Geestelijke Gezondheidszorg Eindhoven en de Kempen Nieuwsbrief Onderzoeksgroep Forensische Geestelijke Gezondheidszorg AGENDA mei 2015 jaargang 8 nummer 22 Intern 11-06-2015 Onderzoekslijnenbijeenkomst De wetenschapsappel valt niet ver van de PLANETREE-praktijk 29-06-2015 Referaat Prof. dr. J.P. Selten De social defeat-hypothese nader getoetst 24-08-2015 Referaat vanuit opleiding Psychiatrie onderwerp en spreker volgen Extern 11-06-2015 Studiedag EFCAP (H)erkennen van jongeren met licht verstandelijke beperking Praktijk en wetenschap gaan hand in hand In het onderzoek van de onderzoeksgroep Forensische Geestelijke Gezondheidszorg staan kinderen en jongeren met complexe problematiek centraal. Hoe kunnen we de zorg en behandeling aan deze kinderen en jongeren verbeteren, zodat zij beter in staat zijn hun vaardigheden en kwaliteiten te benutten in de maatschappij? Dit is de missie van het onderzoek dat door de onderzoeksgroep wordt verricht. Onze drijfveer voor het klinisch onderzoek dat wij doen, is om daarbij innovatief en grensverleggend te zijn om zo bij te dragen aan verbeterde diagnosestelling en behandelingen voor patiënten. Daarnaast staan bij ons onderzoek de implementatie van onderzoeksresultaten en de toegevoegde waarde die het heeft voor kinderen en jongeren voorop. In deze nieuwsbrief staan we stil bij de bijdragen die de medewerkers van de onderzoeksgroep de afgelopen periode (januari t/m mei 2015) hebben geleverd aan wetenschap, innovatie en evidence-based behandeling. Werken aan uitstekende behandeling en zorg Vijf risicoprofielen door Lisette Janssen-de Ruijter De titel van mijn promotieonderzoek is Trajecten en profielen van jongeren voor, tijdens en na opname in een (forensische) jeugdpsychiatrische kliniek. In het eerste deel van het onderzoek is de doelgroep van de Catamaran in kaart gebracht door te onderzoeken of er verschillende subgroepen van jongeren op basis van de informatie uit de voorgeschiedenis te onderscheiden zijn. Dit eerste deel van het onderzoek is gedaan met behulp van een latente klasse analyse. Dit is een analyse waarbij het mogelijk is onbekende subgroepen te ontdekken in een heterogene populatie. In dit onderzoek zijn risicofactoren uit de voorgeschiedenis op vier domeinen individu, familie, vrienden en school gebruikt. Het blijkt dat er vijf verschillende groepen in de onderzoekspopulatie van de Catamaran te onderscheiden zijn op basis van deze risicofactoren. Een voorbeeld van een groep is een groep die hoge risico s laat zien op alle domeinen.
