Monitor werklandschappen

Vergelijkbare documenten
Monitor werklandschappen

Kantoren in cijfers 2016

Kantoren in cijfers 2017

Werkgelegenheid in Leiden

Kantorenmonitor Holland Rijnland

0 5m. Berekening Verhuurbare Vloer Oppervlakte(VVO) Oppervlakten conform NEN 2580 in m2 LEGENDA

Bijlagen bedrijventerreinen Holland Rijnland

Tabellenboek Economische foto Leiden. gemeente Leiden Definitief

Economie. Hoofdstuk Inleiding

Inleiding. Kantorenvoorraad in Holland Rijnland. Belangrijkste ontwikkelingen. Colofon

NOTITIE GRONDPRIJZEN GILZE EN RIJEN Notitie Grondprijzen Gemeente Gilze en Rijen

Inleiding. Kantorenvoorraad in Holland Rijnland. Belangrijkste ontwikkelingen. Colofon

Inleiding. Belangrijkste ontwikkelingen. Colofon. Kantorenvoorraad in Holland Rijnland. Kantorenmonitor Holland Rijnland Feitenblad 2019

NOTITIE GRONDPRIJZEN GILZE EN RIJEN 2015

NOTITIE GRONDPRIJZEN GILZE EN RIJEN 2016

Monitor Bedrijvenaanbod Amerstreek Aanbod bedrijfs-, kantooren winkelruimte

Voortgangsrapportage Werklocaties

NOTITIE GRONDPRIJZEN BAARLE-NASSAU Notitie Grondprijzen Gemeente Baarle-Nassau

DPL-BT project duurzame kwaliteit bedrijventerrein Goudse Poort, Gouda

Ruimtelijke onderbouwing bij projectbesluit ten behoeve van Sport & Science, Hoeflingweg 20 te Lochem

downloadbaar document, behorende bij bijlage I

MEOB. Inleiding. Factsheet. MEOB in beeld

Beleidskader Van bedrijventerreinen naar werklandschappen Leidse regio

Monitor Bedrijvenaanbod Amerstreek Aanbod bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte

Nota grondprijsbeleid gemeente Dirksland

2014 Hoofdstuk 15. Programma Binnenstad Inleiding. Staat van Leiden

Economische monitor 2012

Waar woont de Leidse werknemer?

Economische barometer maart 2012

Ontwikkelstrategie Lammenschansdriehoek, Gemeente Leiden (februari 2013) Ontwikkelstrategie

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer Aanvraagnaam Plaatsing carport Olaf Palmelaan 2. Ingediend op

Economische barometer juni 2012

Ruim meer ruimte voor ondernemers op ZKD

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer Bisschopsstraat 11 te Beilen. Uw referentiecode JB

Gemeente Oegstgeest. Onderbouwing Ladder voor duurzame verstedelijking Oude Vaartweg. 11 maart 2015

Werklocaties. Nota Kantoren Rotterdam samengevat. 19 juni 2019

Utrecht De Wetering (ID)

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer Uw referentiecode Ingediend op

Grondprijzenbrief 2018

Duo Vastgoed & Beheer Diezestraat 10/ JP Amsterdam Walaardt Sacrestraat 405, Schiphol-Oost

Bedrijfshal met kantoorruimte

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer Uw referentiecode # 430. Ingediend op Gefaseerd Ja, fase 1

Nota Grondprijzen 2014 (vastgesteld door burgemeester en wethouders op 20 maart 2014)

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer bouwvergunning Princenhoeve nieuw. Ingediend op

DUO Beheer Nijverheidsweg 48R 2070 AM Santpoort Naritaweg 223

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer Ingediend op Gefaseerd. Blokkerende onderdelen weglaten

TE KOOP. Damzigt K.K PS De Meern. Rien Treur Makelaardij BV. Breeveld BB Woerden

KLEINSCHALIGE BEDRIJFSRUIMTEN IN MIDDELGROTE STEDEN 24 MEI 2017

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer Ingediend op Gefaseerd. Blokkerende onderdelen weglaten

Stadshavens Rotterdam

Koop bedrijfspand op Bouwweg 19 te Lelystad kosten koper

Bouwen. Overig bouwwerk bouwen. Formulierversie Wat is er op het bouwwerk van toepassing?

Voorraad woningen en niet-woningen, gebruiksfuncties, 2012

Zeilweg 13 B. Zeilweg 13 B, Gebied 33 Lelystad. Huurprijs: ,- per jaar, exclusief BTW

Resultaten werkgelegenheidsonderzoek. Provinciaal Arbeidsplaatsen Register (PAR)

Aanbod bedrijventerreinen

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer Ingediend op Gefaseerd. Blokkerende onderdelen weglaten

Werklandschap Meerpaal. Sport en werk centraal in Nederland. Bedrijfsvestiging in de gemeente Houten

NEN 2580 MEETRAPPORT A

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer Uw referentiecode Ingediend op

Vrijstaand bedrijfspand op markante locatie op bedrijventerrein

Bouwbesluitgegevens ALGEMENE RUIMTE

VOOR WIE ONTWIKKELEN WE NOG BEDRIJVENTERREINEN?

