Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches
Colofon Titel: Schrijfwijzer ervaringscertificaat branches Auteur : Kenniscentrum EVC Versie: 1.2 Datum: Oktober 2013 Projectnummer: 12822.07 Kenniscentrum EVC Postbus 1585 5200 BP s-hertogenbosch Tel: 030-6374711 www.kenniscentrumevc.nl Kenniscentrum EVC 2013 Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, op welke andere wijze dan ook, zonder vooraf schriftelijke toestemming van de uitgever.
Inhoudsopgave Inleiding... 1 1 De betekenis van het ervaringscertificaat... 2 2 Uitgangspunten... 3 3 Toelichting met format per onderdeel van het ervaringscertificaat... 4 Bijlage 1: Schrijftips... 24 Bijlage 2: Een overzicht van de criteria ( kortoms )... 25
Inleiding Het ervaringscertificaat speelt een essentiële rol in de EVC-procedure. Het is het eindproduct waarmee de kandidaat de arbeidsmarkt betreedt of zich tot een onderwijsinstelling wendt met het verzoek tot verzilvering. Deze schrijfwijzer is een hulpmiddel om tot een goed ervaringscertificaat te komen dat voldoet aan de kwaliteitscode EVC. Dit document geeft per onderdeel van het ervaringscertificaat uitleg en tips waar het betreffende onderdeel aan dient te voldoen. Aan de hand van een doorlopend voorbeeld, wordt duidelijk hoe de verschillende onderdelen beschreven kunnen worden. Op www.kenniscentrumevc.nl/evc Toolbox/Aanwijzingen schrijven ervaringscertificaat staan nog een aantal voorbeelden van ervaringscertificaten met mbo standaarden. Zoals opgenomen in de nieuwe beleidsregel, zal bij de beoordeling van EVC-aanbieders de focus vanaf januari 2014 sterker liggen op een goede kwaliteit van het ervaringscertificaat. In dit document komt namelijk alles samen: de beschrijving van de EVC-procedure met passende beoordelingsinstrumenten, een transparante en juiste beoordeling en een goede onderbouwing van de erkenningen. Draag dan ook niet alleen zorg voor een goed geschreven ervaringscertificaat, maar ook voor een heldere EVCprocedure, een juiste mix van beoordelingsinstrumenten en goed opgeleide assessoren die vertrouwd zijn met de standaarden waarvoor zij beoordelen. Deze schrijfwijzer is gericht op branche-standaarden. Voor het mbo en hbo zijn aparte schrijfwijzers beschikbaar. In deze schrijfwijzer wordt de kerntaak gebruikt als eenheid van beoordelen. Deze eenheid kan per branche verschillen. Lees hier de eenheid van beoordelen die voor u van toepassing is (bijvoorbeeld competenties of kerntaken). Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013 1
1 De betekenis van het ervaringscertificaat Het ervaringscertificaat is het eindrapport van de EVC-procedure. Het beschrijft welke onderdelen van de beoordelingsstandaard de kandidaat beheerst. Het ervaringscertificaat geeft inzicht in hoe het eindoordeel gevormd is en waar het oordeel op gebaseerd is. Dit is belangrijk voor het vertrouwen in de EVC-procedure en de kwaliteit van de beoordeling. De kandidaat kan het ervaringscertificaat voorleggen aan een werkgever of aan een examencommissie van een opleidingsinstelling. De werkgever krijgt door middel van het ervaringscertificaat informatie over de inzetbaarheid van de kandidaat binnen het bedrijf. Het ervaringscertificaat kan ook voorgelegd worden aan de examencommissie van een opleidingsinstelling. Het kan door de opleidingsinstelling verzilverd worden in een diploma of in vrijstellingen. In het laatste geval vormt het ervaringscertificaat input voor een maatwerk opleidingstraject voor de kandidaat. Communicatieve waarde van het ervaringscertificaat Kandidaat Werkgever Examencommissie herkenning, erkenning, feedback inzetbaarheid verzilvering Eenduidig en helder geschreven! 2 Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013
2 Uitgangspunten Uitgangspunten bij het schrijven van een ervaringscertificaat: Beschrijf in positieve bewoordingen wat een kandidaat aantoonbaar weet en kan ten opzichte van (een) erkende beoordelingsstandaard(en). Beschrijf enkel datgene wat relevant is. Relevantie wordt bepaald door de doelstelling van de kandidaat en de daarmee samenhangende beoordelingsstandaard. Tijdens de EVC-procedure zie je als assessor mogelijk meer dan dat wat relevant is ten aanzien van de gekozen standaard. Trap niet in de valkuil daar uitspraken over te doen. Baseer de onderbouwing op concreet aantoonbaar bewijs, niet op interpretaties. Verwijs niet naar overige documenten en neem geen bijlagen op. Het ervaringscertificaat is een op zichzelf staand document. Zorg ervoor dat je als assessor goed opgeleid bent en je deskundigheid onderhoudt. Zorg ervoor dat het ervaringscertificaat voor een brede doelgroep leesbaar is (onder andere de kandidaat, werkgever, UWV, examencommissie van een opleidingsinstituut). Schrijf het ervaringscertificaat in eenvoudig taalgebruik. Zie bijlage 1 voor schrijftips. Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013 3