In een focusgroep wil ik graag de vijf groepen presenteren. Hiervoor wil ik samen met behandelaren en onderzoekers van gedachtes wisselen over de vijf gevonden groepen en in hoeverre deze groepen herkenbaar zijn in de praktijk. Daarnaast zou ik ook graag willen brainstormen over hoe de kennis van deze vijf groepen in de praktijk gebruikt kan worden en of er nadelen zijn van het indelen in groepen. Meer informatie over de focusgroep volgt. Keurmerk TopGGz De Catamaran in bijlage Brein Volkskrant Voor de bijlage Brein (Volkskrant, Arts en Auto, Trimbos, Congres NVVP) is Chijs van Nieuwenhuizen geïnterviewd over het keurmerk TOPGGz van De Catamaran. Voor de digitale versie, klik hier. ZonMw: 10 jaar onderzoek naar zorg voor de jeugd ZonMw heeft recent een overzicht gegeven over tien jaar onderzoek naar de zorg voor de jeugd in de publicatie En werkt het?. Deze publicatie verschijnt ter gelegenheid van de afronding van het ZonMw-programma Zorg voor de Jeugd. Chijs van Nieuwenhuizen is hiervoor geïnterviewd over het onderzoek naar neurofeedback bij jongeren met ADHD. Voor meer informatie zie: http://www.zonmw.nl/nl/publicaties/detail/en-werkt-het/. Meten is weten? Nee: weet wat je meet! ROM-procedure, update gewenst! door Ilja Bongers De Routine Outcome Monitoring (ROM) vragenlijsten worden sinds december 2012 via NETQROM afgenomen. De eerste kinderziekten zijn uit het systeem gehaald en ondertussen wordt duidelijk waar de procedure en het logistieke proces goed verloopt en waar de knelpunten zitten. De procedure rondom de ROM-vragenlijsten bij de jongeren, groepsleiding, leerkrachten van het Dok en de behandelaren binnen de klinieken van GGzE Centrum Kinderen Jeugdpsychiatrie lopen gestroomlijnd. De response is bij de jongeren rond de 80% en bij de behandelaren, groepsleiding en leerkrachten zelfs nog hoger! In de ROM-procedure staat beschreven dat de ROM-vragenlijsten ook door de ouders ingevuld moeten worden. Dit is echter nog niet op orde; soms wordt er een ROM-lijst door ouders ingevuld, maar meestal gebeurt dit niet. Het uiteindelijke doel van het afnemen van de ROM-vragenlijsten bij de ouders is dat alle informatie van de jongeren zelf, de ouders, de groepsleiding, de leerkrachten en de behandelaren gecombineerd kan worden. Deze extra informatie kan zowel in de behandeling van de jongeren gebruikt worden als ook voor onderzoeksdoeleinden. Onlangs zijn Marilyn Peeters en Ilja Bongers bij verschillende werkoverleggen aangeschoven om met de medewerkers van de klinieken te overleggen. De eerste vraag die we stelden, was of ze de ROM informatie van ouders misten en of ze die graag zouden willen hebben. Hier konden alle teams met ja op antwoorden. Daarna hebben we besproken hoe de deelname van de ouders aan de ROM-metingen kunnen vergroten. Het was duidelijk dat de huidige procedure niet voldeed, maar hoe het dan wel zou moeten was niet direct duidelijk.
De opmerkingen van de teams worden nu verwerkt in een nieuwe procedure. Het belangrijkste verschil is dat ouders niet meer alleen een brief krijgen, maar dat de groepsleiding ouders ook vragen of ze kunnen helpen bij het invullen van de ROM vragenlijsten. De groepsleiding is uiteraard niet alleen verantwoordelijk voor de ROM-afname bij ouders; ook het CCP, secretariaat, behandelaren en onderzoeksgroep hebben hierin een belangrijke rol. De verantwoordelijkheden en taken van iedereen worden duidelijk in de nieuwe ROMprocedure beschreven. Hopelijk kunnen we vanaf juni 2015 proefdraaien met deze procedure. Kennis ontwikkelen én kennis delen Publicaties klinisch psychologen GZ-psychologen in opleiding tot klinisch psycholoog-specialist voeren tijdens hun opleiding ook wetenschappelijk onderzoek uit. Dat het publiceren van het onderzoek een lange adem vergt, laten Jeroen Dewinter