BUSSELWORTEL 2015 ZOMERTEELT

Transcriptie

1 BUSSELWORTEL 2015 ZOMERTEELT Proef cultivaronderzoek busselwortel voor de verse markt 1 Doel Geschiktheid van nieuwe cultivars nagaan onder de heersende groei- en klimaatsvoorwaarden in vergelijking met reeds gekende cultivars. Deze proef werd aangelegd in samenspraak met de Vlaamse Overheid, Departement Landbouw en Visserij Afdeling Voorlichting, Doelgroepenbeleid en Kwaliteit Plant / Team Voorlichting (Dept LenV). Proefbedrijf: Frederik Vermeersch, Meulebeke 1.1 Bodemkarakteristieken Bouwvoor Voorvrucht zandleem aardappelen Scheikundige analyse Inagro ph (KCl) 5,8 koolstof (%) 1,2 fosfor (1) 76 kalium (1) 25 magnesium (1) 8 calcium (1) 130 natrium (1) 3,9 zwavel (1) 2,7 (1) Uitgedrukt in mg per 100 gram luchtdroge grond. normaal normaal zeer hoog normaal tamelijk laag normaal laag laag Tabel 1: Evolutie van de nitraatstikstof in de bodem (kg/ha) Stikstofanalyse Diepte (cm) Bij proefaanleg 20/05/ Bij de oogst 18/08/ N-advies bij zaai: 0 kg N. 1.2 Proefopzet Volgende 9 cultivars werden vergeleken: Anina (Semo), Calibra (Sanac), Chipiona (Rijk Zwaan), Jerana (Semo), Jerada (Rijk Zwaan), Jolana (Semo), Marion (MoravoSeed), Nerja (Bejo) en Triton (Clause). De oppervlakte per experimentele éénheid bedroeg 20 m²; de perceeltjes hadden een lengte van 20 m en een breedte van 1 m; er waren 4 parallellen die wegens praktische redenen achter elkaar lagen. Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke /9

2 1.3 Teeltverloop Zaaien: Bemesting: Ploegen: Beregening: Oogst: 20 mei rijafstand: 50 cm tussen de ruggen (2 rijen/rug) zaaiwijze: pneumatische zaai op ruggen toestand grond: ideaal vochtig en fijn 20 mei: 100 kg/ha ammoniumnitraat 20 mei 4 x tijdens de teelt 20 l proefoogst op 18 augustus (90 dagen na zaai) Tabel 2: Gewasbescherming (werkzame stof + handelsproduct) Datum Werkzame stof Handelsproduct per ha Onkruidbestrijding 21/05/2015 pendimethalin + clomazon 2 l Stomp Aqua + 0,25 l Centium Insectenbestrijding 05/06/2015 dimethoaat 0,5 l Perfekthion 17/06/2015 pirimicarb+lambda-cyhalothrin 1,5 l Okapi 12/07/2015 deltamethrin 0,4 l Decis EC 2,5 20/07/2015 pirimicarb+lambda-cyhalothrin 1,5 l Okapi Ziektebestrijding 30/06/2015 azoxystrobin 1 l Ortiva Aaltjesbestrijding 20/05/2015 oxamyl 40 kg Vydate 10G 1.4 Resultaten Zie hiernavolgende tabellen. Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke /9

