9 Provincie Noord-Holland POSTBUS 3007 2001 DA HAARLEM Het College van Gedeputeerde Staten van Noord-Holland Postbus 1 23 2000 MD HAARLEM ILG Gebiedscommissie Atnstel, Gooi en Vechtstreek Uw contactpersoon J. Harmsen BU/PPLG Doorkiesnummer(D23) 514 3065 harmsenj@noord-holland.nl 1111 Betreft: Gevolgen rijksbezuinigingen en Heroriëntatie provincie Noord-Holland op het beleid voor het landelijk gebied, advies ILC- Cebiedscommissie Amstel, Gooi en Vechtstreek Geachte College, Kenmerk 24-02-2012 Uw kenmerk Naar aanleiding van de ingrijpende bezuinigingen op het rijksbeleid voor het landelijk gebied heeft uw college onze commissie verzocht u in het proces van de heroriëntatie van het provinciaal beleid te adviseren. Wij gaan ervan uit dat in de komende jaren kritisch gekeken zal moeten worden naar wat- en waar uitgevoerd en beheerd zal worden. Wij delen de visie van het college dat de gezamenlijke ambities voor een vitaal landelijk gebied hoog moeten blijven, ook in deze tijden van financiële krapte. Opbouw van ons advies Ons advies is opgebouwd uit drie onderdelen. Allereerst gaan wij in op de criteria voor het wel- of niet uitvoeren van programma's en projecten die tot een prioritering vanuit uw provincie zouden kunnen leiden. Prioritering op projectniveau is thans niet mogelijk omdat financiële kaders vanuit de provincie ontbreken. Vervolgens gaan wij in op de strategie tot behoud van de continuïteit in de uitvoering van projecten in het landelijk gebied en de hierbij behorende borging van het beheer. Tevens besteden wij hierbij aandacht aan de mogelijkheden voor alternatieve financieringsbronnen en constructies. Onder het punt 'Strategie specifiek voor de ILG-regio ACV' hebben wij per deelgebied op hoofdlijnen concreet gemaakt wat de criteria en strategie betekenen voor de aanpak van de huidige opgaven en projecten. Tot slot adviseren wij op hoofdlijnen over structuur en werkwijze, uitgaande van de door ons voorgestelde strategie. Postbus 3007 2001 DA Haarlem Telefoon (023) 514 3143 Fax (023) 514 3030 Ceylonpoort 5-25 Haarlem [2037 AA] www.noord-holland.nl NHoooi
2111 Criteria en prioritering Door de onduidelijkheid over de hoeveelheid nog beschikbaar budget zijn er vanaf het najaar 2010 veel projecten en programma's stil gelegd. Zo spoedig mogelijke duidelijkheid over het al dan niet financieren van deze projecten vanuit ILG- en/of andere middelen is onontbeerlijk. De belangrijkste overwegingen die bij een toets zouden moeten bepalen welke programma's en projecten allereerst doorgang dienen te vinden, zijn onderstaand gerangschikt per afwegingskader. Hierbij merken wij nadrukkelijk op dat dit niet mag betekenen dat er bij de komende prioritering projecten definitief worden 'geschrapt'. Beleidskaders als -gebaseerd op nationaal beleid- de veiligheidsfunctie in het geding is, het betreft hier met name de waterbergingen; als er sprake is van Europese verplichtingen; met name Natura 2000 en KRW, waarbij ook aan de Europese waterkwaliteitseisen (KRW) buiten de Natura 2000 dient te worden voldaan. Trekkerschap en draagvlak wijs alleen overheidssubsidiebudget toe ais ervoor het project ook echt één actieve en 'geloofwaardige' trekker is die deze rol gedurende de volledige tijdsduur van het project kan vervullen en waar maken; pas hierbij wel maatwerk voor het recreatieveld toe, omdat hier veelal sprake is van vele betrokken kleine ondernemers in een groot gebied waarbij dan niet één specifieke trekker te benoemen is; als er sprake is van een gebiedsgerichte en integrale aanpak waar in het gebied breed draagvlak voor