en Emel Özbek zien. Beide hebben hun opleiding afgerond in juni 2013 en nu zijn de artikelen gepubliceerd. Het artikel van Jeroen Dewinter en collega s 1 verscheen onlangs in het Journal of Autism and Developmental Disorders. In dit artikel wordt het zelfgerapporteerde seksueel gedrag, interesses en houding vergeleken tussen jongens (leeftijd 15-18) met autisme spectrum stoornis (n=50) en jongens in de controlegroep (n=90). Over het algemeen zijn er geen verschillen tussen de twee groepen gevonden. Evenveel jongens hadden seksuele ervaringen, alleen of met een partner en even weinig jongens voelde zich aangetrokken tot jongeren van hetzelfde geslacht. Er was een vergelijkbare interesse in seks en relaties.slechts enkele jongens gaven aan dat ze wel eens iemand hadden gedwongen om seksuele handelingen te verrichten, of zelf hiertoe gedwongen werden. Het enige onderscheid tussen beide groepen was de hogere tolerantie bij jongens met autisme ten opzichte van homoseksualiteit in hun omgeving. Het artikel sluit af met de boodschap dat seksualiteit een normaal onderdeel is van de ontwikkeling van adolescente jongens met een autisme spectrum stoornis. We moeten er daarbij niet van uitgaan dat dit steeds problematisch hoeft te verlopen bij jongens met een autisme spectrum stoornis. Op basis van uitspraken van de geïnterviewde jongeren leek het alsof een aantal van hen met specifieke vragen of zorgen zaten. Daarnaast vertelden sommige jongens over ongepast gedrag. Dat seksualiteit een onderdeel is van de ontwikkeling van jongens met autisme spectrum stoornis is dus geen vraag, wel hoe ze hier mee omgaan. Ondertussen pleiten we er voor om seksualiteit bespreekbaar te maken in de samenwerking met deze jongens. In zijn volgende artikelen gaat Jeroen verder in op deze vragen. In 2016 hoopt hij zijn promotieonderzoek af te ronden. Het artikel dat Emel Özbek in het kader van haar KP-opleiding heeft geschreven is afgelopen maand gepubliceerd in het Journal of Immigrant and Minority Health (Özbek, Bongers, Lobbestael & Van Nieuwenhuizen, 2015). 2 In het artikel beschrijft ze welk acculturatieprofiel jongeren met een Turkse of Marokkaanse achtergrond hebben en of deze acculturatieprofielen gerelateerd konden worden aan psychologische problemen en drempels in de zorg. Acculturatie is een term die in de cross-culturele psychologie wordt gebruikt om de culturele en psychologische veranderingen in de culturele oriëntatie te beschrijven bij migranten. 1 Dewinter, J., Vermeiren, R., Vanwesenbeeck, I., Lobbestael, J., & Van Nieuwenhuizen, Ch. (2014). Sexuality in adolescent boys with autism spectrum disorder: Self-reported behaviours and attitudes. Journal of Autism and Developmental Disorders, 45(3), 731-741. doi: 10.1007/s10803-014-2226-3. {IF: 3.4} 2 Özbek, E., Bongers, I.L., Lobbestael, J. & Van Nieuwenhuizen, Ch. (2015). Turkish and Moroccan young adults in the Netherlands: the relationship between acculturation and psychological problems. Journal of Immigrant and Minority Health. doi: 10.1007/s10903-015-0203-3. {IF: 1.3}
Bij 131 gezonde jong volwassenen (18-24 jaar) met een Turkse of Marokkaanse achtergrond, die geen behandeling volgden in de GGz, werden drie verschillende acculturatieprofielen gevonden. Een integratieprofiel (58%), jong volwassenen in dit profiel voelden zich zowel verbonden met de eigen cultuur als met de cultuur van de samenleving; een separatie profiel (22%), jong volwassenen in dit profiel waren sterk georiënteerd op de eigen cultuur en de cultuur van de samenleving werd afgewezen en als laatste een diffuus acculturatieprofiel (20%) waarin jong volwassenen geen keuze maken in oriëntatie op de eigen cultuur of de cultuur van de samenleving. Jong volwassenen met een diffuus acculturatieprofiel rapporteerden meer