Ampèreweg 3-5 Woerden

Factsheet bedrijventerrein Spaanse Polder, Gemeente Rotterdam/Schiedam

: Parkeren Inter Chalet Horst. Memo. Datum : 19 oktober 2012 / 9 april 2013 Opdrachtgever : de heer Clabbers. Opgesteld door : Arjan ter Haar i.a.a.

Voorraad woningen en niet-woningen, mutaties en gebruiksfuncties, 2014

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer aanvraag aanbouw overkapping. Ingediend op

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer Ingediend op

Factsheet bedrijventerrein Stormpolder, Gemeente Krimpen aan de IJssel

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer Ingediend op Gefaseerd. Gerelateerde aanvraag/melding:

De Molenzoom. Kantoorlocaties in centrum van Houten. Kantoorvestiging in de gemeente Houten

WERKGELEGENHEID REGIO WATERLAND 2012

Brochure. Astronaut MJ Amersfoort. De vermelde informatie is van algemene aard. Aan deze informatie kunnen geen rechten worden ontleend

Economische monitor. Voorne PutteN 5 GEMEENTEN. 7 e editie. Opzet en inhoud

Overig bouwwerk bouwen. Waar gaat u bouwen? 6 Seizoensgebonden en tijdelijke bouwwerken

Te koop. Voorschoterweg 17

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer woning 310 Hof van Halenweg Hooghalen. Ingediend op

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer Aanvraagnaam Aanbouw Churchillstraat 26. Ingediend op

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer Ingediend op Gefaseerd. Blokkerende onderdelen weglaten

nieuwsbrief Waarom deze

Trendrapportage Monitor Werkgebieden Regio Gooi en Vechtstreek

Woningmarktrapport 3e kwartaal Gemeente 's-gravenhage

RUIMTELIJKE ONDERBOUWING DE BOELELAAN

De markt voor bedrijventerreinen

Huur op Scherpdee 3 te Roosendaal <![CDATA[Huurprijs per jaar]]>

Ruimtelijke dichtheden. Ruimtelijke Dichtheden in Nederland. Invloed dichtheid. Dichtheid. Waarom dichtheid? Waarom FSI? Aanleiding Aanpak Resultaten

Achtergrondrapportage

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer Uw referentiecode Ingediend op

Nieuwbouw technisch opleidingscentrum

Meetrapport NEN 2580 Opdrachtgever Valad Objectnaam Wijchenseweg 111 Adres Wijchenseweg 111 Postcode 6538 SW Plaats Nijmegen Datum opname

Huur bedrijfspand op Haparandaweg 57 te Amsterdam per jaar

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer Uw referentiecode Ingediend op

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer Nieuwbouw kerkgebouw HHG Stellendam aan de. Uw referentiecode 1484

Vaststellen Gebouwcapaciteit NEN 2580

Kwaliteitsimpuls kantoren

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer Aanpassen nieuwbouw Fokkerpark DC11-12.

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer Verbouw en uitbreiding kleedkamers AZSV. Uw referentiecode RB 256

Woningmonitor Purmerend

Aanvraaggegevens. Publiceerbare aanvraag/melding. Aanvraagnummer Zonnepanelen park Maxima-centrale. Ingediend op

Transcriptie:

Leiden 2016 Monitor werklandschappen 1 BELEIDSONDERZOEK 071-516 5123 I info@leidenincijfers.nl I www.leidenincijfers.nl

Inleiding In december 2013 is het Beleidskader Van bedrijventerreinen naar werklandschappen Leidse regio vastgesteld. De visie hierin is: van bedrijventerrein naar werklandschap. In deze monitor bekijken we voor de Leidse werklandschappen waar we nu staan. Het betreft: De Hallen De Waard Lammenschansweg Merenwijk Roomburg Rooseveltstraat Trekvliet Tussen Rijn & Rail Veilingterrein Westwal Leiden Bio Science Park Leiden Bio Science Park is getypeerd als een high-tech werklandschap en de andere terreinen als gemengd. Kerncijfers werklandschappen Voordat we de werklandschappen afzonderlijk beschrijven kijken we eerst naar de belangrijkste kenmerken van de werklandschappen. Op deze manier kunnen we algemene trends op de gemengde werklandschappen ontdekken en zien we in welke opzichten de werklandschapen van elkaar verschillen of op elkaar lijken. Een belangrijk kenmerk is de oppervlakte van de verschillende gemengde werklandschappen. Er zijn drie wat grotere terreinen (De Waard, Roomburg en Rooseveltstraat) en zes wat kleinere. Het gaat hier om de oppervlakte van het terrein, dus inclusief wegen en openbare ruimte. Het Leiden Bio Science Park is ongeveer even groot als de gemengde werklandschappen bij elkaar. Oppervlakte gemengde werklandschappen in hectare 17,4 18,3 18,9 6,0 7,6 8,8 4,3 7,0 4,8 6,1 Bron: Basiskaart gemeente Leiden 2

