Aandacht voor mensen met onbegrepen gedrag Methodisch (leren) begeleiden van onbegrepen gedrag in de zorg
Onbegrepen gedrag en ABC ABC99 is de stichting die de ABC-methodiek voor onbegrepen gedrag in de zorg ontwikkelt. Onbegrepen gedrag of probleemgedrag is de term voor allerlei vormen van gedrag die zowel voor de cliënt als zijn omgeving lastig kunnen zijn. De ABC-methodiek helpt professionals om vakkundig en zorgvuldig op probleemgedrag te reageren door mogelijke oorzaken van dat gedrag helder onder de loep te nemen. Op deze manier neemt de ABC-methodiek cliënt én hulpverlener serieus.
Wanneer is de ABC-methodiek effectief? En voor welke situaties? De ABC-methodiek is met name effectief (en in eerste instantie ontwikkeld) in zorginstellingen die cliënten met een hogere zorgzwaarte moeten opnemen. Een hoger ZZP gaat vaak met meer gedragsproblemen gepaard. Daarbij kunt u denken aan zorginstellingen met deze vragen: We krijgen nu vooral cliënten met een hoger ZZP in huis. Hoe kunnen we de verzorgenden beter ondersteunen in hun taak? Door de werkdruk in onze instelling gaan we onvoldoende gestructureerd om met onbegrepen gedrag. Daardoor raken én cliënt én medewerker gefrustreerd. En dat leidt ook tot conflicten met de familie... Kleinschalig Wonen en de ABC-methodiek Binnen Kleinschalig Wonen verblijven ook cliënten met onbegrepen gedrag. Daarom is voor de medewerkers hier de ABC-methodiek een effectieve ondersteuning. Behalve trainingen over probleemgedrag bij dementie en cognitieve problemen is er ook een training op maat voor cliënten met NAHproblematiek en zijn er trainingen in ontwikkeling afgestemd op doelgroepen zoals cliënten die thuiszorg krijgen, cliënten met somatische problematiek en cliënten met verstandelijke beperkingen. Momenteel wordt de ABC-training ook als blended learining (e-learning in combinatie met trainingsbijeenkomsten) uitgerold. Wat is ABC? Onbegrepen gedrag wordt in de ABC-methodiek in kaart gebracht aan de hand van een ABC-observatie. ABC staat voor Actie (het gedrag), Beweger (begint vanwege) en Consequentie (wordt in stand gehouden door). Deze drie letters vormen de kern van een methodiek voor observatie én verandering.
Als je onbegrepen gedrag professioneel herkent, verlicht dat de werkdruk Onbegrepen gedrag van bewoners wordt vaak gezien als probleemgedrag waar niets aan te doen is. En dat is voor alle partijen (bewoner, familie, verzorgende) uiterst frustrerend. Terwijl het niet juist is. De cliënt die vaak roept of gaat dwalen, vraagt om aandacht. Met de ABC-methodiek loopt de verzorgende professioneel mogelijke oorzaken van het gedrag van de cliënt na én brengt die eerste analyse (het ABC tje) in een multidisciplinair team ter sprake. Vaak speelt de psycholoog hierin ook een rol. De effectieve stap-voor-stap ABC-methodiek (met een eigen plaats in het digitale zorgdossier) zorgt op de werkvloer voor: een betere aanpak van probleemgedrag korte en transparante rapportages aan het team een effectieve bijdrage aan multidisciplinair overleg. En voor de bewoners: meer begrip evenwichtige aandacht meer begeleiding-op-maat Wat zeggen medewerkers die ABC-getraind zijn, daar zelf over? We zitten nu als team op één lijn. Ik ben als verzorgende heel anders gaan kijken naar het bieden van ondersteuning (en ook naar mezelf!) Ik weet nu ook hoe ik de theorie in praktijk kan brengen. Wat zeggen trainers over het effect van de ABC-training? De ABC-methodiek is een praktisch handvat, herkenbaar. Je gaat er anders door kijken en samen veranderen. Een team leert om goed te observeren en samen tot een plan te komen om het leven van cliënten zo aangenaam mogelijk te maken. Het raakt me elke keer weer dat het ook (onbedoeld) zo aan teambuilding bijdraagt.
