Typ teksttyp teksttyp tekst J. Wijsmuller Wethouder van Stadsontwikkeling, Wonen, Duurzaamheid en Cultuur 060 Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Aan de voorzitter van de Commissie Samenleving Datum 29 juni 2017 RIS297283 Contactpersoon M. Molewijk Dienst Onderwijs, Cultuur en Welzijn Afdeling Productgroep Cultuurbeleid Telefoonnummer 14070 E-mailadres marja.molewijk@denhaag.nl Onderwerp Voortgangsbericht cultuur juni 2017 Geachte voorzitter, Met dit voortgangsbericht informeer ik u over een aantal lopende zaken in de cultuurportefeuille. Achtereenvolgens komen aan de orde het Residentie Orkest, de visievorming OCC, de tegemoetkoming in de kosten in verband met de tijdelijke huisvesting, de afwikkeling van Toneelgroep De Appel, de stand van zaken bij theater De Vaillant en CultuurSchakel; voorts de aanpassing subsidieregeling Culturele Projecten, de update van de nota cultuureducatie en de popnota, en tot slot de voortgang op de afdoening van moties en toezeggingen. Residentie Orkest In het voortgangsbericht van januari jl. berichtte ik u over de financiële situatie van het Residentie Orkest. De verwachting was dat het orkest over 2016 een negatief exploitatieresultaat van - 374.174,- zou hebben. Wij kunnen u melden dat de interne financiële beheersing heeft geleid tot een negatief exploitatieresultaat van - 214.201,-. Dit is ten opzichte van de eerdere prognose een verbetering van 159.973,-. De verhoogde financiële controle die wordt uitgevoerd door de GAD blijft van kracht, de voorlopige resultaten geven vertrouwen in het herstelplan. Per 1 juli gaat het Residentie Orkest van een bestuur-directie model naar een Raad van Toezichtdirectie model. Dit model past beter bij de omvang en het type toezicht dat het Residentie Orkest nodig heeft. Per 1 juli treedt tevens een nieuwe voorzitter van de Raad van Toezicht aan. Aanpak visievorming OCC In het Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur 2017-2020 (RIS295007) adviseert de Commissie dat er een meer uitgewerkte visie moet komen ten aanzien van de (artistieke) invulling van het toekomstige OCC. Het bureau LawsonLuiten heeft de opdracht gekregen van de gemeente om de vier instellingen te begeleiden om een gezamenlijke visie te ontwikkelen. Hierin wordt de meerwaarde van deze unieke combinatie van instellingen voor de stad beschreven en wordt de onderlinge samenwerking naar een hoger plan getild. De visie, die in het najaar zal worden opgeleverd, is noodzakelijk voor de start van de sponsor- en fondsenwerving. Gemeente Den Haag Postbus 12600 T 14070 Spui 70 2500 DJ Den Haag www.denhaag.nl Den Haag
Tegemoetkoming in kosten in verband met tijdelijke huisvesting In 2013 heeft het vorige college aan het Residentie Orkest, het Nederlands Dans Theater en het Dansen Muziekcentrum Den Haag toegezegd om maximaal 100.000,- per instelling beschikbaar te stellen ter dekking van mogelijke extra kosten en/of inkomstenderving als gevolg van de tijdelijke huisvestingssituatie. Op grond daarvan zijn de toezeggingen geëffectueerd. Toneelgroep De Appel In vervolg op mijn brief van 25 oktober 2016 aan uw Commissie (BOW/2016.519, RIS295336) meld ik u ten aanzien van Toneelgroep De Appel het volgende. Met de vaststelling van de begroting 2017 en het Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur 2017-2020 op 4 november 2016 is het besluit van 28 juni 2016 om de subsidie aan De Appel per 2017 te beëindigen, bekrachtigd. In november en december 2016 hebben tussen de gemeente en De Appel diverse gesprekken en mailwisselingen plaatsgevonden om scenario s te verkennen op basis waarvan de gemeente mogelijk een rol zou kunnen spelen in het voorkomen van een faillissement en zo bij te dragen aan een zachte landing voor het personeel. Voor de liquidatie van de stichting heeft De Appel een berekening van de benodigde middelen die nodig zouden zijn voor de transitievergoedingen aan het personeel en overige afwikkelkosten aan mij voorgelegd. Overigens heeft de gemeente