In onderstaande tabel staan de netto vloeroppervlakte van de gebouwen en de Floor Space Index per 2016 weergegeven (voor definities, zie pagina 3). De FSI geeft aan hoe intensief het terrein is bebouwd. Er is duidelijk te zien dat het Veilingterrein en de Rooseveltstraat het meest intensief bebouwd zijn. Op De Hallen wordt de ruimte het minst intensief gebruikt. Dit is overigens geen waardeoordeel: er kan bijvoorbeeld voor gekozen zijn om bepaalde delen van het werklandschap groen te houden. Werklandschap Oppervlakte (hectare) Netto vloeroppervlak (m 2 ) Floor Space Index (FSI) De Hallen 6,0 8.097 0,14 De Waard 17,4 95.757 0,55 Lammenschans 7,6 39.620 0,52 Merenwijk 8,8 40.194 0,46 Roomburg 18,3 97.334 0,53 Rooseveltstraat 18,9 138.414 0,73 Trekvliet 4,3 26.425 0,62 Tussen Rijn en Rail 7,0 20.248 0,29 Veilingterrein 4,8 35.003 0,73 Westwal 6,1 20.311 0,34 Totaal gemengd 99,0 524.403 0,53 Leiden Bio Science Park 100,8 686.482 0,68 Totaal werklandschappen 199,8 1.207.885 0,60 Bron: Basiskaart gemeente Leiden en Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) In de werklandschappen zijn bedrijven en instellingen gevestigd waar mensen werken. In onderstaande tabel is te zien hoeveel bedrijven er gevestigd zijn per 1 januari 2016 en hoeveel mensen er op die datum werken. Van de gemengde werklandschappen zijn de meeste bedrijven gevestigd op Rooseveltstraat, terwijl de meeste arbeidsplaatsen op Roomburg te vinden zijn. De Hallen is zowel gemeten in aantal bedrijven als in aantal arbeidsplaatsen het kleinst. Per hectare werken de meeste mensen op het Veilingterrein en Roomburg. Verderop in deze monitor, waar de werklandschappen afzonderlijk worden besproken, is de ontwikkeling in de tijd van het aantal bedrijven en het aantal arbeidsplaatsen per terrein te zien en ook de verdeling van grote en kleine bedrijven. Werklandschap Aantal bedrijven 2016 Werkgelegenheid (arbeidsplaatsen) Werkgelegenheid per hectare De Hallen 12 92 15 De Waard 104 1.337 77 Lammenschans 19 580 77 Merenwijk 64 452 51 Roomburg 52 2.335 127 Rooseveltstraat 144 1.422 75 Trekvliet 27 165 39 Tussen Rijn en Rail 26 188 27 Veilingterrein 95 629 132 Westwal 29 184 30 Totaal gemengd 572 7.384 75 Leiden Bio Science Park 216 18.274 181 Totaal werklandschappen 788 25.658 128 Bron: Werkgelegenheids- en Bedrijvenregister Zuid-Holland 3

472 490 531 549 549 531 521 538 530 549 572 8.861 8.330 7.810 8.340 8.385 8.256 8.219 8.130 7.937 7.267 7.384 In de afgelopen jaren heeft het aantal bedrijven op de gemengde werklandschappen zich ontwikkeld van 538 op 1 januari 2013 tot 572 in 2016. Dat is het resultaat van 151 bedrijven die erbij kwamen en 117 die verdwenen. Andersom geredeneerd: van de bedrijven die er in 2013 waren, was 22% na drie jaar niet meer op het werklandschap gevestigd. Van de bedrijven die er in 2016 waren, had 26% zich in de afgelopen drie jaar daar gevestigd. Overigens is uit het beschikbare bronmateriaal niet af te leiden of de nieuwe bedrijven startende bedrijven waren of dat ze verhuisd zijn van een andere plek. Ook van de bedrijven die verdwenen zijn is niet na te gaan of bijvoorbeeld een faillissement of een verhuizing de oorzaak was. Werklandschap Aantal bedrijven 2013 Nieuw op werklandschap Weg van werklandschap Aantal bedrijven 2016 De Hallen 13 +1-2 12 De Waard 98 +29-23 104 Lammenschans 19 +4-4 19 Merenwijk 67 +10-13 64 Roomburg 51 +11-10 52 Rooseveltstraat 126 +39-21 144 Trekvliet 30 +4-7 27 Tussen Rijn en Rail 23 +9-6 26 Veilingterrein 81 +40-26 95 Westwal 30 +4-5 29 Totaal gemengd 538 +151-117 572 Leiden Bio Science Park 181 +77-42 216 Totaal werklandschappen 719 228-159 788 Bron: Werkgelegenheids- en Bedrijvenregister Zuid-Holland In onderstaande grafieken is te zien dat het aantal bedrijven op de gemengde werklandschappen in de afgelopen tien jaar is gestegen, maar dat het aantal arbeidsplaatsen is gedaald. Het gemiddeld aantal arbeidsplaatsen per bedrijf is gedaald van 19 in 2006 naar 13 in 2016. Overigens is het een landelijke trend dat de werkgelegenheid in de industrie (de meest voorkomende sector op de gemengde werklandschappen) afneemt. Ontwikkeling van aantal bedrijven en werkgelegenheid op gemengde werklandschappen Bron: Werkgelegenheids- en Bedrijvenregister Zuid-Holland 4

