EFFICIËNTIE VAN MIDDELEN EN COMBINATIES VAN MIDDELEN VOOR ROESTBESTRIJDING (PUCCINIA ALLI / PUCCPO) IN PREI (ALLIUM PORRUM / ALLPO) Proefcode: OL14 PRZI01 In opdracht van: PCG t.a.v. Technisch comité Karreweg 6 B-9770 Kruishoutem Tel ++ 32 (0)9 381 86 86 Fax ++ 32 (0)9 381 86 99 pcg@pcgroenteteelt.be Door: PCG vzw Karreweg 6 B-9770 Kruishoutem Tel ++ 32 (0)9 381 86 86 Fax ++ 32 (0)9 381 86 99 pcg@pcgroenteteelt.be Proefverantwoordelijke: Studieverantwoordelijke: Directeur: Nathalie Cap Saskia Buysens Bruno Gobin Datum: 17 maart 2015 Studieverantwoordelijke Dr. ir. S. Buysens Directeur Dr. B. Gobin Pagina 1 van 11
Abstract Deze proef werd uitgevoerd om de efficiëntie van middelen en combinaties van middelen na te gaan tegen roest in prei. De proef werd aangelegd op een proefveld te Kruishoutem, België, in 4 parallellen als een gerandomiseerde blokkenproef. De plotoppervlakte was 14.4 m². De prei werd gezaaid op 19 juni 2014. Vier proefbehandeling werden uitgevoerd met een interval van 14 dagen. De eerste proefbehandeling werd gezet bij een duidelijke en homogene aantasting van roest. Op dit tijdstip was er gemiddeld gezien 3 à 4 van de prei bedekt door roest. De druk van roest in deze proef was hoog, vanaf eind september was er een zware aantasting van roest waar te nemen in het onbehandelde object. Alle middelen of combinaties van middelen leiden tot een significante reductie van roest en zijn efficiënt voor de beheersing van roest. Tussen de verschillende objecten worden geen significante verschillen in efficiëntie waargenomen. Na vier roestbehandelingen was geen enkel object vrij van roest. Dit resultaat bevestigt dat roestbehandelingen best preventief starten. Pagina 2 van 11
Inhoud 1 Inleiding... 4 2 Materiaal en methoden... 4 2.1 Objecten... 4 2.2 Proefdesign... 5 2.3 Draaiboek... 5 2.4 Proefveld / infrastructuur... 6 2.5 Klimatologische omstandigheden... 7 2.6 Behandelingsmethode... 8 2.7 Beoordelingsmethode... 8 2.8 Statistische analyse... 8 3 Resultaten en bespreking... 9 3.1 Resultaten... 9 3.2 Validiteit van de resultaten...11 3.3 Bespreking...11 4 Besluit... 11 5 Verklaring van de kwaliteitsverantwoordelijke... 11 6 Vertrouwelijkheid van dit document... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 7 Bijlagen... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Pagina 3 van 11
1 Inleiding Deze proef werd uitgevoerd om de efficiëntie van middelen en combinaties van middelen na te gaan tegen roest (PUCCINIA ALLI / PUCCPO) in prei (ALLIUM PORRUM/ ALLPO). 2 Materiaal en methoden 2.1 Objecten Tabel 1: Objecten Object Handelsnaam Concentratie Formulering Actieve stof Dosis per ha Toep.code 1 Onbehandeld 2 Horizon 250.0 g/l EW tebuconazool 1.00 l ABCD 3 Tebusip 250.0 g/l EW tebuconazool 1.00 l ABCD 4 Rudis 480.0 g/l SC prothioconazool 0.40 l ABCD 4 Trend 90.0 SL isodecyl alcohol ethoxylaat 0.20 l ABCD 5 Nativo 75.0 WG 50 tebuconazool + 25 0.40 kg ABCD trifloxystrobin 5 Trend 90.0 SL isodecyl alcohol ethoxylaat 0.20 l ABCD 6 Rudis 480.0 g/l SC prothioconazool 0.40 l ABCD 6 PM14/011 2.68 l ABCD 7 Nativo 75.0 WG 50 tebuconazool + 