Diens uivoering en oezich Energie BIJLAGE A METHODEBESLUIT Nummer: 101155-44. Beref: Bijlage A bij he beslui o vasselling van de mehode van de koring er bevordering van de doelmaige bedrijfsvoering voor de beheerder van he landelijk hoogspanningsne ingevolge arikel 41, vierde lid, van de Elekricieiswe 1998. 1 Inleiding...1 2 Bepaling van de oegesane omze... 2 3 Schaing van de -facor voor de weede reguleringsperiode...3 4 Kapiaalskosen... 4 4.1 WACC... 4 4.1.1 Berekening reële WACC... 4 4.1.2 Berekening Bèa...5 4.2 GAW in... 6 4.3 Afschrijvingen... 8 5 Operaionele kosen... 8 6 Bepaling van efficiëniefacoren me inernaionale benchmark...9 7 Herberekening van de -facor aan he einde van de weede reguleringsperiode...10 8 Gebruike symbolen... 11 1 Inleiding 1. Di is de mehode waarmee de doelmaigheidskoring (hierna: -facor) voor de nebeheerder van he landelijk hoogspanningsne TenneT (hierna: TenneT) word berekend. He is he echnische onderdeel bij he beslui 101155-44 van 22 sepember (hierna: mehodebeslui). 2. Hieronder word bij kosen seeds gesandaardiseerde economische kosen bedoeld, da is inclusief een kapiaalsvergoeding en afschrijvingen, beiden op basis van gesandaardiseerde acivawaardes zoals vasgelegd in deze bijlage. 3. De -facoren moeen in de ondersaande formules beschouwd worden als facoren. Di is in afwijking van hegeen in arikel 41 van de Elekricieiswe 98 (hierna: E-we) saa waar de -facor een percenage is. Hiermee verbeer de leesbaarheid van de formules. Waar in de we saa /100 saa hier. 1
2 Bepaling van de oegesane omze 4. DTe sel ieder jaar de arieven ( p ), die TenneT in rekening mag brengen, vas. De oegesane omze ( ) is gedefinieerd als de maimale omze die TenneT in jaar mag behalen op basis van de geschae gefacureerde volumes in da jaar ( y ). Voor TenneT geld dus ieder jaar da: p y (1) 5. De oegesane omze in de weede reguleringsperiode word als volg berekend: 2004 ( 1cpi2004 2004,2005, ) 2005 2004 ( 1cpi2005 2004,2005, ) 2005 ( 1cpi 2004,2005, ) (2) (3) (4) Hierin is cpi de relaieve verandering van de consumenenprijsinde en de doelmaigheidskoring in jaar zoals gedefinieerd in arikel 41 lid 1 E-we. In de E-we zijn deze parameers uigedruk in een percenage. Omwille van eenvoud in de formules worden de parameers hier uigedruk in facoren. 6. Aan he einde van de reguleringsperiode worden de volumeschaingsfouen v berekend op basis van de werkelijk gefacureerde volumes sepember ) als: y (waarbij y is gebaseerd op een schaing voor op 1 v v v 2004 p2004 y2004 y2004 2005 p2005 y2005 y2005 p y y (5) (6) (7) 7. Aan he einde van de reguleringsperiode worden ook de schaingsfouen s, die veroorzaak worden doorda de cpi s en daarmee de -facor pas acheraf bekend zijn, berekend als: s s s 2004 2004 2004 2005 2005 2005 (8) (9) (10) 2
8. Hierbij worden de aangepase oegesane omzeen ( ) als volg berekend op basis van de aangepase -facor 2004,2004, die pas aan he einde van de reguleringsperiode bekend is: ( 1cpi2004 2004,2005, ) 2004 ( 1cpi2005 2004,2005, ) 2005 2004 ( 1cpi 2004,2005, ) 2005 (11) (12) (13) 9. Deze schaingsfouen leiden o correcies in de oegesane omze in de derde reguleringsperiode. Over deze correcies word de heffingsrene volgens arikel 30, vijfde lid van de Algemene We inzake de Rijksbelasingen berekend. De oale schaingsfou voor TenneT in 2004, 2005 en inclusief heffingsrene word berekend als: TS 2007 s v 1r 2004,2005, ) 2004 ( (14) Deze schaingsfou zal in de nearieven in de derde reguleringsperiode verwerk worden. Tevens kunnen de arieven jaarlijks worden aangepas. Die aanpassing word dan afgerokken van TS 2004,2005,. 3 Schaing van de -facor voor de weede reguleringsperiode 10. De doelmaigheidskoring voor de weede reguleringsperiode, 2004,2005,, word bepaald door: 3 ˆ 12004,2005, (15) Hierin geef he dakje in T ˆO aan da deze is uigedruk in prijzen van he jaar, dus: ˆ 1 cpi 2004 (16) 11. De oegesane omze voor Nebeheer besaa ui een deel voor de kapiaalskosen (KK) en een deel voor de operaionele kosen (OK). TˆO KK ˆ Oˆ K (17) 3
12. De oegesane omze word bepaald door de oegesane omze 2000 voor de jaren 2001, 2002 en e infleren me de cpi voor die jaren, e verhogen me de volume groei en e verminderen me de - facor van de eerse reguleringsperiode. 2000 1 2001 q cpi 2001,2002, (18) 13. De groei in volume in jaar, q, waarmee in di beslui gerekend word is de werkelijke volume groei in 2001 en 2002, en een schaing voor. Deze groei zal worden vasgelegd in he -facorbeslui. 4 Kapiaalskosen 14. De kapiaalskosen besaan volgens arikel 3.2 TarievenCode ui: a. afschrijvingslasen van de neinfrasrucuur b. een redelijk rendemen op de he geïnveseerde vermogen in de neinfrasrucuur. He geïnveseerde vermogen in de neinfrasrucuur word door DTe vasgeseld als de gesandaardiseerde acivawaarde (hierna: GAW). 15. Voor zijn de kapiaalskosen in prijzen gelijk aan: Kˆ K kapiaal KK (19) 16. He accen in KK duid aan da he hier herberekende kosen op basis van de herberekende GAW en WACC beref. In bovensaande formule is kapiaal de efficiënieparameer voor de kapiaalskosen. kapiaal is de efficiënie van de inveseringen van na 2000 op de oale acivabasis. In de weede reguleringsperiode geld kapiaal = 1 omda de huidige benchmark, waarmee kapiaal word berekend, werk me gegevens o en me 2000. 17. De hooge van de herberekende kapiaalskosen ( KK ) word als volg berekend: KK GAW WACCreeel Afs (20) 4.1.1 Berekening reële WACC 18. Over GAW word een reële WACC vergoed. Om de reële WACC e berekenen word de nominale WACC als volg gecorrigeerd voor een schaing van de cpi voor de reguleringsperiode: 4
1WACC reeel 1WACC 1cpi nominaal 2004,2005, (21) 19. Voor de weede reguleringsperiode word cpi 2004,2005, gescha op 2,2 procen. Bij de bepaling van de benodigde nacalculaie word bepaald wa WACC reeel had moeen zijn gegeven de dan bekende cpi s. Zie hiervoor paragraaf 7 van deze bijlage. 20. De nominale WACC word als volg berekend volgens he Capial Asse Pricing Model (hierna: CAPM): WACC nominaal r f aciva mrp 1T 1T VV EV VV (22) 21. Hiervoor worden de volgende parameers gebruik: a. risicovrije rene voe (r f ), deze word vasgeseld op de gemiddelde rene van de afgelopen vijf jaar voor een saaslening me 10 jaar loopijd; b. verhouding vreemd vermogen (VV) en eigen vermogen (EV), deze is vasgeseld op 60/40; en c. belasingvoe T die voor Nederland gelijk is aan 34,5 procen. d. markrisicopremie (mrp), hiervoor is 5,5 procen genomen 1 ; en e. aciva bèa (), deze word vasgeseld zoals hieronder is bepaald. 