Zzp er / zelfstandig professional Wet DBA en succesvol (blijven) samenwerken met je opdrachtgever
Inleiding Succesvol samenwerken met je opdrachtgever als zzp er Checklist arbeidsovereenkomst of ondernemerschap? Een arbeidsovereenkomst? Dit zijn de alternatieven Groei aantal Uniforce Professionals Uniforce.nl Werken voor wie je wilt, zolang je wilt
Over Uniforce Group Uniforce Group werd in 2000 opgericht. In 2008 is er een vaststellingsovereenkomst gesloten met het UWV en de Belastingdienst. Uniforce Group is de eerste organisatie in Nederland die het mogelijk maakt om als directeur en ondernemer tevens sociaal verzekerd werknemer te zijn van een B.V. Met meer dan 17 jaar ervaring heeft Uniforce Group een diepgaande kennis opgebouwd op het gebied van de sociale en fiscale wet- en regelgeving. De dienstverlening van Uniforce Group richt zich op hoger opgeleide en specialistische professionals door alle branches heen en Uniforce Group dient geen andere belangen dan die van de Uniforce Professionals. Oosteinde 35 3842 DR Harderwijk T 0341-416500 info@uniforce.nl www.uniforce.nl
Uniforce.nl Werken voor wie je wilt, zolang je wilt STEF WITTEVEEN RAAD VAN ADVIES UNIFORCE Inleiding Het jaar 2017 is een transitiejaar voor zzp ers en hun opdrachtgevers. De VAR is verdwenen en de Wet DBA is ingevoerd. Hoewel de overheid heeft aangegeven dat zij gedurende de implementatiefase van de wet tot ten minste 1 juli 2018 niet zullen handhaven, worden de consequenties van de wet langzaam duidelijk. Ondertussen wil je als zzp ers en zelfstandig professional weten welke risico s er zijn ontstaan voor jou en je opdrachtgevers. In deze whitepaper informeren wij je daarover, zodat je succesvol kunt blijven samenwerken met je opdrachtgever. 1
Succesvol (blijven) samenwerken met je opdrachtgever Per 1 mei 2016 is de opdrachtgever medeverantwoordelijk geworden voor de arbeidsrelatie die hij met jou als zzp er aangaat. In de kern komt het er op neer dat de overeenkomst die je als zzp er sluit met je opdrachtgever geen arbeidsovereenkomst mag zijn. De Belastingdienst gaat van tevoren overeenkomsten goedkeuren die zich niet kwalificeren als arbeidsovereenkomst. Door gebruik te maken van zo n goedgekeurde model- of voorbeeldovereenkomst wordt de opdrachtgever gevrijwaard van het inhouden en afdragen van loonheffingen en sociale verzekeringspremies. Het is wel zaak dat de feitelijke situatie overeenkomt met de omschrijving in de voorbeeld- of modelovereenkomst omdat anders bij controle alsnog een arbeidsovereenkomst kan worden geconstateerd en naheffingen kunnen volgen. Zzp er met een eenmanszaak Voor de zzp er die werkt vanuit een eenmanszaak houdt zo n goedgekeurde overeenkomst van opdracht alleen in dat er geen arbeidsovereenkomst is, maar het zegt verder niets over je ondernemerschap. Bij de jaarlijkse aangifte inkomstenbelasting moet daarnaast blijken dat je voldoet aan de ondernemerscriteria om recht te hebben op de fiscale voordelen van de eenmanszaak. Zzp er met een B.V. Voor de zzp er die werkt vanuit een eigen B.V. geeft het werken met een goedgekeurde model- of voorbeeldovereenkomst alle zekerheid voor wat betreft het ondernemerschap maar niet over de kwalificatie van de werkrelatie met de opdrachtgever. Die werkrelatie kan bij controle door de Belastingdienst als arbeidsovereenkomst worden gekwalificeerd omdat je wordt ingehuurd als persoon met specifieke competenties en niet je B.V. Het is daarom ook voor zzp ers met een B.V. raadzaam om te werken met en volgens een door de Belastingdienst goedgekeurde overeenkomst van opdracht. Zzp ers die werken met een Declarabele Uren B.V. (DUBV), volgens het Uniforce-concept, hebben dat probleem niet. Met deze ondernemersvorm kan de zzp er alle risico s voor zichzelf en de opdrachtgever wegnemen en hoeft hij zelfs niet met een goedgekeurde model- of voorbeeldovereenkomst te werken. 2