internaliserende en externaliserende problemen in vergelijking met jong volwassen met een integratie- of separatieprofiel. Jong volwassenen binnen het separatieprofiel ervoeren meer drempels richting GGZ dan jong volwassenen binnen het integratie- of diffuusprofiel. Acculturatie blijkt van invloed te zijn op de problemen van jong volwassenen, daarom is het belangrijk om in de behandeling ook vragen te stellen hierover. Dit leidt tot meer inzicht in de achtergrond en begrip van de problemen van de patiënten. Werkbezoek Finland Chijs van Nieuwenhuizen was door Prof. dr. Riittakerttu Kaltiala-Heino, kinder- en jeugd-psychiater, uitgenodigd om op 9 mei 2015 te opponeren bij de promotie van Monica Gammelgård die haar proefschrift getiteld Studies on the Validity and Reliability of the Structured Assessment of Violence Risk in Youth (SAVRY) in Finnish institutional settings verdedigde aan de Universiteit van Tampere in Finland. In tegenstelling tot in Nederland was zij de enige opponent en heeft zij gedurende ruim twee uur met haar gediscussieerd over haar proefschrift. Daarnaast bezocht zij tijdens haar bezoek aan Finland onder meer de Adolescentenkliniek van het Tampere University Hospital, waar Riittakerttu Kaltiala-Heino hoofd van is. Tevens hebben Chijs en Rita gesproken over gezamenlijk onderzoek op het gebied van agressie en huidgeleiding. Doctoraatsbegeleidingscommissie Universiteit Gent Chijs van Nieuwenhuizen is gevraagd om naast Prof. Wouter Vanderplasschen (promotor), Prof. Stef Decoene, Dr. Lieve Bradt en Prof. Stijn Vandevelde (copromotor), PhD, deel uit te maken van de doctoraatsbegeleidingscommissie van Nele van Hecke (Universiteit Gent). Voorlopige titel van het onderzoek is: Quality of life en andere protectieve factoren en hun relatie tot recidive bij adolescenten in gemeenschapsinstellingen. Project Effectieve herstelgerichte interventies voor psychotische patiënten in de forensische psychiatrie afgerond Onlangs is het project Effectieve herstelgerichte interventies voor psychotische patiënten in de forensische psychiatrie succesvol afgerond. Het eindrapport getiteld Herstelondersteunende interventies voor forensisch psychiatrische patiënten met psychotische stoornissen: een overzicht van de wetenschappelijke evidentie is inmiddels opgeleverd aan subsidiegever Kwaliteit Forensische Zorg (KFZ). Geïnteresseerd? Klik hier voor overzicht van de wetenschappelijke evidentie en klik hier Addendum bij het EFP-zorgprogramma voor forensisch psychiatrische patiënten met psychotische stoornissen.
Ontwikkelingen in het GGz-veld Subsidienieuws: ZonMw-subsidie vanuit programma Effectief werken in de jeugdsector Chijs van Nieuwenhuizen heeft samen met Erna Hooghiemstra (Avans-Hogeschool) en Geert Klasens(stichting de Noodkreet) een ZonMw-subsidie van bijna 145.000 ontvangen voor eenonderzoeksproject vanuit het programma Effectief werken in de jeugdsector. Het tweejarige onderzoeksproject getiteld De Houvast-methodiek: Op weg naar een gelijkwaardigerelatie van ouders in de jeugdzorg is op 1 december 2014 van start gegaan. Doel van dit project is om te onderzoeken of de Houvastmethodiek bijdraagt aan een gelijkwaardigere relatie tussen ouders (die zijn vastgelopen in de jeugdzorg) en jeugdprofessionals. Ook willen ze meer te weten komen over werkzame factoren van de Houvast-methodiek. Medewerkers onderzoeksgroep Nieuwe medewerker: Marc Noom Mijn naam is Marc Noom en ik ben op 16 maart begonnen als senior wetenschappelijk medewerker bij de onderzoeksgroep Forensische Geestelijke Gezondheidzorg. Ik heb ontwikkelingspsychologie aan de Universiteit van Amsterdam gestudeerd en ben gepromoveerd bij de Universiteit Utrecht op de ontwikkeling van autonomie bij adolescenten. Ik was daar ook postdoc op het gebied van de ontwikkeling