3 Toelichting met format per onderdeel van het ervaringscertificaat Toelichting GEGEVENS Logo Erkend EVC-aanbieder Het logo Erkend EVC-aanbieder staat samen met het logo van de organisatie die de EVC-procedure heeft uitgevoerd standaard in het format ervaringscertificaat. Gegevens kandidaat Vul hier de persoonsgegevens van de kandidaat in. Vermeld bij vrouwelijke kandidaten (ook) de meisjesnaam. Gegevens ervaringscertificaat Vul de datum van afgifte in. Vul het unieke nummer van het ervaringscertificaat in. Voor ieder doorlopen EVCtraject wordt een uniek nummer aan het ervaringscertificaat toegekend. Elk EVCbureau hanteert een eigen nummering. Gegevens EVC-aanbieder Vul hier de gegevens in van de EVC-aanbieder. Vul de namen in van de assessoren die de kandidaat hebben beoordeeld. 4 Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013
Format GEGEVENS Logo erkend EVC-aanbieder Logo EVC-aanbieder Gegevens kandidaat Achternaam kandidaat:... Voornaam/voornamen kandidaat (voluit):... Geboortedatum:... Geboorteplaats:... Gegevens ervaringscertificaat Datum afgifte:... Nummer EVC-rapportage:... Gegevens EVC-aanbieder Naam organisatie:... Adres organisatie:... Plaats organisatie:... Naam assessor 1:... Naam assessor 2:... Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013 5
Toelichting KENSCHETS Kenschets van de kandidaat In de kenschets wordt een korte omschrijving gegeven van de kandidaat. De kenschets geeft achtergrondinformatie over de kandidaat zodat de lezer de onderbouwing in een breder perspectief kan plaatsen. Beschrijf in de kenschets wie de kandidaat is, wat hij heeft gedaan en hoelang hij dat gedaan heeft. Geef enkel een beschrijving van de werkervaring die relevant is in het licht van dit EVC-traject. Het is niet wenselijk om het gehele cv van de kandidaat hier op te sommen. Kortom, de kenschets: 1. Beschrijft relevante eerdere werkervaring. 2. Beschrijft hoelang de kandidaat deze functies of rollen heeft uitgevoerd. 3. Is kort en bondig beschreven. Tips: Bedenk welke informatie de lezer een algemeen beeld geeft van de kandidaat en neem dat op in de kenschets. Wat is handig om te weten over de kandidaat bij het lezen van dit ervaringscertificaat? Doe hier nog geen uitspraken over de bekwaamheid van de kandidaat en laat subjectieve uitspraken over de houding of motivatie van de kandidaat achterwege (bijvoorbeeld: de kandidaat is een harde werker of de kandidaat is enorm gemotiveerd om deel te nemen ). 6 Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013
Format KENSCHETS Doorlopend voorbeeld: Nadat de heer X 5 jaar als vrijwilliger werkte bij Brandweerkorps X, is hij in 2002 als professioneel brandweer gaan werken bij Brandweerkorps Y. In 2008 heeft hij een overstap gemaakt naar de afdeling Opleiden en Oefenen in de functie van Docent. Vanuit deze rol doceert hij brandweermannen in opleiding en verzorgt hij bijscholingstrajecten. Hij is mede verantwoordelijk voor het ontwikkelen van het lesmateriaal, de intakes met nieuwe cursisten en het uitvoeren van de trainingen en de evaluatie en aanpassing van het materiaal. Check: Beschrijft relevante eerdere werkervaring. Beschrijft hoelang de kandidaat deze functies of rollen heeft uitgevoerd. Kort en bondig beschreven. Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013 7
Toelichting DOELSTELLING Doelstelling van de kandidaat De doelstelling van de kandidaat wordt bij de start van de EVC-procedure vastgelegd in een EVC-overeenkomst. Hierin staat beschreven wat de kandidaat met de EVC-procedure wil bereiken. De doelstelling van de kandidaat bepaalt de keuze voor de beoordelingsstandaard. Het is van belang om de doelstelling tijdens de intake zo specifiek mogelijk te formuleren en dit over te nemen in het ervaringscertificaat. Kortom, de doelstelling: 1. Beschrijft waar de kandidaat naartoe wil. 2. Geeft antwoord op de vraag: wat is de reden voor de EVC-procedure?. 3. Geeft richting aan de keuze voor een standaard (of combinatie van standaarden): uit de doelstelling kan de gekozen standaard worden afgeleid. 4. Is kort en bondig beschreven (enkele regels). 5. Is geschreven in de derde persoon. Tips: Het behalen van een diploma kan nooit een doel op zich zijn. Geef altijd aan wat de kandidaat met het diploma wil bereiken. Houd de doelstelling beknopt. Een uitgebreide beschrijving van de achtergrondsituatie van de kandidaat kunt u opnemen bij de kenschets. In sommige gevallen formuleert de kandidaat zijn eigen doelstelling. Bekijk deze kritisch en zorg ervoor dat deze voldoet aan de bovenstaande kortom -punten. 8 Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013
