RAPPORT VAN BEVINDINGEN TUSSENTIJDS KWALITEITSONDERZOEK ROC WEST-BRABANT Prinsentuin Breda Afdeling vmbo gemengde leerweg (vmbo-gl) Plaats: Breda BRIN: 21CY-2 Onderzoek uitgevoerd op: 10 november 2011 Conceptrapport verzonden op: 9 december 2011 Rapport vastgesteld te Utrecht op: 20 januari 2012 Reproductie van het rapport zonder toestemming van de inspectie of de school/instelling vindt niet plaats anders dan in zijn volledige vorm.
1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 10 november 2011 een tussentijds kwaliteitsonderzoek uitgevoerd op Prinsentuin Breda, afdeling vmbo gemengde leerweg (vmbo-gl) om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs op deze afdeling en over de naleving van wet- en regelgeving. Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. In maart 2010 heeft de inspectie een kwaliteitsonderzoek uitgevoerd op de afdeling vmbo-gl. Hierbij werd vastgesteld dat de opbrengsten onvoldoende waren en dat er tekortkomingen waren in het leerstofaanbod, de afstemming van het onderwijs op de individuele onderwijsbehoeften van de leerlingen, de zorg en de systematische kwaliteitszorg. Uit de gegevens van de opbrengstenkaart 2011 blijkt dat de opbrengsten van de afdeling vmbo-gl over drie jaar gemeten nog steeds onvoldoende zijn. Met het bevoegd gezag en directie is in juni 2010 de afspraak gemaakt dat in het vierde kwartaal 2011 een tussentijds kwaliteitsonderzoek wordt uitgevoerd. Bij het tussentijds kwaliteitsonderzoek wordt getoetst in hoeverre de in 2010 vastgestelde tekortkomingen zijn opgeheven. Toezichthistorie Op 13 januari 2011 heeft de inspectie een eerste voortgangsgesprek (VG-1) gevoerd met het bevoegd gezag over de wijze waarop de school werk aan het verbeterplan. Onderzoeksopzet In dit onderzoek heeft de inspectie zich, naast de opbrengsten, gericht op de indicatoren van de aspecten 'kwaliteitszorg' en 'zorg' die onvoldoende waren en waarvan met de school afgesproken is dat ze voldoende verbeterd zouden zijn. De normindicatoren zijn bij het kwaliteitsonderzoek (maart 2010) met uitzondering van 2.3 (De school met een substantieel percentage taalzwakke leerlingen heeft bij alle vakken een aanbod aan leerinhouden dat past bij de talige onderwijsbehoeften van deze leerlingen) als voldoende beoordeeld. Bij dit onderzoek zijn naast deze indicator ook de volgende bij het vorige onderzoek als onvoldoende beoordeelde indicatoren- beoordeeld: 7.2: De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen; 8.3: De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. 9.3: De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces; 9.5: De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces; 9.6: De school waarborgt de kwaliteit van het schoolexamen en van andere toetsinstrumenten De als onvoldoende beoordeelde indicatoren van de aspecten 'tijd' en 'afstemming' zullen bij het onderzoek naar kwaliteitsverbetering in 2012 worden onderzocht. Bij het vorige kwaliteitsonderzoek werd vastgesteld dat de school geen schoolplan had ingediend. In het eerste Voortgangsgesprek van januari 2011 is vastgesteld dat er inmiddels wel een schoolplan aanwezig is. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: - Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. - Analyse van de door de school aangeleverde gegevens met betrekking tot de ontwikkeling van de opbrengsten en de kwaliteitszorg. - Schoolbezoek waarbij gesprekken zijn gevoerd met de schoolleiding, docenten en zorgfunctionarissen. - Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met de schoolleiding en het bevoegd gezag. H2839406/8 Pagina 2 van 7
Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader vo 2011. In het jaarwerkplan verantwoordt de inspectie welke wettelijke aspecten zijn onderzocht. Deze documenten zijn te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 zijn de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke voorschriften weergegeven. Dit wordt gevolgd door een paragraaf waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. H2839406/8 Pagina 3 van 7
2. BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. De indicatoren met een asterisk zijn de normindicatoren; zij spelen een beslissende rol bij de beoordeling van de kwaliteit van het onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) De inspectie heeft daarnaast onderzocht of wordt voldaan aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score 'ja' of 'nee'. Resultaten 1.1 * De leerlingen behalen in de onderbouw het opleidingsniveau dat mag worden verwacht. 1.2 * De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding vmbo-gl. 1.3 * De leerlingen van de opleiding vmbo-gl behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht. 1.4 * Bij de opleiding vmbo-gl zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau. 5 Leerstofaanbod 2.3 * De school met een substantieel percentage taalzwakke leerlingen heeft bij alle vakken een aanbod aan leerinhouden dat past bij de talige onderwijsbehoeften van deze leerlingen. Begeleiding 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Zorg 8.3 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. H2839406/8 Pagina 4 van 7
Kwaliteitszorg 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school waarborgt de kwaliteit van het schoolexamen en van andere toetsinstrumenten. Wet- en regelgeving N2 Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 24 en 24c). nee ja 2.2 Beoordeling Algemeen beeld De inspectie beoordeelt de kwaliteit van het onderwijs op de afdeling vmbo-gl van Prinsentuin Breda als zwak. Dit oordeel is gebaseerd op de volgende overwegingen. De opbrengsten zijn, afgemeten aan de prestaties van de leerlingen over de afgelopen drie jaar, onvoldoende. Het onderwijsproces is bij het kwaliteitsonderzoek van maart 2010 als voldoende beoordeeld. Bij dit onderzoek is vastgesteld dat de toen vastgestelde tekortkomingen op het gebied van leerstofaanbod, zorg en begeleiding nu zijn opgeheven. De school werkt in haar kwaliteitszorg planmatig; de inspectie heeft de kwaliteitszorg als voldoende beoordeeld, zij het dat de kwaliteitszorg op de onderdelen evaluatie en borging verder moet worden ontwikkeld. De school leeft de onderzochte wet- en regelgeving na. Toelichting Het bovenstaande algemene oordeel van de inspectie wordt hieronder toegelicht. Daarbij komen voor zover van toepassing achtereenvolgens de in de inleiding genoemde aspecten aan bod: de opbrengsten, het onderwijsproces, de kwaliteitszorg en de wet- en regelgeving. Opbrengsten Voor deze afdeling vmbo-gl geldt dat zowel het rendement onderbouw als het rendement bovenbouw voldoende is. De gemiddelde cijfers die de leerlingen behalen bij het centraal examen zijn onvoldoende. In de examenjaren 2008 en 2009 behoorde de school tot de 10% slechtst scorende scholen. In het examenjaar 2010 werd dit resultaat (absoluut cijfer 6.0) beter. In vergelijking met andere scholen scoorde de school nog wel te laag. De gemiddelde examencijfers die in 2011 werden behaald, zijn met 6.1 wederom beter maar met dit cijfer scoort de school waarschijnlijk nog onder het (nog te bepalen) landelijk gemiddelde. Dezelfde positieve trend is ook zichtbaar bij het driejaarsgemiddelde van de discrepantie tussen schoolexamencijfers en cijfers die bij het centraal examen worden behaald. Het SE-CE verschil is bij het examen 2011 gedaald tot 0,34. Het driejaarsgemiddelde bevindt zich echter nog net boven de grens van 0,50 en is daarmee nog 'groot'. De verbetering van de resultaten is het gevolg van een aantal zeer gerichte verbeteracties die de school heeft ingezet. Zo is er een examenhandboek vastgesteld, zijn de pta's aangepast, zijn de instroom- en determinatiecriteria aangescherpt, is het toetsbeleid vastgesteld en hebben leerlingen examentraining aangeboden gekregen. Als de positieve tendens in de opbrengsten doorzet, zal de school, bij het opbrengstenoordeel 2012 (het gemiddelde van de schooljaren 2009-2012) voldoende kunnen scoren. H2839406/8 Pagina 5 van 7