van probleemgedrag bij adolescenten. Daarna werkte ik als universitair docent bij de afdeling pedagogiek van de Universiteit Leiden, waar ik mij richtte op effectonderzoek in de jeugdzorg. Vervolgens heb ik als senior onderzoeker gewerkt bij PI Research, de onderzoeksafdeling van de Bascule (kinder- en jeugdpsychiatrie) in Amsterdam en daarna heb ik evaluatieonderzoek gedaan bij het Leids Universitair Medisch Centrum, zowel kinder- en jeugdpsychiatrie als volwassenenpsychiatrie. Tenslotte heb ik evaluatieonderzoek gedaan bij GGZ-instelling de Viersprong, waar zowel jongeren als volwassenen met persoonlijkheidsproblematiek geholpen worden. Ik werk drie dagen per week bij de onderzoeksgroep. Daarnaast werk ik een dag in de week bij het Zaans Medisch Centrum als senior onderzoeker bij de afdeling psychiatrie, met een focus op behandelresultaten bij jongvolwassenen met persoonlijkheidsproblematiek. Verder begeleid ik afstudeeronderzoek voor de afdeling forensische orthopedagogiek van de UvA. Kortom, ik ben met mijn onderzoek steeds dichter naar de praktijk toe gekomen. Dat is waar ik van houd: onderzoek doen in de klinische praktijk met zoveel mogelijk oog voor de klinische implicaties. Inhoudelijk ben ik vooral geïnteresseerd in de vraag: wat werkt voor wie, in welke omstandigheden en waarom? Welke mechanismes zijn verantwoordelijk voor het optreden van verandering of het uitblijven daarvan?
Nieuwe stagiaires: nieuwe blikken, nieuwe onderzoeken In januari 2015 zijn vier stagiaires met hun afstudeeronderzoek bij de onderzoeksgroep gestart. Marsha Broeders studeert Forensische orthopedagogiek aan de Universiteit van Amsterdam en combineert haar klinische stage met een onderzoeksstage. Chantilly Maduro, Pina Kersten en Imke Visser doen een onderzoeksstage. Chantilly Maduro en Pina Kersten studeren Psychology and Law aan de Universiteit van Maastricht en Imke Visser studeert Forensische orthopedagogiek aan de Universiteit van Amsterdam. In het kader van hun stage doen alle stagiaires mee aan lopend onderzoek, waarbij onder andere gebruik wordt gemaakt van Routine Outcome Monitoring (ROM)-gegevens. Voetbal als interventie voor gedragsproblemen? Marsha Broeders Steeds vaker worden sportinterventies ingezet in klinieken voor adolescenten met psychiatrische problemen. Zo wordt bijvoorbeeld bij de Catamaran (GGzE) een voetbalinterventie aangeboden, CPC-United genaamd. Adolescenten zijn vaak meer intrinsiek gemotiveerd voor sportinterventies dan voor andere interventies. We weten echter nog niet of sportinterventies de gedragsproblemen verminderen. In mijn scriptieonderzoek ga ik jongens, die afgelopen jaren deelgenomen hebben aan de voetbalinterventie CPC-United, vergelijken met gematchte jongens die niet deelgenomen hebben. De resultaten van deze studie geven een eerste inzicht of deelnemers aan CPC-United minder gedragsproblemen laten zien. Inzicht bij jongeren met een psychische stoornis: Wat is belangrijk voor de jongere zelf? Chantilly Maduro Hoe jongeren het herstel van hun problematiek ervaren en hoe zij hiermee omgaan, is belangrijk voor hun persoonlijke ontwikkeling en groei. Vooral bij het herstelproces op het gebied van hoop, autonomie en acceptatie speelt dat een belangrijke rol. In de wetenschappelijke literatuur worden verschillende factoren beschreven die samenhangen met het inzicht in de psychische stoornis, waarbij sommige factoren het herstelproces verhinderen en andere factoren de herstelproces juist versterken. Deze factoren zijn bij de jongeren van De Catamaran in kaart gebracht en gekeken is hoe ze samenhangen met emotionele problemen en gedragsproblemen. Dit geeft mogelijk aanknopingspunten om het inzicht van jongeren te vergroten en hopelijk leidt dit tot een beter te begrijpen herstel voor jongeren.
