TRENDS & MOMENTUM 27 maart 2017 door LOEF Technische Analyse Aandelen Europa Op 22 maart jl. stond de 19-weeks cyclusbodem gepland die in het verlengde van de vorige marktbodems op 9 november, 27 juni en 11 februari 2016 en daarvoor 29 september 2015) verwacht mocht worden. De AEX-index daalde van een hoogste stand op 518,88 op 21 maart jl. naar een intraday dieptepunt op 22 maart op 506,39. De herstelpoging op 23 maart eindigde op 512,98 waarna op 27 maart via een intraday dieptepunt op 506,23 de bodem van 22 maart werd getest. De slotkoers op maandag 27 maart werd gezet op 509,32 en ligt daardoor onder de koerstop van 2015 (= 510,55). De AEX-index heeft de uitbraakmarge van 8,33 indexpunten (1,63%) niet weten vast te houden. Een uitbraakmarge kleiner dan 3% is volgens de technische analyse theorie altijd discutabel, maar moet de aandelenbelegger met een focus op de AEX-index zich nu zorgen maken? Ja, want een weerstand is een weerstand, totdat het tegendeel blijkt. Ook als gekeken wordt naar Wall Street dan lijkt dit gezegde met het oog op de ingetekende weerstandlijnen van toepassing. En Europese beursindices zijn nu eenmaal gevoelig voor het marktgedrag aan de andere kant van de oceaan. Echter, de trends in de AEX, CAC-40, DAX en Eurostoxx-50 zijn thans nog altijd bullish dankzij de notering van de 4-weeks gemiddelden boven de 24-weeks gemiddelden. Kopen op zwakte past bij deze conditie, waarbij het 24-weeks of 120-daags gemiddelde fungeert als een soort glijdende vangrail onder het proces van hogere toppen en hogere bodems. Dat betekent dat beleggers bij een daling onder het kortetermijn gemiddelde (< 512) alert moeten zijn op bodempatronen (let op het V-patroon). Trendfasen Europa Indices Europa Instrument Name koers trend DMI ST KT KT SMA W LT LT SMA AEX-Index AEX-Index 509.32 bullish 491.87 k 512.06 518.88 k 480.87 CAC 40 INDEX CAC 40 INDEX 5017.43 bullish + 4833.77 k 5015.22 5054.91 k 4782.49 XETRA DAX PF XETRA DAX PF 11996.07 bullish 11780.83 m 12029.69 12156.44 k 11393.67 STXE 50 PR STXE 50 PR 3117.87 bullish 3057.29 k 3122.04 3151.89 k 2983.75 AEX vanaf 2015 op weekbasis CAC-40 vanaf 2015 op weekbasis DJ Eurostoxx 50 vanaf 2015 op weekbasis Xetra DAX vanaf oktober 2016 op weekbasis 1
Beursindices Wall Street In de publicatie van 13 maart werden verschillende redenen genoemd om hoogtevrees te rechtvaardigen. De drie bekende Amerikaanse beursindices verloren sindsdien terrein, waarbij op 15 maart in de S&P 500 index een lagere top tot stand kwam, gevolgd door een lagere bodem dankzij een plotselinge uitverkoop. Terwijl in de eerste twee maanden van dit jaar de instroom in de Amerikaanse aandelenfondsen zeer fors bleek, volgde vorige week de grootste uitstroom sinds de uitkomst van de Brexit -verkiezing. Achteraf we dat de Brexit -uitkomst een ideaal koopmoment opleverde. En 19 weken later volgde de Trump-rally. Indien we de actuele trendfasen