BelangenVereniging FunderingsProblematiek postbus 192 3300 AD Dordrecht e-mail: info@platformfundering.nl internet: www.platformfundering.nl Rabobank: 39.53.45.162 KvK 24320900 Een funderingsherstelplan Maar hoe nu verder? Wijziging A 2006.11.27 Wijziging B 2010.07.09 1
Voorwoord Naar aanleiding van een groeiend aantal vragen over hoe het verder moet nadat men een voorlopig ontwerp met kostenraming heeft ontvangen is deze brochure gemaakt. Dankzij de inzet van een groot aantal deskundigen uit de werkgroep techniek van de BVFP en de inmiddels opgedane ervaringen was het mogelijk deze publicatie zodanig op te zetten dat daarmee de meeste vragen worden beantwoord. We hopen dat met deze publicatie wat meer duidelijkheid geschapen wordt over de mogelijkheden. Deze publicatie gaat hoofdzakelijk in op de organisatorische aspecten. In een bijlage is uitgebreid aandacht besteed aan de funderingsherstelmethoden. Uiteraard is het ook van belang - voordat een bouwblok tot herstel beslist - of een en ander financieel haalbaar is. Of het de BVFP lukt om de overheid juridisch te verplichten tot vergoeding van de funderingsherstelkosten is op dit moment een open vraag. Het zijn namelijk niet de gedupeerden die maatregelen genomen hebben waardoor het grondwater is verlaagd. Toch hopen we dat gedupeerden met dit rapport in de hand een stap voorwaarts kunnen zetten op weg naar funderingsherstel. Wachten en uitstellen maakt de schade alleen maar groter. Tot slot nog een waarschuwing: Dit rapport is bedoeld om meer duidelijkheid te krijgen in de aanloop tot funderingsherstel en een naslagwerk om dingen op te zoeken. Dit rapport is geen handleiding waarmee u funderingsherstel zelf kan gaan regelen. Zorg altijd dat er een deskundige kijkt naar uw specifieke situatie. Aan adviezen uit deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend. Ing. Ad van Wensen Voorzitter BVFP Telefoon: 078-6140496 E-mail: info@platformfundering.nl Dit is een groeidocument. Als u aanvullingen heeft verzoeken we u die door te geven aan de BVFP. Wellicht zijn anderen daarmee weer geholpen. Voorgaande edities zijn met deze publicatie vervallen. Oorspronkelijke versie 19 maart 2004 Wijziging A 27 november 2006 2
Rotterdamse en Amsterdamse paalfunderingen kunnen voorkomen in een fundatie onder één gebouw of woning. Overzicht van verschillende funderingstypen 3
Inhoudsopgave. 1. Algemene informatie 2. 1 e fase het onderzoek 2.A 1 e fase 2.B De procedure 2.C Uitgesloten van het onderzoek zijn 3. Uitkomst funderingsonderzoek 3.A Geconstateerd is 3.A.a Fundering is goed 3.A.b Fundering is goed, grondwater niet. Monitoring grondwater 3.A.c Monitoring op scheefstand 3.A.d Monitoring op grondwater en scheefstand 3.A.e Bouwblok komt in aanmerking voor een herstelplan 4. 2 e fase het herstelplan 4.A 2 e fase het herstelplan 4.B Voorlopig herstelplan plus de voordelen ervan 5. Het traject van funderingsherstel Adviesmethode 5.A Volgend adviesmethode 5.B Versnelde adviesmethode 5.C. Inventariseren in zelfwerkzaamheid 6. Het traject van funderingsherstel Alternatieve methode 6.A Volgens de alternatieve methode 6.B Inventariseren in zelfwerkzaamheid 7. Overzicht van onderdelen in het traject van funderingsherstel 7.A Welke prijzen moeten worden aangevraagd 7.A.a Constructeur 7.A.b Aannemers 7.A.c Collectieve of eigen werkzaamheden 7.A.d Begeleidingsbureau 7.B Offertes aanvragen 7.B.a Het prijstechnische deel 7.B.a.1 Prijs inclusief btw 7.B.a.2 Prijs All in 7.B.a.3 Geldigheidsduur prijs 7.B.a.4 Prijs vast tot 7.B.a.5 De prijs is gebaseerd op 7.B.a.6 De prijs is inclusief 7.B.a.7 Deelprijzen en stelpost 7.B.a.8 Eenheidsprijzen 7.B.a.9 Uitsluitingen 4
7.B.b Technische omschrijving 7.B.b.1 Technisch deel of werkomschrijving 7.B.c Algemene zaken 7.B.c.1 Betalingsvoorwaarden 7.B.c.2 Garantiebepalingen 7.B.c.3 Verzekeringen 7.B.c.4 Algemene bepalingen 7.B.c.5 Boeteclausule 7.B.c.6 Planning 7.B.c.7 Bedrijfsstructuur 7.B.c.8 Bankgarantie 7.C. Bijkomende kosten 7.C.a Uitsluitingen in de aannemersprijs 7.C.b De kosten van de constructeur 7.C.c Legeskosten 7.C.d Kosten van de Nutsbedrijven 7.C.e Kosten voor het straatwerk 7.C.f Kosten bouwopzichter 7.C.g Kosten juridisch advies 7.C.h Afvoer van grond en schoongrondverklaring 7.D Bouwvergunning 7.E Subsidieaanvraag 7.F Cascoschade 7.G Expertise rapport 7.H Vaste prijs of open begroting 7.H.a Vaste prijs 7.H.b Een open begroting 7.I Commissie taken 7.J Vrijblijvende adviezen 8. Het begeleidingsbureau en de kosten 9 De eigenaren willen of kunnen (nog) niet herstellen 10 Aanschrijvingen 11 De financiën 11.A Financiën 11.B SVN 11.C Vangnetregeling 11.D Overige financiële regelingen 11.E WOZ 11.F De verdeelsleutel 12 De BVFP helpt als daar om door u gevraagd wordt 13 Begrippen 5
14 Register Bijlage A Typen funderingsherstel A.A A.B A.B.1.a A.B.1.b A.B.2 A.B.3 A.B.4 A.B.5 A.B.6 A.C A.D A.E A.F A.F.1 A.F.2 A.F.3 Paalkopverlaging Nieuwe fundering Nieuwe palen en een constructievloer aanbrengen Dezelfde methode zonder dat de beganegrondvloer gesloopt wordt. Van uit de muur weggedrukte palen Voorgespannen betonbalken Balkenrooster Combinatie van methoden Algemeen Rechtvijzelen Woningen op staal Aanbrengen van een kelder Cascoherstel Schimmelaantasting aan de houten vloer Metalen delen onder de houten vloer Goede ventilatie in kruipruimten Bijlage B Bijlage C protocol gemeente: paalkopverlaging bodemverontreiniging, sanering 6
1. Algemene informatie. De gemeente Dordrecht heeft in 2001 drie onderzoeksbureaus opdracht gegeven om bij ongeveer 3200 woningen funderingsonderzoek uit te voeren, te weten: Gebied A. Ingenieurs bureau Rotterdam met eigen constructiebureau. Gebied B. Fugro, zij hebben het constructiebureau Concretio gecontracteerd. Gebied C. Wareco Amsterdam bv. Met een eigen constructiebureau. Voor het onderzoekstraject heeft Geo-Delft de opdracht van de gemeente gekregen om te zorgen voor de kwaliteitsbewaking. De gemeente heeft het aandachtsgebied, waar funderingsproblemen zijn, ingedeeld in 3 sectoren. Zij heeft bepaald welk onderzoeksbureau welke sector mag onderzoeken. Daarnaast heeft de gemeente twee begeleidingsbureaus opdracht gegeven tot procesbegeleiding te weten: - Bureau Bewoners Ondersteuning (BBO). Deelgebied B en het meest rechtse gedeelte van A - Bouwadvies bureau de Groene werf. Deelgebied C en het resterend deel van A Voor adressen zie paragraaf 14. Voor de financiële zaken heeft de gemeente een contract met het SVN. SVN=Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten. 7
2. 1e fase het onderzoek. In de aanloop tot het definitief onderzoek zijn door Wareco indicatieve onderzoeken uitgevoerd. Deze zijn voor deze publicatie verder niet van belang. Het definitieve onderzoek bestaat uit twee fasen, zie paragraaf 2 t/m 4. Het onderzoek is of wordt voor rekening van de gemeente Dordrecht uitgevoerd. De eigenaren van het bouwblok moesten daarvoor toestemming verlenen. De gemeente heeft het onderzoek intussen afgerond en accepteert geen nieuwe aanmeldingen meer voor funderingsonderzoek 2.A 1e fase. De eerste fase bestaat uit: Het vaststellen van de mate, aard en omvang van de mogelijke schade aan de fundering. Het opstellen van het funderingonderzoeksrapport, met daarin de conclusie over het functioneren van de funderingen en een advies waaronder een funderingshandhavingstermijn. Het onderzoek wordt uitgevoerd volgens het VNG protocol. Zie www.platformfundering.nl Is deze termijn korter dan 25 jaar dan komt men in aanmerking voor fase 2: het herstelplan. Is er twijfel over de draagkracht of de hoogte van de grondwaterstand dan komt men voor een periode van 3-5 jaar )* in de monitoring. In de loop van de monitoring kan tussentijds blijken dat het noodzakelijk is om over te stappen naar fase 2 het maken van een funderingsherstelplan. De gemeente gaat uit van maximaal 3 jaar monitoring voor haar rekening. 2.B De procedure Het onderzoek begint met een lintvoegwaterpasmeting, een vloerwaterpasmeting en een opname. Aan de hand hiervan worden de funderings-inspectieputten bepaald. Als het funderings-onderzoeksrapport aan de eigenaren is verzonden worden zij uitgenodigd voor een toelichting. U kunt dan vragen stellen. Deze bijeenkomsten staan onder leiding van het door de gemeente aangewezen begeleidingsbureau. In deze of een daarop volgende vergadering wordt door het begeleidingsbureau gevraagd of men akkoord gaat met het laten opstellen van een Voorlopig Ontwerp herstelplan (2e fase). De BVFP adviseert dit altijd te laten doen. De kosten daarvan zijn voor rekening van de gemeente en er ontstaat meer duidelijkheid over de totale kosten van herstel. Probeer met de gezamenlijke bewoners wel op een lijn te komen over bepaalde uitgangspunten zoals: - wel/geen paalkopverlaging - de vloer mag eruit of niet - een kelder aanbrengen Als u hier later mee komt dan ontstaan onnodige kosten en vertragingen. 2.C Uitgesloten van het onderzoek zijn: a. Woningen op een staalfundering b. Woningen van woningbouwcorporaties c. Bedrijfs- en openbare gebouwen 8
d. Woningen waarvan de gemeente op basis van visuele inspectie heeft aangenomen dat er geen funderingsproblemen zijn. e. Woningen buiten het aandachtsgebied funderingen f. Woonblokken waarvan te weinig eigenaren toestemming hebben gegeven voor het onderzoek. De BVFP adviseert alsnog toestemming te geven voor het onderzoek! Naar de mening van de BVFP zijn de uitsluiting a t/m e door politiek-budgettaire en niet door technische maatstaven ingegeven. Uitgebreider funderingsonderzoek acht de BVFP noodzakelijk. Ook blijkt de conclusie fundering op staal niet altijd correct te zijn. Bij twijfel de BVFP om advies vragen. (BVFPdordrecht@cs.com of 0786140496) Hou de BVFP op de hoogte van de ontwikkelingen Alleen zo kan zij zorgen voor een goede belangenbehartiging 3. Uitkomst funderingsonderzoek. 3.A Geconstateerd is: a. b. c. d. e. fundering is goed fundering is goed, grondwaterdekking niet. Gevolg: monitoring grondwater monitoring op scheefstand monitoring op scheefstand en grondwater komt in aanmerking voor een funderingsherstelplan. Volgens de evaluatie van de gemeente Dordrecht van 1 juli 2006 de onderstaande overzichten: 9
3.A.a Fundering is goed. De fundering is goed volgens het funderingsonderzoeksrapport. Dat wil zeggen dat het onderzoeksbureau de bouweenheid waardeert met een funderingshandhavingstermijn van 25 jaar of meer. Dat wil niet zeggen dat het daarna ophoudt. Het is mogelijk dat over ongeveer 20 jaar weer een handhavingtermijn van 25 jaar gegeven kan worden. Bij de uitgangspunten geven de onderzoeksbureaus aan dat een grondwaterdekking van nul cm goed is. De BVFP is het hiermee niet eens. Funderingshout behoort ruim onder de laagst voorkomende grondwaterstand te staan. Dan wordt ook voorkomen dat in een droge zomer zoals in 2003 en 2006 funderingshout alsnog tijdelijk droog staat en bacteriën en schimmel actief worden. Bij de bouw werd door bouwtoezicht bovenkant funderingshout vastgesteld op enkele dm onder de op dat moment laagst bekende grondwaterstand. Funderingshout behoort in zuurstofarm grondwater te zitten. De maandelijkse metingen van de grondwaterstanden, van de peilbuizen, die in uw rapport staan zijn te volgen op de website van de BVFP: www.platformfundering.nl onder funderingsonderzoek. Vooralsnog is de gemeente van mening dat zij de keuze kan maken of in bepaalde situaties de kostprijs van grondwaterverhoging opweegt tegen funderingsherstel. Naar de mening van de BVFP zou dit geen discussiepunt mogen zijn, daar waar dat kan dient het te gebeuren. In het geval de grondwaterdekking niet minstens 10 cm is, heeft u dus alle reden lid of donateur van de BVFP te worden of blijven. 3.A.b - Fundering is goed, grondwaterdekking niet. Monitoring grondwater Verhoging grondwater 10
Als het goed is heeft u bericht gekregen of krijgt u nog bericht dat u opgenomen bent in de grondwatermonitoring. Maandelijks wordt door de gemeente het grondwater gemeten en in een Excel bestand gezet dat aan de BVFP ter beschikking wordt gesteld. De BVFP heeft altijd het laatste aan haar beschikbaar gestelde bestand op de website staan www.platformfundering.nl onder de rubriek funderingsonderzoek. Degenen die in de grondwatermonitoring zijn opgenomen behoren daar halfjaarlijks schriftelijk over geïnformeerd te worden door het onderzoeksbureau. Wat de grondwaterdekking betreft geldt hier hetzelfde als in het vorige artikel is aangegeven. Er is een grondwaterdekking nodig van minstens 10 cm! De gemeente Dordrecht heeft vanaf eind 2005 planvorming gereed liggen om middels een zogenaamde robuuste maatregel grondwaterinfiltratie aan te brengen. De gemeente wacht helaas op wetgeving waarin het verbreed rioolrecht is opgenomen om kosten door te kunnen berekenen aan de Dordtenaren. De wetgeving lag medio 2006 bij de Tweede Kamer, maar is gezien de verkiezingsperiode nog niet in behandeling genomen. Om deze reden en omdat volgens de gemeente de robuuste maatregel niet overal toepasbaar is heeft de BVFP een publicatie gemaakt studie