Gemeente Den Haag Dienst Onderwijs, Cultuur en Welzijn Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid en Emancipatie Retouradres: Postbus 12 600, 2500 DJ Den Haag De leden van de commissie WVE Onderwerp uitbreidingen kinderopvang Uw brief van - Uw kenmerk - Ons kenmerk OCW912562 Doorkiesnummer (070) 353 5595 Aantal bijlagen 2 Datum 25 oktober 1999 Geachte commissie, Op 12 februari jongstleden hebben wij uitgebreid gesproken over de Haagse kinderopvan perspectief' heb ik een aantal relevante ontwikkelingen aan de orde gesteld, zoals de inhoudelijke vernieuwing van de naschoolse opvang en de relatie tussen kinderopvang e datum advies gevraagd over raadsvoorstel 43 inzake de uitvoering van de 2e Tranche va buitenschoolse opvang (TSBO). Ik heb u bij die gelegenheid toegezegd de kinderopvang duidelijkheid bestaat over de wijze waarop uitvoering gegeven wordt aan het kabinetsv vergroten. Zoals u bekend heeft het kabinet 850 miljoen gulden gereserveerd voor capaciteits-uit structurele voortzetting en financiering van de capaciteitsuitbreiding vanaf 2003 is het uitgangspunt. Bij de Algemene Beschouwingen is 85 miljoen gulden extra gereservee extra uitbreiding van kindplaatsen, een impuls voor het Waarborgfonds kinderopvang en lagere- en middeninkomens. Inmiddels bestaat meer duidelijkheid over de uitbreidingen van de kinderopvang. De Re buitenschoolse opvang is op 23 september vastgesteld. Op korte termijn kunnen gemeen voor uitbreiding indienen. Gezien de grootte en complexiteit van de uitbreidingsoperatie leg ik u onderhavige no zal veel inspanning vergen van de betrokken instellingen voor kinderopvang, maar ook Inlichtingen bij: Westenbroek Postadres: Postbus 12 600, 2500 DJ Den Haag Telefoon: (070) 353 2698 Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Telefax: (070) 353 2210
OCW9 2 wil ik u op de eerste plaats in grote lijnen informeren over de uitbreidingsoperatie verwachten te vinden. Op de tweede plaats wil ik met u van gedachten wisselen over de kunnen geven aan deze operatie. In dat kader leg ik u dan ook een aantal aandachtspun onze discussie zal een raadsvoorstel voorbereid worden. Aanleiding Met de stimuleringsmaatregelen kinderopvang 1990-1995 zijn vooral plaatsen in de da 6 weken tot 4 jaar, gecreëerd. In de gemeente Den Haag zijn er in die tijd 2043 nieuw operatie werd duidelijk dat uitbreidingen in de naschoolse opvang noodzakelijk waren. stimuleringsmaatregel buitenschoolse opvang (TSBO) in de Staatscourant gepubliceerd. van het (vorige) kabinet extra geld ter beschikking te stellen voor de stimulering va Onze gemeente kreeg daarmee de mogelijkheid om 920 nieuwe plaatsen in de naschoolse o uitvoering wordt gegeven aan de Tijdelijke stimuleringsmaatregel buitenschoolse opvan Het huidige kabinet gaf bij zijn aantreden aan de capaciteit kinderopvang verder te w basisvoorziening kinderopvang aangekondigd, daarin zullen onder meer de kwaliteit en worden. De momenteel in uitvoering zijnde Tijdelijke stimuleringsmaatregel buitenscho Regeling uitbreiding kinderopvang en buitenschoolse opvang. Het is de bedoeling van h het kader van de Regeling uitbreiding kinderopvang en buitenschoolse opvang worden ge beschikbaar zijn. Het gaat in Den Haag dan om 920 plaatsen in de naschoolse opvang (T totaal om 2.434 kindplaatsen. De uitkering die de gemeente Den Haag bij het Rijk kan claimen bedraagt vooralsnog ma Na afloop van de uitbreidingsoperatie zal de gemeente Den Haag circa 8 miljoen gulden houden van een aantal gesubsidieerde kindplaatsen. Voorafgaand aan de uitbreidingsope plaatsvinden. Het verschil tussen het aantal kindplaatsen op 31 december 2002 en het meting zal de basis zijn voor de definitieve toekenning van de middelen door het Rijk december 1996 en voor de dagopvang 31 december 1998. Alleen nieuwe kindplaatsen die n worden bij instellingen voor kinderopvang waar de gemeente een financiële relatie mee uitbreidingsoperatie. Ondanks het gegeven dat ik blij ben dat het Rijk een impuls aan kinderopvang wil geve betreft met name de financiële aspecten. Natuurlijk is 850 miljoen gulden erg veel ge ambitieniveau van het kabinet, een uitbreiding met 71.000 kindplaatsen in heel Nederl realistisch. Het normbedrag per kindplaats is te laag. Het Rijk is in zijn berekening voor grote gemeenten niet onverkort opgaan. Stand van zaken uitvoering Tijdelijke stimuleringsmaatregel buitenschoolse opvang De uitvoering van de Tijdelijke stimuleringsmaatregel buitenschoolse opvang is in vol naschoolse opvang bijgekomen. Voor de overige plaatsen zijn plannen in diverse uitvoe van naschoolse opvang in Den Haag zo organiseren dat alle basisschoolleerlingen, onge naschoolse opvang kunnen. Om dit mogelijk te maken dient 1 centrum voor naschoolse op Leidraad hierbij is het 'Witte vlekkenplan naschoolse opvang'. Dit witte vlekkenplan
OCW9 3 ik hierboven heb aangegeven, wordt de Tijdelijke stimuleringsmaatregel buitenschoolse uitbreiding kinderopvang en buitenschoolse opvang. Financiële aspecten van de Regeling uitbreiding kinderopvang en buitenschoolse opvang In de beleidsbrief kinderopvang van juni 1999 geeft het ministerie van VWS aan gemeen instellingen voor kinderopvang mee te laten doen in de uitbreidingsoperatie. Met name van monopolieposities. Het Rijk verplicht gemeenten hiertoe vooralsnog niet. Ik wil v kinderopvang en buitenschoolse opvang grotendeels in samenwerking met de koepelinstel instellingen voor kinderopvang gaat, worden de in de beleidsbrief bedoelde risico s g sprake. Mijn belangrijkste argument om voort te gaan met het bestaande beleid is dat sturingsinstrument kunnen aanwenden. Met de koepels kunnen afspraken gemaakt worden o over de stad, samenwerking met scholen en instellingen voor sociaal cultureel werk, d dergelijke. Ook wordt zodoende het joint venture principe in stand gehouden. Het gaat en bedrijfsplaatsen in kindercentra door elkaar lopen. Zo ontstaat er geen kloof tuss versus niet-gesubsidieerde kinderopvang. Voorts is het zo dat de koepelinstellingen e produkt. Dit betekent dat zij, in tegenstelling tot particuliere instellingen voor ki kunnen beschikken. In het kader van de Regeling uitbreiding kinderopvang en buitenschoolse opvang stelt investeringsbedrag beschikbaar van f 11.968,, ongeacht of het om een plaats in de dagopvang of in de naschoolse opvang ontvangen de gemeenten een structureel bedrag van f 3.500,00 voor elke uitgebreide pl bekostigd worden. De rijksbijdrage op zich is niet voldoende om de gehele investeringslast af te dekke investeringslasten leidt tot kapitaallasten, daar staat tegenover een huuropbrengst 290/1998 aangegeven gedragslijn zal een voorstel over de financiële dekking - binnen (begrotingspost 650.0) - via het naar aanleiding van deze notitie op te stellen raad Spreiding over stadsdelen In deze paragraaf wil ik nader ingaan op de spreiding van de nieuwe kindplaatsen ove kindplaatsen die door de koepelinstellingen worden gerealiseerd. Gemeente en koepels een situatie na waarbij de kinderopvang optimaal over de stad gespreid is en voor ie Ouders met hoge inkomens en/of ouders waarvan de werkgever bereid is bij te dragen i bij de bedrijfsopvang. Voor ouders die niet in staat zijn zelf de kosten voor kinder bijdraagt, moeten voldoende gesubsidieerde kindplaatsen beschikbaar zijn. Met behulp buitenschoolse opvang komen we een paar stappen verder in die richting. In het navolgende geef ik, per opvangsoort, aan hoe vorm te geven aan de spreiding v Voor de naschoolse opvang is het 'witte vlekken plan naschoolse opvang' ontwikkeld. de leeftijd van 4-12 jaar, ongeacht de basisschool die zij bezoeken, gebruik kunne