3 Tabel 3: Rassenproef busselwortel Gewaskenmerken Cultivar Zaadhuis Opkomst Standdichtheid Loofkenmerken 4/6 18/6 (aantal pl/m²) kleur stevigheid legering afrijping fijnheid bladinplankiemlob stadium na opkomst bij oogst 3/8 18/8 18/8 (gele blad tingsbreedte 18/6 18/8 blaadjes) Anina Semo blad 164 a 185 a 8,0 7,0 b 9,0 a 6,3 bc 3,8 f 7,8 bcd 6,0 d Calibra Sanac 8 2 blad 150 a 147 b 8,0 6,5 bc 5,8 d 4,5 de 3,8 f 7,5 cd 7,5 ab Chipiona Rijk Zwaan 7 2 blad 135 a 141 b 8,0 6,0 c 7,3 bc 4,8 d 4,8 def 9,0 a 8,3 a Jarana Semo 5 2 blad 127 a 152 b 9,0 8,5 a 9,0 a 7,0 ab 6,0 bcd 7,0 d 5,8 d Jerada Rijk Zwaan 9 3 blad 142 a 152 b 8,0 3,8 e 7,3 bc 3,5 e 5,5 cde 8,3 abc 7,5 ab Jolana Semo 7 2 blad 118 a 139 b 9,0 8,3 a 8,8 a 6,8 ab 6,3 bc 7,3 d 5,0 e Marion MoravoSeed 7 2 blad 131 a 148 b 8,0 6,3 c 6,8 cd 5,5 cd 4,5 ef 7,5 cd 6,5 cd Nerja Bejo blad 141 a 184 a 8,0 5,0 d 8,0 ab 6,5 abc 7,0 ab 7,5 cd 7,3 bc Triton Clause 7 2 blad 125 a 150 b 8,0 8,5 a 6,8 cd 7,5 a 7,8 a 8,5 ab 7,8 ab Gemiddeld ,2 6,6 7,6 5,8 5,5 7,8 6,8 KWV P ,9 17,8 0,9 1,0 1,1 1,3 0,8 0,9 V.C. (%) 20,5 7,9 3,5 9,0 13,1 15,9 7,0 4,1 P-waarde 0,458 N.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. Quotering 1 = weinig en klein bleekgroen slap veel veel grof breed 9 = volledig en groter donkergroen stevig geen geen fijn smal Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke /9 3/9

4 Tabel 4: Rassenproef busselwortel Gewaskenmerken (vervolg) + inwendige wortelkenmerken Cultivar % grond- Schieters Loof- Looflengte Stukgewicht Inwendige wortelkenmerken bedekking kwaliteit (cm) wortel loof grootte van inwendig duidelijkheid inwendige kleur 18/8 na 1 week (g) (g) de pit groen overgang visueel bewaring pit/vlees pit vlees (1) Anina 100 9,0 7,0 51,0 a 40,4 17,7 7,0 bc 6,0 bcd 7,3 ab 6,5 abc 5,5 bc Calibra 100 9,0 6,0 45,0 c 49,9 9,7 6,8 bcd 5,0 de 7,8 ab 7,5 a 7,0 a Chipiona 100 9,0 7,0 38,6 e 45,9 10,3 8,8 a 4,5 e 7,5 ab 7,3 ab 6,3 ab Jarana 100 8,0 7,0 48,3 b 41,8 15,2 5,5 d 5,5 cde 7,0 b 6,8 abc 5,5 bc Jerada 100 9,0 8,0 48,3 b 54,5 12,5 6,8 bcd 7,0 abc 8,0 ab 7,3 ab 6,5 a Jolana 100 6,0 7,0 52,5 a 49,6 20,1 3,8 e 7,5 ab 8,0 ab 5,5 c 5,0 c Marion 100 9,0 7,0 46,7 bc 52,7 15,3 6,0 cd 6,3 abcd 7,5 ab 6,0 bc 6,5 a Nerja 100 9,0 7,0 42,7 d 37,3 10,0 8,0 ab 7,8 a 8,3 a 6,8 abc 6,3 ab Triton 100 9,0 8,0 41,2 d 49,7 9,6 6,8 bcd 6,0 bcd 8,3 a 7,0 ab 7,0 a Gemiddeld 100 7,1 46,0 46,9 13,4 6,6 6,2 7,7 6,7 6,2 KWV P0.05 1,8 1,5 1,6 0,9 1,2 0,9 V.C. (%) 2,4 6,9 7,8 8,3 11,8 9,5 P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,105 N.S. 0,031 S. 0,000 Z.S. Quotering 1 = veel slecht groot veel duidelijk geel 9 = geen goed klein geen onzichtbaar donkerrood (1) Is beoordeling onafhankelijk van loofkenmerken bij oogst, dus enkel invloed van vergeelde bladeren Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke /9 4/9