grondwaterinfiltratie waarbij het voor particulieren mogelijk is zelf maatregelen te nemen met het hele bouwblok om het grondwater op het juiste niveau te brengen. De publicatie staat op de website www.platformfundering.nl 3.A.c Monitoring op scheefstand Als tijdens het onderzoek geconstateerd is dat er (mogelijk) zettingen plaats vinden, terwijl er geen aantasting van de palen aan ten grondslag ligt, worden deze woningen gedurende drie jaar in de gaten gehouden d.m.v. nauwkeurigheidswaterpasmetingen t.o.v. NAP. Deze metingen worden verricht door het betreffende onderzoeksbureau. In het bouwblok worden meetpunten aangebracht (boutjes). De eigenaren wordt hiervoor toestemming gevraagd en zij ontvangen ook het plan daarvoor, waarop aangegeven is waar de meetboutjes aangebracht worden. Elk half jaar wordt het bouwblok opnieuw ingemeten en de bewoners schriftelijk geïnformeerd. Door de eerste meting (de nulmeting) te vergelijken met de daarop volgende metingen kan nagegaan worden of al dan niet zettingen na de nulmeting hebben plaatsgevonden. Als uit de metingen blijkt dat er te grote verschillen ontstaan, wordt alsnog geadviseerd om een funderingsherstelplan te laten maken. Door de waterpasmetingen is men ook in staat om de absolute zetting te bepalen. Bij een absolute zetting zakt het bouwblok in zijn geheel gelijkmatig. De mogelijke oorzaken van het ontstaan van (ongelijkmatige) zettingen zijn o.a. te laag grondwater ontstane negatieve kleef )* door verlaging van de grondwaterstand (waardoor opwaartse kracht vermindert en verticale korrelspanning toeneemt) ontstane negatieve kleef )*door hoge belasting van de straat onvoldoende op stuit geheid)*. Dat wil zeggen dat de palen bij het heien onvoldoende diep in de dragende zandlaag zijn geslagen de woning is op positieve kleef)* geheid. Dat wil zeggen dat het nooit de bedoeling is geweest dat de paalpunt in de draagkrachtige zandlaag zou staan. de fundering is te licht voor het gewicht van het bouwblok eigenaren hebben aan het oorspronkelijke gewicht extra gewicht toegevoegd o.a. door verbouwingen en uitbreidingen. )* voor toelichting zie paragraaf 18 11
3.A.d. Monitoring op grondwater en scheefstand Vaak zal het een combinatie zijn van factoren en moet zowel op grondwater als scheefstand gemonitord worden. Voor monitoring grondwater zie onder 3.A.b Voor monitoring scheefstand zie onder 3.A.c 3.A.e Bouwblok komt in aanmerking voor een funderings- of grondwaterherstelplan. Ruim 1/3 van de onderzochte woningen komt in aanmerking voor een funderingsherstelplan. Dat wil zeggen dat de door het onderzoeksbureau afgegeven funderingshandhavingstermijn minder is dan 25 jaar. Uiteraard zijn daarin categorieën aangebracht. Zo komen handhavingtermijnen voor van 0 tot 5 jaar, 5 tot 10 jaar, 15 tot 20 jaar of 5, 10, 15, 20 jaar. Deze funderingshandhavingstermijnen zijn een indicatie voor de urgentie van herstel. De genoemde termijnen zijn niet absoluut. Er zijn factoren die de onderzoekbureaus niet kunnen schatten. B.v. het verloop van de grondwaterstand en de samenstelling van de grond onder het bouwblok. Deze factoren kunnen de urgentie vertragen of versnellen. Het advies van de BVFP is om altijd een Voorlopig Ontwerp herstelplan te laten maken, afgekort. V.O. De kosten hiervan zijn voor rekening van de gemeente. Soms wordt gevraagd om een second opinie omdat er twijfels zijn ten aanzien van de conclusie(s). Dit is uiteraard mogelijk maar de kosten zijn wel voor uw rekening. Neem voor namen van bureaus die nog eens naar uw rapport kunnen kijken contact op met uw begeleidingsbureau of de BVFP email: BVFPdordrecht@cs.com of bel 078-6140496, (fax 078-6146616) Bouweenheden met een funderingshandhavingstermijn van 15 jaar of meer komen volgens een politiek besluit in aanmerking voor een grondwaterherstelplan. Voor een fors aantal woningen liggen de plannen intussen vanaf 1995 gereed, maar de gemeente wacht met de uitvoering op wetgeving in de Tweede Kamer. De robuuste maatregel zoals ontworpen kan volgens Fugro en de gemeente niet bij alle bouwblokken uitgevoerd worden. Een particuliere maatregel is meestal wel mogelijk, zie hiervoor de publicatie Studie grondwaterinfiltratie welke staat op de website www.platformfundering.nl. of neem contact op met de BVFP BVFPDordrecht@cs.com telefonisch: 078-6140496 Voor het uitvoeren van een grondwaterherstelplan behoort de fundering nog voldoende draagvermogen te hebben. 12
4. 2e fase het herstelplan. Het 2e fase herstelplan (Voorlopig Ontwerp met globale kostenraming) wordt voor rekening van de gemeente Dordrecht opgesteld. De BVFP adviseert dit altijd te laten maken als het wordt geadviseerd. 4.A 2e fase het herstelplan De 2e fase bestaat uit: Opname van de bestaande situatie en het casco. Het maken van het funderingsherstelplan met keuze van de funderingsherstelmethode, soms met een alternatief. Dat wil zeggen dat naast de geadviseerde methode nog een alternatieve methode is uitgewerkt. Het opstellen van een kostenraming en het organiseren van de bijeenkomsten met de eigenaren. In de opdracht van de gemeente aan de onderzoeksbureaus is slechts voorzien in het maken van een Voorlopig Ontwerp (VO) d.w.z. funderingsherstelplan met een globale kostenraming. Tot en met het 1e funderingsherstelplan, de kostenraming en de toelichting hierop (1 a 2 bijeenkomsten) is een en ander voor rekening van de gemeente. Het Voorlopig Ontwerp funderingsherstelplan plus de kostenraming wordt gemaakt en in een bijeenkomst besproken. Het onderzoeksbureau geeft uitleg over de gekozen oplossing, de kosten en de vooren nadelen ervan. Het is dus zaak dat u zich verdiept heeft in het funderingsrapport, het VO herstelplan en de kosten. Bent u het niet eens met het type funderingsherstel, moet er een nieuw herstelplan gemaakt worden, aangepast aan uw eisen / wensen. De kosten zijn dan meestal voor rekening van de eigenaren. Het is dus zaak in een zo vroeg mogelijk stadium uw wensen kenbaar te maken. Aandachtspunt is dat goed onderzocht moet worden wat de werkelijke bouwkundige eenheid is. Een verticale voeg is geen dilatatie! Veel woningen zijn bij de bouw ingekast of men heeft gebruik gemaakt van bestaande funderingen. In de praktijk blijkt dat bouwkundige eenheden vaak groter zijn dan bij aanvang van het onderzoek door de gemeente Dordrecht is aangenomen. 4.B Voorlopig Ontwerp (VO) herstelplan en de voordelen ervan Het VO herstelplan geeft u een inzicht in de werkzaamheden, de overlast, de planning en de kosten. Wanneer er gekozen is voor het stripmodel (begane grond vloer eruit) let u er dan goed op of alle kosten voor het ontmantelen van de begane grond vloer, als het in de oorspronkelijke staat terug brengen van trap, keuken, wc, 13