Format DOELSTELLING Doorlopend voorbeeld: De heer X is sinds 5 jaar werkzaam als Docent Opleiden en Oefenen bij brandweerkorps X. Daarvoor was hij 6 jaar werkzaam als professioneel Brandweer bij deze organisatie. De heer X heeft geen officiële opleiding gevolgd tot de functie van Docent. Om zijn positie bij zijn organisatie te verstevigen, wil hij de competenties die hij als Docent in de praktijk heeft opgedaan, laten erkennen in een ervaringscertificaat. Check: Beschrijft waar de kandidaat naartoe wil. Geeft antwoord op de vraag: wat is de reden voor de EVC-procedure?. Geeft richting aan de keuze voor een standaard (of combinatie van standaarden): uit de doelstelling kan de gekozen standaard worden afgeleid. Kort en bondig beschreven (enkele regels). Geschreven in de derde persoon. Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013 9
Toelichting CONCLUSIE & AANBEVELING Conclusie & aanbeveling Dit onderdeel bestaat uit twee delen, namelijk: a) Een woordelijke conclusie en aanbeveling b) Een schematisch overzicht van de erkende competenties a. Woordelijke conclusie en aanbeveling Hier geeft u aan welke kerntaken van de beoordelingsstandaard worden erkend. Wanneer niet alle kerntaken worden erkend, geeft u aan welke kerntaken de kandidaat nog dient te ontwikkelen. Beschrijf ook hóe de kandidaat dit kan doen. In de conclusie worden enkel uitspraken gedaan met betrekking tot de gekozen beoordelingsstandaard. Doe geen beloftes over eventuele verzilvering, maar slechts de aanbeveling om het ervaringscertificaat te overleggen bij een HR-manager of examencommissie van een opleidingsinstelling. Kortom, de woordelijke conclusie en aanbeveling: 1. Beschrijft de resultaten van de EVC-procedure. 2. Is gerelateerd aan/en beperkt zich tot de gekozen beoordelingsstandaard. 3. Beschrijft welke kerntaken van de beoordelingsstandaard nog ontwikkeld dienen te worden en hoe de kandidaat dit kan doen. 4. Verwijst naar titels van kerntaken en niet naar nummers. 5. Doet geen beloftes over eventuele verzilvering. Tips: Vermijd conclusies die niet in relatie staan tot de standaard. Tijdens de EVCprocedure ziet een assessor meer dan wat relevant is ten aanzien van de gekozen beoordelingsstandaard. Trap niet in de valkuil daar uitspraken over te doen. Houd de conclusie beknopt. Zorg ervoor dat de conclusie duidelijk maakt wat de kandidaat van de standaard beheerst. Wanneer de kandidaat de hele standaard heeft aangetoond, geef dat dan ook aan. Wanneer de kandidaat de hele standaard beheerst, doe dan verder geen ontwikkelingsaanbevelingen. Geef in de aanbeveling geen adviezen over een scholingstraject bij uw eigen organisatie (indien van toepassing). Denk bij de aanbeveling niet enkel aan een opleidingstraject, maar ook aan een ontwikkeltraject op de werkplek of uitbreiding van functietaken om kerntaken te ontwikkelen. 10 Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013
b. Schematisch overzicht van erkende competenties Dit schema geeft in één oogopslag weer welke kerntaken worden erkend, niet erkend of niet zijn beoordeeld. En op basis van welke instrumenten/bewijsstukken de erkenning heeft plaatsgevonden. U geeft hier ook aan welke beoordelingsstandaard is ingezet en wat de vindplaats is. Geef ook door wie de standaard erkend is als officiële branchestandaard. Format schematisch overzicht: <Vul in> De toegepaste landelijke standaard - Naam, niveau, versie, nummer (indien van toepassing) - Vindplaats van de standaard - Geef aan door wie de standaard erkend is Naam eenheid van beoordelen bv kerntaak 1 Et cetera Erkend/niet erkend/niet beoordeeld <Vul in> Toelichting: Kies hier voor Erkend/niet erkend/niet beoordeeld Instrumenten/ bewijsstukken <Vul in> Toelichting: Benoem hier welke instrumenten/bewijsstukken zijn gebruikt om tot erkenning over te gaan Kortom, het schematisch overzicht van erkende competenties: 1. Benoemt welke standaard is gebruikt bij de EVC-procedure. 2. Benoemt de vindplaats van de standaard. 3. Geeft aan dat de standaard wordt erkend door het ministerie van OCW. 4. Geeft per onderdeel van de standaard aan of deze is erkend, niet erkend of niet beoordeeld. 5. Geeft per kerntaak aan op basis van welke instrumenten/bewijzen de erkenning heeft plaatsgevonden. Tip: Beschrijf de ingezette instrumenten/bewijzen zo beknopt mogelijk, maar zorg er wel voor dat het voor de lezer duidelijk is wat er mee bedoeld wordt. Gebruik geen afkortingen of onbegrijpelijke documentnamen. Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013 11