5 Tabel 5: Rassenproef busselwortel Opbrengstgegevens Cultivar Opbrengst marktbare Niet marktbare wortelen Sortering % (op marktbare) wortelen + loof gewicht% % op totaal aantal naar gewicht naar aantal (ton/ha) % van bruto- te klein vertakte met mm mm + 30 mm mm mm opbrengst (- 8 cm) kloven + 30 mm Anina 75,8 cd 100,0 12,0 24,0 a 3,1 bc 0,0 27,8 c 69,1 a 3,1 43,7 b 54,9 c 1,5 Calibra 85,3 abc 112,5 11,0 5,6 c 7,3 ab 0,7 25,4 c 73,7 a 1,0 40,1 bc 59,5 bc 0,4 Chipiona 69,4 d 91,6 6,3 5,6 c 3,5 bc 0,9 63,1 a 36,9 b 0,0 74,7 a 25,4 d 0,0 Jarana 72,8 d 96,0 7,1 17,7 ab 3,1 bc 0,1 14,9 de 76,9 a 8,2 27,9 cd 68,3 ab 3,8 Jerada 93,2 a 122,9 11,4 4,7 c 9,7 a 0,2 24,6 cd 74,6 a 0,8 38,2 bc 61,4 bc 0,4 Jolana 80,7 bcd 106,4 10,1 14,5 b 6,6 abc 0,0 9,9 e 73,1 a 17,0 21,1 d 70,1 ab 8,9 Marion 95,8 a 126,3 5,8 12,2 b 2,5 c 0,0 7,1 e 76,6 a 16,3 16,0 d 75,5 a 8,5 Nerja 81,3 bcd 107,2 5,2 5,2 c 4,4 abc 0,0 46,6 b 49,1 b 4,3 66,9 a 31,8 d 1,3 Triton 90,3 ab 119,0 7,8 4,4 c 5,7 abc 0,0 23,0 cd 73,8 a 3,2 37,3 bc 61,2 bc 1,5 Gemiddeld 82,7-8,5 10,4 5,1 0,2 26,9 67,1 6,0 40,6 56,4 2,9 KWV P ,9 (1) (1) (1) (1) (1) (1) V.C. (%) 9,0 21,5 24,1 16,2 8,9 13,2 9,8 P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,035 S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. (1) Duncantoets na gegevenstransformatie arscin x Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke /9 5/9

6 Tabel 6: Rassenproef busselwortel Demonstratieve praktijkoogst en geschiktheid volgens veilingsnormen Cultivar Demonstratieve praktijkoogst in bussels Geschiktheid volgens veilingnorm bij oogst oogst 18 augustus door proefveldhouder lengte % wortelen % wortelen aantal gewicht/bussel stuks/bussel wortel loof totaal < 12 cm lang < 15 cm lang bussels/ha (kg) (aantal) (cm) (cm) (cm) (1) (1) Anina ,31 19,3 14,4 51,0 65,3 27,5 51,3 Calibra ,29 17,7 18,3 45,0 63,3 7,5 23,8 Chipiona ,17 23,2 19,5 38,6 58,2 2,5 10,0 Jarana ,23 16,7 15,2 48,3 63,5 21,3 46,3 Jerada ,25 17,7 17,7 48,3 66,0 2,5 11,3 Jolana ,26 18,0 16,0 52,5 68,6 17,5 36,3 Marion ,20 20,7 15,1 46,7 61,8 16,3 45,0 Nerja ,17 26,0 17,1 42,7 59,8 7,5 27,5 Triton ,27 18,3 16,3 41,2 57,4 16,3 37,5 Gemiddeld ,24 19,7 16,6 46,0 62,6 13,2 32,1 Veilingnormen aantal stuks per bussel: 18 stuks bij sortering 1-2,5 cm (= fijn) minimumlengte wortel: voor klasse extra 12 cm; voor klasse dubbel extra 15 cm lengte loof: minimum wortellengte, lengte loof + wortel maximum 75 cm (1) % berekend op de marktbare opbrengst Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke /9 6/9