zich tegelijk ook steeds op het standpunt gesteld dat zij geen juridische verplichting heeft om hier aan mee te werken. De panden van het Appeltheater waren in eigendom van de Stichting Exploitatie Appeltheater (SEA). De SEA wilde de panden verkopen en was bereid een groot deel van de opbrengst aan te wenden voor de transitievergoedingen aan het personeel. Na taxatie van de panden op basis van een cultureel maatschappelijke invulling heeft de gemeente in december aan de SEA laten weten onder voorwaarden bereid te zijn de panden voor de taxatiewaarde over te nemen om daarmee een faillissement te voorkomen en een zachte landing mogelijk te maken. Tegelijkertijd heeft de SEA vanuit de markt een hoger bod ontvangen en besloten om de panden aan deze marktpartij te verkopen. Uiteindelijk heeft De Appel op advies van hun insolventieadvocaat gekozen voor een faillissement en de arbeidsovereenkomsten niet met gebruikmaking van de door het UWV op 30 november afgegeven ontslagvergunning op te zeggen. Dit heeft tot gevolg gehad dat er op 21 december 2016 surseance van betaling is aangevraagd door De Appel en op 29 december het faillissement is uitgesproken. De afwikkeling van de Stichting kwam daarmee in handen van de curator. De opbrengsten van de verkoop van de panden waren in een depot gestort en tussen de curator en SEA is een vaststellingsovereenkomst gesloten. Op basis daarvan is in april uit het depot aan het personeel een bedrag gelijk aan de transitievergoeding betaald. Naar aanleiding van het beëindigingsbesluit van 28 juni 2016 heeft Toneelgroep De Appel een bezwaar ingediend bij de gemeente. Dit bezwaar heeft de gemeente op 3 februari 2017 ongegrond verklaard. De curator heeft op 21 maart beroep bij de rechtbank ingediend tegen deze beslissing. Dit beroep heeft betrekking op de datum die de gemeente heeft aangehouden als aanvang voor de redelijke termijn van 6 maanden om af te bouwen en op de geboden termijn van 6 maanden. De zitting is eind augustus gepland. Stand van zaken theater De Vaillant In het voortgangsbericht van september 2016 heb ik u geïnformeerd over de financiële positie van theater De Vaillant. Uit de jaarrekening 2016 is gebleken dat theater De Vaillant over 2016 een negatief exploitatieresultaat heeft behaald van 47.129,-. Dat is lager dan het exploitatietekort in 2015 (van 74.845,-), maar laat zien dat er niet wordt ingelopen op het negatieve eigen vermogen. Deze bedroeg op 31 december 2016 129.010,- negatief. In een gesprek met de directeur en het bestuur van de stichting heb ik laten weten balanssteun te willen verlenen. Ik heb de GAD verzocht de financiële positie van De Vaillant door te lichten en een advies uit te brengen over wat de omvang van balanssteun zou moeten zijn. 2/5
Inmiddels zijn de werkzaamheden aan de riolering in het pand van theater De Vaillant van start gegaan. Het theater zal gesloten zijn tot 1 september dit jaar. In de tussentijd is het theater aanwezig bij verschillende activiteiten met de zogenaamde beatmobiel, om op deze wijze zichtbaar te blijven in de stad. Vanaf zaterdag 2 september is het theater weer geopend. CultuurSchakel Inzet gereserveerde middelen voor verhoging van de Subsidieregeling Haagse Amateurkunst In het Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur 2017 2020 Ruimte voor de spelende mens is in het besluit voor CultuurSchakel 100.000,- gereserveerd voor de verhoging van de subsidieregeling Haagse Amateurkunst met als doel niet-westerse groepen en mengvormen van kunstuitingen beter te bedienen. CultuurSchakel heeft een voorstel voor de inzet van de middelen. Er zal een pilot gestart worden voor de periode tot en met december 2018. Gedurende de pilot wordt een Adviseur subsidies aangesteld bij CultuurSchakel. Deze verzamelt een groep scouts om zich heen, die als vrijwilliger actief zijn in de stadsdelen en hun wortels in verschillende groepen van de Haagse samenleving hebben. Zij zijn de ogen en oren in de wijken en subculturen, ze lokaliseren