Format CONCLUSIE & AANBEVELING a. Woordelijke conclusie & aanbeveling Doorlopend voorbeeld: De heer X beheerst alle kerntaken van het kwalificatieprofiel Docent. Hij kan zijn doelstelling realiseren door een verzoek in te dienen tot verzilvering van zijn ervaringscertificaat bij een examencommissie van een opleidingsinstelling. Check: Beschrijft de resultaten van de EVC-procedure. Is gerelateerd aan/en beperkt zich tot de gekozen beoordelingsstandaard. Beschrijft welke kerntaken van de beoordelingsstandaard nog ontwikkeld dienen te worden en hoe de kandidaat dit kan doen. Verwijst naar titels van kerntaken en niet naar nummers. Doet geen beloftes over eventuele verzilvering. b. Schematisch overzicht erkende competenties Doorlopend voorbeeld: De verworven competenties van de heer X zijn gemeten ten opzichte van het kwalificatieprofiel Docent, versie 23 juli 2009. Dit kwalificatieprofiel staat gelijk aan een Pedagogisch Didactische Aantekening op HBO-BA niveau. Deze standaard wordt erkend door de Stichting van de Arbeid en is op te vragen bij de Nederlandse Vereniging voor Brandzorg en Rampenbestrijding (www.nifv.nl). Naam Kerntaak Erkend/niet erkend/niet beoordeeld Instrumenten/ bewijsstukken Kerntaak 1: Didactisch handelen Beoordelingscriteria: 1. beschikt over actuele en relevante didactische en vakinhoudelijke kennis en past deze op de juiste wijze toe 2. is bekend met functie- en competentiegericht opleiden Erkend Referentiebrief collega (14 mei 2013), Beoordelingsformulier manager (19 december 2012), 2 beeldopnames van lessen (9 en 26 april 2013), assessment op de werkplek (30 mei 2013), 3 door de 12 Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013
3. toont aan zijn didactische bagage op creatieve wijze in te zetten, waarbij hij rekening houdt met verschillende achtergronden en leerstijlen 4. geeft onderwijs vorm op een manier die de deelnemers motiveert 5. communiceert mondeling en schriftelijk helder 6. draagt zorg voor goed contact met de deelnemers en een goed evenwicht tussen sturing en het geven van eigen verantwoordelijkheid 7. toont aan vakinhoudelijk en didactisch bij te blijven, hij kent hiervoor de wegen en manieren 8. evalueert zichzelf en vormt met behulp van de opgedane ervaringen nieuwe denkbeelden en of stelt deze bij. heer X geschreven lesplannen (15 augustus 2012, 7 november 2012, 4 februari 2013), criterium gericht interview (4 juni 2013), 12 evaluatieformulieren van cursisten (periode oktober 2012-april 2013), 5 door de heer X geschreven e-mails aan cursisten (november 2012), persoonlijk evaluatieschrift van de heer X (2008-heden), lidmaatschapsbewijs vakblad Brandveilig.com (23 januari 2009), door hem geschreven samenvatting cursus brandpreventietechnieken voor collega s (7 februari 2012), 360 graden feedbackformulier van een collega van de heer X (14 mei 2013) Et cetera <Vul in> <Vul in> Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013 13
VERANTWOORDING procedure en instrumenten De EVC-procedure en de toegepaste instrumenten In dit onderdeel beschrijft u uit welke stappen de EVC-procedure bestaat en welke beoordelingsinstrumenten zijn ingezet. Hierdoor kan de lezer stap voor stap volgen hoe de beoordeling tot stand is gekomen. Deze transparantie en navolgbaarheid geeft vertrouwen in de totstandkoming van het ervaringscertificaat. Stappen in de EVC-procedure Beschrijf hier alle (uitgevoerde) stappen van de intake tot en met het eindgesprek met de kandidaat. Wees volledig en benoem de stappen concreet zodat de lezer kan zien wat er in de procedure is gebeurd. Geef bij de stap beoordeling tussen haakjes aan welke beoordelingsinstrumenten zijn ingezet. Benoem deze instrumenten niet als losse stappen. Beoordelingsinstrumenten Geef aan welke bewijzen en instrumenten u heeft gebruikt om tot uw oordeel te komen. Benoem deze concreet en met datum (indien van toepassing). Beschrijf kort de verschillende bewijzen die onderdeel uitmaken van het portfolio. Geef ook een korte toelichting op de werkplekbeoordeling wanneer dit is ingezet. Kortom het onderdeel procedure en instrumenten: 1. Beschrijft de gevolgde EVC-procedure stap voor stap. 2. Beschrijft concreet de gebruikte beoordelingsinstrumenten (met datum), inclusief de gebruikte taal- en rekentoetsen (indien van toepassing). Tips: Het kan zijn dat bij uw EVC-aanbieder dit onderdeel van het format al is ingevuld op basis van een modelprocedure voor de beoordelingsstandaard. Omdat niet alle kandidaten vanzelfsprekend worden beoordeeld met dezelfde instrumenten, is het van belang dat u dit onderdeel controleert. Zo zorgt u ervoor dat de kandidaat-specifieke EVC-procedure staat beschreven. Zie erop toe dat er binnen uw organisatie een passende instrumentenmix wordt gebruikt voor de betreffende standaard. En dat er goede bewijsstukken worden verzameld die ook daadwerkelijk bewijzen dat de kandidaat bekwaam is. Zo zorgt u ervoor dat u als assessor en schrijver van het ervaringscertificaat juiste conclusies kunt trekken en een goede onderbouwing kunt schrijven. Het is goed als er zoveel mogelijk direct bewijs wordt verzameld (waarin te zien, horen of lezen is dat de kandidaat competent is). Een arbeidscontract of functiebeschrijving tonen bijvoorbeeld niet aan dat de kandidaat bekwaam is. 14 Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013
VERANTWOORDING procedure en instrumenten De EVC-procedure en de gehanteerde instrumenten In de EVC-procedure is een aantal stappen doorlopen: -... -... - Et cetera De assessor(en) heeft (hebben) de kandidaat beoordeeld door middel van een aantal instrumenten: -... [datum] -... [datum] - Et cetera De EVC-procedure en de gehanteerde instrumenten Doorlopend voorbeeld: In de EVC-procedure is een aantal stappen doorlopen: 1. Voorlichting en intake 2. (Onder begeleiding) opbouwen van het portfolio 3. Beoordeling (portfolio-assessment, assessment op de werkplek en criteriumgericht interview) 4. Opstellen van de EVC-rapportage 5. Bespreken van de EV- rapportage met de heer x De volgende beoordelingsinstrumenten zijn ingezet: Portfolio-assessment (22-09-2010). Het portfolio bevatte de volgende documenten: Referentiebrief collega (14 mei 2013), 3 Beoordelingsformulieren manager (21 december 2010, 15 december 2011, 19 december 2012), 2 beeldopnames van lessen (9 en 26 april 2013), 3 door de heer X geschreven lesplannen (15 augustus 2012, 7 november 2012, 4 februari 2013), 12 evaluatieformulieren van cursisten (periode oktober 2012-april 2013), 5 door de heer X geschreven e-mails aan cursisten (november 2012), persoonlijk evaluatieschrift van de heer X (2008-heden), lidmaatschapsbewijs vakblad Brandveilig.com (23 januari 2009), door hem geschreven samenvatting cursus brandpreventietechnieken voor collega s (7 februari 2012), 7 360 graden feedbackformulieren van zijn manager, 2 docentcollega s en 4 anderszins didactisch betrokkenen (mei 2013), 4 dossiers van door de heer X uitgevoerde competentiegerichte beoordelingen (periode september 2012-februari 2013), certificaten gevolgde cursussen voor docenten: Brandveiligheid en risicobeheersing (22 april 2009), certificaat Persoonlijke bescherming (9 februari 2010), leergang gevaarlijke stoffen (8 maart 2010), cursus virtueel oefenen (16 mei 2011), cursus competentiegericht opleiden en beoordelen (15 november 2011), Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013 15
cursus groepsdynamica (12 maart 2013), beeldopname van twee coachgesprekken (2 mei 2013). Assessment op de werkplek (30 mei 2013): tijdens het assessment is door assessor de heer A een trainingsochtend bijgewoond die de heer X verzorgde over risicobeheersing (9.00-12.30). Criterium gericht interview (4 juni 2013), afgenomen door twee assessoren, de heer X en de heer Y. 16 Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013
Toelichting VERANTWOORDING - onderbouwing Onderbouwing algemeen In de onderbouwing wordt per erkend kerntaak beschreven hoe de erkenning tot stand is gekomen. De onderbouwing dient concreet en illustratief te zijn en een goed beeld te schetsen van de bekwaamheden van de kandidaat. Onderbouwing per kerntaak Begin de onderbouwing van ieder kerntaak met de titel van het betreffende kerntaak en sluit steeds af met uw conclusie: de kandidaat beheerst dit kerntaak. De inhoudelijke onderbouwing van het ervaringscertificaat bestaat uit drie stappen: Stap 1: Start met een beschrijving van wat er door de kandidaat wordt aangetoond (welk onderdeel van de standaard). Doe dit zoveel mogelijk op het niveau van de prestatie- of gedragsindicatoren in de beoordelingsstandaard. Stap 2: Beschrijf vervolgens welke concrete bewijzen u heeft gebruikt om tot uw beoordeling te komen. Zorg ervoor dat het duidelijk is welke bewijzen er worden bedoeld. Verwijs bijvoorbeeld niet alleen naar het portfolio, maar geef aan om wélk bewijs uit het portfolio het hier gaat (bijvoorbeeld; uit een referentiebrief van de leidinggevende van datum xx, opgenomen in het portfolio, ). Stap 3: Licht tenslotte toe wát u in deze bewijzen heeft aangetroffen dat u overtuigd heeft van de bekwaamheden van de kandidaat. Waarom vindt u als assessor dat de kandidaat dit onderdeel beheerst? Geef hierbij concrete voorbeelden van wat u gezien/gehoord/gelezen heeft. Kortom, de onderbouwing van de standaard: 1. Bevat de onderdelen van de erkende standaard die de kandidaat beheerst (titels kerntaken en bijbehorende kerntaken). 2. Gaat uit van de prestatie-/gedragsindicatoren van de kerntaken uit de standaard. 3. Benoemt de concrete instrumenten/bewijzen waarmee deze indicatoren worden aangetoond. Zorg tevens voor een toelichting zodat het voor de lezer duidelijk is wat de bewijzen en instrumenten inhouden. 4. Beschrijft wat u in de bewijzen heeft aangetroffen dat u heeft overtuigd van de bekwaamheid van de kandidaat. Met concrete voorbeelden. 5. Bevat de conclusie: de kerntaak wordt beheerst. Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013 17
Tips (onderbouwing): Stel uzelf steeds de vraag Waar blijkt dat uit?. Gebruik zoveel mogelijk dat blijkt uit in de onderbouwing. Hierdoor dwingt u uzelf om te beargumenteren wat u in welk bewijs heeft aangetroffen en wat de deelnemer hiermee aantoont. Zorg ervoor dat uw onderbouwing het hele kerntaak afdekt. Ben volledig genoeg en beschrijf enkel wat relevant is in het kader van de standaard. Verwijs niet naar bijlagen, maar maak aannemelijk voor de lezer dat de kandidaat de kerntaken beheerst. Beschrijf wat er in de bewijzen staat dat u overtuigt van de bekwaamheden van de kandidaat. Wanneer u referenten gebruikt geef dan aan wat hun relatie is tot de kandidaat. De onderbouwing is een leesbaar verhaal en geen opsomming. Zorg ervoor dat de onderbouwing inzichtelijk, concreet en overtuigend is. Bekijk de schrijftips in bijlage 1. Deze bieden houvast bij het schrijven van een goed leesbaar ervaringscertificaat. 18 Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013
Format VERANTWOORDING - onderbouwing In de onderbouwing hieronder worden de 3 stappen als volgt aangeduid: 1. Rood/vet: het deel van de standaard dat onderbouwd wordt 2. Blauw/onderstreept: het bewijs 3. Groen/cursief: wat blijkt uit het bewijs Onderbouwing Doorlopend voorbeeld: Kerntaak 1: Didactisch handelen De heer X toont aan dat hij over actuele en relevante didactische en vakinhoudelijke kennis beschikt en deze juist toepast. Tevens toont hij aan bekend te zijn met functie- en competentiegericht opleiden. Als bewijs hiervoor is in het portfolio een referentiebrief opgenomen van de collega die de heer X heeft ingewerkt in de functie van Docent en regelmatig samen met hem opleidingen verzorgt (14 mei 2013). In de brief is te lezen dat de heer X zich verdiept in de didactische en vakinhoudelijke ontwikkelingen (waaronder functie- en competentiegericht opleiden) die de opleidingsafdeling van organisatie X beschikbaar stelt en deze principes goed weet in te zetten in zijn trainingen. Een ander bewijsdocument is het beoordelingsformulier van zijn manager (19 december 2012). Hierin schrijft zijn manager: De heer X houdt zich zorgvuldig op de hoogte van nieuwe kennis rondom trainen en opleiden en past nieuwe inzichten direct toe. Hij doet dit onder meer door alle opleidingen voor Docenten te volgen waarin docenten vakinhoudelijk en didactisch worden bijgeschoold. De heer X past zijn didactische bagage op creatieve wijze toe waarbij hij rekening houdt met de leerstijlen en achtergrond van zijn cursisten. Als bewijs zijn er twee beeldopnames in het portfolio opgenomen (9 en 26 april 2013). In beide opnames is te zien hoe de heer X een stuk training verzorgt over brandveiligheid aan brandweermannen in opleiding. Hij hanteert verschillende creatieve werkvormen (presentatie, videofragment en rollenspel), waarmee hij de cursisten op uiteenlopende manieren motiveert om te leren. Tijdens het assessment op de werkplek (30 mei 2013) geeft de heer X een les over persoonlijke bescherming. Hij laat de cursisten eerst praten over eigen ervaringen waarmee hij het onderwerp persoonlijk maakt en achterhaalt wat ze al weten. Daarna toont hij een video met informatie over persoonlijke bescherming, waarna de cursisten gaan oefenen met diverse beschermingstechnieken. Hij toont hiermee aan dat hij in staat is om een lesprogramma dynamisch en creatief op te zetten. Tijdens het criterium gericht interview (4 juni 2013) geeft hij een voorbeeld van hoe hij een training heeft ontwikkeld. Hij biedt eerst op diverse manieren de lesstof aan, onder meer door filmfragmenten, discussiegroepen en huiswerkopdrachten. Hij vertelt hoe hij de cursisten regelmatig vraagt om een onderdeel aan elkaar te presenteren, zodat zichtbaar is dat zij zich de stof eigen hebben gemaakt. Hij vertelt dat hij er altijd voor zorgt dat de cursisten voldoende inhoudelijke bagage hebben voordat ze zelf gaan oefenen met technieken. Hij geeft in het criterium gericht interview blijkt van kennis over de leerstijlen van Vermunt en Kolb en diverse andere onderwijsmodellen. Een andere Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013 19
bewijsvoering zijn de drie door hemzelf geschreven lesplannen die in het portfolio zijn opgenomen (15 augustus 2012, 7 november 2012, 4 februari 2013). Uit deze lesplannen blijkt dat de heer X zijn trainingen zorgvuldig opbouwt, waarbij hij uitgaat van wat de cursisten al weten. Hij heeft uiteenlopende werkvormen opgenomen in de lesplannen waarmee hij de cursisten op verschillende manieren aanspoort om te leren. De heer X weet zijn cursisten te motiveren door de manier waarop hij onderwijs vormgeeft. Hij communiceert helder, zowel schriftelijk als mondeling en draagt zorg voor een goed contact met de cursisten. Als bewijs zijn 12 evaluatieformulieren opgenomen van cursisten van 3 verschillende trainingen (periode oktober 2010- april 2013). In deze formulieren is te lezen dat de cursisten de heer X ervaren als een prettige trainer die dynamische werkvormen inzet om hen te motiveren en te stimuleren om te leren. De cursisten