WORTEL wortelvliegbestrijding 2015

Transcriptie

1 WORTEL wortelvliegbestrijding Bestrijding van de wortelvlieg in wortel opstellen van drempels 1.1 Doel De economische schadedrempels voor de behandeling van wortelvlieg zijn gedurende enige tijd niet meer geëvalueerd. Deze proef vergeleek de bestaande drempelwaardes met hogere drempelwaardes. Er werd ook bekeken of het noodzakelijk was om gedurende het ganse seizoen bespuitingen uit te voeren. Proefbedrijf: Ivan Pollefliet, Zwevezele 1.2 Bodemkarakteristieken Bouwvoor Voorvrucht zand aardappelen (gevolgd door tagetes) Scheikundige analyse labo Inagro ph (KCl) 5,4 koolstof (%) 0,86 fosfor (*) 41 kalium (*) 10 magnesium (*) 9 calcium (*) 51 natrium (*) <2,0 (*) In mg per 100 gram luchtdroge grond. 1.3 Proefopzet Volgende 9 objecten werden vergeleken. Tabel 1: Overzicht van de aangelegde objecten nr. Objectnaam 1 onbehandeld 2 behandeling zodra er wortelvliegen worden geteld op de plakvallen 3 behandeling bij gemiddeld 3 vliegen per val tijdens tweede vlucht, daarna niet meer 4 behandeling bij gemiddeld 3 vliegen per val tijdens tweede vlucht en derde vlucht 5 behandeling bij gemiddeld 3 vliegen per val tijdens ganse seizoen 6 behandeling bij gemiddeld 5 vliegen per val tijdens tweede vlucht, daarna niet meer 7 behandeling bij gemiddeld 5 vliegen per val tijdens tweede vlucht en derde vlucht 8 behandeling bij gemiddeld 5 vliegen per val tijdens ganse seizoen 9 behandeling pas bij meer dan gemiddeld 5 vliegen per val tijdens gans het seizoen De oppervlakte per veldje bedroeg 31,5 m² bruto (netto 20 m²); er waren 4 parallellen. Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke /8

2 1.4 Teeltverloop Productieveld Ploegen: 29 april Bemesting: 30 april 923 kg/ha patentkali 30 % 30 april 400 kg/ha ammoniumnitraat 27 % N Zaaien: 30 april zaaidichtheid: 180 zaden/m² afstand tussen de ruggen: 70 cm Ras: Nerac (Bejo) Oogst: geen Tabel 2: Gewasbescherming (werkzame stof + handelsproduct) Datum Werkzame stof Handelsproduct per ha Onkruidbestrijding 19 juni linuron 0,2 l Linuron 500 SC 19 juni aclonifen 0,3 l Challenge 19 juni prosulfocarb 2 l Defi 19 juni metribuzin 0,1 kg Sencor WG Ziektebestrijding 15 juli difenoconazool 0,5 l Geyser 8 augustus Boscalid + pyraclostrobine 0,75 kg Signum 3 september difenoconazool 0,5 l Geyser 4 oktober azoxystrobin+difenoconazool 1 l Ortiva Top Het zaaien en de opkomst verliep vlot maar rond 20 mei was er plaatselijk opeens veel vraatschade van konijnen. Vooral in delen van herhaling 1 en 4 waren er veel plantjes waar nog enkel het wortelsteeltje zichtbaar was. In eerste instantie werd verdere schade voorkomen (afbakening met draad) maar daarnaast groeien de aangevreten planten verrassend sterk terug waardoor dit uiteindelijk geen invloed had op de proefresultaten, ook mede doordat heterogeniteit in standdichtheid hier minder van belang was 1.5 Klimatologisch kader 2015 werd gekenmerkt door een koud, weinig groeizaam voorjaar (trage groei). In juli tot half augustus was het zeer warm waardoor de 2 vlucht maar laat op gang kwam. Het najaar (september oktober) was nat en tamelijk fris. Het eindejaar 2015 was abnormaal warm. Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke /8

3 Tabel 3: Overzicht behandelingen Object Behandelingstijdstip Aantal behande- A B C D E F G H I J lingen Perfekthion Karate Zeon Perfekthion Karate Zeon Decis Coragen - Perfekthion Perfekthion Decis Coragen Coragen - Perfekthion Perfekthion Perfekthion Karate Zeon Perfekthion Karate Zeon Decis Coragen - Perfekthion Perfekthion Coragen Coragen Perfekthion Perfekthion Perfekthion Karate Zeon Perfekthion Karate Zeon Decis - Coragen Perfekthion Perfekthion Perfekthion Karate Zeon Perfekthion Karate Zeon Decis - - Perfekthion Perfekthion - 7 Perfekthion (dimethoaat 400 g/l); Karate Zeon (lambda-cyhalothrin 100 g/l); Decis (25 g/l deltramethrin); Coragen (chlorantraniprole 100 g/l) A = 24/05/15; B = 27/05/15; C = 1/06/15; D = 4/06/15; E = 11/06/15; F = 9/09/15; G = 21/9/15; H = 29/09/15; I = 14/10/15; J = 23/10/15 Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke /8

