Zomerteelt - bestemming verse markt

Transcriptie

1 PREI 2017 Proef cultivaronderzoek zomerprei Zomerteelt - bestemming verse markt Prei wordt gekenmerkt door zijn quasi onbeperkte oogstspreiding. Toch dient de rassenkeuze afgestemd te worden op de teeltperiode en op de bestemming van het geoogste product, zijnde de verse markt of industriële verwerking. Deze proef beoogt de specifieke rassenkeuze te ondersteunen door de plant- en gewaskenmerken, oogst- en opbrengstgegevens alsook kwaliteitskenmerken van nieuwe rassen na te gaan. Deze proef verliep in samenspraak met de Vlaamse Overheid, Departement Landbouw en Visserij, Afdeling Voorlichting, Doelgroepenbeleid en Kwaliteit Plant / Team Voorlichting. Proefbedrijf: Frederik Vermeersch, Meulebeke Bodemkarakteristieken Bouwvoor Voorvrucht zandleem busselwortelen gevolgd door phacelia Scheikundige analyse labo Inagro ph (KCl) 6,7 koolstof (%) 0,98 fosfor (*) 54 kalium (*) 31 magnesium (*) 10 calcium (*) 348 natrium (*) <2,0 zwavel (*) 2,0 (*) In mg per 100 gram luchtdroge grond. Tabel 1: Evolutie van de nitraatstikstof in de bodem (kg/ha) Stikstofanalyse Diepte (cm) Begin teelt 08/05/ Tijdens de teelt 03/07/ /9

2 Proefopzet Volgende 6 cultivars werden vergeleken: E65A097 (Enza), Krypton (Nunhems), Linkton (Nunhems), Skater (Bejo), Stromboli (SG1866) (Syngenta) en Sumstar (SV0884ZM) (Seminis). De oppervlakte per experimentele eenheid bedroeg 7,50 m² met daarin telkens 150 planten. De proef werd aangelegd in 4 parallellen. Teeltverloop Plantopkweek Zaaien: 24 februari (glasserre) Productieveld Bemesting: Ploegen: Rotoreggen: Planten: Oogsten: 12 mei op 50 cm x 10 cm 13 september Resultaten Zie hiernavolgende tabellen. 2/9

3 Tabel 2: Prei zomerteelt Gewaskenmerken Cultivar Zaadhuis Stand van het gewas Bladkleur Uniformiteit Groeiwijze Opgerichtheid Bladschakeling bij oogst in de bak E65A097 Enza 8,3 a 7,5 ab 7,3 ab 7,5 a 6,3 b 5,5 a 5,5 b Krypton Nunhems 7,0 ab 8,3 a 7,3 ab 7,5 a 6,8 ab 5,5 a 7,3 a Linkton Nunhems 6,3 b 8,0 ab 6,5 b 7,5 a 8,3 a 5,8 a 1,5 c Skater Bejo 6,0 b 7,0 ab 8,3 a 6,8 a 6,8 ab 6,5 a 7,8 a Stromboli (SG1866) Syngenta 6,5 b 6,5 b 8,3 a 6,8 a 7,3 ab 7,0 a 6,3 ab Sumstar (SV0884ZM) Seminis 6,3 b 7,0 ab 6,3 b 7,3 a 7,0 ab 7,0 a 7,3 a Gemiddelde 6,7 7,4 7,3 7,2 7,0 6,2 5,9 KWV 1,6 1,7 1,6 1,7 1,8 1,8 1,6 V.C. (%) 10,0 9,9 9,6 10,0 11,4 12,9 11,4 P-waarde 0,002 ** 0,031 * 0,003 ** 0,429 0,051. 0,037 * 0,000 *** Quotering 1 = slecht bleek heterogeen weinig opgericht lang 9 = goed donker uniform sterk opgericht kort Tabel 3: Prei zomerteelt 2017 Plant- en schachtkenmerken Cultivar Lengte (cm) Schachtlengte Geslotenheid Bladbreedte Snijvlak Vorm Vastheid Kleur Gladheid schacht overgang wit > 35 cm (%) van het blad blad E65A097 26,2 bc 11,9 bc 14,4 b 0,0 b 6,3 ab 6,8 a 7,3 bc 8,3 a 7,8 a 5,8 bc 9,0 a Krypton 28,2 b 13,4 b 14,8 ab 5,0 b 6,8 a 7,3 a 8,5 a 6,8 b 7,0 ab 6,5 abc 7,8 a Linkton 33,8 a 18,5 a 15,3 ab 32,5 a 5,5 b 4,8 b 5,0 d 6,8 b 6,5 ab 5,8 bc 8,8 a Skater 23,7 d 9,1 d 14,7 ab 0,0 b 7,0 a 3,8 b 8,0 ab 5,8 b 6,0 b 8,0 a 7,5 a Stromboli (SG1866) 25,1 cd 10,2 cd 15,0 ab 0,0 b 6,5 ab 7,3 a 7,0 c 8,5 a 6,3 ab 7,0 ab 7,5 a Sumstar (SV0884ZM) 24,9 cd 9,5 d 15,4 a 0,0 b 6,8 a 7,0 a 7,0 c 8,5 a 6,5 ab 4,8 c 7,3 a Gemiddelde 27,0 12,1 14,9 6,3 6,5 6,1 7,1 7,4 6,7 6,3 8,0 KWV 2,4 2,3 1,0 (1) 1,1 1,4 0,8 1,4 1,7 1,8 2,0 V.C. (%) 3,8 8,3 2,9 86,5 7,1 9,7 4,6 8,2 11,3 12,2 10,8 P-waarde 0,000 *** 0,000 *** 0,038 * 0,000 *** 0,004 ** 0,000 *** 0,000 *** 0,000 *** 0,057. 0,000 *** 0,050. Quotering 1 = - open smal open, gekruld knobbelvorm los grijs / geel ruw 9 = - gesloten breed gesloten cilindrisch vast glanzend wit effen 3/9