4.1.2 Berekening Bèa 22. De direceur DTe bepaal de aciva bèa voor TenneT op basis van gemeen bèa s van vergelijkbare bedrijven. Hierbij word rekening gehouden me de acivieienmi van de bedrijven waarmee TenneT word vergeleken. De bedrijven in de vergelijkingsgroep zijn geseleceerd aan de hand van de volgende crieria aangaande hun acivieien: a. onderdeel van hun acivieien is he opereren van een hoogspanningsnewerk (110 kv of hoger); b. een belangrijk deel van hun acivieien zijn gereguleerd; en c. hun acivieien concenreren zich op de Europese en/ of Amerikaanse mark. 23. Voor he bepalen van de aciva bèa van deze bedrijven word de volgende formule 2 gebruik: aciva r s Blume 1 T m mrp VV 1 1 T m EV VV EV (23) 1 Gelijk aan he gemiddelde van he bereik van 4 o 7 procen da voor de overige nebeheerders word gebruik. 2 Brealey and Myers, Principles of Corporae finance, 6h ediion 2000, McGraw-Hill, pagina 230 5
24. In bovensaande formule is rs gelijk aan de credi spread. Deze word bepaald door de credi spread behorende bij de gemiddelde credi raing, gebaseerd op gegevens van Moody s, van he bereffende bedrijf over de afgelopen vijf jaar. De marginale belasingdruk Tm is gelijk aan he percenage vennooschapsbelasing in he land waarin he bedrijf acief is. 25. In bovensaande formule is de Blume bèa als volg gedefinieerd: Blume 0,66 0,34 ruw (24) De ruwe bèa, ruw, is gelijk aan de covarianie ussen he aandelenrendemen van een bepaald bedrijf en he markrendemen. Voor he berekenen van deze covarianie is gekozen voor he gebruik van wee gangbare berekeningsmehodes, waarbij he markrendemen seeds is gebaseerd op de Morgan Sanley wereld inde: a. maandelijkse rendemenen over een periode van vijf jaar; en b. wekelijkse rendemenen over een periode van drie jaar. De e gebruiken bèa, is he gemiddelde hiervan. 26. Bovensaande berekening vorm de basis voor de bepaling van de bèa van TenneT. Hierbij moe rekening worden gehouden me de acivieienmi van de bedrijven in de vergelijkingsgroep. 27. De GAW in he jaar 2000 voor TenneT is vasgeseld op EUR 806 miljoen. Om o de GAW e komen, word deze opgedeeld in wee delen: oud nieuw GAW GAW GAW (25) 28. He oude deel van GAW is gebaseerd op GAW 2000 en jaarlijkse afschrijvingen, beide inclusief een inflaiecorrecie me de cpi-indices in de ussenliggende jaren. Op de GAW 2000 word jaarlijks 1/ 25 deel afgeschreven. He oude deel van GAW word uigedruk in prijzen van : GAW 3 1 25 oud GAW2000 1 2001 cpi (26) 29. De cpi waarmee de arieven in een jaar worden aangepas word berekend ui he quoiën van deze prijsinde da gepubliceerd word in de vierde maand voorafgaande aan jaar en van deze prijsinde, 6
gepubliceerd in de zesiende maand voorafgaande aan jaar, zoals maandelijks word vasgeseld door he Cenraal Bureau voor de Saisiek. Op deze manier berekend, was de cpi: jaar cpi (procen) 2001 2,5 2002 4,7 3,3 30. He nieuwe deel van GAW is gebaseerd op de inveseringen in de eerse periode (Inv ) en de afschrijvingen op deze inveseringen. De inveseringen die in de periode 2001 o en me zijn gerealiseerd worden in GAW opgenomen. Deze jaarlijkse afschrijving word geïnfleerd naar prijspeil. He nieuwe deel van GAW word als volg berekend: GAW nieuw 1 2001 AT s1 Inv (1 ) cpis (27) 31. Waarin AT als volg word bepaald: AT N n1 inv, n N inv a, n n1, n (28) Hierin zijn inv, de nog nie afgeschreven inveseringen in jaar in acivasoor n (n=1..n me N he n oaal aanal acivasooren) en a, de bijbehorende afschrijvingsermijn zoals is vasgelegd in he n onderzoek van KEMA naar de levensduur van verschillende sooren aciva 4, zie bijlage D voor de afschrijvingsermijnen. 