Raadsconferentie Sociaal Domein 21 mei 2015 Ons helpt ons
Programma 19.30 uur: Opening 19.35-20 uur: Beantwoording vragen Sociaal Domein 20-20.30 uur: Samen Doen 20.30-22 uur: Vragen en discussie 22 uur Afronding
Vragen Sociaal Domein
Samen doen: wat vooraf ging De rol van de burger in het organiseren van zijn eigen leven wordt steeds groter Zorg en ondersteuning dichterbij de burger georganiseerd door de gemeenten hiervoor de verantwoordelijkheid te geven Stijging zorgkosten per hoofd van de bevolking
Zorgkosten Groei zorgkosten: zorg wordt onbetaalbaar
Conclusies status quo De demografie van Gulpen-Wittem vraagt om een andere inrichting van zorgvoorzieningen; Gulpen-Wittem ziet kansen in het efficiënter inrichten van voorzieningen; Voorzieningen moeten vraaggericht worden ingericht (in plaats van aanbodgericht); Een hulpvraag verschilt per persoon en is afhankelijk van de context van de persoon; Voorzieningen kunnen worden gevonden in zowel het informele als het formele netwerk van de zorgvrager; Gulpen-Wittem zet in op een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de zelfredzame samenleving; Verenigingen spelen een belangrijke rol in de Gulpen- Wittemse samenleving; Gulpen-Wittem faciliteert daar waar het kan om burgers in hun eigen kracht te zetten (of elkaars krachten te vinden en bundelen).
Visie op ondersteuning Een gedeelde verantwoordelijkheid voor het behoud en versterking van de leefbaarheid van de kernen Het realiseren van een zelfredzame samenleving op kernniveau, Versterking van de civil society; Stimulering van burgerparticipatie en particuliere initiatieven in de zorg. (Bron: strategische visie 2009-2020)
Visie op ondersteuning (2) Het verbinden van partijen in zowel informele- als formele (zorg)netwerken; Het faciliteren van burgers om hun eigen kracht te gebruiken (of elkaars krachten te vinden en bundelen) Het terugbrengen van gezamenlijk beheer op mirconiveau. Dit impliceert: 1. Zorgen voor elkaar 2. Onbaatzuchtige hulpverlening aan naasten (al dan niet georganiseerd).
Het antwoord op de uitdaging: Samen Doen
Wat is Samen Doen? Samen Doen is een combinatie van een cultuurverandering en een bundeling van algemene voorzieningen die gecombineerd (kunnen) worden ingezet. Deze algemene voorzieningen worden/ zijn ingericht door: Burgerinitiatieven Verenigingen/ vrijwilligersorganisaties Partners De gemeente
Uitgangspunten Samen Doen De gemeente is een verbinder van vraag en aanbod (makelaar); Gulpen- Wittem zet in op het faciliteren en (waar nodig) initiëren van 0 e lijns voorzieningen; Eigen kracht is leidend bij een vraag m.b.t. voorzieningen; Voorzieningen worden slechts ingericht/ in stand gehouden mits daarvoor een aantoonbare vraag bestaat; De gemeente faciliteert voorzieningen op een algemeen niveau; Burgerinitiatieven worden, waar mogelijk en nodig, gefaciliteerd; Burgers en de gemeenten dragen een gedeelde verantwoordelijkheid bij het inrichten en uitvoeren van voorzieningen.
