WERK MAKEN VAN GROENE GROEI Bineke Posthumus, Thijmen van Bree, Richard Smokers
Groene Groei Een voorbeeld De SER-doelen bereiken en tegelijk groene groei stimuleren, dat is een uitdaging van formaat, die durf, daadkracht, samenwerking, een consistente strategie en investeringsbereidheid vereist. Zoek de voortrekkersrol in specifieke niches die groene groeikansen bieden en ondersteun de koploperprojecten. 2 Werk maken van Groene Groei donderdag 11 juni 2015
WAAROM EEN DISCUSSIE OVER GROENE GROEI? Groene groei is belangrijke motivatie voor duurzaamheidsbeleid in NL maar ook in EU: SER Energieakkoord voor duurzame groei Brandstoffenvisie Wil de motivatie duurzaam blijven dan moeten we er dus voor zorgen dat voorziene groene groeipotentieel ook gerealiseerd wordt Wat bedoelen we groene groei? Hoe sturen we op groene groei? Duurzame innovaties zijn niet nice-to-have maar need-to-have Dat vereist in ieder geval een andere vorm van innovatiemanagement 3 Werk maken van Groene Groei donderdag 11 juni 2015
WAT IS GROENE GROEI? Groei = toegevoegde waarde creëren nieuwe dingen mogelijk maken OF bestaande dingen goedkoper / efficiënter / beter maken Scheppen duurzame alternatieven toegevoegde waarde? In ieder geval ja als CO 2 -vermijdingskosten < 0 /ton zijn In principe valt er dan aan te verdienen maar baten voor NL hangen af van plaats in waardeketen Maar wat als CO 2 -vermijdingskosten > 0 /ton zijn? Bestaande activiteiten worden dan duurzamer maar ook duurder Vanwege CO 2 doelen / beleid kan er vraag zijn naar deze opties. Als NL een belangrijke exporteur wordt van nieuwe technologie dan netto groei in NL. 4 Werk maken van Groene Groei donderdag 11 juni 2015
annual costs WAT IS GROENE GROEI? GDP CO2 emissions annuity of the investment annual fuel cost savings net costs (ΔTCO) 100% 0 0% 2015 time 2050 point of lowest costs reduction potential available at net zero costs reduction in CO 2 emissions Tegelijkertijd groeien en vergroenen OF Geld besparen met duurzame activiteiten OF Geld verdienen met duurzame activiteiten door vergroten van aandeel in markt / waardeketen 5 Werk maken van Groene Groei donderdag 11 juni 2015
uitkomsten/kwantitatief proces/kwalitatief VRAGEN M.B.T. GROENE GROEI Wat is er nodig om kiemen voor nieuwe bedrijvigheid tot wasdom te laten komen? Is koploperschap nodig om groene groei te realiseren? Hoe kun je de economische effecten van duurzaamheidsmaatregelen ex ante inschatten en ex post monitoren? Welke indicatoren zijn bruikbaar? macro/economie Hoe zorg je ervoor dat duurzaamheidsmaatregelen daadwerkelijk het Nederlandse bedrijfsleven ten goed komen? Welk beleid is het meest effectief daarvoor? Hoe bepaal je welke innovatiegebieden de potentie hebben om voor Nederland groene groei op te leveren? micro/bedrijvigheid 6 Werk maken van Groene Groei donderdag 11 juni 2015
GROENE GROEI OPERATIONALISEREN Hoe kun je groene groeipotentieel: identificeren? kwantificeren? realiseren? Indicatoren Ex ante: Hoe bepaal je potentieel voor groene groei voor afweging keuzes, bijv. voor beoordelen scenario's? Ex post: Hoe monitor je effecten van gemaakte keuzes / beleid? Governance Welke keuzes maken in beleid voor duurzaamheid? Hoe beleid vormgeven zodat niet alleen duurzaamheidsdoelen worden gehaald maar ook potentieel voor groene groei gerealiseerd? 7 Werk maken van Groene Groei donderdag 11 juni 2015
uitkomsten/kwantitatief proces/kwalitatief ACTIVITEITEN VOOR IDENTIFICEREN, KWANTI- FICEREN EN REALISEREN VAN GROENE GROEI ontwerp van effectief beleid voor transitie en groene groei assessment van economische impacts kosten-baten analyses innovaties monitoren business modellen ontwikkelen netwerkanalyse stakeholderinteractie faciliteren coalition building, assessment & management transitiemanagement duurzaamheidspotentieel inschatten kansen en groeipotentieel identificeren macro/economie 8 Werk maken van Groene Groei micro/bedrijvigheid donderdag 11 juni 2015
