegang tot: Versiebeheer-systeem Backlog-systeem Logboeken Opdrachtgever wil jullie projectresultaat gebruiken: Installatie bij opdrachtgever voor einde project, help hier eventueel bij 17

Docent-begeleider Docent Informatica Jullie hebben de lead, begeleider helpt alleen een beetje: Observerend en adviserend Teambegeleiders en geen teamleiders Als het project niet goed gaat, kan er worden ingegrepen Functioneringsgesprekken: Intake Halverwege Maand voor einde project met cijferindicatie 18

19 Game zonder artists

20 Game met artists

Artists In sommige game projecten Voltijds aanwezig gedurende het hele project Zijn deel van het team Ongeveer van jullie leeftijd Meer doeners dan denkers Meer behoefte aan concrete opdrachten met deadlines Uiteraard ook aanwezig bij tussen- en eindpresentaties Aparte begeleiding op artistiek gebied: 1 uur per stagiaire per week Voorzitter is bij overleg aanwezig 21

22 Code reviews door student-assistent

Projectbureau Docenten informatica: Marjan van den Akker Frank van der Stappen Samen runnen wij het Projectbureau Je zultonsnietzo vaakzientijdens het project maar we doenheel veel. 23

Projectbureau Voorbereiding projecten: Werven van nieuwe projecten Overleg over projectplannen met opdrachtgevers: is het interessant en uitdagend genoeg!!!!! Soms zeggen we nee Contact houden met de opdrachtgevers Stagiaires Ontwerpen werkproces Samen met hoorcollege docenten Beoordeling Samenspraak tussen docent-begeleider en Projectbureau (uniformiteit!) Frank en ik zijn de officiële examinatoren 24

Projectbureau(2) Onderwijsorganisatie Aanspreekpunt voor vragen tijdens project Faciliteiten PR: Organisatie van events Website, publicatie 25

Software: bestaand of zelfgemaakt Gebruik bestaande software indien mogelijk Kijk naar bestaande kennis op internet, forums, gebruikersgroepen Cijfer is niet evenredig met het aantal regels code 26

Hoorcollege Onderwerpen ter ondersteuning van de ontwikkeling Werkwijze wordt uitgelegd Rooster op www.cs.uu.nl/docs/vakken/sp hoorcolleges en presentaties is geldend Geen tentamen, wel aanwezigheidsplicht 28

Zelfaande slag met de stof Onderwerpen: SCRUM Requirements engineering Testen en coverage tools Presentatie 15 minuten op hoorcollege Academisch eindverslag: Omschrijving van probleem Omschrijving van jullie product Inhoudelijke achtergrond en research Leg beslissingen vast en onderbouw deze Reflectie Ditis je bachelorscriptiedushet moetgoeden serieus 29

College respons groep Een persoon per team 2 Bijeenkomsten met hoorcollege-docenten: Graag uiterlijk 17 februari naam doorgeven aan J.M.vandenAkker@uu.nl 30

Kick-off meeting Donderdag 9 februari september 11.00-13.15 in groepsruimte Lees projectplan vantevoren door. Denk na over inhoudelijke vragen Technische keuzes komen later 32

Kick-off meeting: agenda Alleen met begeleider: Voorstellen Voorbereiden vragen aan opdrachtgever Afspraak intake gesprek Ook met opdrachtgever (vanaf 12.00) Uitleg project door opdrachtgever Vragen aan opdrachtgever Vaststellen tijdstip tweewekelijkse demo opdrachtgever en SCRUM planningsmeeting-voortgangsvergadering Artwork starten 33

Eerste twee weken Nog geen echte sprint Voorbereidend Globale planning maken voor het hele project: Agile is niet: ik weet niet waar ik heen wil Research Keuzes voor programmeertalen, libraries, platform etc. Goed onderbouwen. Domeinkennis!!!!!!!! Formele/wiskundige modellen Nieuwe technieken/talen Bij een ander vak is alle kennis voor het practicum beschikbaar. Bij Project moet je deze zelf achterhalen. 34

Eerste twee weken: en verder Leg rolverdeling vast Teamnaam en logo Maak basis-versie van website Teken contract 35

Eerste twee weken Document Projectplanning: Format op webpagina Deadline over ongeveer 2 weken Eerste groepspresentatie: kort daarna In project met artists: Schetsen, sfeerimpressies Overleg over voldoende werk!!!!!! 36

