Mini Onderneming Projectwijzer Blok 8 DTP/Sign n3 Cohort 2013 naam nummer
Mini Onderneming Toelichting Mini Onderneming DTP Enkele praktische wenken voor wat betreft organisatie, begeleiding en inrichting van de Mini Onderneming DTP. We hebben de bestaande MO-studiegids voor vormgevers gepakt en voor jullie aangepast. Overlappingen van competenties zijn eruit gehaald omdat DTP ers meer een directe manier van werken hebben. Je werkt aan concrete opdrachten maar je werkt ook aan je eigen studieplan. Zaken om goed in de hand te houden. Checklists In de projectwijzer hebben we checklists opgenomen. Handig om bij te houden. Zo kun je alles, wat nodig is voor je functioneren, bijhouden. De checklists gebruik je voor jezelf. Je hoeft ze ook niet in te leveren. Er zijn vragen waar je je op kunt voorbereiden en een mening over hebt. Tijdens feedback gesprekken en tussentijds overleg kan de projectdocent een goed beeld krijgen van je inzet. Je tref je de volgende checklists aan: Checklist motivatie Checklist concentratie Checklist prioriteiten Checklist afstemmen Checklist tijd plannen Als deelnemer van de Mini-onderneming krijg je te maken met bedrijfsadministratieve taken. Het invullen en bijhouden van: Aanvraagformulier opdrachtgever (digitaal beschikbaar) Opdrachtbevestiging (digitaal beschikbaar) Weekplanner (zelf maken) Urenformulier (zelf maken) Professionele beroepshouding Het spreekt je aan om met echte opdrachtgevers te werken. Je wilt je eigen keuzes maken en beslissingen nemen als je aan opdrachten werkt. Je wilt proeven hoe het in de praktijk aan toe gaat. Je verwacht veel te kunnen leren voordat je op stage gaat. Omdat je met opdrachtgevers te maken krijgt en moet gaan samenwerken, zal je niet altijd je zin krijgen. Lastig. Hoe ga je daarmee om? Dit vereist een bepaalde opstelling. Je wilt iets bereiken en je hebt ook met je gevoelens te maken. Hoe houd je je drive onder controle? Wat moet je ervoor doen? We hebben het over een professionele beroepshouding. Als je zover bent om een professionele beroepshouding aan te kunnen dan ben je rijp voor de Minionderneming DTP. Wat is een professionele werkhouding? Je bent een persoonlijkheid met sterke en zwakke punten. Om er achter te komen welke dat zijn zodat je eraan kunt werken hebben we een checklist met in te vullen vragen in de studiegids opgenomen. Deze vragen kun je voor jezelf beantwoorden. Je hoeft het niet in te leveren. In overlegsituaties en in de begeleiding van je project docent kunnen soortgelijke vragen worden gesteld waarover je al hebt nagedacht of juist niet omdat je het antwoord nog schuldig bent. De Mini-onderneming is en blijft een leerproces binnen de opleiding. Wat moet je weten als DTP er in de MO Als DTP er krijg je met heel veel dingen te maken die tijdens de voorbereiding en het productieproces mis kan gaan. Je moet dit natuurlijk zien te voorkomen. Anders heb je er meer werk van en haal je de deadline niet. De extra kosten die dit met zich meebrengt moet je ook niet vergeten. 2
Ingangscontrole Een ingangscontrole voer je uit voordat je aan de slag gaat. De ingangscontrole is nodig om te zien of alles compleet en juist is aangeleverd. Is de tekst al gecorrigeerd? Zijn de foto s in de juiste resolutie? Zo zijn er een fiks aantal onderdelen te noemen waarop je kunt gaan controleren. Een checklist ingangscontrole voor de MO-DTP er is digitaal beschikbaar. Wat doe je als je niet verder kunt? Je communiceert natuurlijk met de opdrachtgever als je onvolkomenheden ziet. Ook als er iets tegen zit in de planning stel je je professioneel op en