VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR AGENDAPUNT 5 Onderwerp: Krediet aanvraag vervanging puntbeluchting rwzi Leidsche Rijn Nummer: 356319 In D&H: 15 maart 2011 Steller: T. Oosterhoff In Cie: BMZ 12 april 2011 Telefoonnummer: 030 634 5726 SKK Afdeling: Zuiveringsbeheer In AB: 18 mei 2011 Portefeuillehouder: Reerink Geheim: ja nee Voorstel Stelt het college u voor om 1. in te stemmen met het vervangen van de puntbeluchters van de rwzi Leidsche Rijn door een bellenbeluchtingssysteem en 2. hiervoor een krediet van 1.300.000,= beschikbaar te stellen, waarvan reeds 130.000,= door het college als voorbereidingskrediet is toegekend en 100.000,= bestemd is voor afboeking van de restwaarde van de huidige puntbeluchters. Advies commissie BMZ SKK Aanpassen van de notitie met als belangrijkste punten een compleet financieel overzicht met daarin ook aandacht voor de terugverdientijd en een uitleg waarom bellenbeluchting een beter systeem is dan puntbeluchting. Het opstellen van een overzicht van alle rwzi s met daarin de toegepaste systemen, de status van de afschrijvingen, de kosten voor vervanging van het beluchtingssysteem en de besparing op de energiekosten. Onder voorbehoud van de toegezegde aanpassingen adviseert de meerderheid van de commissie positief. Reactie college op advies commissie Het college neemt het advies van de commissie BMZ over. 356319-1 -
INLEIDING In 2009 is de MJA3 voor de waterschappen ondertekend, waarmee energiebesparing een belangrijke beheersparameter is geworden voor de afdeling zuiveringsbeheer. Door de puntbeluchting op de rioolwaterzuivering Leidsche Rijn te vervangen door bellenbeluchting wordt invulling gegeven aan de MJA3. Uit de bedrijfsvergelijking zuiveringsbeheer 2009 blijkt dat het gemiddelde energieverbruik voor de beluchting van alle waterschappen 16,2 kwh/i.e. per jaar is. Voor de rioolwaterzuivering Leidsche Rijn is dit kengetal 25,8 kwh/i.e. Het verwachtte energieverbruik voor beluchting bij het plaatsen van bellenbeluchting is maximaal 12 kwh/i.e. Dit betekent dat we door de voorgestelde vervanging ongeveer 14 kwh/i.e. kunnen besparen bij de huidige belasting. Dit komt neer op een verwachtte besparing van 647.000 kwh/jr. Bij volledige belasting is de verwachting dat de besparing zal toenemen. De afweging om voor de rwzi Leidsche Rijn te kiezen voor een bellenbeluchtingssysteem is uitgewerkt in de KBW die als bijlage aan dit voorstel is toegevoegd. ARGUMENTEN De verwachte energiebesparing die te behalen is door vervanging van de puntbeluchters door bellenbeluchting op de rwzi Leidsche Rijn bedraagt ca 647.000 kwh/jaar ten opzichte van een jaarverbruik van 2.247.000 kwh. Het vervangen van het huidige beluchtingssysteem realiseert een energiebesparing van ongeveer 1,6 % op het totaalverbruik van het waterschap. Hiermee levert deze investering een significante bijdrage aan de realisatie van de MJA3 doelstellingen. Binnen het MJA3 wordt het waterschap geacht jaarlijks een energie-efficiencyslag te maken van gemiddeld 2% tot 2020. Ombouw van het beluchtingssysteem nu (voordat de tweede straat in gebruik is genomen) voorkomt een slechtere effluentkwaliteit gedurende een relatief lange periode (3 á 4 weken) en additionele kosten (ca. 50.000,=) als gevolg van noodzakelijke maatregelen als de werkzaamheden worden opgeschoven. Dit project maakt deel uit van het Groen Akkoord waarin afspraken zijn vastgelegd om groene investeringen versneld ten uitvoer te brengen. Dit akkoord, dat in het najaar van 2009 is gesloten tussen de waterschappen, gemeenten, provincies en het rijk, bevat afspraken om een aantal groene investeringen versneld ten uitvoer te brengen om de effecten van de economische crisis te verzachten en tegelijk duurzaamheidsvoordelen te behalen. RELATIE MET ORGANISATIEMISSIE, COLLEGEPROGRAMMA OF ANDERE