Uniforce.nl Werken voor wie je wilt, zolang je wilt Ontstaan van een arbeidsovereenkomst Een arbeidsovereenkomst ontstaat als er in de feitelijke werksituatie sprake is van de elementen werkgeversgezag, persoonlijke arbeid en loon. Werkgeversgezag Werkgeversgezag wordt vaak vertaald als leiding en toezicht. In het kort komt het erop neer dat je niet zelf mag bepalen hoe je werkt en wanneer je het werk uitvoert. Als je bijvoorbeeld hetzelfde werk doet als een werknemer van je opdrachtgever, zal er al snel sprake zijn van werkgeversgezag. Indien je opdrachtgever niet alleen bepaalt wat je moet doen maar ook hoe en wanneer, dan zal dit ook gezien worden als indicatie voor een arbeidsovereenkomst. Persoonlijke arbeid Persoonlijke arbeid is eigenlijk eenvoudig. Als de opdrachtgever per se jou inhuurt om jouw persoonlijke kennis en je mag niet zelf beslissen dat iemand anders (een deel van) het werk invult, dan is er sprake van het element persoonlijke arbeid. Loon Indien er geen loon is dan is er sprake van bijvoorbeeld vrijwilligerswerk. Persoonlijk arbeid Dienst verband Werkgevers gezag Geen Persoonlijk arbeid Zzp er Geen werkgevers gezag Opdrachtgever Loon Loon 3
Checklist arbeidsovereenkomst of ondernemerschap? Controleer eerst je ondernemersstatus Als je werkt vanuit een eenmanszaak is het van het grootste belang dat je je ondernemersstatus kunt behouden en daarmee het recht op de fiscale faciliteiten. Daarom is het belangrijk om te weten of je recht hebt op deze faciliteiten. De Belastingdienst heeft hiervoor criteria opgesteld die te vinden zijn op de website van de Belastingdienst. Daarnaast wordt de ondernemersstatus van de zzp er ook belangrijk voor de opdrachtgever wanneer er gewerkt wordt in een situatie van fictieve dienstbetrekking. Controleer of er sprake is van een arbeidsovereenkomst Wanneer er sprake is van persoonlijke inhuur kun je via dit schema controleren of er sprake is van een arbeids- of uitzendovereenkomst of van ondernemerschap. Er is zeker geen arbeidsovereenkomst Als het voor je opdrachtgever en voor jezelf duidelijk is dat er geen sprake is van werkgeversgezag of persoonlijke arbeid dan sluit je een overeenkomst van opdracht of overeenkomst aanneming van werk met je opdrachtgever. Het is namelijk niet verplicht om gebruik te maken van goedgekeurde modelovereenkomsten. Er is misschien een arbeidsovereenkomst (fictieve dienstbetrekking) Als er getwijfeld wordt of er toch sprake zou kunnen zijn van een arbeidsovereenkomst is het raadzaam om te werken met een goedgekeurde model- of voorbeeldovereenkomst omdat dan van tevoren voor beide partijen vaststaat dat er geen sprake is van een arbeidsovereenkomst en de opdrachtgever geen loonheffingen hoeft in te houden en af te dragen. Hiervoor dient wel de feitelijke werksituatie overeen te komen met de omschrijving in de model- of voorbeeldovereenkomst. Er is sprake van een arbeidsovereenkomst Als vaststaat dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst dan zou je in loondienst kunnen gaan bij je opdrachtgever. Je kunt ook kiezen uit andere flexibele arbeidsvormen. 4