respecteren dan is de actuele correctie vandaag 19 weken later opnieuw een tijdelijk fenomeen. Een eerste bevestiging voor deze denkrichting komt op het moment dat er in een reeks van drie opeenvolgende handelsdagen een V-patroon op slotkoersbasis ontstaat. Idealiter wordt op de tweede dag een laagste notering opgemaakt waarna op de derde dag een positieve dagcandle een slotkoers produceert boven de slotkoers van de eerste handelsdag. Een tweede bevestiging wordt gevonden via een herstelbeweging boven het 4-weeks gemiddelde (zie trendoverzicht KT SMA). Bij een dalend 4-weeks gemiddelde (of 20-daags gemiddelde) blijft de correctiefase overigens intact en domineren de koersrisico s op kortetermijn. De VIX-index welke de mate van verwachte volatiliteit weerspiegeld vraagt nu ook om extra aandacht, omdat de trend in de VIX-index neutral wordt gekwalificeerd door de stijging boven het 24-weeks gemiddelde. En de Amerikaanse beursindices tonen trendkanalen waarbinnen de neerwaartse ruimte naar de steunlijn omvangrijker is dan de afstand naar de weerstandlijn. Vooralsnog lijkt een technisch herstel op korte termijn een waarschijnlijk scenario. Trendfasen USA Indices USA Instrument Name koers trend DMI ST KT KT SMA W LT LT SMA DJ INDU AVERAGE DJ INDU AVERAGE 20536.77 bullish 20529.67 m 20737.77 21169.11 k 19793.50 S&P 500 INDEX S&P 500 INDEX 2337.69 bullish 2335.74 m 2358.13 2400.98 k 2266.25 NASDAQ 100 NASDAQ 100 5363.76 bullish 5316.70 m 5380.61 5439.58 k 5056.32 MKT VOLTLTY NDX MKT VOLTLTY NDX 13.47 neutral 10.60 k 12.34 14.16 m 12.70 Dow Jones Industrials Average CBOE Volatility index Nasdaq-100 S&P 500 index 2
Trendfasen overige Valuta/Pr.Metals/Olie Instrument Name koers trend DMI ST KT KT SMA W LT LT SMA EUR/USD FOREX EUR= 1.0886 bullish 1.0492 k 1.0772 1.0825 m 1.0689 GOUD PREC.M.XAU= 1254.61 bullish + 1194.55 k 1232.82 1263.80 k 1212.40 ZILVER PREC.M.XAG= 18.01 bullish + 16.78 k 17.53 18.48 k 17.19 BRENT OIL BRENT CRUDE JUL6 50.82 bearish - 49.71 m 51.19 57.05 m 52.98 WTI CRUDE OIL LIGHT CRUDE JUN6 47.78 bearish - 47.01 m 48.26 54.61 m 50.58 Technisch commentaar De euro heeft nog te maken met een dalende hellingshoek in het 24-weeks gemiddelde, maar het 4- weeks gemiddelde heeft recent een golden cross getoond, waardoor de trend van de euro bullish is. Dit betekent automatisch een dalende US dollar. En daarmee is het bullish beeld van de goud- en zilverprijs verklaard. In de zilverprijs is zelfs een omgekeerd hoofdschouder(bodem)patroon zichtbaar. Een uitbraak boven de neklijn (> $ 18,50) is nodig om $ 20,50 als werkschema te hanteren. De olieprijzen zijn weggezakt onder steunlijnen en de 4-/24-weeks gemiddelden. Dit is bearish. Zilverprijs (Prec.M.XAG=) vanaf april 2016 Goudprijs (Prec.M.XAU=) vanaf april 2016 Brent Oil vanaf 2016 weekly WTI Crude vanaf 2013 weekly EUR/USD vanaf 2013 weekly 3