BELEIDSDOCUMENTEN Missie van het waterschap Het vervangen van de puntbeluchting door bellenbeluchting op de rwzi Leidsche Rijn geeft invulling aan de kernwaarden uit de missie van het waterschap. Duurzaamheid en efficiency zijn duidelijk herkenbaar. Collegeprogramma MVO is een wezenlijk onderdeel van het collegeprogramma. Het vervangen van de puntbeluchting door bellenbeluchting op de rwzi Leidsche Rijn geeft hier invulling aan door het energieverbruik van het waterschap terug te dringen. MJA3 Het besparen van energie geeft invulling aan de doelstelling van de MJA3. FINANCIËLE CONSEQUENTIES 356319-2 -
In de begroting van 2010 en 2011 is voor dit project een totaal van 1.300.000,= opgenomen. Hiervan is door het college in 2010 130.000,= als voorbereidingskrediet beschikbaar gesteld. De kosten voor de realisatie van de bellenbeluchting worden geraamd op 1.070.000,=. Voor de vervroegde afschrijving van de huidige puntbeluchters is 100.000,= in het begrote bedrag van 1.300.000,= opgenomen. KANTTEKENINGEN De huidige installatie is in 2000 in gebruik genomen, de puntbeluchting is dus pas in 2015 economisch afgeschreven. Toch wordt voorgesteld de puntbeluchting op de rwzi Leidsche Rijn in 2011 te vervangen. Waarom toch vroegtijdig vervangen? De rwzi Leidsche Rijn bestaat uit twee parallelle straten, waarvan er tot nu toe één buiten gebruik staat. De reden hiervoor is dat het afvalwateraanbod uit het verzorgingsgebied van deze rwzi door slechts één straat kan worden verwerkt. Dit stelt ons nu in staat om de ombouw van de beluchting uit te voeren zonder nadelige effecten op het zuiveringsproces en de effluentkwaliteit. Voordat beide straten in gebruik genomen worden, zullen ze beide van het bellenbeluchtingssyteem voorzien zijn. Door toename van het afvalwateraanbod is de verwachting dat de tweede straat over 1 á 2 jaar in gebruik genomen moet worden. Deze verwachting is gebaseerd op de gemiddelde jaarlijkse toename van de influentvervuiling van de rwzi Leidsche Rijn van 4.000 i.e. over de afgelopen 4 jaar. In 2010 bedroeg deze vervuiling 48.000 i.e. op een ontwerpbelasting van 42.500 v.e. per zuiveringsstraat. In de loop van 2013 isl hierdoor ook de reservecapaciteit van de eerste straat opgesoupeerd. Als de vervanging van het beluchtingssysteem wordt uitgevoerd waarbij beide straten in bedrijf zijn, moet tijdens de vervanging de volledige belasting door één straat worden verwerkt. Hierdoor kan de effluentkwaliteit niet gegarandeerd worden en zijn aanvullende (kostbare) maatregelen noodzakelijk. Bovendien is het huidige investeringsklimaat gunstig omdat door de slechtere economische situatie de aanneemsommen voor projecten lager uitvallen UITVOERING Na goedkeuring zal er een aanbestedingstraject volgens de UAV-gc methode plaats vinden. Hierdoor wordt gekeken of de markt een nog voordeliger oplossing heeft. Mocht dit het geval zijn dan zal die worden toegepast. De verwachting is dat begin 2012 dit project gerealiseerd is. COMMUNICATIE Een plan voor het bekendheid geven aan dit project wordt in overleg met de afdeling Communicatie opgesteld en is een onderdeel van het project. BIJLAGE(N) nee ja, namelijk toelichting KBW (bijlage 1)en een luchtfoto van de rwzi Leidsche Rijn (bijlage 2). TER INZAGE nee ja, namelijk Dijkgraaf en hoogheemraden, dijkgraaf, P.J.M. Poelmann secretaris-algemeen directeur, drs. E.Th. Meuleman 356319-3 -
