Lokaal woonoverleg Basiscursus lokaal woonbeleid Wonen-Vlaanderen Hilde Luyts 3 mei 2016
Presentatie Lokaal woonoverleg 1. Basics: het wie-wat-wanneer-waarom van een lokaal woonoverleg 2. Regelgeving met link naar lokaal woonoverleg 3. Kansen en uitdagingen voor de lokale regierol
Lokaal woonoverleg 1. Basics
1 Basics Doel? Coördinatie van het lokaal woonbeleid via regisseursrol Wat? Overleg op initiatief van de gemeente Met de lokale woonactoren Op regelmatige basis
1 Basics Crew? regisseur = gemeente burgemeester, schepen, huisvestingsambtenaar, stedenbouwkundig ambtenaar hoofdrollen = bevoorrechte partners vanuit sociale woonorganisaties en welzijn OCMW, sociale huisvestingsmaatschappijen, sociaal verhuurkantoor bijrollen = zowel interne als externe actoren, zowel overheden als privé welzijnsvoorzieningen, huurdersbond, CAW, eigenaarssyndicaat, immo, politieke fracties, gastrol: Wonen-Vlaanderen
1 Basics Meerwaarde betere beleidssturing en versterking bestuurskracht (BBC) : integraal beleid afstemming van kruisverbanden in de acties en het instrumentarium pro-actief beleid en preventie grotere efficiëntie en effectiviteit creëren van draagvlak via overleg en samenwerking betere dienstverlening aan burger
1 Basics Evenwichtsoefening Spanningsveld tussen ontwikkeling en uitvoering van een lokaal woonbeleid Denktank + klankbordgroep Resultaatgericht
1 Basics Verschillende tijdssporen: Continu Procesmatig werken aan vorming en uitvoering van woonbeleidsvisie Periodiek Evaluatie en bijsturing Ad hoc Reageren op lokale situaties Verplicht beslissen en adviseren i.f.v. regelgeving
1 Basics Basisvoorwaarde: politiek engagement Wil om woonbeleid vorm te geven Wil om kennis en deskundigheid i.v.m. lokale situatie op te bouwen Rekening houden met adviezen van woonoverleg Personeel en financiële middelen voorzien
1 Basics Basisvoorwaarde: organisatorisch engagement Agendapunten concreet en resultaatgericht Afspraken opvolgen en evalueren Relevante actoren betrekken Informatiedoorstroming en communicatie Beleidsrelevante documentatie Link tussen gemeentelijk woonplan en acties bewaken Overleg levendig houden
1 Basics Hoe het begon rond 2009 Voordien: lokaal woonoverleg was marginaal verschijnsel, vaak ad hoc en met een beperkte of wisselende samenstelling (Opstart) woonoverleg n.a.v. ad hoc opdrachten < regelgeving Advies UP 2010 Advies BSO Sociale koopwoningen en kavels Lokale toewijzingsreglementen
1 Basics Huidige legislaturen? Volwaardig instrument BBC Beleidssturing Gestructureerde agenda Regelmaat: min. 2/jaar
1 Basics Buitendiensten van Wonen-Vlaanderen als gastrol in lokaal woonoverleg: Toelichting en info i.v.m. regelgeving Procesbegeleiding i.v.m. instrumentarium Verspreiden van goede voorbeelden en contacten Go-between tussen gemeente en andere actoren Adviseur programmatie sociale woningbouwprojecten (Procedurebesluit)
Lokaal woonoverleg 2. In regelgeving
2 Regelgeving: LWO verplicht VWC artikel 28 2 Decretale basis Gemeente draagt zorg voor onderlinge afstemming van woonprojecten en verrichtingen van de sociale woonorganisaties, het OCMW of gemeente zelf Gemeente ziet erop toe dat sociale woonorganisaties zoveel mogelijk onderling overleg plegen Gemeente kan de sociale woonorganisaties en het OCMW voor overleg samenroepen. Die zijn verplicht om in te gaan op vraag gemeente.
2 Regelgeving: LWO verplicht BVR intergemeentelijke projecten 5 verplichte opdrachten * ontwikkelen van een woonbeleidsvisie faciliteren of uitbreiden van lokaal woonoverleg aanbieden van gestructureerde basisinformatie i.v.m. wonen verbetering van de woningkwaliteit nemen van initiatieven kaderend in een grond- en pandenbeleid
2 Regelgeving: LWO verplicht DGPB art 4.1.5 en 4.1.6 Bindend objectief sociale koopwoningen en * kavels, tijdshorizon 2020 Opmaak van advies aan gemeenteraad, rekening houdend met argumenten vanuit lokaal woonoverleg, gebaseerd op: sociale woonbehoefte sociale contextfactoren bestaande en geplande ruimtelijke structuur
2 Regelgeving: LWO verplicht DGPB art 4.1.7 Gemeentelijk actieprogramma Door de gemeenteraad, op voorstel van het lokaal woonoverleg Op basis van gegevens uit register onbebouwde percelen: eigendommen van Vlaamse besturen (en Vlaamse semipublieke rechtspersonen) bindend sociaal objectief, eventueel sociaal woonbeleidsconvenant beleidsopties wonen, ruimtelijke ordening, welzijn
2 Regelgeving: LWO verplicht Sociaal huurbesluit art 26 1 Lokaal toewijzingsreglement Bijsturing van standaardreglementen shm s en svk s, op maat van lokale accenten lokale binding doelgroepen leefbaarheid Voor alle sociale huurwoningen binnen de gemeente of deel
2 Regelgeving: LWO verplicht Sociaal huurbesluit art 26 1 Lokaal toewijzingsreglement Procedure opmaak: wordt door gemeente vastgelegd De gemeente betrekt in het totstandkomingsproces de verhuurders en de relevante lokale huisvestings- en welzijnsactoren en organiseert overleg Advies van de verhuurders en de relevante lokale huisvestings- en welzijnsactoren Vereenvoudigde dossiersamenstelling mogelijk voor doelgroep ouderen
2 Regelgeving: LWO verplicht Procedurebesluit, artikel 10 Fase 1 - Beleidstoets Aanmelding Doorlopend door initiatiefnemers Projectportaal LWO Sociale woonprojecten Woonprojecten met sociaal karakter Project m.b.t. bescheiden woonaanbod door SHM s Advies Wonen-Vlaanderen
2 Regelgeving: LWO verplicht Procedurebesluit, artikel 10 Per project minimaal bespreken: * Locatie, initiatiefnemer, welke verrichting Aantal huur- en/of koopwoningen, kavels Huur- en/of koopwoningen Eengezinswoning, duo woning, appartement Woningtype (aantal slaapkamers voor X personen)
2 Regelgeving: LWO verplicht Procedurebesluit, artikel 10 Per project minimaal bespreken (vervolg): Aanleg of aanpassing wooninfrastructuur? Stedenbouwkundige studie nodig? Voornemen zelf optreden als opdrachtgever Overdragen wooninfrastructuur en grond aan gemeente Oprichting gemeenschapsvoorziening nodig? Verhouding lokale woonbehoeften en wachtlijsten Verhouding BSO Projectfiche
2 Regelgeving: LWO verplicht Procedurebesluit, artikel 10 Minimaal te bespreken projecten: * Nieuwbouwprojecten (sociaal/bescheiden) Grote renovatieprojecten (met verhuizing!) Renovatieplanning Verkavelingsprojecten met infrastructuuraanleg
2 Regelgeving: LWO verplicht Procedurebesluit, artikel 10 Vrijstelling bespreking * Achteraf mededelen Verwerving Renovaties, verbeteringen- en aanpassingswerken Combi verwerving en reno/verbetering/aanpassing Niet-residentiële ruimten Vooraf meedelen Strategische verkopen Investeringen eigen middelen Uitvoering renovatieplanning
2 Regelgeving: LWO verplicht Procedurebesluit, artikel 10 Opladen verslag LWO op projectportaal Projectportaal http://projectportaal.vmsw.be Registreren Opladen verslag binnen 14 dagen
2 Regelgeving: LWO verplicht Procedurebesluit, artikel 10 Praktisch Eén login/gemeente IGS maak afspraken Contact VMSW Algemeen: 02 505 45 45 of info@vmsw.be Aanmeldingen: 02 505 44 06 of aanmeldingen@vmsw.be
2 Regelgeving: LWO verplicht Procedurebesluit, artikel 10 Opgeladen en dan? Advies Wonen-Vlaanderen Deadline: Op LWO of max 21 dagen na opladen verslag
2 Regelgeving: LWO verplicht BVR Woonwagenterreinen art.3 Bij subsidiëringsaanvraag voor inplanting of uitbreiding van een woonwagenterrein: Speelt in op lokale behoeften? Hoe inspraak van woonwagenbewoners waarborgen?
2 Regelgeving: LWO aangewezen Monitoringbesluit Voortgangstoets * Opvolging realisatie BSO Opmaak plan van aanpak
2 Regelgeving: LWO aangewezen Sociaal woonbeleidsconvenant Sociaal woonbeleidsconvenant (DGPB art 4.1.4) Overeenkomst tussen gemeente (realisatie van bijkomende sociale huurwoningen) en Vlaams Gewest (financiering) Bemiddeling door VMSW
2 Regelgeving: LWO aangewezen DGPB art 4.2.2, 1 Gemeentelijke verordening bescheiden wonen Goedgekeurd door de gemeenteraad Max. oppervlakte en bouwvolume van bescheiden woningen en kavels verder beperken Normering van op te leggen bescheiden last in verschillende verkavelings- en bouwprojecten Indien geen gemeentelijke verordening en objectief nog niet bereikt: normen art 4.2.1
2 Regelgeving: LWO aangewezen DGPB art 4.2.10 2 Gemeentelijk reglement bescheiden wonen Vastgesteld door de gemeenteraad Vastleggen van percentages van diverse typologieën van kavels en woningen Vastleggen van aanvullende toewijzingsregels bij toewijzing van bescheiden huur- of koopwoningen die door shm gerealiseerd werden
2 Regelgeving: LWO aangewezen DGPB art 3.2.17-3.2.29 Leegstandsreglement 01/01/2010: gemeentelijk leegstandsregister (voorheen Vlaams) Criteria voor opname in register Recht van voorkoop t.b.v. sociale woningbouw Leegstandsheffing Facultatief Activerend
2 Regelgeving: LWO aangewezen DGPB art 3.2.23 en 4.2.8 Leegstandsheffing: aanwenden ten bate van de operationalisering van het gemeentelijk woonbeleid Afkoop van bescheiden last (mits toestemming van de vergunningverlener): aanwenden ten bate van gemeentelijk sociaal of bescheiden woonaanbod BBC!
2 Regelgeving: LWO aangewezen VWC art 85-89 Bijzondere gebieden Statistische sectoren waar recht van voorkoop geldt voor sociale woonactoren Goed te keuren door minister op gemotiveerd voorstel van gemeente Verbetering van de woonkwaliteit Verhoging van het sociaal woonaanbod
Lokaal woonoverleg 3. Kansen en uitdagingen voor lokaal beleid
3 Kansen en uitdagingen Integraal beleid : Kruisverbanden leggen
3 Kansen en uitdagingen Woningkwaliteit Leegstand Verwaarlozing Ongeschikt/onbewoonbaar/overbewoond Samenwerken met SVK Recht van voorkoop Activeren van panden Juridische procedure via Inspectie Opsporen via intermediairen
3 Kansen en uitdagingen Lokaal premiebeleid Gemeentelijke premies (Provinciale premies) Vlaamse premies Doelgroepgericht? Patrimoniumgericht? Buurtgericht?
3 Kansen en uitdagingen Betaalbaar wonen Sociaal wonen Bescheiden wonen Activeringsheffing Private huurmarkt SVK-werking Doelgroepenbeleid
3 Kansen en uitdagingen Ruimtelijke ordening Sociaal wonen in RUP s Inbreiden en verdichten Ruimte voor nieuwe woonvormen Woonomgevingskwaliteit Stedenbouwkundige verordeningen
3 Kansen en uitdagingen Welzijn Samenwerking met Sociaal Huis/OCMW Crisisopvang Wonen voor welzijnsdoelgroepen Lokaal toewijzingsreglement Vluchtelingen
3 Kansen en uitdagingen Dienstverlening Woonloket Samenwerking met OCMW Premies FRGE-leningen Woningkwaliteit Technisch advies Duurzaam en energiezuinig bouwen en wonen
3 Kansen en uitdagingen Communicatie Thematische infosessies Woonbeurs Folders Gemeentelijke website Gemeentelijk informatieblad
3 Kansen en uitdagingen Intergemeentelijk samenwerken In een gesubsidieerd project? Wat na het beëindigen van de subsidiëringsperiode? Samenwerken binnen politiezone voor woningkwaliteit?
Lokaal woonoverleg in jouw gemeente Succes!