is. Geloofwaardigheid overheid als er sprake is van projecten die al ver op gang zijn en waar langjarige gebiedsafspraken aan ten grondslag liggen ('zachte' verplichtingen) die nagekomen dienen te worden, veelal met betrekking tot natuur, landbouw en recreatie; als er sprake is van 'harde' verplichtingen die vanuit de overheid met een gebied zijn aangegaan, zoals de -bij de start van het ILG met het Rijk overeengekomen- zogenaamde 'uitvoeringsmodules'; als sprake is van door de overheid in gang gezette (gebieds)processen waarin burgers op eigen initiatiefin beweging zijn gekomen en hebben geïnvesteerd (in tijd en/of geld) op basis van toezeggingen en verwachtingen. Financieel als er sprake is van een forse cofinanciering vanuit de regio (publiek en/of privaat), Rijk en middels subsidies Europa;
Provincie Noord-Holland 3111 als er risico is dat budget dat nu nog beschikbaar is op termijn kan verminderen en/of wegvallen; als er mogelijke grote negatieve financiële consequenties (onder andere EU-boetes) zijn bij het niet doorgaan. Beheer als het beheer van het gerealiseerde project langjarig geborgd is. Strategie Voor de strategiebepaling in het algemeen zijn wij van mening dat de - vanuit de overheid bepaalde - beleidsopgaven leidend zijn. Vervolgens is de vraag op welke wijze deze opgaven dan gerealiseerd kunnen worden, wat hiervoor nodig is en welke termijnen hierbij gehanteerd dienen te worden. Wij adviseren om de volgende beleidskaders en uitgangspunten te hanteren: Beleidskaders zorg als overheid voor een helder kader waarbinnen de verschillende beleidsopgaven gerealiseerd dienen te worden; bevorder als overheid de samenhang in de realisatie van de beleidsopgaven; Meer specifiek: RODS De beleidsnoodzaak om rond Amsterdam meer recreatieve mogelijkheden te creëren blijft aanwezig (gegevensbron: VROM). Om deze recreatieve mogelijkheden te vergroten moet in de Amstel, Gooi en Vechtstreek niet langer worden ingezet op het realiseren van zogenoemde 'vlakgroenopgaven'. Leg het accent op de recreatieve 'stad-landverbindingen' en koppel dit waar mogelijk aan de belangen en functies van de stad (zoals zorglandgoederen en waterberging). Maak een recreatief uitvoeringsprogramma dat bestaat uit recreatieve verbindingen, knooppunten en voorzieningen. Zorg ervoor dat dit programma aansluit op het EU-thema Stad-land, waarvoor vanaf 2014 budget beschikbaar kan komen. EHS, mede in relatie tot de belangen van de landbouw De herijking van de EHS in 2010 heeft grotendeels op ecologische overwegingen plaats gevonden. Uw collegestandpunt is dat er geen nieuwe herijking van de EHS zal plaatsvinden en dat de huidige EHS begrenzing uitgangspunt zal blijven. Ten gevolge van de forse bezuinigingen is nu de MHoooi
4 11 discussie gestart om de huidige EHS-begrenzingen op onderdelen wellicht toch aan te gaan passen. Wij sluiten dit niet op voorhand uit, maar pleiten voor nauw overleg met betrokken stakeholders en gezamenlijk zoeken naar weloverwogen oplossingen, waarbij ook rekening wordt gehouden met andere belangen zoals die van agrarische bedrijven. Belangen van de landbouw De ILG-Gebiedscommissie hecht er grote waarde aan dat bij een mogelijke wijziging van de EHS-begrenzingen ook het belang van de landbouw en landschap goed wordt meegewogen. Meer specifiek: Als er EHS wordt ontgrensd, dient te worden nagegaan of deze gronden nog van belang kunnen zijn voor agrarisch gebruik. Goed inpassen van de gronden in de agrarische bedrijfsvoering kan voorkomen dat er verrommeling van het landschap optreedt. Als deze inpassing niet mogelijk is, raden wij in die