Monitoren e Gerard M. Schippers & Theo G. Broekman Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam Bureau Bêta
Opbouw 1. Achtergrond MATE 2. Toelichting onderdelen en gebruik van de MATE 3. Presentatie MATE versie 2.1 4. (Inter)nationale ontwikkelingen 5. Presentatie MATE-Q en MATE-S 2
Achtergrond: Belang gestructureerde assessment 1. Klinische intuitie vs statistische predictie 2. Voorkomen van ommissies 3. Voorkomen van onnodige zorg 4. Leren 5. Verantwoorden 3
Achtergrond ontwikkeling MATE Geschiedenis VWS Project Ontwikkeling en verbetering indicatiestelling en verwijzing van cliënten met verslavingsproblematiek 1989-1995 proefschrift Kersten 1998 Resultaten Scoren Project Ontwikkeling Sociale Verslavingszorg Instrument (OSVI) 1999-2002 ZonMw project Specifications 2002-2003 ZonMw project Development 2003-2007 April 2007: Presentatie MATE Argumentatie Beschikbare instrumenten conceptueel en psychometrisch zwak Behoefte aan Europees instrument Behoefte aan instrument dat verslavingszorg integreert met de overige gezondheidszorg 4
MATE is bruikbaar, valide en betrouwbaar 2010 zie ook Schippers, Schramade & Walburg, 2002 Broekman & Schippers, 2003 Broekman et al., 2004 Mäkela, 2004 5
2010 6
Meten van Addicties voor Triage en Evaluatie
Onderdelen van de MATE 1. Middelen: Gebruik 2. Indicaties psychiatrisch / medisch consult 3. Verslavingbehandelingsgeschiedenis 4. Middelen: Afhankelijkheid & Misbruik: WHO CIDI: Composite International Diagnostic Interview Versie 2.1. 5. Lichamelijke klachten 6. Persoonlijkheid 7. Activiteiten & Participatie, Zorg & Ondersteuning (MATE-ICN) 8. Externe factoren van invloed op het herstelproces (MATE-ICN) Q.1. Middelen: Verlangen Q.2. Depressie, Angst & Stress Q.3. Motivatie voor behandeling (alleen in de MATE-Crimi) 9
Meten van functioneren Inhoudelijke vergelijking 5 veelgebruikte instrumenten in de psychiatrie 1. GAF 2. HONoS 3. CAN 4. WHODAS-2 5. MATE-ICN Linking aan de ICF en mapping 10
11
Gebruik van de MATE MATE-scores Triage Zorgbeslissingen op grond van onbewerkte gegevens Indicaties voor somatisch-medisch en psychiatrisch/psychologisch consult Zorgzwaartesuggestie Monitoren en evaluatie 12
20 MATE-scores S2.1 Kenmerken somatische comorbiditeit S2.2 Onder psychiatrische of psychologische behandeling S2.3 Kenmerken psychiatrische comorbiditeit S4.1 Afhankelijkheid S4.2 Misbruik S4.3 Ernst afhankelijkheid/misbruik S5.1 Lichamelijke klachten S6.1 Persoonlijkheid S7.1 Beperkingen - Totaal S7.2 Beperkingen - Basaal S7.3 Beperkingen Relationeel S7.4 Zorg & ondersteuning bij beperkingen S8.1 Positieve externe invloed S8.2 Negatieve externe invloed S8.3 Zorgbehoefte SZ1.1 Verlangen SZ2.1 Depressie SZ2.2 Angst SZ2.3 Stress SZ2.4 Depressie Angst Stress - Totaal 13
MATE-scores en toepassing MATE-scores staan vast Gebruik naar eigen inzicht Handleiding ge eft suggesties MATE Forum Gebruik 23 juni 2011 14
MATE-scores en toepassing MATE-scores Triage Zorgbeslissingen op grond van onbewerkte gegevens Indicaties voor somatisch-medisch en psychiatrisch/psychologisch consult Zorgzwaartesuggestie Monitoren en evaluatie MATE Forum Gebruik 23 juni 2011 15
MATE-scores en toepassing MATE-scores Triage Zorgbeslissingen op grond van onbewerkte gegevens Indicaties voor somatisch-medisch en psychiatrisch/psychologisch consult Zorgzwaartesuggestie Monitoren en evaluatie MATE Forum Gebruik 23 juni 2011 16
Triage naar somatisch-medisch en psychiatrisch/psychologisch consult Somatisch-medisch consult Intoxicatie of (ernstige) ontwenningsverschijnselen (uit module 2) Gebruik medicatie voor verslaving (uit module 2) Medicatie voor andere somatische aandoeningen (uit module 2) Lichamelijke ziekten, zwangerschap (uit module 2) Kenmerken somatische comorbiditeit [S2.1] Lichamelijke klachten [S5.1] Verlangen [SZ1.1 ] (tbv medicatie voor verslaving). Psychiatrisch/psychologisch consult Onder psychiatrische of psychologische behandeling [S2.2] Medicatie voor psychiatrische aandoeningen (uit module 2) Kenmerken psychiatrische comorbiditeit [S2.3] Depressie Angst Stress - Totaal [SZ2.4] Persoonlijkheid [S6.1] MATE Forum Gebruik 23 juni 2011 17
