Woonruimteverdeling en leefstijlen: oud probleem, nieuwe oplossingen? Wenda Doff & André Ouwehand, Onderzoeksinstituut OTB, TU Delft 1-11-2012 Delft University of Technology Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 1 Challenge the future
Ze stoppen er maar van alles in De woonkrant en de woningcorporaties helpen zelf die wijken om zeep. Dat roepen wij al jaren. Vroeger kwamen de huiseigenaren bij je kijken thuis, dan werd over de sponningen van de deuren [geveegd], of dat er vuil op zat. Dat vind ik natuurlijk allemaal extreem. Maar anders kreeg je dat huis niet. (Nederlands echtpaar, 67 en 68 jaar, na een woonduur van 18 jaar uit de wijk vertrokken vanwege overlast) Woonruimteverdeling Ze stoppen er maar en van leefstijlen alles in 2 50
Mevrouw Schuurman Woonruimteverdeling Ze stoppen er maar van en leefstijlen alles in 3 50
Divergerende leefstijlen en ongestoord woongenot Voor 90: distributiemodel Burenoverlast: extremen, kleine groep; aanpak? SEV-thema woningtoewijzing en woonklimaat in 1992 afgesloten: beperkte response Jaren 90: keuzevrijheid en het aanbodmodel Rond 2000: kanttekeningen bij keuzevrijheid, diversiteit in belangstelling, nieuwe modellen Vanaf 2005: opnieuw aandacht voor leefstijlen Ze Woonruimteverdeling stoppen er maar van en leefstijlen alles in 4 50
Een oud probleem SEV-thema in 92 afgesloten met onderzoek in: Lelystad, WBL Den Haag, Bouwlust Groningen, Oranjewijk Woonstijlen en de toewijzing van woningen (Jeanet Kullberg, OTB) Ze Woonruimteverdeling stoppen er maar van en en leefstijlen alles in 5 50
Conclusies in 93 Toepassing woonstijlbegrip in toewijzing lastig: taboe, krapte op woningmarkt, financiën Homogeniteit naar woonstijl leidt niet altijd tot meer harmonie, vooroordeel feitelijk gedrag Twee bredere toepassingen: In de voorlichtende sfeer In sociaal beheer: portiekgesprekken, leefregels Enthousiasme bij de huurders voor meer homogene woonmilieus Ze Woonruimteverdeling stoppen er maar van en en leefstijlen alles in 6 50
.opnieuw actueel Toenemende diversiteit Bewoners kiezen voor snelle beschikbaarheid Zittende bewoners stellen eisen Beleidsmatige inzet op krimp sociale huurvoorraad Meer nadruk op ongestoord woongenot: Rapport VROM-insp. 2011 woningtoewijzing op basis van leefstijl Voorstel nieuwe Huisvestingswet 2012 Ze Woonruimteverdeling stoppen er maar van en en leefstijlen alles in 7 50
Woningtoewijzing o.b.v leefstijl Onderzoek VROM in G33: 16 gemeenten en 1 corporatie hanteren leefstijlcriteria Structureel, experiment, marketing, overweging Voorbeelden: Almelo: St. Joseph geeft informatie om plaatsing in verkeerde buurt te voorkomen, bewust tegengaan directe nabijheid bepaalde etniciteit Dordrecht: POL-model Hambaken Den Bosch: screening en minimaal 16 uur (vrijw.)werk/week Palenstein Zoetermeer: opdeling flats naar leefstijl Venlo-Oost: selectie door consulent, voorgelegd aan bewoners Ze Woonruimteverdeling stoppen er maar van en en leefstijlen alles in 8 50
Woningtoewijzing o.b.v leefstijl Kanttekening inspectierapport: Geen definitie van leefstijl: inkomen, hebben van werk, strafblad, kleur Legalistische benadering: wel of niet gebruik van Rotterdamwet geen inzicht in nut leefstijlbenadering Onderzoek in kader van KKSprogramma van NICIS Institute/Platform 31 Ze Woonruimteverdeling stoppen er maar van en en leefstijlen alles in 9 50
Opzet sessie: Soort bij soort leefstijlen in woonruimteverdeling en beheer Wenda Doff Onderzoeksinstituut OTB, TU Delft Reacties: Maria Besselink, HaagWonen Richard Toussain, gemeente Delft Discussie Ze Woonruimteverdeling stoppen er maar van en en leefstijlen alles in 10 50
Soort bij soort, Leefstijlen in woonruimteverdeling en beheer Wenda Doff, Onderzoeksinstituut OTB TU Delft Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 11
Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 12
Centrale vraagstelling In welke mate draagt het toepassen van het concept leefstijl in de praktijk van woonruimteverdeling bij aan een hogere waardering van de woning en woonomgeving door bewoners? Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 13
De cases: EigenStijl Wonen Zoetermeer & POL-model Dordrecht Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 14