badkamer de betegelingen, vloeren evt. met vloerverwarming, de cv enz in de begroting zijn opgenomen. De ervaring heeft geleerd dat hiervoor nog wel eens te weinig voor begroot wordt. Vraag een bouwkundige hiernaar te kijken als u het zelf niet weet. Let bij de keuze van de funderingsherstelmethode op als de woning grenst aan en trottoir. Voor bepaalde funderingsherstelmethoden moeten deze omgelegd worden. Zie de publicatie: Omlegen kabels en leidingen voor funderingsherstel op de website www.platformfundering.nl Als u tegelijkertijd wilt verbouwen of moderniseren zijn de kosten hiervoor, uiteraard voor eigen rekening. Dit zijn dus extra kosten. Een voordeel van het hebben van een VO plan is dat u een indicatie heeft van de funderingsherstelkosten, wat vooral bij verkoop van de woning leidt tot betere afspraken over het uiteindelijke (ver)koopbedrag, in depotstelling of anderszins. Voor de voordelen t.o.v. de WOZ zie paragraaf 11.E 5. Het traject van funderingsherstel Adviesmethode Het traject van funderingsherstel is (buiten de subsidieregeling) voor rekening van de eigenaar. Tot en met het voorlopig herstelplan met de daarbij behorende globale kostenraming was de gemeente de opdrachtgever. Na het voorlopig herstelplan is de eigenaar opdrachtgever en ontstaat daardoor een wisseling van opdrachtgeverschap. Alvorens het traject in te gaan is het verstandig de wensen in de bouwkundige eenheid te inventariseren: - begane vloer mag er wel/niet uit - wel/geen kelder - Adviesmethode A. volgens de adviesmethode B. versnelde adviesmethode 5.A Volgens adviesmethode Met de advies methode wordt in dit geval de systematiek bedoeld zoals deze door adviesbureaus in het algemeen wordt toegepast. Dit houdt in dat u het begeleidingsbureau, dat door de gemeente is aangewezen, of een ander erkend bureau een opdracht geeft voor het begeleiden van het proces indien u besluit tot funderingsherstel. U tekent daarvoor een intentieverklaring. Op de intentieverklaring kunt u aangeven of u de procesbegeleiding wilt inhuren. Deze intentieverklaring leidt nog niet tot herstelverplichtingen. 14
Op de intentieverklaring de volgende tekst aangeven: Met betrekking tot de eerder namens de Belangen Vereniging Funderings Problematiek Dordrecht en al haar leden, waaronder ondergetekende, verzonden aansprakelijkheidsstelling van de Gemeente Dordrecht, het waterschap en de Provincie, behoudt ondergetekende zich uitdrukkelijk het recht voor alle gemaakte kosten en overige schaden in het onderhavig funderingsherstel te verhalen op de Gemeente Dordrecht, het Waterschap en de Provincie. De gemeente geeft 1.815,- per woning subsidie voor deze begeleiding, nadat u de intentieverklaring getekend heeft. Het eventuele tekort vooral bij kleine bouwblokken moet u bijbetalen. Zie ook onder paragraaf 8 Begeleidingsbureau. De volgende stap is onder leiding van het begeleidingsbureau een constructeur of constructiebureau te zoeken. Dit hoeft niet hetzelfde bureau te zijn dat het Voorlopig Ontwerp herstelplan heeft gemaakt. U geeft opdracht om het type funderingsherstel, dat u gezamenlijk bepaald heeft, uit te werken. De constructeur ofwel het constructiebureau kan u hiervoor vooraf een kostenraming geven. Het constructiebureau maakt een begroting, een bestek, constructie berekeningen en tekeningen, werktekeningen en een planning. Een deel van dit pakket is tevens bedoeld voor de bouwaanvraag en voor het aanvragen van offertes. Een en ander geschiedt steeds in overleg met de eigenaren en onder begeleiding van het begeleidingsbureau. Noot: Het constructiebureau hoeft niet per definitie hetzelfde bureau te zijn dat het Voorlopig Ontwerp herstelplan opgesteld heeft. Het staat de bewoners van een bouwblok vrij te kiezen voor een andere constructiebureau. De opdracht aan de constructeur of procesbegeleider behelst verder.: - het selecteren van de aannemers - het offerte traject - de opdracht aan de aannemer - het begeleiden van de herstelwerkzaamheden tijdens de uitvoering namens de eigenaren en het toezicht houden tijdens de werkzaamheden. - het maken van de eindafrekening. De kosten voor het constructiebureau zijn voor rekening van de eigenaren. 5.B Versnelde adviesmethode. Deze versnelde adviesmethode is niet overal toepasbaar! Alleen als eigenaren nog voor het Voorlopig Ontwerp tot overeenstemming komen bestaat deze mogelijkheid. Deze methode levert een kostenbesparing op en een tijdwinst. Er wordt dan gelijk gewerkt aan een definitief besteksplan. De kosten van (het VO deel) zijn voor rekening van de gemeente; het restant is voor rekening van de 15
eigenaar. Laat de constructeur van het ingenieursbureau in dergelijke gevallen een offerte maken. 16
Noot: Als aan een constructiebureau van een van de andere onderzoeksbureaus, een offerte vraagt heeft u ook recht op de subsidie voor het VO deel. Verrekening vindt dan plaats tussen de ingenieursbureaus. 5.C. Inventariseren van de zelfwerkzaamheid. Het is handig om met het hele bouwblok te bepalen of er zelfwerkzaamheid kan plaats vinden om de kosten te drukken. Te denken valt b.v. bij het stripmodel aan het slopen / herstellen van vloeren, cvleidingen, afvoerleidingen, grondwerk, het afwerken van de wanden, sierbestratingen, beplanting in de tuinen enz. Voorwaarde is wel dat u zich dan daarbij ook aan de verplichtingen, afspraken en de planning houdt. Doet u dit niet krijgt u meer kosten i.p.v. minder kosten. Heeft u twijfels over de eigen mogelijkheden doe het dan niet! 6. Het traject van funderingsherstel Alternatieve methode Ga met de alternatieve methode niet zelf aan de slag als u geen deskundige bent op dit gebied. Vraag begeleiding aan een van de begeleidingsbureaus of een andere deskundige. 6.A Volgens de alternatieve methode. Wanneer u het begeleidingsbureau opdracht gegeven heeft voor de begeleiding van het proces, worden in de vervolgbijeenkomsten de wensen geïnventariseerd. Begane voer mag er wel/niet uit, wel/geen kelder etc. Er wordt voorlichting gegeven over de soorten systemen van funderingsherstel. Op basis van de summiere gegevens van het onderzoeksbureau worden een aantal aannemers gezocht, die met dit soort werk bekend zijn en een selectie gemaakt. Deze aannemers verzoekt u om een vrijblijvende offerte te maken. Nu selecteert u opnieuw op basis van prijs, volledigheid, tijdsduur enz. Het begeleidingsbureau nodigt namens u de geselecteerde aannemers apart uit voor een gesprek om eventuele onduidelijkheden of uitsluitingen toe te lichten. Na deze gesprekken kiest u een aannemer en nodigt hen uit voor en tweede gesprek. U vraagt de aannemer een definitieve prijs op te geven, eventueel aangevuld met nieuwe eisen. Tot zover heeft u geen kosten. U delegeert een en ander aan een vertegenwoordiging van het bouwblok. Deze commissie bestaat uit 3 a 4 personen onder leiding van het begeleidingsbureau. Om een definitieve prijs te kunnen maken moet de aannemer meer onderzoek doen. Hij maakt sonderingen, constructieberekeningen, tekeningen en makt een werkomschrijving, zodanig dat op dit pakket de bouwvergunning kan worden aangevraagd. De aannemer zal van u een principeopdracht vragen omdat hij nu kosten gaat maken. Bij de eerste aanbieding heeft de aannemer de kosten voor deze 17