gevallen omgrenzing af, aangezien de versterking van de agrarische structuur dan niet bevorderd wordt. Als er EHS begrensd blijft, maar er ontbreken financiën of instrumenten om vervolgens daadwerkelijk de EHS te realiseren, heeft dit schadelijke gevolgen voor de agrariër die de gronden gebruikt. Er ontstaat onduidelijkheid waardoor belemmering in de ontwikkelmogelijkheden van hun bedrijf optreden (niet kunnen investeren en ook niet de mogelijkheid om de grond te kunnen verkopen of particulier natuurbeheer af te sluiten). In die situaties dienen dan oplossingen gevonden te worden, wij denken dan aan het afspreken van termijnen van zo'n 15 tot 20 jaar waarin met zekerheid geen verwerving of bedrijfsbeëindiging wordt nagestreefd. Er moet voorkomen worden dat zonder heel goede en zorgvuldige afwegingen complete thema's (robuuste verbindingszones, alle EHS buiten N2000) worden geschrapt. Ontgrenzen mag geen doel op zich zijn! De oplossing kan per deelgebied anders zijn en zal naar onze mening moeten bestaan uit een zorgvuldig gekozen 'mix' van maatregelen (zoals meeliften met andere opgaven, temporiseren van de uitvoering, benutten van andere geldstromen, meer inzet van agrariërs en tot slot het eventueel ontgrenzen van kleine stukken EHS). Indien uiteindelijk toch kleine delen van de EHS worden ontgrensd, dan dienen deze wel planologisch te worden beschermd, om te voorkomen dat zij ten prooi vallen aan stedenbouwkundige projecten of infrastructuur. Wij adviseren een zorgvuldig gebiedsgericht proces en maatwerkoplossingen. Hierbij zien we een belangrijke rol weggelegd voor de huidige ILG-Gebiedscommissies.
MllLJ Provincie *m*2 Noord-Holland 5 111 De uitgangspunten zoals wij die hierna verwoorden zijn onzes inziens leidend in de discussie over een heroverweging van de natuuropgave. Om te voorkomen dat alle uitvoering stil valt en daarmee EU doelen niet tijdig gehaald worden of niet tijdig gebruik kan worden gemaakt van nieuwe geldstromen, pleiten wij voor snelle duidelijkheid over welke EHS wel gehandhaafd blijft. Deze duidelijkheid dient gepaard te gaan met financiële middelen en instrumenten om ook daadwerkelijk verder te kunnen met de uitvoering. Robuuste verbindingszones De ecologische hoofdstructuur is een netwerk van natuurgebieden die via ecologische zones met elkaar verbonden worden. Door het Rijk zijn robuuste verbindingen geïntroduceerd waardoor in Vechtstreek extra budget beschikbaar kwam. Dit budget is met de huidige bezuinigingen weer vervallen. Het natuurnetwerk blijft echter onverkort overeind. Het realiseren van het netwerk van natuurgebieden zal leidend moeten zijn bij een eventuele heroverweging van EHS en niet het al dan niet aanwezig zijn van het label 'robuust'. Uitgangspunten Duidelijkheid Cruciaal uitgangspunt is wat ons betreft dat het voor de ondernemers in een gebied (en dan specifiek de agrariërs) duidelijk moet zijn wat hun toekomstperspectief voor hun bedrijfsvoering is. Draagvlak Voorkom door middel van een gebiedsgerichte aanpak dat er onnodige belangentegenstellingen ontstaan, met name die tussen landbouw, natuur en recreatie; Gebruik als mogelijk het 'momentum' voor een cruciale processtap die tot draagvlak en succes kan leiden. Werkwijze Haak aan op doelstellingen en projecten die in een regio in gang gezet worden zoals wegverbreding/verlegging, dijkverzwaring, waterberging etc; Onderzoek of- en welke rol de agrariërs kunnen vervullen in het beheer van de nu begrensde EHS. Wij denken hierbij aan de verschillende vormen van agrarisch en particulier natuurbeheer. In gebieden waar beheer door een agrariër niet tot de mogelijkheden behoort en het nu nog niet duidelijk is wat er op de langere termijn in het betreffende gebied gaat gebeuren, zou
