PERSBERICHT 2 maart 2017 Te weinig jongeren om vergrijzende verpleegkundigen te vervangen Hasselt De afgelopen vijf jaren steeg het aantal verpleegkundigen ouder dan 50 in Limburg met 42%. Daartegenover staat een toename van het aantal jongere verpleegkundigen (< 30 jaar) met 17%. Gezien de te lage instroom van nieuwe arbeidskrachten is de vervanging van de verpleegkundigen die in de komende jaren op pensioen gaan erg problematisch. Gedeputeerde van Economie en voorzitter van POM Limburg Erik Gerits: Bovendien wordt het probleem in Limburg nog verscherpt door het feit dat de vergrijzing in onze provincie in de komende jaren veel sneller toeneemt dan in Vlaanderen, waardoor er een bijkomende nood aan zorg ontstaat. De Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij POM Limburg onderneemt al verschillende jaren acties voor de promotie van zorgopleidingen en zorgberoepen. Voorzitter POM Limburg, gedeputeerde Erik Gerits: Mede dankzij deze acties is het aantal verpleegkundigen jonger dan 30 jaar de afgelopen vijf jaren met 17% gestegen. Een forse toename, maar onvoldoende om het sterk toenemend aantal verpleegkundigen ouder dan 50 jaar, die straks de arbeidsmarkt verlaten, te vervangen. Onder impuls van de POM en met middelen uit het SALK hebben verschillende zorgorganisaties daarom nieuwe arbeidsformules en organisatieontwikkelingen uitgetest. Het doel is om via innovatieve arbeidsorganisatie het werk voor de zorgverlener ook in de toekomst werkbaar te houden en om de kwalitatieve zorgverlening in Limburg te waarborgen. Voortrekkersrol voor Limburg In totaal werden 12 cases uitgewerkt. De resultaten van deze kleinschalige projecten worden vandaag (2 maart) tijdens een massaal bijgewoond event in het provinciehuis gedeeld met andere Limburgse zorgorganisaties. De efficiëntiewinsten die gepaard gaan met innovatieve arbeidsorganisatie moeten hen motiveren om deze principes ook binnen hun eigen organisatie toe te passen. Zo positioneert Limburg zich als voortrekker op het vlak van innovatieve arbeidsorganisatie in de zorgsector, aldus gedeputeerde Erik Gerits. Einde persbericht
Nota voor de redactie: een mooi voorbeeld van een case rond innovatieve arbeidsorganisatie is uitgevoerd bij Familiehulp. Meer info over de case en de concrete resultaten kunnen opgevraagd worden bij dhr. Dirk Van Laethem (gsm 0476 42 06 00), die graag bereid is tot een interview. Dhr. Van Laethem is provinciaal directeur bij Familiehulp Limburg, Vlaams-Brabant en Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Bijlages: 1. Doel event en kadering project Innovatieve arbeidsorganisaties in de zorg 2. Programma event 2 maart 2017 Meer info en contact: POM Limburg POM Limburg Joeri Luyten Jan Huysman Communicatieverantwoordelijke Projectmanager Zorgeconomie Tel. 011 300 245 Tel. 011 300 241 joeri.luyten@pomlimburg.be jan.huysman@pomlimburg.be www.pomlimburg.be
Bijlage 1: Doel event en kadering project Innovatieve arbeidsorganisaties in de zorg Doel event: Inspireren van organisaties door deze baanbrekende Limburgse projecten. Organisaties laten kennis maken met de trend rond het innovatief organiseren en vervolgens hen op deze manier stimuleren om hier zelf mee aan de slag te gaan. Kadering: Het project innovatieve arbeidsorganisatie (IAO) bevat 12 cases van Limburgse zorg- en welzijnsorganisaties. Dit project geeft uitvoering aan het SALK (Strategisch Actieplan Limburg in het Kwadraat) uitvoeringsplan. Via kleinschalige projecten worden nieuwe ontwerpen van arbeidsformules en organisatieontwikkeling uitgetest. Projecten inzake innovatieve arbeidsorganisatie zijn een voorbeeld hiervan. De doelstellingen van het project zijn: Het omzetten van de theorie, die uit de pilootcases van het project IHRAZ (Innovatie in HR en arbeidsorganisatie) naar voren is gekomen, in de praktijk; De ontwerpideeën, die ontstaan zijn uit eerdere acties (praktijklabo s, masterclasses), verder uitwerken en vormgeven; De pilootcases kenbaar maken naar anderen, met als doel meer zorginstellingen aan de slag te laten gaan met IAO; Limburg positioneren als pionier op het vlak van innovatieve arbeidsorganisatie in de zorgsector. Het project is opgedeeld in 2 delen, namelijk het deelproject ZIRKO (Woonzorgcentra en Familiehulp) en een tweede deelproject blauwdrukken (Psychiatrische Gezondheidszorg). Blauwdrukken Noolim (Oost-Limburg): Netwerk voor Geestelijke gezondheidszorg bestaande uit verschillende organisaties van Geestelijke gezondheidszorg. Streeft ernaar zorg voor volwassen psychiatrische patiënten meer in de thuissituatie aan te bieden. Binnen dit netwerk is er soms sprake van rolonduidelijkheid. Via de principes van IAO een blauwdruk is gezocht naar de gewenste netwerkstructuur om zo vorm te geven aan een nieuwe innovatieve netwerkorganisatie. De vraag van de patiënt staat centraal. Reling (West-Limburg): Reling is net zoals Noolim een netwerk voor geestelijke gezondheidszorg bestaande uit verschillende organisaties van geestelijke gezondheidszorg. De doelstellingen van dit IAO traject zijn gelijkaardig aan de doelstellingen van Noolim.
Zirko Opzc Rekem (Rekem): Psychiatrisch ziekenhuis dat recent met enkele veranderingen geconfronteerd werd. Deze veranderingen zijn bekeken vanuit het licht van de IAO praktijken. Ook de organisatiecultuur moet worden bekeken. OPZC Rekem wenst een blauwdruk te bekomen van de gewenste organisatiestructuur. Asster (Sint-Truiden): Asster is een psychiatrisch ziekenhuis. De case die zij hebben uitgevoerd legt de focus op leidinggeven in zelfsturende teams via de principes van IAO. Ook het netwerkgebeuren is in deze case geïntegreerd. WZC Beversthuis en WZC Kimpenhof: Vzw Sint-Barbara nam met twee van haar woonzorgcentra, Beversthuis en Kimpenhof, deel aan een lerend netwerk van Flanders Synergy en POM Limburg, om naar een andere manier van organiseren en werken te gaan. De aanleiding hiervoor was de verhuis naar een nieuwbouw. Beide WZC willen kwaliteitszorg organiseren met de klemtoon op een individuele benadering en het in stand houden van maximale autonomie. Multidisciplinaire teams staan hier rond de bewoner en zijn verantwoordelijk. Deze zelfregelende teams krijgen meer vrijheid om hun werk te organiseren: de dagindeling bepalen, uurroosters en vakantieregeling plannen, elkaar helpen bij de basistaken,... Hierbij staat de bewoner steeds centraal. WZC Sint-Jozef: WZC Sint-Jozef in Neerpelt biedt woongelegenheid en zorg aan 143 bewoners aan, alsook 10 bewoners in kortverblijf. Tien jaar geleden al formuleerden de medewerkers van het WZC samen de kern van goede zorg, waaruit een sterke gemeenschappelijke visie voortkwam. Dit was het startpunt van een innovatief traject naar zelfsturing. WZC Sint-Jozef kiest voor kleinschalig wonen in eenheden van 14 tot 16 bewoners. Rondom de bewoners staat een gemengd team van logistieke medewerkers, onderhoudsmedewerkers, animatrice/ergotherapeut, zorgkundigen en verpleegkundigen Elk van de tien afdelingen heeft een eigen keuken waar een deel van het maaltijdgebeuren vorm krijgt. Bewoners wonen en leven hier in een huiselijke sfeer, de visie van Sint-Jozef is dan ook een (t)huis met een ziel.
Bijlage 2: Programma event 2 maart 2017 SALK-event: Innovatieve Arbeidsorganisatie in de zorg Donderdag 2 maart 2017 Provinciehuis Boudewijnzaal Programma 13u00 13u30 13u30 13u45 13u45 14u15 Onthaal Verwelkoming door Regine Van Ackere - Raadgever Gezondheidszorg, Kabinet van Vlaams Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Jo Vandeurzen Zorgintegratie of geïntegreerde zorg? Een zoektocht naar (Limburgse) innovatoren. Presentatie door Prof. Dr. Geert Van Hootegem, KU Leuven 14u15 15u15 Parallelle workshops I: Keuze 1 Leidinggeven aan teams in de zorg Keuze 2 Organisatiekanteling én het invoeren van zorgteams 15u15 15u45 15u45 16u45 16u45 17u15 17u30 17u45 Pauze Parallelle workshops II: Keuze 1 Stappenplan IAO: hoe innovatieve arbeidsorganisatie introduceren in de zorg? Keuze 2 Zorgintegratie: netwerkvorming en samenwerking tussen zorgorganisaties Plenaire sessie: de blik voorwaarts, toekomstverkenning van verdere stappen in zorginnovatie Slotwoord door Lon Holtzer - Vlaams Zorgambassadeur Receptie