ANALYSE DIGITALISERING

Dit is een commerciële uitgave. Het FD heeft geen betrokkenheid bij deze productie. ANALYSE DIGITALISERING MET FOCUS OP TRENDS EN INNOVATIE NR 1 APRIL 2017 ANALYSEECONOMIE.NL Lees meer artikelen op analyseeconomie.nl Wilt u meer lezen over de digitalisering in Nederland? Op de campagnesite analyseeconomie.nl hebben wij meer artikelen voor u verzameld over onder andere big data, 5G en het internet of things. Gezondere toekomst door e-health Een knie geprint door een 3D-printer, of een medicijndispenser die weet wanneer hij welk medicijn moet verstrekken. Het is tegenwoordig allemaal mogelijk. E-health is het stadium van science fiction voorbij. Lees verder op pagina 5 ACTUEEL Met een veilig IoT kun je mooie dingen doen Een broodrooster met wifi, een koelkast die de supermarkt mailt als de melk op is. Dankzij het Internet of things wordt onze wereld steeds meer connected. Handig? Zeker. Veilig? Met de juiste aandacht wel. Lees verder op pagina 4 EDITORIAL RICHARD VAN HOOIJDONK TRENDWATCHER EN FUTURIST Data is de olie waarop Digitalisering speelt overal en altijd Lotte de Bruijn ICT is de motor van de economie. Ruim een derde van de economische groei in de afgelopen 25 jaar is toe te schrijven aan digitale bedrijvigheid. Los van de cijfers; succesvolle digitale transformatie is bepalend voor de concurrentiepositie van Nederland en voor die van individuele bedrijven. Lees verder op pagina 2 de maatschappij van de toekomst draait Lees meer op pagina 8 www.aif.nl Knowledge leaders in executive education in finance since 1991 Technology and Alternative Finance: the Future 21 June Professor Raghu Rau, Co-Founder and Director, Cambridge Centre for Alternative Finance

2 EDITORIAL ANALYSEECONOMIE.NL DRIE DIGITALE TOPPERS LEES ALLE VOLLEDIGE ARTIKELEN OP ANALYSEECONOMIE.NL 1. Neelie Kroes: Pas als mensen er voor open staan kunnen we echt middelen vrijmaken voor research en development. Dan kunnen we ook de veiligheid borgen zoals privacy en cybersecurity. Dan kunnen we beleid uitstippelen dat ook waterdicht is. 2. Robert-Jan van Berckel, Sr. HR Business partner bij Google Google is cool. Iedereen kent het bedrijf; de naamsbekendheid in Nederland is bijna 100 procent. Het technologiebedrijf blijft continu vernieuwen, innoveren en veranderen. 3. Hester Klein Lankhorst: Het rijden wordt er goedkoper van en dat is toch waarom de meeste mensen overstag zullen gaan. Ik ben ervan overtuigd dat het verbeteren van het milieu in handen van het bedrijfsleven ligt. Vanaf 2018 mag je je handen van het stuur halen op de snelweg. BAS TIPT! Digitalisering biedt kansen, maar zeker ook uitdagingen. Lees meer op pagina 6 over digitale transformatie binnen bedrijven. Veel leesplezier! Bas Geerling, Project Manager Lotte de Bruijn Directeur Nederland ICT We zullen dus meer jongens en meisjes moeten interesseren om mee te doen met de digitale transformatie INHOUD 4 Met een veilig IoT kun je mooie dingen doen 5 Een gezondere toekomst door middel van e-health 6 Uitdaging is big data inzetten voor verbeterde bedrijfsprocessen 8 Profi el interview: Richard van Hooijdonk 10 Nieuws 12 FinTech creëert toegevoegde waarde 14 5G: is niet zomaar 4G plus één DIGITALISERING SPEELT OVERAL EN ALTIJD ICT is de motor van de economie. De cijfers spreken voor zich. Ruim een derde van de economische groei in de afgelopen 25 jaar is toe te schrijven aan digitale bedrijvigheid. Los van de cijfers; succesvolle digitale transformatie is bepalend voor de concurrentiepositie van Nederland en voor die van individuele bedrijven. Gelukkig heeft Nederland een prima uitgangspositie. De digitale infrastructuur is uitstekend, het vestigingsklimaat is aantrekkelijk en Nederlandse consumenten en bedrijven zijn over het algemeen ICTminded. Nederland staat dan ook steevast in de hoogste regionen van internationale ranglijsten op het gebied van digitalisering. Maar concurrentie ligt op de loer. Daarom is het van groot belang dat overheid en bedrijfsleven werk maken van de digitale transformatie. We zullen ons bijvoorbeeld beter moeten wapenen tegen cybercriminaliteit. De schade als gevolg daarvan wordt, alleen al in Nederland, geraamd op 10 miljard euro per jaar. Een rem op de groei is het dreigend tekort aan hoogopgeleide ITprofessionals. Dat heeft niet alleen grote gevolgen voor ICT-bedrijven, maar ook voor de gebruikers van ICT. Die gebruikers bieden nu al werk Volg ons digitaal: @europeanmediapartner aan 70 procent van alle ICT ers. We zullen dus meer jongens en meisjes moeten interesseren om mee te doen met de digitale transformatie. Er is overigens geen sector waar digitalisering geen rol speelt. In de zorg nemen e-health en bio-informatica een enorme vlucht. Binnen de krijgsmacht is er toenemende aandacht voor cyberdefensie. De transitie naar een duurzame energievoorziening wordt mogelijk gemaakt door IT-toepassingen. Denk bijvoorbeeld aan de laadinfrastructuur voor elektrisch vervoer. Innovaties volgen elkaar in hoog tempo op. Soms zo snel dat eerdere investeringen nog niet of nauwelijks zijn terugverdiend. Dat tekent de dynamiek van de sector. Voor vraagstukken op het gebied van privacy, intellectueel eigendom en inrichting van ons onderwijs zijn geen eenvoudige oplossingen beschikbaar. Maar dat mag niet leiden tot stagnatie. Laten we vooral geen tempo verliezen. Met het oog op de afgelopen verkiezingen roep ik de politiek op in de komende kabinetsperiode Nederland digitaal sterker te maken. Goede verhalen en mooie voorbeelden vormen daarvoor de inspiratie. En dat geldt zeker ook voor ondernemers. analyseeconomie.nl Recycle of geef het magazine door! ANALYSE DIGITALISERING Project Manager: Bas Geerling bas.geerling@europeanmediapartner.com Managing Director: Hoofdredacteur: Eindredacteur: Office Manager: Layout: Tekst: Coverfoto: Jonathan Andersson Mats Gylldorff Jerry Huinder Amanda Ghidoni European Media Partner Ger de Gram Marc van der Sterren Mark Seggelen Richard van Hooijdonk Gedistribueerd: Het Financieele Dagblad 2017 Drukkerij: RODI Rotatiedruk European Media Partner Nederland B.V Kleine-Gartmanplantsoen 21, 1017 RP Amsterdam Tel: +31 202 622 010 Email: nl@europeanmediapartner.com www.europeanmediapartner.com European Media Partner is gespecialiseerd in contentmarketing en native advertising. Wij combineren redactionele inhoud met themakranten die bij toonaangevende dagbladen zijn bijgevoegd. Wij zorgen ervoor dat de boodschap van uw merk wordt overgebracht, en uw doelgroep de juiste beslissingen neemt.

ADVERTORIAL Het onderscheidend vermogen van BigData Republic Big Data, je kunt er als organisatie bijna niet meer omheen. Een aantal bedrijven in Nederland heeft reeds grote stappen gezet, echter bevinden de meeste bedrijven zich nog in de awareness fase. Wat is big data en wat kan het voor ons betekenen?. Ongeacht het instapniveau van de organisatie helpt BigData Republic haar klanten met het vertalen van hun doelen naar het ontwerp, de implementatie en het gebruik van innovatieve big data oplossingen. BigData Republic BigData Republic is een multidisciplinair team van ervaren Big Data Scientists, Big Data Engineers en Big Data Architecten. Deze gecombineerde vaardigheden en competenties stellen hen in staat niet alleen voorspellende en prescriptieve modellen te maken, maar ook om software te ontwikkelen in een op maat gemaakte big data infrastructuur die efficiënt gegevens verwerkt, algoritmen toepast en data-gedreven inzichten onthult. Big Data Architecten ontwerpen, tunen en optimaliseren big data infrastructuren Big Data Scientists maken de voorspellende modellen - Big Data Engineers bij BigData Republic zijn full-stack developers die de verbinding tussen databronnen faciliteren en data science modellen in productie zetten. Om organisaties met verschillende maturity-levels te kunnen bedienen, biedt BigData Republic vier type services aan: Use-case discovery: het creëren van bewustzijn over de mogelijkheden van big data en samen deze mogelijkheden ontdekken. Data Science as-a-service: het leveren van data-gedreven inzichten, zonder een ingerichte big data infrastructuur (PoC). Integrated data solutions: implementatie van geïntegreerde analytics: real-time, flexibele en schaalbare big data oplossingen. Training & Consultancy: het leveren van kennis en vaardigheden, zodat hun klanten zelf big data oplossingen kunnen creëren. Onderscheidend vermogen BigData Republic beperkt zich niet tot één product of techniek zodat zij altijd onafhankelijk advies uitbrengen en de best mogelijke oplossing kunnen implementeren. De consultants van BigData Republic beschikken allemaal over een relevante universitaire opleiding en hebben de benodigde hands-on ervaring opgedaan om kostbare beginnersfouten te vermijden en snel tot resultaat te kunnen komen. Dit heeft hen in staat gesteld om voor een breed scala aan klanten te werken, variërend van innovatieve start-ups tot grote multinationals als Shell, ING of Nutreco. BIG DATA AWARENESS De services van BigData Republic houden niet op bij effectieve data science oplossingen. Een project is pas succesvol afgerond als een data science oplossing in productie en in gebruik is genomen, on-premise of in de cloud. De data scientists van BigData Republic werken aan uiteenlopende use-cases zoals predictive maintenance, customer recommendations, process optimization, churn prediction of risico- en fraudedetectie. Door de diepgaande kennis ACTIONABLE INSIGHTS EMBEDDED ANALYTICS van data science kan dit op ieder domein worden toegepast. Daarbij is de doelstelling van BigData Republic in alle gevallen de klant uiteindelijk autonoom big data of data science projecten te laten uitvoeren, door middel van kennisoverdracht, trainingen en change management. Benieuwd wat BigData Republic voor uw organisatie kan betekenen? Meer informatie vindt u op www.bigdatarepubilc.nl.

4 ACTUEEL ANALYSEECONOMIE.NL MET EEN VEILIG IOT KUN JE MOOIE DINGEN DOEN We staan anno 2017 meer in verbinding met elkaar dan ooit. Of het nu gaat om broodroosters met wifi (echt) of uitgebreide monitoringsapparatuur voor het bedrijfsleven: dankzij het internet of things wordt onze wereld steeds meer connected. Maar hoe veilig is dat eigenlijk? Het internet of things (IoT) komt eraan. Deze zin had tien jaar geleden ook al opgeschreven kunnen worden, maar lange tijd stond het gebrek aan een goede en veilige verbinding met het netwerk echte baanbrekende oplossingen in de weg. Er zijn enge voorbeelden van beveiligingscamera s die zo slecht beveiligd zijn dat er door derden op afstand in je huis gekeken kan worden. En niet zo heel lang geleden kwam de CIA nogal negatief in het nieuws doordat de instantie de interne camera van je smarttv zelfs als ie uit stond kon gebruiken. Maar toch heeft dat niet zoveel met IoT te maken, zo stelt Wienke Giezeman, oprichter van The Things Network: Beveiliging is altijd een ding. Er gaat in dat soort situaties zoveel mis, terwijl je bij het slimmer maken van producten gewoon rekening moet houden met goede encryptie. Giezeman ontwikkelde met zijn bedrijf onder meer een toepassing voor de haven van Amsterdam, waarbij chauff eurs op afstand kunnen zien of er ruimte is om hun vrachtwagen op de kade te parkeren. The Things Network is een community om een IoT-netwerk op te zetten met de LoRaWAN-technologie. LoRa, dat staat voor Long Range Low Power, kan kleine hoeveelheden informatie uitwisselen tussen objecten en systemen bij een ultralaag stroomverbruik. The Things Network maakt met deze techniek slimme oplossingen voor iedereen die het maar wil. Giezeman ontwikkelde met zijn bedrijf onder meer een toepassing voor de haven van Amsterdam, waarbij chauffeurs op afstand kunnen zien of er ruimte is om hun vrachtwagen op de kade te parkeren. Hoe? Via slimme sensoren op stoeptegels en een app. De Amsterdammer maakt met betrekking tot veiligheid de vergelijking met het gewone internet. Als Gmail gehackt wordt, dan heeft zo n beetje de hele wereld een probleem. Daarmee is het belang van veiligheid ontzettend groot. Dat is bij IoT precies zo. De oplossing schuilt volgens Giezeman in end-to-end encryptie. Dat is echter nog niet zo heel eenvoudig, meent Sanket Khandare, VP technology van het Indiase Winjit, een bedrijf dat zich focust op cloud-oplossingen rondom IoT-technologie. Apparaten zijn door alle connectiviteit veel vatbaarder voor lekken. Het is nog steeds een uitdaging om dat allemaal goed te gaan doen. Volgens Khandare brengt IoT grote veranderingen met zich mee, zowel op persoonlijk als zakelijke vlak. Encryptie is van vitaal belang, maar daar zijn inmiddels gelukkig goede standaarden voor. Zorg je voor apparaten en verbindingen met end-to-end encryptie, dan kom je al heel erg ver. Giezeman sluit zich hierbij aan. Volgens hem is end-to-end encryptie momenteel steeds gangbaarder. Daarbij is het echt heel moeilijk een bepaald systeem te kraken. Uiteindelijk gaat het altijd om data. Waar die data uitkomt, is bij IoT niet anders dan bij andere online oplossingen, namelijk het netwerk. Je moet dus dezelfde aandacht aan veiligheid geven als bij andere systemen. Is die encryptie goed geregeld, dan kun je mooie dingen doen. Hele Apparaten zijn door alle connectiviteit veel vatbaarder voor lekken mooie dingen zelfs, zegt Giezeman. De gemeente Amsterdam heeft een heel complex riolensysteem. Als het regent gaan alle pompen aan. Alles draait op honderd procent om er zeker van te zijn dat de boel nergens overstroomt. Dat kost ontzettend veel onnodige energie. Met sensoren weet je waar een pomp wel en niet hoeft te draaien. En dan kun je volgens Giezeman nog verder denken. Als je weet wanneer er een storm vanuit Duitsland binnenkomt dan kun je ook daar rekening mee houden. Dan hou je automatisch rekening met alle factoren en kun je als maatschappij echt duurzaam te werk gaan. Prachtig. JOBBOARDS ZIJN UIT, MOBIELE COMMUNICATIE IS IN Ger de Gram Start-ups in online assessments of gaming nemen tegenwoordig zelfs de sollicitatieprocedure deels over. Lang leve mobiele communicatie en dashboarding, waarmee je het effect van recruitmentactiviteiten nauwkeurig meet. Lees het artikel op analyseeconomie.nl. IoT voor elke organisatie binnen handbereik ADVERTORIAL Bart Hiddink, directeur van Ideetron BV, legt uit wat ervoor nodig is om slim van alle mogelijke toepassingen van IoT gebruik te kunnen maken. Je kunt op je hobbyzolder je eigen LoraWAN-netwerk beginnen. Wat is er nodig om optimaal gebruik te maken van de mogelijkheden van IoT? Uiteraard een verbinding met het internet, en een backend dat de informatie op zo n manier weergeeft dat de eindgebruiker er informatie uit kan halen. Sigfox en LoraWan zijn ongeveer 30 keer zo energiezuinig als 4G, ons reguliere mobiele netwerk. Dat betekent dat je veel minder data per keer kunt versturen, maar de meeste sensoren gebruiken niet meer dan een paar byte. Hoe maak je gebruik van Sigfox en LoraWAN? Sigfox is vrij duur, en je moet specifieke chips gebruiken. De drempel om daarmee te starten ligt dus vrij hoog. KPN biedt nu LoraWAN aan, maar ook dat is prijzig. Een andere mogelijkheid is om je eigen LoraWAN-netwerk te beginnen. Het enige dat je hiervoor nodig hebt is een gateway. Die heb je al vanaf een paar honderd euro. Is dat veilig? Alle data die via LoraWAN wordt verstuurd, is dubbel ingepakt, via zowel een netwerksleutel als een applicatiesleutel. Computers van nu zouden honderden jaren bezig zijn met het kraken van deze codes. Eventueel kun je ook de gegevens nog versleutelen. Hoe kunnen jullie bedrijven helpen? Wij adviseren organisaties over de implementatie van IoT-toepassingen en leveren alle producten die nodig zijn voor het starten van een LoraWAN-netwerk. Zo zijn we bezig met een Rhinotracker in Tanzania, maar bouwden we ook al sensoren voor prullenbakken, zodat die niet meer preventief geleegd hoeven te worden, maar pas op het moment dat ze vol zijn. Onze expertise is specifieke draadloze communicatie, wat wil zeggen dat wij alles op maat ontwikkelen. www.ideetron.nl webshop.ideetron.nl/lora

ANALYSEECONOMIE.NL MOGELIJKHEDEN 5 EEN GEZONDERE TOEKOMST DOOR MIDDEL VAN E-HEALTH VRAGEN AAN TON WILTHAGEN E-health is het stadium van science fiction voorbij. De eerste toepassingen zijn uitontwikkeld, de gezondheidszorg kan er niet meer omheen. De technische vooruitgang gaat razendsnel, de maatschappij kan de ontwikkelingen maar moeilijk bijhouden. De komende vijf jaar gaat de hele zorg veranderen. De stappenteller is het stadium van geinige gadget al lang gepasseerd: veel zorggebruikers kunnen niet meer zonder deze technologie, die inmiddels het volledige eet,- beweeg- en slaappatroon in beeld brengt. Medicijndispensers hebben het verstrekken van de juiste medicijnen op het juiste moment aan de juiste patiënt veel eenvoudiger gemaakt. En afspraken maken met medici en herhaalrecepten aanvragen zijn op grote schaal gedigitaliseerd. E-health is here to stay. Nog een mooi voorbeeld hiervan is 3D-printing. Robert Groeneveld is sales engineer van de afdeling medical bij Oceanz. Hij ziet nieuwe oplossingen binnen e-health als dé manier om de zorg naar een hoger niveau te tillen. De komst van 3D-printing maakt het mogelijk om patiëntspecifieke instrumenten als boor- of zaagmallen te printen. Daarmee kan veel nauwkeuriger worden gewerkt, wat de kosten van de zorg verlaagt, terwijl de kwaliteit van de zorg juist omhoog gaat. Daar profiteert iedereen van. Binnen nu en vijf jaar kun je in het ziekenhuis zomaar een nieuwe knie Robert Groeneveld: De komst van 3D-printing maakt het mogelijk om patiëntspecifieke instrumenten als boor- of zaagmallen te printen. laten aanmeten, die vervolgens geprint wordt bij een commercieel 3D-print-bedrijf. Zou. Want tussen droom en daad staan wetten en praktische bezwaren in de weg. De techniek is nagenoeg uitontwikkeld, het is alleen nog niet in de hele maatschappij geïmplementeerd. Wet- en regelgeving moeten worden aangepast aan de allernieuwste innovaties. En voorlopig hebben vooral ziekenhuizen nog een tekort aan personeel om invulling te geven aan de groei. Volgens Lisette van Gemert, professor op het gebied van e-health aan de Universiteit Twente, is dat tekort voorlopig nog niet opgelost. Medici en verpleegkundigen zijn de hele dag met nieuwe technologie en digitalisering bezig, maar krijgen daar in hun opleiding nog nauwelijks mee te maken. Bedrijven springen hierop in en bieden trainingen, coaching en oplossingen bij digitale transformatie. Op haar universiteit zijn ze erg voortvarend bezig met e-health. Maar wij zijn geen traditionele geneeskundeopleiding. De medische sector wordt op deze technische universiteit vanuit de techniek benaderd. Van Gemert: Het is daarnaast van belang dat e-health structureel aandacht krijgt in de opleidingen van doctoren en verpleegkundigen. Gemakkelijker gezegd dan gedaan, beseft ze. E-health draait niet om techniek, centraal staan de gebruikers ervan: patiënten, burgers en hulpverleners. De komende jaren komt het erop aan voldoende goede Dankzij digitalisering en e-health ziet de zorg en de medische sector er over vijf jaar compleet anders uit krachten te leveren en om het kennisniveau binnen de ziekenhuizen naar een hoger plan te tillen. Binnen de sector wordt daar al flink aan gewerkt, weet Van Gemert. Zo werkt de vereniging van jonge specialisten al aan de implementatie van e-health binnen medische opleidingen. Binnen vijf jaar zal e-health vast geïmplementeerd zijn, verwacht Van Gemert. En ook Groeneveld van Oceanz verwacht dat het over vijf jaar dagelijkse praktijk is dat er bij 3Dprintbedrijven volledig geprinte lichaamsdelen uit de printer rollen. Een nieuwe knie bijvoorbeeld. DE ROBOT ALS SUPERCHIRURG Marc van der Sterren Volgens de International Federation of Robotics (IFR), zal het aantal robots in de industrie in 2018 oplopen tot 1,8 miljoen stuks. Lees het artikel op analyseindustrie.nl. Hoogleraar Arbeidsmarkt aan de Tilburg University. Hoe kunnen werknemers succesvol een stap zetten richting het digitale tijdperk? Het begint bij motivatie. Trek tijdig aan de bel. Denk niet: iedereen kan wel met Excel omgaan, maar kaart het aan op het werk. Potjes voor bijscholing worden vaak nauwelijks aangesproken. Of investeer zelf. Volg een cursus in je buurthuis. Als je op een zaterdagmiddag je auto oppoetst, kun je ook je kennisniveau oppoetsen. Veranderingen gaan steeds sneller. Is het nog wel bij te houden? In Tilburg onderzoeken we hoe technologie kan helpen bij het omgaan met technologie. Denk aan een pinautomaat die omschakelt wanneer hij merkt dat een pincode trager wordt ingetoetst. Dan verschijnen er grotere letters en extra hulpopties. Het zijn dan niet mensen die mensen helpen, maar de techniek zelf. Druk je op die manier niet nog meer mensen uit het arbeidsproces? Juist niet. Zorg dat mensen met de technologie kunnen omgaan. Dan worden ze niet overtollig. We moeten leren van de omschakeling van analoge naar digitale telefonie. Hadden ze installateurs tijdig met de nieuwe technologie leren omgaan, dan hadden meer mensen hun baan kunnen behouden. Niet alleen apparaten, ook mensen moet je soms updaten. Langer thuis wonen met leefstijlmonitoring ADVERTORIAL Leefstijlmonitoring kan de veiligheid en zelfredzaamheid van ouderen en mensen met een beperking vergroten. Dat maakt het mogelijk langer thuis te wonen en de mantelzorg te ontlasten, volgens Henk Herman Nap. Hij is adviseur ehealth bij Vilans, kenniscentrum voor de langdurende zorg. Leefstijlmonitoring laat veranderingen zien in het dagelijkse leefpatroon. Door signalen van sensoren in de woning van alleenwonende mensen krijgt de mantelzorger of de (thuis) zorgmedewerker informatie over hun functioneren. Leefstijlmonitoring ontlast mantelzorgers Vorig jaar werkte Vilans met een consortium in Friesland aan een doorbraakproject leefstijlmonitoring waarin zij van vijf leefstijlmonitoringsystemen naar 100 gingen. We onderzochten de ervaringen van mantelzorgers en casemanagers dementie. Daaruit bleek dat leefstijlmonitoring vooral een positief effect heeft op mantelzorgers: het zorgt voor meer gerustheid en minder (over)belasting. Positieve business case Een belangrijke voorwaarde voor succes is een sluitende business case. De maatschappelijke business case valt positief uit, de business case voor zorgaanbieders negatief, zo bleek uit ons onderzoek. De baten komen vooral bij de zorgverzekeraar terecht. Een systeem met shared savings - waarin iedereen zijn steentje bijdraagt - zou een mooie oplossing zijn, vindt Henk Herman Nap. Technologie in de toekomst Niet alleen leefstijlmonitoring draagt bij aan langer thuis wonen. De technologische ontwikkelingen gaan snel. Hoe kun je op basis van big data voorspellingen doen en patronen ontdekken? Kunnen robots leefstijlmonitoring versterken door reminders te geven en mensen te activeren? Dat verkennen we dit jaar. Meerwaarde ehealth Leefstijlmonitoring en andere vormen van ehealth hebben het meeste effect als ze geïntegreerd worden in het zorgproces. Vilans ondersteunt zorgorganisaties bij het maken van een verantwoorde keuze, een plan van aanpak en een business case. We onderzoeken of technologische oplossingen werken in de praktijk en gaan samen met zorgprofessionals, cliënten en mantelzorgers op zoek naar de best passende oplossing. Meer weten? Neem contact op met Henk Herman Nap, adviseur ehealth bij Vilans. h.nap@vilans.nl www.vilans.nl/ehealth

6 VERDIEPING ANALYSEECONOMIE.NL UITDAGING IS BIG DATA INZETTEN VOOR VERBETERDE BEDRIJFSPROCESSEN Bedrijven hebben vaak een ongelooflijke hoeveelheid aan data, maar weten niet wat ze ermee kunnen, of hoe ermee te beginnen. Daarnaast moet er gelet worden op de security. Sander Klous pleit voor analyses over de verschillende platformen heen. De grootste uitdaging is de organisatie flexibel genoeg te maken, zodat ze om kunnen gaan met de nieuwe inzichten bij het verwerken van data. De volgende stap is hoe je de data omzet in andere en verbeterde bedrijfsprocessen. Daar ligt volgens Sander Klous de grootste uitdaging die bedrijven en organisaties tegenkomen wanneer het gaat om big data. Klous is hoogleraar Big Data Ecosystems for Business and Society aan de Universiteit van Amsterdam (UvA). Hij heeft sinds 2010 de leiding over de Big Data Analytics-dienstverlening bij KPMG Advisory. Volgens Klous is het belangrijk dat een bedrijf workflow georiënteerd is en niet bedrijfsproces georiënteerd. Je hebt prachtige technologie die voor verbeteringen kan zorgen. De volgende stap is het invoeren. Dan blijkt dat het proces op een bepaalde manier is ingericht, waardoor het niet lukt om het te implementeren. Hij illustreert dat met een voorbeeld. Een OV-bedrijf analyseert de huidige abonnementsvormen. Stel dat er uitkomt dat het bedrijf de verkeerde abonnementstypes verkoopt. Hoe introduceer je dan een andere, betere abonnementsvorm? Misschien horen daar Sander Klous: Het is belangrijk dat een bedrijf workfl ow georiënteerd is en niet bedrijfsproces georiënteerd. andere processen voor reizigersbenadering bij. Of moet er een marketingcampagne komen gericht op een andere doorsnee van klanten, of moet die campagne met een andere frequentie plaatsvinden. Met name grote bedrijven vinden het moeilijk om daar snel op te reageren. Er zijn bedrijven die het wel goed kunnen, merkt Klous op. Bol.com en booking.com zijn volgens de hoogleraar groot geworden omdat ze big data hebben ingezet om het de klant nog beter naar zijn zin te maken. Ze maken gebruik van A/B testing, het vergelijken van de oude en een potentiële nieuwe situatie in de praktijk. Als blijkt dat de nieuwe situatie beter werkt dan de oude, verandert het proces direct mee. Dit in tegenstelling tot een klassiek bedrijf, waar het bedrijfsproces centraal staat. Een belangrijke uitdaging is dan om de uitkomsten van analyses op het bedrijfsproces aan te laten sluiten. Als het niet bij het proces past, krijg je een soort spaghetti-constructie die niet tot innovaties leidt. De analyses en het datagedreven karakter passen slecht in de oude bedrijfscultuur met een hiërarchische structuur. Gezien de gigantische omvang die big data aanneemt, worden security en privacy steeds belangrijker. Iedere organisatie moet cybersecurity op orde hebben, maar daar komen andere zaken bij kijken dan alleen het up-to-date houden van software met de juiste configuratie en instellingen. Klous: Verschillende databronnen bij elkaar brengen, kan niet alleen leiden tot het schenden van privacy. Het zorgt er ook voor dat er een zeer aantrekkelijke plek wordt gecreëerd voor cybercriminelen. Met name grotere organisaties moeten zich hiervan bewust zijn. Sander Klous, hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam. Klous vindt het niet verstandig om alle data op één plek onder te brengen. Naast het security risico, is het vaak zo dat verschillende datasets onder verschillende verantwoordelijkheden vallen, met hun eigen processen. Bovendien komt die data op hele verschillende plekken de organisatie binnen. Waarom dan zo veel tijd en energie steken in het samen brengen? Het zou beter zijn om over de verschillende platformen heen analyses te kunnen doen. Deze federatieve analyses zijn nu volop in ontwikkeling. Alan D. Duncan, werkzaam bij Gartner, s werelds grootste onderzoeks- en adviesbureau in de informatietechnologiesector, heeft een duidelijke visie over deze analyses. Richt je bij de analyses van big data op variatie/variabiliteit, waarachtigheid en waarde. Dat is de sleutel tot succes. Duncan voorspelt dat over drie jaar de helft van de investeringen in business analyses zal komen uit het bedrijfsleven en niet uit de IT. De noodzaak om data-analyse af te stemmen op de bedrijfsstrategie en op waarde gebaseerde resultaten, zijn belangrijke factoren bij het waarborgen van big data. Daarbij merkt hij op dat er aandacht moet zijn voor het toekennen van rechten, verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Bij data models zijn integriteit, kwaliteit, veiligheid, behoud en privacy erg belangrijk. Klous merkt verder op dat we momenteel in een bijzondere tijd leven. We worden gestuurd door algoritmes, maar dat gaat niet altijd goed. Hij illustreert dat met een voorbeeld. Vakantiegangers krijgen vaak nog weken na de vakantie op iedere webpagina een advertentie te zien van het appartement, waar ze net zijn geweest. Met korting. De irritatie die je dan voelt, betekent dat we worden beïnvloed op een manier die ons niet bevalt. Over vijf tot tien jaar behoort dat tot het verleden. We worden dan nog steeds geleid maar merken het niet meer. De term die daar voor wordt gebruikt is onzichtbaar prikkeldraad. Als maatschappij moeten we normen en waarden gaan definieren waar die algoritmes aan zouden moeten voldoen. Dat is geen eenvoudige opdracht. Mark van Seggelen Waarde creëren vanuit de vraag en niet vanuit de techniek ADVERTORIAL Veel bedrijven zijn in het bezit van big data. Waarom doe je als bedrijf niks met die hoeveelheid data, vraagt Elwin Kamp van Incentro zich hardop af. De techniek is geen issue meer. Focus je op probleem- of vraagstelling. Vandaaruit creëer je waarde. Het werkveld van Incentro richt zich op big data: van data-integratie tot en met data science. Formuleer een duidelijk afgebakend probleem, adviseert Elwin Kamp. Hij is manager Business Intelligence bij het IT-bedrijf. Dan komen wij met de oplossing. Het draait om de vraagstelling. De techniek is niet het probleem. Anders gezegd een tool is niet de oplossing is, maar het middel om tot de oplossing te komen. Laagdrempelig Kamp laat weten dat er aan big data de kwalificaties hangen als moeilijk en ingewikkeld. De insteek van Incentro is dat big data simpelweg data is die je waardevol kunt maken. Bij bedrijven heerst soms koudwatervrees. Terwijl alle randvoorwaarden er wel zijn: big data en de technieken. Zeker met cloudoplossingen kun je sneller ontwikkelen. Bedrijven kunnen laagdrempelig instappen. Een belangrijke stap is dat het bedrijf de probleemstelling helder heeft. Als die helder is, kunnen wij de scope bepalen. En uiteindelijk echt meerwaarde bieden in de oplossing van het probleem. Business vraag Kamp merkt op dat big data ten onrechte - IT-gedreven is. De onderneming wil een nieuwe techniek inzetten of een tool kopen. Zo n tool levert het bedrijf niets op. Je wilt de tool inzetten om een vraag te beantwoorden. Het gaat om de business vraag. Als voorbeeld geeft Kamp het inzetten van gepersonaliseerde aanbiedingen door middel van het versturen van een nieuwsbrief. De Incentro-manager laat weten dat e-commerce bedrijven met name big data analyseren om diensten beter aan te kunnen bieden of klanten beter van dienst te zijn. Ook overheden, gemeenten en financiële instellingen maken steeds meer gebruik van onze diensten. En ook zij dienen de vraag- en probleemstelling helder te krijgen. Met onze ervaring kunnen wij ze daarmee helpen. data.incentro.com Elwin Kamp.

ADVERTORIAL Cert2Connect weert ransomware en identiteitsdiefstal Een platform dat geavanceerde cyberdreigingen zoals ransomware elimineert. Een adaptieve authenticatie die, kijkend naar de risico s, de toegang tot applicaties bepaalt en de digitale identiteit bewaakt. Cert2Connect blijft innoveren om de cybercriminaliteit voor te blijven. Hackers, spamming en malware, links naar phishing-sites, account take-over De lijst aan digitale dreigingen is schier oneindig en nog altijd groeiende. En met de groei van internet kun je niet om beveiliging heen. Alles is met elkaar verbonden. En we willen altijd en overal toegang. Security is onlosmakelijk verbonden met IT en dat is iets wat veel MKB-bedrijven zich nog onvoldoende realiseren, stelt Reinier Landsman. Al sinds 2004 houdt hij zich continu bezig met informatiebeveiliging. Hij is medeeigenaar van Cert2Connect en voorzitter van de Nederlandse afdeling van de Cloud Security Alliance. De digitalisering zet door tot in de haarvaten van onze samenleving. Landsman noemt de opkomst van Internet of Things en het gebruik van cloudtoepassingen als belangrijke voorbeelden. Maar ook de aanscherpingen van wet- en regelgeving op het gebied van privacy vergroten het belang van cybersecurity. Digitalisering blijft groeien en elke ontwikkeling die op ons afkomt moet een security-element in zich hebben, vindt Landsman. Hoewel haast iedereen gebruikmaakt van het internet, staan we te weinig stil bij de gevaren. De noodzaak tot security moet doordringen tot ieders bewustzijn, maar gebruikers moeten ook in bescherming worden genomen, vindt Landsman. Door de bedrijven zelf met een actieve cybersecurity benadering. De gevolgen van een foutje in de security zijn soms onevenredig groot. Door een lek kan een bedrijf soms het volledige vertrouwen en zelfs het bestaansrecht verliezen. Het komt volgens hem nog te vaak voor dat bedrijven op een manier in het nieuws komen die ze niet zouden willen. Risico s, vertelt de securitydeskundige, zijn van technische en van menselijke aard. Het zijn uiteindelijk mensen die met de technologie omgaan, maar vaak zijn ze zich onvoldoende bewust van de gevaren. Bedrijven en providers moeten hier zoveel mogelijk in tegemoet komen door de technische en menselijke risico s in kaart te brengen en meteen met oplossingen komen. Bedrijven dienen dus niet te wachten op een incident maar moeten een actief beveiligingsbeleid voeren. Met een traditioneel viruspakket ben je er niet. Die worden door hackers omzeild. Detectie moet zo vroeg mogelijk plaats vinden, liefst met een volautomatische respons. En daar komt hun platform om de Reinier Landsman, Cert2Connect. hoek kijken. Het Advanced Threat Detection & Response Platform, dat ransomware direct tegenhoudt. Vrij revolutionair, zegt Landsman met enige bescheidenheid. Veel traditionele systemen kunnen deze gedigitaliseerde chantage nog helemaal niet stoppen, het nieuwe platform van Cert2Connect houdt juist deze malware tegen. Dit soort software wordt de nieuwe trend, gelooft Landsman. Voorlopig schakelt dit ransomware, zero day attacks en malware uit. Maar 100 procent risicoafdekking bestaat niet. Zijn bedrijf houdt nauwlettend in de gaten waar hackers zich mee bezighouden. Alles om grote en middelgrote bedrijven te beveiligen. Daarom zet Cert2Connect ook zwaar in op nieuwe beveiligingssystemen als adaptieve authenticatie. Dan gaat het er bijvoorbeeld om op welke plaats en welke tijd je met welke machine inlogt. Maar ook om een koppeling tussen je digitale en fysieke identiteit. Als je bijvoorbeeld in Amsterdam inlogt en twee minuten later in Parijs, dan is dat fysiek onmogelijk. Bij onze moderne toegangsbeveiligingssoftware wordt dat volautomatisch digitaal onmogelijk gemaakt. Wanneer die adaptieve authenticatie in orde is, kan de hele waslijst aan wachtwoorden de prullenbak in. Het gebruik van toetsenbordaanslagen en muisgebruik is voor iedereen uniek. Als een vingerafdruk. Op die manier kan een bedrijf medewerkers toegang geven tot bepaalde bedrijfsgegevens, voor mobiele, cloud- én bedrijfsapplicaties in één platform. Mochten ze het bedrijf verlaten, dan is die toegang ook weer heel eenvoudig te ontzeggen. Een wachtwoord is al snel achterhaald. En de dubbele factor (door controle met een sms je) is al gemeengoed, maar gaat niet ver genoeg, stelt Landsman. Waar we nu naartoe gaan is adaptieve controle. Cert2Connect is er klaar voor. Ontdek meer op www.cert2connect.com

8 PROFIEL ANALYSEECONOMIE.NL VOOR BEDRIJVEN DIE NIET VERANDEREN, IS HET EINDE NABIJ De wereld om ons heen verandert met de snelheid van het licht. Dit biedt kansen maar ook een hoop bedreigingen. De crux? We moeten mee. De technologie schotelt ons een schitterende toekomst voor, we moeten de maatschappij er alleen op inrichten. Als futurist moet je allereerst levenservaring hebben. Richard van Hooijdonk zat in verschillende directies en raden van bestuur en had verschillende andere bedrijfsfuncties. Maar langzaam werd hij het zat. De traagheid, de bureaucratie, het teruggrijpen op het verleden terwijl de wereld veranderde. Hij wilde iets anders. Toen hij merkte dat zijn voorspellingen werden gewaardeerd en hij volle zalen wist te enthousiasmeren, wist hij dat hij zijn roeping gevonden had. Hij duidt nu de toekomst. Tijdens lezingen. Zes tot tien keer per week. De behoefte is dus enorm. Logisch, want tegenwoordig kan zelfs de jeugd niet meer inschatten welke mogelijkheden de huidige technologie biedt. Van Hooijdonk lijkt inmiddels al in de toekomst rond te lopen. In zijn lichaam zijn chips geïmplanteerd die deuren openen, de auto starten en straks betalingen verrichten. Maar vraag of hij de huidige technologie nog kan volgen en je krijgt een stellig: Nee! U bent futoroloog. Als u het al niet bij kunt houden, wie dan wel? Dat moet je echt organiseren. Ik krijg elke dag 100 samenvattingen over innovaties op mijn bureau. Dat is al een selectie die mijn team heeft gemaakt. Wekelijks komen er wel 500 echt nieuwe dingen voorbij. Natuurlijk mis ik ook het een en ander. Maar hoe moeten bedrijven het dan bijhouden? Ook bedrijven kunnen dat organiseren. Ook zij kunnen een futurist in dienst nemen. Sterker nog: ze móeten zo iemand in dienst nemen. Ze moeten immers de toekomst nauwlettend in de gaten houden. Voor bedrijven die niet veranderen, is het einde nabij. Zijn de bedreigingen zo groot? De bedreigingen zijn gigantisch, maar ze missen ook simpelweg kansen. Je moet anders gaan kijken naar je bedrijf, de ontwikkelingen en hoe nieuwe technologieën daar in passen. Dan is er ontzettend veel mogelijk. In Gambia vindt tachtig procent van de betalingen online plaats. En als je goed kijkt naar de toekomst kun je voorspellingen doen. Ik zeg je: een autoverzekering bestaat straks niet meer, simpelweg omdat een zelfrijdende auto geen ongelukken veroorzaakt. Denk je eens in hoeveel zorgkosten dat scheelt. De bedreigingen zijn gigantisch, zegt u. Denk in de eerste plaats aan cybercriminelen die computersystemen kunnen blokkeren en volledige bedrijven of maatschappelijke voorzieningen kunnen uitschakelen. Internet of things betekent dat alle apparaten met elkaar praten. Waarom is dat gevaarlijk? Onlangs kwam Wikileaks met het nieuws dat de CIA mensen afluistert via de Smart-TV. We moeten er aan wennen dat criminelen ons kunnen chanteren via speelgoed, zoals laatst via de barbiepop. Of dingen kapot kunnen maken via onze koelkast. Auto s op een 3G of 4G-netwerk zijn gemakkelijk te hacken. Hele cyberoorlogen worden al gevoerd. Het legertje van IS dat je op TV ziet is peanuts bij wat ze op internet aanrichten. Groepen hackers leggen volledige energienetwerken plat. De kans dat we een grootse aanslag op onze energievoorziening meemaken is niet ondenkbaar. Als de stroom op grote schaal uitvalt, wordt dat niet zo gemakkelijk gerepareerd, want ook energiecentrales zijn afhankelijk van data. Zijn we voldoende voorbereid op een collaps van de hele maatschappij as we know it? Nee. Er moet nog veel gebeuren. Ik praat regelmatig met veiligheidsdiensten. Zij hebben moeite om op de hoogte te blijven. En ook het bedrijfsleven is niet voldoende op de hoogte. Dat is beangstigend. We zijn nog niet te laat, maar we moeten nu echt aan de slag. In uw boek heeft u het over een big data-tijdperk, een nanotijdperk en een vierde machinetijdperk. Mij lijkt dat er ook zonder hackers best wat mis kan gaan. Zeker. De hele maatschappij gaat op z n kop. Ruim een vijfde van de Nederlanders tussen 18 en 38 is laagopgeleid. Zij kunnen de stap naar verdere digitalisering helemaal niet maken. En denk aan al het personeel dat overbodig wordt: inpakpersoneel en caissières. Maar ook advocaten, notarissen en juristen mogen zich zorgen maken. De supercomputer Watson ondersteunt al in zes ziekenhuizen bij het beoordelen van kankerfoto s. Maar Watson kan ook jurisprudentie, wetten en regels uitpluizen en zo scenario s voorleggen die een advocaat kan bepleiten. Al het voorspellend repeterend werk wordt overbodig. Wat moeten we met al die werklozen? We moeten de maatschappij anders inrichten. Een basisinkomen is een logische ontwikkeling. Over vijf jaar staat er niemand meer aan de lopende band. Als vijftig procent van het BNP straks wordt verdiend door robots, mechanisering en digitalisering, moet dat worden terugbetaald aan de maatschappij. De technologie schotelt ons een schitterende toekomst voor, we moeten de maatschappij er alleen op inrichten. En wat dat betreft hebben de overheden in Nederland, maar ook Europa veel te weinig visie. Silicon Valley wordt nog gezien als de holy grail, maar ook dat is al achterhaald. In China, India en Japan zijn ze al veel verder. Ondanks alle uitdagingen en bedreigingen bent u toch best positief over de toekomst. Ik ben laaiend enthousiast. Kijk wat er mogelijk is. Er komen muren die zichzelf helen. Er komen chips in je hersenen die aansluiten op alle digitale kennis: neurotechnologie. Uit 3D-printers rollen straks complete auto s en fietsen en een long of hart printen we met een bioprinter. Het idee van een fabriek is verleden tijd. In de toekomst draait het vooral om big data en algoritmen. Data is de olie waarop de maatschappij van de toekomst draait. Wanneer een ondernemer dit leest gaat het hem duizelen en hij zal zich afvragen: wat nu? Neem een jonge techneut in dienst. Laat hem experimenteren met de toekomst. Begin met initiatieven buiten je organisatie om. Dat zijn de bedrijven van de toekomst. Multinationals hebben hun tijd gehad. Bedrijven financieren kleine spelers en start-ups om zich heen die hun winstmodel aanvallen. Zoals ethische hackers de digitale veiligheid bewaken. Speedbootjes. Klein en wendbaar. Want de tijd verandert snel. Elke dag is anders. Je moet voortdurend in beweging blijven. BLIK OP DE TOEKOMST Marc van der Sterren Zelfs futurist Richard van Hooijdonk kan de huidige technologie niet bijhouden. Wekelijks komen er wel 500 echt nieuwe dingen voorbij. Meer over de toekomst van de technologie in Nederland weten? Lees verder op analyseeconomie.nl. Digital Transformation in IT en IoT ADVERTORIAL Interview met Peter Schepers, CEO Itility Peter Schepers heeft als ondernemer en CEO van Itility in 2014 de TIMMIE award gewonnen voor most innovative leader. Itility richt zich op het configureren en besturen van IT oplossingen en IoT, en versnelt hiermee de stap naar het digitale ondernemen. Het IT ingenieursbureau, met software defined als centraal thema, en focus op automation en analytics. Wat is digitale transformatie? Bedrijven worden steeds complexer, en ze werken meer samen met andere bedrijven. Producten moeten steeds sneller op de markt; de wereld verandert sneller. Het wordt meer 24x7, meer internationaal. Om deze dingen te realiseren moeten bedrijven meer op IT gaan leunen. Dat betekent dat bedrijven grijpen naar allerlei IT-middelen: applicaties, technologie, apparaten die met elkaar praten. En van daaruit opnieuw gaan kijken: wie wil ik eigenlijk zijn op de markt. Dat is onze vertaling van digitale transformatie. Robot in I(o)T-systemen IT-systemen worden groter en complexer en moeten meer praten met elkaar. En praten met meer dan alleen andere IT-systemen, ook bijvoorbeeld met sensoren, vanuit de Internet of Things. Dat maakt dit soort systemen steeds moeilijker te hanteren. Je kunt ze proberen te besturen middels handjes (dus mensen die inloggen en mensen die dingen aanpassen), en proberen als mens overzicht te houden op het totale systeem. Maar het is beter als je dat de software laat doen. Ofwel: je laat software de IT/IoT-deelsystemen bedienen. Eigenlijk zoals een productielijn bediend wordt door een robot. Die robot wordt weer bediend door een operator (lees: de softwareman bedient de robot middels recepten). Heb je data en analytics nodig voor digitale transformatie? Data is essentieel voor de digitale transformatie, als een soort regel-lus: gebruik het product, meet eraan, verbeter en koppel terug naar klant en maker. In het voorbeeld van het bedienen van IT-systemen met software alsof je een robot van een productielijn bedient, is analytics nog een stap belangrijker. Je hebt een analytics man/vrouw nodig die zorgt dat de robot steeds slimmer wordt. Hoe helpen jullie ondernemingen bij de digitale transformatie? Wij hebben een eigen team dat volop experimenteert met IT-infrastructuur, software, devices en applicaties. Door veel zelf te doen leren we een digital product of dienst te creëren. Binnen Itility hebben we de digitale transformatie op onze IT zelf al toegepast, we noemen dat Itility Cloud Control (ICC).

ANALYSEECONOMIE.NL 9 VRAGEN AAN JO VERSTAPPEN CEO Open Line. Bij dataopslag in de cloud leeft het sentiment dat het niet veilig zou zijn? Het is superveilig. Voor cloudleveranciers is veiligheid een primair proces met vele specialisten die er continu voor zorgen dat data veilig is in goed toegeruste datacenters. FEITEN Richard van Hooijdonk is momenteel de meest gevraagde trendwatcher van Nederland. Hij is trendwatcher, futurist en internationaal topspreker. Met zijn internationale research team onderzoekt hij megatrends als robotica, dronetechnologie, zelfrijdend vervoer, internet of things, virtual reality, cryptocurrency, quantum computing, big data, biotech, nanotech, neurotech en de gevolgen daarvan voor vele sectoren. Zijn spraakmakende inspiratiesessies zijn inmiddels door ruim 350.000 mensen bijgewoond en hij presenteert wekelijks BNR Mindshift. Welke tendens zie je? In de publieke cloud staan de servers van grote spelers als Microsoft. Zij leveren generieke functionaliteiten voor klanten. Bij zowel de publieke als private cloud is er groei. Klanten kiezen voor privaat omdat ze specifieke data in de regio willen houden, zoals intellectuele eigendommen. Een groot verschil is dat bij een private cloud een vast bedrag per maand kan worden afgerekend. In de publieke betaal je naar rato van gebruik. Wordt het hybride cloud systeem gangbaarder? Ja. Hybride maakt gebruik van private en publieke cloud platformen. Een organisatie kan er dan voor kiezen om businessgerelateerde gegevens zoals klantenbestanden en kernapplicaties in eigen beheer te houden. Die verweving van publiek en privaat wordt steeds groter. Het is Europees, gaat over privacy en kan zomaar 20 miljoen kosten... Ra ra wat is dat? Juist! De General Data Protection Regulation (GDPR) die bedrijven vanaf 25 mei 2018 verplicht stelt om zorgvuldig om te gaan met persoonsgegevens. Als u niet aan de regels voldoet, riskeert u een boete van 4% van de wereldwijde omzet tot maximaal 20 miljoen euro. Geen gek idee dus om eens na te gaan hoe u er op dit moment voor staat. Want voor veel bedrijven is het geen eenvoudige opgave om GDPR-compliant te worden. Bent ú al GDPR-proof? Download nu onze whitepaper over GDPR of één van onze andere interessante papers op www.inergy.nl/publicaties/whitepapers/ Beter presteren door slimmer met data om te gaan. Bel 0348 45 76 66 full service, non-stop data analytics www.inergy.nl

10 NIEUWS ANALYSEECONOMIE.NL Big data: stap voor stap Big data, je kunt er bijna niet meer omheen. Een aantal bedrijven in Nederland heeft al grote stappen gezet op het gebied van embedded analytics, maar de meeste bedrijven bevinden zich nog in de awareness of proof-of-concept fase. Zodoende spelen big data projecten zich af op verschillende niveaus en kunnen de meeste bedrijven nog niet autonoom projecten uitvoeren, constateert Bart Wetselaar, commercieel manager bij BigData Republic. In de awareness fase worden belangrijke strategische en organisatorische keuzes gemaakt. Hierbij wordt nagegaan wat de meest geschikte use-cases zijn bij een use-case discovery traject. Zo kom je anders binnen dan wanneer een organisatie al een volwassen big data platform heeft staan. Het volgende level is actionable insights. In deze fase worden bedrijven gefaciliteerd en geassisteerd in het ontwerpen en implementeren van voorspellende modellen. De bedoeling is dat deze modellen in een productieomgeving, embedded analytics, komen. Uitgangspunt moet altijd het doel zijn. Wat wil de organisatie bereiken met het big data project? De technologie zou slechts moeten dienen als middel. Wetselaar merkt op dat het belangrijk is dat de strategie van de organisatie, de wens van de business unit en de projecten van de data scientist op één lijn zitten en dezelfde visie uitstralen. Juist in die combinatie zien we dat bedrijven moeite hebben. Wanneer deze alignment niet goed is, landt het niet in de organisatie en wordt er niets mee gedaan. Ook de juiste persoon op de juiste plek is volgens Wetselaar essentieel. Het is een complex vakgebied waarin verschillende disciplines goed moeten samenwerken om tot een goed resultaat te komen. Een data scientist die data analyseert en interpreteert, heeft andere kwaliteiten dan de vaardigheden die nodig zijn om de modellen in productie te zetten in een big data omgeving. Let daar als bedrijf op. VRAGEN AAN MAARTEN VAN SOMEREN Geven wij bij machine learning steeds meer uit handen? Foto: UVA Maarten van Someren, universitair docent aan de UVA. Machine learning houdt zich bezig met de ontwikkeling van algoritmes en technieken waarmee computers kunnen leren. Ja, we geven dus meer uit handen. Maar dat is inherent aan computers en automatisering. VERTROUWEN BLIJFT DE BASIS Over tien jaar zien banken zoals wij die nu kennen er totaal anders uit. Dit stelt Brenda Childers, directeur van het Amsterdam Institute of Finance. Technologie werkt inmiddels net zo ontwrichtend op het bankwezen als op andere sectoren, zoals de muziekwereld, de retail, het hotelwezen en de taxibranche. Banken verdienen nu aan de rentemarge op leningen en aan betalingsverkeer. Dankzij technologie worden die diensten sneller, beter en goedkoper. Childers: In de hele wereld zien we initiatieven die business weghalen bij banken: peer-to-peer lending en betalingsverkeer zijn de eerste voorbeelden. Bankieren is een informatie-business gebaseerd op vertrouwen en gereguleerd door overheden, gaat Childers verder. De kansen voor de banken liggen dus ook precies daar: in het vertrouwen van miljoenen klanten in betrouwbare instellingen. Een bank die de beste betaaloplossingen omarmt. En een bank die crowdfunding inzet als buff er voor nieuwe kredieten. De bank als klantgericht technologiebedrijf. GEJOJO IN DE CLOUD Succesvolle cloud aanbieders zijn bedrijven die secundaire processen, zoals e-mails en data-opslag als core-business hebben. Aan het woord is prof. dr. Chris Verhoef van de VU afdeling Informatica. Verhoef gebruikt de term gejojo voor enerzijds het enthousiasme over de functionaliteit en anderzijds de vraag of die functionaliteit veilig, betrouwbaar en beschikbaar is. Bedrijven willen dat cloud aanbieders garanties bieden over betrouwbaarheid en veiligheid. Verder maken ondernemers zich zorgen over de Amerikaanse Patriot Act en Fisma Act (Federal Information Security Management Act). Verhoef: Amerikaanse veiligheidsdiensten hebben dan toegang tot alle data, zonder dat ze dit hoeven te melden. Vanwege de Patriot Act en Fisma Act stuurde Eurocommissaris Neelie Kroes destijds aan op Eurocloud, waar de Europese wetgeving geldt. Ook externe toezichthouders roerden zich. In oktober 2016 heeft De Nederlandse Bank met een aantal cloud leveranciers voor de financiële sector overeenstemming bereikt over het opnemen van right to examine (right to audit) in contracten. Verhoef: Cloud leveranciers, zoals Microsoft en Google, hebben toegezegd dat de financiële ondernemingen die gebruik gaan maken van hun diensten, contracten krijgen met daarin opgenomen het right to examine. Wat zijn de gevaren van computers die beter kunnen leren dan mensen? Het is alleen maar fijn als computers het beter kunnen dan wij. Dan is het resultaat beter. Een belangrijk issue is de controle houden. Lerende systemen leren onder meer van data en observaties. Het kan zijn dat het systeem niet geleerd heeft wat hij in een ongewone situatie moet doen en een fout maakt. Een oplossing die dat uitsluit is er nog niet. Wel kun je het testen op verschillende scenario s. Gewone software maakt ook fouten. Het is het risico van de techniek. Wat verwacht u in de toekomst? Veel data is elektronisch beschikbaar. En computers zijn veel sneller geworden, waardoor in de grote hoeveelheden data de patronen, verbanden en relaties beter kunnen worden ontdekt. Ontwikkelingen in de methodiek en de computertechniek leiden naar het aanpakken van heel grote problemen. Een ontwikkeling is ook dat leeralgoritmes worden geëmbed in computersystemen voor het managen van bijvoorbeeld computergeheugen of bewakingssystemen. DE AUTO VAN DE TOEKOMST Zelfrijdende auto s die met elkaar communiceren: het is een beeld dat we in de toekomst zeker zullen gaan zien. Smart mobility voorspelt verkeerssituaties en zorgt ervoor dat zakenreizigers precies weten hoeveel tijd zij aan hun rit kwijt zijn. Lees meer over deze innovatieve techniek op analyseeconomie.nl. Betalen uw klanten al contactloos? Pinautomaat vanaf 25,00 per maand Kijk op shop.worldline.com of bel 088 765 7010

TRUSTED CLOUD DELIVERING TECHNOLOGY AND TRUST - SHARING KNOWLEDGE AND INSIGHT WIJ GAAN NIET OP UW STOEL ZITTEN MAAR WEL NAAST U. OM UEN UW BUSINESS TE BEGRIJPEN. WAT WILT U BETEKENEN VOOR UW KLANTEN EN WAAR STAAT UW BEDRIJF OF ORGANISATIE VOOR? WAT VINDT U BELANGRIJK? NATUURLIJK GELOVEN WIJ IN ONZE VEILIGE EN KOSTENEFFECTIEVE CLOUD OPLOSSINGEN EN DIENSTEN, DE VOORDELEN VAN PRIVATE CLOUD GECOMBINEERD MET PUBLIC CLOUD, EN DAT DATA VOORAL NIET TE VER MAG REIZEN, MAAR VERTROUWEN BEGINT MET EEN KLIK TUSSEN MENSEN. OPEN LINE TRUSTED CLOUD - MÉÉR DAN EEN CLOUD OPLOSSING

12 VERDIEPING ANALYSEECONOMIE.NL FINTECH CREËERT VRAGEN AAN HANS DEN ADEL TOEGEVOEGDE WAARDE Webshops hebben te maken met internationale betalingen, willen snel en makkelijk kunnen verzenden en betalingen kunnen ontvangen. Dat vraagt om flexibele en veilige betaalmogelijkheden. Door gebruik te maken van geavanceerde technologieën bieden financieel technische (FinTech) bedrijven snelle, efficiënte en gebruikersvriendelijke financiële oplossingen. Nederlanders kopen steeds vaker online goederen en diensten. Zo kocht in 2015 71 procent van de Nederlanders online. Vorig jaar nam e-commerce 14 procent van alle Nederlandse retailverkopen voor zijn rekening. We verwachten voor dit jaar twintig procent online verkopen. Met name de groep senioren winkelt steeds meer online. Een andere ontwikkeling is de stijging van de gemiddelde aankoop. Aan het woord is Wijnand Jongen, directeur van Thuiswinkel. org, de belangenvereniging van (web)winkels in Nederland. Waar eerder banken en creditcardmaatschappijen actief waren op de betalingsmarkt in de e-commerce, zijn het volgens Jongen nu ook FinTechs. Webshops willen snel en makkelijk kunnen verzenden, betalingen kunnen ontvangen en retouren regelen. De wensen en eisen van de klant komen steeds centraler te staan. Snel inspelen op nieuwe ontwikkelingen is essentieel. FinTech bedrijven ontwikkelen producten en diensten die inspelen op deze vragen, zoals apps voor de klanten. Wijnand Jongen: We verwachten voor dit jaar twintig procent online verkopen. Don Ginsel, oprichter van Holland FinTech, vermoedt dat er in ons land zo n 400 FinTech partijen actief zijn. Niet alleen het afhandelen van de betaling is relevant, maar ook dat er zoveel mogelijk betalingen plaatsvinden. Zo biedt de payment service provider - PSP meerdere betaaloplossingen voor de webshop. Hiermee win je het vertrouwen van de klant. Ginsel noemt ook het faciliteren van effectief credit management. Hiermee krijgt de webshopeigenaar inzicht in het betalingsgedrag van klanten. Andere mogelijkheden zijn dat klanten achteraf of gespreid betalen, makkelijker kunnen inloggen of dat ze voorzien kunnen worden van extra informatie. De FinTech partijen schuiven op naar data gedreven service, die zowel de online winkeliers als de consumenten van dienst is. Niet de technologie vormt een risico voor de security, maar het gedrag van mensen, laat Ginsel verder weten. Een medewerker die een wachtwoord op zijn bureau heeft geplakt, of een niet-afgesloten pc. Personeel moet hiervan bewust worden gemaakt. En de e-commerce beperkt zich niet tot ons land. Zelfstandig consultant Ed Hensen richt zich op het adviseren in cross-border e-commerce voor webwinkels die vanuit het buitenland op de Nederlandse markt actief willen zijn. De eigenaar van E-Commerce in Holland wijst op de sterke wereldwijde groei van cross-border sales in e-commerce, en ook die in Europa. Hij vermoedt dat de groei van de cross-border e-commerce dubbel zo groot wordt, als die van de lokale. Consumenten vinden steeds makkelijker de weg naar buitenlandse webshops. Bij het betalen van cross-border aankopen zijn vertrouwen, zekerheid en veiligheid nog belangrijker dan bij lokale online aankopen. Consumenten verwachten ook hierbij gebruik te kunnen maken van hun vertrouwde betaalmethoden. Steeds meer buitenlandse FinTech partijen zijn actief op de Nederlandse markt met verschillende betaalproducten. Voor acceptatie daarvan bij consumenten, is het cruciaal dat deze producten simpel, logisch, betrouwbaar en veilig zijn, zegt Hensen. Een Nederlandse consument wil nog graag betalen met Ideal; bijna zestig procent van alle online betalingen vindt op die manier plaats. Ieder land kent z n eigen voorkeuren. In Duitsland is achteraf betalen meer ingeburgerd. Ik verwacht dat het hier ook meer die richting op gaat. De EU zet in op één digitale markt, waarbij wet- en regelgeving gelijk worden getrokken. Banken zijn onder Europese regelgeving PSD2 over enkele jaren verplicht betaalgegevens van hun klanten te leveren aan derden als die daarom vragen. De klant moet hier wel toestemming voor geven. Partijen kunnen dan berichten naar je mailen met interessante aanbiedingen, zegt Hensen. De EU-maatregelen zullen het zowel voor webwinkels als consumenten gemakkelijker maken om internationaal zaken te doen. Dit zal de groei van cross-border e-commerce verder versterken. MEER LEZEN? ANALYSEECONOMIE.NL Mark van Seggelen Vond u dit artikel over FinTech interssant? Bezoek dan analyseeconomie.nl. U kunt hier nog meer artikelen lezen over e-commerce en online betalingen. Commercieel directeur Worldline Nederland. Welke trend ziet u bij betaaloplossingen? Betalen wordt steeds meer onderdeel van het koopproces. De betaalstappen zullen meer en meer gaan verdwijnen. Neem Uber, daar geef je slechts één keer je creditkaartgegevens door. Iedere taxirit daarna wordt automatisch betaald; het betaalmoment is niet meer zichtbaar. Er komen concepten waarbij betalen geen exclusief onderdeel meer is. Het biedt partijen die hun klanten en koopgedrag goed kennen een voordeel, ook bij de keuzes van betaalmethodes. En verder? Ik verwacht ook veel van identificatie van personen. De consument is nog onwennig en dat geldt ook voor de merchant. Een klant betaalt immers na identificatie handsfree en loopt de winkel uit. De ondernemer denkt een nietbetalende klant weg te zien lopen. Hoe garanderen aanbieders de veiligheid? De huidige betaaltransacties vinden veilig plaats. Het zijn buitenlandse spelers die anders kijken naar veiligheid. Deze spelers zijn bijvoorbeeld niet altijd op de radar van de toezichthouders te zien, terwijl ondernemers wel graag zekerheid en bescherming willen, zowel voor zichzelf als voor de klant, de consument. BTC.com Wallet app integreert tradingplatform Bitonic ADVERTORIAL Met meer dan honderdduizend gebruikers is de digitale portemonnee voor bitcoins van het Amsterdamse BTC.com de populairste van Nederland. Vanaf aankomende maand heeft het bedrijf het grootste tradingplatform van ons land, Bitonic, geïntegreerd in haar BTC.com Bitcoin Wallet app. Een logische stap, stelt Alejandro De La Torre, business development manager bij BTC.com. Een partnership voelt als vanzelfsprekend, verklaart De La Torre. We kennen Bitonic al jarenlang. Sinds de opkomst van de bitcoin zijn ze, net als wij, werkzaam in deze nieuwe industrie. Een samenwerking voelt als een natuurlijke stap vooruit. On the go Het resultaat is een overzichtelijke integratie van het tradingplatform van Bitonic in de BTC.com Bitcoin Wallet applicatie. Zo kun je op een makkelijke manier on the go bitcoins verhandelen via je smartphone op Bitonic, zegt De La Torre. Heel eenvoudig en veilig. Veel mensen zijn vertrouwd met zowel onze app als het platform van Bitonic. Volgens de business development manager is de Bitcoin is een steeds stabielere valuta aan het worden. Grote bedrijven als Microsoft zijn bezig met de bitcoin en je voelt dat deze nieuwe financiële industrie het groeien is. Over de hele wereld wordt de bitcoin geadapteerd. Meer volwassen Zo is de digitale munt per 1 april in Japan het een officiële, legale betaalwijze geworden. Vanaf deze zomer zal de Japanner hoogstwaarschijnlijk met bitcoins kunnen shoppen in restaurants en winkelketens, met behulp van een speciale app. Ook Mexico lijkt de kant op te gaan. De La Torre: De bitcoin wordt volwassen en een serieuze betaalmogelijkheid. Gebruikers van onze app weten dat. Aan het einde van dit jaar hoopt De La Torre één miljoen actieve gebruikers te hebben. De BTC Bitcoin Wallet applicatie is beschikbaar voor ios en Android. www.bitonic.nl

ADVERTORIAL Met Only Once altijd alle gegevens binnen handbereik Een digitaal, veilig en gecontroleerd platform voor uitwisseling van persoons- en bedrijfsgegevens. Dat is waar Only Once voor staat. Geen webformulieren meer invullen, visitekaartjes overtypen en datagegevens naar bedrijven sturen, zegt CEO en oprichter Roel Peels. Roel Peels van Only Once heeft een missie. Hij wil de wijze waarop persoonlijke en zakelijke gegevens worden beheerd, gedeeld en hergebruikt voorgoed veranderen. De bestaande social media platformen beschikken niet over een gecontroleerde, veilige en betrouwbare wijze van gegevens delen. Vaak wordt zonder mijn expliciete toestemming met mijn gegevens gehandeld. Dat wil ik veranderen met het platform Only Once. Het doel van Only Once is alle persoonlijke en zakelijke gegevens binnen handbereik houden. De eigenaar bezit een goed beveiligde kluis de Personal Data Store - met data die naar eigen wens kan worden ingericht en ingevuld. Via het Only Once Platform kan die makkelijk en snel worden aangemaakt met gegevens die je bij de hand wilt hebben. Peels noemt gegevens als sofinummer, BTWen KvK-nummer, CV, uittreksels, autopolis en banknummer. In de Personal Data Store is het nu al mogelijk meer dan 300 gegevensvelden te maken. De enige die bij de persoonlijke kluis kan, is de eigenaar. Hij kent als enige de sleutel van zijn kluis. Het Only Once Platform gebruikt hiervoor de hoogste niveaus van beveiliging en encryptie-algoritmen. Het unieke concept volgens Peels is dat deze Personal Data Store geen doel op zich is, maar het middel om anderen toegang te geven tot het delen van je data. Ik blijf altijd baas over mijn eigen data en ik bepaal wie tot welke delen van mijn data toegang krijgt. De gebruiker hoeft maar een keer Only Once de gegevens in de kluis te vullen. Mocht iemand willen weten waar ik woon, mijn KvK-nummer en wellicht mijn golfhandicap willen hebben, dan kan ik op verzoek diegene machtigen en toegang verlenen tot die specifieke gegevens in mijn kluis. Dat gebeurt via een Digital Card. Deze card bevat de verzameling met alle datalinks naar alle velden waar die informatie staat in de persoonlijke kluis. De ontvanger heeft dus een livelink naar de inhoud van deze velden en beschikt zodoende als gemachtigde over altijd up-to-date gegevens. Dit sluit aan bij de wereldwijde trend van ketenomkering; het gecontroleerd toegang vragen van gegevens bij de gegevenseigenaar in plaats van het versturen via een oerwoud van portals en formulieren. Dus van brengen naar halen. De overheid maakt zich hier inmiddels ook sterk voor. Een standaard account is voor consumenten en organisaties gratis. Only Once maakt gebruik van het freemium verdienmodel. Grootgebruikers sluiten een abonnement af. Organisaties kunnen ervoor kiezen hun business applicaties te koppelen aan het Only Once platform via onze API en vervolgens een datafeed service afsluiten. Elke mutatie in de gegevens van een klant, leverancier, partner of medewerker wordt dan automatisch in alle business applicaties doorgevoerd. Juist hier zijn voor bedrijven grote besparingen te realiseren. Only Once is een van de meest succesvolle crowdfunders van Nederland met 900.000 euro aan gerealiseerde crowdfunding. Wij geloven in ons idee, maar onze investeerders dus ook. E-Health is een van de nieuwe toepassingen waar het bedrijf mee bezig is. Gegevens tussen patiënten en specialisten/ zorginstellingen kunnen volledig digitaal en gecontroleerd worden uitgewisseld. De Personal Data Store wordt dan ingezet als een Persoonlijk Gezondheids Dossier, waar patiënten met één druk op de knop hun medische informatie met huisartsen, specialisten en zorgprofessionals kunnen delen, zonder dat per instantie elke keer weer opnieuw te moeten en hoeven doen. Only Once focust zich ook op het Staffing en Recruiment marktsegment, specifiek het digitaal uitwisselen van gegevens tussen ZZP-ers en bureaus. Deze groep heeft een grote hoeveelheid data met circa 180 gegevensvelden die ZZP-ers moeten beheren en vaak delen. De ZZP-er kan zo met één druk op de knop de bij hem aangesloten bureaus laten weten dat hij beschikbaar is of is verhuisd. Voor ieder marktsegment kan Only Once specifieke oplossingen bouwen. De essentie blijft het veilig kunnen opslaan van gegevens en het gecontroleerd delen van die gegevens. Bedrijven kunnen de mogelijkheden met ons bespreken, zodat zij zien hoe wij met Only Once hun businessapplicaties up-to-date kunnen houden. Download de app (ios of Android) via www.onlyonce.com of via de app stores.

14 TOEKOMST ANALYSEECONOMIE.NL 5G IS NIET ZOMAAR 4G PLUS ÉÉN Een auto die op afstand te besturen is. Een chirurg die niet meer fysiek in een kamer hoeft te zijn om een operatie uit te voeren. De komst van het 5G-netwerk brengt een gigantische verandering teweeg. Dat betoogt althans Rob Wolters, topman van Ericsson, een van s werelds grootste spelers op het gebied van deze nieuwe, jawel, digitale snelweg. In de industrie en het bedrijfsleven is het kabelnetwerk voor het verzenden van data momenteel leidend: de betrouwbaarheid van fysieke kabels is nog altijd een van de belangrijkste pijlers om niet over te stappen op draadloze technologie. Het mobiele netwerk is een stuk onveiliger, daar kunnen sneller mensen bij, stelt Jan Smits, hoogleraar Recht & Techniek aan de TU in Eindhoven. Als jij gebruik maakt van een willekeurige wifi-router, dan is de kans groot dat Google weet waar je zit. Dat zegt volgens mij genoeg. Maar tijden veranderen en 5G, de opvolger van 4G (ook wel: LTE) gaat de kabels weghalen, zo betogen grote providers en netwerkontwikkelaars als T-Mobile en Ericsson. In tegenstelling tot 4G is het een razendsnel, maar vooral ook stabiel netwerk, dat geen haperingen of connectieproblemen kent. 4G is voor bijna iedereen herkenbaar terrein: het netwerk is vooral bekend als toepassing voor je smartphone, waarbij je lekker vlug foto s en video s verstuurt en een prettige internet-ervaring hebt. Kijk, veel mensen denken bij 5G: Oh, dat is vast 4G, maar dan een stuk sneller. Het verschil tussen de twee is echter ongekend, zegt Rob Wolters, directeur Benelux van Ericsson. Het is Rob Wolters: Kijk, veel mensen denken bij 5G: Oh, dat is vast 4G, maar dan een stuk sneller. Het verschil tussen de twee is echter ongekend. niet zomaar 4G plus één. Het is iets compleet nieuws. Brian Krzanich, ceo van Intel, is zelfs nog iets stelliger. 5G brengt ons de vierde industriële revolutie. Het is een gamechanger met andere spelregels en spelers, zo twitterde hij onlangs. Ook grote spelers als ZTE, T-Mobile en Samsung zijn stuk voor stuk lyrisch over de nieuwe technologie. Gerenommeerde chip-ontwikkelaar Quallcom heeft zelfs becijferd dat er in 2035 zo n 12,3 biljoen (!) dollar aan omzet wordt gegarandeerd met, via, of dankzij 5G. Maar waarom precies? Zowel Krzanich als Wolters zijn zo enthousiast vanwege het gebrek aan vertraging wanneer je gebruik maakt van 5G. Het netwerk is, in theorie, welhaast lagvrij; je verzendt en ontvangt nagenoeg gelijktijdig. Een groot verschil met 4G, waar er altijd een kleine periode tussen het verzenden en ontvangen van data zit. Het wegnemen van die korte periode brengt een enorme innovatiekracht met zich mee, menen Krzanich en Wolters. Tijdens het Mobile World Congress (MWC) in Barcelona, een grote beurs op het gebied van mobiele technologie, toonden vorige maand diverse fabrikanten en ontwikkelaars mooie toepassingen voor het nieuwe netwerk. Zo had Ericsson een autostoel neergezet, compleet met stuur en gaspedaal. Op drie grote schermen zag je een circuit. Een echt circuit, met een echte auto welteverstaan. Gaf gas en je bestuurde op afstand een auto. Hoe? Via 5G. Nou is dit een wat opmerkelijk voorbeeld, maar als je bedenkt dat er steeds meer producten, diensten en apparaten met elkaar in verbinding staan met dank aan IoT dan is een realtime verbinding essentieel. Ook voor de maakindustrie, waar robotica, machinelearning en sensoren een steeds grotere rol spelen, is 5G van belang. Het klinkt dus geweldig, maar kritiek is er ook. Allereerst: draadloos is nooit helemaal draadloos. Er moet altijd een antenne geplaatst worden en bij 5G is het bereik van zo n cel heel beperkt, zo n 300 meter. Hoogleraar Smits: Hoe willen ze dat gaan oplossen dan? Hoeveel van die palen wil je neerzetten? Via het zogenoemde tunnel-slicing, waarbij grote operators van elkaars data, radioantennes en apparatuur gebruik mogen maken zou dat praktische probleem opgelost zijn, maar dat staat nog in de kinderschoenen. Het is de volgende stap, maar in principe staat de techniek, zegt Philipp Dreimann, die bij pro- Het is van belang dat operatoren en ontwikkelaars samen de standaard zetten vider T-Mobile verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van 5G-toepassingen. We zijn er dan ook druk mee bezig. Leuk bedacht, meent Smits, maar: Ze moeten elkaar dankzij de liberalisering eigenlijk kapotconcurreren, maar nu dus niet meer? Dat voelt gek. Ik vraag me af of er dan niet een nog grotere monopolie ontstaat. Het hoe en wanneer is onduidelijk, maar in de nabije toekomst zouden de eerste samenwerkingen van start moeten gaan. Het is van belang dat operatoren en ontwikkelaars samen de standaard zetten. Daarmee wordt 5G zeker een succes, aldus Dreimann van T-Mobile. Smits, die al in 1983 zijn eerste artikel over telecommunicatie schreef, blijft iets sceptischer. Ik hoor al vanaf de jaren tachtig dat we draadjes echt gaan vervangen. Ik moet het nog zien. MOBIELE MEDEWERKER STEEDS EFFECTIEVER Ger de Gram Overal moeten werknemers aan de slag kunnen, verbonden met bedrijfs- en persoonlijke data in de cloud. Het beschikbaar maken van zakelijke systemen voor mobiele medewerkers is één van de grootste uitdagingen voor bedrijven van nu. Lees het volledige artikel op analyseeconomie.nl. Digitaal het nieuwe normaal? Zuyderland Medisch Centrum zegt nee tegen papier en kiest voor digitaal! Het Zuyderland Medisch Centrum kwam al tijdens de nieuwbouw van het voormalige Orbis ziekenhuis in aanraking met digitalisering. Ruimtegebrek in het nieuwe pand en digitale ambities van het ziekenhuis lagen hieraan ten grondslag. Tijd om I-FourC voor te stellen! I-FourC is specialist in digitalisering, externe archivering en ICT-oplossingen. Het gaat niet alleen om de ondersteuning van organisaties bij de transitie van papier naar digitaal, maar tevens om de ontwikkeling van een soepele, toegankelijke digitale informatiestroom. Belangrijk hierbij is dat privacygevoelige informatie op een veilige manier overal en altijd toegankelijk is voor geautoriseerde gebruikers. Toen het Orbis Medisch Centrum fuseerde met het Atrium Ziekenhuis, werd een uniforme manier van werken en het zorgen van goede toegankelijkheid van cruciaal belang. I-FourC heeft ervoor gezorgd dat de vele papieren dossiers uit het verleden kwalitatief gedigitaliseerd werden. Ook zijn er een behoorlijk aantal dossiers extern gearchiveerd in het zwaarbeveiligde archiefdepot van I-FourC en beschikbaar via Scanning on Demand. Jacques van Kerkvoort, Programmamanager ICMT Zuyderland, vertelt: Door digitaal te werken in de cloud met de I-FourC Virtual Archive kunnen we op een veilige manier op verschillende locaties multidisciplinair werken. Het systeem is gekoppeld aan SAP, waardoor we efficiënt bij onze informatie kunnen. De voordelen die het Zuyderland Medisch Centrum hierdoor behaalde op onder andere security en tracability zijn substantieel. Grote en kleine zorgorganisaties; overheden; het MKB; HRM-afdelingen ; onderwijsinstellingen en ga zo maar door: I-FourC zorgt ervoor dat de overstap naar digitaal werken vertrouwd en veilig plaatsvindt. Koppelen met uw bestaande systeem? Geen enkel probleem! Benieuwd naar de mogelijkheden? Neem contact met ons op! I-FourC Technologies bv Charles Ruysstraat 12 5953 NM Reuver 077 750 1100 info@i-fourc.com www.i-fourc.nl

Digitale transformatie vereist de juiste combinatie van technologieën Het zijn de buzzwords van 2017: digitale transformatie. Iedereen is ermee bezig, maar meestal minder gestructureerd dan een organisatie zou willen. Digitale transformatie is nodig en nuttig, maar kan alleen slagen met de juiste combinatie van technologieën. In 2016 liet IFS, leverancier van bedrijfssoftware, onderzoek doen onder vijfhonderd IT-beslissers over digitale transformatie. Binnen de Benelux gaf 93 procent van de respondenten aan te denken dat digitale transformatie een sleutelrol zal spelen binnen hun markt. Gevraagd naar hoe belangrijk bepaalde disruptieve technologieën zijn voor digitale transformatie binnen hun sectoren, scoorden het Internet of Things en cloudcomputing het hoogst. Maar ook machine learning, draagbare technologie, 3D-printing en drone-technologie werden veel genoemd. HOGE VERWACHTINGEN VAN IOT De verwachtingen over het Internet of Things (IoT) zijn erg hoog. Voor bedrijven biedt deze technologie waarbij alles met alles te verbinden is enorme mogelijkheden. Het zogenaamde Industrial Internet of Things (IIoT) kan een snelle vlucht nemen nu de drie belangrijkste drempels steeds kleiner worden. Zo zijn de benodigde sensoren om data te verzamelen vele malen goedkoper geworden. Kostte het enkele jaren geleden bijvoorbeeld nog rond de duizend euro om een vorkheftruck aan het internet te koppelen, nu is dat nog tien euro. Verder is netwerkcapaciteit om veel data te versturen dankzij glasvezel en versnellingstechnologieën geen issue meer en biedt cloudcomputing onbeperkte ruimte om data op te slaan en te analyseren. BASIS VOOR DIGITALE TRANSFORMATIE Het IIoT biedt een ideale basis voor digitale transformatie omdat het breed toepasbaar is in tal van branches. Klanten van IFS experimenteren op verschillende manieren met het IIoT. Een openbaarvervoerbedrijf in Scandinavië rust treinstellen uit met sensoren die vitale functies als deuren continu monitoren. Bij het geringste vermoeden van een storing is kan men preventief optreden en zo uitval van een treinstel voorkomen. Een ongediertebestrijder gebruikt dezelfde techniek en heeft vallen voorzien van sensoren. Daardoor hoeven servicemedewerkers niet langer vaste routes langs alle vallen af te leggen, maar alleen die plaatsen te bezoeken waar echt iets aan de hand is. Het IIoT is ook steeds populairder in productieomgevingen, waar overigens al jarenlang met sensoren wordt gewerkt. Die leveren echter veelal statische informatie op over bijvoorbeeld aantallen geproduceerde items of een specifieke storing. IIoT-sensoren zijn intelligenter en verzamelen meer en betere informatie, die ook beter te analyseren is. GELAAGDE BEDRIJFSAUTOMATISERING Bedrijven die werk willen maken van digitale transformatie, lopen vaak tegen beperkingen aan van hun bestaande bedrijfsautomatisering. Die is vaak onvoldoende flexibel om in te spelen op nieuwe trends. Als leverancier van bedrijfssoftware heeft IFS dat al jaren geleden onderkend en zijn ERP-suite IFS Applications voorzien van een zogenaamde Layered Application Architecture (LAA). Deze gelaagdheid maakt het mogelijk voor klanten om eenvoudig aanpassingen door te voeren en het systeem naar eigen inzicht in te richten, zonder dat er aanpassingen nodig zijn aan de broncode. Op die manier zijn nieuwe technologieën heel eenvoudig te integreren en combineren in de bestaande ERP-omgeving en vormt het bestaande systeem geen drempel voor digitale transformatie. Industrie-expert Gartner geeft IFS de hoogste score in de Modern Technology business case, 1 van de 5 business cases in hun Critical Capabilities report for Single-Instance ERP for Product-Centric Midmarket Companies. Wij geloven dat dit de vooruitstrevende aanpak van IFS op het gebied van technologie bevestigt. Source: Gartner, Critical Capabilities for Single-Instance ERP for Product- Centric Midmarket Companies, Aug. 2016 Access a complimentary copy of the entire study at: http://www4.ifsworld. com/l/5332/2016-12-15/4y7bf9 Disclaimer: Gartner does not endorse any vendor, product or service depicted in its research publications, and does not advise technology users to select only those vendors with the highest ratings or other designation. Gartner research publications consist of the opinions of Gartner s research organization and should not be construed as statements of fact. Gartner disclaims all warranties, expressed or implied, with respect to this research, including any warranties of merchantability or fitness for a particular purpose. TRANFORMERS CAPITALIZE ON CHANGE Digitale transformatie is het zakelijk landschap volledig aan het veranderen. Waar veel bedrijven nog steeds niet weten hoe dit geïntegreerd kan worden in de bedrijfsstrategie, kan IFS hen een stap verder helpen. Onze software en oplossingen maken de weg vrij voor nieuwe manieren voor het leveren van diensten, verbeteren van de operationele efficiency, en visualiseren van complexe operationele gegevens. Ontdek hoe IFS uw bedrijf helpt te profiteren van verandering en nieuwe innovatieve technologie zodat u klaar bent voor what s next. IFSworld.com

ADVERTORIAL Een goed netwerk is meer dan alleen wat internet De maatschappij is continu in ontwikkeling. De digitalisering is al decennia in gang gezet, maar momenteel gaan veranderingen sneller dan ooit. Zo denkt onderzoeksbureau Gartner dat aan het einde van dit jaar zo n 8,4 miljard apparaten en systemen in verbinding staan met het internet. Dat vereist een compleet nieuwe manier van denken, zegt Mike Leibovitz, director of product strategy van Extreme Networks, een bedrijf dat zich focust op de ontwikkeling van veilige, snelle netwerksystemen voor (grote) instanties en bedrijven. Wanneer mensen in een hotel, kantoor of ziekenhuis zijn, verwachten ze eenzelfde internetervaring als thuis. Maar hoe meer mensen die verwachting hebben, hoe moeilijker dat wordt, zegt Leibovitz. En dat terwijl er in zo n beetje iedere industrie steeds minder medewerkers op het vlak van systeembeheer en ITinfrastructuur zijn. Bedrijven moeten tegenwoordig een oplossing vinden die beter werkt, maar beheerd wordt door minder mensen. Daar zit frictie. Veel instanties hebben echter niet de expertise om concrete oplossingen voor dat probleem te bedenken, meent Leibovitz. Dat is ook niet zo gek, want: Niet iedereen kent de moeilijkheden van het ontwikkelen van een netwerk. Het is niet alleen maar het inpluggen van wat apparatuur. Je moet van tevoren goed nadenken welk publiek je op welke manier wilt bereiken. Hoeveel gebruikers krijg je? Wat gaan ze precies doen? Over die vragen moet er nagedacht worden. 11,8 terabyte Extreme Networks, opgericht in 1996, kent een rijke geschiedenis op het gebied van netwerkapparatuur en werkt momenteel voor gerenommeerde partijen als Ahold, FedEx, Hilton en zelfs de NFL. Voor de American Footbal Leaque ontwikkelde het onder meer een complete netwerkstructuur tijdens de Super Bowl: tijdens de wedstrijd genoten in het stadion zo n vijfendertigduizend mensen tegelijkertijd van wifi. In totaal werd er zo n 11,8 terabyte aan data verstookt: een record. Volgens de topman van Extreme Networks wordt een netwerk op termijn niet langer een systeem wat geld kost, maar juist oplevert. Vroeger was IT een kostenpost: je koopt wat switches, routers en beheert dat dan. Maar als je het netwerk zo in elkaar steekt dat het publiek er meer aan heeft dan alleen wat internet wordt het opeens een interessant instrument en kun je het gebruiken voor marketing- of zelfs salesdoeleinden. Monitoring Leibovitz geeft het monitoren van gebruikers als voorbeeld. Wij leveren niet alleen hardware om de zaak draaiende te houden, maar kunnen desgevraagd precies zien wie er op welk moment via welk apparaat gebruik maakt van het netwerk. Daar zit enorm veel waarde. Zo voorkom je ook eventuele veiligheidsproblemen. Zo heeft een ziekenhuis te maken met veel verschillende gebruikersprofielen. Er zijn artsen, patiënten, medewerkers en diverse slimme apparaten, maar ze zijn allen verbonden met één en hetzelfde netwerk. Die moeten allemaal op een andere manier toegang krijgen, legt Leibovitz uit. Een patiënt moet lekker in bed kunnen Netflixen of zijn mail checken. Maar hij moet natuurlijk niet bij medische gegevens kunnen. Een arts wel. Door te monitoren en de juiste software te gebruiken, wordt dit opgelost. Wij zorgen dat de data die beschikbaar is bij de juiste mensen terecht komt. Zo weet je ook gelijk of een gast die gebruik maakt van het netwerk er tevreden over is of niet. Die kwaliteitscheck helpt weer bij een salespropositie. Truc Inmiddels is Wi-Fi functionaliteit volgens Leibovitz gemeengoed geworden. Maar wat doe je er precies mee? Daar zit m de truc, stelt hij. Zo heeft Extreme Networks onlangs een wifitoegangspunt gelanceerd, met daarin automatisch een camera ingebouwd. Zo heb je een beveiligingscamera direct aangesloten op je netwerk. Een kleine innovatie, maar wel eentje sterk gericht op de toekomst. Of het nu gaat om een stadion, ziekenhuis of kantoor: het draait uiteindelijk allemaal om de gebruikerservaring. Die moet goed zijn. Bij zowel gebruikers van het netwerk, als degene die het beheert. Voor inlichtingen: Extreme Networks Nederland, Kernkade 2, 3542CH Utrecht, telefoon 030-8005100