Opgeheven tekortkomingen in het onderwijsproces Het taal- en rekenbeleid is ontwikkeld. In de uitvoering is sprake van een gerichte aanpak. De school gebruikt daarbij een scala van (genormeerde) meet-, toets- en evaluatiegegevens die informatie geven over de eventuele leerachterstanden op deze terreinen en de mate waarin deze achterstanden bij individuele leerlingen zijn weggewerkt. De indicatoren 2.3, 7.2 en 8.3 zijn daarom nu als voldoende beoordeeld. Bij het onderzoek van 2010 werd vastgesteld dat het primaire proces over het algemeen van voldoende kwaliteit was maar dat het nog tekort schoot ten aanzien van de afstemming op verschillen in ontwikkeling tussen leerlingen (6.2, 6.3 en 6.4). Ook werd vastgesteld dat de lestijd niet optimaal werd gebruikt (3.3.) Uit informatie die door de docenten en schoolleiding is verstrekt, is duidelijk geworden dat de scholing van docenten gericht is op dit aspect. De inspectie heeft deze indicatoren volgens afspraak niet bij dit onderzoek beoordeeld. De kwaliteitszorg De inspectie is van oordeel dat Prinsentuin Breda nu in haar kwaliteitszorgsystematiek een forse verbeterslag heeft gemaakt. Bij het kwaliteitsonderzoek van juni 2010 werd door de inspectie ook geconstateerd dat de kwaliteit en evaluatie van onderwijs en leren onvoldoende in afspraken was vastgelegd en daardoor onvoldoende geborgd. Het afgelopen jaar heeft de school hard gewerkt om verbeteringen door te voeren, zoals die zijn vastgelegd in het verbeterplan en de tussentijdse bijstellingen ervan. Hierbij is door de directie breed ingestoken: het toelatings- en determinatiebeleid is aangescherpt; een didactische standaard wordt ontwikkeld, de programma's van toetsing en afsluiting zijn opnieuw vastgesteld en het taalen rekenbeleid is verder uitgewerkt. Daarmee zijn de voorwaarden geschapen om evaluatie en borging van de kwaliteit van het primaire proces vorm te kunnen geven. Dit jaar zal worden gestart met de beoordeling van lessen aan de hand van een kijkwijzer. De resultaten hiervan zullen in de functioneringsgesprekken worden meegenomen en gebruikt om verdere scholingsbehoeften te bepalen. De integrale planning- en controlcyclus hiervan bevindt zich nog in het implementatiestadium. Vandaar dat de indicatoren die de evaluatie en borging van het onderwijsproces betreffen nog als onvoldoende beoordeeld zijn. Indicator 9.6 (De school waarborgt de kwaliteit van het schoolexamen en van andere toetsinstrumenten) is bij dit onderzoek wel als voldoende beoordeeld. Het toetsbeleid is opgesteld en geïmplementeerd. Wet- en regelgeving Het schoolplan is naar de inspectie gestuurd en bevat de verplichte onderdelen. 3. TOEZICHTARRANGEMENT De kwaliteit van het onderwijs vertoont nog tekortkomingen in de opbrengsten en is daarom als zwak beoordeeld. Om deze reden handhaaft de Inspectie van het Onderwijs het aangepaste arrangement van Prinsentuin Breda afdeling vmbo-gl. De afdeling valt onder intensief toezicht. Met het bevoegd gezag is afgesproken dat de opbrengsten in september 2012 weer van voldoende niveau zijn. De inspectie voert in het derde kwartaal van 2012 een afsluitend onderzoek naar de kwaliteitsverbetering (okv) uit om na te gaan of de tekortkomingen zijn opgeheven. H2839406/8 Pagina 6 van 7
Toezichtplan aangepast arrangement VO Bevoegd gezag : Stichting ROC West-Brabant Nummer bevoegd gezag : 31107 BRIN-nr. school : 21CY-2 Naam school : Prinsentuin College, afdeling vmbo-gl Vestiging : Tuinzigtlaan Afdeling : vmbo-gl Datum definitief RvB : 27 september 2010 Prestatieafspraak In september 2012 zijn de opbrengsten weer voldoende. Toezichtactiviteiten en tijdpad Onderzoek naar kwaliteitsverbetering (OKV) September 2012 Aspect Evaluatiemiddel Opbrengsten (1.1, 1.2) Tijd 3.3 Afstemming (6.2, 6.3, 6.4) Kwaliteitszorg (9.3, 9.5,) - De leerlingen van de afdeling vmbo-gl behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht - Bij de afdeling vmbo-gl zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau. - de leerlingen maken efficiënt gebruik van d e onderwijstijd - het pedagogisch/didactisch concept van de school is geïmplementeerd. - er is een effectief systeem planning&control ontwikkeld waarmee de kwaliteit van het onderwijs en de borging daarvan is gewaarborgd. H2839406/8 Pagina 7 van 7