Aan de leden van de verenigde vergadering V.V: 8 oktober 2008 Datum 19 augustus 2008 Agendapuntnr. 8.7 Bijlagen Onderwerp Kredietaanvraag voorbereidingswerkzaamheden in vervolg op de voorstudie zuiveringstechnisch werk De Groote Zaag 1. Inleiding In de november-vv van 2006 is een krediet gevoteerd groot 135.000 voor het uitvoeren van een voorstudie voor een bedrijfszeker en duurzaam afvalwatersysteem De Groote Zaag. De uitkomsten van deze voorstudie worden in dit voorstel nader belicht. 2. Voorstel Wij stellen u voor: - Kennis te nemen van het optimaal maatregelenpakket uit de voorstudie, nodig voor een bedrijfszeker en duurzaam afvalwatersysteem De Groote Zaag; - een aanvangskrediet groot 0,5 miljoen te voteren voor het starten van de voorbereidingswerkzaamheden inzake renovatie en uitbreiding afvalwatersysteem De Groote Zaag. 3. Achtergrondinformatie De gemeenten Krimpen aan den IJssel, Ouderkerk en Nederlek en het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard zijn in een gezamenlijk traject op zoek gegaan naar het optimale pakket aan maatregelen waarmee het afvalwatersysteem De Groote Zaag tot 2030 aan de eisen kan voldoen tegen de laagst mogelijke maatschappelijke kosten. Het afvalwatersysteem De Groote Zaag bestaat uit (zie figuur 1): de rioolstelsels van de gemeenten Krimpen aan den IJssel, Ouderkerk en Nederlek; vijf riooleindgemalen te weten: Lansingh te Krimpen a/d IJssel, Moderato te Krimpen a/d IJssel, Krimpen a/d Lek, Lekkerkerk en Ouderkerk a/d IJssel; de afvalwaterzuiveringinrichting (AWZI) De Groote Zaag. In 2004 zijn de riooleindgemalen Ouderkerk a/d IJssel en Moderato gerenoveerd. De drie andere gemalen zijn aan renovatie toe. Riooleindgemaal Lansingh is gebouwd omstreeks 1958 en in 1981 voor het laatst grondig gerenoveerd. Het gemaal Lekkerkerk is in 1989 gebouwd en het riooleindgemaal Krimpen aan de Lek is omgebouwd in 1981 ter vervanging van de oude zuivering. De AWZI De Groote Zaag is gebouwd in 1981 en sinds de oprichting is er geen (grote) renovatie uitgevoerd. De in 2007 uitgevoerde voorstudie is stapsgewijs uitgevoerd: I. Inventarisatie van de beschikbare en benodigde capaciteit van het afvalwatersysteem De Groote Zaag in de periode 2006 2030; II. Inspectie van de huidige toestand en verwachte restlevensduur van AWZI De Groote Zaag en de vijf riooleindgemalen; III. Optimalisatiestudie gehele afvalwaterketen (riolering, transportsysteem en AWZI); IV. Vaststellen optimaal maatregelenpakket.
Figuur 1. Afvalwatersysteem De Groote Zaag De conclusie van de voorstudie is dat het afvalwatersysteem De Groote Zaag in de huidige situatie niet voldoet aan alle vigerende eisen met betrekking tot afnamecapaciteit en emissiereductie. Op dit moment bestaan er knelpunten in de riolering, het transportsysteem en in de zuivering. De rioolstelsels van de gemeenten Krimpen aan den IJssel en Nederlek voldoen op dit moment niet aan de emissie eisen en lokaal ook nog niet aan de eisen met betrekking tot het waterkwaliteitsspoor. De totale kosten van maatregelen die nodig zijn om de rioolstelsels te laten voldoen aan de eisen bedragen circa 2,6 miljoen (prijspeil 2007). Deze zijn volledig voor rekening van gemeenten. De totale kosten van maatregelen die nodig zijn om alle riooleindgemalen te laten voldoen aan de eisen bedragen circa 2,4 miljoen. Op basis van bestaande kostenverdeelsleutels is hiervan circa 1,4 miljoen voor rekening van HHSK. De maximale hydraulische capaciteit van de AWZI (2.550 m 3 /h conform ontwerp) werd in 2006 al met meer dan 10% overschreden. Dit resulteerde in een aantal slibuitspoelingen. Ook na optimalisatie in de waterketen, waarbij de afvoercapaciteit van de riooleindgemalen verder toeneemt tot 3050 m 3 /h in 2030, blijft de AWZI hydraulisch overbelast. Om dit knelpunt op te lossen is een hydraulische uitbreiding van de AWZI nodig. De biologische capaciteit van de AWZI is nu groot genoeg. Momenteel zuivert AWZI De Groote Zaag het afvalwater van ruim 60.000 inwonerequivalenten (i.e. s). Als gevolg van toekomstige woningbouwontwikkelingen, waarbij het aantal i.e. s toeneemt tot bijna 80.000 in 2030, zal de biologische capaciteit van de AWZI naar verwachting over 10 jaar moeten 2
