RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK p.c.b.s. De Krullevaar Plaats : Hoogeveen BRIN nummer : 16GQ C1 Onderzoeksnummer : 276470 Datum onderzoek : 25 september 2014 Datum vaststelling : 19 november 2014
Pagina 2 van 14
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING............................................ 5 2 BEVINDINGEN.......................................... 7 3 TOEZICHTARRANGEMENT................................. 14 Pagina 3 van 14
Pagina 4 van 14
1 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 25 september 2014 een onderzoek uitgevoerd op p.c.b.s. De Krullevaar in Hoogeveen naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. De inspectie heeft voor p.c.b.s. De Krullevaar een risicoanalyse uitgevoerd. Uit deze analyse kwam naar voren dat de opbrengsten mogelijk onvoldoende zijn. De inspectie heeft de uitkomsten van deze risicoanalyse met het bestuur besproken. Naar aanleiding van dit gesprek is besloten een onderzoek uit te voeren om eventuele tekortkomingen vast te stellen. Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven onderzoekt de inspectie tevens standaard of wordt voldaan aan bepaalde wettelijke voorschriften. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Een controle van de aanwezigheid van de schoolgids en het schoolplan bij de inspectie. Een toets op de aanwezigheid van informatie over enkele wettelijke verplichte onderdelen in de schoolgids en het schoolplan. Een controle op de onderwijstijd die de school heeft gepland. Onderzoek en analyse van jaardocumenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Deze lesbezoeken vonden plaats in de groepen Zaza, Pluk, Hasselbos, Lispeltuut, Kraanwagentjes, Hasselbraam, Luchtbrug en de Kluizelaar. Gesprekken met de directie en de intern begeleiders over de kwaliteit van de indicatoren. Een gesprek met leraren. Een eindgesprek met de directie en een vertegenwoordiging van het bestuur, na afloop van het schoolbezoek. Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: leeropbrengsten, leerstofaanbod, onderwijstijd, didactisch handelen, Pagina 5 van 14
afstemming, zorg en begeleiding, kwaliteitszorg en voorwaarden voor kwaliteitszorg. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2012 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. Pagina 6 van 14
2 BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs 2012. Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2012 op www.onderwijsinspectie.nl. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) In verband met het programmatisch handhaven heeft de inspectie daarnaast enkele controles uitgevoerd op bepaalde wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score 'ja' of 'nee'. Pagina 7 van 14
Opbrengsten 1 2 3 4 5 1.1* De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.2* De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.5 De sociale competenties van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. Leerstofaanbod 1 2 3 4 2.1* Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.2* De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8. 2.4* De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand. Tijd 1 2 3 4 3.1 De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. Didactisch handelen 1 2 3 4 5.1* De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2* De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3* De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Afstemming 1 2 3 4 6.1 De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Pagina 8 van 14
Begeleiding 1 2 3 4 7.1* De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Zorg 1 2 3 4 8.1 De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3* De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. Kwaliteitszorg 1 2 3 4 9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. Voorwaarden voor kwaliteitszorg 1 2 3 4 10.1 De schoolleiding stuurt de schoolontwikkeling inclusief de kwaliteitszorg aan. 10.2 De schoolontwikkeling is verbonden met de visie op onderwijs, zoals geformuleerd in het schoolplan. 10.3 De schoolleiding zorgt voor een professionele schoolcultuur. 10.4 Bij de zorg voor kwaliteit zijn bestuur, directie, team en andere belanghebbenden betrokken. Wet- en regelgeving Ja Nee NT1A NT2A De inspectie is in het bezit gesteld van de geldende schoolgids (art. 16, lid 2 en 3, WPO). De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende schoolplan (art. 16, lid 1 en 3, WPO). Pagina 9 van 14
Wet- en regelgeving Ja Nee NT4A NT4B Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (art. 8, lid 7 onder b, WPO). Er is maximaal zevenmaal een onvolledige schoolweek geprogrammeerd voor de groepen 3 t/m 8 (artikel 8, lid 7 onder b, WPO). Pagina 10 van 14