Faciliteiten Kantoorruimte: sleutels via secretariaat BBG 5.74 Projectwerkmoetin dezeruimtewordenuitgevoerd, bijhouden in logboek 1 grote kamer of 1 ½ standaard kamer (vergaderruimte delen met andere groep) Ga even uit de kamer als de schoonmakers langskomen Apparatuur Budget Teambuilding 25 Euro p.p. mag in blok 1 Projectruimte en webruimte op server Website moet daar draaien: Tips voor tools: Jekyll, nanoc, Middleman, StaticMatic, Bonsai, subdimension, or Octopress (Wordpress wordt niet ondersteund) Gitlab verplicht 38

Zichtbaarheid van het project Bedrijfsnaam en logo Website Blog Poster Trailer 39

40 Let op

Auteursrecht Moeilijk en ingewikkeld iets Meerdere belangen Opdrachtgever/klant Wil een product en daar ook iets mee kunnen Universiteit Studenten opleiden en goede projecten bieden Voorlichtingsmateriaal Student Niet geremd worden in de ontwikkeling en mogelijk delen in het succes 42

Auteursrecht: student - UU 1. Studenten dragen rechten Intellectueel Eigendom over aan Universiteit 2. Studenten krijgen daarvoor een niet-exclusieve licentie voor het gebruik van alle code voor niet-commerciele doeleinden buiten het toepassingsgebied van het project Het gebruik mag geen schade aan opdrachtgever/klant opleveren Het mag niet gebruikt worden in hetzelfde gebied als waar klant in actief is Jij kunt het `los van de rest van de groep gebruiken Wil je de software op een andere manier gebruiken, neem contact op met departement Beter dan niets doen 43

Auteursrecht: UU-bedrijf Bedrijf krijgt licentie voor het gebruik en doorontwikkeling van de software binnen toepassingsgebied Geen licentie voor verkoop aan derden van buiten het gebied waarin het bedrijf werkt Universiteit behoudt de rechten Bij verkoop van de rechten (zelden) delen van de winst Studenten De opdrachtgever/klant De universiteit 44

Soms denken studenten: De opdrachtgever betaalt een vergoeding, dus de Universiteit verdient geld aan Software- en Gameproject Vergoeding geeft meer commitment Vergoeding is gebaseerd op begroting van onze onkosten Maakt team-builden, borrelen, posters, extra apparatuur mogelijk 45

De projecten Er zijn meerdere projecten Deze gaan allemaal door Jullie worden verdeeld over de projecten Studenten Gametechnologie kiezen project met game component Voorkeur opgeven Projectplannen staan op de website en vormen startpunt project 47

Hoe geefje jevoorkeurdoor? Een eerste, tweede, derde voorkeur Door invullen formulier op www.cs.uu.nl/docs/vakken/sp (onderdeel Projecten voorjaar 2017) Uiterlijk di 7 feb 16.30 48

Let wel! Projecten worden dus allemaal uitgevoerd Plaatsing gaat op grond van opgegeven informatie Voorkeur om bij vrienden in team te komen wordt niet gehonoreerd (geen groep in groep) Bij `overinschrijving' voor een bepaald project gaat de volgorde van het doorgeven van voorkeur een rol spelen. 49

Indeling Ontvang je per e-mail woensdag 8 feb Verschijnt donderdagmorgen op de webpagina 50

CREATING BETTER PLACES 4 AREAS OF EXPERTISE SERVICE & WORKPLACE DESIGN SOURCING, REGIE & PERFORMANCE TRAINING & DEVELOPMENT INTERIM & RECRUITMENT We help to create the ideal environment for working, learning, leisure and/or care. Every day we work with clients to realize modern and cost-efficient accommodation and community facilities. We help to organize your services. From the sourcing strategy, procurement processes, the setup of your supply and demand organization, to monitoring the performance of your service providers. We provide inspiring training programs in hospitality, facility management, procurement and accommodation. Our passion is to enable people to grow and flourish. Helped by our trainers, staff members, teams and organizations take big steps forward. We can help you strengthen your team with hospitality, facility management, procurement and accommodation professionals. Our solutions range from interim management and to executive searches. 53

GOAL: NEXT VERSION FPM To develop a (new) software solution to capture the results (financial, quality, satisfaction, etc.) of business support services (e.g. Facility Management). We now work with a system, that (partly) can be used to develop the next version. We call this the Facility Performance Monitor (FPM). The current added value of FPM is: Efficient processes and data capturing for performance instruments (audits, questionnaires, etc.) All data in one place accessible for all stakeholders Real-time data 54