Uniforce.nl Werken voor wie je wilt, zolang je wilt Tabel: Rangorde in wetgeving in de feitelijke arbeidssituatie bij persoonlijke inhuur Is er sprake van beloning (loon)? Nee Vrijwilligerswerk of stage Ja Ja Uitzendovereenkomst Tussenbureau is werkgever (uitzending, detachering of payroll) Is er sprake van gezag in de feitelijke werksituatie? Ja Inhuur via een tussenbureau? Nee Nee Arbeidsovereenkomst Opdrachtgever is werkgever Is er sprake van arbeid van stoffelijke aard? Ja Overeenkomst aanneming van werk Nee Overeenkomst van opdracht Voldaan aan criteria ondernemerschap? Nee Resultaatgenieter Ja Ondernemer 5
Is er sprake van een arbeidsovereenkomst? Dit zijn de alternatieven Het kan voorkomen dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst. Je zou dan in loondienst kunnen bij de opdrachtgever. Wil je graag zelfstandig blijven werken, dan kun je ook kiezen voor de volgende opties: Uitzenden, detacheren of payrollen Geen zzp er maar wel zelfstandig ondernemer Als de optie van een arbeidsovereenkomst met de opdrachtgever er niet is kun je je laten verlonen vanuit een detacheringsbureau, uitzendbureau of payroll organisatie. In een dergelijke situatie heb je namelijk een arbeidsovereenkomst met de intermediair. Als je als zzp er toch zelfstandig en onafhankelijk wilt blijven kun je kiezen voor het werken vanuit een Declarabele Uren B.V. (DUBV), volgens het Uniforce-concept. De DUBV is een ondernemersvorm voor zelfstandig professionals die Uniforce Group samen met jou opricht. Die DUBV is als werkgever de contractpartij richting de opdrachtgever. Vanuit de DUBV kun je gedetacheerd worden én werken met alle overeenkomsten (van opdracht). Hierdoor kan je de opdrachtgever volledig vrijwaren van werkgeversverplichtingen zelfs als je een langdurige opdracht accepteert en/of onder leiding en toezicht van je opdrachtgever werkt. Bovendien ben je sociaal verzekerd. 6
Uniforce.nl Werken voor wie je wilt, zolang je wilt Voordelen DUBV voor zelfstandig professional/ zzp er Vrijheid in opdrachtkeuze en duur opdracht Geen beperkingen in opdrachtovereenkomsten Sociale zekerheid: zekerheid van het sociale vangnet voor zowel werkloosheid (ww) als arbeidsongeschiktheid (wia) Loondoorbetaling vanuit de DUBV bij ziekte en zwangerschap Erkenning Belastingdienst en UWV door Vaststellingsovereenkomst (vso) Opdrachtgever volledig gevrijwaard van loonheffingen Meer dan 17 jaar een stabiele en betrouwbare ondernemersvorm voor zelfstandigen Overzicht van beschikbare arbeidsvormen ONDERNEMER / ZZP ER UNIFORCE PROFFESIONAL FLEX WERKNEMER WERKNEMER Eenmanszaak (IB ondernemer) of B.V. Geen arbeidsovereenkomst. Declarabele Uren B.V. (DUBV). Arbeidsovereenkomst met DUBV. Arbeidsovereenkomst met payroll-, detachering- of uitzendbureau. Arbeidsovereenkomst met opdrachtgever/werkgever. Geen persoonlijke arbeid en/of werkgeversgezag in feitelijke werksituatie mogelijk. Persoonlijke arbeid en werkgeversgezag in feitelijke werksituatie geen probleem. Feitelijke werksituatie vrij in te vullen. Persoonlijke arbeid en werkgeversgezag in feitelijke werksituatie geen probleem. Feitelijke werksituatie vrij in te vullen. Persoonlijke arbeid en werkgeversgezag in feitelijke werksituatie geen probleem. Feitelijke werksituatie vrij in te vullen. Raadzaam om te werken met goedgekeurde modelovereenkomsten. Modelovereenkomst mogelijk, maar niet nodig. Onbeperkt inzetbaar. Altijd voor inlener inzetbaar binnen beperkingen van Wet Werk en Zekerheid en Flexwet. Altijd inzetbaar binnen de beperkingen van de Arbeidswet, Wet Werk en Zekerheid, CAO, etc. Toegenomen risico op werkgeverschap voor de opdrachtgever/intermediair. Geen risico s voor de