OCW9 4 het niet mogelijk is alle 140 basisscholen in Den Haag van een eigen naschoolse opva RV 290 (uitvoering van de Tijdelijke stimuleringsmaatregel buitenschoolse opvang) ge zou moeten samenwerken met 2 a 3 basisscholen. Witte vlekken zijn dan die plekken in hebben met een centrum voor naschoolse opvang. Met de mogelijkheden die de nieuwe ui Tijdelijke stimuleringsmaatregel buitenschoolse opvang - ons biedt, lijkt het me voo vullen van witte vlekken. De spreiding van de dagopvang over de stad moet gerelateerd zijn aan waar kinderen i beweegpatronen van hun ouders. Ik ga er dan van uit dat ouders er veelal de voorkeur kinderdagverblijf in de buurt van het woonhuis. De productgroep OIV van de dienst OC bedrijfsopvang in Den Haag. Toen is ook gekeken naar de spreiding van kindercentra e Geconcludeerd is dat de spreiding over de stadsdelen redelijk tot goed is. Met een l en een ondervertegenwoordiging in Laak. Op grond van een inventarisatie van het bestaande aanbod zijn witte vlekken te const in de operatie extra aandacht besteed moeten worden aan het uitbreiden van de capaci Voorts zijn in de stadsdelen Laak, Escamp en Centrum met name uitbreidingen in de ge stadsdelen (Segbroek, Loosduinen en Scheveningen) zullen dan vooral uitbreidingen in Verhouding tussen nieuwe plaatsen in de dagopvang en de naschoolse opvang Gemeenten zijn vrij om, uitgaande van de specifieke situatie ter plekke, de verhoudi de naschoolse opvang te bepalen. Het Rijk is er in zijn beleidsbrief van 8 juni 1999 uitbreidingsoperatie het accent op naschoolse opvang wordt gelegd. In de genoemde br versus 40% dagopvang genoemd. De koepelinstellingen hebben aangegeven dat er momenteel veel behoefte is aan extra wij bovengenoemde verhouding moeten wijzigen. Ik wil u voorstellen om dit punt met d en dit naar u terug te koppelen. Uitbreiding van gesubsidieerde plaatsen De uitbreidingsoperatie loopt tot en met 31 december 2002. Op die datum dienen alle Vanaf 2003 zullen gemeenten een structureel bedrag ontvangen van naar alle waarschij de exploitatie van een aantal gesubsidieerde plaatsen bekostigd worden. Zoals het er onvoldoende zijn voor de instandhouding van een gesubsidieerde kindplaats. Dit komt van een eigen bijdrage van ouders van 37%, terwijl in Den Haag de eigen bijdrage min afspraken met het Rijk noodzakelijk. De gemeenteraad heeft in 1997 het zogenaamde Voorrangsbeleid kinderopvang vastgestel bepaald onder welke voorwaarden ouders gebruik kunnen maken van gesubsidieerde kinde zijn voor het (gaan) verrichten van betaald werk, dient de werkgever (aantoonbaar) n en dient het gezinsinkomen onvoldoende te zijn om zelf de kosten te dragen. Voorts w voorrang geplaatst. Dit beleid wordt door de koepelinstellingen loyaal uitgevoerd. I
OCW9 5 gesubsidieerde kindplaatsen via de koepelinstellingen te laten verlopen. Zodoende ho sturingsinstrument in handen. Raakvlakken met het emancipatie- en minderhedenbeleid Van de kinderen die in de gesubsidieerde kinderopvang worden opgevangen is 41% van a Surinaamse kinderen. Turkse, Marokkaanse en Antilliaanse kinderen gaan in mindere ma Haagse instellingen voor kinderopvang hebben in de afgelopen jaren veel expertise op diverse culturen. Daarnaast is het natuurlijk zo dat kinderopvang een pijler van het emancipatiebeleid Randvoorwaarden a. Het vinden van geschikte accommodaties Vooruitlopend op de uitvoering van de Regeling uitbreiding kinderopvang en buitensch voorbereidingen. Aangezien het vinden van geschikte en betaalbare accommodaties moei die aan kinderopvang worden gesteld inzake kwaliteit en brandveiligheid en het gegev kinderopvang hebben plaatsgevonden waardoor de markt behoorlijk is afgeroomd), heb i samenstellen met