nieuwe culturele initiatieven, wijzen individuen en culturele organisaties op de mogelijkheden van subsidie en koppelen deze personen aan de Adviseur. De Adviseur jaagt het aanvragen van subsidies aan door het organiseren van informatiebijeenkomsten en het geven van informatie bij bestaande activiteiten. Er wordt een snelloket (werktitel) ingesteld. Dit loket is bedoeld voor aanvragers die niet eerder met CultuurSchakel in aanraking zijn geweest of voor nieuwe initiatieven van een groepje van minstens drie personen, waarbij er (nog) geen sprake is van een stichting of vereniging. Met het snelloket worden subsidies in een vereenvoudigde en versnelde procedure behandeld. Ik ben zeer positief over het voorstel dat praktisch van opzet is en zo veel mogelijk inzet op het bereiken van zo veel mogelijk nieuwe groepen. Ik heb daarom ingestemd met het voorstel. Voordat de pilot in gaat voert CultuurSchakel een nulmeting uit om zicht te krijgen op de initiatieven en organisaties waar CultuurSchakel tot op heden contact mee heeft of subsidie aan verleent. Ten opzichte van de nulmeting heeft de pilot als doel om minimaal 10% nieuwe initiatieven en organisaties te bereiken. In het najaar van 2018 vindt de evaluatie van de pilot plaats en wordt een voorstel gedaan voor de inzet van de middelen in 2019 en 2020. Ik zal uw raad in de voortgangsberichten op de hoogte houden van de ontwikkelingen van de pilot, zal u informeren over de uitkomsten van de evaluatie en het voorstel voor de inzet van de middelen vanaf 2019. De digitale culturele kaart CultuurSchakel heeft onder andere als taak om het vrijetijdsaanbod inzichtelijk te maken. In 2016 is de digitale culturele kaart, www.culturelekaartdenhaag.nl, van Den Haag gelanceerd. De kaart geeft een overzicht van alle kunst & cultuuraanbieders in de acht Haagse stadsdelen en biedt ook de mogelijkheid om in de omgeving van een school aanbieders te zoeken. Dit sluit aan op de wens in de nieuwe nota cultuureducatie om binnen- en buitenschools aanbod beter op elkaar aan te laten sluiten. Inmiddels staan er bijna 850 culturele aanbieders op de digitale kaart. Om deze kaart onder de aandacht te brengen zijn 5.000 postkaarten gedrukt en verspreid tijdens diverse festivals, zoals het Schilderswijksfestival, het Haags UITfestival en het Ooievaarsfestival en diverse netwerkbijeenkomsten. In samenwerking met de Ooievaarspas heeft CultuurSchakel het initiatief genomen om ook op papier per stadsdeel de cultuuraanbieders inzichtelijk te maken waar men met de Ooievaarspas naartoe kan. Er zijn er per stadsdeel 500 papieren kaarten gedrukt. Deze zijn verspreid onder burgers en partnerorganisaties in cultuur en welzijn. 3/5
Aanpassing subsidieregeling Culturele Projecten Het college zal voor het zomerreces een besluit nemen over de aanpassing van de subsidieregeling Culturele Projecten. In het verlengde hiervan ontvangt uw raad een voorstel voor afdoening van de motie Stimuleren interdisciplinaire kunst (RIS295547) Update nota cultuureducatie De nieuwe nota cultuureducatie zal eveneens voor het zomerreces na vaststelling door het college aan uw raad worden aangeboden. In het verlengde hiervan ontvangt uw raad een voorstel voor afdoening van de motie Muziekles voor arme kinderen (RIS 295476). Update popnota De Popnota 2017 zal na de vaststelling door het college na de zomer aan uw raad worden aangeboden. In de nota wordt onder meer ingegaan op de positie van 3voor12 Den Haag. Voortgang overige moties en toezeggingen Naast de in dit voortgangsbericht eerder genoemde moties die in de raadsvergadering op 4 november 2016 over het Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur 2017-2020 zijn ingediend, hierbij een voortgang op de afdoening van de nog openstaande moties en toezeggingen. RockArt (RIS295483) Uw raad zal separaat aan dit voortgangsbericht worden geïnformeerd over de stand van zaken met betrekking tot het de verhuizing van museum RockArt naar Den Haag. The Naked (RIS 295548) Inmiddels