Informatievaardig-heid Samen Doen: de verandering Samenredzaam Zelfredzaam Gemaksgericht Plichtsgetrouw Hoog. Hoog. Laag. Laag. Zoekt en verspreid informatie over voorzieningen. Zoekt informatie over voorzieningen. Taalvaardigheid hoog Gemiddeld/ hoog Houding Innovatief, maatschappelijk gericht, Sociaal, oog voor naasten ontplooiing en genieten Hulpvaardigheid Hoog. Optimale capaciteit om zichzelf en anderen te helpen (op macro niveau). Hoog/ gemiddeld. Voldoende capaciteit om zichzelf en naaste omgeving (meso niveau) te helpen. Legt vraagt over voorzieningen neer bij (informele of formele) organisaties. Gemiddeld/ laag Zekerheid en conservatief Gemiddeld. Wil niet hulpvaardig zijn, kan wel aan eigen hulpvraag voldoen. Heeft ondersteuning nodig bij het formuleren van hulpvraag en het verzamelen van informatie. Laag Behoudend, lokaalgericht en passief Laag. Niet altijd in staat om te voldoen aan eigen hulpvraag. Sociodemografie Hoge SES, meer mannen dan vrouwen, ouderen. Alle sociaal economische statussen, evenveel mannen als vrouwen. Alle sociaal economische statussen, evenveel mannen als vrouwen. Lage SES (sociaal economische status), ouderen, meer vrouwen dan mannen Ambitie Netwerk Solidair met minderheden en betrokken bij omgeving op macro niveau (totale samenleving). Gericht op performance en succes. Leveren zorg in eigen netwerk en ontvangen zorg in eigen netwerk. Minimale aanspraak op formele (zorg)netwerken. Zorgen voor meso omgeving (gezin en naaste omgeving). In stand houden balans welzijn. Ontvangen zorg in eigen netwerk en waar mogelijk leveren zij zorg in eigen netwerk. Minimale aanspraak op formele (zorg)netwerken. Zorg voor micro omgeving (gezin en eigen welzijn), risicomijdend, rustig leven. (Voelen zich niet verantwoordelijk voor het functioneren van de samenleving). Gebruiken nauwelijks eigen netwerk voor de inzet van zorg. Waar nodig aanspraak op formele (zorg)netwerken Zorg voor micro omgeving (gezin en eigen welzijn), risicomijdend, rustig leven. Kunnen de verantwoordelijkheid voor het functioneren van de samenleving niet op zich nemen). Geen zorgverlening, weinig mogelijkheden tot ontvangen van zorg in informele sfeer. Claimen aanspraak op formele (zorg)netwerken. Regie Boodschap gemeente Neemt vanzelfsprekend regie over de situatie. Wij zijn er voor u als u er zelf niet meer uitkomt. Neemt regie voor eigen situatie, zal als mantelzorger de regie liever uitbesteden. Wij zijn er voor u als u er zelf niet meer uitkomt. Regie mits alles overzichtelijk is, wordt het complexer dan ondersteuning nodig. Helden inzetten lokale boegbeelden die het goede voorbeeld geven. Bij de hand nemen. Mantelzorgers betrekken. Wij zoeken samen met u naar de passende oplossing.
Samen Doen: de ambitie Samenredzaam Zelfredzaam Gemaksgericht Plichtsgetrouw Status quo (% 2015) 12% 34% 16% 38% Ambitie (% 2020) 14% 42% 8% 36% Een voorbeeld: Een aansprekend voorbeeld die de benaderingswijze van burgers in de verschillende profielen illustreert, is het fenomeen maaltijden voor senioren. Plichtsgetrouwe senioren gebruiken volledig ingerichte en gefaciliteerde voorzieningen, zoals bijvoorbeeld de warme maaltijdservice aan huis die wordt geleverd door de Vrijwillige Hulpdienst. Gemaksgerichte senioren nuttigen een maaltijd in de sociale eetprojecten of eveneens een warme maaltijd aan huis. Zelfredzame senioren zoeken samen met hun buren, vrienden of familie naar een oplossing: zij zetten bijvoorbeeld een roulatieschema op, zodat er om beurten een maaltijd wordt bereid. Samenredzame senioren denken groter. Zij trachten een voorziening op te zetten die te gebruiken is door een veel bredere doelgroep. Denk bijvoorbeeld aan de bundeling van krachten in de Vrijwillige Hulpdienst die zorgen voor maaltijden die te gebruiken zijn door alle senioren van Gulpen-Wittem.
Samen Doen: hoe? Cultuurverandering door communicatietraject Inrichting/ kanteling algemene voorzieningen ter ondersteuning van zelfredzaamheid (voor overzicht voorzieningen zie document Samen Doen in Gulpen-Wittem)
Cultuurverandering: uitgangspunten Front office medewerkers hebben belangrijke rol in verandering; Ondersteund door reguliere communicatiemiddelen; Lokale successen worden gevierd; Best practices worden uitgelicht; Thema s die in de campagne worden aangehaald, worden aangedragen door burgers; De aanpak is lokaal en persoonlijk.
Algemene gekantelde voorzieningen Gulpen-Wittem Helpt Buurtteam Eetprojecten Burenhulp Digitale wegwijzer Samen Doen Subsidieverordening Welzijn 2009 Oud papier inzameling verenigingen Verenigingsloket Vrijwilligerscentrale Tuinproject De buurt dat ben je zelf Combinatiefunctionaris (Go Active,Be Creative) Kernoverleggen Ouderenadviseur Active and Healthy Ageing Meer bewegen voor ouderen Warme Maaltijden Vrijwillige Hulpdienst Bevordering Participatie Bijstandsgerechtigden Vluchtelingenwerk Jobcoach Samen Doen AED- netwerk Kringloopwinkel Heuvelland NL Doet Sociale Alarmering (Zorg)netwerken
Samen Doen: hoe verder? 1. Mei: Input raadsconferentie 2. Juni- Augustus: Consultering doelgroepen 3. September: Definitieve visie ter vaststelling (raadsbehandeling)
Vragen en discussie