werkzaamheden in de totaalprijs opgenomen, of heel duidelijk uitgesloten. Heeft hij ze uitgesloten dan zal hij er eerst een prijs voor op moeten geven waarvoor u dan opdracht geeft. Zijn deze kosten wel in zijn aanbieding opgenomen dient hij deze kosten separaat aan u op te geven, waarvoor u hem dan opdracht geeft. Mocht het zo zijn dat uit de berekeningen blijkt dat de definitieve prijs hoger uitvalt dan de eerdergenoemde prijs kunt u alsnog besluiten niet met deze aannemer verder te gaan. U bent dan wel verplicht de door u gegeven opdracht te betalen. Is de prijs goed dan krijgt de aannemer de definitieve opdracht nadat de bouwvergunning is verleend. Voordeel van deze methode is dat de aannemer de vrijheid heeft om zijn eigen specialisme en mogelijkheden in te zetten. Hij is verantwoordelijk voor zijn constructieberekeningen enz. Dit in tegenstelling met de constructeur / constructiebureau. Zij zijn namelijk als het mis gaat maar voor een deel aansprakelijk. Als de aannemer volgens bestek en tekeningen gewerkt heeft, is hij deels verantwoordelijk. 6.B. Inventariseren van de zelfwerkzaamheid. Het is handig om met het hele bouwblok te bepalen of er zelfwerkzaamheid kan plaats vinden om de kosten te drukken. Te denken valt b.v. bij het stripmodel aan het slopen / herstellen van vloeren, cvleidingen, afvoerleidingen, grondwerk, het afwerken van de wanden, sierbestratingen, beplanting in de tuinen enz. Voorwaarde is wel dat u zich dan daarbij ook aan de verplichtingen, afspraken en de planning houdt. Doet u dit niet krijgt u meer kosten i.p.v. minder kosten. Heeft u twijfels over de eigen mogelijkheden doe het dan niet! 7. Overzicht van onderdelen in het traject van funderingsherstel De bedoeling van deze paragraaf is meer inzicht te geven in de werkzaamheden die vastzitten aan de procedure tot funderingsherstel. Dit is geen handleiding waarmee u zonder deskundige hulp aan de slag kan. 7.A Welke prijzen moeten worden aangevraagd? a constructeur of constructie bureau 1 sonderingen b. aannemers c collectieve nevenwerkzaamheden d begeleidingsbureau (zie onder paragraaf 8) 18
7.A.a Constructeur, constructiebureau Om het funderingsherstel te kunnen uitvoeren dienen er constructietekeningen en berekeningen gemaakt te worden. Aan de hand hiervan kunnen aannemers hun begroting maken. Men kan ervoor kiezen om: a. Met het constructiebureau van het onderzoeksbureau door te gaan b. Een ander constructiebureau te consulteren c. De aannemer de constructieberekeningen etc te laten maken, zie alternatieve methode paragraaf 6. 7.A.a.1 Sonderingen Als het niet in het pakket van de aannemer of constructeur zit, moet een offerte voor sonderingen worden gevraagd. Normaliter doet de constructeur dit voor u. Laat de constructeur/het constructiebureau de plaats van de sonderingen bepalen. Sonderingen zijn diepteboringen waarbij de weerstand en grondsoort wordt vastgesteld. Aan de hand hiervan wordt de heidiepte bepaald. Per bouwblok zijn meerdere sonderingen noodzakelijk. Op internet zijn onder www.goudengids.nl onder de rubriek bodemonderzoek diverse bedrijven te vinden die sonderingen uit kunnen voeren. Een offerte van Fugro staat op de website van de BVFP onder bedrijfsinformatie. 7.A.b. Aannemers Het begeleidingsbureau moet duidelijk omschrijven of de aannemer een prijs geeft op basis van een compleet bestek met tekeningen of dat de aannemer de constructieberekeningen en tekeningen etc zelf moet maken. Er kan gevraagd worden zijn prijs op te geven in onderdelen b.v. - de kosten van de constructieberekeningen en- tekeningen - aparte posten voor zelf werkzaamheden ( u kunt dan zelf beoordelen of de minder kosten de inspanning waard zijn) - de BTW apart te laten zien - cascoherstel Sommige funderingsherstelbedrijven doen geen cascoherstel. Dit dient daarom afzonderlijk opgevraagd te worden. Dit hoeft echter niet collectief. 7.A.c Collectieve (of eigen) werkzaamheden Prijs aanvragen voor collectieve (of eigen) werkzaamheden. Welke methode er ook voor het funderingsherstel gekozen wordt, er blijven altijd zaken die u niet wilt of kunt doen. Dan is het handig om met het hele blok prijzen op te vragen, (met een goede omschrijving) aan b.v. - de loodgieter om het water, gas, afvoer en cv leidingen weg te halen en te herstellen. - de elektricien voor het monteren en herstellen van de elektrische leidingen. Idem voor tv en PTT. - de tuinman voor het rooien en weer terugplaatsen van de beplanting en afscheidingen. - de straatmaker voor het verwijderen en herstellen van de sierbestrating in de tuin. 19
7.A.d Begeleidingsbureau Zie de omschrijving onder paragraaf 8 7.B Offertes aanvragen. Aandachtspunten voor het aanvragen van prijzen. Aan de hand van een goede aanvraag kan het begeleidingsbureau beoordelen of het aangebodene is, wat gevraagd is. Bedenk wel: wat niet gevraagd wordt, zal meestal ook niet worden aangeboden. Voordat een aannemer een offerte afgeeft zal hij/zij bij u in de woning komen kijken of in ieder geval een aantal woningen van het bouwblok dus ook in de kruipruimte als die er is. Het is daarom handig als er per bouwblok een contactpersoon is, die kan regelen dat er iemand thuis is of dat de sleutels beschikbaar zijn. De prijsaanvraag dient te bestaan uit: Een verzoek om prijs op te geven voor de werkzaamheden zoals omschreven in het bestek met bijbehorende tekeningen en berekeningen. De tekeningen enz. worden op een aparte lijst met titel, tekening nr. de laatste wijzigingsdatum vermeld en met de aanvraag mee gestuurd. U maakt ook uw wensen kenbaar: - wanneer u de prijs