Het gebruik van meerdere informanten. Een puzzel van interpretaties? Pina Kersten In de Routine Outcome Monitoring van GGzE Centrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie worden onder andere de volgende vragenlijsten gebruikt: de Youth Self-Report (YSR), de Child Behavior Checklist (CBCL) en de Teacher Report Form (TRF). Deze drie vragenlijsten meten hetzelfde construct namelijk internaliserende en externaliserende problemen en worden door drie verschillende informanten ingevuld. Eerdere studies hebben aangetoond dat er slechts lage tot matige overeenstemming te vinden is tussen de verschillende informanten in wat ze rapporteren. In mijn scriptieonderzoek kijk ik naar de overeenstemming op de drie verschillende vragenlijsten op verschillende meetmomenten tijdens de behandeling. Op deze manier hopen we meer inzicht te krijgen in hoe de informatie die met deze vragenlijsten verkregen wordt, goed gebruikt kan worden in onderzoek en behandeling. Adolescenten met ASS en ADHD: De samenhang tussen het zelfbeeld en angst- en depressiesymptomen Imke Visser De kans op angst en depressie is bij adolescenten met een ontwikkelingsstoornis groter dan bij adolescenten zonder ontwikkelingsstoornis. Dit geldt met name voor adolescenten met een Autisme Spectrum Stoornis (ASS) en in mindere mate voor adolescenten met een aandachtstekort-hyperactiviteit stoornis (ADHD). Een mogelijke onderliggende oorzaak van angst en depressie is het hebben van een negatief zelfbeeld. Adolescenten met ASS hebben over het algemeen een laag zelfbeeld, dat kan leiden tot meer angst en depressie. Adolescenten met ADHD hebben daarentegen de neiging om zichzelf te overschatten wat bij hen kan leiden tot minder angst en depressie (hoewel nog steeds in grote mate aanwezig). Dit onderzoek richt zich op de mogelijke verschillen en overeenkomsten in het zelfbeeld, angst- en depressiesymptomen van adolescenten met ASS en ADHD. Uitkomsten van dit onderzoek geven een completer beeld van internaliserende problematiek bij adolescenten met ASS en ADHD en bieden hopelijk aanknopingspunten voor behandeling. Uitnodiging bijeenkomst terugkoppeling resultaten: 6 juli 2015 De stagiaires zijn nog druk bezig met hun onderzoek af te ronden en presenteren op maandag 6 juli van 12.30 tot 13.45 uur de resultaten van hun onderzoeken. Alle geïnteresseerden zijn van harte welkom. De uitnodiging voor de presentaties wordt begin juni verstuurd.