4 Tabel 4: Prei zomerteelt Pootgoedkenmerken Cultivar Gewasstand Kleur Stevigheid Plantdikte (mm) (1) E65A097 8,0 7,0 8,0 7,3 Krypton 8,0 7,0 8,0 6,3 Linkton 8,0 7,0 8,0 5,3 Skater 8,0 8,0 7,0 4,5 Stromboli (SG1866) 8,0 7,0 7,0 5,5 Sumstar (SV0884ZM) 8,0 6,0 7,0 5,8 Gemiddelde Quotering 1 = slecht los bleekgroen - 9 = goed vast donkergroen (1) Gemeten op 5 cm boven de wortels. Tabel 5: Prei zomerteelt Ziektegevoeligheid Cultivar Trips in Purpervlekken- Papiervlekken- Colletotrichum Roest Bladbreuk Sleet Bruine schacht- Omhoog groei- Pelbaarheid de bak ziekte ziekte strepen ende wortels E65A097 4,8 ab ,5 ab 6,3 b 6,8 b 6,5 b 8,3 a 6,8 b Krypton 4,3 b ,1 b 8,0 ab 7,0 ab 8,8 a 8,3 a 7,6 a Linkton 6,5 a ,9 a 6,3 b 7,3 ab 8,3 ab 8,3 a 4,5 c Skater 6,3 a ,6 ab 8,3 ab 6,8 b 6,6 ab 9,0 a 6,9 b Stromboli (SG1866) 5,8 ab ,5 ab 8,5 a 8,0 a 7,9 ab 9,0 a 7,9 a Sumstar (SV0884ZM) 5,5 ab ,7 ab 7,8 ab 7,0 ab 6,1 b 9,0 a 6,9 b Gemiddelde 5,5 9,0 9,0 9,0 8,5 7,5 7,1 7,4 8,6 6,8 KWV 1,9 0,8 2,0 1,2 2,1 2,6 0,8 V.C. (%) 14,9 4,0 11,8 7,4 12,6 13,1 4,8 P-waarde 0,010 * 0,080. 0,006 ** 0,037 * 0,004 ** 0,75 0,000 *** Quotering 1 = veel veel slecht 9 = geen geen goed 4/9

