Studiehandleiding Onderwijs in Onderzoekend en Ontwerpend leren (studiegidsnr: DY)

Transcriptie

1 Universitaire Pabo van Amsterdam Nieuwe Prinsengracht VZ Amsterdam Studiehandleiding Onderwijs in Onderzoekend en Ontwerpend leren (studiegidsnr: DY) Onderdelen: - Startweek - Filosoferen met kinderen Jaar 2 Semester 1, blok 1 Studiejaar Coördinator: José van Gelderen Docenten: José van Gelderen Fadie Hanna Ilse Kroesen Marieke Hopman Amsterdam, augustus

2 Deelname onderwijs Deelname onderwijs/tentamen Om deel te kunnen nemen aan het onderwijs en/of eerste afsluitingsgelegenheid (tentamen) in deze module moet je je binnen de aanmeldingsperiode aanmelden via het Studenteninformatiesysteem (SIS). De aanmeldingsperiode van het eerste semester loopt van 17 juni t/m 01 juli De aanmeldingsperiode van het tweede semester loopt van 02 december t/m 16 december Mocht je problemen hebben bij het aanmelden voor de vakken via SIS neem dan tijdens de aanmeldingsperiode contact op met de onderwijsbalie via De onderwijsbalie zoekt dan samen met jou uit wat het probleem is en lost het samen met jou op. Zie voor meer informatie in de A-Z lijst Vak- en tentamenaanmelding en SIS. Let op na de aanmeldingsperiode kun je je niet meer zelf via SIS voor vakken aanmelden. De aanmelding is dan gesloten. Na de aanmeldingsperiode kun je uitsluitend via de onderwijsadministratie worden aangemeld voor vakken op een vaste na-aanmeldingsdag* onder de volgende voorwaarden: 1. uiterlijk tot en met de eerste week waarin het vak is gestart 2. uitsluitend dan wanneer er nog plaats beschikbaar is 3. én tegen betaling van 70 euro administratiekosten * datum van de na-aanmeldingsdag moet nog worden vastgelegd. Deze datum wordt t.z.t. doorgegeven door de onderwijsadministratie via een bericht aan alle studenten. Deelname herkansing Als je wilt deelnemen aan de herkansing dien je je minimaal 8 dagen voor de herkansing aan te melden via Student Informatie Systeem (SIS). Aanmelden kan nadat de uitslagen van de eerste afsluitingsgelegenheid bekend zijn gemaakt. Indien de aanmelding niet of niet tijdig heeft plaatsgevonden, kan deelname aan de herkansing op praktische gronden worden geweigerd, of kan het werk niet worden nagekeken en/of beoordeeld. Onderwijsbalie Voor vragen met betrekking tot de inschrijving in SIS, kun je contact opnemen met de onderwijsbalie van de Universitaire Pabo via upva@uva.nl of Inleiding Dit vak bestaat uit een startweek waarin studenten gezamenlijk een tentoonstelling maken en organiseren op twee basisscholen en workshops filosoferen met kinderen. Bij onderwijs volgens het concept van het onderzoekend en ontwerpend leren is het van belang leerlingen te activeren zodat zij gaan leren. In deze module leren de studenten leerlingen te activeren op twee verschillende manieren. Ten eerste via het ontwerpen van exhibits bij een wetenschappelijk concept voor een tentoonstelling. Ten tweede via het voeren van een filosofisch gesprek met leerlingen. Vragen stellen 2