worden uitgebreid. Monitoring van de kwaliteit van het gezuiverde afvalwater zal moeten uitwijzen of er dan op de AWZI extra onderdelen moeten worden bijgebouwd. De maatregelen die bij de AWZI moeten worden uitgevoerd komen volledig voor rekening van HHSK en bedragen circa 4,8 miljoen voor hydraulische uitbreiding en 4,8 miljoen voor renovatiewerkzaamheden. De eventuele biologische uitbreiding van de AWZI (over 10 jaar, medio 2018) wordt geraamd op circa 3,5 miljoen. In de optimalisatiestudie is gezocht naar combinaties van maatregelen waarmee tegen de laagst mogelijke maatschappelijke kosten kan worden voldaan aan de eisen. Hiertoe is gevarieerd met de hydraulische capaciteit van AWZI en riooleindgemalen, maatregelen in de riolering en de wijze van uitbreiding van de AWZI. De keuze voor de voorkeursvariant is gebaseerd op het investeringsniveau (en de bijbehorende jaarlijkse kosten), de toestand van de riooleindgemalen, recente water op straat problematiek (hemelwater kan niet afdoende via de riolering worden afgevoerd naar de AWZI of ontvangend oppervlaktewater), uitvoeringstechnische aspecten en het voldoen aan het waterkwaliteitsspoor. Door te schuiven met benodigde pompcapaciteiten en de wijze van emissiereductie in de riolering is het mogelijk om ten opzichte van de referentiesituatie maximaal 1,4 miljoen te besparen. De besparing is hoofdzakelijk te herleiden op de benodigde maatregelen in de riolering in de gemeente Nederlek. Optimalisatie in de waterketen leidt niet tot besparingen op AWZI De Groote Zaag. Een globale planning van het maatregelenpakket van de voorkeursvariant voor zuiveringstechnisch werk De Groote Zaag is weergegeven in tabel 1. Tabel 1. Maatregelenpakket, kosten en planning voorkeursvariant (geïndexeerde prijzen) Renovatie + nieuwbouw riooleindgemalen 2009 1,2 miljoen Renovatie zuivering Nieuwbouw zuivering 2010 1,2 miljoen 0,6 miljoen 2011 3,8 miljoen 4,8 miljoen 2012 0,4 miljoen TOTAAL 2,4 miljoen 4,8 miljoen 4,8 miljoen * * Exclusief de eventuele biologische uitbreiding van de AWZI medio 2018, geraamd op 3,5 miljoen (geïndexeerde prijsopgave) Bovenstaande bedragen zijn opgenomen in de meerjarenbegroting van Voorjaarsnota 2008. 4.Motivering voorstel In goed gezamenlijk ambtelijk overleg tussen de gemeenten Krimpen aan den IJssel, Ouderkerk aan den IJssel en Nederlek en het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard is, na een integrale afweging, een optimaal maatregelenpakket samengesteld voor afvalwatersysteem De Groote Zaag. Hiermee kan in de periode tot 2030 aan de vigerende eisen worden voldaan tegen de laagst mogelijke maatschappelijke kosten. Het aanvangskrediet groot 0,5 miljoen is benodigd om vooronderzoeken te verrichten die meer duidelijkheid geven over mogelijkheden om de gewenste en benodigde functionaliteit van AWZI De Groote Zaag en de vijf riooleindgemalen te realiseren, de hiervoor benodigde investeringen en de doorlooptijd van de te verrichten activiteiten. Alle wettelijke kaders en overige projectrisico s worden inzichtelijk gemaakt. 3