25 0.40 kg ABCD trifloxystrobin 7 PM14/011 2.68 ABCD 8 Signum 33.4 WG boscalid + pyraclostrobin 1.25 kg ABCD 8 Rudis 480.0 g/l SC prothioconazool 0.30 l ABCD 9 Ortiva 250.0 g/l SC azoxystrobin 1.00 l ABCD 9 Rudis 480.0 g/l SC prothioconazool 0.30 l ABCD 10 Signum 33.4 WG boscalid + pyraclostrobin 1.25 kg ABCD 10 Tebusip 250.0 g/l EW tebuconazool 0.60 l ABCD 11 Ortiva 250.0 g/l SC azoxystrobin 1.00 l ABCD 11 Tebusip 250.0 g/l EW tebuconazool 0.60 l ABCD Pagina 4 van 11
2.2 Proefdesign Proefdesign Gerandomiseerde blokkenproef Aantal parallellen 4 Aantal objecten 11 Plotoppervlakte (m²) 14.4 Spuitoppervlakte (m²) 18 Aantal /plot 220 Bruto lengte plot (netto + 1m) 7 Lengte plot (m) 6 Breedte plot (m) 2.4 Spuitbreedte (m) 3 Referentie 2 Proefplan 11.1 5.2 8.3 7.4 10.1 11.2 6.3 1.4 9.1 4.2 2.3 10.4 8.1 9.2 5.3 4.4 7.1 3.2 10.3 3.4 6.1 8.2 1.3 5.4 5.1 2.2 9.3 8.4 4.1 7.2 11.4 9.4 3.1 1.2 7.3 2.4 2.1 6.2 4.3 11.4 1.1 10.2 3.3 6.4 2.3 Draaiboek Opdracht: datum - moment uit te voeren Datum uitvoering Handeling Opmerking / Werkinstructie / Bemerkingen 19/06/2014 Plant 0 DAT A 11/08/2014 Beoordeling Efficiëntie bij beginnende aantasting 11/08/2014 Proefbehandeling A 14 DAT A 27/08/2014 Proefbehandeling B 0 DAT B 29/08/2014 Beoordeling Efficiëntie 14 DAT B 12/09/2014 Proefbehandeling C 0 DAT C 09/09/2014 Beoordeling Efficiëntie 14 DAT C 26/09/2014 Proefbehandeling D 0 DAT D 24/09/2014 Beoordeling Efficiëntie 14 DAT D 06/10/2014 Beoordeling Efficiëntie 28 DAT D 23/10/2014 Beoordeling Efficiëntie 17/11/2014 Beoordeling Efficiëntie Pagina 5 van 11
2.4 Proefveld / infrastructuur GPS-coördinaten 50.943783, 3.526126 Gemeente Kruishoutem Land België Locatie proef F88-F94 Voorgaande teelt Aardappelen Ras (+zaadhuis) Harston (Nunhems) Teeltsysteem Ruggenteelt Tabel 2: Bodemanalyse BLGG Datum Staalname diepte (cm) Grondsoort phkcl C P K Mg Ca Na mg/100 g droge grond 06/03/2013 0-30 Zand 6 1 35 24 13 117 1 Datum Tabel 3: Bodemanalyse PCG Staalname diepte (cm) NO3 - -N NH4 + -N (kg/ha) (kg/ha) 05/08/2014 0-30 60 4 05/08/2014 30-60 47 6 21/10/2014 0-30 89 32 21/10/2014 30-60 49 14 Tabel 4: Bemesting Datum Hoeveelheid Meststof Samenstelling meststof () N P2O5 K2O MgO 12/05/2014 400 Patentkali 30 10 17/06/2014 250 Sulfammo 30 30 14/08/2014 231 Entec 26 26 04/09/2014 167 Patentkali 30 10 10/09/2014 148 ammoniumnitraat 27 Pagina 6 van 11
Tabel 5: Algemene gewasbescherming Datum Product Dosis per hectare Actieve stof 01/07/2014 Mesurol 1.5 l methiocarb 01/07/2014 Stomp aqua 1.5 l pendimethalin 01/07/2014 Frontier elite 1.25 l dimethenamide-p 01/07/2014 Lentagran 1 kg pyridaat 01/07/2014 Totril 0.5 l ioxynil 14/07/2014 Tracer 0.2 l spinosad 25/07/2014 Movento 1.25 l spiroteramat 25/07/2014 Mesurol 500 SC 1.5 l methiocarb 04/08/2014 Tracer 0.2 l spinosad 13/08/2014 Karate 0.1 l lambda-cyhalothrin 20/08/2014 Vertimec 0.5 l abamectine 05/09/2014 Vertimec 0.5 l abamectine 17/09/2014 Tracer 0.2 l spinosad 01/10/2014 Vertimec 0.5 l abamectine 27/10/2014 Tracer 0.2 l spinosad 05/11/2014 Aliacine 2 l chloorprofam 05/11/2014 Frontier elite 1.25 l dimethenamide-p 2.5 Klimatologische