Jaarverslag 2016 Stichting Sint Janskerk Schiedam

Jaarverslag 2016 Stichting Sint Janskerk Schiedam Jaarverslag 2016 1

1. Inleiding Dit is het vijfde jaarverslag van de Stichting Sint Janskerk Schiedam, opgericht op 27 juni 2011, en met haar feitelijke werk begonnen op 1 januari 2012. In de vijf jaar van het bestaan is het de stichting gelukt de Grote of Sint Janskerk een niet meer weg te denken plaats te geven in het publieke leven van Schiedam, dankzij de medewerking van velen. Een blik op de website laat zien dat de kerk veel en zeer gevarieerd wordt gebruikt. De op 10 mei geïnstalleerde personentellers lieten zien dat eind december ruim 40.000 bezoekers de kerk in die periode hadden bezocht. Een indrukwekkende hoeveelheid! Tegelijkertijd was de instandhouding, het kostbare onderhoud, de energierekening en de verzekeringen, nog altijd in wankel evenwicht met de exploitatie opbrengst. In de contacten met bezoekers en geïnteresseerden blijkt het nog altijd moeilijk te bevatten dat de Stichting Sint Janskerk Schiedam een onafhankelijke niet- kerkelijke stichting is. Toch is dat een principiële keuze. In haar statuten wordt onder exploitatie allereerst verstaan het teruggeven van deze stadsicoon aan het publieke domein, zoals dat tot 1811 (scheiding van kerk en staat) het geval was. De stichting wil er overigens geen misverstand over laten bestaan dat ze vindt dat kerkdiensten een wezenlijk onderdeel vormen van het gebruik van de kerk zoals dat eveneens al eeuwen het geval is. Daarom is de kerk op zon- en feestdagen verhuurd aan de Protestantse Gemeente te Schiedam, die daarmee de belangrijkste huurder is. Evenals in de eerdere jaren is het beleid er op gericht de kerk zoveel mogelijk dagelijks open te stellen voor bezoek, plaats te bieden aan zeer gevarieerde evenementen en een open forum te zijn voor wat de stad en de regio bezig houdt. Omdat dit beleid algemeen nut beoogt, heeft onze stichting de ANBI- status gekregen: een Algemeen Nut Beogende Instelling. Met deze status is het voor particulieren, bedrijven en organisaties belastingtechnisch interessant ons financieel te steunen. De Grote- of Sint Janskerk heeft samen met de toren de status van rijksmonument. De toren is, zoals ook in andere steden, eigendom van de Gemeente Schiedam. Jaarverslag 2016 2

Door de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed is in 2011 een subsidie toegekend in het kader van het Besluit Rijkssubsidiëring Instandhouding Monumenten 2011, kortweg Brim 2011. Deze subsidie is bedoeld gebouwen in zo n goede staat te houden dat een periodieke grote restauratie (meestal om de 50 jaar) niet meer nodig is. Feitelijk dekt de subsidie voor een periode van 2013 tot 2018 voor een zeer bescheiden deel de onderhoudskosten van het casco door een subsidie van 65% van de kosten tot een maximum van 4.119,- per jaar. Dit bedrag is echter bij lange na niet voldoende voor het in goede staat houden van het casco. Indien de wijze van toewijzing en de hoogte van de subsidie niet wezenlijk veranderen zal een grote restauratie op den duur niet kunnen worden vermeden. De Grote- of Sint Janskerk is het oudste gebouw van de stad Schiedam. De overblijfselen van het Huys te Riviere zijn weliswaar ouder, maar deze bevinden zich buiten de oorspronkelijke stadsgrenzen. De omvang, de centrale ligging in het stadshart en de architectonische kwaliteit van zowel het exterieur als het interieur van de kerk zijn mede bepalend voor de identiteit van Schiedam en visueel eigendom van iedereen. 2. Toelichting op de activiteiten in 2016 Evenals de voorafgaande jaren is in 2016 de kerk in lijn met de doelstelling gedurende de maanden april tot en met september dagelijks, met uitzondering van de maandagen, opengesteld voor bezoekers. In die zelfde periode stond in de kerk een tentoonstelling Schiedammers maken waarin een beeld werd getoond van de zeer gevarieerde maakindustrie van Schiedam. In opdracht van onze stichting werd deze belangeloos opgezet en georganiseerd door ons bestuurslid Janet van Huisstede en ingericht door de internationaal bekende Edith Cruson. Ook Funkey Events verzette bij de inrichting veel werk. De tentoonstelling werd mede mogelijk gemaakt door bijdragen van de Gemeente Schiedam, het Fonds Schiedam.Vlaardingen e.o, het De Groot Fonds, het Gemeenschapsfonds Schiedam, het Delta PORT Donatiefonds en het RabobankRotterdam Fonds Inmiddels traditioneel zijn ook de vele schoolklassen van basisscholen en voortgezet onderwijs die de kerk bezoeken en er een rondleiding krijgen. Met een beetje geluk mogen ze ook een kijkje nemen op het orgel als dat bespeeld Jaarverslag 2016 3