GOAL: NEXT VERSION FACILITY PERFORMANCE MONITOR We need a well structured database, and a functional and user-friendly online portal for system management, dashboard and deep dives on data. Key words: Innovative techniques for datamining Integration of systems User perspective, intuitive and attractive design Realistic database design Big data Flexibility Agile development with UU FSC as end-user 55

Train Service & Shunting Planner BSc-project UU 9 februari 2017

NS Bekend van treinverkeer in NL, maar ook: Regionaal vervoer in Duitsland & VK (trein & bus) 3 e horeca-onderneming van Nederland Onderhoud aan treinen Onderhoud: 24/7-proces 2 werkplaatsen voor groot onderhoud 4 werkplaatsen voor regulier onderhoud 35 servicelocaties voor parkeren, rangeren & dagelijks onderhoud: - Technische controles en reparaties - Inwendige en uitwendige reiniging 57 Train Service & Shunting Planner

Servicelocaties Elke nacht een unieke, moeilijke puzzel met onverwachte wendingen Veel planproblemen samen: Onderhoudstaken Rangeerbewegingen Parkeren Wanneer splitsen en combineren Samenstelling vertrekkende treinen Personeel Ingewikkeld logistiek proces dat gepland en bestuurd moet worden 58 Train Service & Shunting Planner

Opdracht Doel: het ontwikkelen van een prototype voor een toekomstig planningsysteem voor gebruik op servicelocaties Focus op mens-machine-interface en interactie Mens moet software als nuttig hulpmiddel zien Planprobleem aanpassen Door algoritme voorgestelde oplossing aanpassen Voortgang bijhouden Op basis van bestaande C#-software (algoritme & visualisatie) 59 Train Service & Shunting Planner

Learnlytics- opdrachtgever Harold van Rijen - directeur Biomedical Sciences - hoogleraar Innovatieve leervormen in het biomedisch onderwijs Namens USO-project Differentiatie door blended learning en learning analytics (USO = Stimuleringfonds Onderwijs van de Universiteit Utrecht) - universiteitsbreed project - experimenteren met blended learning en learning analytics

Learnlytics- opdracht Doorontwikkeling Learnlytics - service voor learning analytics - omvat LRS (Learning Record Store) en visualisatie dashboard - koppelen aan bestaande tools (Remindo / Communicate! / e-modules / e-lectures / Blackboard / etc.) - verzamelen en analyseren data die binnenkomt via (x)api

Learnlytics- doel Recent onderzoek onder duizenden studenten gaf aan dat ze de meeste meerwaarde van ICT in het onderwijs verwachten als de student met behulp van ICT inzicht kan krijgen in zijn of haar vorderingen, en informatie over waar hij of zij nog meer aan moet werken. De learning analytics service draagt hopelijk aan dit doel bij. Daarnaast draagt de service bij aan het geven van informatie aan de docent waar zijn of haar studenten staan, en kan zo bijdragen aan beter onderwijs, omdat de docent beter weet wat op ieder moment de behoefte van de studenten is.

1. Background The MSc (and BSc) thesis can be a painful process For students, supervisors, graduation coordinators Why? Delays, communication issues, hard to track progress Context of this project UU, Dept. of Information and Computing Sciences (CS, GMTE, AI, MBI) This is the department where you are studying! Fabiano Dalpiaz, 2017

2. Objective of the project Develop a workflow system that assists all the involved stakeholders in the conduction of an MSc thesis project Using an existing workflow engine Intuitively, as the actors conduct actions through a web interface, the process unfolds Fabiano Dalpiaz, 2017

3. Tasks at hand Store and enable sharing and versioning of documents Keep track of individual projects and their status Provide a dashboard for supervisors Customize the workflow depending on the needs of a specific master s program Enable login via the authentication system of Utrecht University Send notifications and reminders to encourage the stakeholders perform their tasks Fabiano Dalpiaz, 2017

E-casus Klinisch Redeneren Hoe kom je van een brakende fret tot de diagnose: haarbal?