Trendfasen individuele aandelen Instrument Instrument Name koers trend mom ST KT KT SMA W LT LT SMA ABN AMRO GROUP ABN AMRO GROUP 22.63 bullish 21.32 m 23.21 24.10 k 21.67 AEGON AEGON 4.75 neutral 4.83 m 5.08 5.44 k 4.93 AEX-Index AEX-Index 509.32 bullish 491.87 k 512.06 518.88 k 480.87 AHOLD KON AHOLD KON 19.99 bullish 19.68 m 20.19 20.88 m 19.94 AIR FRANCE - KLM AIR FRANCE - KLM 7.16 bullish 6.36 k 7.41 7.72 k 5.77 ALTICE A ALTICE A 21.22 bullish 19.74 k 21.18 21.54 k 18.81 AMAZON COM AMAZON COM 846.48 bullish 839.05 m 849.22 862.80 k 801.63 APERAM APERAM 46.16 bullish 46.22 m 47.16 49.83 k 44.66 APPLE INC APPLE INC 140.85 bullish + 136.28 k 140.16 142.80 k 123.10 ARCADIS ARCADIS 14.22 bullish + 12.52 k 14.01 14.44 k 12.69 ARCELORMITTAL ARCELORMITTAL 7.60 bullish 7.85 m 8.00 8.84 k 7.41 ASML HOLDING ASML HOLDING 122.05 bullish + 112.40 k 120.10 123.75 k 107.57 BAM GROEP KON BAM GROEP KON 4.95 bullish 4.81 m 5.00 5.13 k 4.51 BE SEMICONDUCTOR BE SEMICONDUCTOR 38.22 bullish 34.86 k 38.14 39.35 k 33.52 BRENT CRUDE JUL6 BRENT CRUDE JUL6 50.72 bearish - 49.71 m 51.16 57.05 m 52.97 BUND FUT 6% JUN6 BUND FUT 6% JUN6 160.26 bearish 158.73 m 159.83 166.32 m 162.28 CAC 40 INDEX CAC 40 INDEX 5017.43 bullish + 4833.77 k 5015.22 5054.91 k 4782.49 DELTA LLOYD DELTA LLOYD 5.30 bearish 5.29 m 5.31 5.37 k 5.37 DJ INDU AVERAGE DJ INDU AVERAGE 20542.72 bullish 20529.67 m 20739.26 21169.11 k 19793.75 EURONAV EURONAV 7.28 neutral 7.26 m 7.45 7.95 k 7.33 FACEBOOK INC A FACEBOOK INC A 140.37 bullish + 134.75 k 139.83 142.31 k 127.89 FAGRON FAGRON 11.86 bullish + 10.08 k 11.56 12.99 k 9.82 FOREX EUR= FOREX EUR= 1.09 bullish 1.05 k 1.08 1.08 m 1.07 FUGRO FUGRO 14.37 bearish 14.36 m 14.78 15.69 m 15.06 GALAPAGOS GALAPAGOS 76.50 bullish 64.70 k 75.34 76.75 k 62.81 GEMALTO GEMALTO 49.22 neutral 48.59 m 56.08 63.81 m 53.68 GENMAB GENMAB 1383.00 bullish 1341.00 m 1414.00 1489.00 k 1280.71 HEINEKEN HEINEKEN 79.27 bullish 76.55 k 78.86 80.09 k 73.76 ING GROEP ING GROEP 13.73 bullish 12.81 m 14.12 14.75 k 13.33 KBC GROEP KBC GROEP 62.47 bullish 56.90 k 63.09 64.79 k 59.08 KPN KON KPN KON 2.79 bullish 2.64 k 2.81 2.85 m 2.75 LIGHT CRUDE JUN6 LIGHT CRUDE JUN6 47.74 bearish - 47.01 m 48.25 54.61 m 50.58 MKT VOLTLTY NDX MKT VOLTLTY NDX 13.20 neutral 10.60 k 12.28 14.16 m 12.69 NASDAQ 100 NASDAQ 100 5370.72 bullish 5316.70 m 5382.34 5439.58 k 5056.61 NETFLIX INC NETFLIX INC 143.96 bullish 138.26 k 143.00 147.70 k 132.01 OCI OCI 18.62 bullish 16.71 m 18.01 19.37 k 16.12 PHILIPS KON PHILIPS KON 29.42 bullish + 28.09 k 29.15 29.67 k 28.00 POSTNL POSTNL 4.37 bullish 4.02 k 4.39 4.50 k 4.27 PREC.M.XAG= PREC.M.XAG= 18.07 bullish + 16.78 k 17.54 18.48 k 17.19 PREC.M.XAU= PREC.M.XAU= 1255.41 bullish + 1194.55 k 1233.02 1263.80 k 1212.44 RANDSTAD RANDSTAD 55.65 bullish 54.03 k 55.80 56.49 k 52.13 ROYAL DUTCH SH A ROYAL DUTCH SH A 24.06 bearish 23.53 m 24.23 24.96 k 24.64 S&P 500 INDEX S&P 500 INDEX 2337.78 bullish 2335.74 m 2358.15 2400.98 k 2266.25 SBM OFFSHORE SBM OFFSHORE 14.72 bullish + 13.94 m 14.58 15.02 k 14.30 STXE 50 PR STXE 50 PR 3117.87 bullish 3057.29 k 3122.04 3151.89 k 2983.75 TESLA MOTORS TESLA MOTORS 267.59 bullish 242.01 k 258.99 265.75 k 227.74 TOMTOM N.V. TOMTOM N.V. 8.81 bullish + 8.00 k 8.75 8.98 k 8.20 VOLKSWAGEN VZ VOLKSWAGEN VZ 135.15 bullish 132.81 m 137.85 146.10 k 134.55 VOPAK VOPAK 39.47 bearish - 39.01 m 40.00 41.50 m 42.57 XETRA DAX PF XETRA DAX PF 11996.07 bullish 11780.83 m 12029.69 12156.44 k 11393.67 4
ARCADIS omgekeerde (H)oofd(S)chouder(bodem)patroon thans een buy & hold -alert KLEUREN IN DE GRAFIEK Donkergroen Lichtgroen Rood Oranje Blauw Paars Geel Zwart Blauwe lijn Rode lijn TECHNISCHE ANALYSE INTERPRETATIE - stijgende trend (long of positief of bullish) - technische correctie binnen stijgende trend (correctiefase) - dalende trend (short of negatief of bearish) - technisch koersherstel binnen dalende trend (herstelfase) - sterk opwaarts momentum tijdens stijgende trend (rallying conditie) - sterk neerwaarts momentum tijdens dalende trend (crashing conditie) - overdrijvingsfase (= overspannen situatie, hoog risico trendomslag) - overgangsfase tussen stijgende en dalende trend en vice versa - 4-weeks simpel gemiddelde (SMA) - 24-weeks simpel gemiddelde (SMA) LEGENDA TRENDOVERZICHTEN & INTERPRETATIE Koers = laatste koersnotering bij het filteren van het beleggingsuniversum Trend = bullish (= stijgende trend), bearish (= dalende trend), neutral (= neutraal) Bullish = beurskoers > 4 weeks SMA en 4 SMA > 24 weeks SMA (= positief) Bearish = beurskoers < 4 weeks SMA en 4 weeks SMA < 24 weeks SMA (negatief) Neutral = indien condities bearish of bullish niet van toepassing (overgangsfase) ST = indicatieve steun o.b.v. 13-weeks dieptepunt in de afgelopen 13 handelsweken W = indicatieve weerstand o.b.v. 13-weeks dieptepunt in de afgelopen 13 handelsweken KT = richting (hellingshoek) van het 4-weeks SMA LT = richting (hellingshoek) van het 24-weeks SMA KT SMA = 4-weeks SMA LT SMA = 24-weeks SMA DMI = Directional Movement Indicator (blauw = positief > rally / paars = negatief > crash) DISCLAIMER Dit document is uitsluitend voor informatieve doeleinden bedoeld en bevat op geen enkele wijze een financieel, fiscaal, juridisch of ander advies. De informatie, grafieken, cijfers, meningen of commentaren die dit document bevat zijn gegeven uitsluitend op indicatieve titel en bevatten geen aanbod, aanleiding of uitnodiging tot aanschaf of verkoop van beursproducten van Commerzbank. Deze presentatie heeft geen enkele contractuele waarde. Commerzbank en/of LOEF Technische Analyse kan niet verantwoordelijk worden gehouden voor enig verlies of schade direct of indirect voortvloeiend uit de bestudering of het gebruik van dit document. Als u de beursproducten van Commerzbank wenst aan te schaffen of meer informatie daarover wenst, gelieve contact op te nemen met uw gebruikelijke financiële intermediair. 5