wordt. Ook was er dit jaar weer de feestelijke uitreiking van de einddiploma s van het Stedelijk Gymnasium, inmiddels een traditie. Nieuw was het Klassiek Open Podium, een keer per twee maanden, op zondagmiddag, waar professionele en semiprofessionele zangers en zangeressen optreden in direct contact met het publiek. De prachtige akoestiek in het hoogkoor van de kerk draagt bij het elke keer weer een gebeurtenis te laten zijn. Een blik op de als bijlage bij dit verslag gevoegde jaaragenda 2016 laat zien dat er los van de kerkdiensten vrijwel wekelijks evenementen in de kerk plaatsvinden variërend van concerten, symposia, diners tot af en tot een feest. Hoogtepunten waren daarin de inmiddels niet meer weg te denken uitvoering van de Matthäus Passion en verder het Requiem van Duruflé en de Messiah van Händel. Er werden meerdere cd s opgenomen. De kerk is inmiddels een van de locaties voor het jaarlijkse Suikerzoet Filmfestival in november dat altijd een breed publiek trekt. Ook was er opnieuw een woonbeurs. Los van alle andere activiteiten blijft de kerk ook een plek waar getrouwd wordt en waar afscheid wordt genomen van overledenen en waar mensen binnenlopen om even de stilte te zoeken of een kaars te ontsteken in het hoogkoor. Tussen de vele andere activiteiten in december was er in een feestelijk aangeklede en met kaarsen verlichte kerk opnieuw een diner voor mensen die gebruik maken van de voedselbank in Schiedam. De kerk werd om niet ter beschikking gesteld. De verbouwing van de tot het kerkcomplex behorende Waag werd in het voorjaar voltooid en werd daarmee de nieuwe huisvesting van de Stichting Promotie Schiedam. We zijn blij met hun komst, het begin van een prettige en hechte samenwerking. Met als belangrijke leidraad de jaarlijkse inspectie van de Monumentenwacht, is ook in 2016 het noodzakelijke onderhoud uitgevoerd. Met uitzondering van specialistisch werk gebeurde dit in 2016 opnieuw door vrijwilligers die daarmee een onmisbare bijdrage leverden aan het verbeteren en op peil houden van de onderhoudstoestand van de kerk. Jaarverslag 2016 4

3. Beleid Het beleid van de stichting richt zich ook in de komende jaren voornamelijk op drie gebieden. 1. Een zo ruim mogelijke openstelling van het gebouw. 2. Het beschikbaar stellen van de kerkgebouw ten behoeve van het meedoen aan uiteenlopende stedelijke activiteiten en evenementen. 3. Zo vaak als mogelijk de kerk verhuren ten behoeve van passende culturele en sociaal- maatschappelijke activiteiten en evenementen. Een zorgwekkende ontwikkeling is de situatie bij onze belangrijkste huurder, de Protestantse Gemeente te Schiedam. In periodiek overleg heeft de kerkelijke gemeente ons gewaarschuwd dat vergrijzing en teruglopend ledental er de oorzaak van zijn dat na het aflopen van het huidige huurcontract (eind 2017), de overeengekomen huur een te zware last wordt. Tenzij de huur substantieel verlaagd wordt, zal men geen nieuwe huurovereenkomst kunnen afsluiten. Indien dat gebeurt, valt een zodanig groot deel van onze inkomsten weg, dat onze stichting genoodzaakt zal zijn de werkzaamheden te staken. Sluiting van het kerkgebouw zal het gevolg zijn. Eén van de initiatieven, die het bestuur heeft ontwikkeld om dit rampscenario te voorkomen, is de introductie van de mogelijkheid zakenvriend van de kerk te worden. Een verwijzing naar de tijd dat de gilden tot circa 1800 mede de kerk in stand hielden. De minimum bijdrage hiervoor is 100,- per jaar. Een voortdurend aandachtspunt in het beleid is ook de relatie met de vrijwilligers. Zonder hen is onze stichting vleugellam en loopt het functioneren van het gebouw gevaar. Door het bevorderen van een goede onderlinge verstandhouding en optimale sfeer blijft het animo nog altijd voldoende. Een digitale nieuwsbrief en periodieke feestelijke bijeenkomsten helpen daarbij. Het op peil houden en zo mogelijk uitbreiden van het aantal vrijwilligers blijft een speerpunt. Jaarverslag 2016 5

4. Jaarrekening 2016 Balans per 31 december 2016 Activa: Passiva: 2016 2015 toiletgroepen/klokkenluiderswoning 8.108 geluidsinstallatie 6.481 vorderingen 14.675 15.794 liquide middelen 107.397 104.432 122.072 134.815 werkkapitaal 45.473 44.251 voorzieningen 66.000 49.000 restauratiefonds BRIM 5.605 1.486 vooruit ontvangen 36.509 te betalen posten 4.994 3.569 122.072 134.815 Verlies- en winstrekening 2016 begroot uitkomst uitkomst 2016 2016 2015 Inkomsten: buffet 12.000 9.678 12.241 af: inkoop - 6.000-5.726-6.174 6.000 3.952 6.067 inloopconcerten 3.000 2.458 3.190 Huur Protestantse gemeente 43.100 43.311 43.053 verhuur kerk 37.300 49.388 30.055 bazar 3.500 2.535 3.875 subsidie Nat.Restauratiefonds 4.100 4.119 4.119 overige inkomsten 6.000 8.731 4.755 103.000 114.494 95.114 Uitgaven: onderhoud 26.500 13.972 24.373 dotatie voorziening onderhoud 10.000 10.000 10.000 dotatie voorziening eigen risico 5.000 dotatie voorziening restauratiefonds 4.119 4.119 onttrekking restauratiefonds - 3.668 energie 16.000 23.477 14.408 verzekeringen en belastingen 18.000 17.610 18.367 overig 500 626 841 71.000 74.804 68.440 kosten bedrijfsleider 26.000 26.128 26.056 vrijwilligers 500 684 48 dotatie voorziening jubileum 2.000 overige beheerskosten 5.000 5.161 5.753 102.500 108.777 100.297 incidentele baten en lasten 4.495-8.560 tekort/overschot 500 1.222 3.377 103.000 114.494 95.114 Jaarverslag 2016 6 -