3 en kinderen vragen laten stellen zijn daarbij essentieel. Vanuit de vragen die kinderen stellen kan onderwijsmateriaal ontwikkeld worden dat helpt de vragen te beantwoorden. Om op een onderzoekende manier het antwoord op een vraag te kunnen vinden moet het onderwijsmateriaal zo worden ontwikkeld dat het zowel hands-on als minds-on activiteiten uitlokt. Met hands-on wordt hier interactief materiaal bedoeld dat kinderen activeert. Met minds-on wordt bedoeld dat vanuit het materiaal en de toelichting op het materiaal het wetenschappelijke concept dat centraal staat duidelijk maakt. Kinderen leren redeneren en te verklaren waarom een bepaald verschijnsel werkt zoals werkt. Het redeneren en beargumenteren wordt bij kinderen uitgelokt door met hen in gesprek te gaan over wetenschappelijk en/of maatschappelijke concepten. Het ontwerpen van exhibits voor een tentoonstelling gebeurt in de eerste anderhalve week van het studiejaar, de startweek. In deze anderhalve week gaan studenten in twee groepen een tentoonstelling maken voor leerlingen op de basisschool. De thema s van de tentoonstellingen zijn energie en ontdekkingsreizen. Onderdeel van de startweek zijn een excursie naar Nemo, hoorcolleges en werkbijeenkomsten. In de workshops filosoferen met kinderen leren studenten vragen stellen aan leerlingen, leerlingen zelf vragen te laten stellen en het begeleiden van een (filosofisch) gesprek. Oftewel: het voeren en begeleiden van een Socratisch gesprek.. Tijdens de workshops leren studenten in de eerste plaats om filosofisch te denken. Ten tweede leren ze om deze vaardigheid in te zetten in een gesprek met kinderen. Voorbeelden van vragen die ter sprake kunnen komen zijn: Wat is een kind? Waarom moeten kinderen naar school? Wat is de rol van de docent? Eén opdracht wordt uitgevoerd in de stageklas (het uitvoeren van 4 filosofielessen) en de tweede tijdens de laatste bijeenkomst. Ter afsluiting van het filosoferen met kinderen wordt er tijdens de laatste les door de studenten een les filosofie gegeven aan mede-studenten. Ook schrijven de studenten een korte essay. Leerdoelen Startweek De student: - is in staat om natuurwetenschappelijke en technische concepten over te brengen op kinderen. - kan uitdagend leermateriaal ontwikkelen dat kinderen activeert, waardoor ze een wetenschappelijk concept leren (minds-on). - kan wetenschappelijke concepten vertalen naar leermateriaal passend bij de leeftijdsgroep. - kan zich in korte tijd verdiepen in een wetenschappelijk concept. - kan de principes van informeel leren toepassen in een exhibit. - kan de principes, bekend uit wetenschappelijk onderzoek, gebruiken bij het ontwerp van een exhibit voor basisschool leerlingen. Filosoferen met kinderen De student: - kan een werkvorm bedenken en gebruiken, en vragen stellen die aanleiding geven tot een filosofisch gesprek. 3

4 - kent verschillende werkvormen die gebruikt kunnen worden bij het filosoferen met kinderen. - kan met leerlingen filosoferen aan de hand van een voorbereide casus en werkvorm die aansluit bij de leeftijd van de leerlingen. - kent de verschillen tussen een pedagogische vraag/gesprek en een filosofische vraag/gesprek. - kan vragen stellen die aanleiding geven tot een filosofisch gesprek. Aansluiting bij andere modules In ULP 7 Ontwerpend en onderzoekend leren in Wetenschap en Techniek maken studenten een lessenserie waarin ze leerlingen wetenschappelijk leren denken. De opgedane vaardigheden in deze module op het gebied van activerend leerkrachtgedrag en lesmateriaal kunnen studenten toepassen bij het uitvoeren van de lessen Wetenschap en Techniek. Tijdens het vak Wetenschapsfilosofie gaan studenten zich verder verdiepen in de relatie tussen filosofie en educatie. Literatuur Startweek: Alle literatuur wordt uitgereikt tijdens de colleges. Voor dit vak hoeft geen literatuur aangeschaft te worden, maar voor de materiaalkosten van de tentoonstelling legt iedere student 2 Euro in, dit bedrag wordt gezamenlijk besteed. Voor het onderdeel filosoferen met kinderen worden aanvullende artikelen op Blackboard gezet. - Falk, J. & Storksdieck, M. (2005). Using the contextual model of learning to understand visitor learning from a science center exhibition. Science Education, 89(5), Holmes, J. A. (2011). Informal learning: Student achievement and motivation in science through museum-based learning. Learning Environ Research, 14(3), Peacock, A. & Pratt, N. (2011). How young people respond to learning spaces outside school: A sociocultural perspective. Learning Environ Research, 14, Sandifer, C. (2003). Technological novelty and open-endedness: Two characteristics of interactive exhibits that contribute to the holding of visitor attention in a science museum. Journal of Research in Science Teaching, 40(2), Filosoferen met kinderen: - Publicatie: Filosoferen met kinderen. Uitgegeven door Universitaire Pabo van Amsterdam en Wetenschapsknooppunt Amsterdam. - Aanvullende artikelen, beschikbaar via blackboard Onderwijsvormen De module Onderwijs in Onderzoekend en Ontwerpend leren bestaat uit twee onderdelen: 1) startweek en 2) filosoferen met kinderen. De onderwijsvormen tijdens 4