5 Tabel 6: Prei zomerteelt Opbrengstgegevens Cultivar Netto-opbrengst Gemiddeld stukgewicht Marktbare Schot Afval Wegval (ton/ha) (gram) planten (%) (%) (%) (%) E65A097 60,4 a 304 a 98,2 a 0,0 a 0,8 a 1,0 c Krypton 54,6 ab 311 a 87,8 b 0,0 a 0,2 a 12,0 a Linkton 44,6 bc 251 b 88,3 b 0,2 a 2,0 a 9,5 ab Skater 40,6 c 207 b 97,8 a 0,0 a 0,3 a 1,8 bc Stromboli (SG1866) 46,7 bc 242 b 96,2 ab 0,0 a 0,3 a 3,5 bc Sumstar (SV0884ZM) 45,3 bc 246 b 92,0 ab 0,0 a 0,7 a 7,3 ab Gemiddelde 48,7 260,4 93,4 0,0 0,7 5,9 KWV 10,4 47,0 (1) (1) (1) (1) V.C. (%) 9,3 7,9 4,3 489,9 128,8 35,2 P-waarde 0,000 *** 0,000 *** 0,004 ** 0,451 0,714 0,000 *** Tabel 7: Prei zomerteelt Sortering per diameterklasse Cultivar Sortering in aantal (%) Sortering in gewicht (%) Industrie < 2 cm 2-3 cm 3-4 cm > 4 cm Industrie < 2 cm 2-3 cm 3-4 cm > 4 cm E65A097 0,0 a 7,8 b 54,3 ab 37,2 a 0,7 a 0,0 a 3,7 b 47,2 b 47,9 a 1,2 a Krypton 0,2 a 10,3 b 53,3 b 33,7 a 2,5 a 0,1 a 4,1 b 47,1 b 44,4 a 4,2 a Linkton 0,0 a 15,2 b 71,4 a 13,5 b 0,0 a 0,0 a 9,9 b 70,7 a 19,4 bc 0,0 a Skater 0,3 a 34,9 a 60,0 ab 4,8 b 0,0 a 0,2 a 25,2 a 66,2 a 8,4 c 0,0 a Stromboli (SG1866) 0,9 a 21,5 ab 63,1 ab 14,2 b 0,3 a 0,7 a 12,4 b 64,4 a 21,7 bc 0,9 a Sumstar (SV0884ZM) 0,4 a 13,8 b 67,6 ab 18,3 b 0,0 a 0,3 a 8,1 b 65,5 a 26,2 b 0,0 a Gemiddelde 0,3 17,2 61,6 20,3 0,6 0,2 10,6 60,2 28,0 1,1 KWV (1) (1) (1) (1) (1) (1) (1) (1) (1) (1) V.C. (%) 176,3 37,8 12,1 29,3 217,7 184,3 46,4 12,1 22,2 208,7 P-waarde 0,421 0,000 *** 0,022 * 0,000 *** 0,094. 0,438 0,000 *** 0,000 *** 0,000 *** 0,098. 5/9