MATE-scores en toepassing MATE-scores Triage Zorgbeslissingen op grond van onbewerkte gegevens Indicaties voor somatisch-medisch en psychiatrisch/psychologisch consult Zorgzwaartesuggestie Monitoren en evaluatie MATE Forum Gebruik 23 juni 2011 18
Triage in publicatie Resultaten Scoren De Wildt, W., Schramade, M., Boonstra, M., & Bachrach, C. (2002). Module indicatiestelling & trajecttoewijzing Utrecht: GGZ Nederland. MATE Forum Gebruik 23 juni 2011 19
Triage in publicatie Resultaten Scoren Niveaus van zorgzwaarte (behandelintensiteit) Kort ambulante behandeling Lang ambulante behandeling Deeltijd of klinische behandeling Lange ambulante zorg. Beoordelingsdimensies Ernst van de verslaving Ernst van de psychopathologie Mate van sociale integratie Verslavingbehandelingsgeschiedenis. MATE Forum Gebruik 23 juni 2011 20
Gebruik zorgzwaartesuggestie Onderscheid in De zorgzwaartesuggestie op grond van de MATE dimensiescores en de gehanteerde beslisboom Een beoordeling van de triagist, die daar mogelijk beargumenteerd van afwijkt De aan de patient aangeboden zorgzwaarte uitonderhandeld volgens de WGBO MATE Forum Gebruik 23 juni 2011 21
Beslisboom in Intakemodule Resultaten Scoren (DeWildt e.a., 2002) START Ernst van de verslaving Ernst van de psycho-pathologie Mate van sociale integratie Behandel geschiedenis 0-1 Ja Ja Ja Ja Laag/matig? Laag/matig? Goed/matig? Korte ambulante behandeling Nee Nee Behandel geschiedenis 2 Ja Goed / Matig? Ja Ambulante behandeling Nee Nee Behandel geschiedenis 3-5 Ja (Deeltijd) Klinische behandeling Nee Nee Behandel geschiedenis >5 Ja Lang ambulante Zorg MATE Forum Gebruik 23 juni 2011 22
Toepassing beslisboom is uitvoerbaar Predictieve validiteit vooralsnog bescheiden MATE Forum Gebruik 23 juni 2011 Addict Behav. 2011 Jun;36(6):570-5. 23
MATE-scores en toepassing MATE-scores Triage Zorgbeslissingen op grond van onbewerkte gegevens Indicaties voor somatisch-medisch en psychiatrisch/psychologisch consult Zorgzwaartesuggestie Monitoren en evaluatie MATE Forum Gebruik 23 juni 2011 24
Monitoren en evaluatie 1. Het gebruik van psychoactieve middelen. 2. De lichamelijke klachten. 3. Het verlangen naar psychoactieve middelen. 4. Symptomen van angst, depressie en stress. 5. De beperkingen in activiteiten en participatie. MATE Forum Gebruik 23 juni 2011 25
Monitoren en evaluatie Onderscheid tussen meting uitkomsten na behandeling en tijdens behandeling Voor uitkomstenmeting na behandeling is de MATE-Uitkomsten. Voor periodieke metingen bij langdurige zorg kan vooralsnog de MATE dienen tzt kan een MATE- Monitor ontwikkeld worden. Voor uitkomstenmeting tijdens behandeling kan de MATE-Feedback ontwikkeld worden. MATE Forum Gebruik 23 juni 2011 26
Verspreiding van de MATE Geaccepteerd als standaardintakeinstrument door en geimplementeerd bij overgrote merendeel grote verslavingszorginstellingen. MATE-Crimi standaard verdiepingsinstrument bij de verslavingsreclassering MATE-Uitkomsten algemeen geaccepteerd en ingevoerd ten behoeve van ROM 27
MATE Versie 2.1 was versie 2.01 28
Versie 2.1 Verspreiding mogelijk dank zij enthousiast team van trainers, uitgerust met trainershandleiding en hulpmaterialen. Veel praktijkervaring beschikbaar. Aantal spel- en formuleringsfouten in Handleiding Ankerpunten hadden tekortkomingen 29
Versie 2.1 Dat heeft geleid tot herziene versie van het MATE afnameformulier en van de Handleiding en protocol. De ankerpunten zijn geheel herzien In het formulier zijn verbeteringen aangebracht in de instructies en zijn de stimuleringsvragen in de verleden tijd geformuleerd. De tekst over standaardglazen is aangepast. Wat niet is veranderd is tweede middeldiagnose. 30