neem je de juiste werkhouding aan. Lees het hoofdstuk professionele werkhouding. Binnen de MO-DTP heb je overleg en kom je met initiatieven om problemen op te lossen. De opdrachtgever is een klant waar je binnen de MO-DTP rechtstreeks contact mee hebt. De klant kan ook een vormgever zijn uit de MO-vormgeving waar je samen mee werkt. Hieronder lees je wat er zoal mis kan gaan bij het aanleveren Voorbeeld 1 De ontwerper levert bij de DTP er een bestand aan waar een foto in moet. De bijgeleverde proef laat ook een diapositieve tekst zien. (witte tekst op een zwarte ondergrond). In het bestand is die tekst echter door de ontwerper per abuis op overdruk gezet. De DTP er plaatst de foto zoals afgesproken en stuurt alles inclusief proef naar de drukker. De drukker drukt het bestand en de diapositieve tekst is verdwenen. Het drukwerk moet compleet over. Wie is verantwoordelijk en draait op voor de kosten? De ontwerper die fout heeft aangeleverd of de drukker die het bestand had moeten controleren voor hij ging drukken? Had de DTP er niet moeten controleren? Voorbeeld 2 De drukker krijgt een bestand aangeleverd en maakt een proef die wordt goedgekeurd door de ontwerper. Vervolgens wordt er gedrukt en blijkt er toch iets te zijn misgegaan. Wat is er gebeurd? Het bestand waarvan de drukker zijn platen maakt heeft een andere route gevolgd dan het bestand waarvan de proef is gemaakt. Bij drukkers zijn er vaak verschillende systemen om drukvormen en drukproeven te maken. Voorbeeld 3 De drukker heeft op zijn offerte vermeld drukklaar bestand door u aan te leveren. In het aangeleverde bestand zijn de hoge resolutie beelden nog niet geplaatst, en blijkt het aflopend beeld niet over voldoende afsnee te beschikken of blijken zaken als trapping en overvul niet te zijn aangegeven. Na levering van het drukwerk verstuurt de drukker een factuur waarin een post voor extra prepress werkzaamheden is opgenomen. Een ontwerp ziet er schitterend uit op het beeldscherm. De opdrachtgever is tevreden en heeft de toegezonden PDF goedgekeurd. Het gedrukte resultaat geeft echter een heel ander beeld, en de opdrachtgever weigert het drukwerk. Bovenstaande voorbeelden hadden voorkomen kunnen worden indien alle partijen goed op hoogte waren geweest van hun verantwoordelijkheden en goede afspraken hadden gemaakt over hun verwachtingen. 3
Werkzaamheden van de MO-DTP op een rijtje Je weet nu dat je als DTP er in de minionderneming een aantal werkzaamheden doet om opdrachten te stroomlijnen. Dit is nodig om efficiënt te kunnen werken. Daarna gaan we het hebben over een aantal werkzaamheden die nodig zijn om de opdracht te verwerken. 1. de aangeleverde bestanden beheren 2. documenten archiveren, 3. aangeleverde bestanden controleren op hun technische correctheid 4. controleren of alle lettertypes (fonts) zijn meegeleverd 5. een ordermap maken, controleren en bijhouden 6. de werkplek inrichten 7. uit een briefing de opdracht analyseren 8. analyseren van de verkregen informatie 9. de eigen werkzaamheden plannen 10. de verschillende werkzaamheden op elkaar afstemmen 11. de eigen werkvolgorde en methode bepalen 12. een dummy maken 13. een presentatie maken Opdracht verwerken Je kunt pas aan de slag als alles compleet is en duidelijk is wat je moet gaan doen. In de praktijk is deze ideale situatie niet altijd haalbaar. Ook in de MO-DTP zul je hiermee te maken krijgen. Een flexibele opstellling is dan gewenst. Flexibel wil niet zeggen dat je de boel maar op zijn beloop laat. Zeker niet. Als je een planning hebt gemaakt dan heb je in dit soort situaties ook