32. Een oename in de GAW door de realisaie van een invesering die door DTe op basis van arikel 40 lid 2 als aanmerkelijk is beoordeeld, word nie bij he begin van een nieuwe reguleringsperiode in de GAW opgenomen. Evenuele ariefverhogingen hiervoor worden direc in he jaar waarin de invesering gerealiseerd is, opgenomen. 4 Trooswijk, Taaierappor No. V01-N90251, bereffende de infrasrucuren van he landelijk koppelne van TenneT B.V., d.d. februari 2002. 7
33. De oegesane afschrijvingen in (Afs ) besaan ui een oud en een nieuw deel: oud nieuw Afs Afs Afs (29) 34. He oude deel van de afschrijvingen voor word bepaald door 1/25 deel van de GAW 2000 gecorrigeerd voor inflaie e nemen. Deze word als volg berekend: Afs RAB oud 2000 1 25 2001 cpi (30) 35. He nieuwe deel van de afschrijvingen besaa ui 1/de afschrijvingsermijn (AT) maal he bedrag aan inveseringen da in de periode 2001- gerealiseerd is in prijzen. Di word als volg berekend: Afs Inv nieuw 1 2001 AT s1 cpis (31) 36. Iedere nieuwe reguleringsperiode zullen de afschrijvingen me bovensaande mehodiek opnieuw worden berekend en de omze word hierop aangepas. 37. Een oename in de afschrijvingen door de realisaie van een invesering, die door DTe op basis van arikel 40 lid 2 als aanmerkelijk is beoordeeld, word nie bij he begin van een nieuwe reguleringsperiode in de omze opgenomen, maar direc in he jaar da de invesering gerealiseerd is. 5 Operaionele kosen 38. De operaionele kosen besaan volgens arikel 3.2 TarievenCode ui: a. de kosen voor aanleg van de infrasrucuur; b. de kosen voor insandhouding van de infrasrucuur; c. de kosen van meeropname en daabeheer en behoeve van aangesloenen; d. de kosen bedoeld in 1.22 van de MeeCode; en e. de operaionele kosen in verband me he voorgaande. 39. De oegesane omze er dekking van de operaionele kosen word als volg bepaald: OK O operaioneel K (32) 8
40. OK word bepaald door de operaionele kosen 2000 voor de jaren 2001, 2002 en e infleren me de cpi voor die jaren, e verhogen me volume groei en e verminderen me de X-facor van de eerse reguleringsperiode: OK OK 2000 1 2001 q cpi 2001,2002, (33) 41. De groei in volume in jaar, q, waarmee in di beslui gerekend word is de werkelijke volume groei in 2001 en 2002, en een schaing voor. Deze groei zal worden vasgelegd in he -facor beslui. 42. He meenemen van de groei is een overgangsbepaling omda TenneT in de eerse reguleringsperiode is oegezegd da ze volume groei mag behouden. Normalier zouden de operaionele kosen voor bepaald worden op de volgende wijze: OK operaioneel, periode1 O ˆK 2000 (34) 43. De efficiëniefacor operaioneel word bepaald op basis van een inernaionale benchmark zoals besproken in paragraaf 6. Deze efficiëniefacor saa voor de gehele weede reguleringsperiode vas. 6 Bepaling van efficiëniefacoren me inernaionale benchmark 44. Voor de bepaling van de efficiënieparameers operaioneel en kapiaal word een inernaionale benchmark van Transmissin Sysem Operaors (hierna: TSO) ui Noorwegen, Denemarken, Oosenrijk en Nederland gebruik. Deze benchmark is een voorzeing van de benchmark sysemaiek zoals beschreven in he Efficiency of Consrucion, Operaion and Mainenance model (hierna: ECOM model) 5. De resulaen van de benchmark zullen in he -facor beslui worden vasgelegd. 