6 11 o aan de betrokken agrariërs zekerheid kunnen worden geboden met langjarige contracten van 15 tot 20 jaar om de continuïteit van hun bedrijfsvoering voor die periode zeker te stellen; combineer zoveel mogelijk natuur- en recreatiedoelstellingen binnen één gebied, waar mogelijk te combineren met water-, landbouw-, woon-, mobiliteits- en cultuurhistorische doelstellingen; de veiligheidsfunctie (waterbergingen) dient hierbij voorop te staan; ga waar mogelijk werken met gebiedscontracten en gebiedsfondsen; de verantwoordelijkheid hiervoor zou bij de huidige gebiedsbeheerders kunnen worden ondergebracht. Financieel anticipeer tijdig proactief op nieuwe financieringskansen die zich voordoen, met name bij grote infrastructurele werken; speel inhoudelijk nu al in op een maximale benutting van de EUstructuurfondsen 201 5-2020 en reserveer als overheid in de lange termijn begrotingen nu al budget voor de benodigde cofinanciering; zet veel sterker in op nieuwe verdien modellen en private financiering zoals sponsoring door bedrijven, structurele bijdragen van stichtingen en (bewoners)verenigingen en 'crowdfunding'. Beheer primaire voorwaarde is dat er voldoende budget moet zijn voor het langjarig beheer van zowel de huidige als nog te realiseren natuur- en recreatiegebieden; zet in op efficiënter beheer met meer samenwerking tussen de natuurbeheerorganisaties en agrariërs, dit zal leiden tot grotere aaneengesloten beheergebieden en lagere overheadkosten; zet in op structurele bijdragen van private ondernemingen die aan de beheerkosten in natuur- en recreatiegebieden kunnen gaan bijdragen zoals campings, horeca en maneges; ontwikkel -waar mogelijk- innovatieve geldbesparende technieken van beheer; zet in op meer inzet van vrijwilligers, de organisatie hiervan zal de nodige ondersteuning behoeven; onderzoek hoe zorginstellingen een veel grotere rol kunnen krijgen bij het natuurbeheer. Wat termijnen betreft zijn wij van mening dat het verstandig is om een onderverdeling voor de korte termijn (2012-2014) en de langere termijn (2015-2020) te maken. Deze verdeling bevelen wij vooral aan omdat het momenteel lastig is om -met name voor de budgettaire mogelijkhedenvoor vele jaren vooruit te kunnen zien. Daarnaast zullen er naar
Provincie Noord-Holland 7 I 11 verwachting vanaf 2014 budgetten uit de EU-structuurfondsen beschikbaar kunnen komen. Strategie specifiek voor de ILG-regio AGV Voor de vier betreffende deelgebieden binnen AGV worden verschillende doelen nagestreefd. Deze zijn afhankelijk van de beleidsopgaven, de fysieke gesteldheid van het gebied, de financieringspartners en de lopende processen. Per deelgebied zijn onderstaand op hoofdlijnen de beleidsopgaven, de financieringsbehoeften en de geadviseerde aanpak geformuleerd. Amstelscheg Het betreft hier hoofdzakelijk de beleidsopgaven waterberging, RodS, Stad land verbindingen (recreatief), landschap/landbouw en EHS. Met de restantopgaven RODS (271 ha) en EHS (1 52 ha) in dit gebied is - conform normbedragen - een investeringsbedrag van circa 22 miljoen euro gemoeid. Het behouden van dit unieke landschap 'onder de rook van Amsterdam' en het hiervoor in stand houden van de landbouw is een cruciaal uitgangspunt. Het uitvoeren van het Uitvoeringsprogramma 2011-201 3 voor Amstelland is hier een belangrijke eerste stap in. Wij hechten er aan dat uw provincie verantwoordelijkheid blijft dragen voor de realisatie van een goede recreatieve