5. Gevolgen/consequenties Financieel - Aanvangskrediet 0,5 miljoen (inclusief BTW). - De interne kosten voor de projectvoorbereiding (bedrag groot 200.000) zijn, conform de in de november-vv van 2007 vastgestelde nota Verdere activering personele lasten, inbegrepen in het te voteren investeringskrediet. - Er zijn vooralsnog géén subsidieregelingen op het project van toepassing. - De genoemde bedragen in tabel 1 zijn opgenomen in de Voorjaarsnota 2008 in bijlage 1 (pagina 81) onder 18 Vervanging en renovaties (aanvangskrediet 0,5 miljoen + overige investeringen 10,6 miljoen, doch exclusief 0,9 miljoen bijdragen gemeenten). Personeel Vooralsnog worden geen personele consequenties voorzien voor de uitvoering van de voorbereidingswerkzaamheden. Juridisch/Risico s Het optimaal maatregelenpakket voor een bedrijfszeker en duurzaam afvalwatersysteem De Groote Zaag is noodzakelijk om te voldoen aan vigerend beleid inzake het verzamelen, transporteren en zuiveren van afvalwater. Hiermee wordt invulling gegeven aan de afnameverplichting vanuit afvalwatersysteem De Groote Zaag en de toelaatbare emissie vanuit de waterketen naar het ontvangende oppervlaktewater (zowel in eigen beheer als Rijkswater). Alvorens tot uitvoering van het optimaal maatregelenpakket te komen, moet dit nog worden afgestemd met andere beleidskaders. Bijvoorbeeld de hydraulische uitbreiding van de AWZI met de Wet beheer rijkswaterstaatswerken (beleidslijn grote rivieren). Door recent gewijzigd beleid van Rijkswaterstaat ligt de AWZI thans in het stroomvoerend regime van de Nieuwe Maas. De benodigde hydraulische uitbreiding van AWZI De Groote Zaag vraagt om afstemming in het kader van hun Beleidslijn Grote Rivieren. Eind juni 2008 is in een brief aan de hoofdingenieur-directeur van Rijkswaterstaat medewerking in deze gevraagd. Teneinde de projectrisico s te managen wordt een risicoanalyse uitgevoerd en worden voor de belangrijkste risico s beheersmaatregelen opgesteld. Ook de technische staat van de persleidingen wordt met het startkrediet nader onderzocht. Met de gemeenten moet nog een bestuurlijk akkoord worden verkregen over de voorziene renovatie, uitbreiding van riooleindgemaal Lansingh en verplaatsing van riooleindgemaal Krimpen aan de Lek en de bijbehorende financiële bijdragen. Daarmee is het tijdkritieke pad van de uit te voeren werkzaamheden momenteel nog niet in beeld. De huidige globale raming van de totale investeringskosten heeft een nauwkeurigheid van +/- 30%. Gedurende renovatie- en aanpassing van het afvalwatersysteem De Groote Zaag kan de overstortfrequentie nog te hoog zijn en kan zich water op straat voordoen (zie eerdere opmerking). AWZI De Groote Zaag valt onder de Cross Border Lease constructie; deze constructie is niet van toepassing op de riooleindgemalen. De Cross Border Lease constructie vormt geen enkele belemmering voor de voorgestane renovatie en nieuwbouw van de AWZI, zolang de primaire functie (zuiveren van afvalwater) intact wordt gehouden. De aanpassingen aan AWZI De Groote Zaag moeten aan het einde van ieder boekjaar worden gemeld bij Waterschap Hollandse Delta. Zodoende wordt zij als penvoerder in staat gesteld zorg te dragen voor de nakoming van alle verplichtingen onder de lease documentatie. 4
6. Aspecten voor de omgeving, communicatie en wijze van publiceren De nu te starten voorbereidingswerkzaamheden veroorzaken geen overlast voor buurtbewoners. Tijdens deze werkzaamheden is algemene (externe) communicatie nog niet van toepassing. 7. Verdere aanpak, procedure, planning De uitkomst van de optimalisatiestudie wordt ter kennisneming voorgelegd aan de betreffende gemeentebesturen, parallel aan de voorbereidingswerkzaamheden van het optimale maatregelenpakket. In 2009 wordt u nader geïnformeerd over de voortgang van het project. Naar verwachting wordt u dan een kredietaanvraag voorgelegd voor de resterende voorbereidingswerkzaamheden (maken van ontwerpen en bestekken, grondverwerving en verkrijgen van de benodigde vergunningen) en een deel van de renovatiewerkzaamheden en nieuwbouw activiteiten. Dijkgraaf en hoogheemraden van Schieland en de Krimpenerwaard, secretaris-directeur, loco-dijkgraaf, M.J.H. van Kuijk drs. M.J. van Ravesteyn-Kramer 5