andere dingen te doen. Een stopper, een opdracht tussendoor, is handig om zo n situatie op te vangen. Enkele werkzaamheden waar je vaardigheid bij nodig is bestandsdocumentatie opzetten en bijhouden bestanden importeren beeldmanipulatie verrichten tekst opmaken en corrigeren back-ups maken afdrukopties instellen printen Opdrachten Welke opdrachten kun je verwachten? We hebben een aantal voor je op een rijtje gezet. Handelsdrukwerk Handelsdrukwerk bestaat voornamelijk uit drukwerk dat bestemd is voor intern gebruik binnen organisaties. De Friese Poort is zo n organisatie die flink gebruik maakt van de MO. Het gaat dan om de huisstijl van de Friese Poort. Het logo moet goed toegepast worden op allerlei drukwerk: Briefpapier Vervolgvellen Enveloppen Visitekaartjes Facturen Briefkaarten Etiketten, etc. 4
Reclamedrukwerk Bij reclamedrukwerk moet je denken aan drukwerk dat buiten de organisatie verspreid gaat worden. Drukwerk met een bepaalde uitstraling. Ook bij dit soort drukwerk maakt de Friese Poort gebruik van de MO. Je moet denken aan: Folders Brochures Leaflets Periodieken Catalogi Direct Mail Posters Showcards Advertenties De werkplek Alle taken die je voor de MO-DTP verricht doe je op school. Tenzij anders overeengekomen. Wij streven ernaar de ruimten waar gewerkt wordt zo optimaal mogelijk in te richten. Dit lukt niet altijd. Houd daar rekening mee. Opdrachten Opdrachten kunnen op verschillende manieren binnenkomen. De projectdocent kan putten uit een orderportefeuille en bekijkt welke opdracht verstrekt kan worden. Het kan zijn dat de projectdocent zelf een opdracht binnen brengt. In het tweede geval zul je zelf actie moeten ondernemen. D.w.z. dat je een telefoonnummer krijgt om de opdrachtgever te bellen. Je legt de opdracht vervolgens vast door een digitale opdrachtbevestiging (word-bestand) op te sturen. Deze laat je door de opdrachtgever zelf invullen met het verzoek het formulier zo spoedig mogelijk te retourneren. Duidelijkheid belangrijk bij een opdracht Een opdrachtgever is niet altijd duidelijk. Misschien heb je niet voldoende aan het ingevulde formulier. Als een opdrachtgever kort van stof is, de achterste van z n tong niet laat zien dan kun je ook de opdrachtgever op school uitnodigen voor een nader gesprek. Je zorgt ervoor dat de opdrachtgever zich keurig aanmeldt bij de receptie. Je zorgt ervoor dat je een ruimte reserveert waar je het gesprek kunt gaan voeren met een bakje koffie. (Voor het halen van een bakje koffie eerst de projectdocent informeren) Je kunt ook de opdrachtgever bezoeken. Een goede voorbereiding is in alle gevallen nodig. Je legt de gemaakte afspraken vast en je vraagt de opdrachtgever een handtekening voor akkoord. Opdrachten in de ordermap van de MO DTP onderneming Zorg ervoor dat alle opdrachtgegevens digitaal beschikbaar komt op het netwerk. Overleg wat de beste methode is. Het gaat erom dat de voortgang van de opdracht, wat eraan gedaan is, gemaakte afspraken, planning etc. voor alle leden van de MO ter inzage beschikbaar komt. Dit noemt men met een duur woord. transparantie. Het kwam wel eens voor dat een MO-deelnemer dubbel werk zat te doet. De afstemming werd over het hoofd gezien. Transparantie en afstemming zijn nodig om een MO goed te kunnen runnen. Organisatie van de MO De voortgang van opdrachten is een vast agendapunt in de vergadering die wekelijks gehouden wordt. De rest van de agendapunten stel je samen op. Het maken van notulen van de vergaderingen behoort tot de werkzaamheden. Een roulatiesysteem is handig om niet altijd 1 deelnemer hiervoor op te laten draaien. 5