(Inter)nationale ontwikkelingen Versie 2.1 is samengesteld in het Engels (moederversie) en het Duits. Contract gesloten met Italianen voor een MATE-it, en met Brazilianen voor een MATE-pt-BR. Er is een Spaanse versie van het afnameformulier beschikbaar. Angela Buchholz bericht over gebruik in Duitsland. Ontwikkeling van de MATE-Y (voor jongeren) is op de rails in werkgroep. Eerst een triagemodel. Proefversie in october. Ten behoeve van afname via het internet: de MATE-Q. 31
Presentatie MATE-Q MATE-Q 2.1a Proefversie (bevat de MATE-S) 32
Achtergrond MATE-Q Q staat voor questionnaire vragenlijstversie. Nodig tbv internetbehandeling en internettoegang. Veel mensen die hulp overwegen zijn in staat om een zelfbeoordeling per vragenlijst te doen; veel anderen kunnen dat echter niet, o.a. als gevolg van beperkingen of gebrek aan motivatie. MATE-Q is een proefversie, want concordantie tussen vragenlijstversie en interviewversie staat niet zonder meer vast vraagt om validerend onderzoek. Vragenlijstversie ontbeert gegevens van observatie en niet alle MATE-items zijn te vertalen in vraagvorm. MATE-Q is een MATE en dient derhalve in context van professionele verslavingszorg te worden beoordeeld invuller moet dus als client van een instelling worden beschouwd. 33
Achtergrond MATE-Q Vanwege deze drempel, vanwege mogelijk onbegrip en vanwege de lengte van de MATE-Q is een instapmodule nodig: de MATE-S. De MATE-S kan drempelloos en anoniem worden ingevuld en kan dienen als opstap naar de MATE-Q, die onderdeel is van een hulpverleningsrelatie. De MATE-S en de MATE-Q zijn zo gemaakt dat ze compatibel zijn met de MATE. De MATE-Q meet ook de motivatie voor behandeling. MATE module 6 (Persoonlijkheid) is weggelaten uit de MATE-Q. De MATE-S levert een uitslag in de vorm van 1 MATE-score en de MATE-Q levert uitslagen in de vorm van 13 MATE-scores en 5 additionele scores. De MATE-S kan in ongeveer 2 minuten ingevuld worden. De MATE-Q kan in ongeveer 20-30 minuten ingevuld worden. 34
MATE-Q en MATE-S MATE-S bevat één vraag naar primair probleemmiddel en 14 ja/nee vragen die zijn afgeleid van MATE Module 4, die hier wordt gebruikt als maat voor ernst van de verslavingsproblemen. MATE-Q bevat ca 125 vragen. 35
MATE-S, MATE-Q en de MATE Modules 36
Afwijkende items in de MATE-Q Startvragen 37
Afwijkende items in de MATE-Q Volgorde van de onderdelen is gewijzigd. Volgorde van de items is soms gewijzigd. MATE-ICN beperkt zich tot vragen over de grootte van de beperking (geen tot ernstige moeilijkheden of moeite), en niet de zorgbehoefte of de reeds verkregen zorg en ondersteuning. 38
Afwijkende items in de MATE-Q 39
Gebruik van de MATE-S en de MATE-Q MATE-S is drempelloos en anoniem MATE-Q adviseert in kader hulpverleningsrelatie MATE-S triageert naar: 0 geen hulp nodig 1 MATE-Q afnemen 2 uitnodigen voor MATE interview MATE-Q triageert naar 0 afspraak maken voor hulp op niveau 0 (internet) of 1 (kort) 1 uitnodigen voor MATE interview 40
Triage MATE-S 0 geen hulp nodig 1 uitnodigen MATE-Q 2 uitnodigen voor MATE interview 41
Triage MATE-Q MATE-Q beoordelen op validiteit Uitslag invoeren in beslisboom zorgzwaarte In geval van niveau 0 (internet) of 1 (kortdurende hulp) uitnodigen voor eerste hulpverleningscontact in geval van hogere zorgzwaarte: uitnodigen voor een MATE interview, waarbij gebruik kan worden gemaakt van de MATE-Q antwoorden. 42
Toekomstige stappen Voorzichtige uitnodiging om de MATE-Q in te voeren, met begeleidend onderzoek Meer nadruk op validiteit invoering (veel evidente invulfouten). Suggesties? Projecten mogelijk maken voor: het rapporteren van de MATE gegevens, normering, suggesties en presentatie validering MATE-Q MATE-Feedback MATE-Monitor 43
Dank voor uw aandacht 44