omstandigheden Gebruikte meetstation KMI meetpost Kruishoutem Afstand tot proefveld 0 km Grafiek 1: Klimatologische omstandigheden Kruishoutem (19/06/2014-17/11/2014) 45,00 40,00 35,00 30,00 25,00 20,00 15,00 10,00 5,00 0,00 19/06/2014 27/06/2014 06/07/2014 14/07/2014 22/07/2014 31/07/2014 08/08/2014 16/08/2014 24/08/2014 01/09/2014 09/09/2014 17/09/2014 25/09/2014 03/10/2014 11/10/2014 19/10/2014 27/10/2014 04/11/2014 12/11/2014 Neerslag Maximum temperatuur Minimum temperatuur Pagina 7 van 11
2.6 Behandelingsmethode Algemeen A B C D Datum 11/08/2014 27/08/2014 12/09/2014 26/09/2014 Uur start bespuiting 11:31 9:27 10:03 9:10 Uur einde bespuiting 11:45 10:14 10:40 9:30 Gewas A B C D Gewastoestand Wat roest Bleek Ziek Ziek Veldbedekking () 50 70 80 70 Plantstadium Stadium meerderheid (aantal in welk BBCH 45 (70) 45 (70) 45 (50) 47 (60) stadium) Stadium minimum (aantal in welk BBCH stadium) 43 (20) 43 (15) 43 (30) 45 (20) Stadium maximum (aantal in welk BBCH stadium) 47 (5) 47 (20) 49 (20) Diameter plant (gemiddeld) (cm) 2 2.2 2.8 3 Hoogte plant (gemiddeld) (cm) 41.2 60 72.8 67.2 Minimale en maximale hoogte (cm) 38-45 53-74 57-82 52-78 Klimaat A B C D Bodemvochtigheid Droog Zeer nat Droog Nat Temperatuur 22.41 20.48 22.21 14.79 Neerslag na behandeling 2.6 0 0 0 Uren tussen bespuiting en eerste regen (enkel indien 2 <6u) Bewolkingsgraad () 20 5 0 100 Relatieve vochtigheid () 50.39 57.98 51.48 80.21 Windsterkte tijdens toepassing Hard Stil Stil Matig Windsnelheid (m/s) 1.54 0.98 0.8 1.85 Windrichting Z ZO ZO ZW Toestand van de plant Droog Dauw Dauw Droog Behandelingskenmerken A B C D Behandeld oppervlak / plot (m²) 19.92 19.92 19.92 19.92 Methode Spuiten Spuiten Spuiten Spuiten Toesteltype APS spuitboom 2-11 AAMS1 boom 16 APS spuitboom 2-11+17 APS spuitboom 2-11+17 Spuitbreedte (cm) 300 300 300 300 Hoeveelheid water (l/ha) 400 400 400 400 Toepassingsplaats Blad Blad Blad Blad Toepassingsdruk (bar) 2.9 2.9 2.9 2.9 Boomafstand van gewas (m) 0.5 0.5 0.5 0.45 2.7 Beoordelingsmethode Bij de beoordelingen werd het percentage aangetast per plant geschat. 2.8 Statistische analyse Indien de waarden niet homogeen verdeeld waren, werd een transformatie uitgevoerd. Daarna gebeurde een variantie-analyse op de gemiddelden. Als hier significante verschillen (α=0.05) werden gevonden dan werd een post-hoc Tukey test uitgevoerd om de verschillen tussen de gemiddelden aan te tonen. Pagina 8 van 11
3 Resultaten en bespreking 3.1 Resultaten Tabel 6: Resultaten beoordelingen (1/2) Onbehandeld 11/08/2014 29/08/2014 09/09/2014 24/09/2014 aangetaste aangetaste aangetaste aangetaste Onbehandeld 3 84 10 a 100 13 a 100 a 19 a 100 Horizon 1 l 4 82 3 d 89 2 bcd 82 ab 4 b 100 Tebusip 1 l 4 89 5 bcd 100 2 bcd 95 a 6 b 100 Rudis 0.4 l + Trend 0.2 l Nativo 0.4 kg + Trend 0.2 l Rudis 0.4 l + PM14/011 Nativo 0.4 kg + PM14/011 Signum 1.25 kg + Rudis 0.3 l Ortiva 1 l + Rudis 0.3 l Signum 1.25 kg + Tebusip 0.6 l Ortiva 1 l + Tebusip 0.6 l 3 83 4 bcd 100 2 bcd 86 ab 3 b 99 3 81 5 bcd 99 2 bcd 94 a 4 b 100 4 90 2 d 93 1 cd 68 b 3 b 100 4 91 3 bcd 99 2 bc 92 ab 4 b 100 3 86 6 b 99 3 bc 99 a 3 b 100 4 89 6 bcd 100 2 bcd 83 ab 3 b 98 3 83 6 bcd 99 3 b 97 a 5 b 100 3 87 3 d 95 0 d 26 c 2 b 97 Gemiddelde 3 86 5 98 3 84 5 99 p-waarde 0.51 0.87 0.00 0.14 0.00 0.00 0.00 0.36 Pagina 9 van 11