structuur zodat het buitengebied verder geschikt wordt gemaakt ais uitloopgebied voor de stedeling. Het realiseren van de waterbergingsopgaven is voor de veiligheidsfunctie van groot belang waarbij het hoogheemraadschap AGV en uw provincie samen kunnen zorgen dat deze opgaven gerealiseerd worden. Deze samenwerking is mede noodzakelijk om de water-, natuur-, landbouw en recreatiebeleidsopgaven in dit gebied zo goed mogelijk te kunnen combineren. Noordelijke Vechtstreek, inclusief Diemerbos Het betreft hier hoofdzakelijk de beleidsopgaven agrarische structuurverbetering, ecologische verbindingen vanuit het Naardermeer naar Waterland en Gooimeer, EHS langs de kustzone (Umeeren Gooimeer) en de afronding van de hydrologische buffer rond het Naardermeer (Natura 2000-opgave). Met de restantopgaven RODS (365 ha) en EHS (281 ha) in dit gebied is - conform normbedragen bestuursovereenkomst- een investeringsbedrag van circa 38 miljoen euro gemoeid. Wat betreft de kavelruil en afronding van de EHS rondom het Naardermeer adviseren wij u om onverkort de reeds beschikbare FESmiddelen (Groene Uitweg) te benutten maar hier een slimmere NHoooi
8 11 procedure voor in het leven te roepen zodat ruilingen, aan- en verkopen van BBL-grond en grondbank vlotter kunnen plaats vinden. Wat betreft de EHS die langs de (Jmeer- en Gooimeerkust (Baaij van Ballast, Voorland en BOBM polder) begrensd is, adviseren wij u om te overwegen of financiering vanuit het FES-budget Groene Uitweg mogelijk is, aangezien deze opgaven goed passen in het programma van het project Natuurboulevard Umeer (onderdeel Groene Uitleg). Dit lijkt kansrijk omdat het programma Natuurboulevard IJmeer de afgelopen jaren kleiner- en daarmee goedkoper is geworden. Van de robuuste verbindingszones in de Noordelijke Vechtstreek is het grootste deel als natuurcompensatie ingebracht in het Tracébesluit van RWS en is hiervoor door RWS budget gereserveerd. Er is hier dus geen ILG budget nodig. Enkele onderwerpen die in het Tracébesluit nog onduidelijk bleken (zoals geld voor beheer en het definiëren van doelsoorten voor ecoducten), zijn in de nu voorliggende conceptovereenkomst goed gespecificeerd, onze commissie kan zich goed vinden in dit concept. Het is van groot belang om nu binnen enkele maanden de afspraken met RWS goed vast te leggen in de definitieve overeenkomst tussen RWS en uw provincie. De gemeente Amsterdam en DLG bereiden een tweede fase Diemerbos voor waarbij gestreefd wordt om met het genoemde compensatiebudget van RWS toch een belangrijk deel van de RODSopgave te realiseren. Dit budget is echter onvoldoende om alle benodigde maatregelen - zoals voorgelegd in het Meerjarenuitvoeringsprogramma 201 1-2013 voor de Noordelijke Vechtstreek- te financieren. Wij adviseren u daarom - ondanks het wegvallen van de rijksfinanciering - dit plan financieel te blijven ondersteunen omdat met relatief weinig ILG-middelen de recreatiemogelijkheden voor stedelingen flink toenemen. Rond Naarden wordt momenteel nagegaan of het FES-budget dat gereserveerd is voor de vaarverbinding Vecht - Gooimeer, zodanig kan worden ingezet dat ook Europese middelen worden verkregen, waarbij naast vaarrecreatie ook doelen met betrekking tot cultuurhistorie, economie/toerisme, fietsen- en wandelen en natuur kunnen worden gerealiseerd. Wij adviseren u om dit proces te faciliteren, met name door het operationeel maken van de reeds door u vastgestelde grondbank voor de schootsvelden Naarden (in kader Groene Uitweg). Oostelijke Vechtplassen Het betreft hier hoofdzakelijk de beleidsopgaven EHS, KRW en TOP (Verdrogingsbestrijding) om de Natura 2000 doelen te realiseren. Veel van deze beleidsopgaven hebben een grote samenhang en kunnen met dezelfde uitvoeringsmaatregelen worden gerealiseerd. Met de