5 deze module variëren van hoorcolleges, werkbijeenkomsten, workshops en activiteiten op basisscholen. Tijdens de startweek zijn er verplichte activiteiten gepland, weergegeven in onderstaande rooster. Naast deze verplichte activiteiten werken studenten in drietallen aan het ontwikkelen van de exhibits. In overleg met hun drietal en tentoonstellingsgroep, maken zij afspraken over waar en wanneer zij daar gezamenlijk aan werken. In rooster zijn tijden en locaties opgenomen waarin het voor studenten mogelijk is om zelfstandig aan hun exhibits te werken. Bij de workshops is aanwezigheid verplicht. Als je vanwege een geldige reden (ziekte e.d.) niet aanwezig kunt zijn, moet je voorafgaand aan de workshop afmelden bij de docent. De afwezigheid moet dan gecompenseerd worden met een inhaalopdracht(en). Tijdens de startweek en de workshops wordt van studenten verwacht dat zij actief participeren, de literatuur lezen en zich gedegen voorbereiden. Contact Startweek José van Gelderen: Fadie Hanna: Ilse Kroesen: Filosoferen met kinderen Marieke Hopman Rooster Omvang: 3 EC s = 84 uur Startweek gemiddeld 5 uur per dag + tentoonstelling 7 uur = 42 uur Filosoferen met kinderen workshops = 5 x 2 uur = 10 uur Stageopdracht (voorbereiding + uitvoering) = 4 uur Eindopdracht = 14 uur Literatuur lezen = 14 uur Totaal = 84 uur Startweek Datum Inhoud Voorbereiden 2 september lokaal Gs 08 Uitleg startweek. Introducties thema s. Inhoudelijke verdieping informeel leren op tentoonstellingen. Maken beoordelingscriteria Gs Gs09 en E0.10 Met tentoonstellingsgroep eerste afspraken maken. 5

6 3 september lokaal GS 14 Hoorcollege brainstormen. Afspraken opdracht Nemo GS 14 en GS08 Brainstorm exhibits: onderwerp en zaakvak koppelen aan het onderwerp E0.07 en E0.09 Terugkoppelen brainstorm aan de groep Bezoek aan NEMO GS04 en GS03 Terugkoppeling bezoek aan NEMO. 4 september lokaal GS08 Hoorcollege hands-on/minds-on lokaal J/K 3.42, J/K 3.46 en J/K 3.47 Zelfstandig werken. 5 september ULP-programma (zie blackboard en ULPgids) / zelfstandig werken. 6 september KSH 03A05 Technieklokaal HvA beschikbaar groep 1 lokaal J/K 3.85 Ontwerp exhibit aan groep presenteren en stand van zaken groep 2 lokaal J/K 3.85 Ontwerp exhibit aan groep presenteren en stand van zaken. 9 september KSH 03A05 Technieklokaal HvA beschikbaar. 10 september lokaal G2.01 Zelfstandig werken en stand van zaken overleg (zelf plannen). In overleg met de school spullen verplaatsen en tentoonstelling klaarzetten. 11 september op de basisschool Tentoonstelling. Foto s maken van lerende kinderen bij je exhibit Opruimen lokaal E0.08 en E1.17 Evaluatie tentoonstelling a.d.h.v. de foto s van de exhibits. Exhibit is af en verplaatst naar de school. Filosoferen met kinderen Datum Inhoud Voorbereiden 13 september GS E007 Workshop 1: Uitleg stage opdracht (zie bijlage 1) Wat is filosofie? Wat is filosoferen? 6