7 Tabel 7: Rassenproef busselwortel Uitwendige wortelkenmerken Cultivar Lengte Diameter Cylindrische Rechte Gladheid Uitwendige Aantasting door Uitwendige (cm) (mm) vorm vorm ringen (% van aantal) groenwortel- cavity verkleuring vlieg (1) spot wortelkraag Anina 14,4 g 21,7 c 4,8 d 5,3 a 5,8 d 6,0 d 0,0 0,0 7,0 ab Calibra 18,3 b 20,2 d 7,3 bc 5,5 a 7,0 bc 7,8 abc 2,0 0,0 7,5 a Chipiona 19,5 a 18,6 e 7,8 ab 5,3 a 6,3 cd 7,0 c 2,0 0,0 5,8 bc Jarana 15,2 fg 23,0 b 3,8 de 5,8 a 6,0 d 5,3 de 1,0 0,0 5,0 c Jerada 17,7 bc 21,1 cd 8,3 a 6,8 a 7,5 b 8,0 ab 4,0 0,0 8,0 a Jolana 16,0 ef 23,7 ab 2,8 e 6,0 a 5,5 d 4,5 e 0,0 0,0 6,0 bc Marion 15,1 fg 24,2 a 6,5 c 6,8 a 8,5 a 8,5 a 2,0 0,0 8,0 a Nerja 17,1 cd 18,4 e 6,5 c 6,3 a 7,0 bc 7,0 c 2,0 0,0 7,0 ab Triton 16,3 de 21,2 cd 7,8 ab 6,0 a 7,0 bc 7,5 bc 0,0 0,0 7,0 ab Gemiddeld 16,6 21,3 6,1 5,9 6,7 6,8 1,4 0,0 6,8 KWV P0.05 0,9 1,1 14,5 1,7 0,9 13,8 17,2 V.C. (%) 3,9 3,6 18,2 20,1 9,1 14,9 18,9 P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,525 N.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. Quotering 1 = scherp krom ruw veel veel 9 = stomp recht glad geen geen (1) Enkel licht aangetaste wortelen, nog geen doorslaggevend kwaliteitsverlies Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke /9 7/9

