RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING FAREL COLLEGE, AFDELINGEN HAVO EN VWO

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING FAREL COLLEGE, AFDELINGEN HAVO EN VWO Plaats: Amersfoort BRIN-nummer: 14RC-0 Arrangementsnummer: en Onderzoek uitgevoerd op: 21 juni 2011 Conceptrapport verzonden op: 22 juni 2011 Rapport vastgesteld te Utrecht op: 6 juli 2011 Reproductie van het rapport zonder toestemming van de inspectie of de school/instelling vindt niet plaats anders dan in zijn volledige vorm.

2 H /8 Pagina 2 van 9 Documentnummer: H

3 1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 21 juni 2011 een onderzoek uitgevoerd op het Farel College, afdelingen havo vwo, om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs op deze afdelingen en over de naleving van wet- en regelgeving. Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. In 2009 en 2010 waren de opbrengsten van de afdelingen havo en vwo onvoldoende. Het Farel College heeft een verbetertraject uitgevoerd, waardoor in 2011 de opbrengsten weer van voldoende kwaliteit zijn. De Inspectie van het Onderwijs voert daarom een onderzoek naar kwaliteitsverbetering uit om vast te stellen of de tekortkomingen in de kwaliteit van het onderwijs zijn weggenomen. Toezichthistorie In 2009 waren de opbrengsten van de afdelingen havo en vwo van het Farel College onvoldoende. Uit het kwaliteitsonderzoek, dat op 10 en 12 november 2009 is uitgevoerd, bleek dat er tekortkomingen waren in het onderwijsleerproces, de aansluiting van het leerstofaanbod op de exameneisen, de borging van het onderwijsleerproces en borging van de kwaliteit van de schoolexamens. In het tussentijds kwaliteitsonderzoek, dat op 7 oktober 2010 is uitgevoerd, bleek dat de opbrengsten nog steeds onvoldoende waren, maar dat de tekortkomingen met betrekking tot het leerstofaanbod en de kwaliteitszorg waren opgeheven. De tekortkomingen in het onderwijsleerproces hadden betrekking op de afstemming op de individuele leerlingen en de benutting van de leertijd. Deze aspecten worden beoordeeld in het onderzoek naar kwaliteitsverbetering, omdat de school meer tijd nodig had om de kwaliteit van het onderwijsleerproces op orde te krijgen. Uit het tussentijds kwaliteitsonderzoek bleek dat het Farel College het systeem van kwaliteitszorg fundamenteel aan het opbouwen was en daarom wordt in het onderzoek naar kwaliteitsverbetering ook aandacht besteed aan bepaalde aspecten uit de kwaliteitszorg, ondanks dat deze al als voldoende waren beoordeeld. Onderzoeksopzet De inspectie heeft de opbrengsten, van de kwaliteitszorg de borging van het onderwijsleerproces en de toetsing, de evaluatie van resultaten en het onderwijsleerproces en het planmatig verbeteren, van het onderwijsproces de aspecten afstemming en het efficiënt benutten van de onderwijstijd en de naleving van de wet- en regelgeving onderzocht. De overige aspecten uit het kernkader zijn niet in dit onderzoek betrokken, omdat deze in het kwaliteitsonderzoek en/of in het tussentijds kwaliteitsonderzoek een positief oordeel hebben gekregen en de inspectie geen aanleiding heeft om te veronderstellen dat er een wijziging is opgetreden. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: - Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. - Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd en tijdens het schoolbezoek heeft overhandigd. - Schoolbezoek, waarbij de inspectie een gesprek heeft gevoerd met de schoolleiding en het bevoegd gezag. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader vo In het jaarwerkplan verantwoordt de inspectie welke wettelijke aspecten zijn onderzocht. Deze documenten zijn te vinden op H /8 Pagina 3 van 9 Documentnummer: H

4 Opbouw rapport In hoofdstuk 2 zijn de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke voorschriften weergegeven. Dit wordt gevolgd door een paragraaf waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. H /8 Pagina 4 van 9 Documentnummer: H