2.2 Beschouwing Algemeen beeld De eindopbrengsten van p.c.b.s. De Krullevaar zijn de laatste drie jaren onvoldoende. Ook slagen leerkrachten er in onvoldoende mate in om een taakgerichte werksfeer te creëren en houden zij bij de instructie onvoldoende rekening met de verschillen tussen de leerlingen. Om die redenen beoordeelt de inspectie de kwaliteit van het onderwijs op de school als zwak. Overigens zijn de meeste indicatoren voor goed onderwijs als voldoende beoordeeld. Dit geldt bijvoorbeeld voor de tussenopbrengsten van de school en voor belangrijke indicatoren als de leerkrachten geven duidelijke uitleg en de leerlingen zijn actief betrokken. Ook zijn alle indicatoren die betrekking hebben op de zorg en begeleiding als voldoende beoordeeld. De vooruitzichten van de school om binnen één jaar opnieuw te voldoen aan de basiskwaliteit zijn dan ook gunstig, dat blijkt uit de tussenresultaten en omdat de school al planmatig werkt aan verhoging van de resultaten voor technisch lezen en begrijpend lezen. Hieronder volgt een toelichting op het oordeel van de inspectie. Toelichting Opbrengsten De eindopbrengsten liggen in de jaren 2012, 2013 en 2014 onder de ondergrenzen die de inspectie hanteert. Zij zijn daarmee onvoldoende. De tussenopbrengsten van de school zijn voldoende. Tot dit oordeel komt de inspectie omdat het groepsgemiddelde op vier van de vijf beoordeelde tussenresultaten (technisch lezen in groep 3 en 4, begrijpend lezen in groep 6 en rekenen en wiskunde in groep 4) voldoende zijn. Alleen het resultaat voor rekenen en wiskunde in groep 6 voldoet niet aan de inspectienorm. De leraren van de school volgen de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerlingen. Omdat zij dit niet doen met een genormeerd instrument kan de inspectie deze opbrengsten niet beoordelen. Aanbod en Tijd De school maakt gebruik van een aanbod dat voldoet aan de kerndoelen en zij biedt dit aanbod in voldoende mate aan aan leerlingen tot en met het niveau van groep 8. Ook het aanbod in de onderbouwgroepen van de school is in voldoende mate beredeneerd. Het aanbod voor taal past bij de leerlingenpopulatie van de school. Pagina 11 van 14
Tijdens de lesbezoeken was zichtbaar dat leerkrachten efficiënt met de onderwijstijd omgaan en dat er weinig onderwijstijd weglekt. Het vraagt wel de aandacht van de school om de overgangen tussen de stamgroep en de niveaugroep te blijven volgen. Onderwijs en leren De leerkrachten van p.c.b.s de Krullevaar geven duidelijke uitleg. In voldoende mate is gezien dat zij een terugblik geven op eerdere instructie, dat zij de leerstof in een betekenisvolle context plaatsen en in hun uitleg een herkenbare structuur hanteren. Ze lichten de opdrachten en de werkvormen duidelijk toe en gaan na of de uitleg wordt begrepen. Zij slagen erin om de leerlingen actief te betrekken bij de les. Tegelijkertijd constateert de inspectie dat leerkrachten een onvoldoende taakgerichte werksfeer bewerkstelligen. Zo worden veel verwerkingsopdrachten in een samenwerkingswerkvorm uitgevoerd, waarmee eerder een pedagogisch doel dan een didactisch doel lijkt te worden nagestreefd. Het team lijkt ook te terughoudend te zijn in het stellen van eisen aan leerlingen. In de verwerking en in onderwijstijd maken leerkrachten in voldoende mate onderscheid in de verschillen tussen de leerlingen. Dit geldt niet voor de differentiatie tijdens de instructie. Die is veelal centraal en op de hele groep gericht. Zorg en begeleiding Alle indicatoren van de zorg en begeleiding beoordeelt de inspectie als voldoende. De school beschikt over voldoende instrumenten om de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen te volgen en zij signaleert in voldoende mate vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. Dit proces start bij de intake van nieuwe leerlingen of bij de overdracht vanuit voorschoolse voorzieningen. Op basis van een analyse wordt de aard van de zorg gedefinieerd en deze wordt vastgelegd in groepsplannen en/of in individuele handelingsplannen. Zowel uit de lesbezoeken als in de dagplanning van de leerkrachten en uit de logboekaantekeningen blijkt dat de zorg planmatig wordt uitgevoerd. Regelmatig wordt de handelingsplanning geëvalueerd en volgt een beredeneerd vervolgtraject. Pagina 12 van 14
Kwaliteitszorg en voorwaarden voor kwaliteitszorg De kwaliteitszorg op p.c.b.s. de Krullevaar beoordeelt de inspectie als voldoende. Er is zicht op de onderwijsbehoefte van de leerlingenpopulatie, de opbrengsten worden geëvalueerd en het onderwijsleerproces wordt regelmatig geëvalueerd. De school beschikt in haar jaarplan over een ambitieuze verbeteragenda en de schoolbrede afspraken zijn vastgelegd en de borgingsdocumenten worden regelmatig geactualiseerd. Ook legt de school in voldoende mate verantwoording af aan ouders, bestuur en MR. Wel zullen schoolleiding en team prioriteiten in de verbeteragenda moeten aanbrengen, met name om gezamenlijk een verdiepingsslag te kunnen maken en focus te houden op datgene wat de school nodig heeft. Drie indicatoren die betrekking hebben op de voorwaarden voor kwaliteitszorg beoordeelt de inspectie als voldoende. De directie stuurt de kwaliteitszorg aan en de schoolontwikkeling is verbonden met de visie op onderwijs. Ook is het bestuur van de school bij de schoolontwikkeling betrokken. Aandacht vraagt de inspectie voor de cultuur op de school en voor de transitie van een organisatie van professionals naar een professionele organisatie. In de huidige situatie laat de schoolleiding na om het constructief samenwerken tussen leerkrachten te bevorderen en zorgt de schoolleiding niet voor een organisatie waarin het gewoon is dat leerkrachten elkaar feedback geven. Pagina 13 van 14
3 TOEZICHTARRANGEMENT Kwaliteit De kwaliteit van het onderwijs vertoont belangrijke tekortkomingen en is als zwak beoordeeld. Om deze reden kent de Inspectie van het Onderwijs aan de p.c.b.s. De Krullevaar een aangepast arrangement zwak toe. De school valt onder intensief toezicht. Met het bestuur is afgesproken dat de onderwijskwaliteit in mei 2015 weer van voldoende niveau is. De inspectie voert in juni 2015 een afsluitend onderzoek naar de kwaliteitsverbetering (okv) uit om na te gaan of de tekortkomingen zijn opgeheven. Naleving De inspectie concludeert dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd. Pagina 14 van 14