4 Tabel 4: Overzicht van de klimatologische omstandigheden voor, tijdens en na de behandeling Data 24/05/ /05/2015 1/6/2015 4/06/ /06/2015 Behandelingstijdstip A B C D E Start - eind tijdstip 11:00 11:30 12:15 13:00 14:20 14:50 17:00 18:00 17:20 17:55 Omschrijving voor na voor - na voor - na voor na voor na Luchttemperatuur ( C) Temperatuur op de bodem ( C) Temperatuur 5 cm in de bodem ( C) Relatieve vochtigheid (%) Bewolkingsgraad (%) Windsnelheid (m/s) 0,6 1,9 2,7 3,8 0,8 2,8 Windrichting NW ZW ZO O O Droogte gewas droog droog droog droog droog Droogte bodem droog zeer droog vochtig droog droog Beoordeling zeer gunstig gunstig ongunstig zeer gunstig gunstig Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke /8

5 Tabel 5: Overzicht van de klimatologische omstandigheden voor, tijdens en na de behandeling (vervolg) Data 09/09/ /09/ /9/ /10/ /10/2015 Behandelingstijdstip F G H I J Start - eind tijdstip 16:00 16:40 14:40 15:15 11:20 12:00 16:05 17:00 14:30 15:00 Omschrijving voor na voor - na voor na voor na voor na Luchttemperatuur ( C) Temperatuur op de bodem ( C) Temperatuur 5 cm in de bodem ( C) Relatieve vochtigheid (%) Bewolkingsgraad (%) Windsnelheid (m/s) 0,8 1,2 2,9 1,4 2,6 0,2 Windrichting O Z O NO Z Droogte gewas droog droog droog droog droog Droogte bodem nat vochtig vochtig vochtig vochtig Beoordeling gunstig vrij gunstig gunstig gunstig zeer gunstig Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke /8

6 aantal vliegen per val 1.6 Resultaten Kort na opkomst werden 5 gele plakvallen in de proef geplaatst. Door wekelijks het aantal wortelvliegen te tellen op deze plakvallen, kon de evolutie van de vluchten van de wortelvlieg opgevolgd worden en bepaald worden wanneer en welk object behandeld moest worden. Zie figuur en tabellen. 25 val 1 val 2 val 3 val 4 val 5 val /05/2015 4/06/ /07/ /08/ /10/2015 Figuur 1: Evolutie van de vluchten van de wortelvlieg op dit perceel. De rode lijn heeft de drempel aan waarbij in de praktijk behandeld wordt. Al snel bleek dat de proefopzet praktisch zeer moeilijk haalbaar was. Het verschil tussen 3, 5 en meer dan vliegen ligt zeer dicht bij elkaar (vooral moeilijk bij lichte en matige druk) en zeker object 2 is op deze locatie niet haalbaar, want dan mag je bijna het ganse seizoen door behandelen met gevolg dat je in de problemen komt met overschrijding van het aantal erkende behandelingen. Daarom werd vanaf eind juni beslist niet meer te behandelen tot de tellingen uitwijzen dat er een nieuwe vlucht op komst is. Tussen bespuiting E en F zijn er zo 7 behandelingen niet uitgevoerd voor object 2. Tussen behandeling F en G zou er volgens de tellingen (11/9) ook nog een behandeling uitgevoerd moeten zijn in object 6,7,8,9 welke door omstandigheden niet gebeurd is. De schade van de wortelvlieglarven is zichtbaar vanaf zo n 6-8 weken na het begin van de vlucht. Op 15 juli werd nog geen schade aangetroffen op het onbehandeld object. Op 7 september, net voor het begin van de tweede vlucht, werd een tweede tussentijdse beoordeling uitgevoerd. Op 23 december werd dan een laatste beoordeling uitgevoerd om de schade veroorzaakt door de 2 de en 3 vlucht te beoordelen. Na grondig wassen werden de wortelen ingedeeld in vier klassen volgens de mate van aantasting. Klasse I = geen aantasting Klasse II = oppervlakkige vraatschade (tot 3 gangen) Klasse III = middelmatige vraatschade (4-10 gangen) Klasse IV = ernstige vraatschade (zeer zwaar aangetast) De wortelen in klasse II kunnen wel nog geleverd worden aan de industrie (mits schillen) omdat de schade slechts oppervlakkig is. Klasse III en IV zijn niet marktbaar. Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke /8

