De economische betekenis van waterschappen mr.drs. Peter C.G. Glas Voorzitter Unie van Waterschappen 5 september 2013 1
Gefeliciteerd! 2
opzet Waterschappen en ons land Strijd tegen het water Deltaplan na 1953 Deltaplan rivieren na 1995 Deltaprogramma 2009 Economische crisis Bestuursakkoord water 2011 Innovatie en Topsector Water En nu weer vooruit! 3
NL zonder dijken en gemalen 26% onder de zeespiegel 29% overstromingsgebied rivieren 3% buitendijks 1% Maas vallei ------------ 59% staat bloot aan overstroming 10 miljoen mensen 2/3 BNP van 607 mld 5
waterschappen 24 waterschappen in 2013 beheren o 3.500 km primaire waterkeringen o 14.500 km regionale waterkeringen o 225.000 km watergangen o 7.500 km wegen zuiveren o 2 miljard m 3 afvalwater o 350 rioolwaterzuiveringen budget 2,8 miljard, grotendeels via eigen belastingen(1,6%) 6
Delta werken 1958-1997 700 km deltadijken 12 dammen 4,5 mld
Oosterschelde kering 2,500 mld Maeslant kering 0,450 mld
Bijna overstromingen van 1995 250.000 evacuees Ooijpolder Land van Maas and Waal
Deltaplan rivieren 1995-heden > 800 km dijkverbetering 0,4 Mld Ruimte voor de rivier 2,20 Mld http://siti.feem.it/mulino/dissem/intcon/vanderm.pdf
Delta commissie o.l.v. Cees Veerman 2009 safety first 10x Deltawet Deltaregisseur Deltafonds 100 miljard in 100 jaar
2008 economische storm over de polder 13
Bestuursakkoord water Profielen Kaders en toezicht Minder plannen Taakoverheveling Waterveiligheid 50-50 Afvalwaterketen Bestuur Verkiezingen 23 mei 2011 14
Besparingen Autonome groei 2010-2020 7 9 miljard Stimuleren initiatieven tot samenwerking alle waterpartners Perspectief afvalwater keten 380 mln Totaal 750 mln 15
Kosten watersector 2009-2012 16
Netto-kosten waterschappen 17
Investeringsuitgaven waterschappen 1,4 miljard investeringsuitgaven per jaar in periode 2013-2016 naast beheer en onderhoudskosten Invloed Wet Houdbare Overheidsfinanciën? 18
Budgetten waterveiligheid HWBP2 Ruimte v/d Rivier
Vervolg budgetten waterveiligheid Maaswerken 20
waterketen In 60 regio s zijn waterketenpartners samen aan de slag 21
Ontwikkeling heffingen waterketen 100 miljoen 22
En nu vooruit! Waterschappen en innovatie Topsector water Green deals overheid Aanbestedingsbeleid Marktpartijen 23
Innovatie bij de waterschappen Motivatie: Duurzaam en goedkoper Wat is het? Van optimaliseren tot changing the game Nieuwe technieken Andere manieren van werken Aanpak innovatie verschilt per waterschap 24
Innovatie is méér dan techniek 25
Rol van de Unie Unie neemt deel in STOWA, Rioned Overleg Topsector Water o Kernteam Deltatechnologie o Kernteam Watertechnologie Innovatieberaad IenM Kennis Platform Water Raad voor Deltaonderzoek Nutriëntenplatform Bestuursakkoord Water nhwbp 26
Deelname waterschappen in Topsector Water Eco-engineering Waterveiligheid en slimme dijken Leefbare delta Water for All More Crop per Drop Water & Energie Water & ICT Digitale delta 28
Innovaties watersysteem Waterpeilbeheer Waterbodem Beekherstel Verzilting Monitoring Natuurontwikkeling Stedelijk waterbeheer Waterberging 29
Innovaties waterkeringen Slimme dijken, calamiteitenorganisatie Bouwen met natuur Digitale delta ProeftuinNL 30
Innovaties waterketen Energiefabriek o Methaan o Electriciteit o Warmte o Zon, wind Grondstoffenfabriek o Schoon water o Fosfaat o cellulose o.. 31
Green deals 3-10-2011 RWZI Nieuwegein 33
Waterschap als innovatieve organisatie Sociale innovatie Gebiedsprocessen Partnerschap Ondernemerschap (?) Aanbesteden EMVI, DBFMO, PPS 34
Innovatie in aanbesteden Stichting Aanbestedingsinstituut Bouw & Infra Resultaten aanbestedingsanalyse 2011 35
36
37
De verschillen in kwaliteit van de aankondigingen ten opzichte van 2010 is niet groot. Het lijkt windstil in de aanbestedingspraktijk. Toch is er één groep die op-vallend veel vooruitgang heeft geboekt. Kondigen de waterschappen een wind of change aan? 38
Inkoop- en aanbestedingsbeleid www.uvw.nl In de ledenvergadering van 28 juni jl. is het uniform inkoop- en aanbestedingsbeleid vastgesteld: Met het uniforme beleid kunnen de waterschappen op een goede en verantwoorde wijze inkopen en aanbesteden. Verder komt het de doelmatigheid, rechtmatigheid en integriteit van de inkoop- en aanbestedingspraktijk ten goede. Het leidt naast besparingen tot een betere kwaliteit van opdrachten en mogelijkheden voor innovatief aanbesteden c.q. innovatie. Daarnaast marktstudie met Bouwend Nederland om verder te komen met innovatieve aanbestedingen / contractvormen 39
Stellingen Publieke investeringen in R&D moet bij waterschappen, Deltaprogramma en HWBP minimaal 1% bedragen. Kennis komt alleen naar de praktijk via de markt. Van het volume aanbestedingen moet >50% innovatief worden aanbesteed. Daarvoor moet ruimte in wet- en regelgeving geboden worden en ruimte voor slimme innovatieve terms of reference Werken aan uniformering in inkoop- en aanbestedingsvoorwaarden is nodig, maar werken aan de cultuur in de bouwkeet en de directiekeet is nog veel harder nodig 40
41