6 Tabel 8: Prei zomerteelt Sortering per kwaliteitsklasse Cultivar Sortering in aantal (%) Sortering in gewicht (%) Industrie Flandria (2) Klasse 1 Industrie Flandria (2) Klasse 1 E65A097 0,0 a 0,2 a 99,8 a 0,0 a 0,2 a 99,8 a Krypton 0,2 a 0,0 a 99,8 a 0,1 a 0,0 a 99,9 a Linkton 0,0 a 0,2 a 99,8 a 0,0 a 0,2 a 99,8 a Skater 0,3 a 3,6 a 96,1 a 0,2 a 3,9 a 96,0 a Stromboli (SG1866) 0,9 a 2,1 a 97,0 a 0,7 a 2,6 a 96,8 a Sumstar (SV0884ZM) 0,4 a 1,6 a 98,0 a 0,3 a 1,3 a 98,4 a Gemiddelde 0,3 1,3 98,4 0,2 1,4 98,4 KWV (1) (1) (1) (1) (1) (1) V.C. (%) 176,3 190,6 2,7 241,5 173,7 2,6 P-waarde 0,421 0,284 0,246 0,452 0,176 0,170 (2) Weinig Flandria door zeer veel tripsschade Tabel 9: Prei zomerteelt Waarnemingen na 2 dagen koelcelbewaring bij 1 C en 7 dagen koelcelbewaring bij 8 C Cultivar Snijvlak blad Stevigheid kleur binnen- Houdbaarheid Kleur (%) planten met rotte Aantal rotte Doorgroei schacht blad zijde blad algemeen schacht bladeren bladeren per plant (cm) E65A097 7,5 a 7,3 a 7,0 a 7,0 bc 7,0 a 7,0 a 0,0 20,0 a 0,2 a 0,4 ab Krypton 6,5 a 7,0 a 7,3 a 7,5 ab 6,5 a 7,5 a 0,0 20,0 a 0,2 a 0,3 b Linkton 8,5 a 7,5 a 6,5 a 6,3 c 8,3 a 5,3 b 0,0 5,0 a 0,0 a 0,7 a Skater 7,5 a 6,8 a 7,5 a 8,0 ab 8,3 a 7,8 a 0,0 5,0 a 0,0 a 0,1 b Stromboli (SG1866) 8,0 a 6,3 a 7,3 a 8,3 a 7,5 a 7,3 a 0,0 13,3 a 0,2 a 0,2 b Sumstar (SV0884ZM) 6,8 a 6,3 a 7,8 a 7,3 abc 7,5 a 7,0 a 0,0 11,7 a 0,1 a 0,2 b Gemiddelde 7,5 6,8 7,2 7,4 7,5 7,0 0,0 12,5 0,1 0,3 KWV 2,2 1,5 1,6 1,2 2,1 1,3 (1) 0,0 0,4 V.C. (%) 13,1 9,3 9,6 7,1 12,0 8,4 63,2 56,5 52,5 P-waarde 0,091. 0,064. 0,231 0,001 ** 0,092. 0,000 *** 0,192 0,120 0,000 *** Quotering 1 = open, gekruld zacht geel slecht geel 9 = gesloten stevig groen goed groen (2) geteld op 15 planten 6/9

7 Voornaamste bevindingen Deze rassenproef werd in samenspraak met de Vlaamse Overheid, Departement Landbouw en Visserij (DLV), Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ADLO), aangelegd te Meulebeke op een zandleembodem op het bedrijf van Frederik Vermeersch. De voorteelt was busselwortel. Daarna werd Phacelia ingezaaid als groenbemester. Er werd geoogst op 13 september. De gemiddelde opbrengst was 48,7 ton/ha. In deze proef was er door de zeer droge en warme weersomstandigheden veel tripsschade; ook was er wat aantasting van roest. Gewaskenmerken De gewasstand bij de oogst was het best bij Krypton en het minst goed bij Stromboli. De bladkleur was zeer significant het meest donkergroen bij Skater en Stromboli en het meest bleekgroen bij Linkton en Sumstar. De sterkst opgerichte groeiwijze was zichtbaar bij Linkton terwijl E65A097 de minst opgerichte groeiwijze vertoonde. Er werden geen significante verschillen waargenomen in uniformiteit. Linkton had zeer significant de ruimste bladschakeling en Skater de kortste. Plant- en schachtkenmerken De gemiddelde schachtlengte was 27,0 cm. Linkton had met 33,8 cm zeer significant de langste schacht. Tevens had Linkton met 18,5 cm zeer significant de langste overgang en Skater (9,1 cm) en Sumstar (9,5 cm) de kortste. Het snijvlak was zeer significant het meest opengekruld bij Linkton en het meest gesloten bij Krypton. Skater had zeer significant het meest een knobbelvorm. E65A097 had de meest vaste schacht. De schachtkleur was zeer significant het meest geelachtig bij Sumstar en het witst bij Skater. E65A097 vertoonde de gladste schacht. Teeltveiligheid Linkton was zeer significant het moeilijkst en Krypton en Stromboli het gemakkelijkst manueel te pellen. Krypton vertoonde zeer significant het minst en E65A097 en Sumstar het meest bruine schachtstrepen. E65A097 en Linkton waren zeer significant het meest gevoelig voor bladbreuk, terwijl Stromboli het minst gevoelig was. E65A097 en Skater vertoonden significant het meest sleet en Stromboli het minst. Krypton was significant het meest gevoelig voor trips en Linkton en Skater het minst. Opbrengst en sortering De oogst vond plaats op 13 september, 18 weken na het planten. Het gemiddeld percentage marktbare planten bedroeg 93,4 %. De gemiddelde netto-opbrengst voor levering op de verse markt bedroeg 48,7 ton/ha. E65A097 gaf met 60,4 ton/ha zeer significant de hoogste opbrengst, terwijl de laagste opbrengst te noteren viel bij Skater (40,6 ton/ha). Door de grote tripsschade was er bijna geen Flandria-kwaliteit en werd alles gesorteerd in klasse I. 7/9