geven aan dat hij op een uitnodigende, duidelijke wijze communiceert en ervaren het contact met hem als plezierig. Meerdere cursisten geven aan dat ze het prettig vinden dat de heer X duidelijk stuurt in trainingen, maar zodra het kan de cursisten meer eigen verantwoordelijkheden geeft. Andere bewijsdocumenten zijn 5 e- mails waarin de heer X met zijn cursisten communiceert over de start van een training en tussentijdse huiswerkopdrachten (november 2012). Hieruit blijkt dat hij helder communiceert en de cursisten op een prettige en motiverende wijze aanspreekt. Zo vraagt hij in de email over de start van de training bijvoorbeeld aan de deelnemers om hun wensen en leervragen voor de training uit te spreken zodat hij het programma hierop kan afstemmen. In een van de emails over de tussentijdse huiswerkopdrachten is te lezen hoe hij de deelnemers complimenteert over hun inzet. In deze mail motiveert hij hen door te schrijven dat het niveau van de groep hoog is en hij ze wil vragen om de betreffende huiswerkopdracht op de e-learning omgeving te plaatsen zodat ze elkaar van feedback kunnen voorzien en van elkaar kunnen leren voorafgaand aan de volgende bijeenkomst. De heer X zorgt ervoor dat hij vakinhoudelijk en didactisch bijblijft. Tijdens het criterium gericht interview (4 juni 2013) vertelt hij over twee symposia rond competentiegericht onderwijs die hij de afgelopen jaren heeft bijgewoond. Hij licht aan de hand van de door hem ontwikkelde training brandveiligheid en risicobeheersing toe hoe hij in deze training kennis, vaardigheden en kenmerken van de persoon heeft gekoppeld zodat deelnemers op een dieper niveau leren. In zijn portfolio is een lidmaatschapsbewijs van vakblad Brandveilig.com opgenomen (23 januari 2009). Hieruit blijkt dat hij zich op de hoogte houdt van ontwikkelingen in zijn vakgebied. Een ander bewijsdocument is een door hem geschreven samenvatting van een cursus brandpreventietechnieken voor zijn collega s (7 februari 2012). Hieruit blijkt dat de heer X in staat is om de inhoud van de cursus te vertalen in een helder leesbaar document waarmee hij zijn collega s op de hoogte stelt van de nieuwste inzichten op het gebied van brandpreventie. De heer X evalueert zichzelf en vormt op basis van zijn ervaringen nieuwe denkbeelden of stelt oude denkbeelden bij. Als bewijs zijn in het portfolio kopieën opgenomen van een persoonlijk evaluatieschrift waarin de heer X trainingen (2008- heden). Hierin is te lezen hoe hij zowel zijn eigen aanpak als het lesprogramma evalueert en ideeën ter verbetering vastlegt. 7 mei 2013 beschrijft hij bijvoorbeeld hoe hij een les over de regelgeving met betrekking tot veilig stoken anders kan opbouwen zodat er meer dynamiek in het programma komt. Een ander bewijs is een 360 graden feedback formulier van een collega met wie de heer X regelmatig heeft samengewerkt in de 20 Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013
afgelopen 6 jaar (14 mei 2013). Zijn collega beschrijft dat de heer X na trainingsdagen altijd vraagt om feedback over zijn functioneren en openstaat voor tips ter verbetering. Tijdens het criterium gericht interview (4 juni 2013) vertelt de heer X dat hij de evaluatieformulieren van de cursisten na iedere trainingen zorgvuldig doorleest en hieruit verbeterpunten formuleert voor een volgende training. Als voorbeeld vertelt hij over de training Verkenner gevaarlijke stoffen, waar een aantal cursisten aangaf moeite te hebben met het zich eigen maken van informatie over de verschillende gevaarlijke stoffen. De heer X heeft toen het lesplan aangepast, zodat hier meer tijd aan werd besteed. De heer X beheerst de kerntaak Didactisch handelen volledig. Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013 21
Toelichting ONDERTEKENING Ondertekening EVC-aanbieder Voordat de EVC-aanbieder het ervaringscertificaat ondertekent, zijn er twee controles: 1 Inhoudelijke controle: de betrokken assessoren geven een inhoudelijk akkoord. Zij controleren of de rapportage overeenkomt met de beoordelingen (is de inhoud juist). 2 Taalkundige controle: een tweede lezer controleert het ervaringscertificaat. Deze tweede lezer let op: - Leesbaarheid - Typefouten - Lay-out - Officiële format - Aanwijzingen schrijfwijzer Vul bij akkoord de rapportage verder in Datum van ondertekening van het ervaringscertificaat. De naam van de verantwoordelijke van het EVC-bureau. De handtekening van de verantwoordelijke van het EVC-bureau. Ondertekening kandidaat De kandidaat leest en ondertekent het ervaringscertificaat. 22 Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013
Format ONDERTEKENING Ondertekening EVC-aanbieder Datum: Naam + handtekening verantwoordelijke:... Ondertekening kandidaat Handtekening kandidaat:.... Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013 23