77.423 61.817 28.934 31.160 5.861 6.587 6.137 8.617 2.145 2.145 1.964 1.964 12.503 12.779 9.611 7.393 63.817 87.543 318.375 301.398 De panden op de werklandschapen hebben verschillende functies. In onderstaande grafiek is te zien hoe de oppervlaktes per functie zich in de afgelopen drie jaar hebben ontwikkeld. Samen vormen de oppervlaktes per functie het netto vloeroppervlak. De functie industrie is de meest voorkomende functie op de gemengde werklandschappen. De netto vloeroppervlakte hiervan is in de afgelopen drie jaar gedaald. Ook het aantal vierkante meters kantoor is gedaald. Het meest gestegen is de oppervlakte van panden met meer functies (bv gezondheidszorg / kantoor). Algehele verdeling naar functie op gemengde werklandschappen (m 2 ) 2013 2016 Bron: Basisadministratie Adressen en gebouwen (BAG) Definities Netto vloeroppervlak en FSI Bij netto vloeroppervlak gaat het om het verhuurbare oppervlak van een gebouw. Dus parkeerterreinen tellen niet mee, maar als een gebouw drie verdiepingen heeft, telt het bebouwde oppervlak van alle drie de verdiepingen mee in het netto vloeroppervlak. In de regel wordt gewerkt met het BVO (bruto Vloeroppervlak). Helaas hebben wij hier geen cijfers over. Als vuistregel kan als vertaalslag worden gehanteerd: 1 m 2 BVO = 0,8 m 2 NVO. De Floor Space Index geeft de verhouding aan tussen de totale oppervlakte van een terrein en het netto vloeroppervlak van alle vloeren van de gebouwen. Stel, er is een werklandschap (gestippelde lijn) met een oppervlakte van 2 hectare. Er staan twee gebouwen. Gebouw 1 heeft een oppervlakte van 30.000 m 2 (0,3 hectare) en alleen een begane grond. Gebouw 2 heeft een oppervlakte van 20.000 m 2 (0,2 hectare) en bovenop de begane grond nog eens drie verdiepingen. Het netto vloeroppervlak is dan 30.000 + 4 x 20.000 = 110.000 m 2 (=1,1 hectare). De Floor Space Index is 1,1 / 2 = 0,55. 1 2 5

De Hallen Kerncijfers De Hallen Oppervlakte terrein incl. wegen en groen NVO (netto vloeroppervlak) FSI (floor space index) = NVO / oppervlakte terrein 2013 59.847 m 2 (6,0 ha) 8.097 m 2 0,14 2016 59.847 m 2 (6,0 ha) 8.097 m 2 0,14 6

98 99 103 101 98 94 92 100 120 119 122 Gebruiksfunctie Netto vloeroppervlak 2013 Netto vloeroppervlak 2016 m 2 % m 2 % Industrie 7.408 91% 7.408 91% Kantoor - - - - Winkel 101 1% 101 1% Bijeenkomst - - - - Sport - - - - Gezondheidszorg - - - - Onderwijs - - - - Meerdere functies 492 6% 492 6% Overig 61 1% 61 1% Wonen 35 0% 35 0% Totaal 8.097 100% 8.097 100% Aantal bedrijven Aantal arbeidsplaatsen 1 arbeidsplaats 1 2-9 arbeidsplaatsen 9 10-49 arbeidsplaatsen 2 50-249 arbeidsplaatsen 0 vanaf 250 arbeidsplaatsen 0 Totaal 12 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Bron: Werkgelegenheids- en bedrijvenregister Zuid-Holland Aanbod van bedrijfsruimte in m 2 627 460 75 160 5,7% van totale NVO op dat werklandschap in 2016 2013 2014 2015 2016 Bron: Aanbodmonitor gemeente Leiden Ontwikkelingen 2013-2016 Naast woningbouwontwikkeling ten zuiden van De Hallen (op het voormalige Groenoordhallen-terrein) zijn er ten noorden van de Hallenweg geen bijzondere (her)ontwikkelingen of nieuw gevestigde bedrijven. 7

De Waard Kerncijfers De Waard Oppervlakte terrein incl. wegen en groen NVO (netto vloeroppervlak) FSI (floor space index) = NVO / oppervlakte terrein 2013 173.967m 2 (17,4 ha) 95.757 m 2 0,55 2016 173.967m 2 (17,4 ha) 95.757 m 2 0,55 8

1.255 1.140 1.166 1.453 1.517 1.534 1.493 1.481 1.476 1.399 1.337 Gebruiksfunctie Netto vloeroppervlak 2013 Netto vloeroppervlak 2016 m 2 % m 2 % Industrie 61.494 64% 60.427 63% Kantoor 16.288 17% 13.990 15% Winkel 3.933 4% 3.293 3% Bijeenkomst 2.675 3% 3.317 3% Sport 604 1% 1.642 2% Gezondheidszorg 262 0% 262 0% Onderwijs - - - - Meerdere functies 6.420 7% 9.967 10% Overig 206 0% 206 0% Wonen 3.875 4% 2.653 3% Totaal 95.757 100% 95.757 100% Aantal bedrijven Aantal arbeidsplaatsen 1 arbeidsplaats 37 2-9 arbeidsplaatsen 39 10-49 arbeidsplaatsen 23 50-249 arbeidsplaatsen 5 vanaf 250 arbeidsplaatsen 0 Totaal 104 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Bron: Werkgelegenheids- en bedrijvenregister Zuid-Holland Aanbod van bedrijfsruimte in m 2 7.820 7.305 6.360 6.106 6,4% van totale NVO op dat werklandschap in 2016 2013 2014 2015 2016 Bron: Aanbodmonitor gemeente Leiden Ontwikkelingen 2013-2016 Geen bijzondere herontwikkelingen, daarentegen wel toevoeging van diverse leisure activiteiten zoals sportscholen en een dansschool binnen de bestaande vierkante meters. Infotheek is deels verhuisd naar de Zaalbergweg (Roomburg) en is voornemens om in 2017/2018 volledig over te gaan naar die locatie. Dat heeft tot gevolg dat er op het bedrijventerrein de Waard 1.200 m 2 vloeroppervlak extra beschikbaar komt binnen de bestaande meters. 9

Lammenschans Kerncijfers Lammenschans Oppervlakte terrein incl. wegen en groen NVO (netto vloeroppervlak) FSI (floor space index) = NVO / oppervlakte terrein 2013 75.514 m 2 (7,6 ha) 46.862 m 2 0,62 2016 75.514 m 2 (7,6 ha) 39.620 m 2 0,52 10

512 549 619 606 557 534 582 580 702 700 759 Gebruiksfunctie Netto vloeroppervlak 2013 Netto vloeroppervlak 2016 m 2 % m 2 % Industrie 23.398 50% 8.345 21% Kantoor 10.707 23% 9.288 23% Winkel 2.048 4% 4.914 12% Bijeenkomst 433 1% 433 1% Sport - - 1.442 4% Gezondheidszorg - - - - Onderwijs - - - - Meerdere functies 2.555 5% 7.477 19% Overig 6.645 14% 6.645 17% Wonen 1.076 2% 1.076 3% Totaal 46.862 100% 39.620 100% Aantal bedrijven Aantal arbeidsplaatsen 1 arbeidsplaats 2 2-9 arbeidsplaatsen 6 10-49 arbeidsplaatsen 8 50-249 arbeidsplaatsen 3 vanaf 250 arbeidsplaatsen 0 Totaal 19 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Bron: Werkgelegenheids- en bedrijvenregister Zuid-Holland Aanbod van bedrijfsruimte in m 2 3.554 3.554 2.873 1.759 7,3% van totale NVO op dat werklandschap in 2016 2013 2014 2015 2016 Bron: Aanbodmonitor gemeente Leiden Ontwikkelingen 2013-2016 Het bedrijventerrein aan de Lammenschansweg is een gebied met uitdagende ontwikkelkansen. De ontwikkelstrategie Lammenschansdriehoek biedt ontwikkelkansen waarbij de bouwmogelijkheden niet exact worden gedefinieerd. In de vastgestelde Ontwikkelstrategie wordt maximale ruimte geboden om een divers stedelijk programma te realiseren. Op de voormalige Avery Dennison locatie is 10.000 m 2 gesloopt. (Avery Dennison is verhuisd naar het Oegstgeester deel van het Leiden Bio Science Park.) 11

Merenwijk Kerncijfers Merenwijk Oppervlakte terrein incl. wegen en groen NVO (netto vloeroppervlak) FSI (floor space index) = NVO / oppervlakte terrein 2013 88.314 m 2 (8,8 ha) 40.194 m 2 0,46 2016 88.314 m 2 (8,8 ha) 40.194 m 2 0,46 12

460 476 492 517 497 460 481 475 450 436 452 Gebruiksfunctie Netto vloeroppervlak 2013 Netto vloeroppervlak 2016 m 2 % m 2 % Industrie 34.043 85% 32.503 81% Kantoor 1.508 4% 1.508 4% Winkel 322 1% 322 1% Bijeenkomst 2.181 5% 2.181 5% Sport - - - - Gezondheidszorg - - - - Onderwijs - - - - Meerdere functies 1.686 4% 3.457 9% Overig 47 0% 47 0% Wonen 407 1% 176 0% Totaal 40.194 100% 40.194 100% Aantal bedrijven Aantal arbeidsplaatsen 1 arbeidsplaats 15 2-9 arbeidsplaatsen 36 10-49 arbeidsplaatsen 13 50-249 arbeidsplaatsen 0 vanaf 250 arbeidsplaatsen 0 Totaal 64 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Bron: Werkgelegenheids- en bedrijvenregister Zuid-Holland Aanbod van bedrijfsruimte in m 2 3.261 3.261 3.989 2.912 7,2% van totale NVO op dat werklandschap in 2016 2013 2014 2015 2016 Bron: Aanbodmonitor gemeente Leiden Ontwikkelingen 2013-2016 Geen bijzondere ontwikkelingen geweest. Af en toe is er een verzoek van een vastgoedeigenaar om wonen toe te staan op dit bedrijventerrein. Vanuit het beleidskader Werklandschappen hebben wij hier niet aan meegewerkt. 13

Roomburg Kerncijfers Roomburg Oppervlakte terrein incl. wegen en groen NVO (netto vloeroppervlak) FSI (floor space index) = NVO / oppervlakte terrein 2013 183.315 m 2 (18,3 ha) 96.226 m 2 0,52 2016 183.315 m 2 (18,3 ha) 97.334 m 2 0,53 14

2.358 3.085 3.086 2.843 2.817 2.846 2.796 2.685 2.653 2.361 2.335 Gebruiksfunctie Netto vloeroppervlak 2013 Netto vloeroppervlak 2016 m 2 % m 2 % Industrie 37.629 39% 37.629 39% Kantoor 19.394 20% 9.220 9% Winkel 2.445 3% 2.445 3% Bijeenkomst - - - - Sport - - - - Gezondheidszorg - - - - Onderwijs - - - - Meerdere functies 33.278 35% 44.520 46% Overig 3.244 3% 3.520 4% Wonen 236 0% - - Totaal 96.226 100% 97.334 100% Aantal bedrijven Aantal arbeidsplaatsen 1 arbeidsplaats 7 2-9 arbeidsplaatsen 21 10-49 arbeidsplaatsen 14 50-249 arbeidsplaatsen 9 vanaf 250 arbeidsplaatsen 1 Totaal 52 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Bron: Werkgelegenheids- en bedrijvenregister Zuid-Holland Aanbod van bedrijfsruimte in m 2 17.956 12.371 9.925 7.857 8,1% van totale NVO op dat werklandschap in 2016 2013 2014 2015 2016 Bron: Aanbodmonitor gemeente Leiden Ontwikkelingen 2013-2016 Geen bijzondere ontwikkelingen geweest, dan alleen de herontwikkeling / nieuwbouw van UL aan de De Heyderweg 1 en 3. Voor de De Heyderweg 13 is een bouwvergunning aangevraagd tbv sloop oude pand en daarvoor in de plaats een kantoorontwikkeling tbv Collis UL. 15

Rooseveltstraat Kerncijfers Rooseveltstraat Oppervlakte terrein incl. wegen en groen NVO (netto vloeroppervlak) FSI (floor space index) = NVO / oppervlakte terrein 2013 188.713 m 2 (18,9 ha) 138.414 m 2 0,73 2016 188.713 m 2 (18,9 ha) 138.414 m 2 0,73 16

1.362 1.413 1.459 1.474 1.505 1.476 1.473 1.372 1.282 1.422 1.846 Gebruiksfunctie Netto vloeroppervlak 2013 Netto vloeroppervlak 2016 m 2 % m 2 % Industrie 85.038 61% 84.954 61% Kantoor 18.997 14% 18.997 14% Winkel 16.523 12% 16.523 12% Bijeenkomst 572 0% 656 0% Sport 2.619 2% 2.619 2% Gezondheidszorg 1.883 1% 1.883 1% Onderwijs - - - - Meerdere functies 11.818 9% 11.818 9% Overig 730 1% 730 1% Wonen 234 0% 234 0% Totaal 138.414 100% 138.414 100% Aantal bedrijven Aantal arbeidsplaatsen 1 arbeidsplaats 46 2-9 arbeidsplaatsen 63 10-49 arbeidsplaatsen 30 50-249 arbeidsplaatsen 5 vanaf 250 arbeidsplaatsen 0 Totaal 144 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Bron: Werkgelegenheids- en bedrijvenregister Zuid-Holland Aanbod van bedrijfsruimte in m 2 17.164 17.320 11.602 10.429 7,5% van totale NVO op dat werklandschap in 2016 2013 2014 2015 2016 Bron: Aanbodmonitor gemeente Leiden Ontwikkelingen 2013-2016 De leegstand van afgelopen jaren is sterk verminderd. Op de kop van Rooseveltstraat / Voorschoterweg zijn als nieuwkomers Bouwmaat, KPN-XL en McDonald s gevestigd, verantwoordelijk voor circa 5.000 m 2 vloeroppervlak binnen de bestaande bebouwing.de gehele plint van Rooseveltstraat 49 is weer gevuld met diverse sportscholen en bedrijven als Toolstation en verfgroothandel Simonis. Bij elkaar verantwoordelijk voor circa 3.300 m 2 vloeroppervlak binnen de bestaande bebouwing. 17

Trekvliet Kerncijfers Trekvliet Oppervlakte terrein incl. wegen en groen NVO (netto vloeroppervlak) FSI (floor space index) = NVO / oppervlakte terrein 2013 42.587 m 2 (4,3 ha) 25.658 m 2 0,60 2016 42.587 m 2 (4,3 ha) 26.425 m 2 0,62 18

152 143 186 172 167 162 183 171 172 165 210 Gebruiksfunctie Netto vloeroppervlak 2013 Netto vloeroppervlak 2016 m 2 % m 2 % Industrie 18.341 71% 19.108 72% Kantoor 2.517 10% 2.517 10% Winkel 2.192 9% 2.192 8% Bijeenkomst - - - - Sport 1.720 7% 1.720 7% Gezondheidszorg - - - - Onderwijs - - - - Meerdere functies - - - - Overig 30 0% 30 0% Wonen 858 3% 858 3% Totaal 25.658 100% 26.425 100% Aantal bedrijven Aantal arbeidsplaatsen 1 arbeidsplaats 9 2-9 arbeidsplaatsen 13 10-49 arbeidsplaatsen 5 50-249 arbeidsplaatsen 0 vanaf 250 arbeidsplaatsen 0 Totaal 27 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Bron: Werkgelegenheids- en bedrijvenregister Zuid-Holland Aanbod van bedrijfsruimte in m 2 1.920 370 1.100 756 2,9% van totale NVO op dat werklandschap in 2016 2013 2014 2015 2016 Bron: Aanbodmonitor gemeente Leiden Ontwikkelingen 2013-2016 Als nieuwkomer is Auto-XL gevestigd aan de Zoeterwoudseweg 23 met wasstraat, deels binnen de bestaande bebouwing en deels nieuwbouw van circa 500 m 2 extra vloeroppervlak. 19

Tussen Rijn en Rail Kerncijfers Tussen Rijn en Rail Oppervlakte terrein incl. wegen en groen NVO (netto vloeroppervlak) FSI (floor space index) = NVO / oppervlakte terrein 2013 69.789 m 2 (7,0 ha) 20.248 m 2 0,29 2016 69.789 m 2 (7,0 ha) 20.248 m 2 0,29 20

183 178 148 172 218 188 319 312 308 365 472 Gebruiksfunctie Netto vloeroppervlak 2013 Netto vloeroppervlak 2016 m 2 % m 2 % Industrie 11.227 55% 11.227 55% Kantoor 2.522 12% 807 4% Winkel - - - - Bijeenkomst - - - - Sport - - - - Gezondheidszorg - - - - Onderwijs - - - - Meerdere functies 5.764 28% 7.892 39% Overig - - - - Wonen 735 4% 322 2% Totaal 20.248 100% 20.248 100% Aantal bedrijven Aantal arbeidsplaatsen 1 arbeidsplaats 7 2-9 arbeidsplaatsen 15 10-49 arbeidsplaatsen 3 50-249 arbeidsplaatsen 1 vanaf 250 arbeidsplaatsen 0 Totaal 26 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Bron: Werkgelegenheids- en bedrijvenregister Zuid-Holland Aanbod van bedrijfsruimte in m 2 2.485 2.738 325 535 13,5% van totale NVO op dat werklandschap in 2016 2013 2014 2015 2016 Bron: Aanbodmonitor gemeente Leiden Ontwikkelingen 2013-2016 Geen bijzondere (her)ontwikkelingen op het eerste deel van het bedrijventerrein. Daarentegen is het Werninkterrein al enige tijd een gebied waar de nodige onderzoeken worden gedaan naar herontwikkelingskansen. 21

Veilingterrein Kerncijfers Veilingterrein Oppervlakte terrein incl. wegen en groen NVO (netto vloeroppervlak) FSI (floor space index) = NVO / oppervlakte terrein 2013 47.728 m 2 (4,8 ha) 35.003 m 2 0,73 2016 47.728 m 2 (4,8 ha) 35.003 m 2 0,73 22

736 809 771 757 700 638 651 613 571 629 950 Gebruiksfunctie Netto vloeroppervlak 2013 Netto vloeroppervlak 2016 m 2 % m 2 % Industrie 25.245 72% 25.245 72% Kantoor 4.543 13% 4.543 13% Winkel 1.370 4% 1.370 4% Bijeenkomst - - - - Sport - - - - Gezondheidszorg - - - - Onderwijs 1.964 6% 1.964 6% Meerdere functies - - - - Overig 16 0% 16 0% Wonen 1.865 5% 1.865 5% Totaal 35.003 100% 35.003 100% Aantal bedrijven Aantal arbeidsplaatsen 1 arbeidsplaats 40 2-9 arbeidsplaatsen 43 10-49 arbeidsplaatsen 9 50-249 arbeidsplaatsen 3 vanaf 250 arbeidsplaatsen 0 Totaal 95 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Bron: Werkgelegenheids- en bedrijvenregister Zuid-Holland Aanbod van bedrijfsruimte in m 2 9.298 8.994 3.221 4.717 25,7% van totale NVO op dat werklandschap in 2016 2013 2014 2015 2016 Bron: Aanbodmonitor gemeente Leiden Ontwikkelingen 2013-2016 De Raad vastgoed gaat komende jaren hun bestaande kavel van circa 9.000 m 2 vloeroppervlak door sloop/nieuwbouw herontwikkelen naar woningbouw en commerciële ruimte. 23