8 Bewaring De prei werd bewaard gedurende 2 dagen in een koelcel op 1 C en erna aansluitend 7 dagen op 8 C. De kleur binnenzijde blad was zeer significant het meest vergeeld bij Linkton. De algemene houdbaarheid was het best bij Linkton en Skater en het minst goed bij Krypton. De kleur algemeen was significant het meest geel bij Linkton. E65A097 en Krypton hadden met 20,0 % het meest planten met rotte bladeren, Linkton en Skater hadden het laagste percentage planten met rotte bladeren (5,0 %). De doorgroei was zeer significant het langst bij Linkton (0,7 cm) en het kortst bij Skater (0,1 cm). Besluit De proef had veel last van de droogte en elke cultivar was daarom zeer sterk aangetast door trips. Na half augustus is er dankzij het mildere weer nog veel vegetatieve groei geweest. De cultivar E65A097 haalde de hoogste netto-opbrengst van 60,4 ton/ha. Krypton scoorde goed met het hoogste gemiddelde stukgewicht (311 gram). Door de grote tripsschade was er heel weinig Flandria-kwaliteit. De cultivars Skater en Stromboli vertoonden een donkere bladkleur. De cultivars Linkton en Skater kwamen het best uit de bewaarproef. Linkton had duidelijk de langste bladschakeling en vertoonde opvallend lange schachten. 8/9

9 Individuele rasbespreking De bespreking gebeurt alfabetisch. E65A097 (Enza): Dit ras oogde goed en uniform maar was minder opgericht en vrij gevoelig voor bladbreuk. Dit ras gaf de meest gladde schacht met wel meer bruine schachtstrepen en zonder knobbel. De bladschakeling was iets ruimer. Deze cultivar gaf de hoogste netto-opbrengst (60,4 ton/ha). Krypton (Nunhems): Dit ras oogde zeer goed en uniform en was kort geschakeld en het was meest aangetast door trips en ook roest. De bladeren zijn mooi gesloten, breed met een gesloten snijvlak en de schacht vertoonde weinig bruine schachtstrepen en was makkelijk manueel te pellen. Dit ras gaf een zeer goede opbrengst, ondanks de wat grotere wegval en het stukgewicht was bij dit ras het hoogst. Linkton (Nunhems): Dit ras is sterk opgericht en bleker en vertoont een heel lange bladschakeling en is eerder gevoelig voor bladbreuk; het vertoonde minst tripsschade. De schacht is opvallend lang met een lange overgang en is moeilijker pelbaar. Het snijvlak is gevoelig voor openkrullen. Dit ras was goed houdbaar maar kleurde wel bleker na bewaring. Skater (Bejo): Dit ras heeft donkere bladeren en is minder gevoelig voor trips. De schacht is kort met een korte overgang, knobbelvorming, mooi glanzend wit met wat bruine schachtstrepen. De bladeren zijn mooi gesloten en smal. Deze cultivar gaf in deze proef de laagste netto-opbrengst (40,6 ton/ha). Dit ras was goed houdbaar en het vertoonde na bewaring weinig of geen doorgroei. Stromboli (SG1866) (Syngenta): Dit ras oogde op het veld minder goed en het had donkere en brede bladeren en bleek minder gevoelig voor bladbreuk en sleet. De bladeren zijn vrij kort geschakeld en de schacht is mooi cilindrisch en gemakkelijk manueel te pellen. Dit ras gaf een gemiddelde opbrengst. Sumstar (SV0884ZM) (Seminis): Dit ras was goed uniform maar iets bleker. De schacht is minder wit, heeft een korte bladschakeling en een korte overgang en de bladeren zijn mooi gesloten en breed. Dit ras vertoonde iets meer bruine schachtstrepen en het gaf een iets lagere opbrengst. 9/9