Alle disciplines werken samen, de ABC-methodiek is het middel tégen tunnelvisie! Een ABC-formulier is een ingevuld formulier (een praktische checklist) dat methodisch volgt hoe een medewerker: observeert vanuit verschillende invalshoeken dat aangeeft op een observatieformulier en in het team inbrengt. Het doel is om vanuit de observatie samen vast te stellen welke verandering gewenst en haalbaar is. Een SMART doel. De start van een ABCformulier én het effect van de ABC-methodiek worden gerealiseerd op de werkvloer. Dichtbij en praktisch.
Veelgestelde vragen Wij zijn een instelling die graag op korte termijn een aantal medewerkers getraind wil hebben. Hoe werkt dat? U kunt via ABC99 trainingen laten verzorgen in uw eigen instelling. Daarnaast kunt u ook één of meerdere medewerkers laten opleiden tot ABC-trainer (incompany of via onze jaarlijkse opleiding). Als u belt of mailt met ABC99, kunt u informatie hierover krijgen. Wat zijn ervaringen van andere instellingen? Collega-instellingen merken op dat het een methodiek is waarbij het van belang is dat steeds een heel team geschoold wordt en waarbij daarna een soort ABC-coach het aanspreekpunt is bij borging. Dit kan de eigen psycholoog zijn, de interne ABC-trainer of een aandachtsfunctionaris.
Meer veelgestelde vragen Hoe blijft de ABC-methodiek actueel? Want we krijgen met steeds meer vormen van probleemgedrag te maken. De ABC-methodiek is gebaseerd op leertheorie en gedragstherapeutische principes en kent als zodanig een evidence based fundament. De methodiek blijft actueel omdat deze aansluit op veranderende visies en steeds mee kan met de verandervoorstellen. De ABC-methodiek houdt rekening met en ondersteunt wat u als zorginstelling inmiddels in huis hebt (zoals: belevingsgerichte zorg, gastvrijheid, fixatievrij werken enzovoort). Voor welke medewerkers is deze methodiek vooral geschikt? Allereerst voor de mensen op de werkvloer: verplegenden, verzorgenden en activiteitenbegeleiders. Mensen die veel contact met de bewoners hebben. Kunt u vrijblijvend een intake bij ons doen en daarna wat mogelijkheden uitwerken? Dat kan. Voor de intake is een klein team medewerkers beschikbaar. Wij proberen steeds zo snel mogelijk een afspraak te maken. Hoe zit het met de accreditatie en is er een certificaat? De opleiding is geaccrediteerd (momenteel voor kwaliteitsregister V&VN) en voor de komende tijd geldt steeds dat we vanuit de stichting ABC99 werken aan accreditatie van andere kortere en/of langere trainingen vanuit de ABC-methodiek. De training wordt afgesloten met een certificaat.
ABC99 RINO-Zuid heeft de ABC-trainingen overgedragen aan de trainingsbureaus Intercoaches (van Alice Hilbers) en Locus (van Peter Moors). Alle ABC-materiaal is, mede dankzij de professionaliteit en betrokkenheid van een team senior trainers, actueel en praktijkgericht. Ook trainers die dagelijks met de ABC-methodiek bezig zijn, hebben voor deze folder en voor het trainingsmateriaal voorbeelden en (casus) beschrijvingen aangedragen. Citaten over de ABC-methodiek komen rechtstreeks van de werkvloer, want dat is het meest eigene van de ABC-methodiek: op de werkvloer gericht met direct effect voor cliënt en professional. Meer weten? Meer informatie over ABC99 vindt u op onze website www.abc99.org. Bel of mail gerust als u nog vragen heeft. Ook de beide trainings bureaus Intercoaches en Locus zijn u graag van dienst als aanspreekpunt bij vragen over deze methodiek. ABC99 najaar 2015 w www.abc99.org e info@abc99.org t 045 511 49 06 w www.locustraining.org e info@locustraining.org t 045 511 34 37 w www.intercoaches.nl e info@intercoaches.nl t 06 51 51 33 06