5 2. BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. De indicatoren met een asterisk zijn de normindicatoren; zij spelen een beslissende rol bij de beoordeling van de kwaliteit van het onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) De inspectie heeft daarnaast onderzocht of wordt voldaan aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score ja of nee. Resultaten 1.1 * De leerlingen behalen in de onderbouw het opleidingsniveau dat mag worden verwacht. 1.2 * De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding havo. 1.2 * De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding vwo. 1.3 * De leerlingen van de opleiding havo behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht. 1.3 * De leerlingen van de opleiding vwo behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht. 1.4 * Bij de opleiding havo zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau. 1.4 * Bij de opleiding vwo zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau Tijd De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd. H /8 Pagina 5 van 9 Documentnummer: H

6 Afstemming 6.1 De aangeboden leerinhouden maken afstemming mogelijk op de onderwijsbehoeften van de individuele leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen Kwaliteitszorg De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school waarborgt de kwaliteit van het schoolexamen en van andere toetsinstrumenten. Wet- en regelgeving N1 Door of namens het bestuur is de vastgestelde schoolgids naar de inspectie gestuurd en deze schoolgids bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 24a en 24c). N2 Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 24 en 24c). N3 Door of namens het bestuur is het vastgestelde zorgplan van het samenwerkingsverband naar de inspectie gestuurd en dit zorgplan bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 10h). N4 Door of namens het bestuur zijn het Examenreglement en het PTA naar de inspectie gestuurd en beide voldoen inhoudelijk aan de wettelijke vereisten (Eindexamenbesluit art. 31). N5 De geplande onderwijstijd voldoet aan de wettelijke vereisten (WVO art. 10, lid 2; 10b, lid 2; 10d, lid 2; 10f, lid 3a; 11c, lid 1b; 12, lid 5). nee ja H /8 Pagina 6 van 9 Documentnummer: H

7 2.2 Beoordeling Algemeen beeld De inspectie beoordeelt de kwaliteit van het onderwijs op de afdelingen havo en vwo van het Farel College als voldoende. Dit oordeel is gebaseerd op de volgende overwegingen. De opbrengsten zijn, afgemeten aan de prestaties van de leerlingen over de afgelopen drie jaar, voldoende. Het onderwijsproces vertoont nauwelijks tekortkomingen en is naar het oordeel van de inspectie van voldoende kwaliteit. De school werkt in haar kwaliteitszorg systematisch en planmatig; de inspectie heeft de kwaliteitszorg als goed beoordeeld. De school leeft de onderzochte wet- en regelgeving na. Toelichting Het bovenstaande algemene oordeel van de inspectie wordt hieronder toegelicht. Daarbij komen voor zover van toepassing achtereenvolgens de in de inleiding genoemde aspecten aan bod: de opbrengsten, het onderwijsproces, de kwaliteitszorg en de wet- en regelgeving. Opbrengsten De opbrengsten van de afdelingen havo en vwo zijn weer van een voldoende niveau. Bij de havo is het rendement van de bovenbouw verbeterd. Het percentage leerlingen dat onvertraagd het diploma haalt is van een gemiddeld niveau geworden. Het zittenblijven en het schoolverlaten zonder een diploma is met 6% afgenomen. De cijfers die de havo-leerlingen gemiddeld op het centraal examen halen is licht gestegen en is van een gemiddeld niveau geworden. Bij het vwo halen de leerlingen eveneens op het centraal examen cijfers van een gemiddeld niveau. Was het verschil in gemiddelde cijfers tussen het schoolexamen en het centraal examen in 2009 nog groter dan een half punt, inmiddels is dat teruggebracht tot 0.3 in het schooljaar Het onderwijsproces De schoolleiding van het Farel College heeft een groot aantal lesobservaties uitgevoerd en heeft daarnaast een auditteam ingeschakeld om de waarnemingen van de schoolleiding te verifiëren. Op hoofdlijnen bleken deze met elkaar overeen te komen. Hierbij is een kijkwijzer gehanteerd die mede gebaseerd is op het toezichtkader van de inspectie, zijn observanten getraind in het doen van lesobservaties en er is aandacht geweest voor de validiteit door te bespreken welke feiten ten grondslag hebben gelegen aan de oordelen. De inspectie heeft de validiteit van de bevindingen getoetst in een gesprek met de schoolleiding en op grond daarvan vastgesteld dat de waarnemingen en de conclusies bruikbaar zijn om tot een oordeel te komen. De inspectie stelt vast op basis van de verstrekte gegevens van de school dat de benutting van de leertijd van voldoende niveau is. De leraren op de school realiseren een taakgerichte werksfeer en uit de leerlingenenquête die in 2009 en in 2011 is afgenomen blijkt dat leerlingen in 2011 vinden dat zij gestimuleerd worden om hun best te doen op school en dat leraren zich meer inspannen om hen bij de les te houden. Uit diezelfde enquête blijkt dat leerlingen vinden dat leraren veel meer rekening houden met wat zij wel of niet kunnen en dat er beduidend meer hulp en begeleiding is dan in De observaties bevestigen dat leraren in toenemende mate in staat zijn om de instructie aan te passen aan de verschillen tussen de leerlingen en dat de gevolgde nascholing zijn vruchten begint af te werpen. Daarnaast zijn er elke dag twee uren waarin leerlingen voor elk vak extra hulp kunnen krijgen. Indien leerlingen lage cijfers halen, worden zij verplicht naar deze uren gestuurd. Uit de zelfevaluatie blijkt dat de leerlingen uit een klas overwegend dezelfde verwerkingsopdrachten hebben, waardoor met name de goede leerlingen onvoldoende uitgedaagd worden. Hier ligt een verbeterpunt voor de school. H /8 Pagina 7 van 9 Documentnummer: H