uiterlijk binnen wil hebben. - of de prijs gesplitst dient te worden in onderdelen b.v. in casco, de werkzaamheden die zelf gedaan kunnen worden - de BTW De meest eenvoudige manier is de aannemer een prijsopgave te vragen volgens het bestek met bijbehorende tekeningen. Het begeleidingsbureau met de bewonerscommissie al of niet in samenwerking met de constructeur beoordelen de aanbieding. Maakt de aannemer, die zelf de werkomschrijving, de constructie berekeningen en tekeningen gemaakt heeft een prijs is het zaak dat de eigenaren en het begeleidingsbureau een en ander goed lezen. Daarna volgt de beoordeling van de aanbieding. Dan is het handig dat men weet wat in een offerte zou moeten staan. Een prijsopgave dient te bestaan uit: a. Een prijstechnisch deel b. Een technisch deel of werkomschrijving c. Algemene zaken d. Bijkomende zaken 7.B.a Het prijstechnische deel. Hierin is opgenomen: 1. De totaal prijs incl. BTW. Daarnaast kan de BTW ook nog separaat genoemd worden. 2. De prijs dient all in te zijn. 3. De prijs is geldig t/m 20
4. De prijs is vast t/m. 5. De prijs is gebaseerd op 6. De prijs is inclusief het maken van bestek, constructieberekeningen en tekeningen. 7. De deelprijzen die u gevraagd heeft voor de zelfwerkzaamheid 8. Een aantal eenheidsprijzen voor verrekening van meer of minder werk enz. 9. De uitsluitingen. 7.B.a.1 Prijs inclusief BTW De prijs dient inclusief BTW te zijn. Het wil nog wel eens voorkomen dat de prijs wordt genoemd en elders dat de prijs exclusief BTW is. 7.B.a.2 Prijs all in All in betekent dat alle opslagen in de prijs zijn opgenomen zoals algemene kosten (soms gebeurt dit met een percentage b.v. 3%), winst en risico (resp. b.v. 4% en 3% of een totaal van b.v. 7%), de verzekering (CAR dekking = Construction All Risk). Er zou ook een post onvoorzien in de prijs opgenomen kunnen zijn. Dit bedrag dient wel apart genoemd te worden in de aanbieding. 7.B.a.3 Geldigheidsduur prijs De geldigheidsduur moet er altijd in staan. Bijvoorbeeld 30 dagen. Na de 30 dagen heeft de aannemer dus het recht de prijs te herzien of de opdracht niet te aanvaarden omdat hij bijvoorbeeld inmiddels ander werk heeft aangenomen of als er een officiële prijswijziging is. 7.B.a.4 Prijs vast tot De prijs is meestal vast tot het einde van het werk. Wordt dit niet in de offerte genoemd dan moet er wel vermeld worden tot hoe lang de prijs vast is. De opdrachtgever weet dan dat er na die datum een prijswijziging kan komen. Voorwaarde is wel dat in de offerte beschreven is dat de prijs gebaseerd is op het huidige loon en prijspeil en om dat vast te leggen een prijspeildatum genoemd wordt. Is dit niet genoemd, kan de opdrachtgever weigeren verhogingen te betalen. 7.B.a.5 De prijs is gebaseerd op De aannemer dient te omschrijven waarop de prijs gebaseerd is, bijv. op bestek en tekeningen met nummers, schetsontwerp, nota van inlichtingen en/of toelichting ter plaatse. 7.B.a.6 De prijs is o.a. inclusief.. De prijs is inclusief het maken van o.a. constructie tekeningen, constructieberekeningen, palenplan en bewapeningstekeningen. De nodige onderzoeken o.a. sonderingen en visueel onderzoek. Leveranties, het uitvoeren van de werkzaamheden etc. 7.B.a.7 Deelprijzen en stelpost 21
Deze deelprijzen heeft u gevraagd bijv. een prijs voor het ontmantelen en herstellen van de begane grondvloer, het grondwerk, het demonteren en monteren van de leidingen, het tegelwerk enz. Het kan ook zijn dat er een post onvoorzien = stelpost is opgenomen voor extra werkzaamheden. Een stelpost is een geraamd bedrag dat later verrekend wordt met de werkelijke kosten. 7.B.a.8 Eenheidsprijzen Er is een aanname gedaan bijv. voor de lengte van de palen. Stel dat de paal langer of korter wordt, dan moet er verrekend worden tegen de opgegeven eenheidsprijs. Of een werkploeg komt stil te staan door uw schuld, dan moet u betalen. Dit is meestal een prijs per uur. Wilt u de aannemer iets laten doen wat niet bij zijn werk hoort, zou hij dit voor u kunnen doen op basis van regie, een prijs per manuur. 7.B.a.9 Uitsluitingen De uitsluitingen dienen goed omschreven te worden. De genoemde prijs is bijvoorbeeld exclusief: - de legeskosten (kosten voor het verkrijgen van een bouwvergunning) - de precario rechten ( huur van de ruimte die op straat gebruikt wordt voor opslag etc) - het toezicht tijdens de bouw kunt u het beste aan een constructiebureau opdragen, zij hebben gespecialiseerde opzichters. Dit staat los van het bouwtoezicht van de gemeente, dat gebeurt steekproefsgewijs - het omleggen van kabels en leidingen - het straatwerk in openbare grond herstellen - het afvoeren van verontreinigde grond en het verkrijgen van een schoongrondverklaring, zie paragraaf 7.C.h en bijlage C. - het werk aan de diverse installaties, zowel binnen als buiten.(riool, gas, water, elektra, ptt, tv) - het verbruik van elektriciteit en water voor de machines - beplanting en bestrating in de tuinen. Ongetwijfeld zijn er nog vele zaken die uitgesloten kunnen worden. 7.B.b Technische omschrijving. De aannemer omschrijft globaal zijn werkzaamheden, de hoeveelheden en zegt dat de werkzaamheden gebaseerd zijn op bestek en tekeningen, die expliciet genoemd worden met naam nummers en de datum van de laatste wijzigingsdatum. Hij verklaart ook dat de werkzaamheden uitgevoerd worden volgens alle wetten en voorschriften zoals die gedurende de looptijd van het werk van kracht zijn. 7.B.b.1 Technisch deel of werkomschrijving De werkzaamheden dienen uitgevoerd te worden volgens bestek en tekeningen, die met naam nummers en wijzigingsdatum genoemd worden en dienen aan alle wetten (normbladen) en voorschriften te voldoen zoals die gedurende de looptijd van het werk van kracht zijn. 22
