RAPPORT VAN BEVINDINGEN Tussentijds kwaliteitsonderzoek bij Montessorischool Capelle Plaats : Capelle aan den IJssel BRIN-nummer : 16FT Onderzoeksnummer : 125434 Datum schoolbezoek : 3 april 2012 Rapport vastgesteld te Zoetermeer op 13 juni 2012
Inhoud 1 Inleiding 5 2 Bevindingen 7 3 Toezichtarrangement 11 pagina 3 van 11
1 Inleiding De Inspectie van het Onderwijs heeft op 3 april 2012 een tussentijds kwaliteitsonderzoek (tko) uitgevoerd op de Montessorischool Capelle naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. Tijdens het kwaliteitsonderzoek dat is uitgevoerd op 29 september 2011 stelde de inspectie tekortkomingen vast in de opbrengsten en het onderwijsleerproces op de Montessorischool Capelle. Deze zijn beschreven in het inspectierapport dat is vastgesteld op 9 november 2011. De kwaliteit van het onderwijs is toen als zwak beoordeeld en de inspectie heeft haar toezicht geïntensiveerd. In het kader hiervan voert de inspectie nu een tussentijds onderzoek uit om na te gaan in hoeverre de in het toezichtplan opgenomen tekortkomingen zijn opgeheven en aan de afspraken is voldaan. Onderzoeksopzet De onderzoeksopzet is gebaseerd op de afspraken die in het toezichtplan zijn opgenomen. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn en door de school vantevoren zijn toegestuurd, te weten: - Toetskalender - Zorgplan / toetsprotocol - Plan van aanpak (verbeterplan) - Overzicht opbrengsten en streefdoelen - Inspectiekaart (Parnassys) - Communicatie naar ouders (brieven, nieuwsbrieven - Presentatie ouderinformatieavond over bevindingen inspectie - Presentatie schoolresultaten voor team en medezeggenschapraad. Schoolbezoek, waarbij de inspectie een gesprek heeft gevoerd met de directie, de intern begeleider en een vertegenwoordiging van het bestuur. Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: opbrengsten, zorg en begeleiding en kwaliteitszorg Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2011 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. pagina 5 van 11
2 Bevindingen 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs 2011. Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2011 op www.onderwijsinspectie.nl. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) Kwaliteitsaspect 1 Opbrengsten 1.1 * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.2 * De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. Kwaliteitsaspect 7 Begeleiding 7.1 * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. Kwaliteitsaspect 8 Zorg 8.1 De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. Kwaliteitsaspect 9 Kwaliteitszorg 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. 1 2 3 4 5 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 pagina 7 van 11
2.2 Beschouwing Algemeen beeld Na de schrik en teleurstelling over de uitkomst van het kwaliteitsonderzoek in september 2011 heeft het team van de Montessorischool Capelle vrij snel de blik gericht op de toekomst en is aan de slag gegaan met het verbeteren van het onderwijs en de resultaten van de leerlingen. De ouders zijn uitgebreid geïnformeerd over het inspectieonderzoek en worden ook nu nog regelmatig op de hoogte gehouden van de acties die de school in gang heeft gezet. De ouders ondersteunen de school hierin maar geven het team wel de uitdaging mee om het meer opbrengstgerichte onderwijs in te vlechten in het Montessorionderwijs. De school neemt deze uitdaging met beide handen aan. De zorg en begeleiding is door de - net gestarte - intern begeleider voortvarend en professioneel opgepakt waardoor ook op dit gebied al veel stappen voorwaarts zijn gezet. Het managementteam wordt ondersteund door haar eigen bestuur, een externe organisatie en door een collega Montessorischool. De leraren worden individueel en in teamverband regelmatig begeleid en gecoacht om zich de nieuwe werkwijzen en vaardigheden eigen te maken. Door deze inspanningen en gezamenlijke betrokkenheid is er sprake van een snelle omwenteling in de school van meer volgend onderwijs naar meer resultaatgericht onderwijs. Deze omslag geeft ons veel vertrouwen in