werkkapitaal: saldo begin boekjaar 44.251 40.874 exploitaties saldo 1.222 3.377 saldo einde boekjaar 45.473 44.251 Toelichting op de jaarrekening 2016 Algemeen: De stichting is notarieel opgericht op 27 juni 2011 en per 1 januari 2012 is de stichting daadwerkelijk gaan functioneren. Per 1 januari 2012 heeft de Protestantse Gemeente te Schiedam aan de Stichting Sint Jan een bedrag van 50.000, - ter beschikking gesteld, zijnde een bedrag voor het opstarten en in stand houden van de stichting en haar activiteiten. De Stichting Sint Jan gebruikt dit bedrag als werkkapitaal. De eventueel uit de activiteiten voortkomende baten worden toegevoegd aan het werkkapitaal. In 2015 heeft de oplevering van de klokkenluiders woning plaats gevonden en heeft het Kerkelijk Bureau er zijn intrek in genomen. De vrijgekomen Waag zou na verbouwing, begin 2016, verhuurd worden aan de Stichting Promotie Schiedam. De verbouwing heeft echter vertraging opgelopen; medio 2016 heeft de afronding plaats gevonden. De huur is echter al per 1 januari 2016 ingegaan. De balans: Vaste activa Met de oplevering van de Waag medio 2016 kon de definitieve afronding van de subsidie van de Gemeente Schiedam plaats vinden. klokkenluiderswoning 8.108 geluidsinstallatie 6.482 scheurvorming zuidgevel 1.918 de Waag 15.068 31.575 subsidie Gemeente Schiedam 27.175 Vorderingen De vorderingen betreffen voornamelijk de in rekening gebrachte verhuur van de kerk. Werkkapitaal Het overschot is toegevoegd aan het werkkapitaal. Voorzieningen De stichting is verantwoordelijk voor het onderhoud van het gebouw. De voorziening betreft een reservering voor de vervanging van de Cv- installatie en inventaris. Nieuw is de reserve eigen risico, hierdoor wordt de verzekeringspremie voor de komende jaren beduidend lager. Restauratiefonds Het rijk heeft voor het in stand houden van het gebouw een bedrag van 42.245 als subsidiabel vastgesteld. Het subsidiepercentage is 65% ofwel 27.459. Hiervan wordt 90% in zes jaarlijkse termijnen betaald. Verlies- en winstrekening: Jaarverslag 2016 7

Inkomsten. De inkomsten uit het buffet bestaan voornamelijk uit de verkoop van koffie, thee en frisdranken aan bezoekers. Op zaterdagmiddagen worden inloopconcerten gegeven waarvoor een collecte wordt gehouden. Dankzij enorme inspanningen zijn de verhuurinkomsten in 2016 gestegen met ruim 27%. Door vrijwilligers wordt ieder jaar een bazaar georganiseerd waarvan de opbrengst ten behoeve van de exploitatie wordt gebracht. De overige inkomsten komen uit giften, sponsoring zakenvrienden en de verkoop van brochures en kaarten. Uitgaven De post onderhoud viel lager uit dan begroot. Niet voorzien was de vervanging van een gasblok voor de CV installatie en de aanschaf van buffetinventaris. Voor zover mogelijk wordt dit gedaan met vrijwilligers. Een specificatie is als volgt: Onderhoud 2016 2015 gebouw 3.110 6.527 installaties 8.533 12.342 inventaris 2.027 2.190 schoonmaken 230 47 13.900 21.106 muziekinstrumenten 72 3.267 13.972 24.373 In 2015 werd met terugwerkende kracht de energiebelasting 2013 en2014 terug ontvangen. Dit verklaart de hogere energielasten in 2016. De bedrijfsleider is een parttime werknemer van de Protestantse Gemeente, de kosten hiervan worden doorberekend. De vrijwilligers worden regelmatig bij gepraat over de ontwikkelingen, de kosten betreffen de catering van deze bijeenkomsten. Er worden geen vergoedingen betaald. De overige beheerskosten zijn onder meer telefoonkosten, abonnementen, kosten betalingsverkeer e.d. Jaarverslag 2016 8

Bijlage 1. Samenstelling bestuur Ultimo december 2016 bestond het bestuur uit: A. (Bram) van Hengel, voorzitter L. (Loe) Koppejan, vicevoorzitter J. (Janny) Verhoeven, secretaris L.A. (Luuk) Ruys, penningmeester K.C. (Ini) Hemminga J.S. (Janet) van Huisstede Jaarverslag 2016 9

