v o o r d r a c h t 7 maart 2017 Corr.nr. 2017-09654, VV Nummer 2/2017 Zaaknr. 674915 Voordracht van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten van Groningen betreffende het realisatiebesluit voor het project Blauwe Loper. 1. Samenvatting Winschoten en Blauwestad liggen op een steenworp afstand van elkaar. Op dit moment is er echter nog geen directe verbinding voor fietsers en voetgangers. Met de aanleg van de Blauwe Loper en aansluitende infrastructuur ontstaat er niet alleen een directe maar ook een veilige verbinding voor fietsers en voetgangers tussen het centrum van Winschoten en het Havenkwartier in Blauwestad. Na het door u genomen planuitwerkingsbesluit, is het daarin opgenomen voorkeursalternatief nu nader uitgewerkt, een aanbestedingsstrategie bepaald, wordt voorgesteld een realisatiebesluit te nemen en een krediet ter hoogte van in totaal 6.500.000,- excl. btw beschikbaar te stellen. 2. Doel en wettelijke grondslag Doel van het project is het realiseren van een directe en comfortabele verbinding voor fietsers en voetgangers tussen het centrum van Winschoten en het Havenkwartier in Blauwestad, zodat de bewoners van beide gebieden optimaal van elkaars voorzieningen gebruik kunnen maken. De verbinding krijgt een beeldbepalend karakter, met een 800 meter lange brug als eyecatcher over de A7, het Winschoterdiep, de ecologische verbindingszone en het Oldambtmeer. Ook de aansluiting op bestaande fietsinfrastructuur maakt deel uit van het project. Wij hebben de ambitie om van de Blauwe Loper een duurzame icoon te maken. Doel van deze voordracht is de Blauwe Loper naar de realisatiefase te brengen. Daarvoor is het nodig dat u een realisatiebesluit neemt en een krediet beschikbaar stelt van 6.500.000,- excl. btw. 3. Procesbeschrijving en planning Op 11 december 2014 heeft u via het nemen van een planuitwerkingsbesluit ingestemd met het voorkeursalternatief voor het project Blauwe loper (voordracht 48/2014) en de reservering van de bijbehorende middelen ter grootte van 5.000.000,- excl. btw. Daarna zijn wij gestart met de planuitwerking. Naast diverse onderzoeken en uitwerkingen was er in de planuitwerkingsfase aandacht voor de spanning die bestond tussen het taakstellende budget en de ambities die bij dit project aan de orde zijn ten aanzien van het beeldbepalende karakter van de te realiseren brug en de breedte van deze fiets- en wandelvoorziening. In verband hiermee is gekozen voor een passende en innovatieve aanbestedingsstrategie. Ook heeft een nadere uitwerking plaats gevonden om te komen tot de realisatie van een Blauwe Loper als duurzame icoon. Uitgangspunten hiervoor zullen worden meegenomen in de aanbesteding. Tenslotte is de aansluiting van de Blauwe Loper op de bestaande fietsinfrastructuur in kaart gebracht en besloten om het totaal aan werkzaamheden als één project met één budget uit te gaan voeren. Bij de planuitwerking bleek dat het oorspronkelijke budget onvoldoende was om onze ambities te verwezenlijken. Verderop in deze voordracht zullen wij een en ander nader toelichten. 2-1
Wanneer u op basis van deze voordracht een realisatiebesluit neemt, verwachten wij in het najaar van 2017 met de aanbesteding te kunnen starten en deze voor het eind van dit jaar af te ronden. De feitelijke bouw kan dan in 2019 starten. 4. Begroting De totale kosten die met dit besluit aan de orde zijn bedragen 6.500.000,- excl. btw. Zoals reeds aangegeven in het in 2014 genomen planuitwerkingsbesluit is vanuit het provinciaal MIT, 4.000.000,- beschikbaar en in de begroting van de GREX Blauwestad een bedrag ter hoogte van 1.000.000,- opgenomen. Met de gemeente Oldambt is afgesproken de aansluiting van de gemeentelijke fietsinfrastructuur ook binnen het project Blauwe Loper uit te voeren zodat er sprake is van één project met één budget. De gemeente Oldambt heeft een financiële bijdrage ter hoogte van 500.000,- toegezegd. In de planuitwerking werd duidelijk dat de in de verkenning geraamde middelen voor de passage van de ecologische zone niet voldoende waren. Ook zijn de duurzaamheidsambities nader vorm gegeven en uitgewerkt. In verband hiermee zijn aanvullende middelen gevonden ter hoogte van in totaal 1 mln. Vanuit de begroting GREX Blauwestad is 0,3 mln. extra vrijgemaakt, vanuit de Streekrekening is 0,15 mln. beschikbaar en de overige 0,55 mln. komt vanuit het MIT beschikbaar, vooruitlopend op de herbestemming van beschikbaar komende MIT-middelen in de Voorjaarsnota, later dit jaar. Dit betekent dat de bestaande taakstelling in het MIT tijdelijk met 0,55 mln. zal toenemen. Het nieuwe budget voor de Blauwe Loper bedraagt hiermee nu 6,5 mln. Wij zien dit budget als taakstellend. dekkingsbron bedrag MIT 4.550.000,- GREX 1.300.000,- Streekrekening 150.000,- Gemeente Oldambt 500.000,- Totaal 6.500.000,- Kosten voorbereiding en toezicht Via voordracht 41/2011 heeft u ingestemd met ons voorstel de extra benodigde capaciteit in het kader van de uitvoering van RSP- en MIT-projecten te dekken door hiervoor middelen aan de projectbudgetten te onttrekken, de zogeheten kosten voorbereiding en toezicht. Hiervoor is een werkwijze in het leven geroepen en zijn de capaciteitskredieten geïntroduceerd. In dit geval leidt deze werkwijze tot een voeding van de capaciteitskredieten van totaal 741.000,- waarvan 659.500,- ten gunste van het capaciteitskrediet realisatiefase en 81.500,- ten gunste van het capaciteitskrediet ondersteuning. Doordat het projectbudget ten opzicht van het planuitwerkingsbesluit met 1,5 miljoen is opgehoogd, dient daarnaast een aanvullende storting plaats te vinden van totaal 48.000,-. Dit betreft 40.800,- ten behoeve van het capaciteitskrediet planfase en 7.200,- voor het capaciteitskrediet ondersteuning. 5. Inspraak/participatie Tijdens de planuitwerking is regelmatig constructief en plezierig contact onderhouden met vertegenwoordigers van de bewonerscommissie/werkgroep Blauwe Loper. Belangrijkste gespreksonderwerp was de voortgang van de planuitwerking en de planning. De bewonerscommissie is destijds ook intensief betrokken geweest in de verkenningsfase bij het bepalen van het voorkeursalternatief. Tijdens de realisatiefase wordt het contact met de bewoners voortgezet. 6. Nadere toelichting Uitgangspunten verkenning In de verkenningsfase zijn verschillende alternatieven onderzocht. Op basis van het onderzoek en de verschillende reacties van de bewoners hierop is het voorkeursalternatief bepaald. Deze bestaat uit de volgende bouwstenen: Route van Winschoten centrum naar de brug via van Speykstraat, Ludensweg en Hoorntjesweg. Aanlanding in Winschoten ter plaatse van de Hoorntjesweg. 2-2
Vormgeving aanlanding Winschoten: zoekgebied in noordwesthoek van het Stadspark. Rekening houden met een aansluiting naar het Stadspark Omleggen/aansluiten van fietsroute Winschoterdiep zuidzijde. Beweegbare brug over het Winschoterdiep. Vaste brug over de A7 en het Oldambtmeer. Grondlichaam met talud ten oosten van EHS. Trap met fietsgoot ter plaatse van aansluiting Noordereinde. Aanlanding in Blauwestad op de hoek Bovist met een talud. Afbeelding 1: voorkeursalternatief Ontwerp en beeldkwaliteit Voor wat betreft het gewenste ontwerp van de brug wordt de markt gevraagd om met voorstellen hiervoor te komen. Behalve voor de locatie van de Blauwe Loper (het door u vastgestelde voorkeursalternatief) is er door ons geen ontwerp voor de brug gemaakt. Voor het beeldbepalende karakter van de brug wordt, zoals wij ook in voordracht 48/2014 hebben aangegeven geen aanvullend budget vrij gemaakt. Hiervoor zal in het contract met de opdrachtnemer een plafondbedrag worden opgenomen. Vanuit betrokken organisaties is aangegeven dat de Blauwe Loper een ambitieus, beeldbepalend karakter zou moeten krijgen: een landmark en een heldere lijnvoering. Hiertoe is in gezamenlijkheid een aantal beeldkwaliteitseisen vastgesteld. Beeldkwaliteit is geen objectief toetsbaar criterium dat eenvoudig op geld gezet kan worden. Pas tijdens het ontwerpproces in de aanbesteding ontstaat duidelijkheid in hoeverre bijvoorbeeld beeldkwaliteit conflicteert met de ambities om een bredere dan de minimale breedte van de brug te realiseren. Aanbestedingsstrategie Het taakstellende budget en de ambities die wij hebben maakt dat er een reële kans is dat de markt hier geen passend aanbod op heeft. Om te voorkomen dat dit tot contractbreuk en/of hoge kosten leidt hebben wij gekozen voor een specifieke aanbestedingsstrategie die hieraan zoveel mogelijk tegemoet komt. 2-3
In de selectiefase zijn bij de uitvraag naar marktpartijen vooral van belang: het plafondbedrag, de breedte van het brug (5,0 m), duurzaamheid en beeldkwaliteit. Dit moet een resultaat opleveren in de vorm van een schetsontwerp en een projectmanagementplan. Beoordeling geschiedt op basis van kwaliteit van ontwerp en plan. Eventueel kan worden teruggegaan naar de minimale breedte van 3,5 m, de versobering waarvan wij in voordracht 48/2014 melding hebben gemaakt. De selectiefase wordt zo laagdrempelig mogelijk en is gericht op het genereren van zoveel mogelijk schetsontwerpen tegen zo laag mogelijke kosten voor de aannemer. Wij zullen, ook in verband met het nieuwe taakstellende budget, geen inschrijvingsvergoeding beschikbaar stellen. In de concretiseringsfase gaan opdrachtgever en opdrachtnemer samen aan de slag met het ontwerp, waarbij zowel kennis van opdrachtgever als opdrachtnemer wordt ingebracht. Er wordt gezocht naar het meest optimale ontwerp, binnen de randvoorwaarden. Dit gebeurt op basis van bouwwijze, materiaalkosten, engineeringskennis en bedieningszekerheid. Er vinden audits plaats om na te gaan of partijen zich aan de gemaakte afspraken houden, financieel en qua beeldkwaliteit. De gemeente Nijmegen heeft met deze wijze van aanbesteden bij drie projecten inmiddels ervaring opgedaan. De vechtcontracten tussen opdrachtgever en opdrachtnemer, waar soms sprake van is, zijn verleden tijd en er wordt nu samengewerkt met als doel: het realiseren van een mooi project. "Go-no go" moment Nadat het ontwerp en de contracten gereed zijn, bepaalt de aannemer zijn prijs in een open begroting, gecheckt door een onafhankelijke kostendeskundige. Valt deze binnen het plafondbedrag, dan kan het contract getekend worden. Indien dat niet zo is, kan nog onderhandeld worden. Komen opdrachtnemer en opdrachtgever hier niet uit, dan kan middels een afstandsverklaring het project worden beëindigd. Dit kost de opdrachtgever dan alleen de ontwerpkosten van de opdrachtnemer. Budget, beeldkwaliteit en duurzaamheid zijn vooraf bestuurlijk bepaalde randvoorwaarden. Wanneer realisatie niet binnen deze voorwaarden mogelijk blijkt dient er nader bestuurlijk overleg plaats te vinden om te bepalen welke vervolgstappen gezet moeten worden. Naar verwachting zal dit moment aan het einde van 2018 zijn, vlak voordat overgegaan kan worden tot de daadwerkelijke realisatie, de schep in de grond. Programma van eisen De afgelopen tijd is gewerkt aan het programma van eisen welke als input dient voor het aan te besteden contact. De eisen zijn "opgehaald" bij alle betrokkenen en belanghebbenden van het project, zoals Rijkswaterstaat, Groninger Landschap, waterschap, nutspartijen en de gemeente. Vanuit de provincie zijn de afdelingen beheer en onderhoud (t.a.v. het beweegbaar gedeelte), ruimte en samenleving (t.a.v. beeldkwaliteitseisen), Landelijk Gebied en Water (t.a.v. ecologie) en programma- en projectmanagement (t.a.v. Blauwestad) aangesloten. Samenwerking De gemeente Oldambt wordt de opdrachtgever voor de realisatie van de Blauwe Loper, zo is bestuurlijk vooraf overeengekomen. De provinciale middelen worden aan de gemeente ter beschikking gesteld. De realisatie van de Blauwe loper wordt door de gemeente Oldambt aan de provincie Groningen uitbesteed. De provincie organiseert de aanbesteding en zal ook de bouw begeleiden. Wanneer de Blauwe Loper gereed is zal de beweegbare brug, evenals de andere beweegbare bruggen in het Winschoterdiep door de provincie bediend, beheerd en onderhouden worden. De gemeente Oldambt neemt de kosten hiervan voor haar rekening. Afspraken tussen opdrachtgever, opdrachtnemer en beheerder worden vastgelegd in een nog op te stellen samenwerkingsovereenkomst. Duurzaamheid Wij hebben de ambitie om van de Blauwe Loper een duurzaam icoon te maken. Het is de bedoeling om een kunstwerk te realiseren dat verder gaat dan eerdere kunstwerken; de Blauwe Loper moet een trendsetter worden op het gebied van duurzaamheid. Hierbij is gekeken naar wat er tot nu toe in Nederland en Europa gebouwd is voor de volgende gebieden: Energieverbruik van de brug en haar installaties en compensatie met zonne-energie. 2-4
Brugdekverwarming door middel van aardwarmte, zodat er niet gestrooid hoeft te worden in de winter. Materiaalgebruik: gebruik van hout, Ultra Hoge Sterkte Beton (UHSB), composiet en Cortenstaal. Allemaal materialen die lang mee gaan of het zeer goed doen in de CO 2 uitstoot. Er moet geïnvesteerd worden in nieuwe ontwikkelingen, materialen en gedachten. De aanbesteding biedt hierin kansen. In het programma van eisen, dat ten grondslag ligt aan het ontwerp en de aanbesteding zijn naast algemene levensduureisen ook algemene duurzaamheidseisen gesteld. De aanbieders zullen hierop worden beoordeeld. 7. Voorstel Wij stellen u voor het in ontwerp bij deze voordracht gevoegde besluiten vast te stellen. Groningen, 7 maart 2017. Gedeputeerde Staten van Groningen: F.J. Paas, voorzitter. H.J. Bolding, secretaris. Behandeld door : P.R. van der Wal Telefoonnummer : 050-316 4929 e-mail : p.r.vander.wal@provinciegroningen.nl Bijlagen bij de voordracht Geen 2-5
Nr. 2/2017 Provinciale Staten van Groningen: Gelezen de voordracht van Gedeputeerde Staten van 7 maart 2017, nr. 2017-09654, VV; Gelet op - Het besluit van 11 december 2014 voor het voorkeursalternatief voor het project Blauwe loper (voordracht 48/2014) - Het budgetrecht van Provinciale Staten overeenkomstig de Provinciewet. Besluiten: 1. Een realisatiebesluit te nemen voor het project Blauwer Loper. 2. Een totale financiële bijdrage ter hoogte van 6.000.000,- excl. btw beschikbaar te stellen en dit te dekken zoals in de voordracht is aangegeven. 3. Een uitvoeringskrediet van 6.500.000,- excl. btw beschikbaar te stellen onder de voorwaarde dat de gemeente Oldambt haar bijdrage van 500.000,- ook beschikbaar stelt. Groningen, Provinciale Staten voornoemd:, voorzitter., griffier. 2-6