7 20 september GS E september 11-13GS01B 13-15GS01A 18 oktober GS E007 Wat is filosoferen met kinderen? Kennismaken Kinderkennisbank (KKB) Workshop 2: Stage opdracht bespreken Filosofie van educatie - Wat is een kind? - Wat is leren? - Waarom moeten kinderen naar school? Kennismaken Kinderkennisbank (KKB) Socratisch gesprek Workshop 3 De rol van de docent / autoriteit Stage opdracht bespreken Bespreken tekst Sartre en documentaire Verschillende werkvormen: doorzagen, bijenkorf, etc. Zelf een filosofisch gesprek leiden (in groepjes Workshop 4 Rechtvaardigheid Stage opdracht bespreken Lezen: onderzoek waarom filosoferen met kinderen? + tekst boek (wordt opgegeven in les) - Lezen tekst Sartre (BB) - Thuis kijken eerste deel documentaire jeu de la mort (tot 36min) (BB) - tekst boek (wordt opgegeven in les) 2 vragen over teksten /docu mailen - Lezen tekst Plato - Lezen tekst Rawls - Lezen tekst boek (wordt in les opgegeven) - Mailen: 2 debatstellingen over teksten 25 oktober 11-13GS01B 13-15GS01A Workshop 5 Stage opdracht bespreken Afsluitende opdracht 1: filosofielessen tijdens de workshop (in groepjes) Opzet essay mailen - Kies zelf een les van de KKB en bereid deze voor - Lezen handleiding KKB - Lezen tekst boek (wordt in les opgegeven) - Les voorbereiden (30min) in groepjes van 5. 9 november Deadline essay 9 november essay inleveren Beoordeling Het eindcijfer van de module Onderwijs in Onderzoekend en Ontwerpend leren wordt bepaald door: 7

8 - Cijfer startweek (50%): beoordeling van de gemaakte exhibit(s) aan de hand van de door studenten opgestelde beoordelingscriteria in het begin van de startweek. - Cijfer filosoferen met kinderen (50%): zie beoordeling in bijlage 2. Daarbij gelden de volgende voorwaarden: a) De student is aanwezig geweest bij alle verplichte bijeenkomsten en heeft actief deelgenomen. Indien een student afwezig is geweest bij één of meerdere verplichte bijeenkomsten is dat gemeld aan de coördinator. De gemiste bijeenkomsten zijn in overleg met de coördinator ingehaald middels een opdracht of anderszins. b) De student heeft de verplichte opdrachten gemaakt en ingeleverd. c) Beide onderdelen zijn met een voldoende (cijfer 5.5) afgerond. Belangrijk Feedback Feedback op het gemaakte tentamen wordt op tweeërlei wijzen gegeven: o Individueel Studenten kunnen desgewenst het gemaakte tentamen inzien als zij zich van tevoren hebben ingetekend (een intekenlijst komt te hangen bij de coördinator, kamer G0.14). o Collectief in een responsiecollege Studenten dienen (uiterlijk drie dagen) van te voren hun vragen te mailen naar de coördinator. Deze vragen (alleen) worden besproken in het responsiecollege. Op practicumopdrachten wordt feedback gegeven door de practicumdocent. Mocht de eindopdracht als onvoldoende worden beoordeeld, dan dient aan de hand van de feedback een verbeterde versie te worden ingeleverd, die dan weer volgens de gebruikelijke criteria wordt beoordeeld. Evaluatie van het onderwijs Docenten en de Universitaire Pabo hebben behoefte aan feedback van de studenten op de kwaliteit van het gegeven onderwijs. Waar nodig kan een betreffende module verbeterd worden voor de volgende groep studenten. Maar evalueren kan ook een goed leermoment zijn voor jou als student, omdat je zo extra nadenkt over je eigen leerproces en nagaat hoe je achteraf kijkt naar de inhoud van een module. Binnen de FMG wordt gewerkt met een vragenlijst die UvA-breed wordt toegepast. Bij het laatste college of na afloop van het tentamen zal je gevraagd worden deze vragenlijst in te vullen. Vul deze vragenlijst zo eerlijk mogelijk in, de resultaten ervan hebben geen consequenties voor de uitslag van het tentamen. Bovendien blijf je bij het invullen van de vragenlijst anoniem. Indien uit de resultaten van de vragenlijst blijkt dat toelichting nodig is op de evaluatie van de betreffende module, organiseert het Onderwijsinstituut een panelgesprek. Hiertoe worden een aantal studenten uitgenodigd en wordt samen met de docent en de onderwijsdirecteur of studieadviseur gesproken over het verloop en de inhoud van de betreffende module. Studenten kunnen indien gewenst ook zelf een panelgesprek aanvragen. 8