CASUS ZERO EMISSION STADSLOGISTIEK
VERDELING BEDRIJFSVOERTUIGEN NAAR TYPE BRANDSTOF (2015) Verdeling bedrijfsvoertuigen naar type brandstof Bron: CBS
FEITELIJKE CO2 EMISSIES WEGVERKEER NEDERLAND (2013) NB. Personenauto s niet opgenomen in de figuur (totaal 18.767 Kton, waarvan 25% binnen bebouwde kom)
DEELCONCLUSIE In de logistieke sector zijn met name; bestelauto s, trekkers, vrachtauto's en autobussen verantwoordelijk voor uitstoot CO2 emissies in de stad (36%) Elektrisch wordt weinig ingezet 12 Werk maken van Groene Groei donderdag 11 juni 2015
GROENE GROEI CONCEPTUEEL MODEL Step 4 Step 3 Step 2 Innovatie: Zero emission stadslogistiek Step 1 Macro Macro Macro Macro Meso Meso/local Meso Meso Micro Upstream Micro Logistiek Focal case company dienstverlener Micro Downstream Micro Downstream
STAP 1: KETEN ANALYSE - HUIDIGE SITUATIE Retail leveranciers Oliemaatschappij Dienst Verlader Inkoop Brandstof Product (on)tevredenheid Logistiek Tankstation Ontvanger dienstverlener Diesel+ Aflevering Retail retail producten product producten Voertuig + onderhoud Dealer Voertuig Truck producent Onderdelen Leranciers onderdelen
STAP 1: KETEN ANALYSE - ZERO EMISSION STADSLOGISTIEK Leveranciers Laadpalen + infra Netbeheerder Elektriciteit Laadstations Laadpalen + infra Laadpalen + infra Elektriciteit + retail Dienst Verlader Logistiek dienstverlener Aflevering product Voertuig + onderhoud Inkoop Product (on)tevredenheid Ontvanger Elektriciteit leveranciers Elektriciteit Dealer Voertuig Onderdelen Leveranciers Elektriciteit producenten - grijs Elektriciteit producenten - groen Truck producent Truck producent - elektrisch Onderdelen Leveranciers - elektrisch
STAP 3: EXERCITIE - DISCUSSIE BUSINESS MODEL ANALYSE Plenaire discussie Keuze: Logistiek dienstverlener Autoproducent Verlader Vraagstukken: Wie wordt op welke manier geraakt in het primaire proces? Wat zijn voorwaarden voor implementatie? Wat zijn mogelijke oplossingsrichtingen?
BUSINESS MODEL ANALYSE PER KETENSPELER TER ILLUSTRATIE Effect op inkoop Way of working Assets (harde, zachte assets Propositie; hoe verandert het aanbod (bv product zelf, service ipv product) Effect op bestaande klanten Potentie voor nieuwe klant groeperingen Kosten: Directe kosten; inkoop (TCO), operationele kosten indirecte kosten, bv effect op operations, maar ook negatieve delta milieu footprint Baten Omzet: verdienmodel, aantallen Indirecte baten: klant beleving, positieve delta in emmissie
GEZAMENLIJKE DISCUSSIE OVER OPLOSSINGSRICHTINGEN Logistiek dienstverlener Laadpalen Inkoopprijs Logistiek proces Voertuig producent R&D (EU) Regelgeving Verlader/ontvanger Groene inkoop Gedragsverandering? 18 Werk maken van Groene Groei donderdag 11 juni 2015
STAP 4: IDENTIFICEREN VAN EFFECT OP MESO EN MACRO NIVEAU Basisvragen: Hoe kun je de oplossingsrichtingen vertalen naar ex ante inschatting macro economische effecten Welke verschuivingen treden op in huidige toeleverende sectoren aan logistiek dienstverleners? Ontstaan er in andere sectoren kansen?
OMVANG NEDERLANDSE LOGISTIEKE SPELERS (2013)
STEDELIJKE AFNEMERS LOGISTIEK Bron: CBS, bewerking TNO
TOELEVERANCIERS AAN LOGISTIEKE DIENSTVERLENERS Bron: CBS, bewerking TNO
OMVANG NEDERLANDSE TOELEVERANCIERS LOGISTIEK (2013)
STAP 5: KEUZE IN STURINGSMOGELIJKHEDEN Open discussie Welke sturingsmogelijkheden hebben het grootste effect op groene groei? Logistiek dienstverlener Laadpalen Inkoopprijs Logistiek proces Voertuig producent R&D (EU) Regelgeving Verlader/ontvanger Groene inkoop Gedragsverandering? 24 Werk maken van Groene Groei donderdag 11 juni 2015
WRAP UP Welke inzichten heeft de sessie gegeven? Vragen en opmerkingen zijn welkom!
BEDANKT VOOR UW AANDACHT