opdrachtgever. Volledige vrijwaring van werkgeversverplichtingen. Geen risico s voor opdrachtgever/inlener. Geen risico i.v.m. de feitelijke werksituatie voor opdrachtgever/werkgever. Belastingdienst kan de feitelijke werksituatie controleren op criteria arbeidsovereenkomst. Geen risico s bij controle van feitelijke werksituatie voor Uniforce professional, intermediair en opdrachtgever. De professional is werknemer. Intermediair is werkgever. Opdrachtgever is inlener. De professional is werknemer. De opdrachtgever is werkgever. Geen sociaal vangnet. Sociaal stelsel als vangnet. Hierdoor verzekerd tegen ziekte, arbeidsongeschiktheid en werkloosheid (wia/ww). Sociaal stelsel als vangnet. Ontslagbescherming. Sociaal stelsel als vangnet. Ontslagbescherming. IB ondernemer geniet belastingvoordelen. Zzp er kan gecontroleerd worden op ondernemerschap. Hogere kosten dan zzp er met eenmanszaak. Vergelijkbaar met B.V. Belastingdruk als werknemer. Verplicht pensioen STIPP e.d. (zie uitzend CAO). Belastingdruk als werknemer. CAO verplichtingen. 7
Wet DBA: handhaving en uitstel 8
Uniforce.nl Werken voor wie je wilt, zolang je wilt Met ingang van 1 mei 2016 heeft de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA) zijn intrede gedaan. Inmiddels heeft de overheid besloten om de handhaving van de Wet DBA uit te stellen tot ten minste 1 juli 2018. Het fiscale risico voor de opdrachtgever lijkt daarmee voorlopig geweken, maar opdrachtgevers en intermediairs zijn daarmee niet gerustgesteld. Sinds de introductie van de Wet Aanpak Schijnconstructies (WAS) is het namelijk veel gemakkelijker geworden voor zzp ers om een dienstverband te claimen bij de opdrachtgever. Dat zou een zzp er kunnen uitkomen bij werkloosheid of arbeidsongeschiktheid. Behalve zzp ers kunnen ook andere belanghebbenden een dergelijk dienstverband namens de zzp er claimen. Naast de Belastingdienst valt daarbij te denken aan pensioenfondsen, het UWV, verzekeraars, vakbonden of anderen. Omdat opdrachtgevers en intermediairs zich bewuster worden van deze arbeidsrechtelijke risico s, komen er steeds minder opdrachten op de markt voor zelfstandigen. Voor Uniforce Professionals zijn daarentegen steeds meer opdrachten beschikbaar. Grote opdrachtgevers / werkgevers zijn in het huidige klimaat van onduidelijkheid en onzekerheid ook beducht voor reputatieverlies. Ze willen niet te boek staan als organisatie die werkgeversverplichtingen ontduikt. De verwarring leidt ertoe dat gedurende 2017 veel onzekerheden zullen blijven bestaan omtrent de inhuur van zzp ers. Voor veel zzp ers zal daarom een loondienstverband nog de enige manier zijn om aan het werk te blijven. Voor een aantal zzp ers zal het Uniforce-concept uitkomst bieden. 9
Groei aantal Uniforce Professionals Het aantal Uniforce Professionals neemt nu al enkele jaren flink toe. Deze groei heeft veel met de hierboven genoemde risico s te maken. Zzp ers merken dat lang niet alle opdrachten in de markt voor hen beschikbaar komen. Veel zzp ers krijgen er vroeger of later mee te maken dat ze een opdracht die ze graag zouden willen doen, niet kunnen doen omdat de werksituatie zich kwalificeert als arbeidsovereenkomst en de opdrachtgever of intermediair geen risico wil lopen. Daarmee ontstaat een zeer instabiele situatie voor veel zzp ers die de ene keer als zzp er aan de slag kunnen maar de volgende keer weer voor een payroll constructie moeten kiezen. Als je voortdurend van arbeidsvorm moet switchen heeft dat behalve de rompslomp ook vele andere nadelen. Fiscale faciliteiten zoals de ondernemersaftrek