8 De kwaliteitszorg Het Farel College brengt van elke klas vier keer per jaar de prestaties in kaart, vergelijkt deze met de prestaties van de parallel-klassen en de klassen uit de voorgaande jaren. Ook stelt de schoolleiding vast of verbetermaatregelen voldoende effect hebben gehad. Ditzelfde doet de schoolleiding met de prestaties van de leraren. Hierdoor hebben de schoolleiding en de leraren snel zicht op knelpunten, maar ook op de vraag of maatregelen effect hebben. Het onderwijsleerproces wordt geëvalueerd door middel van een analyse van de lessen van elke leraar, een analyse van de vakwerkplannen en een analyse van de toetsen. Bij tekortkomingen maken secties verbeterplannen en met individuele leraren worden verbeterafspraken gemaakt. De kwaliteit van het onderwijsleerproces is in voldoende mate gewaarborgd. Een beperkt aantal secties en docenten zit nog in een verbetertraject. Het Farel College heeft een toetsprotocol dat erin voorziet dat voor elk leerjaar een toetsprogramma is opgesteld, toetsdoelen en de wijze van toetsing zijn gedefinieerd en geregeld is op welke wijze toetsen ontwikkeld, gevalideerd en beoordeeld worden. De school zet daarnaast leerstofonafhankelijke toetsen in om de determinatie te ondersteunen, maar ook om vast te stellen of de leerstofoverdracht en de toetsing van voldoende niveau zijn. De inspectie constateert dat op het Farel College de schoolleiding het opbrengstgericht werken van de leraren aanstuurt en dat leraren op hun beurt er steeds meer in slagen om zelf ook meer opbrengstgericht te gaan werken. H /8 Pagina 8 van 9 Documentnummer: H

9 3. TOEZICHTARRANGEMENT De Inspectie van het Onderwijs kent aan het Farel College voor de afdelingen havo en vwo het basisarrangement toe. Dit betekent dat de inspectie op dit moment geen reden heeft om het geïntensiveerd toezicht te handhaven. H /8 Pagina 9 van 9 Documentnummer: H