7 Tabel 6: Effectiviteit Object % aangetaste wortelen % marktbare wortelen gewicht/wortel (g) (klasse II, III en IV) (klasse I en II) 7 september 23 december 7 september 23 december 7 september 23 december 1 4,6 a 45,4 a 99,6 a 82,4 c 36,2 a 81,0 a 2 4,3 a 18,0 bc 98,9 a 95,9 a 35,2 a 75,9 a 3 3,7 a 25,9 abc 99,8 a 88,9 abc 35,6 a 77,8 a 4 2,5 a 16,1 c 99,7 a 95,2 ab 36,1 a 77,6 a 5 3,0 a 20,6 bc 99,4 a 93,6 ab 38,0 a 81,3 a 6 6,9 a 35,3 ab 98,7 a 86,3 bc 46,9 a 91,9 a 7 10,6 a 27,8 abc 97,8 a 89,8 abc 50,7 a 90,3 a 8 6,1 a 30,8 abc 99,3 a 88,2 abc 46,3 a 87,6 a 9 3,6 a 30,2 abc 98,5 a 86,4 bc 36,4 a 82,2 a Gemiddeld 5,0 27,8 99,1 89,6 40,2 82,8 KWV P0.05 (1) (1) (1) (1) 23,77 40,84 V.C. (%) 43,04 16,68 4,55 5,61 24,63 20,51 P-waarde 0,34 0,00 *** 0,31 0,00 *** 0,22 0,87 (1) Duncantoets na gegevenstransformatie arscin x. Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke /8

8 1.7 Voornaamste bevindingen Effectiviteit De eerste vlucht veroorzaakt beperkte schade (tenzij eventueel plantuitval die niet waarneembaar was) met geen verschillen tussen de objecten. De eerste 5 behandelingen waren dus wellicht overbodig. De 2 en 3 vlucht in het najaar daarentegen blijken wel meer schade te geven. Uit tabel 6 blijkt dat het behandelen bij 3 vliegen per val tijdens het ganse seizoen of enkel tijdens de tweede en derde vlucht bijna geen verschil geven naar marktbare wortelen dan behandelen zodra er wortelvliegen worden vastgesteld. Wanneer de drempel van 5 vliegen per val genomen wordt dan stellen we vast dat er toch minder marktbare wortelen zijn dan het behandelen bij een drempel van 3 vliegen per val. Het is duidelijk dat het weglaten van behandelingen tijdens de eerste vlucht van wortelvlieg geen nadelig effect heeft op het aantal marktbare wortelen. Mede met het groter gebruik van cruisercoating kan er in het kader van IPM niets anders vastgesteld worden dan dat er niet behandeld dient te worden tijdens de eerste vlucht wortelvlieg. Wanneer er behandeld wordt vanaf de tweede vlucht bij overschrijding van de drempelwaarde van 3 vliegen per val, dan kan er met betrekkelijk weinig bespuitingen een goed resultaat bekomen worden Opbrengst Er werd geen opbrengstbepalingen (enkel gewichten beoordeelde wortelen, geen gewicht volledige netto plot) uitgevoerd in deze proef, maar het % marktbare wortelen gaf een eerste indicatie van de opbrengst van de objecten. 1.8 Besluit Deze proef werd aangelegd op een veld met hoge druk van wortelvlieg. Bij oogst werden verschillen in schade van wortelvlieg vastgesteld. Hoewel de schade op het eerste zicht niet zo groot lijkt (> 80% marktbare wortelen bij alle objecten) dient men er rekening mee te houden dat meer dan 5% wortelen met wortelvlieg al zou kunnen leiden tot afkeuring bij de industrie. De eerste vlucht van wortelvlieg blijkt erg weinig schade te geven. Er dient dus niet echt behandeld te worden tegen de eerste vlucht van wortelvlieg ook al is deze vlucht intens geweest (tot gemiddeld 12 vliegen per val). Vanaf 2015 werd ook meer Cruiser zaadcoating gebruikt wat ook helpt bij de bestrijding van wortelvlieg. In het kader van IPM hoeft er dus niet behandeld te worden tegen de eerste vlucht van wortelvlieg. Wanneer er behandeld wordt vanaf de tweede vlucht bij overschrijding van de drempelwaarde van 3 vliegen per val, dan kan er met betrekkelijk weinig bespuitingen een goed resultaat bekomen worden. De beschikbaarheid van Coragen is daarbij belangrijk. Coragen kan ingezet worden bij het begin van een vlucht omdat deze een nawerking heeft van 2 weken en je zo ondertussen diverse behandelingen met contactmiddelen (Perfektion, Decis, Karate) kunt vermijden. Het is voor een goed resultaat noodzakelijk om de tweede en derde vlucht van wortelvlieg goed te bestrijden. Uit deze proef kunnen we vaststellen dat de gehanteerde drempel van 3 vliegen per val hierbij nog steeds een zeer goede drempel is. Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke /8