Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen College of Child Development and Education Graduate School of Child Development and Education Nieuwe Prinsengracht 130 1018 VZ Amsterdam infopow@uva.nl Studiehandleiding Inleiding Onderwijskunde (70110112AY) Bachelorjaar: 1 Cursusjaar: 2013/2014 Semester: 1 coördinator: contactdocent : uitvoerende docenten: Prof.dr. Monique Volman Bram Eidhof MSc (B.B.F.Eidhof@uva.nl) Prof. dr. Monique Volman Gastdocenten Amsterdam, oktober 2013 1
Module Inleiding Onderwijskunde Niveau 1 (verplichte module propedeuse POW) Contactdocent: Bram Eidhof MSc Tel. 020-525 1293 E-mail B.B.F.Eidhof@uva.nl Docent: Prof. Dr Monique Volman Tel. 020-525 1526 E-mail M.L.L.Volman@uva.nl Coördinator werkgroepen Mieke Konings MSc Tel. 020-525 1201 E-mail M.Konings@uva.nl College of Child Development and Education Bureau Onderwijs- en Studentenzaken Tel.: 020.525 1251 E-mail: infopow@uva.nl 1. Deelname aan het onderwijs en tentamen Deelname onderwijs/tentamen Om deel te kunnen nemen aan het onderwijs en/of eerste afsluitingsgelegenheid (tentamen) in deze module moet je je binnen de aanmeldingsperiode aanmelden via het Studenteninformatiesysteem (SIS). De aanmeldingsperiode van het eerste semester loopt van 17 juni t/m 01 juli 2013. De aanmeldingsperiode van het tweede semester loopt van 02 december t/m 16 december 2013. Mocht je problemen hebben bij het aanmelden voor de vakken via SIS neem dan tijdens de aanmeldingsperiode contact op met de onderwijsadministratie via infopow@uva.nl. De onderwijsadministratie zoekt dan samen met jou uit wat het probleem is en lost het samen met jou op. Zie voor meer informatie www.student.uva.nl/pow in de A-Z lijst Vak- en tentamenaanmelding en SIS. Let op na de aanmeldingsperiode kun je je niet meer zelf via SIS voor vakken aanmelden. De aanmelding is dan gesloten. Na de aanmeldingsperiode kun je uitsluitend via de onderwijsadministratie worden aangemeld voor vakken op een vaste na-aanmeldingsdag* onder de volgende voorwaarden: 1. uiterlijk tot en met de eerste week waarin het vak is gestart 2. uitsluitend dan wanneer er nog plaats beschikbaar is 3. én tegen betaling van 70 euro administratiekosten * datum van de na-aanmeldingsdag moet nog worden vastgelegd. Deze datum wordt t.z.t. doorgegeven door de onderwijsadministratie via een e-mailbericht aan alle studenten. Deelname herkansing De aanmelding geldt voor het onderwijs alsmede voor de eerste afsluitingsgelegenheid. Studenten die het vak niet bij de eerste afsluitingsgelegenheid hebben behaald worden door de onderwijsbalie voor de herkansing aangemeld. Meld je op tijd af voor vak(ken) waar je niet aan gaat deelnemen. 2
2. Inleiding Deze inleidende module biedt aan studenten een kader om te reflecteren op centrale begrippen uit de onderwijskundige wetenschap. Daarnaast wordt een overzicht geboden van de belangrijkste problemen, velden en benaderingen die in het wetenschapsgebied een rol spelen en wordt het historische en culturele karakter van het onderwijs toegelicht. Daarbij wordt ingegaan op belangrijke vraagstukken in het onderwijs zoals de functies van het onderwijs, invloeden op het curriculum, de vraag wat een goede school is, de problematiek van differentiatie, de (on)gelijke kansen die het onderwijs biedt of veroorzaakt en de wijzen waarop het onderwijs ondersteund wordt. Aan de hand van hoorcolleges en de daarbij behorende werkgroepbijeenkomsten ontwikkelen studenten kennis over en een visie op de volgende vragen: wat is onderwijs, wat is leren, wat is ontwikkeling, hoe zijn onderwijsleerprocessen te beïnvloeden? 3. Voorkennis en aansluiting met andere modulen Voorkennis: sociale en communicatieve vaardigheden, nodig om adequaat in subgroepen te kunnen functioneren lees- en schrijfvaardigheden, zoals verwacht mag worden op universitair niveau. Aansluiting op andere modulen De module Inleiding Onderwijskunde is een verplicht studieonderdeel. De behandelde onderwerpen en thema's worden in het vervolg van de studie bekend verondersteld. In de module wordt voortgebouwd op vaardigheden die in het blok Inleiding Pedagogische Wetenschappen en Geschiedenis aan de orde waren. Dit betreft vooral vaardigheden in het zoeken van literatuur, schrijven van wetenschappelijke teksten en bronvermelding volgens APA-richtlijnen. 4. Leerdoelen In termen van kennis en inzicht dient de student aan het eind van de cursus een overzicht te hebben van een aantal deelterreinen van de onderwijskunde (OWK: 1,2,3,4,5 PW: 4) in staat te zijn tot reflectie op de centrale begrippen in dit wetenschapsgebied (OWK: 1 PW: 4) inzicht te hebben in de aard van de onderwijskundige wetenschap (OWK: 6, 7 PW: 4) In termen van vaardigheden dient de student aan het eind van de cursus een analytische benadering te hebben ontwikkeld bij het beschouwen van onderwijskundige verschijnselen (OKW: 8, 11) een kritische discussie te kunnen voeren over een onderwijskundig onderwerp (OWK: 13, 16) In termen van attituden dient de student een wetenschappelijke habitus te ontwikkelen onder meer tot uitdrukking komend in een kritische houding ten opzichte van gepresenteerde kennis (OWK: 13, PW: 15,16) Daarnaast zijn er aanvullend leerdoelen die specifiek bij de werkgroepen horen. Deze zijn vooral gericht op het toepassen van kennis en inzicht, oordeelsvorming, communicatie en leervaardigheden: Onderzoek uitvoeren o Het kunnen formuleren van een onderzoeksvraag, met deelvragen (eindtermen PW: 9; OWK: 11) Onderzoek beoordelen 3
o Het kunnen zoeken van literatuur en selectie verantwoorden (eindtermen PW: 8; OWK: 9) Academisch schrijven o Schriftelijk kunnen rapporteren van een wetenschappelijke vraagstelling, in vorm van een inleiding van een empirisch onderzoek (eindtermen PW: 19; OWK: 16) Presenteren o Mondeling kunnen rapporteren van een wetenschappelijke vraagstelling, in vorm van een presentatie van de eigen academische opdracht aan docent en medestudenten (eindtermen PW: 20; OWK: 16) Leervaardigheden o Het kunnen geven en benutten van feedback (eindtermen PW: 21, 23; OWK: 17) Oordeelsvorming o Een kritische discussie kunnen voeren over een onderwijskundig onderwerp (OWK: 13, 16) 5. Inhoud In deze module wordt een overzicht geboden van de belangrijkste problemen, velden en benaderingen die in de onderwijskunde een rol spelen en wordt het historische en culturele karakter van het onderwijs toegelicht. Daarbij wordt ingegaan op belangrijke vraagstukken in het onderwijs zoals de functies van het onderwijs, invloeden op het curriculum, de vraag wat een goede school is, de problematiek van differentiatie, de (on)gelijke kansen die het onderwijs biedt of veroorzaakt en de wijzen waarop het onderwijs door instellingen rond de school ondersteund wordt. 6. Literatuur Bartlett, S., D. Burton (2012). Introduction to education studies. London: Paul Chapman (third edition). Artikelen die via blackboard beschikbaar worden gesteld In paragraaf 8 wordt per college aangegeven welke literatuur bestudeerd moet worden. - Voor de werkgroepen: o o o American Psychological Association. (2010, 6th edition). Publication Manual of the American Psychological Association. Washington: American Psychological Association. Starreveld, P.A. (2009). Verslaglegging van psychologisch onderzoek. Den Haag: Boom onderwijs. Aanbevolen literatuur: Jong, de J. (2011). Handboek Academisch Schrijven. In stappen naar een essay, paper of scriptie. Bussum: Uitgeverij Coutinho. 7. Onderwijsvormen 7.1 De bijeenkomsten De bijeenkomsten omvatten hoorcolleges en werkgroepen. De hoorcolleges worden gegeven op maandag van 11.00 13.00 uur en op woensdag van 09.00 11.00 uur. De hoorcolleges hebben tot doel een kader voor het zelfstandig studeren te bieden. Hoofdpunten van bestudeerde en de te bestuderen literatuur komen aan de orde, en er wordt extra verdieping geboden. 4
In het maandag college, dat verzorgd wordt door de kerndocent worden de centrale begrippen besproken zoals die onder meer in het boek Introduction to Education Studies aan de orde zijn. In het woensdagcollege verzorgt een medewerker van de afdeling POWL of een gast van buiten een verdieping van dat onderwerp door in te gaan op onderzoek of onderwijskundige werkzaamheden waar deze persoon mee bezig is, of in is gespecialiseerd. Hierdoor krijgen studenten en meer concreet inzicht in het studiegebied van de onderwijskunde aan de UvA. Studenten dienen de hoorcolleges voor te bereiden door de aangegeven literatuur te bestuderen. In de colleges is gelegenheid tot het stellen van vragen, onder andere over de bestudeerde stof. Waar het technisch mogelijk is worden de colleges opgenomen en op Blackboard geplaatst. Deze webcolleges dienen niet als vervanging van de reguliere colleges. De beschikbare webcolleges worden tot en met het hertentamen beschikbaar gesteld. 7.2 De werkgroepen Parallel aan de colleges zijn er werkgroepen. In de cursusspecifieke bijeenkomsten staan casusopdrachten centraal, die gericht zijn op het toepassen van kennis en inzichten (uit deze module). Daarnaast wordt er gedurende de module gewerkt aan een academische opdracht, om academische vaardigheden te ontwikkelen. Feedback op/ begeleiding bij die opdracht en het oefenen van academische vaardigheden vinden voornamelijk in de algemene bijeenkomsten plaats. De werkgroepen bestaan uit ongeveer 16-20 studenten en worden begeleid door een docent. Deze docent begeleidt dezelfde groep gedurende een heel semester, bij de verschillende modulen tijdens dat semester. De werkgroepdocent leert vaardigheden aan, begeleidt studenten bij het maken van de opdrachten, geeft feedback en beoordeelt de gemaakte opdrachten. Hij of zij is ook een eerste aanspreekpunt voor vragen over de studie. Daarnaast zijn de studieadviseurs er voor vragen over planning, studievoortgang of problemen die de studievoortgang beïnvloeden. De academische opdracht, de casusopdrachten, beoordelingsformulieren en studievragen worden op blackboard (in de aparte blackboardomgeving Pract. propedeuse vakken Pedagogische Wet. & Onderwijskunde ) geplaatst. 7.3 Excursie Onderwijsinspectie Via een excursie en het daaraan voorafgaande college (hoorcollege 7 op 20 november) maakt de student kennis met de theorie en praktijk van kwaliteitsbepaling in het onderwijs. De theoretische oriëntatie betreft een beknopte introductie van opvattingen over kwaliteit en van de evaluatie van onderwijskwaliteit en de taak van de overheid en Inspectie van het Onderwijs daarbij. Het doel van het hoorcollege is de kwaliteitsbepaling door de onderwijsinspectie (via toezicht op scholen en toezicht op het onderwijssysteem) te plaatsen tegen de achtergrond van de functies die beoordeling van onderwijskwaliteit vervult. De praktische oriëntatie vindt plaats bij de Inspectie van het Onderwijs in Utrecht en omvat een kennismaking met de werkwijze van de Inspectie van het Onderwijs. De kennismaking bestaat uit een introductie door medewerkers van de inspectie (over de werkwijze tijdens een inspectieonderzoek op een basisschool) en enkele praktische onderdelen. In de introductie tijdens de excursie worden onder meer de opzet, uitvoering en gevolgen van een schoolonderzoek besproken. Vervolgens geven studenten op basis van een lesobservatie (video van les, opgenomen vanuit de positie van een inspecteur die achterin de klas zit) hun eigen beoordeling van de kwaliteit van een les. De resultaten worden besproken onder leiding van een onderwijsinspecteur, die feedback zal geven. Data Inleidend college (hoorcollege 7 over Onderwijskwaliteit en kwaliteitsbepaling in het onderwijs) woensdag 20 november 2013, 09.00-11.00 uur, locatie: Universiteit van Amsterdam Excursie, locatie: Inspectie van het Onderwijs (Park Voorn 4, 3544 AC Utrecht) > 1 e groep: woensdag 20 november 2013, 13.30-16.00 uur 5
> 2 e groep: woensdag 27 november 2013, 13.30-16.00 uur Voorkennis: de literatuur voor college 7. Achtergrondmateriaal (niet verplicht): A.B. Dijkstra & F.G.J. Janssens (red.), Om de kwaliteit van het onderwijs. Kwaliteitsbepaling en kwaliteitsbevordering. Den Haag: Boom Lemma 2012. Reizen Vervoer naar de Inspectie van het Onderwijs vindt plaats op eigen gelegenheid. Locatie: Park Voorn 4, 3544 AC Utrecht. Openbaar vervoer vanaf Utrecht Centraal Station: GVU lijn 26 (gerekend vanaf hal Utrecht CS: verlaat hal CS richting Hoog Catharijne, bij verlaten hal links aanhouden, trap af naar Busstation Noord, lijn 26 richting Vleuterwijde (4x per uur), reistijd station-onderwijsinspectie circa 20 minuten; uitstappen halte Burgermeester Verderlaan. Loop de Burgermeester Verderlaan in, sla aan eind straat links af, en vind de hoofdingang van de onderwijsinspectie aan je linkerhand. Voor de dienstregeling zie www.gvu.nl. Gedurende de excursie zijn de studenten verzekerd via de Universiteit van Amsterdam. Op Blackboard vind je onder Studenten POW de cursusevaluaties van afgelopen jaar. Je kunt hierin lezen welke cursusaanpassingen plaatsvinden naar aanleiding van de evaluaties door de studenten en de docent(en). 8. Rooster 28 oktober (11.00-13.00 uur) College 1: Basisbegrippen (Docent: Prof. Dr Monique Volman) Functies van het onderwijs en de historische context - Pedagogiek in beeld H. 3 - Röling, H.Q. (1983). Onderwijs in Nederland. In B. Kruithof, J. Noordman & P. de Rooy (Red.), Geschiedenis van opvoeding en onderwijs. Inleiding, bronnen, onderzoek, (pp.66-86). Nijmegen: SUN. (zie blackboard) - Peschar, J. L. (1995). De maatschappelijke betekenis van het onderwijs. In N. L. Dodde & J. M. G. Leune (Red.), Het Nederlandse schoolsysteem, (pp. 47-72). Groningen: Wolters-Noordhof. (zie blackboard) 30 oktober (9:00-11:00 uur) College 2: Verdieping (Docent: Bram Eidhof) De pedagogische taak van het onderwijs: Burgerschapsvorming - Bronneman-Helmers, R. & E. Zeijl (2008). Burgerschapsvorming in het onderwijs. In: Betrekkelijke Betrokkenheid: Sociaal en Cultureel Rapport 2008. s-gravenhage: Sociaal en Cultureel Planbureau, 173 202. - Ledoux, G., F. Geijsel, R. Reumerman & G. ten Dam (2011). Burgerschapscompetenties van jongeren in Nederland. Pedagogische Studiën, 88(1), 3-22. - Biesta, G., R. Law & N. Kelly (2009). Understanding young people s citizenship learning in everyday life: The role of contexts, relationships and dispositions. Education, Citizenship and Social Justice, 4 (1) 5 24. 1 november Werkgroepen: Cursusspecifieke bijeenkomst (casus 1) 6
4 november (11.00-13.00 uur) College 3: Basisbegrippen (Docent: Prof. dr Monique Volman) Perspectieven op onderwijs en het curriculum - Introduction to education studies, H. 2; H. 5, pp. 94-109 6 november (9:00-11:00 uur) College 4: Verdieping (Docent: Dr. Els Kuiper) ICT-gebruik in het onderwijs - Kirschner P. & Berg, E. van den (2012). Pas op: hypes! In: L.A. Plugge (red.), De bakens verzetten. WTR-Trendrapport. (pp. 38-48). Utrecht: SURF. - Henderson, S. & Yeow, J. (2012). ipad in education. A case study of ipad adoption and use in a primary school. In: Proceedings of 2012 45rd Hawaii International Conference on System Sciences (HICSS), pp. 78-87. 6 november Werkgroepen: Algemene bijeenkomst 11 november (11:00-13:00 uur) College 5: Basisbegrippen (Docent: Prof. dr. Monique Volman) Omgaan met verschillen - Introduction to education studies H. 9, pp. 225-234; H. 11 13 november (9:00-11:00 uur) College 6: Verdiepingscollege (Docent: Ron Oostdam) Interne Differentiatie - Oostdam, R. (2009). Tijd voor dikke leerkrachten. Over maatwerk als kern van goed onderwijs. Amsterdam: HvA 13 november Werkgroepen: Algemene bijeenkomst 15 november Werkgroepen: Cursusspecifieke bijeenkomst (casus 2) 18 november Geen college 19 november (DINSDAG!!!) Deeltoets 1 (12:00 15:00 uur) 20 november (9:00-11:00 uur) College 7: Verdieping (Docent: Dr. Anne Bert Dijkstra) Onderwijskwaliteit en kwaliteitsbepaling in het onderwijs - Scheerens, J. (2012), Wat is kwaliteit? (Hoofdstuk 2, pagina 43-76). In: Dijkstra, A.B. & Janssens, F.J.G. (red.). Om de kwaliteit van het onderwijs. Kwaliteitsbepaling en kwaliteitsbevordering. Den Haag: Boom Lemma. (ISBN 978-90-5931-862-5). - De stelsel- en bestelverantwoordelijkheid van de overheid (Hoofdstuk 2, pagina 19-39). In: Bronneman-Helmers, R. (2011). Overheid en onderwijsbestel. Beleidsvorming rond het Nederlandse onderwijsstelsel (1990-2010). Den Haag: SCP. (ISBN 978-90-377-0567-6). 20 november Groep 1. Werkgroepen Beroepsoriëntatie: Excursie Onderwijsinspectie 7
25 november (11:00-13:00 uur) College 8: Basisbegrippen (Docent: Prof. dr Monique Volman) Instructietheorieën en schooleffectiviteit - Introduction to education studies, H. 8, H. 3, pp. 62-65 en H. 9, pp. 225-234. - Karstanje, Onderwijskundig leiderschap (zie blackboard) 27 november (9:00-11:00 uur) College 9: Verdieping (Docent: Dr Jaap Schuitema) Motivatie en activerende leeromgevingen - Oostdam, R., Peetsma, T., & Blok, H.(2007). Het nieuwe leren in basisonderwijs en voortgezet onderwijs nader beschouwd: een verkenningsnotitie voor het Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap. Amsterdam: SCO-Kohnstamm Instituut van de Universiteit van Amsterdam. - Van der Veen, I. & T. Peetsma (2009). Motivatie en Leren. In: R. Klarus & P.R.J. Simons (red.). Wat is goed onderwijs? Bijdragen uit de psychologie. s-gravenhage: Lemma (67 87). 27 november Groep 2. Werkgroepen Beroepsoriëntatie: Excursie Onderwijsinspectie 29 november Werkgroepen: Cursusspecifieke bijeenkomst (casus 3) 2 december (11:00-13:00 uur) College 10: Basisbegrippen (Docent: Prof. dr. Monique Volman) Ongelijke kansen in het schoolsysteem - Introduction to education studies H. 10 - Pedagogiek in beeld, H. 23 - Dekkers, H., & Meijnen, W. (2003). Onderwijs in de maatschappelijke context. In N. Verloop & J. Lowyck (red.) Onderwijskunde. Een kennisbasis voor professionals (pp. 17-34). Groningen/Houten: Wolters-Noordhoff. 4 december (9:00-11:00 uur) College 11: Verdieping (Docent: Prof. dr Sjoerd Karsten) Segregatie in het onderwijs - Karsten, S., C. Felix, G. Ledoux, et al. (2005). Onderwijssegregatie in de grote steden. Beleid en Maatschappij, 2 (32) 63 75. - Veldboer, L., J.W. Duyvendak en C. Bouw (2007).Inleiding: menging als maatstaf. In: L. Veldboer,., J.W. Duyvendak en C. Bouw, De mixfactor: Integratie en segregatie in Nederland. Meppel: Boom, 11 27. - Janmaat, J.G. (2011). Diversiteit in de klas. Kweekvijver voor verdraagzaamheid onder alle omstandigheden? In J. Dronkers (Red.), Goede bedoelingen in het onderwijs. Kansen en missers, (pp.133-153). Boekaflevering Mens en Maatschappij, Amsterdam: Amsterdam University Press. Te downloaden via: www.oapen.org/download?type=document&docid=408872 4 december Werkgroepen: Begeleidingsbijeenkomst 8
9 december (11:00-13:00) College 12: Basisbegrippen (Docent: Prof. dr. Monique Volman) Onderwijsondersteuning - Onderwijsraad, (2010). Ontwikkeling en ondersteuning van onderwijs. Den Haag, Onderwijsraad, hoofdstuk 2, pp 20-35 - Bekijk websites van SLO, CITO, APS, CPS, KPC, enkele schoolbegeleidingsdiensten / schooladviesdiensten 11 december (9:00-11:00) College 13: Verdieping (Docenten: Paulien Rietveld, Jaap Verouden) Schoolbegeleiding - Zie 9 december 11 december Werkgroepen: begeleidingsbijeenkomst 13 december Werkgroepen: presentaties 16 december Geen college 17 december (DINSDAG!!) Deeltoets 2 (9.00 12.00 uur) 18 maart 2013 (DINSDAG) Herkansing deeltoetsen (9.00 uur 12.00 uur) Rooster werkgroepen Datum Werkgroep Voorbereiding en deadlines 01-11-2013 Cursusspecifieke bijeenkomst Lezen van studiehandleiding + maken van casusopdracht 1 (inleveren voor 31 oktober 13:00) + lezen van academische opdracht. 06-11-2013 Algemene bijeenkomst 13-11-2013 Algemene bijeenkomst 15-11-2013 Cursusspecifieke bijeenkomst Inleveren van casusopdracht 2 (uiterlijk 14 november, 13:00 uur, via blackboard ) + inleveren schriftelijke opzet academische opdracht (voor 12 november 13:00). 20-11-2013 Algemene bijeenkomst Groep 1: Excursie Onderwijsinspectie 27-11-2013 Algemene bijeenkomst Groep 2: Excursie Onderwijsinspectie 29-11-2013 Cursusspecifieke bijeenkomst Inleveren complete concepttekst academische opdracht (voor 21 november, 13:00 uur via blackboard) + inleveren van casusopdracht 3 (voor 28 november 13:00) 9
04-12-2013 Algemene bijeenkomst Inleveren definitieve tekst academische opdracht uiterlijk 5 december, 13:00 uur (blackboard) 11-12-2013 Algemene bijeenkomst 13-12-2013 Cursusspecifieke bijeenkomst Mondelinge Presentaties Inleveren presentatie academische opdracht (voor 12 december 13.00) Aanwezigheid bij de bijeenkomsten is verplicht.* Bij afwezigheid loop je het risico de module niet te kunnen afronden. Consequentie voor afwezigheid bij een bijeenkomst is dan ook het maken van een vervangende opdracht, die je aan het einde van de module ontvangt van en inlevert bij je docent. Je kan de module niet afronden wanneer je meer dan 1 bijeenkomst hebt gemist. Ook bij afwezigheid bij meer dan 1 algemene bijeenkomst per blok kan je 1 van beide modules uit dat blok niet meer afronden. * voor studenten die het vak herkansen of als bijvak volgen zijn de algemene bijeenkomsten niet verplicht. De locatie van het onderwijs vind je op http://rooster.uva.nl. Houd blackboard en de website www.student.uva.nl/pow in de gaten voor mededelingen en roosterwijzigingen. 9. Van de student verwachte activiteiten Van de studenten wordt verwacht dat ze volgens het rooster (zie paragraaf 8) de literatuur lezen, bijbehorende opdrachten voorbereiden en actief aan de colleges deelnemen. Werkgroepen De werkgroepen vereisen een actieve werkhouding van de studenten. Dit houdt in dat de studenten voorbereid bij de bijeenkomsten verschijnen, en bereid zijn om zich tijdens de bijeenkomsten actief in te zetten. Om aan de bijeenkomsten deel te kunnen nemen, moeten studenten zich voorbereiden aan de hand van de colleges en de literatuur, en de casusopdrachten. Zie voor verdere regels omtrent de aanwezigheidsplicht, onder het rooster van de werkgroepen 10. Beoordeling Deze module wordt door verschillende onderdelen getoetst: De academische opdracht uit de werkgroep Twee deeltentamens, waarbij deeltoets 1 de stof uit de eerste 6 colleges omvat en deeltoets 2 de stof uit de laatste 6 colleges. Deeltoets 1 bestaat uit 20 multiple-choice vragen en 5 open vragen. Deeltoets 2 bestaat uit 20 multiple-choice vragen, 3 open vragen en een casus. Voorbeeld- tentamenvragen worden tijdens de colleges behandeld als voorbereiding op de deeltentamens. Met de casus wordt geoefend tijdens de werkgroepbijeenkomsten. Bij de berekening van het eindcijfer voor deze module worden de verschillende onderdelen als volgt gewogen: 1. De academische opdracht uit de werkgroepen: 15% 2. Beide deeltentamens: 85% (waarbij deeltoets 1 voor 45% meetelt voor het eindcijfer op het vak en deeltoets 2 voor 40%). Bij deeltoets 1 bepalen de gesloten vragen 50% van het eindcij- 10
fer op deze deeltoets, de open vragen bepalen de andere 50%. Bij deeltoets 2 bepalen de gesloten vragen 50% van het eindcijfer op deze deeltoets, de open vragen 35% en de casus 15%. 3. Bij de herkansing geldt dezelfde weging als bij deeltoets 2: gesloten vragen 50%, open vragen 35% en de casus 15%. Daarbij gelden de volgende voorwaarden: a) Het deelcijfer voor de schriftelijke academische opdracht van de werkgroepen kan worden gecompenseerd met het tentamencijfer van de cursus, mits de studenten minimaal een 4 als beoordeling voor hun academische opdracht hebben ontvangen. Wanneer een student een cijfer lager dan een 4 behaald heeft voor de academische opdracht, kan deze maximaal eenmaal worden herkanst. De herkansing van de academische opdracht dient in de week van het hertentamen ingeleverd te worden. b) De tentamens dienen gemiddeld voldoende (minimaal 5,5) te worden afgesloten; in het geval van een onvoldoende vervallen beide deelcijfers en kan een herkansing worden gemaakt tijdens de herkansingsmogelijkheid. Het hertentamen omvat zowel deeltoets 1 als 2 en omvat dus de gehele stof van de module. Het is niet mogelijk om de afzonderlijke deeltoetsen of de afzonderlijke casus te herkansen. c) De herkansingsmogelijkheid voor het tentamen staat in het tentamenrooster (zie www.student.uva.nl/owk) en in deze studiehandleiding. Zie paragraaf 8 voor de (her)tentamendata en tijdstippen. In de Onderwijs- en Examenregeling (OER) vind je meer algemene informatie over toetsing, bijvoorbeeld over de voorwaarden om aan tentamens te mogen deelnemen, herkansingen en de geldigheidsduur van uitslagen. Zorg ervoor dat je van deze informatie op de hoogte bent! Je vindt de OER in de digitale studiegids, en op www.student.uva.nl/pow onder Onderwijs- en examenregeling (OER). De OER bevat ook andere belangrijke informatie, zoals over volgordeverplichtingen, aanwezigheidsverplichtingen, keuzepunten en minoren. 11. Feedback Tijdens de werkgroepbijeenkomsten krijgen studenten feedback van medestudenten en de werkgroepdocent op de gemaakte opdrachten. Na de tentamens is er een mogelijkheid om het gemaakte tentamen in te zien en feedback te ontvangen van de docent. Op blackboard zal t.z.t. een tijdstip hiervoor worden vermeld. 12. Belangrijk Evaluatie van het onderwijs Docenten en het onderwijsinstituut hebben behoefte aan feedback van de studenten op de kwaliteit van het gegeven onderwijs. Waar nodig kan een betreffende module verbeterd worden voor de volgende groep studenten. Maar evalueren kan ook een goed leermoment zijn voor jou als student, omdat je zo extra nadenkt over je eigen leerproces en nagaat hoe je achteraf kijkt naar de inhoud van een module. Binnen de FMG wordt gewerkt met een vragenlijst die UvA-breed wordt toegepast. Bij het laatste college of na afloop van het tentamen zal je gevraagd worden deze vragenlijst in te vullen. Vul deze vragenlijst zo eerlijk mogelijk in, de resultaten ervan hebben geen consequenties voor de uitslag van het tentamen. Bovendien blijf je bij het invullen van de vragenlijst anoniem. Indien uit de resultaten van de vragenlijst blijkt dat toelichting nodig is op de evaluatie van de betreffende module, organiseert het Onderwijsinstituut een panelgesprek. Hiertoe worden een aantal studenten uitgenodigd 11
en wordt samen met de docent en de onderwijsdirecteur of studieadviseur gesproken over het verloop en de inhoud van de betreffende module. Studenten kunnen indien gewenst ook zelf een panelgesprek aanvragen. Op Blackboard vind je onder Studenten POW de cursusevaluaties van afgelopen jaar. Je kunt hierin lezen welke cursusaanpassingen plaatsvinden naar aanleiding van de evaluaties door de studenten en de docent(en). Fraude Onder fraude wordt verstaan het handelen of nalaten van de student dat erop gericht is het vormen van een juist oordeel door de examinator omtrent kennis, inzicht en vaardigheden van de student geheel of gedeeltelijk onmogelijk te maken. Een voor iedereen duidelijk herkenbare vorm van fraude is bijv. het op enigerlei wijze spieken tijdens het tentamen. Een helaas vaak voorkomende vorm van fraude, die in de wetenschappelijke wereld zeer zwaar wordt aangerekend, is het plegen van plagiaat. Plagiaat Een wetenschappelijke tekst moet controleerbaar zijn en daarom dien je gebruikte (internet)bronnen altijd vermelden in een zogenaamde bronvermelding. Als je een stuk tekst of tabel van iemand overneemt geef je precies aan wie de auteur is en waar je de tekst of tabel hebt gevonden. Doe je dat niet en wek je dus de indruk dat die tekst of die gegevens van jezelf zijn, dan wordt dat plagiaat genoemd. Het plegen van plagiaat in een paper of scriptie betekent altijd uitsluiting van de betreffende tentamen- of scriptiegelegenheid. Bovendien kan de examencommissie nog zwaardere straffen opleggen. Zorg dus dat je altijd goed je bronnen vermeldt en niet zomaar stukken tekst of gegevens van anderen overneemt. Zie ook de studentenwebsite www.student.uva.nl/pow, in de A-Z lijst onder Fraude, plagiaat en bronvermelding,, en OERen bachelor- en masteropleiding Pedagogische wetenschappen en Onderwijskunde, deel A, artikel 3.11. Beroepsmogelijkheden Als je het niet eens bent met een beslissing van een examinator, is het verstandig om je eerst te wenden tot de Examencommissie POW met het verzoek om een uitspraak te doen over je eventuele klacht. Na die uitspraak kun je besluiten om binnen 4 weken beroep aan te tekenen bij de COBEX. Raadpleeg de studieadviseurs voor advies en de procedure. Je kunt hen bereiken via een e-mailbericht aan studieadviseurs-pow@uva.nl. Onderwijs- examenregeling (OER) Algemene en specifieke informatie die geldig is voor de bachelor- en mastervakken kan gevonden worden in de Onderwijs- en examenregeling (OER). De OER is gepubliceerd op de studentenwebsite in de A-Z lijst onder OER en in de UvA Studiegids 2013-2014. 12
Bijlage 1. Dublindescriptoren kennis en inzicht toepassen van kennis en inzicht oordeelsvorming communicatie leervaardigheden Bachelor Heeft aantoonbare kennis en inzicht van een vakgebied, waarbij wordt voortgebouwd op het niveau bereikt in het voortgezet onderwijs en dit wordt overtroffen, functioneert doorgaans op een niveau met ondersteuning van gespecialiseerde handboeken, enige aspecten voorkomen waarvoor kennis van de laatste ontwikkelingen in het vakgebied vereist is. Is in staat om zijn/haar kennis en inzicht op een dusdanige wijze toe te passen, dat dit een professionele benadering van zijn/haar werk of beroep laat zien, en beschikt verder over competenties voor het opstellen en verdiepen van argumentaties en voor het oplossen van problemen op het vakgebied. Is in staat om relevante gegevens te verzamelen en interpreteren (meestal op het vakgebied) met het doel een oordeel te vormen dat mede gebaseerd is op het afwegen van relevante sociaalmaatschappelijke, wetenschappelijke of ethische aspecten. Is in staat om informatie, ideeën en oplossingen over te brengen op een publiek bestaande uit specialisten en niet-specialisten. Bezit de leervaardigheden die noodzakelijk zijn om een vervolgstudie die een hoog niveau van autonomie veronderstelt aan te gaan. Master Heeft aantoonbare kennis en inzicht, gebaseerd op de kennis en het inzicht op het niveau van Bachelor en deze te overtreffen en/of verdiepen, als mede een basis of kans bieden om een originele bijdrage te bieden aan het ontwikkelen en/of toepassen van ideeën, vaak in onderzoeksverband. Is in staat om kennis en inzicht en probleemoplossende methodes toe te passen in nieuwe of onbekende omstandigheden binnen een bredere (of multidisciplinaire) context die gerelateerd is aan het vakgebied; is in staat om kennis te integreren en met complexe materie om te gaan. Is in staat om oordelen te formuleren op grond van onvolledige informatie en daarbij rekening te houden met sociaalmaatschappelijke en ethische verantwoordelijkheden, die zijn verbonden aan het toepassen van de eigen kennis en oordelen. Is in staat om conclusies, alsmede de kennis, motieven en overwegingen die hieraan ten grondslag liggen, duidelijk en ondubbelzinnig over te brengen op een publiek van specialisten en niet-specialisten. Bezit de leervaardigheden die hem of haar in staat stellen een vervolgstudie aan te gaan met een grotendeels zelfgestuurd of autonoom karakter. 13
Bijlage 2 Eindtermen van de opleidingen, zoals beschreven in de OER. OPLEIDING PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN Eindtermen Bachelor Pedagogische Wetenschappen Kennis en inzicht De afgestudeerde heeft kennis van en inzicht in: 1. wetenschappelijke theorieën en onderzoeken over vraagstukken die betrekking hebben op de opvoeding van kinderen en jonge volwassenen 2. (de actuele en historische ontwikkelingen van) opvoedingspraktijken, en het pedagogische onderzoeks- en beroepenveld 3. methoden om opvoedingssituaties te diagnosticeren 4. methoden voor het plannen van interventies om problematische opvoedingssituaties te verbeteren 5. methoden van sociaalwetenschappelijk onderzoek 6. ethische vraagstukken die een rol spelen in de pedagogische onderzoeks- en beroepspraktijk 7. de disciplines psychologie, onderwijskunde, neurologie en filosofie in relatie tot de pedagogische wetenschappen Toepassen kennis en inzicht De afgestudeerde is in staat om: 8. relevante wetenschappelijke theorie en praktijkinformatie te gebruiken om opvoedingsvraagstukken te formuleren en te analyseren 9. wetenschappelijk literatuuronderzoek uit te voeren over pedagogische vraagstukken 10. onder begeleiding empirisch sociaalwetenschappelijk onderzoek uit te voeren 11. onder begeleiding (simulaties van) opvoedingssituaties te diagnosticeren 12. onder begeleiding interventies te plannen om (simulaties van) problematische opvoedingssituaties te verbeteren Oordeelsvorming De afgestudeerde is in staat om: 13. sociaalwetenschappelijk onderzoek te beoordelen 14. op basis van sociaalwetenschappelijk onderzoek een oordeel te vormen over algemene pedagogische vraagstukken en benaderingen 15. op basis van relevante praktijkinformatie en sociaalwetenschappelijk onderzoek een oordeel te vormen over specifieke problemen uit de pedagogische beroepspraktijk 16. eigen standpunten te formuleren en te onderbouwen 17. de onderbouwing van standpunten van anderen te beoordelen De afgestudeerde heeft: 18. een open en kritische houding tegenover de eigen standpunten en die van anderen Communicatie De student is in staat om: 19. schriftelijk te rapporteren over (de analyse van, of onderzoek naar) pedagogische vraagstukken, zowel aan vakgenoten, als aan (gesimuleerde) cliënten en een breder publiek 20. mondeling te rapporteren over (de analyse van, of onderzoek naar) pedagogische vraagstukken, zowel aan vakgenoten, als aan (gesimuleerde) cliënten en een breder publiek 21. in groepsverband te werken Leervaardigheden De student is in staat om: 23. het eigen leerproces te sturen 24. zelfstandig de interesse in het eigen vakgebied te verdiepen en te verbreden 14
OPLEIDING ONDERWIJSKUNDE Eindtermen Bachelor Onderwijskunde Kennis en inzicht De afgestudeerde heeft kennis van en inzicht in: 1. hoofdproblemen op onderwijskundig gebied en de theorievorming over deze problemen 2. de ontwikkeling, sturing, opbouw en structuur van het Nederlands onderwijssysteem (inclusief de verzorgingsstructuur) 3. onderwijsbeleid en schoolorganisatie 4. onderwijs- en leerprocessen in formele onderwijssettings 5. de disciplines pedagogiek, filosofie, psychologie en sociologie in relatie tot de onderwijskunde 6. de historische ontwikkelingen van het onderwijs, het denken over onderwijs en de onderwijskunde 7. opzetten en uitvoeren van sociaalwetenschappelijk onderzoek 8. ethische vraagstukken die een rol spelen in de onderwijskundige praktijk Toepassen kennis en inzicht De afgestudeerde is in staat om: 9. theorie te gebruiken om vraagstukken op het gebied van onderwijsbeleid, schoolorganisaties, onderwijs- en opleidingsprogramma s en onderwijsleerprocessen te benoemen, te analyseren en te interpreteren 10. deze analyse vervolgens te vertalen in adviezen, handelingsaanwijzingen en onderzoeksplannen met betrekking tot de inrichting, besturing en vormgeving van onderwijs en opleiding 11. eenvoudig onderwijskundig onderzoek uit te voeren Oordeelsvorming De afgestudeerde is in staat om: 12. een sociaalwetenschappelijk probleem (in het bijzonder op het terrein van de onderwijskunde) te formuleren en te analyseren 13. onderwijskundig onderzoek kritisch te beoordelen 14. sociaalwetenschappelijke publicaties zowel in theoretisch als in empirisch opzicht kritisch te evalueren 15. de onderwijskunde te positioneren ten opzichte van andere disciplines en wetenschapsfilosofische tradities Communicatie De afgestudeerde is in staat om: 16. schriftelijk en mondeling te rapporteren over (de analyse van, of onderzoek naar) een sociaalwetenschappelijk probleem, zowel aan vakgenoten als aan een breder publiek 17. zelfstandig en in groepsverband te werken Leervaardigheden De afgestudeerde heeft: 18. vaardigheden die noodzakelijk zijn om zich als onderwijskundige professioneel te blijven ontwikkelen. 15