de verandercapaciteit van de school. Toelichting Opbrengsten De school heeft dit jaar voor het eerst een landelijke eindtoets in groep 8 afgenomen. De resultaten liggen net boven de kritische grens voor vergelijkbare scholen (1.1). De tussentijdse resultaten worden sinds januari 2012 gemeten met landelijk genormeerde en eigentijdse toetsen. Deze resultaten stellen nog teleur. Van de vijf toetsen die wij beoordelen, liggen vier nog onder de gestelde normen. Alleen technisch lezen in groep 3 is van voldoende niveau (1.2). Vooral de resultaten voor rekenen/wiskunde vallen erg tegen. De school geeft aan dat, zeker op dit gebied, de leerlingen in het verleden teveel gevolgd werden en te weinig gestuurd. Ook zijn de leerlijnen voor rekenen/wiskunde niet bij alle leraren voldoende bekend. Oplopende achterstanden kunnen hierdoor te lang onopgemerkt blijven. De school zet hier nu flink op in door met behulp van groepsoverzichten en groepsplannen, gerelateerd aan de leerlijnen, meer gericht materialen en instructie aan te bieden aan de leerlingen en regelmatig te checken of de leerstof wordt beheerst. Zorg en begeleiding De school volgt nu de vorderingen van de leerlingen met landelijk genormeerde toetsen in de groepen 2 t/m 8. De leerlingen van groep 8 hebben tevens deelgenomen aan een landelijk genormeerde eindtoets. In de onderbouw wordt daarnaast gebruik gemaakt van een observatiesysteem om de brede ontwikkeling van de kleuters te kunnen volgen (7.1). De intern begeleider werkt op dit moment hard aan het concretiseren van de zorgstructuur op school. De meeste aandacht is de afgelopen maanden gegaan naar de invoering van genormeerde toetsen, het analyseren van deze toetsen en het verwerken van de informatie hieruit in groepsoverzichten en groepsplannen. Hoewel dit voor alle leraren nieuw is, stort iedereen zich hier met overgave op en vooral de groepsoverzichten geven al een goed beeld van het niveau van de leerling en de belemmerende en bevorderende factoren. Ook de onderwijsbehoefte van de leerlingen is hierin op zorgvuldige wijze aangegeven. pagina 8 van 11
Omdat de genormeerde toetsen pas in januari voor het eerst zijn afgenomen kunnen de leraren nog geen beeld geven van stagnatie of achteruitgang. Maar met de beschikbare resultaten van de eerste toetsafname hebben de leraren al goede analyses gemaakt en is er zicht op waar de leerlingen op uitvallen (8.2). Op dit moment ligt er een blauwdruk voor een zorgplan, waarin sprake is van 5 zorgniveaus en wat de leraren handvatten gaat bieden voor het signaleren van zorgleerlingen en het bepalen van de aard van de benodigde zorg en begeleiding. Ook moet hierin duidelijk worden op welke wijze de zorg planmatig wordt ingezet (in het groepsplan, apart individueel plan of een ontwikkelingsperspectief). Deze blauwdruk moet nog verder worden uitgewerkt en geïntroduceerd bij de leraren. Op dit moment is voor de leraren nog niet helder welke criteria gehanteerd worden om te bepalen wanneer een leerling een zorgleerling is (8.1). Verantwoording over de onderwijskwaliteit aan belanghebbenden De school informeert haar bestuur, de ouders en de inspectie regelmatig over de voortgang in het verbetertraject en de resultaten die geboekt worden. Ook is er op een open manier gecommuniceerd dat de resultaten nog te wensen overlaten. De ouders stellen zich positief kritisch op en zijn betrokken bij het gehele verbetertraject (9.6). pagina 9 van 11
3 Toezichtarrangement Kwaliteit De kwaliteit van het onderwijs is op belangrijke onderdelen in korte tijd verbeterd. De eindopbrengsten zijn voldoende maar de tussentijdse resultaten zijn nog zorgelijk. Enkele belangrijke aspecten van het onderwijs, zoals het didactisch handelen van de leraren, zijn in dit onderzoek nog niet beoordeeld en hebben de tijd nodig om te verstevigen. Het eerder toegekende toezichtarrangement zwak blijft daarom gehandhaafd. Omdat de eindopbrengsten al voldoende zijn en het veranderproces sneller gaat dan verwacht zal het afsluitend onderzoek worden vervroegd naar februari/maart 2013 (na de M-toetsen). pagina 11 van 11