^féljï Provincie Noord-Holland 9 11 restantopgave van de EHS (1385 ha) in dit gebied is - conform normbedragen - een investeringsbedrag van circa 45 miljoen euro gemoeid (dit is exclusief investeringen in ontsnippering van wegen). Oostelijke Vechtplassen is een van de drie belangrijkste EHS-gebieden in Nederland vanwege de omvang van de opgaven en de internationale verplichtingen hiervoor vanuit Europa (Natura 2000 en KRW). Daarnaast zijn er een groot aantal recreatieve verbindingen te realiseren (varen, fietsen en wandelen). Wij adviseren u om bij de verdere heroverweging van de EHS-opgaven in Oostelijke Vechtplassen de LESA-gegevens van DLG te betrekken. Hiermee kunnen maatregelen en natuurdoelen zo goed mogelijk worden afgestemd op de ecologische potenties zodat het EHS budget zo effectief mogelijk wordt ingezet teneinde de Natura 2000 doelen te kunnen realiseren. Hieruit kan ook worden bepaald waar aankopen noodzakelijk zijn en waar agrarisch- of particulier natuurbeheer een geschikt instrument is. Wij vragen u expliciet aandacht voor de agrarische structuur en de nog aanwezige agrarische bedrijven in dit gebied. Wij adviseren u om de agrariërs duidelijkheid te verschaffen en instrumenten in te zetten om oplossingen op maat te bewerkstelligen. Hierbij kan gedacht worden aan boerderijverplaatsingen en lange termijn afspraken met specifieke bedrijven. Voorkomen dient te worden dat bedrijven door (langdurige) onduidelijkheid vanuit de overheid geen perspectief meer hebben en 'omvallen'. Naast de Natura 2000 doelstellingen speelt in Oostelijke Vechtplassen nog de ontsnippering van wegen zodat de verschillende natuurgebieden met elkaar verbonden kunnen worden. De maatregelen om deze ontsnippering te realiseren zijn door DLG bepaald (inclusief kosteninschatting) en op kaart ('Ontsnippering Groene ruggengraat 2010') gezet dan wel opgenomen in de derde uitvoeringsmodule Vechtstreek, waarvan de afronding vooralsnog is stilgelegd vanwege de bezuinigingen. Wij vragen u om deze ontsnippering in uw natuurbeleid een plek te blijven geven en met ons in overleg te treden over de prioritering en mogelijke oplossingen ten behoeve financiering. Een belangrijke en snelle oplossing voor de financiering van urgente maatregelen (zoals het uitplaatsen van één of twee agrariërs) zou naar onze mening gevonden kunnen worden door gebruik te maken van het nog bij BBL gereserveerde 'oud ILG budget' (circa 2 min.) en de FES middelen Groene Uitweg (circa 5,7 min.) die beschikbaar zijn voor aankoop van BBL grond in Noordelijke Vechtstreek. Een eerste voorstel hiertoe wordt momenteel in overleg met uw provincie en BBL uitgewerkt. NHOOOI
10 I 11 'r Gooi Het betreft hier hoofdzakelijk de realisatie van het Meerjaren Uitvoeringsprogramma het Gooi/de Kampen, de beleidsopgaven EHS, vele ecologische verbindingszones (inclusief vier forse natuurbruggen), completering van het fiets- en wandelroutenetwerk (inclusief recreatieve knooppunten) en de realisatie van de zogenaamde 'waterparels'. Met de restantopgave van de EHS (292 ha) in dit gebied is - conform normbedragen - een investeringsbedrag van circa 12 miljoen euro gemoeid (dit is exclusief investeringen in ontsnippering van wegen). Landgoederen Specifiek aandachtspunt in 't Gooi is de bescherming van de nog relatief grote hoeveelheid 'bestaande' natuur die in particulier eigendom is, veelal betreft dit landgoederen met een natuur- en monumentale waarde die behouden dient te worden. Een aantal landgoederen behoeven de komende jaren herbestemming en herinrichting. Voorheen was het beleid gericht op verwerving van deze gronden en doorlevering aan het Goois Natuurreservaat. Nu deze werkwijze verlaten lijkt te zijn, vragen wij u om deze bestaande natuur planologisch duurzaam te borgen middels uw structuurvisie en provinciale verordeningen. Daarnaast verzoeken wij u hierin om waar nodig en mogelijk maatwerkoplossingen te blijven ondersteunen, zoals voor de landgoederen Zonnestraal en Oud Naarden. Structuur en werkwijze Tot slot van ons advies geven wij op hoofdlijnen weer hoe de uitvoering van het beleid in het landelijk gebied vorm zou kunnen worden gegeven. Hierbij is de door ons geadviseerde strategie uiteraard door ons als uitgangspunt genomen. Naar onze mening dient het goede van de huidige 'ILG-werkwijze' behouden te blijven, hiermee bedoelen wij met name het 'bottom-up' vanuit gebiedsniveau opereren. Wij bevelen u aan om per regio op bestuurlijke schaal grote 'koepel' adviescommissies naar uw college in te stellen, met binnen deze regio - waar nodig- een beperkt aantal regionale coalities (kunnen ook ad-hoc zijn) voor de uitvoering en beheer, die hun werk en inbreng naar deze 'koepelcommissie' zelf organiseren. De grootte van een regio en bestuurlijk platform, zal sterk afmoeten hangen van de grootte en complexiteit van de beleidsopgaven en het bestuurlijk krachtenveld, kortom: ook hierin maatwerk. Voorkomen dient te worden dat er een onnodige bestuurlijke drukte ontstaat die een vlotte besluitvorming en uitvoering belemmerd. Er zullen ook nieuwe partijen moeten aanhaken die daadwerkelijk financieel kunnen bijdragen aan projecten, met name de private sector, deelname kan structureel of op ad-hoc basis zijn, als nodig dienen zij
4 Provincie Noord-Holland inn ook zeggenschap in de advisering naar de provincie te verkrijgen. Om deze 'verbindingen' te leggen zullen de provincie en de bestuurlijke adviescommissies hierin gezamenlijk actie dienen te nemen. Betrokkenheid gemeenten Een zorgpunt dat wij zien voor de gehele provincie Is het slechts ten dele aanwezig zijn van de vereiste betrokkenheid van de gemeenten in het landelijk gebied. Commitment van gemeenten (bestuurlijk en ambtelijk) is veelal cruciaal om programma's en projecten vlot naar de uitvoering te brengen. Ook op dit punt zijn wij van mening dat een 'bottum-up' werkwijze op gebiedsniveau de betrokkenheid van gemeenten sterk kan vergroten. Wij stellen ons hierbij voor dat -waar nodig met trekkerschap van de provincie- tot gebiedsvisies wordt gekomen waarbij duidelijke bestuurlijke afspraken tussen de provincie, gemeente(n) en mogelijk andere overheidsorganisaties voor het gebied worden gemaakt. Vervolgens kunnen deze dan worden vastgelegd in de provinciale structuurvisie en de gemeentelijke bestemmingsplannen. De hiervoor door ons genoemde bestuurlijke adviescommissie kan ook in dit proces een belangrijke initiërende, faciliterende en stimulerende rol spelen. Het recent in de Amstelscheg gesloten bestuursakkoord is hier een aansprekend voorbeeld van. Hierbij is vanuit een herkenbaar, begrensd en 'dragend' gebied succesvol en op de juiste schaal gewerkt vanuit een visie naar de ruimtelijke ordening, vervolgens naar de benodigde financiering van de initiatieven en tot slot het maken van afspraken over het toekomstig beheer. Hoogachtend, < L ~/ mr. F.W.R. Evers, voorzitter van de Gebiedscommissie ILG Amstel, Gooi en Vechtstreek Afschrift aan leden van de ILG Gebiedscommissie AGV NHoooi