en de MKB-winstvrijstelling komen in gevaar omdat het steeds onzeker is of je de minimaal vereiste 1225 uur per jaar wel zult halen. Het kan immers goed zijn dat je een flink deel van het jaar in een loondienstverband (bijvoorbeeld met een payroll-organisatie) moet werken. Een eventuele arbeidsongeschiktheidsverzekering of pensioenverzekering die je als zzp er hebt afgesloten, komt ook telkens weer stil te vallen als je in een payroll situatie stapt. Met payroll val je tenslotte in het sociaal stelsel en participeer je verplicht in het Stipp pensioenfonds voor uitzendkrachten. Er ontstaat zodoende een zeer instabiele (en vaak dure) situatie. Een loondienstverband bij de intermediair kent ten opzichte van het zzp-schap als nadeel dat de bedrijfskosten niet aftrekbaar zijn van de omzet. Alles wat wordt verdiend, moet ook worden verloond en daarover moeten natuurlijk loonheffingen worden ingehouden en afgedragen. Daarnaast zijn het bijna altijd arbeidsovereenkomsten van bepaalde tijd die in dergelijke situaties worden aangeboden en dat betekent dat er een tijdslimiet zit aan dergelijke loondienstverbanden. Vaak worden de opdrachten gestopt als de arbeidsovereenkomst niet meer mag worden verlengd en moet worden omgezet in onbepaalde tijd. In de meeste gevallen is dat al na twee jaar. 10
Uniforce.nl Werken voor wie je wilt, zolang je wilt Han Veldhuis Uniforce Professional PROJECTMANAGER IT Margit Spronk Uniforce Professional CARRIÈRE COACH Ik bepaal mijn eigen koers en dat geeft mij een enorm gevoel van vrijheid. Omdat ik daarnaast erg gehecht ben aan zekerheid, ben ik businesspartner van Uniforce geworden. Als zelfstandig ondernemer heb je al zoveel verantwoordelijkheden. De DUBV creëert daarin rust waardoor ik me volledig en in vrijheid kan richten op mijn werk. Voor veel zzp ers is deze onzekere en instabiele situatie de reden om te kiezen voor een vast dienstverband bij de opdrachtgever of voor het Uniforce-concept. Op korte termijn betaal je weliswaar wat meer belasting en premies maar de zekerheid dat je elke opdracht kan accepteren en de stabiele verzekeringssituatie, geven wel meer continuïteit. De fiscale voordelen van de éénmanszaak worden immers onzeker en bovendien neemt de kans toe dat je als zzp er regelmatig van rechtsvorm en verzekeringssituatie moet switchen. Het Uniforce-concept geeft bovendien de mogelijkheid om de bedrijfskosten af te trekken en een deel van de omzet niet te verlonen. 11
Resumé Als zzp er vanuit de eenmanszaak is het allereerst belangrijk om alle mogelijkheden te onderzoeken of je kunt werken buiten dienstverband, oftewel zonder dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst. Bij twijfel altijd eerst proberen of er gewerkt kan worden met een door de Belastingdienst goedgekeurde model- of voorbeeldovereenkomst. Als vaststaat dat de opdracht die je wilt aannemen zich kwalificeert als arbeidsovereenkomst, dan kun je nog zelfstandig blijven binnen het sociaal stelsel door te gaan werken vanuit een DUBV volgens het Uniforce-concept. Voor alle andere situaties zal gekozen moeten worden voor een loondienstsituatie bij de opdrachtgever, bij een detacheringsbureau of bij een uitzend- dan wel payroll bureau. 12
Uniforce.nl Werken voor wie je wilt, zolang je wilt Advies gesprek Heb je na het lezen van de informatie in de whitepaper interesse in een vrijblijvend advies gesprek met Uniforce? Ga dan naar onze website en plan een intake gesprek. Kijk voor meer informatie over het Uniforce-concept, de DUBV op www.uniforce.nl.
Copyright 2017 Uniforce Group