EigenStijl Wonen, Zoetermeer Palenstein, start 2005 Collectieve advertentie, geen eisen, wel rangorde inschrijvingsduur en urgentie Tijdens intakegesprek leefstijltest SmartAgent (4 kleuren/belevingswerelden) Iedere flat heeft één woonstijl: Samen wonen (groen / geel) Gemengd wonen (rood) Solitair wonen (blauw, vanaf 2010 ook groen) Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 15
Procesmodel EigenStijl Wonen Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 16
BSR-model SmartAgent Company Woonruimteverdeling Branding en leefstijlen en in leefstijlen de wijk 17
EigenStijl Wonen Groen/geel Rood Blauw/groen Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 18
Passende combinaties, EigenStijl Wonen Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 19
EigenStijl Wonen Leefstijltoewijzing vanaf 2005 Renovatie in 2008 Leefregels per flat na renovatie Lik-op-stuk beleid toepassing leefregels en huismeesters Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 20
Branding en leefstijlen in de wijk 21
Branding en leefstijlen in de wijk 22
POL-model, Dordrecht Ruim 7.000 woningen Woonbron, start 2004 POL: Passend via Optie middels Loting Advertentie modelwoning (optie), rangorde loten en urgentie Voor kennismakingsgesprek leefstijltest SmartAgent (6 groepen), 1 van de factoren bij matching kandidaat-huurder en woning Status portiek/cluster weegt ook mee bij matching Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 23
krispijn Krispijn Branding en leefstijlen in de wijk 24
Reeland Branding en leefstijlen in de wijk 25
Procesmodel POL-model Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 26
Woonruimteverdeling Branding en leefstijlen en in leefstijlen de wijk 27
Passende en botsende combinaties POL-model W Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 28
Segmentatie en effecten op woonwaardering Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 29
Passend & niet-passend, EigenStijl Wonen Passend Niet-passend Cornelis Croesinck (geel + groen) 58 42 Cornelis Bos (blauw + groen) 57 43 Johan van Bourgondië (rood) 30 70 Totaal 51 49 Van respondenten die na invoering van ESW zijn komen wonen, woont 53% niet-passend Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 30
Passend, botsend & neutraal, POL-model 49% overeenkomend, 63% ook passend 13% botsend 23% neutraal Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 31
Conceptueel model Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 32
Passend wonenden voelen zich niet meer thuis Ik voel mij erg gehecht aan deze flat Meestal voel ik mij een vreemde in deze flat* In deze flat gaat men op een prettige manier met elkaar om Niet-passend wonend Passend wonend s Avonds voel ik mij altijd veilig in deze flat In deze flat voel ik mij helemaal thuis 0 10 20 30 40 50 60 70 80 Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 33
Leefstijlen laten verschillen in burencontact zien Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 34
Passend wonenden zijn iets vaker tevreden over nieuwe buren via POL-model Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 35
Kleine verschillen waardering sinds POL-model Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 36
Passend wonenden in POL vaker tevreden woning ESW Passend Niet-passend Tevreden 85 82 Neutraal 12 15 Ontevreden 3 2 Totaal 100 100 POL-model Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 37
Net zo vaak of vaker toename dan afname overlast 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 ESW POL Afgenomen Gelijk gebleven Toegenomen Nooit last gehad Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 38
Toename leefbaarheid Palenstein vooral door renovatie Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 39
Conclusies Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 40
Samenvattende conclusies Grote verschillen in toepassing instrument Over het algemeen tevreden huurders In POL vooral afhankelijk van status portiek In Palenstein vooral bepaald door renovatie Verschillen tussen leefstijlen qua voorkeuren en gedrag (burencontact) Segmentatie levert echter weinig op voor waardering Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 41
Reacties en discussie Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 42
Reacties en discussie Reacties: Maria Besselink, coördinator strategisch voorraadbeleid en beheer, HaagWonen Richard Toussain, afdelingshoofd Advies, cluster Samenleving, gemeente Delft Discussie Branding Woonruimteverdeling en leefstijlen en in de leefstijlen wijk 43