Bijlage 1: Schrijftips Schrijftips: Gebruik geen afkortingen; zeker de heer en mevrouw moeten voluit geschreven worden. Schrijf het ervaringscertificaat in de neutrale derde persoon. Noem de kandidaat in de rapportage niet bij de voornaam en refereer niet naar de kandidaat. Op deze manier blijft de rapportage zakelijk en professioneel. Voorkom het gebruik van vaktermen en moeilijke woorden. De rapportage dient voor een breed publiek toegankelijk zijn. Leg vaktermen uit en gebruik zoveel mogelijk omschrijvingen of bekende synoniemen. Wees spaarzaam met herhalingen, deze zijn storend voor de lezer. Schrijf de rapportage in schrijftaal, niet in spreektaal. Schrijf zoveel mogelijk in eenvoudig Nederlands. Ook hoger opgeleiden vinden het prettig om eenvoudig en duidelijk beschreven rapportages te lezen. Schrijf de rapportage in correct Nederlands zonder type- en spellingfouten. Schrijf de rapportage zoveel mogelijk in de actieve vorm. Liever: De heer X toont tijdens de werkplekbeoordeling aan dat hij in staat is om, dan De heer X heeft tijdens de werkplekbeoordeling aangetoond dat hij in staat is om.. Voorkom bijvoeglijke naamwoorden met een subjectief oordeel: een enorme motivatie, 'een langdurige inspanning', 'een immense prestatie'. Wat enorm, langdurig of immens is, is subjectief. Houd de onderbouwing leesbaar door korte en lange zinnen af te wisselen. 24 Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013
Bijlage 2: Een overzicht van de criteria ( kortoms ) In de schrijfwijzer wordt per onderdeel een aantal kortoms gegeven die u helpen bij het schrijven van het ervaringscertificaat. Deze criteria worden hieronder nogmaals overzichtelijk op een rijtje gezet. GEGEVENS Gegevens kandidaat Vul hier de persoonsgegevens van de kandidaat in. Vermeld bij vrouwelijke kandidaten (ook) de meisjesnaam. Gegevens ervaringscertificaat Vul de datum van afgifte in. Vul het unieke nummer van het ervaringscertificaat in. Voor ieder doorlopen EVCtraject wordt een uniek nummer aan het ervaringscertificaat toegekend. Elk EVCbureau hanteert een eigen nummering. Gegevens EVC-aanbieder Vul hier de gegevens in van de EVC-aanbieder. Vul de namen in van de assessoren die de kandidaat hebben beoordeeld. KENSCHETS 1. Beschrijft relevante eerdere werkervaring. 2. Beschrijft hoelang de kandidaat deze functies of rollen heeft uitgevoerd. 3. Is kort en bondig beschreven. Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013 25
DOELSTELLING 1. Beschrijft waar de kandidaat naartoe wil. 2. Geeft antwoord op de vraag: wat is de reden voor de EVC-procedure?. 3. Geeft richting aan de keuze voor een standaard (of combinatie van standaarden): uit de doelstelling kan de gekozen standaard worden afgeleid. 4. Is kort en bondig beschreven (enkele regels). 5. Is geschreven in de derde persoon. CONCLUSIE & AANBEVELING, WOORDELIJK EN SCHEMATISCH De woordelijke conclusie en aanbeveling: 1. Beschrijft de resultaten van de EVC-procedure. 2. Is gerelateerd aan/en beperkt zich tot de gekozen beoordelingsstandaard. 3. Beschrijft welke kerntaken van de beoordelingsstandaard nog ontwikkeld dienen te worden en hoe de kandidaat dit kan doen. 4. Verwijst naar titels van kerntaken en niet naar nummers. 5. Doet geen beloftes over eventuele verzilvering. Het schematisch overzicht van erkende competenties: 1. Benoemt welke standaard is gebruikt bij de EVC-procedure. 2. Benoemt de vindplaats van de standaard. 3. Geeft aan dat de standaard wordt erkend door het ministerie van OCW. 4. Geeft per onderdeel van de standaard aan of deze is erkend, niet erkend of niet beoordeeld. 5. Geeft per kerntaak aan op basis van welke instrumenten/bewijzen de erkenning heeft plaatsgevonden. VERANTWOORDING procedure en instrumenten 1. Beschrijft de gevolgde EVC-procedure stap voor stap. 2. Beschrijft concreet de gebruikte beoordelingsinstrumenten (met datum), inclusief de gebruikte taal- en rekentoetsen (indien van toepassing). 26 Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013
VERANTWOORDING - onderbouwing 1. Bevat de onderdelen van de erkende standaard die de kandidaat beheerst (titels kerntaken en bijbehorende kerntaken). 2. Gaat uit van de prestatie-/gedragsindicatoren van de kerntaken uit de standaard. 3. Benoemt de concrete instrumenten/bewijzen waarmee deze indicatoren worden aangetoond. Zorg tevens voor een toelichting zodat het voor de lezer duidelijk is wat de bewijzen en instrumenten inhouden. 4. Beschrijft wat u in de bewijzen heeft aangetroffen dat u heeft overtuigd van de bekwaamheid van de kandidaat. Met concrete voorbeelden. 5. Bevat de conclusie: het kerntaak wordt beheerst. ONDERTEKENING Datum van ondertekening van het ervaringscertificaat. De naam van de verantwoordelijke van het EVC-bureau. De handtekening (verantwoordelijke van het EVC-bureau). Schrijfwijzer ervaringscertificaat Branches, versie 1.2, Oktober 2013 27