Westwal Kerncijfers Westwal Oppervlakte terrein incl. wegen en groen NVO (netto vloeroppervlak) FSI (floor space index) = NVO / oppervlakte terrein 2013 60.620 m 2 (6,1 ha) 20.311 m 2 0,34 2016 60.620 m 2 (6,1 ha) 20.311 m 2 0,34 24

166 189 190 186 192 194 206 206 195 198 184 Gebruiksfunctie Netto vloeroppervlak 2013 Netto vloeroppervlak 2016 m 2 % m 2 % Industrie 14.552 72% 14.552 72% Kantoor 947 5% 947 5% Winkel - - - - Bijeenkomst - - - - Sport 1.194 6% 1.194 6% Gezondheidszorg - - - - Onderwijs - - - - Meerdere functies 1.804 9% 1.920 9% Overig 1.524 8% 1.524 8% Wonen 290 1% 174 1% Totaal 20.311 100% 20.311 100% Aantal bedrijven Aantal arbeidsplaatsen 1 arbeidsplaats 7 2-9 arbeidsplaatsen 17 10-49 arbeidsplaatsen 5 50-249 arbeidsplaatsen 0 vanaf 250 arbeidsplaatsen 0 Totaal 29 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Bron: Werkgelegenheids- en bedrijvenregister Zuid-Holland Aanbod van bedrijfsruimte in m 2 475 475 45 250 1,2% van totale NVO op dat werklandschap in 2016 2013 2014 2015 2016 Bron: Aanbodmonitor gemeente Leiden Ontwikkelingen 2013-2016 Geen bijzondere (her)ontwikkelingen geweest. 25

Bio Science Park Kerncijfers Bio Science Park Oppervlakte terrein incl. wegen en groen NVO (netto vloeroppervlak) FSI (floor space index) = NVO / oppervlakte terrein 2013 1.008.271 m 2 (100,8 ha) 672.987 m 2 0,67 2016 1.008.271 m 2 (100,8 ha) 686.482 m 2 0,68 26

13.007 13.684 14.123 14.878 15.464 15.542 15.812 16.601 17.328 18.008 18.274 Gebruiksfunctie Netto vloeroppervlak 2013 Netto vloeroppervlak 2016 m 2 % m 2 % Industrie 11.596 2% 11.596 2% Kantoor 165.943 25% 179.540 26% Winkel 821 0% 821 0% Bijeenkomst 41.358 6% 6.483 1% Sport 5.720 1% 5.720 1% Gezondheidszorg 111.386 17% 111.386 16% Onderwijs 124.336 18% 147.836 22% Meerdere functies 89.698 13% 98.501 14% Overig 88.534 13% 88.749 13% Wonen 32.695 5% 35.850 5% Totaal 672.987 100% 686.482 100% Aantal bedrijven Aantal arbeidsplaatsen 1 arbeidsplaats 49 2-9 arbeidsplaatsen 76 10-49 arbeidsplaatsen 57 50-249 arbeidsplaatsen 19 vanaf 250 arbeidsplaatsen 15 Totaal 216 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Bron: Werkgelegenheids- en bedrijvenregister Zuid-Holland Aanbod van bedrijfsruimte in m 2 13.081 8.048 7.609 0,005% van totale NVO op dat werklandschap in 2016 3.343 2013 2014 2015 2016 Bron: Aanbodmonitor gemeente Leiden Ontwikkelingen 2013-2016 Grotere bedrijven die er in deze periode bij zijn gekomen zijn: Sylviusweg 62 (Astellas) Sylviusweg 70 (Biotech Training Facility) Zernikedreef 8 (CHDR) Zernikedreef 16 (Beagle). 27

In 2016 is het grootste deel van Naturalis buiten gebruik gesteld, vandaar de daling in de functie bijeenkomst. Een groot pand met de functie onderwijs dat gereed is gekomen is dat aan de Wassenaarseweg 76. NB: in het Masterplan Bio Science Park staan hogere FSI s genoemd dan in deze monitor. Dit komt vanwege: In het Masterplan wordt de FSI berekend over m 2 BVO. In deze monitor over m 2 NVO. Het Masterplan gaat voor het terreinoppervlak uit van alleen de (netto) kaveloppervlakten. Deze monitor gaat uit van het (bruto) gehele terrein, dus inclusief openbare gebieden als wegen, groen en water. In het Masterplan staan de FSI s weergegeven van de uiteindelijke situatie. In deze monitor wordt de huidige situatie gemonitord. 28