Bijlage 2. Koster en vrijwilligers De koster, de heer W.J. (Hans) Schneider is in dienst bij de Protestantse Gemeente en gedetacheerd bij de Stichting Sint Janskerk Schiedam. Hij coördineert en enthousiasmeert de vrijwilligers, is gastheer en de dagelijkse contactpersoon. Naast allerhande voorkomende werkzaamheden levert hij ook diensten aan de Protestantse Gemeente. De heer Schneider is voor 24 uur per week de enige betaalde kracht. Voor het overige is de stichting aangewezen op vrijwilligers. Zij zijn het die gastvrouw/gastheer zijn als de kerk open is, zij verzorgen de consumpties voor bezoekers en gasten, zij houden het gebouw schoon. Een aantal van hen heeft vrijwel een dagtaak aan het lopende onderhoud en het in gereedheid brengen van het interieur voor de diverse evenementen in de kerk. Het zal niemand verbazen dat het bestuur buitengewoon gelukkig is met deze situatie en grote waardering heeft voor hun inzet. De kern van de vrijwilligers komt samen met de koster Hans Schneider maandelijks bijeen voor het bespreken van komende activiteiten en benodigd onderhoud. In 2016 bestond deze kern uit : Bram van Hengel Fons van der Knaap Bart Klijnsmit Huib Sneep Rinus Spits Wim Treurniet Janny Verhoeven Paul van Wijngaarden Jaarverslag 2016 10

Bijlage 3. Activiteitenkalender 2016 1 januari 15.30 uur Orgelconcert door Arjen Leistra: Met Bach het Reger- jaar. 27 januari 20.00 uur Wijkoverleg Centrum 31 januari 13.30 uur Klassiek Open podium. 11 februari VVE Imelda 13 februari hele dag cd opnamen. 27 februari 15.00 uur Inloopconcert Alblasserwaard Vocaal Ensemble o.l.v. dirigent Henny Korevaar 5 maart 15.00 uur Inloopconcert Stabat Mater Pergolesi met Margot Kuijpers (mezzo- sopraan), Waldin Roes (sopraan) en Andries Stam op het koororgel. 11 maart 20.00 uur Benefietconcert door Stichting Muzikaal Schiedam 15 en 16 maart Matthäus Passion 19 maart 15.00 uur Inloopconcert Chr. Mannenkoor de Verenigde Zangers uit Barendrecht o.l.v. dirigent Gerard van der Zijden 23 maart 20.00 uur Wijkoverleg Centrum 26 maart 15.00-16.00 uur Inloopconcert Hoogtepunten uit de Mathäus Passion door het Schiedams Bachkoor o.l.v Bas van Houte, met op het Orgel Arjen Leistra 2 april 15.00 uur Inloopconcert Blazers ensemble Het Maasstad Ensemble o.l.v. dirigent Martijn Krijnen 9 april 15.00 uur Inloopconcert Pianoconcert Katherine Sebring Jaarverslag 2016 11

12 April 11.00-16.00 Vanaf deze dag tot 18 september dagelijkse openstelling Sint Janskerk van 12 tot 4 uur. 13 april 7.30 Ondernemersontbijt 15 april 08.30-13.00 uur Erfgoedspoorproject Wiven van Scyedam Voor leerlingen scholengemeenschap Schravenland 16 april 15.00 uur Inloopconcert Dameskoor the Green Forest Selection uit Schiedam met het Erasmus Studentenkoor o.l.v. dirigent Robert Verheul 17 april 14.00 uur Klassiek open podium. 30 april 15.00 uur Oranjeconcert Arjen Leistra 1 mei 15.00-16.00 uur St. Liduinaprocessie. 14 mei 20.00 uur Concert Belcanto Society Operakoor o.l.v Jurate Haasdijk Solisten Mirjam Lo Tan, sopraan, Hans Ritman, bariton, Sung Hee Jo, piano 16 mei 20.00 uur Pinksterconcert Chr. Jongerenkoor Jigdaljahu Barendrecht 21 mei 15.00 uur Inloopconcert Shanty koor Stuurloos Schiedam Gratis entree 25 mei 20.00 uur Wijkoverleg Centrum 28 mei 15.00 uur Inloopconcert: Orgelconcert Adriaan Hoek 2 juni 14.00-23.00 uur cd opnamen 3 juni 20.00-01.30 uur Disco&Dance Night Classic Edition Gehele dag opbouw en inrichting Jaarverslag 2016 12

4 juni 15.00 uur Inloopconcert Anjo van Hemert (mezzo- sopraan) en Corien Benschop (piano) 4 juni 20.00 uur Jaarconcert koor en orkest Sint Radboud,Schiedam 11 juni 15.00 uur Inloopconcert Thea Verhagen (koororgel) en Marie- Christine Goergen (dwarsfluit) 14 juni gehele middag Orgelstudie en aansluitend 16.00-18.00 uur orgel examen Gerard de Wit Conservatorium Den Haag. 18 juni zaterdagavond Concert Stichting Dutch Baroque o.l.v Gerard de Wit Zwijndrecht 25 juni gehele dag ca.09.00-19.00 uur cd opnamen. 6 juli hele dag Diploma- uitreiking eindexamens Stedelijk Gymnasium Schiedam 18 juni 15.00 uur Inloopconcert Orgelconcert Cor Ardeche uit Dordrecht 2 juli 15.00 uur Inloopconcert Chr. Nationaal Koor Veenendaal o.l.v. dirigent Jacob Schenk m.m.v. Wybe Kooijmans (piano en orgel) 2 augustus 20.15 uur Eerste orgelconcert in de zomerserie 2016 Hayo Boerema Rotterdam 9 augustus 20.15 uur Tweede orgelconcert in de zomerserie 2016 Jaap Zwart Harderwijk 16 augustus 20.15 uur Derde orgelconcert in de zomerserie 2016 Arjen Leistra Schiedam 23 augustus 20.15 uur Vierde orgelconcert in de zomerserie 2016 Rien Donkersloot Amersfoort Jaarverslag 2016 13

30 augustus 20.15 uur Vijfde orgelconcert in de zomerserie 2016 Arjen Leistra Schiedam 3 september gehele dag Historische Bridgetocht Schiedam- Centrum 11 september 10.00-15.00 uur Startzondag Protestantse Gemeente. 14 september 20.00 uur Wijkoverleg Centrum 17 september morgen en middag (optie) Concert Rijnmond band RMB- 3 Opus 6 24 september 10.00-16.00 uur Mevobazar 29 september 14.00-23.00 uur cd opnamen. 30 september 14.00-23.00 uur cd opnamen 1 oktober 15.00 uur Inloopconcert Vocaal Ensemble Collegium Caccini Rotterdam o.l.v. dirigente Petra Weijers 8 oktober hele dag Woonbeurs Schiedam 15 oktober 15.00 uur Inloopconcert Chr. Kamerkoor Maassluis o.l.v. dirigent Leo den Broeder 29 oktober 15.00 uur Inloopconcert Arjen Leistra op het hoofdorgel 30 oktober middag of avond Concert Vierne/Duruflé dirigent Bas van Houte, organist Arjen Leustra, 4 november 20.00-01.30 uur Disco& Dance Night 5 november 15.00 uur Inloopconcert HeNK Het Nieuwe Koor- Rotterdam o.l.v. Maud Meilof. 9 november 20.00 uur Wijkoverleg Schiedam Centrum. 12 november 15.00 uur Inloopconcert Delftse muzikanten en vrienden Jaarverslag 2016 14

17-20 november Suikerzoet Film Festival 19 november 20.00 uur Wijkoverleg Centrum 26 november 15.00 uur Inloopconcert Brassband Leger der Heils 9 december 20.00-01.30 uur Disco & dance Night. 10 december 15.00 uur Inloopconcert Incanto Rhoon o.l.v. dirigente Jurate Haasdijk 10 december 20.00 uur Kerstconcert Festival of Lessons and Carols Koor ROV Canto di Lode, Rotterdam 13 december gehele dag en avond Kerstdiner Voedselbank 17 december 15.00 uur Inloopconcert Vocalis St. Jan o.l.v. dirigent Arjen Leistra 17 december 20.00 uur Kerstconcert Chr. Jongerenkoor Jigdaljahu, Barendrecht 18 december 17.00 uur Kerstzang bij Kaarslicht 30 december 20.00 uur CD- presentatie concert Chr. Jongerenkoor Jigdaljahu Barendrecht Jaarverslag 2016 15