ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 9000 Gent Bachelor in het ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS Naam student Leergroep OLO 1 Naam mentor Klas 3A Aantal lln. 20 School VRIJDAG xx/xx/2015 Handtekening mentor + datum: Van 8.45 u. tot 9.35 u. en van 13.45 u. tot 14. 35 u. Leergebied(onderdeel) muzische vorming: drama Lesonderwerp: In de Far West Info: sommige mentoren vinden het niet oké dat er in het fragment uit for a few dollars more gerookt wordt. In dat geval ga je best op zoek naar een soortgelijk alternatief, bv. https://www.youtube.com/watch?v=rehf1idoyqu Uitgeprint op 7/10/2015 1
Leerplandoelen Deelleerplan: dramatisch spel net: VVKBaO 1. Kinderen kunnen de wijze waarop een dramatisch spel tot stand komt, herkennen en beschouwen 1.6 vaststellen dat vragen als wie, wat, waarom, hoe, wanneer en waar? hen op het spoor brengen van de wezenlijke aspecten van dramatisch spel. 2. Kinderen genieten van dramatisch spel 2.1 genieten van het muzisch handelen waardoor ze hun expressiemogelijkheden verruimen. 2.5 plezier beleven aan en genieten van zelf spelen en samenspelen met anderen. 3. Kinderen zijn verwonderd over de uitdrukkingsmogelijkheden bij dramatisch spel 3.6 zich inleven in de wijze waarop anderen gestalte geven aan een spelsituatie. 6. Kinderen leven zich in een ding, een idee, een personage, een gebeurtenis of omstandigheid in 6.1 zich inleven in een ding, een idee, een personage, een gebeurtenis of omstandigheid uit de werkelijkheid of uit een verteld of voorgelezen verhaal en dat al spelend vorm geven. 7. Kinderen ontwikkelen hun speeldurf 7.5 iets met zelfvertrouwen spelen, met of zonder publiek. 10. Kinderen ontwikkelen een kritische houding 10.1 het dramatisch spel van leeftijdgenoten opbouwend-kritisch en tactvol bespreken. Lesdoelen 1. Zich inleven in de wereld van cowboys en cowgirls. (3.6) 2. Zich inleven in een personage uit de Far West (cowboy, cowgirl, premiejager, barman ). (6.1) 3. Situaties durven spelen voor een publiek (leeftijdsgenoten). (7.5) 4. Verwoorden dat je kan genieten van expressie. (2.1) 5. Plezier beleven aan samenspel. (2.5) 6. Het toonmoment van anderen kritisch evalueren (geven van een tip en zeggen wat goed ging). (10.1) 7. De dramatische aspecten (wie, wat, waar, hoe, wanneer en waarom?) kunnen verwoorden bij een gespeelde situatie. (1.6) Beginsituatie specifiek voor deze les Situering in het leerproces: aanbreng inoefening herhaling evaluatie Voorkennis van de klasgroep De leerlingen hebben al gewerkt rond verschillende basisemoties (blij, bang, verliefd, verlegen, boos ). Werkwijze van de klasmentor De klasmentor laat veel uit de kinderen komen. Er wordt voortdurend positieve feedback gegeven. Bronnen Leerling-specifieke gegevens A. is nogal verlegen (in groep liefst laten samenwerken met C.). Z., V. en E. zijn heel mondig en willen altijd op de voorgrond staan. M. speelt al 3 jaar toneel en is hier heel goed in. VVKBaO (1999). Muzische Opvoeding: Dramatisch spel deelleerplan. Brussel: CRKLKO. Django Unchained Complete Soundtrack. Geraadpleegd op 7 oktober 2015, op http://www.youtube.com Instrumental western music. Geraadpleegd op 7 oktober 2015 op http://www.youtube.com For a few dollars more, final duel. Geraadpleegd op 7 oktober 2015, op http://www.youtube.com Vandomme, V. en Willems, P. (2012). Breek een been. Tielt: Lannoo. Boesman, C. (2008). Groot Applaus. Sint-Niklaas: Abimo. Bijlage 1: bordschema Bijlage 2: situaties uit de Far West Uitgeprint op 7/10/2015 2