Bijlage 1: KBW Vervanging puntbeluchters rwzi Leidsche rijn Toelichting project In 2009 hebben de waterschappen de MJA-3 afspraken ondertekend. Hiermee is energiebesparing een belangrijke beheersparameter geworden voor de afdeling zuiveringsbeheer. Bij het Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden zijn de meeste rwzi s uitgerust met puntbeluchters. Aangezien het beluchtingsproces een fors deel van het energieverbruik van een rwzi voor zijn rekening neemt zullen energiezuinige beluchtingstechnieken een significante bijdrage leveren aan de energiebesparing op de rwzi. Projectalternatieven Voor de beluchting van afvalwater worden in het algemeen twee systemen toegepast. puntbeluchting. Hierbij wordt met behulp van een beluchtingsschotel op het oppervlak van het water lucht in het water geslagen. Dit beluchtingsssyteem is in aanschaf relatief goedkoop, makkelijk toegankelijk (alle onderdelen bevinden zich aan de oppervlak van het water) en robuust. Het energieverbruik van een puntbeluchtingssysteem ligt verhoudingsgewijs hoog. bellenbeluchting Bij dit beluchtingssysteeem worden beluchtingsplaten of schotels op de vloer van de beluchtingstank gemonteerd. Via deze beluchtingsplaten wordt lucht met behulp van blowers als fijne luchtbelletjes in het water geblazen. Het systeem is in aanschaf duurder als het puntbeluchtingssyteem. Om de beluchtingselementen te reinigen moeten de schotels op frames worden gemonteerd of moet de beluchtingstank worden drooggezet. Het grote voordeel van deze manier van beluchten ligt in het hoge energierendement. De reden dat bij het ontwerp van de rwzi Leidsche Rijn (in 1996) gekozen is voor puntbeluchting is dat de noodzaak tot energiebesparing indertijd minder heeft meegespeeld. In die periode lag de focus op reductie van de onderhoudsinspanning (onbemande installaties). Daarnaast wordt opgemerkt dat de verbetering van de energie-efficiency van bellenbeluchtingssytemen de laatste 10 jaar sterk verbeterd is. Toepassing van bellenbeluchting op de rwzi Leidsche Rijn is extra interessant in verhouding tot de overige zuiveringsinstallaties vanwege de diepe beluchtingstanks. Hierdoor wordt het energievoordeel van bellenbeluchtingssysteem aanzienlijk versterkt. Uitvoeren KBW module De uitgevoerde KBW module bestaat uit twee elementen: A. Financiële analyse B. Effectentabel In navolgende wordt beschreven hoe deze zijn uitgewerkt A) Financiële analyse Om de financiële analyse uit te kunnen voeren is informatie gegenereerd voor de twee projectalternatieven over Investeringskosten; Afschrijvingstermijnen; Kosten voor beheer en onderhoud. Hierbij is uitgegaan van een zuivering vergelijkbaar met de rwzi Leidsche Rijn. 356319-4 -
Tabel 1: kostenraming puntbeluchting Investeringen Puntbeluchting 660.000 Beheer en Onderhoud Onderhoud 2.000 Energie 144.000 Tabel 2: kostenraming bellenbeluchting Investeringen Bellenbeluchting 1.200.000 Beheer en Onderhoud Onderhoud 4.000 Energie 66.000 Tabel 3 Totaal resultaat financiële analyse Kosten Puntbeluchting Bellenbeluchting euro x 1.000 euro x 1.000 Initiële investeringen 660 1.200 Jaarlijkse kosten Kapitaalslasten 58 95 Variabele lasten 146 70 Totaal 204 165 Terugverdientijd (jr) 13,8 De jaarlijkse kosten bestaan uit rente en afschrijving, beheer en onderhoud en de energiekosten. De terugverdientijd is berekend door het investeringsverschil te delen door het verschil in jaarlijkse kosten. Conclusie van de financiële analyse Uit tabel 3 blijkt dat bellenbeluchting vanuit het perspectief van jaarlijkse kosten gunstiger is dan puntbeluchting. 5
Effectentabel Beide projectalternatieven zijn op een schaal van -/- tot ++ gescoord op doelen van HDSR en maatschappelijke effecten ten opzichte van het referentiealternatief. Tabel 4: Effectentabel Effecten Puntbeluchting Bellenbeluchting energie - ++ imago waterschap - ++ duurzaamheid - ++ Motivatie bij de toegekende scores: Energie: Door de vervanging wordt een aanzienlijke energiebesparing gerealiseerd (1,6% van het totale energieverbruik van de afdeling Zuiveringsbeheer). Imago: Het besparen van energie is goed voor het imago (professioneel, doelmatig, maatschappelijk betrokken) Duurzaamheid: Het besparen van energie draagt bij aan duurzaamheid. 6
Bijlage 2 Luchtfoto van de rwzi Leidsche Rijn. 7