Publicaties Barendregt, C.S., Van der Laan, A.M., Bongers, I.L., & Van Nieuwenhuizen, Ch. (2015). Stability and change in subjective quality of life of adolescents in secure residential care. The Journal of Forensic Psychiatry & Psychology. doi: 10.1080/14789949.2015.1034751. {IF: 1.0} Bink, M., Van Nieuwenhuizen, Ch., Popma, A., Bongers, I.L., & Van Boxtel, G.J.M. (2014). Behavioral effects of neurofeedback in adolescents with ADHD: A Randomized Controlled Trial. European Child and Adolescent Psychiatry, DOI: 10.1007/s00787-014-0655-3. {IF: 3.6} Dewinter, J., Vermeiren, R., Vanwesenbeeck, I., Lobbestael, J., & Van Nieuwenhuizen, Ch. (2015). Sexuality in Adolescent Boys with Autism Spectrum Disorder: Self-reported Behaviours and Attitudes. Journal of Autism and Developmental Disorders, 45(3), 731-741. doi: 10.1007/ s10803-014-2226-3. {IF: 3.4} Özbek, E., Bongers, I.L., Lobbestael, J., & Van Nieuwenhuizen, Ch. (2015). Turkish and Moroccan young adults in the Netherlands: the relationship between acculturation and psychological problems. Journal of Immigrant and Minority Health. doi: 10.1007/s10903-015-0203-3. {IF: 1.3} Van Driel, M., Mathijssen, J., Van de Goor, I., & Van Nieuwenhuizen, Ch. (2014). Pak het samen op! Steun in sociale netwerken. Kind & Adolescent Praktijk, 13(4), 158-165, doi: 10.1007/s12454-014- 0046-4. Van Gestel-Timmermans, H., Place, C., Van Vugt, M., Van Rooijen, S., & Van Nieuwenhuizen, Ch. (2015). Herstelondersteunende interventies voor forensisch psychiatrische patiënten met psychotische stoornissen: een overzicht van de wetenschappelijke evidentie. Eindhoven/Utrecht: GGzE & Trimbos-instituut. Van Gestel-Timmermans, H., Place, C., Van Vugt, M., Van Rooijen, S., & Van Nieuwenhuizen, C. (2015). Herstelondersteunende interventies voor forensisch psychiatrische patiënten met psychotische stoornissen - Addendum bij het EFP-zorgprogramma voor forensisch psychiatrische patiënten met psychotische stoornissen. Eindhoven/Utrecht: GGzE & Trimbos-instituut.
Presentaties Ebbing, S., Custers K. & Bongers, I.L. (2015). CPC United Kun je ermee scoren. Lezing werkbezoek PSV aan GGzE, Eindhoven, Nederland, 26 februari. Dewinter, J. (2015). Seks, het internet en adolescenten: tijd voor paniek? Lezing symposium van seksueel grensoverschrijdend gedrag tot jeugdige zedendelinquenten, VUMC, Amsterdam, Nederland, 26 februari. Van Nieuwenhuizen, Ch. (2015). TBS-behandeling geprofileerd een gestructureerde casussenanalyse. Lezing NVvP Voorjaarscongres, Maastricht, Nederland, 3 april. Van Nieuwenhuizen, Ch. (2015). Ontwikkeling van problematisch gedrag/criminaliteit. Nascholing Jeugdgezondheidszorgartsen tijdens refereeravond Jeugdgezondheidszorg Stichting Post Academisch Onderwijs JGZ, Tilburg, Nederland, 14 april. Dewinter, J., Vermeiren, R., Vanwesenbeeck, I., & Van Nieuwenhuizen, Ch. (2015). Sexuality in adolescents with autism: A cause for concern? Lezing annual congress of the Belgian Association of Psychological Sciences, Brussel, België, 28 mei.
Medewerkers onderzoeksgroep Forensische Geestelijke Gezondheidszorg Wetenschappelijke staf Prof. dr. Chijs van Nieuwenhuizen Dr. Ilja Bongers Dr. Marc Noom Drs. Marilyn Peeters Drs. Lisette Janssen-de Ruijter Drs. Meddy Weijmans Secretaresse Wendy Kneepkens Onderzoeker Dr. Hanneke van Gestel Onderzoeksassistenten Drs. Emma Hofstra Drs. Rebecca van Veldhuijsen Promovendi GGzE / Tilburg University Drs. Jeroen Dewinter Drs. Lisette Janssen-de Ruijter Drs. Alexa Rutten Promovendi Tilburg University Drs. Neis Bitter Drs. David Buitenweg Drs. Annemarie van der Ham Drs. Ed Hilterman Drs. Peter Nouwens Stagiaires Marsha Broeders Pina Kersten Chantilly Maduro Imke Visser