9 Fraude Onder fraude wordt verstaan het handelen of nalaten van de student dat erop gericht is het vormen van een juist oordeel door de examinator omtrent kennis, inzicht en vaardigheden van de student geheel of gedeeltelijk onmogelijk te maken. Een voor iedereen duidelijk herkenbare vorm van fraude is bijv. het op enigerlei wijze spieken tijdens het tentamen. Een helaas vaak voorkomende vorm van fraude, die in de wetenschappelijke wereld zeer zwaar wordt aangerekend, is het plegen van plagiaat. Plagiaat Een wetenschappelijke tekst moet controleerbaar zijn en daarom dien je gebruikte (internet)bronnen altijd vermelden in een zogenaamde bronvermelding. Als je een stuk tekst of tabel van iemand overneemt geef je precies aan wie de auteur is en waar je de tekst of tabel hebt gevonden. Doe je dat niet en wek je dus de indruk dat die tekst of die gegevens van jezelf zijn, dan wordt dat plagiaat genoemd. Het plegen van plagiaat in een paper of scriptie betekent altijd uitsluiting van de betreffende tentamen- of scriptiegelegenheid. Bovendien kan de examencommissie nog zwaardere straffen opleggen. Zorg dus dat je altijd goed je bronnen vermeldt en niet zomaar stukken tekst of gegevens van anderen overneemt. Zie ook studentenwebsite in de A-Z lijst onder Fraude, plagiaat en bronvermelding, en OERen bachelor- en masteropleiding Pedagogische wetenschappen en Onderwijskunde, deel A, artikel Beroepsmogelijkheden Als je het niet eens bent met een beslissing van een examinator, is het verstandig om je eerst te wenden tot de Examencommissie UPvA met het verzoek om een uitspraak te doen over je eventuele klacht. Na die uitspraak kun je besluiten om binnen 4 weken beroep aan te tekenen bij de COBEX. Raadpleeg de studieadviseurs voor advies en de procedure. Onderwijs- en examenregeling (OER) Algemene en specifieke informative die geldig is voor bachelor- en mastervakken kan gevonden worden in de Onderwijs- en examenregeling (OER). De OER is gepubliceerd op de studentenwebsite in de A-Z lijst onder OER en in de UvA studiegids

10 Bijlage 1 Stage opdracht Filosoferen met Kinderen Naast de theorie die je leert in de lessen, moet je in de praktijk oefenen met het filosoferen met kinderen. Dit betekent dat je op je stageschool gaat filosoferen met kinderen (dat kan in je stageklas of je gaat op zoek naar een bovenbouwklas). De opdracht bestaat uit het voorbereiden en geven van 2 tot 4 lessen van 30min, of 3 lessen van 45 min (of een combinatie). De lessen die je kunt geven kun je vinden op Het leukste en meest leerzame is om dit met hetzelfde groepje te doen (4 lessen totaal, elke week een les). Maar je kunt zelf kijken hoe je de lessen indeelt. Elke week worden er tijdens de workshops ervaringen van verschillende studenten op dit gebied besproken. Beoordeling: Deze stageopdracht wordt niet beoordeeld met een cijfer, maar is een oefening in het filosoferen met kinderen en is een voorbereiding op de afsluitende les (workshop 5).. Voor het voldoende afronden van het vak is het uitvoeren en bespreken van de opdrachten een vereiste. Wanneer studenten een ervaring in filosoferen met kinderen verzinnen wordt dit beoordeeld als zijnde fraude (zie:fraude). 10

11 Bijlage 2 Beoordelingscriteria Filosoferen met Kinderen De toetsing van het onderdeel filosoferen met de kinderen bestaat uit vier onderdelen: 1. Verplichte aanwezigheid tijdens workshops en/of eventuele vervangende opdrachten. 2. Het uitvoeren en bespreken van de stageopdracht (vereist voor een voldoende cijfer) 3. Afsluitende opdracht 1: filosofielessen tijdens de workshop (50%) 4. Het essay. Het format van de beoordeling hiervan zal aan het begin van de workshops uitgereikt worden.(50 %) 11