LESSCENARIO 1. Oriëntatie: bekijken van een fragment uit een western 7 1 fragment uit de film For a few dollars more https://www.youtube.com/watch?v=q-ptperfvey (of alternatief) beamer + internetaansluiting Het fragment laten stoppen op 2 47. Organisatie Tafels en stoelen zoveel mogelijk aan de kant zetten (zorgen dat je de stoelen snel weer kan pakken). Het fragment uit de film For a few dollars more staat klaar. De leerlingen zitten in een halve kring voor het scherm. Opdracht opwarming Jullie gaan kijken naar een fragment uit een film. Je kijkt en luistert zo aandachtig mogelijk. Na het fragment stel ik jullie een aantal vragen. De afspraak is om je vinger op te steken als je wil antwoorden, ik duid je dan aan. Verloop De leerlingen kijken naar het fragment. Na het fragment stel ik een aantal richtvragen. Ik zorg ervoor dat ik zoveel mogelijk leerlingen aan het woord laat. Richtvragen Welk genre van film is dit? (Western) Wie heeft de film al eens gezien? (Het is de film For a few dollars more met Clint Eastwood. Hij is bekend geworden door in dit soort films te spelen.) Wat heb je gezien? (Een duel tussen twee cowboys.) Welke sfeer heerst er? (Spanning, gevaar ) Hoe merk je dat? (Aan de muziek, de gezichten van de acteurs ) Waar speelt het verhaal zich af? (In een dorp, dichtbij de woestijn, in Amerika ) Welke kledij dragen de cowboys? (Poncho, maatpak, cowboyhoed ) Wat vond je van het fragment? (Leerlingen geven hun mening.) 2. Instructie: de bewegingen van een cowboy/cowgirl 13 1,2,4 muziek The good, the bad and the ugly https://www.youtube.com/watch?v=wjoxajuoinu beamer + internetaansluiting signaal: mondharmonica, revolver, tamboerijn Organisatie De leerlingen staan in een grote kring en de leerkracht (sheriff) staat in het midden. Na het pangspel de muziek opzetten voor de volgende oefeningen. Opdracht verkenning We gaan nu doen alsof we allemaal cowboys of cowgirls zijn. Ik ga telkens vertellen wat jullie moeten doen. We beginnen eerst met het pangspel. De sheriff draait rond en wijst iemand aan. De aangewezen cowboy/cowgirl bukt zich en de 2 cowboys/cowgirls ernaast draaien 1 maal rond hun as om zo snel mogelijk de andere dood te schieten. Als ze schieten, roepen ze luid en duidelijk PANG. De cowboy/cowgirl die als laatste schiet, moet gaan zitten. En zo wordt er verder gespeeld tot er één cowboy/cowgirl overblijft. Uitgeprint op 7/10/2015 3
Lesverloop Na het pangspel zit iedereen op de grond. Als de muziek start, staat elke cowboy/cowgirl recht en stapt op de manier die de sheriff (de leerkracht) aangeeft. Ze mogen niets tegen elkaar zeggen. Ze doen dit telkens na het teken van de sheriff (handklap, mondharmonica ). Je wandelt als een stoere cowboy/cowgirl door de hoofdstraat van het dorp. Als je een andere stoere cowboy/cowgirl tegen het lijf loopt, blijf je staan en je bekijkt mekaar van kop tot teen. Dan wandel je verder als stoere cowboy/cowgirl. Je zadelt je paard en rijdt rustig het dorp uit. Je strompelt door de woestijn en stikt van de dorst. Je ziet in de verte een ton. Je opent de ton en ontdekt water. Dit drink je volledig op. Je gaat op de grond zitten en veegt met je sjaal het zweet van je gezicht. Tussentijdse evaluatie Ik observeer de vele bewegingen die uitgevoerd worden. Als er een bepaalde beweging uitspringt, laat ik deze door iedereen uitvoeren. Ik bespreek kort met hen deze oefeningen. Welke bewegingen vond je moeilijk? Welke bewegingen zou je graag opnieuw doen? Welke beweging vond je niet zo fijn om te doen? 3. Verdiepende opdrachten: het leven in een saloon 10 1,2,3,7 muziek Django https://www.youtube.com/watch?v=uyx3t3neidy beamer + internetaansluiting 20 sjaaltjes (waarvan 10 met de 10 eersteletters van het alfabet en 10 met de cijfers van 1 tot 10) signaal: mondharmonica, revolver, tamboerijn Zorgen dat de stoelen gemakkelijk te pakken zijn. (10 stuks) 1 Vooraf de combinatie van de groepjes op het bord schrijven. Zorgen dat leerling A. en C. samen een combinatie vormen. Organisatie De muziek staat klaar. De sjaaltjes zijn voorzien van een letter of een cijfer. Dit is nodig om ineens de groepjes te maken. De code om de groepjes te vormen wordt genoteerd op het bord: A1, B2, C3, D4, E5, F6, G7, H8, I9, J10. Per 2 studenten is er 1 stoel. Verdiepende opdracht 1 Jullie krijgen allemaal een sjaaltje met een cijfer of een letter. Als de muziek start, ga je op zoek naar jouw code. De code staat op het bord. Als je elkaar gevonden hebt, neem je per 2 een stoel zoek je een plaats in de ruimte en doe je het sjaaltje om. Jullie zijn nu allemaal in een saloon. Je gaat nu op zoek naar 3 verschillende houdingen die je in een saloon kan aannemen. Lesverloop De leerlingen voeren de opdracht uit. Ik ga bij elk groepje kijken en geef feedback waar nodig. Ik verdeel de klas in 2 groepen. 1 groep observeert en 1 groep voert uit. De groep die uitvoert, laat de 3 verschillende houdingen na elkaar zien. De leerkracht geeft telkens aan wanneer ze moeten veranderen (handklap, mondharmonica ). Daarna wordt er gewisseld. Richtvragen Welke bewegingen heb je gezien? (Stoere bewegingen ) Uitgeprint op 7/10/2015 4
Welke situaties heb je gezien? (Dronken, gevecht ) Verdiepende opdracht 2 Je bent nog steeds in de saloon. Terwijl de muziek speelt, babbel je met je partner. Wanneer de muziek stopt, wil ik zien dat jullie de allerbeste vrienden zijn. Je doet dit met een freeze (standbeeld). Als de muziek opnieuw speelt, praat je verder met je kameraad. Volgende situaties komen ook aan bod: Jullie zien dat jullie grootste vijand de saloon binnenkomt. Jullie zijn geen vrienden meer maar elkaars vijand. Je grijpt naar je revolver. Je houdt je revolver in aanslag. Tussentijdse evaluatie Ik observeer de vele bewegingen die uitgevoerd worden. Als er een bepaalde beweging uitspringt, laat ik deze door iedereen uitvoeren. 4. Verwerking: situaties uit de Far West naspelen 15 1,2,3,5 20 sjaaltjes (waarvan 10 met de 10 eersteletters van het alfabet en 10 met de cijfers van 1 tot 10) Kaartjes met situaties uit de Far West. Instrumentale westernmuziek: https://www.youtube.com/watch?v=n6ns40rh4uq 2 en 3 Vooraf de combinatie van de groepjes op het bord schrijven. Zorgen dat leerling A. en C. samen een combinatie vormen. De kijkwijzer op het bord noteren. Organisatie Er worden 5 groepjes van 4 gemaakt. De code om de groepjes te vormen wordt genoteerd op het bord: A1 en J10, B2 en I9, C3 en H8, D4 en G7, E5 en F6. De kijkwijzer op het bord noteren. Tijdens de toonmoment kan er muziek worden afgespeeld. Eindopdracht Jullie vormen groepjes van 4. Zoek elkaar op, de combinatie staat op het bord. Elk groepje krijgt van mij een situatie. Je leest de situatie aandachtig en krijgt dan 10 minuten om dit voor te bereiden. Wat moet je doen? 1. Je start met een freeze. 2. Je speelt de situatie zonder woorden. 3. Je eindigt met een freeze. Je mag banken en stoelen gebruiken als decor. Lesverloop Ik geef elk groepje een kaartje met een situatie uit de Far West. Elk groepje gaat aan de slag. Ik ga bij elk groepje langs om te controleren of de opdracht voor iedereen duidelijk is. Ondertussen geef ik feedback waar nodig. Na de voorbereiding geeft elk groepje een voorstelling van de situatie. Afspraken Tijdens de voorstellingen wordt er geen commentaar gegeven. We luisteren en kijken aandachtig naar de voorstellingen. Na elke voorstelling wordt er geapplaudisseerd. Uitgeprint op 7/10/2015 5
5. Afronding: toonmomenten bespreken 5 6,7 Lesverloop Na elk toonmoment volgt er een bespreking. Evaluatie Was er een freeze aan het begin en op het einde? Hebben ze gespeeld zonder woorden? Welke situatie hebben ze uitgebeeld? (De leerlingen verwoorden hier wat ze hebben gezien.) Wat vond je goed? Welke tip zou je nog geven? Wie heeft jou verrast? Afronding Wat heb je zelf geleerd uit deze les? Welk moment vond je tof? Evaluatie van je didactisch handelen Evalueer hier je eigen didactisch handelen: wat zou je behouden of veranderen mocht je deze les nog eens geven? Denk aan voorbereiding en realisering. Uitgeprint op 7/10/2015 6
Bijlage 1: bordplan Uitgeprint op 7/10/2015 7
Bijlage 2: situaties uit de Far West Uitgeprint op 7/10/2015 8
Je zit met je vriend aan een tafel in de saloon. Je bestelt 2 biertjes aan de toog. Er komt een andere cowboy binnen. Hij gaat naar de tafel en drinkt één van de biertjes leeg. Jullie kijken heel boos naar elkaar. De barman heeft schrik dat er in zijn saloon wordt geschoten en verstopt zich achter de toog. Wie trekt als eerste zijn pistool? Spreek af wie welk personage speelt. Speel traag en laat zien dat jullie in de Far West zijn. Je mag banken en stoelen gebruiken als decor. Oefen dit enkele keren. Kijkwijzer Je begint met een freeze. Je speelt zonder woorden. Je eindigt met een freeze. Je hebt net met je vriend een postkoets overvallen. Je stormt de saloon binnen en verstopt het geld onder tafel. Iemand laat aan de barman duidelijk weten dat hij moet zwijgen. Op dat moment komt de sheriff binnen. Hij bestelt een biertje aan de toog en ziet in de spiegel het geld onder tafel. Hij neemt snel zijn pistool en richt dit op de overvallers. Ze wandelen met hun handen in de lucht naar buiten. Spreek af wie welk personage speelt. Speel traag en laat zien dat jullie in de Far West zijn. Je mag banken en stoelen gebruiken als decor. Oefen dit enkele keren. Kijkwijzer Je begint met een freeze. Je speelt zonder woorden. Je eindigt met een freeze. Je zit met 2 aan de toog. Je bestelt het ene biertje na het andere. Jullie zijn al redelijk dronken. Uitgeprint op 7/10/2015 9
Plots komt de meest gevaarlijke bandiet van de Far West binnen. Hij doet dit heel dreigend. De barman en de twee dronken cowboys krijgen heel veel schrik. Het lijkt alsof de gevaarlijke bandiet hen gaat doden. Eigenlijk bestelt hij enkel een biertje en geeft de 2 cowboys ook iets te drinken. Spreek af wie welk personage speelt. Speel traag en laat zien dat jullie in de Far West zijn. Je mag banken en stoelen gebruiken als decor. Oefen dit enkele keren. Kijkwijzer Je begint met een freeze. Je speelt zonder woorden. Je eindigt met een freeze. De saloon is leeg. Eerst komt de barman binnen en zet enkele tafels en stoelen goed. Dan komt er een cowboy binnen met een cowgirl. Ze zijn verliefd. Vervolgens komt er een andere cowboy binnen en dat blijkt de man van de vrouw te zijn. Hij gaat rustig naar de bar, vraagt een fles whisky en wandelt rustig naar de andere cowboy. De vrouw heeft zich ondertussen onder een stoel verstopt. De cowboy slaat de fles stuk op het hoofd van de andere cowboy en wandelt met zijn vrouw weer naar buiten. Spreek af wie welk personage speelt. Speel traag en laat zien dat jullie in de Far West zijn. Je mag banken en stoelen gebruiken als decor. Oefen dit enkele keren. Kijkwijzer Je begint met een freeze. Je speelt zonder woorden. Je eindigt met een freeze. Jullie zitten met 4 cowboys aan een tafel te kaarten. Alles verloopt rustig tot één van de cowboys merkt dat iemand vals Uitgeprint op 7/10/2015 10
B fffffff fffff speelt. Hij neemt zijn pistool en de andere cowboys doen dit ook. Iedereen stapt rustig achteruit met het pistool naar elkaar gericht. Dan schieten jullie tegelijk en merken dat er geen kogels in het pistool zitten. Jullie geven aan elkaar kogels om de pistolen te laden en gaan dan terug aan tafel zitten om te kaarten. Spreek af wie welk personage speelt. Speel traag en laat zien dat jullie in de Far West zijn. Je mag banken en stoelen gebruiken als decor. Oefen dit enkele keren. Kijkwijzer Je begint met een freeze. Je speelt zonder woorden. Je eindigt met een freeze. Uitgeprint op 7/10/2015 11