ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP OPLEIDINGSNIVEAU ROC Tilburg Plaats : Tilburg BRIN nummer : 25LZ Onderzoeksnummer : 292405 Datum onderzoek : 10 april 2017 Datum vaststelling : 22 mei 2017
INHOUD 1 Inleiding... 1 2 Conclusie en vervolg... 2 2.1 Conclusie... 2 2.2 Vervolg... 2 4.1 Maatschappelijke zorg (Persoonlijk begeleider specifieke doelgroepen)... 3 Bijlage... 6 Bijlage I Normering kwaliteitsgebied... 6
1 Inleiding In dit rapport staan de uitkomsten van het onderzoek naar kwaliteitsverbetering, dat de Inspectie van het Onderwijs van op 10 april 2017 heeft uitgevoerd bij NCVB Bedrijfsopleidingen (hierna: NCVB), onderdeel van Onderwijsgroep Tilburg. De inspectie baseert zich op het Toezichtkader bve 2012 en het Addendum 2015 (zie www.onderwijsinspectie.nl). Aanleiding onderzoek naar kwaliteitsverbetering De aanleiding voor het onderzoek naar kwaliteitsverbetering is het vervolgtoezicht, zoals is opgenomen in het rapport van het kwaliteitsonderzoek (vastgesteld op 27 januari 2017). Dit kwaliteitsonderzoek is uitgevoerd in het kader van aanvullend toezicht, zoals vermeld in het rapport van de Staat van de instelling (vastgesteld op 1 juli 2015). We hebben een onderzoek naar kwaliteitsverbetering uitgevoerd bij de volgende opleiding: Gebied Onderwijsproces 92662, Maatschappelijke zorg (Persoonlijk begeleider specifieke doelgroepen) 25478, Maatschappelijke zorg (Persoonlijk begeleider specifieke doelgroepen) Leerweg, niveau, locatie Leerweg bbl, niveau 4, locatie Kasteeldreef 116 te Tilburg Maatschappelijke zorg (Persoonlijk begeleider specifieke doelgroepen), 92662 en 25478 We hebben het onderwijsproces onderzocht, omdat tijdens het kwaliteitsonderzoek naar aanleiding van de Staat van de instelling is geconstateerd dat er sprake was van zwak onderwijs. Om ons een beeld te vormen van de kwaliteitsverbeteringen hebben we informatie over de opleiding geanalyseerd. Op locatie zijn documenten onderzocht en gesprekken gevoerd. Er is onder andere gesproken met studenten, docenten, praktijkopleider, kwaliteitszorgmedewerkers en directie. In dit rapport starten we met de conclusie van het onderzoek naar kwaliteitsverbetering en geven we aan wat het vervolg is (hoofdstuk 2). Vervolgens lichten we het onderzoek naar kwaliteitsverbetering op opleidingsniveau toe (hoofdstuk 3). Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo ROC Tilburg pagina 1 van 6
2 Conclusie en vervolg In dit hoofdstuk staat de conclusie van het onderzoek naar kwaliteitsverbetering en beschrijven we het vervolg. De toelichting op de beoordeling staat in hoofdstuk 3. 2.1 Conclusie Onderzoek naar kwaliteitsverbetering opleidingsniveau Maatschappelijke zorg (Persoonlijk begeleider specifieke doelgroepen), 92662 en 25478 We concluderen dat bij de opleiding Maatschappelijke zorg (Persoonlijk begeleider specifieke doelgroepen) het kwaliteitsgebied onderwijsproces voldoende is. 2.2 Vervolg Vervolgtoezicht naar aanleiding van de onderzochte opleiding We voeren bij deze opleiding geen vervolgtoezicht uit, omdat we het onderzochte kwaliteitsgebied als voldoende hebben beoordeeld. Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo ROC Tilburg pagina 2 van 6
3. Resultaten opleiding In dit hoofdstuk lichten wij het resultaat van het kwaliteitsonderzoek bij de opleiding toe. We geven per gebied aan wat het oordeel is (goed, onvoldoende, voldoende, slecht) en verantwoorden ons over het oordeel op het niveau van de onderliggende aspecten. 4.1 Maatschappelijke zorg (Persoonlijk begeleider specifieke doelgroepen) Het onderzoek naar kwaliteitsverbetering bij Maatschappelijke zorg (Persoonlijk begeleider specifieke doelgroepen), 92662 en 25478, niveau 4, bbl, locatie Tilburg richtte zich op het onderwijsproces. Het onderzoek naar kwaliteitsverbetering leidt tot de volgende beoordeling: Kwaliteitsgebied Goed Voldoende Onvoldoende 1. Onderwijsproces Slecht Kwaliteitsgebied Voldoende Aspect Gebied 1: Onderwijsproces Programma 1.1 Samenhang 1.2 Maatwerk Leren in de onderwijsinstelling 1.3 Didactisch handelen* 1.4 Leertijd 1.5 Leeromgeving Begeleiding 1.6 Intake & plaatsing 1.7 Studieloopbaanbegeleiding* 1.8 Zorg Leren in de beroepspraktijk 1.9 Beroepspraktijkvorming* De aspecten met een * zijn kernaspecten, zie bijlage I voor normering per gebied. Onvoldoende Beschouwing Algemeen Tijdens voorgaand onderzoek is geconstateerd dat het onderwijsproces onvoldoende was. We hebben ons binnen dit gebied alleen gericht op de aspecten die tijdens voorgaand onderzoek als onvoldoende zijn beoordeeld. De voldoende oordelen hebben we overgenomen. Het onderwijsproces voldeed niet, omdat niet voldaan was aan het aspect intake en plaatsing en aan de kernaspecten studieloopbaanbegeleiding en beroepspraktijkvorming. De intake en plaatsing voldeden niet omdat de selectie door de werkgever werd uitgevoerd en NCVB niet zelf naging of de opleiding passend was voor de studenten. Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo ROC Tilburg pagina 3 van 6
De studieloopbaanbegeleiding voldeed niet door het ontbreken van een systematische monitoring en evaluatie. Hierdoor was een tijdige bijsturing van de studievoortgang niet goed mogelijk. De beroepspraktijkvorming (bpv) voldeed niet omdat de opleiding de gemaakte afspraken tussen leerbedrijven en studenten onvoldoende volgde en bewaakte. Ook was er slechts sporadisch contact tussen leerbedrijven en bpv-begeleiders van de opleiding. Daardoor misten de studenten en praktijkopleiders de kritische reflectie op de voortgang van het leren in de bpv. Verder had de opleiding weinig zicht op de kwaliteit van de begeleiding door de praktijkopleiders. Hierna lichten we alleen de aspecten toe, die tijdens dit onderzoek opnieuw zijn onderzocht en beoordeeld. Onderwijsproces Het onderwijsproces beoordelen we als voldoende. Aan alle aspecten is voldaan. De intake en plaatsing beoordelen we als voldoende. De voorselectie gebeurt door de justitiële inrichting waar de studenten werkzaam zijn en al meerdere jaren praktijkervaring hebben. Na de voorselectie volgt een uitnodiging van de opleiding voor een voorlichtingsdag, waar wordt toegelicht hoe de opleiding wordt uitgevoerd en wat dit van de student vraagt. In een individueel intakegesprek komen vervolgens onder meer de motivatie, de huidige functie en de behaalde diploma s ter sprake. Voorafgaand aan het besluit tot plaatsing is er een check op volledigheid en of alle praktijkopdrachten op de werkplek uitvoerbaar zijn. Tevens is er (zo nodig) vooraf overleg met de examencommissie over mogelijke knelpunten bij de uitvoering van bepaalde examenopdrachten op de werkplek. Komend schooljaar wordt deze gang van zaken verder gestroomlijnd en geborgd door de instelling van een toelatingscommissie, waar ook een lid van de examencommissie deel van uit zal maken. Als aandachtspunt geldt dat er bij de intake en plaatsing meer aandacht is voor de haalbaarheid van de eisen van de generieke vakken bij de betreffende studenten. De studieloopbaanbegeleiding beoordelen we als voldoende. De studievoortgang wordt door NCVB vastgelegd in het digitale volgsysteem NCVBweb. De betrokkenen van school, dus ook de student, hebben toegang tot een afgeschermd onderdeel van dit systeem. De praktijkopleider heeft echter nu nog geen toegang hiertoe. De benodigde informatie wordt nu mondeling en schriftelijk uitgewisseld met de opleiding. In de nabije toekomst komt de informatie via het NCVBweb ook voor de praktijkopleiders beschikbaar. Ook werkt NCVB aan een app zodat de student ook via dit medium de informatie sneller kan raadplegen. Bij de opdrachten, huiswerk en vragen speelt de e-mail een belangrijke rol. Studenten melden dat zij altijd feedback krijgen op de opdrachten en dat vragen snel worden beantwoord. Bij problemen met taal en rekenen is er een mogelijkheid tot extra ondersteuning; zo nodig krijgen de studenten extra opdrachten en oefenmateriaal. De opleiding hanteert een intern klantenoverleg (ten minste tweewekelijks) waarin ook de studentbespreking een belangrijk onderdeel is en er tijdig wordt bijgestuurd op de studievoortgang. Hierbij is ook geregeld een vertegenwoordiger van de justitiële inrichting aanwezig. De beroepspraktijkvorming beoordelen we als voldoende. NCVB zorgt voor een eendaagse training voor de praktijkopleiders die in de justitiële inrichting belast zijn met de begeleiding van de studenten. Deze training is gericht op het opleiden volgens de herziene kwalificatiestructuur (hks). Indien Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo ROC Tilburg pagina 4 van 6
een praktijkopleider deze training niet heeft gevolgd bezoekt de bpv-begeleider van NCVB de werkplek om daar de uitleg te verzorgen. De bpv-begeleider van NCVB komt drie tot vier keer per jaar langs om de voortgang van de student met de praktijkopleider te bespreken. Tussentijds is er zo nodig telefonisch of mailcontact. De bpv-begeleider volgt de voortgang van de student ook via het NCVBweb. Tijdens de lesdagen worden er geregeld (zelf)reflectiegesprekken met de student gevoerd waar de gang rondom de bpv aan de orde komt. Studenten ervaren een goede verbinding van de theorie met de praktijk en melden dat in de klas veel wordt geleerd van elkaars praktijkervaringen. De nieuwe opzet van de opleiding, op basis van de hks, draagt daar aan bij. Met behulp van thematisch opgezette vaardigheidsscans ontstaat er een goed zicht bij zowel de praktijkopleider als NCVB op de competenties die de student al beheerst en die hij of zij nog verder kan ontwikkelen. Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo ROC Tilburg pagina 5 van 6
Bijlage Bijlage I Normering kwaliteitsgebied De normering per gebied is per januari 2015 aangepast (zie het Toezichtkader bve 2012 en het Addendum 2015). De normering heeft betrekking op de toezichtperiode 2015-2016. De normen Op basis van het onderzoek spreekt de inspectie oordelen uit waarvoor zij gebruikmaakt van een normering. Deze bestaat uit twee stappen: 1. Een normering per aspect: per aspect wordt een beschrijving gegeven. Indicatoren en portretten zijn daarvoor indicerend en richtinggevend. 2. Een normering per kwaliteitsgebied. Voor de normering van het gebied Onderwijsproces zijn drie kernaspecten benoemd. De kernaspecten zijn: aspect 1.3 Didactisch handelen, aspect 1.7 Studieloopbaanbegeleiding en aspect 1.9 Beroepspraktijkvorming. Normering Onderwijsproces Goed Aan acht van de negen aspecten is voldaan. Aan alle kernaspecten is voldaan. De elementen in het portret worden op een uitstekende wijze uitgevoerd. Voldoende Aan zeven van de negen aspecten is voldaan. Aan alle kernaspecten is voldaan. Er wordt voor het grootste deel aan de omschrijving van de portretten van deze indicatoren voldaan, waaronder de essentiële onderdelen. Onvoldoende Aan één of meer kernaspecten is niet voldaan. Aan drie tot acht van de aspecten is niet voldaan. Slecht Aan geen van de aspecten is voldaan. Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo ROC Tilburg pagina 6 van 6