Tabel 7: Resultaten beoordelingen (2/2) Onbehandeld 6/10/2014 (10 DAT D) 23/10/2014 (27 DAT D) 17/11/2014 (52 DAT D) e e aangetaste Onbehandeld 16 a 100 21 a 100 a 24 a 100 a Horizon 1 l 3 b 100 3 bc 86 ab 9 b 100 a Tebusip 1 l 3 b 100 5 b 94 a 9 b 100 a Rudis 0.4 l + Trend 0.2 l 2 b 96 2 bc 67 abc 3 b 90 ab Nativo 0.4 kg + Trend 0.2 l 3 b 100 2 bc 74 abc 2 b 84 ab Rudis 0.4 l + PM14/011 2 b 100 0 c 29 c 4 b 90 ab Nativo 0.4 kg + PM14/011 3 b 100 1 c 44 bc 2 b 78 b Signum 1.25 kg + Rudis 0.3 l 2 b 100 2 bc 72 abc 2 b 91 ab Ortiva 1 l + Rudis 0.3 l 2 b 100 2 bc 65 abc 4 b 98 a Signum 1.25 kg + Tebusip 0.6 l 4 b 100 2 bc 77 abc 3 b 89 ab Ortiva 1 l + Tebusip 0.6 l 2 b 97 1 bc 42 bc 1 b 73 b Gemiddelde 4 99 4 68 6 23 p-waarde 0.00 0.06 0.00 0.00 0.00 0.03 Pagina 10 van 11
3.2 Validiteit van de resultaten De proef werd uitgevoerd zoals beschreven in het protocol. De resultaten zijn geldig. 3.3 Bespreking en besluit De druk van roest in deze proef was hoog, vanaf eind september was er een zware aantasting van roest waar te nemen in het onbehandelde object. In alle behandelde objecten werd een significante reductie van roest waargenomen in vergelijking met het onbehandelde object. Bij de enkelvoudige toepassingen scoorden de 4 specifieke roestmiddelen, Horizon EW (tebuconazool), Tebusip (tebuconazool) Nativo 75 WG (tebuconazool + trifloxystrobin) + Trend (isodecyl-alcohol ethoxylaat) en Rudis (prothioconazool) + Trend, even goed en werden geen statistische verschillen tussen de middelen waargenomen. Ook met de combinaties van middelen aan verlaagde dosis werden zeer goede resultaten bekomen vergelijkbaar met de resultaten van de specifieke roestmiddelen. In deze proef werd ook een nieuwe uitvloeier, PM14/011, toegevoegd aan Rudis of Nativo vergeleken met de uitvloeier Trend, ook toegevoegd aan Rudis of Nativo. De efficiëntie van de combinatie van Rudis of Nativo met de nieuwe uitvloeier PM14/011 was minstens even efficiënt als de combinatie met de uitvloeier Trend. In absolute cijfers waren de combinaties met de nieuwe uitvloeier zelfs iets efficiënter, maar de verschillen zijn statistisch niet significant. 4 Besluit De druk van roest in deze proef was hoog, vanaf eind september was er een zware aantasting van roest waar te nemen in het onbehandelde object. Alle middelen of combinaties van middelen leiden tot een significante reductie van roest en zijn efficiënt voor de beheersing van roest. Tussen de verschillende objecten worden geen significante verschillen in efficiëntie waargenomen. Na vier roestbehandelingen was geen enkel object vrij van roest. Dit resultaat bevestigt dat roestbehandelingen best preventief starten. 5 Verklaring van de kwaliteitsverantwoordelijke De kwaliteitsverantwoordelijke verklaart dat dit document werd uitgevoerd volgens de kwaliteitsborgingspunten vastgelegd in het intern kwaliteitssysteem van het PCG. Pagina 11 van 11