Project SIGN Het eigen Signbedrijf Tijdens de lessen Bedrijfskunde (n4 Signspecialist) die deze periode starten ga je leren wat er allemaal komt kijken bij het opzetten van een eigen bedrijf. Voor de Allround Signmaker (n3) zijn veel administratieve zaken ook van belang en je moet van verschillende technische zaken goed op de hoogte zijn. De Projectopdracht voor deze periode is het volgende: Je gaat de praktische zaken van de opstart van je eigen bedrijf uitvoeren! Wat moet je inplannen in de komende periode: 1. Bedrijfsnaam Bedenk een originele naam voor je signbedrijf. Check bij de Kamer van Koophandel of je deze naam mag gebruiken. 2. Bedrijfslogo Ontwerp een pakkend en origineel logo in minimaal 3 sluitende kleuren, wat goed toepasbaar is op zowel een visitekaartje als op een bedrijfspand. Het onderzoek en de ontwikkeling van het logo moet worden vastgelegd in je portfolio. 3. Autoreclame Ontwerp voor je bedrijf een goed toepasbare autoreclame welke je aanbrengt op de Smart. Alle belangrijke bedrijfsgegevens moeten vertegenwoordigd zijn. 4. Briefpapier, visitekaartje, envelop, factuurpapier Bij dit onderdeel mag je de hulp inschakelen van een DTPer van het leerbedrijf 5. Webshop, website Dit onderdeel mag een ontwerpversie zijn en kun je uitbesteden aan de DTP afdeling van het leerbedrijf. 6. Bedrijfskleding Welke soort bedrijfskleding wil je inzetten voor jouw werknemers? Zorg zelf voor een kledingstuk (overall, shirt, cap, broek, jack etc) en bedruk dit met de huisstijlkenmerken van je bedrijf. 7. Reclamezuil, lichtbak, naambord Maak een ontwerp voor een onverlichte ovale reclamezuil (verticaal model) voor in de tuin, een lichtbak (horizontaal model) en een naambord voor aan de gevel van je bedrijfspand. Het naambord ga je uitvoeren. 8. Bedrijfspand Maak in Photoshop een impressie van je bedrijfspand voor de aannemer. Uitvoeren in 3 gezichtspunten. 9. Portfolio De ontwikkeling van al deze onderdelen wordt uitgebreid weergegeven in je portfolio. Daarnaast maak je een versie voor je klanten met producten die je gemaakt hebt en kunt leveren. Plaats het onder verschillende rubrieken. Maak voor de uitvoering van de eindproducten een inventarisatie van de materialen en gereedschappen die je nodig hebt. Zorg ervoor dat je alles op tijd in huis hebt en houd je planning van het werk dat je uitbesteed goed in de gaten! Veel succes! 6
Plan van aanpak In onderstaand schema maak je een tijdsplanning voor jezelf, die je meeneemt bij de eindbeoordeling. week onderwerp resultaat aftekenmoment 16/17 In deze week zal er een eigen plan van aanpak geschreven moeten worden. Maak voor jezelf een duidelijke, gedetailleerde planning aan de hand van de resultatenlijst. Let er op dat er in de loop van de periode nieuwe opdrachten bij kunnen komen. Noteer ook de werkprocessen / competenties waaraan je werkt in deze periode. Een overzicht hiervan is te vinden achter in deze projectwijzer. 18 19 Meivakantie 20 21 7
22 23 24 25 Toetsweek 8
2 bijlagen Achter deze pagina zijn de bijlagen te vinden. 9
bijlage 1 - beoordelingsformulier dtp DATUM VASTSTELLING TOETSPLAN / EXAMENPLAN PARAAF PROJECTDOCENT / PROJECT / WERKZAAMHEDEN PRAKTIJKBEGELEIDER Beoordelingsformulier DTP START PROJECT EINDE PROJECT BEHEERSINGSNIVEAUS DEELNEMER DTP Opl.niv.2 Opl.niv.3 Toetsplan / Examenplan en Tussenbeoordeling LEERLING-NUMMER 1 2 3 E 5 E 3 DATUM TUSSENBEOORDELING WERKPROCESSEN DTP NIV OMSCHRIJVING PROJECT / WERKZAAMHEDEN TUSSEN OPMERKINGEN Kerntaak 1: Verricht voorbereidende werkzaamheden voor een mediauiting 1-E A P 1.1 Het omkaderd plan (opdracht, schets, briefing, etc.) beoordelen 1.2 Zijn werkzaamheden organiseren 1.3 Een voorstel voor een media-uiting maken Kerntaak 2: Realiseert mediauiting 1-E A P 2.1 De realisatie voorbereiden 2.2 De realisatie uitvoeren 2.3 Bestanden en materialen archiveren 2.4. Eigen hard- en software beheren Invullen: NIV = Niveau waarop werkprocessen beoordeeld worden (vul het niveau in; E = Examen) Akkoord Tussenbeoordeling (tenminste 2 handtekeningen): TUSSEN = Tussenbeoordeling (kruis aan; A = Aandachtspunt, P = Positief) Een tussenbeoordeling vindt altijd halverwege het project plaats. EINDBEOORDELING (zie achterzijde) Toelichting bij niveau: Handtekening Deelnemer Handtekening Praktijkbegeleider Handtekening Coach Op examenniveau worden de werkprocessen op hun volle gewicht beoordeeld (beginnend beroepsbeoefenaar). De tussenliggende niveaus zijn in een apart document beschreven. Toelichting bij de tussenbeoordeling: Aan welke processen moet nog gewerkt worden en welke aandachtspunten zijn daarbij belangrijk. Bij het invullen kan de volledige beoordelingslijst gebruikt worden als naslagwerk. Handtekening Projectdocent Handtekening Gecommitteerde Handtekening Gecommitteerde De uitslag heeft geen gevolgen voor de eindbeoordeling bij een examen. 10
DATUM VASTSTELLING TOETSPLAN / EXAMENPLAN PARAAF PROJECTDOCENT / PROJECT / WERKZAAMHEDEN PRAKTIJKBEGELEIDER Beoordelingsformulier Allround Signmaker START PROJECT EINDE PROJECT BEHEERSINGSNIVEAUS DEELNEMER Allround Signmaker Toetsplan / Examenplan en Tussenbeoordeling LEERLING-NUMMER 1 2 3 4 5 E DATUM TUSSENBEOORDELING WERKPROCESSEN Allround Signmaker NIV OMSCHRIJVING PROJECT / WERKZAAMHEDEN TUSSEN OPMERKINGEN Kerntaak 1: Vervaardigt sign (deel)producten A P 1.1 Werkzaamheden voorbereiden 1.2 Opdracht digitaal voorbereiden 1.3 Opdracht plotten, printen, graveren, en/of frezen 1.4 Sign (deel)producten afwerken en assembleren 1.5 Sign (deel)producten transportklaar maken 1.6 Bestands- en opslagbeheer uitvoeren 1.7 Opruimwerkzaamheden uitvoeren Kerntaak 2: Monteert sign materiaal 2.1 Transportwerkzaamheden uitvoeren 2.2 Montage voorbereiden 2.3 Sign (deel)producten monteren 2.4 Eindproduct opleveren 2.5 Opruimwerkzaamheden uitvoeren Kerntaak 3: Maakt een ontwerp 3.1 Plan van aanpak opstellen 3.2 Ontwerp maken 3.3 Ontwerp opleveren 3.5 Bestands- en opslagbeheer uitvoeren Kerntaak 4: Voert praktische projectleiding uit 4.1 Project voorbereiden 4.2 Medewerkers aansturen 4.3 Nieuwe medewerkers/leerlingen begeleiden 4.4 Kwaliteit en voortgang project bewaren 4.5 Project opleveren Invullen: NIV = Niveau waarop werkprocessen beoordeeld worden (vul het niveau in; E = Examen) Akkoord Tussenbeoordeling (tenminste 2 handtekeningen): TUSSEN = Tussenbeoordeling (kruis aan; A = Aandachtspunt, P = Positief) Een tussenbeoordeling vindt altijd halverwege het project plaats. EINDBEOORDELING (zie achterzijde) Toelichting bij niveau: Handtekening Deelnemer Handtekening Praktijkbegeleider Handtekening Coach Op examenniveau worden de werkprocessen op hun volle gewicht beoordeeld (beginnend beroepsbeoefenaar). De tussenliggende niveaus zijn in een apart document beschreven. Toelichting bij de tussenbeoordeling: Aan welke processen moet nog gewerkt worden en welke aandachtspunten zijn daarbij belangrijk. Bij het invullen kan de volledige beoordelingslijst gebruikt worden als naslagwerk. Handtekening Projectdocent Handtekening Gecommitteerde Handtekening Gecommitteerde De uitslag heeft geen gevolgen voor de eindbeoordeling bij een examen. 11