mogelijke en wenselijke locaties in de stad. Een en ander is te uwe bijlage. Hierbij zijn ook opgenomen, voor zover bij ons bekend, de initiatieven van instellingen voor kinderopvang. Daarbij zijn ook de bestaande centra voor dagopvang, gevoegd. Bij de speurtocht naar geschikte accommodaties is nauwe samenwerking noodzakelijk tu wordt dat accommodaties vrij komen, bij het maken van wijkplannen en bestemmingsplan betrokken. Ook bij het opstellen van de Integrale Huisvestingsplannen voor het onder kinderopvang meegenomen. Waar gemeentelijke gebouwen leegkomen, wordt onderzocht of kan zijn. Zo zou ik als steun voor de instellingen een databank willen laten samenst kinderopvang worden verzameld. Hiervan kunnen dan niet alleen de koepelinstellingen instellingen voor kinderopvang die op zoek zijn naar uitbreidingsmogelijkheden of na b. Planologische randvoorwaarden Inzake de huisvesting van kinderopvang zijn er naast de problematiek van het beschik ook planologische belemmeringen. Dit geldt vooral wanneer een kindercentrum niet in worden. Er is namelijk geen juridisch planologische inbedding voor kinderopvang: wan kinderopvang, kan de locatie vaak pas in gebruik genomen worden nadat een artikel 19 ordening met positief resultaat is gevoerd. Een artikel 19-procedure duurt circa 6 m hebben geleerd dat het huisvesten van kinderopvang in veel gevallen tot felle protes bezig met het ontwikkelen van 'de bestemming kinderopvang'. Voor het formuleren van uitgegaan worden van een aantal beleidsmatige uitgangspunten: - De uitwisselbaarheid van functies/combinatie van functies; - Aansluiting bij de brede-school ontwikkeling; - Een efficiënt gebruik van accommodaties (zoveel mogelijk combineren van naschoolse
OCW9 6 - Kindercentra dicht bij de woonplek om onnodige mobiliteit te voorkomen; - Kindercentra bij scholen, dit in het kader van de brede school ontwikkeling en om verkleinen; - Sociale veiligheid; - Adequate parkeermogelijkheden. c. Personeel De uitbreiding van de kinderopvang zal tot gevolg hebben dat er meer personeel in de kinderopvang geven aan dat het nu al erg moeilijk is om vacatures te vullen. De ople leidsters af. Instellingen en opleidingen doen er alles aan om de kinderopvang aantr koepelinstellingen streven ernaar om het personeelsbestand een afspiegeling te laten is minimaal 30% van het personeel van de koepelinstellingen van allochtone afkomst. De uitbreidingsoperatie vergt ook veel van het ambtelijk apparaat. Daarom wil ik een ambtelijke kosten ter grootte van een nader vast te stellen formatieve omvang. Tot slot Het doel van deze notitie is tweeledig. Op de eerste plaats wilde ik u informeren ov en op de tweede plaats wilde ik met u van gedachten wisselen over de wijze waarop wi uitvoering van de Regeling uitbreiding kinderopvang en buitenschoolse opvang. Zo heb ik stil gestaan bij de vorige uitbreidingsoperaties in de kinderopvang, heb i aspecten van de uitbreidingsoperatie en aan de manier waarop ik de te plegen investe waarop wij de instellingen zullen helpen bij het vinden van geschikte accommodaties Ik heb u voorgesteld om de uitbreidingsoperatie samen met de koepelinstellingen uit kinderopvang over de stadsdelen heb ik geconcludeerd dat het Stadsdeel Laak bij de u aangezien daar in vergelijking met andere stadsdelen minder kinderopvangvoorzieninge de bijlage grafisch weergegeven in het zogenaamde 'Witte-vlekken-plan'. Over de verh en naschoolse opvang wil ik nader met de koepels overleggen. Ik hoop dat u zich kunt vinden in deze notitie. Op basis van de resulaten van het me nader uitwerken in een raadsvoorstel. De voorzitter, JETTA KLIJNSMA
OCW9 7 1. afdruk aan - BSP Belt en Delis - JGZ Monné - VG Van Dam - DSO De Graaf - OIV Broodbakker directeur portefeuilleh. WVE portefeuilleh. OSWI