heeft uw raad een voorstel (RIS295548 BOW/2016.603) voor afdoening van deze motie ontvangen. Begeleiding professionalisering cultuurinstellingen (RIS295551) Inmiddels heeft uw raad een voorstel (RIS295551 BOW/2016.609) voor afdoening van deze motie ontvangen. Bijdrage culturele sector aan werkgelegenheid en prestaties inzet op makersklimaat In mijn vorige bericht ging ik in op uw vraag om de bijdrage van de cultuursector aan de stedelijke werkgelegenheid in kaart te brengen. Ik gaf daarbij aan dat dit een omvangrijk onderzoek vergt waarbij niet alleen de directe werkgelegenheid (banen bij culturele instellingen), maar ook de indirecte werkgelegenheid (bijvoorbeeld banen bij toeleveranciers) en de positieve effecten van de culturele sector op het toerisme en het vestigingsklimaat moeten worden onderzocht. Het gaat hierbij om een onderzoek naar het effect van de culturele sector op de economie (outcome), waar de gemeente zich in het verleden vooral beperkte tot het meten van het aantal voorstellingen, tentoonstellingen en educatieactiviteiten, alsmede het aantal mensen dat hiermee werd bereikt (output). Dit onderzoek zal naar verwachting dit najaar plaatsvinden. In uw commissie stelde u ook een vraag over de inzet op het makersklimaat. De prestaties van de inzet op makersklimaat wil ik laten monitoren gedurende de looptijd van deze kunstenplan-periode omdat de effecten van de geoormerkte investeringen op makersklimaat pas gedurende de komende jaren zichtbaar zullen worden. De outcome, de effecten van het beleid kunnen zo ook input leveren voor het volgende beleidskader. Ik zal u in mijn voortgangsberichten informeren over beide onderwerpen. 4/5
Rijksontwikkelingen voor een nieuw bestel 2021-2024 en regioverkenning cultuur In het kader van de bewegingen bij het Rijk en de Raad voor Cultuur om steden en stedelijke regio s meer centraal te stellen in het toekomstig landelijk cultuurbestel vanaf 2021 vinden op dit moment diverse overleggen en onderzoeken plaats. Deze moeten over ongeveer twee jaar leiden tot de uitgangspuntenbrief van de minister/staatssecretaris voor de periode vanaf 2021. In het kader van dit proces heeft de minister afgelopen januari een adviesaanvraag voor een verkenning naar de Raad voor Cultuur gestuurd. De verkenning is gericht op een toekomstbestendig cultuurbeleid dat rekening houdt met veranderende voorkeuren van het publiek en nieuwe werkwijzen in de cultuursector. De afstemming tussen rijk, provincies en gemeenten is daarbij een belangrijk uitgangspunt. Daarnaast is de Raad om sectoradviezen gevraagd, waarin per sector trends en ontwikkelingen worden geduid. Deze verkenning en de sectoradviezen worden verwacht in oktober a.s. Voorts is het ministerie een werkgroep gestart waarin ambtelijke vertegenwoordigers van de G9, de VNG en het IPO zitting hebben; regelmatig vindt terugkoppeling plaats aan alle G9 vertegenwoordigers. En tot slot wordt in opdracht van het ministerie door Regioplan een studie verricht naar het belang van cultuur voor de economie (na de zomer verwacht). Om optimaal mee te kunnen gaan in en aan te sluiten op deze ontwikkelingen met betrekking tot een mogelijk sterkere rol van steden en regio s in het cultuurbeleid c.q. het cultuurbestel heb ik samen met mijn collega wethouder Pex Langenberg uit Rotterdam een opdracht gegeven aan Jan Hoekema, voormalig burgemeester van Wassenaar, om een verkenning uit te voeren naar het culturele profiel en de samenwerkingsmogelijkheden in de Zuidvleugel van de Randstad. Jan Hoekema heeft twee verkennende gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers van de zeven grotere gemeenten (Leiden, Zoetermeer, Delft, Dordrecht, Westland, Rotterdam en Den Haag). De focus van deze verkenning ligt op hoe de regio cultureel sterker te maken en op cultuureducatie. Deze verkenning zal voor de zomer worden afgerond. Ik zal uw raad in een volgend voortgangsbericht informeren over de ontwikkelingen. Met vriendelijke groet, Joris Wijsmuller 5/5