De constructietekeningen en berekeningen worden, als deze door de aannemer gemaakt zijn met de offerte meegezonden. Er worden sonderingen gemaakt, zoveel als nodig is om goede berekeningen te kunnen maken en een goede uitvoering te waarborgen. De werkzaamheden zijn inclusief o.a: bronnering, grondwerk, scheurenherstel mits deze ontstaan zijn tijdens het funderingsherstel. Herstellen van de kassen, het uitbreken van de bestrating in openbare grond, enz. Een korte omschrijving van de werkzaamheden en werkwijze met daarin een opsomming van bijv: het aantal palen met lengte en diameter, de afmetingen van de funderingsbalken met de globale lengte. Bij het stripmodel de dikte van de constructievloer met de wapening. Dit is praktisch omdat je hieruit kunt aflezen of hij weet waar hij over praat en het geeft inzicht in wat er gaat gebeuren en hoe e.a. uitgevoerd gaat worden. Het is tevens een middel voor de bewoners om de werkzaamheden te controleren. 7.B.c 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Algemene zaken. Betalingsvoorwaarden Garantie bepalingen Verzekeringen Algemene bepalingen Boeteclausule Planning + aantal werkbare dagen Bedrijfsstructuur/organisatiediagram Bankgarantie 7.B.c.1 Betalingsvoorwaarden In de offerte moeten de betalingsvoorwaarden worden vermeld. Bijv. een bepaald percentage bij opdracht. (Dit wordt meestal gedaan als er vooraf veel moet worden geïnvesteerd in materiaal dat nog bewerkt moet worden of als er ontwerp/onderzoekskosten zijn.) Het kan ook in termijnen van 3x30%, gebaseerd op de voortgang van het werk. De laatste 10%, bij de laatste oplevering wanneer de garantietermijn ingaat. Of in termijnen van 2x45% en 10%, 90% bij de eerste oplevering en 10% bij de laatste. De laatste 10% wordt ook wel gebruikt als stok achter de deur om te zorgen dat de aannemer zijn verplichtingen nakomt. 7.B.c.2 Garantiebepalingen In de garantiebepalingen moet een tijdslimiet genoemd worden, hoe lang een aannemer aansprakelijk is voor zijn werkzaamheden. 7.B.c.3 Verzekeringen In de offerte staat bij welke verzekeringsmaatschappij dit project is ondergebracht d.m.v. een aparte CAR (Constructie All Risk) verzekering, of dat het project mee loopt op de algemene bedrijfsverzekering van de aannemer. U hebt in de aanvraag gevraagd om een kopie van de verzekeringspolis. U kunt dan zien voor welke schades de aannemer gedekt is. U vraagt ook kopieën van de 23
betaalde verzekeringspremies (minimaal 1 jaar). De aannemer moet bewijzen dat hij bij opdracht nog verzekerd is. Laat ook een expertiserapport maken, zie verder onder zie paragraaf 7.G 7.B.c.4 Algemene bepalingen Elk aannemingsbedrijf heeft zijn eigen algemene bepalingen/voorwaarden. In de offerte staat bij welke instanties ze zijn gedeponeerd. Als regel staan er geen rare dingen in, maar het is wel zaak ze op te laten vragen of met de offerte mee te laten sturen. 7.B.c.5 Boeteclausule De aannemer geeft een planning. Lopen de werkzaamheden uit, zou men een boete bepaling kunnen opnemen. Deze bepaling wordt meestal gebruikt, als door het uitlopen van het werk financiële consequenties ontstaan bijv: langer tijdelijke opslag huren of een tijdelijke woning. In gezamenlijk overleg kan de hoogte van de boete bepaald worden. 7.B.c.6 Planning De planning geeft aan, wanneer het werk begint en opgeleverd wordt. Er is rekening gehouden met vrije dagen en vakanties. De aannemer geeft aan op hoeveel werkbare dagen hij heeft gerekend. Dit is een gegeven voor een eventuele boete of claim. Loopt de aannemer uit de planning, omdat hij bijv: door een lange strenge vorstperiode niet heeft kunnen werken of door andere oorzaken buiten zijn schuld en de werkbare dagen zijn nog niet verbruikt dan kan de boeteclausule niet in werking treden. 7.B.c.7 Bedrijfsstructuur Dit geeft inzicht in de bedrijfsstructuur. Wie is verantwoordelijk. En in het geval dat het bedrijf in gebreke blijft, wie aanspreekbaar is. Hangt het bedrijf onder een holding of is de eigenaar aanspreekbaar. 7.B.c.8 Bankgarantie Bij de bank kan de aannemer een bankgarantie krijgen als dit door u wenselijk geacht wordt. Deze bankgarantie legt beslag op het krediet van de aannemer, dus zal hij het niet graag doen. Bovendien moet hij hiervoor rente betalen die hij aan u doorberekent. In de meeste gevallen wordt dit gedaan, als er sprake is van vooruitbetaling. Het is ook mogelijk dat de aannemer e opdrachtgever (eigenaar) om een bankgarantie vraagt. 7.C Bijkomende kosten Er zijn altijd bijkomende kosten. a. kosten die de aannemer uitsluit b. kosten voor de constructeur c. leges kosten 24
d. e. f. g. h. i. j. k. 7.C.a kosten van de Nutsbedrijven kosten bestratingen in openbare grond kosten bouwopzichter kosten juridische bijstand/advies afvoer van grond en schoongrondverklaring begeleidingsbureau omleggen kabels en leidingen etc Uitsluitingen in de aannemers prijs De aannemer zal altijd een aantal zaken uitsluiten o.a: - Het opruimen van de kruipruimtes. (De spullen die de bewoners hierin opslaan) - Het indienen van de bouwaanvraag. Dit moeten de bewoners meestal zelf doen. Wanneer hij zelf de constructieberekening enz gemaakt heeft, zal hij wel bereid zijn om de bouwaanvraag namens de eigenaren in te dienen. - De legeskosten. Die moet de eigenaar altijd betalen. - De werkzaamheden in de openbare grond t.b.v. kabels en leidingen. Dit is voorbehouden aan div. nutsbedrijven - Het herstellen van de bestrating. Voorbehouden aan de gemeente. 7.C.b De kosten van de constructeur. De onderzoekbureaus hebben een opdracht om een funderingsonderzoeksrapport te maken met een voorlopig ontwerp funderingsherstelplan inclusief een kostenraming. Zij maken geen constructieberekeningen enz. die moet u zelf laten maken en betalen. 7.C.c Legeskosten. Dit zijn kosten die de gemeente vraagt voor de administratie, de gegevens opslaan en het afgeven van de bouwvergunning. De legeskosten worden door de gemeente aan de eigenaar van de woning in rekening gebracht. 7.C.d Kosten van de Nutsbedrijven. Afhankelijk van welk soort funderingsherstel er gekozen wordt moeten de nutsbedrijven er altijd aan te pas komen. De huisaansluitingen vervangen of tijdelijk uitschakelen/afkoppelen en later weer inschakelen/aankoppelen. Riolering verbreken, tijdelijke voorzieningen maken en later definitief weer aansluiten. Soms moeten de kabels en leidingen verlegd worden. Voor al deze zaken krijgt de eigenaar de rekening gepresenteerd van de diverse Nutsbedrijven. 7.C.e Kosten voor het straatwerk. Indien er in de openbare grond gegraven moet worden voor het funderingsherstel mag de aannemer dit doen met toestemming van de gemeente. Het uitbreken van de 25