DATUM VASTSTELLING TOETSPLAN / EXAMENPLAN PARAAF PROJECTDOCENT / PROJECT / WERKZAAMHEDEN PRAKTIJKBEGELEIDER Beoordelingsformulier Signspecialist START PROJECT EINDE PROJECT BEHEERSINGSNIVEAUS DEELNEMER Signspecialist Toetsplan / Examenplan en Tussenbeoordeling LEERLING-NUMMER 1 2 3 4 5 E DATUM TUSSENBEOORDELING WERKPROCESSEN Signspecialist NIV OMSCHRIJVING PROJECT / WERKZAAMHEDEN TUSSEN OPMERKINGEN Kerntaak 1: Vervaardigt sign (deel)producten A P 1.1 Werkzaamheden voorbereiden 1.2 Opdracht digitaal voorbereiden 1.3 Opdracht plotten, printen, graveren, en/of frezen 1.4 Sign (deel)producten afwerken en assembleren 1.5 Sign (deel)producten transportklaar maken 1.6 Bestands- en opslagbeheer uitvoeren 1.7 Opruimwerkzaamheden uitvoeren Kerntaak 2: Monteert sign materiaal 2.1 Transportwerkzaamheden uitvoeren 2.2 Montage voorbereiden 2.3 Sign (deel)producten monteren 2.4 Eindproduct opleveren 2.5 Opruimwerkzaamheden uitvoeren Kerntaak 3: Maakt een ontwerp 3.1 Plan van aanpak opstellen 3.2 Ontwerp maken 3.3 Ontwerp opleveren 3.5 Bestands- en opslagbeheer uitvoeren Kerntaak 4: Voert praktische projectleiding uit 4.1 Project voorbereiden 4.2 Medewerkers aansturen 4.3 Nieuwe medewerkers/leerlingen begeleiden 4.4 Kwaliteit en voortgang project bewaren 4.5 Project opleveren Kerntaak 5: Voert ondernemerstaken uit 5.1 Ondernemersplan opstellen 5.2 Bedrijfsprocedures en -voorschrifen opstellen 5.3 Acquisitie plegen 5.4 Offertes en calculaties opstellen 5.5 Administratie en boekhouding bijhouden 5.6 Materialen en middelen inkopen Invullen: NIV = Niveau waarop werkprocessen beoordeeld worden (vul het niveau in; E = Examen) Akkoord Tussenbeoordeling (tenminste 2 handtekeningen): TUSSEN = Tussenbeoordeling (kruis aan; A = Aandachtspunt, P = Positief) Een tussenbeoordeling vindt altijd halverwege het project plaats. EINDBEOORDELING (zie achterzijde) Toelichting bij niveau: Handtekening Deelnemer Handtekening Praktijkbegeleider Handtekening Coach Op examenniveau worden de werkprocessen op hun volle gewicht beoordeeld (beginnend beroepsbeoefenaar). De tussenliggende niveaus zijn in een apart document beschreven. Toelichting bij de tussenbeoordeling: Aan welke processen moet nog gewerkt worden en welke aandachtspunten zijn daarbij belangrijk. Bij het invullen kan de volledige beoordelingslijst gebruikt worden als naslagwerk. Handtekening Projectdocent Handtekening Gecommitteerde Handtekening Gecommitteerde De uitslag heeft geen gevolgen voor de eindbeoordeling bij een examen. 12
bijlage 2 - houdingsformulier dtp DEELNEMER NAAM BEOORDELAAR LL-NUMMER ROL VAN BEOORDELAAR PROJECT/WERKZAAMHEDEN TUSSENBEOORDELING EINDBEOORDELING Datum beoordeling Beoordelingsformulier Houding Projectmatig werken P A Opmerkingen P A Opmerkingen Komt op tijd Levert op tijd producten op Werkt veilig en milieubewust Communiceren Deelt informatie tijdig mee Brengt de boodschap duidelijk over Overlegt indien nodig Samenwerken Afspraken nakomen Samenwerking met collega's Aan bedrijfsregels houden Zorgdragen voor kwaliteit Is kritisch op eigen werk Is verantwoordelijk Werkt nauwkeurig Beroepscompetenties ontwikkelen Inzet en doorzettingsvermogen Vernieuwend bezig Initiatief nemen Persoonlijke en sociale competenties Aanpassingsvermogen Interesse tonen Probleemoplossend vermogen Vermogen om te leren en te verbeteren Kruis aan: P = Positief, A = Aandachtspunt De tussenbeoordeling vindt halverwege het project plaats. De eindbeoordeling vindt aan het einde plaats. Plaats opmerkingen waar de deelnemer Handtekening beoordelaar (bij tussenbeoordeling) Handtekening beoordelaar (bij eindbeoordeling) in de komende tijd aan moet werken 13