45. De oupuparameer voor deze benchmark is een maa voor de omvang van he newerk van de TSO s, deze parameer OmvangNewerk is gedefinieerd in he ECOM model. 6 De belangrijkse elemenen hiervan zijn da de verschillende sooren aciva een eigen gewich word oegekend, en da correcies voor landspecifieke facoren mogelijk zijn. De landspecifieke correciefacoren worden in he -facor beslui TenneT vasgelegd en bepalen mede de -facor voor de weede reguleringsperiode. 46. De kosen zijn, voor iedere TSO i, onderverdeeld in kapiaalkosen KK i en operaionele kosen OK i. Hiermee worden de kosen per eenheid omvang van he newerk voor iedere deelnemende TSO als volg bepaald: 5 Zie voor een volledige beschrijving van he ECOM-model: ECON (2002) ECOM-model, ECON-Memo no 24/ 02, Projec no.35790, zie ook consulaiedocumen. 6 Zie paragraaf 3.2.3 van de ECON-memo voor de sandaardformule voor he bepalen van OmvangNewerk. 9
OKi oki OmvangNewerk en KKi kki OmvangNewerk i i (35) (36) 47. De uikomsen van de benchmark worden op de volgende wijze uigedruk in de efficiënieparameers voor TenneT 7 : en operaioneel kapiaal min ok min kk ok i TenneT kk i TenneT (37) (38) waarbij de funcie min() he minimum van de parameer over alle deelnemende TSO s bepaal. 7 Herberekening van de -facor aan he einde van de weede reguleringsperiode 48. Ten behoeve van he bepalen van de schaingsfouen word aan he einde van de weede reguleringsperiode de herberekende -facor ( 2004,2005, ) als volg, analoog aan formule (15), herberekend: 1 2004,2005, 3 ˆ (39) 49. Hierin is de herberekende oegesane omze voor, T ˆO, op gelijke wijze als bovensaand berekend, me uizondering van cpi2004,2005, die in formule (21) vervangen word door een herberekende waarde cpi 2004,2005, die als volg word berekend: 3 1 cpi 2004,2005, 1 cpi 2004 (40) 7 Deze parameers volgen nie mechanisch ui de benchmark, zie randnummer 48 en 49 van Bijlage B van di beslui. 10
waarin cpi de cpi voor jaar als gedefinieerd in arikel 41 lid 1 E-we is. 8 Gebruike symbolen de oegesane omze in jaar vecoraanduiding p he arievenmandje in jaar y de gefacureerde volumes behorende bij he arievenmandje p in jaar de -facor voor periode p p ' p cpi v s TSp r ^ KK OK kapiaal GAW WACC reeel WACC min rf aciva mrp rs T blume m VV EV ruw Inv Inv, n no aal de -facor voor periode p zoals gemeen cpi in jaar volumeschaingsfou in jaar de schaingsfou van de oegesane omze in jaar als gevolg van he verschil ussen de vooraf geschae en door he CBS gepubliceerde cpi de oale schaingsfou in periode p heffingsrene in jaar volgens arikel 30 vijfde lid van de Algemene We inzake de Rijksbelasingen afwijkend prijspeil kapiaalskosen in jaar operaionele kosen in jaar efficiënieparameer kapiaal Gesandaardiseerde Aciva Waarde (GAW) in jaar reële vermogenskosenvergoeding nominale vermogenskosenvergoeding risicovrije rene aciva bèa blume bèa mark risico premie credi spread vennooschapsbelasing in land m vreemd vermogen eigen vermogen ruwe bèa inveseringen in jaar inveseringen in jaar acivacaegorie n in jaar 11
AT a, n Afs OK operaioneel q afschrijvingsermijn in jaar afschrijvingsermijn van acivacaegorie n in jaar afschrijvingslas in jaar operaionele kosen in jaar efficiënieparameer operaioneel werkelijke groei in jaar 12