bestrating mag ook, maar het herstellen van de bestrating is voorbehouden aan de gemeente. In de gemeente Dordrecht is dit duur. Er worden pogingen ondernomen om dit bij de gemeente weg te halen zodat de bewoners onder begeleiding van het begeleidingsbureau dit zelf mogen uitbesteden. 7.C.f Kosten bouwopzichter Het begeleidingsbureau houdt geen direct toezicht op de uitvoering van het funderingsherstel. U kunt zich afvragen of er iemand namens u toezicht moet houden, die als contactpersoon namens de opdrachtgevers overleg voert met de aannemer, u belangen behartigt en meer/minder werk afrekent. De aannemer stelt het ook op prijs. Er is een aanspreekpunt voor alle eigenaren. De BVFP adviseert u een constructiebureau het toezicht uit te laten voeren.. 7.C.g Kosten juridisch advies Indien zich problemen voordoen, die alleen via een gerechtelijke procedure kunnen worden opgelost, zijn de kosten voor rekening van de eigenaren. Uitwisselen van informatie hierover kunt u met de voorzitter van de BVFP. 7.C.h Afvoer van grond en schoongrondverklaring Voor het afvoeren van schone grond is een schoongrondverklaring noodzakelijk. Voor vervuilde grond zal afhankelijk van de mate van de vervuiling extra betaald moeten worden om deze afgevoerd en verwerkt te krijgen. Op diverse plaatsen in Dordrecht zijn vervuilde locaties aanwezig. Van sommige locaties is informatie bij de BVFP aanwezig Voor verdere toelichting van de milieudienst ZHZ zie bijlage C De milieudienst ZHZ verleent zelf geen schoongrondverklaring. Hiervoor moet u zijn bij een milieutechnisch adviesbureau Zie in de gouden gids of www.goudengids.nl onder bodemonderzoek 7.D. Bouwvergunning Om het herstel uit te voeren is een bouwvergunning nodig van de gemeente. Deze vergunning moet de eigenaar zelf aanvragen middels een formulier bij de gemeente. Dit formulier met het bestek, de constructieberekeningen en- tekeningen, overzichts tekeningen en situatietekeningen dient u met een schrijven in bij de gemeente. Zij, de afdeling bouwen en wonen, controleren de berekeningen en tekeningen. De gemeente controleert wel maar is formeel niet aansprakelijk. U ontvangt een bouwvergunning waarvoor u legeskosten moet betalen. Daarna kunt u formeel de aannemer opdracht geven. In de praktijk komt het er op neer dat de constructeur of aannemer overleg gehad heeft over soort herstel en de berekeningen, zodat de kans op afkeuren zeer klein is. 26
Het begeleidingsbureau, de constructeur of de aannemer kunnen namens u de bouw aanvraag indienen. U blijft formeel de aanvrager, want u moet ook de legeskosten betalen. Het legesbedrag is afhankelijk van de herstelkosten. Het aanvraagformulier en de legesverordening kunt u inzien en downloaden op de website van de gemeente www.dordrecht.nl. Bij zoeken bouwvergunning intypen. 7.E Subsidie aanvraag De aanvraag voor subsidie kan door het begeleidingsbureau namens u gedaan worden. Echter niet eerder dan dat u het contract voor begeleiding getekend heeft en er een overeenkomst met een aannemer is bereikt. 7.F. Cascoschade Cascoschade in de vorm van scheuren zowel binnen als buiten, klemmende deuren etc. adviseren we pas een half jaar na het funderingsherstel uit te (laten) voeren. De fundering heeft tijd nodig om zich te zetten. Als er gevelreparaties uitgevoerd moeten worden, wacht dan ook een half jaar na het funderingsherstel. Let daarbij op het volgende: Stenen uithaken en opnieuw inmetselen en plaatselijk opnieuw voegen is niet mooi. Overweeg om de gevel te laten reinigen, de voegen uit te laten slijpen, waar nodig nieuwe stenen erin en daarna het geheel opnieuw te voegen. Door dat ook per bouweenheid te doen ontstaat een veel mooiere straatwand en stijgt de waarde van de woningen. 7.G. Expertise rapport De BVFP adviseert u om, voordat met het funderingsherstel begonnen wordt, een rapport te laten maken van de bouwkundige staat van de bouwkundige eenheid en de aangrenzende bouwkundige eenheden. door een onafhankelijk erkend expertisebureau. Bij schade een tweede opname te maken en deze te vergelijken met de eerste opname. Mochten zich problemen voordoen met de verzekering van de aannemer dan heeft u een onafhankelijk rapport. 7.H. Vaste prijs of open begroting De aannemer kan op twee manieren een prijs aanbieden, indien u dit wenst. a. Een vaste prijs b. Een open begroting 7.H.a Vaste prijs De vaste prijs is gebaseerd op alle nodige informatie zoals bestek, tekeningen, constructieberekeningen, metingen, rapporten, memo s, visuele waarnemingen de verklaring van de aannemer dat hij met de situatie op de hoogte is enz. Deze vaste prijs is waarschijnlijk gesplitst in een paar delen afhankelijk van wat het 27
begeleidingsbureau voor u gevraagd heeft. U weet daardoor waar u aan toe bent. Aan het eind van het werk wordt de aanneemsom verhoogd of verlaagd met het meer of minder werk. 7.H.b Een open begroting Een open begroting betekent dat u een volledig inzicht heeft in de opbouw van de prijs. Accepteert u deze begroting en geeft u de opdracht op basis van deze open begroting, dan mag de aannemer alles wat hij meer doet of levert in rekening brengen, bijv. elke spijker of m3 beton die hij meer levert. Natuurlijk ook omgekeerd. Dit vraagt een intensieve begeleiding/controle door de eigenaren of hun vertegenwoordiger. De BVFP raadt niet-deskundigen af om te gaan werken met een open begroting. 7.I Commissie taken Het is handig om een bouwblokvertegenwoordiging te benoemen. Een zogenaamde bewonerscommissie die de contacten onderhoudt met het begeleidingsbureau. De taken van de bewoners commissie zou kunnen bestaan uit: - Zoeken naar alternatieve funderingsherstelmethoden in overleg met begeleidingsbureau - Overleg met begeleidingsbureau - Met het begeleidingsbureau de aanvragen opstellen - Idem offertes beoordelen. - Zij houdt de vinger aan de pols De commissie wordt door de eigenaars benoemd en zou uit plusminus 3 personen kunnen bestaan. Tenslotte nog een paar aandachtspunten voor de commissie ter beoordeling van de offertes. - Opletten op eventuele uitsluitingen. - Van elke paal een kopie van de meetgegevens opvragen - Rapporten van diverse opleveringen opvragen - Zijn de kosten van het gebruik van elektriciteit en water in de prijs opgenomen. De te gebruiken machines hebben stroom en water nodig - Zijn er stelposten opgenomen voor de tijdelijke voorzieningen zoals elektra, gas, water en riolering? - Is er een post onvoorzien opgenomen in de prijs? Dit bedrag moet apart genoemd worden i.v.m. de verrekening en zichtbaar zijn in de offerte. - Kwaliteitsplan De aannemer maakt een prijs op een aantal aannames. Als men het eens is welke aannemer het wordt, zou deze een principe -opdracht kunnen krijgen. De aannemer gaat aan het werk. Hij laat sonderingen maken, maakt constructietekeningen en berekeningen. Daarna zal hij pas een definitieve prijs geven 7.J Vrijblijvende adviezen - Laat altijd een Voorlopig Ontwerp funderingsherstelplan maken - Bepaal met de eigenaren van een bouwblok, voordat een VO gemaakt wordt, wat u wilt en welk type funderingherstel - Laat u niet opjagen - Stel uit de eigenaren een commissie samen die de aanvragen en aanbiedingen 28