E-casus Klinisch Redeneren Om deze casus op te kunnen lossen moeten studenten diergeneeskunde leren klinisch redeneren Introductie van de patiënt Data verzameling Vraaggesprek (Anamnese) Lichamelijk onderzoek Interpreteren van data Probleemdefinitie: Opstellen van een probleemlijst Differentiaal diagnose lijst: Prioriteren, in/uitsluiten van oorzaken Opstellen diagnostisch plan Keuzes maken uit verschillende testen Bloedonderzoek, Röntgenfoto, etc Definitieve diagnose Opstellen behandelplan Keuzes maken uit behandelmogelijkheden Medicijnen, opereren, etc Evalueren van de uitkomst

E-casus Klinisch Redeneren Goed leren klinisch redeneren vergt veel oefening! Ontwikkeling van FURO ( 16) Simuleren van de diverse stappen van het redeneerproces

E-casus Klinisch Redeneren Goed leren klinisch redeneren vergt veel oefening! Opdracht / doelstelling: Uitbreiden van de functionaliteit van de bestaande software - Vergroten flexibiliteit van het programma - Keuze uit meerdere diersoorten, eigenaren, settings, - Vrijere keuze in opbouw van het redeneerproces - Verbeterde functionaliteit - Betere evaluatie van de studentprestaties - Invoegen van beeld- en geluidsmaterialen - Vergroten gebruiksgemak - Uitwisselbaarheid van informatie tussen casussen en/of toevoegen van zgn presets voor efficiëntere opbouw van casussen

Het is natuurlijk niet de bedoeling dat de computer het overneemt, maar IT kan de studenten wel een handje op weg helpen!

Opdrachtgever verantwoordelijk voor het spoorwegnet van Nederland onafhankelijk verdelen van ruimte op het spoor regelen van het treinverkeer aanleggen nieuwe delen spoorwegnet onderhouden bestaande sporen, wissels, seinen, overwegen bouwen en beheren stations onderdeel van ProRail/Innovatie ondersteunen bij besluitvorming over invoering van maatregelen die de prestatie verbeteren door het verkennen, toetsen, communiceren en trainen van deze maatregelen door middel van simulatie en gaming. voorbeelden: computersimulaties dienstregeling, simulator voor treindienstleider, bordspellen voor verkennen infra ontwerp ProRail / Game Bijsturing 72

Opdracht Game Bijsturing Doel game Maak een game waarmee een verstoorde treinenloop op Utrecht Centraal na te spelen is. Spelers laten ervaren welke dilemma s er zijn bij het bijsturen van het treinverkeer. Laat ik een vertraagde trein binnenkomen op een ander spoor? Hoe lang duurt het tot de reizigers op het andere perron zijn? Kan de machinist zijn volgende trein wel halen?.. enz. enz. Hoeveel vertraging krijgen andere treinen hierdoor? Passen de reizigers in de trein? Techniek Windows laptop/ tablet, Windows platform, C#, touchscreen ProRail / Game Bijsturing 73

Doel en uitdaging van de opdracht Doel van ProRail / RailwayLAB state-of-the-art communicatiegame over dillema s in de bijsturing van het treinverkeer; nieuw aspect: inzicht in impact voor reizigers en bijsturing machinisten. Uitdaging Kan jij een versimpeld model van de infrastructuur en dienstregeling voor Utrecht CS ontwerpen? Kan jij het technisch aan om het rijden van treinen te simuleren? Kan jij met de opdrachtgever bedenken hoe de effecten van bijsturing op reizigers en machinisten gemodelleerd moet worden? Kan jij een aantrekkelijke look-and-feel realiseren? ProRail / Game Bijsturing 74

Opdrachtgever: Bas E. Dutilh Docent Bioinformatica (1e jr) Group leader UU Metagenomics Group Winnaar Vidi beurs om bacteriën en virussen in onze darmen te bestuderen The world Is full of unknown bacteria and viruses, known as biological dark matter

Opdracht: Educatieve game over Evolutie Gevoel voor evolutie aanleren mbv educatieve game

Doelvan het project: een solide basis De game is ookbuiten de UU interessant, dus: Een prototype van de game moetdraaiend zijn De game moet online gespeeld kunnen worden De source code moet open beschikbaar zijn Mogelijkheid voor derden om modules toe te voegen Zie projectplan voor meer informatie: "EVERYTHING IN BIOLOGY MAKES SENSE"

82 TENSLOTTE

Resultaat wordt echt gebruikt Universiteit Gemeente Utrecht hebben samenwerkingsovereenkomst Virtuele Patiënt Geplaatst in start-up resultaat van game projecten Communicate! (1, 2, en 3) 83

En nu Geef uiterlijk morgen 16.30 uur je voorkeur door Donderdag 11.00-13.15 kick-off Vragen, opmerkingen: loop gerust een keer langs bij het Projectbureau (BBG 5.08 of 4.22) En vooral: Maak er een leuke tijd van! 84