8 1.5 Voornaamste bevindingen De zaai verliep onder goede omstandigheden maar dit was geen garantie om een uniforme opkomst te bekomen; algemeen was er een wat heterogene dichtheid en deels een latere 2 opkomst. De vegetatieve groei na opkomst verliep dankzij regelmatig beregen vlot met algemeen een felle loofontwikkeling tot gevolg, dit zonder ziekten (ook niet in het onbehandeld gedeelte). Bij de oogst resulteerde dit in een meer duidelijk rasgebonden dichtheid, wellicht deels te wijten aan het zaaien zelf, want bij sommige rassen was de standdichtheid meer dan 100%, wat evenwel geen invloed had op de wortelkenmerken. Bij de bepaling van de marktbare opbrengst is de norm gebruikt van minimum 8 cm wortellengte. Eigenlijk zou de marktbare opbrengst bij levering naar de veiling bij de meeste rassen nog een stuk lager liggen omdat de lengte van de wortelen minstens 12 cm moet bedragen, wil men in klasse extra leveren. Daarom werd door de proefveldhouder ook een praktijkoogst (in bussels) uitgevoerd. Deze was maar beperkt (niet in herhalingen) maar heeft samen met het % wortelen < 12 cm en % < 15 cm van de proefoogst, een beter beeld van de effectieve waardeverhouding (Tabel 6). Bij de beoordeling werd daarom ook met deze gegevens rekening gehouden. Er werd een onbehandelde strook (tegen ziekten) aangelegd om de ziektegevoeligheid na te gaan. Tot aan de oogst werden er geen ziekten vastgesteld. 1.6 Besluit De groeiomstandigheden waren in deze proef ruim voldoende om de raskenmerken tot uiting te laten komen. Belangrijke kenmerken voor levering naar de verse markt zijn gezond, niet te lang loof en een mooie lange, uniforme en niet te dikke wortel. Onder de gegeven omstandigheden voldeden Calibra, Chipiona en Nerja het best aan de normen om geschikt te zijn als busselwortel. Jerada scoorde ook prima naar wortelkenmerken en opbrengst maar het had mindere loofkenmerken. Marion en Triton bleken ook geschikt maar ze gaven iets te korte wortelen. De rassen van Semo bleken minder of niet geschikt vooral wegens hun uitwendige wortelkenmerken. Individuele Rasbespreking (in alfabetische volgorde) Anina (Semo): Stevig en (te) lang loof met vlugge afrijping. Mindere uitwendige wortelkenmerken: (te) korte, minder gladde penwortel. Behoorlijke inwendige wortelkenmerken, wel iets minder rode kleur. Laag aantal bussels/ha wegens hoog % te korte wortelen. Calibra (Sanac): Behoorlijke loofkenmerken, wel wat vluggere afrijping. Algemeen betere wortelkenmerken, langere wortel maar wel wat heterogeen in lengte, inwendig een meer donkerrode kleur. Hoog aantal bussels/ha dankzij lager % te korte wortelen. Chipiona (Rijk Zwaan): Korter en fijn loof. Lange, fijnere wortel met meer cilindrische vorm, wel wat meer uitwendige groenverkleuring van de wortelkraag. Inwendig een kleine pit maar meer inwendig groen. Toch nog tamelijk aantal bussels/ha ondanks de lagere kg-opbrengst en meer wortelen nodig per bussel, maar laag % te korte wortelen. Jarana (Semo): Donker, stevig en iets langer loof met bredere bladinplantingsbreedte. Mindere uitwendige wortelkenmerken: korte en minder gladde penwortel met meer uitwendige ringen en meer groenverkleuring van de wortelkraag. Inwendig ook iets mindere score. Lager aantal bussels/ha wegens hoog % te korte wortelen. Jerada (Rijk Zwaan): Iets mindere loofkenmerken: wel fijn loof maar iets langer met meer legering (openliggend loof) en blekere bladkleur. Iets zwaardere wortel met heel goede uitwendige kenmerken: voldoende lange en stompe wortel met weinig ringen en groenverkleuring. Hoog aantal bussels/ha vooral wegens laag % te korte wortelen. Jolana (Semo): Donker, stevig en iets langer loof met bredere bladinplantingsbreedte. Mindere uitwendige wortelkenmerken: korte en minder gladde penwortel met meer uitwendige ringen. Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke /9

9 Inwendig een grote pit en minder rode kleur. Lager aantal bussels/ha wegens hoog % te korte wortelen. Marion (MoravoSeed): Gemiddelde loofkenmerken. Korte en dikkere wortel met nog behoorlijke cylindrische vorm en weinig ringen en groenverkleuring. Gemiddelde inwendige kenmerken. Hoge marktbare kg-opbrengst maar iets lager aantal bussels/ha wegens hoger % te korte wortelen. Nerja (Bejo): Betere loofkenmerken behalve de blekere bladkleur. Iets langere en fijnere wortel met iets minder stompe wortelvorm. Betere inwendige wortelkenmerken. Behoorlijk aantal bussels/ha ondanks lagere stukgewichten (meer stuks per bussel nodig); wel lager % te korte wortelen en hogere standdichtheid. Triton (Clause): Korter en donker loof met minder bladvergeling en weinig legering. Kortere, iets dikkere wortel met gemiddelde tot betere uit- en inwendige kenmerken. Iets lager aantal bussels/ha ondanks hoge marktbare kg-opbrengst, vooral te wijten aan hoger % te korte wortelen. Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke /9