Do s and Don ts bij de acute opvang van een prematuur Odile Frauenfelder MA-ANP Verpleegkundig Specialist Neonatologie
Wat kunt u verwachten Verschillen tussen term en preterm Consequenties voor de opvang vlgs ABC Problemen bij de acute opvang Oxidatieve schade Wat na de opvang?
Het verschil
Ook volgens:
Opvang van de prematuur, eerste fase Voorkomen van warmteverlies Indien < 28 wkn of geschat gewicht <1000 gram opvang in doorzichtige plastic zak, baby kan nat in de zak gestopt worden direct postpartum. Mutsje op. Liefst gecombineerd met warmtebron (moeder) Indien navelstreng nog klopt niet afnavelen. Evt kind iets lager dan de moeder houden, Tx.
Vervolg > 28 wkn of groter > 1000 gram droog baby snel af, verwijder natte doeken; geef muts+warme doeken indien aanwezig. Liever geen plastic zak ivm cave hyperthermie. Geen silverswatler Indien het kind spontane ademhaling heeft en goede hartactie kan de prematuur tegen moeder aan liggen evt met plasticzak over hem/haar heen. Temperatuur ambulance ophogen
De A bij de prematuur Luchtweg vrijmaken leg baby in rug( of zijligging) met hoofd in neutrale positie Bij prematuren < 32 weken met spontane ademhaling geef CPAP 5 cm H2O met het juiste masker of NPT met lucht indien mogelijk Uitzuigen verwijder slijm uit neus+mond van baby met gaasje en alleen indien nodig dmv uitzuigen slijmzuiger
De B bij de prematuur Indien acties uit eerste fase niet resulteren tot hartactie >100/min en ademhaling blijft achterwege en kleur herstelt niet BEADEMEN! 5 keer beademen met insuflatiedruk van +/- 25 cm H2O en inflatietijd van 2-3 sec; expiratietijd moet ca. 1 sec. zijn; daarna 40-60/min beademen beadem met 21% zuurstof via masker+ballon na 30 sec. adequate beademing met 21% O2 dient men spontane ademhaling en hartfrequentie te herevalueren. Indien geen verbetering : verhoog indien aanwezig de zuurstof in stappen van 21 tot maximaal 100%
Problemen met beademen bij prematuren Neutrale positie lastig te positioneren Passend kapje lastig te positioneren; cave oogbolcompressie Moeilijk air entry te verkrijgen Oplossingen Indien aanwezig tweede persoon laten assisteren Indien aanwezig kleine (soepele) tube gebruiken als NPT en noninvasief beademen. Cave luchtretenties Bij prematuren > 1000 gram evt gebruik larynxmasker Slechts in uiterste geval intubatie
100 % versus 21% zuurstof: Dier studies: Toegenomen neurologische en hersenschade Induceert inflammatie in de long,hart en hersenen Toename pulmonale weerstand en reactiviteit Toename oxidatieve stress
100% VERSUS 21% ZUURSTOF Humane studies: Toegenomen neonatale mortaliteit( 30-40%, ook in ontwikkelde landen Toegenomen oxidatieve stress ten minste 4 weken na geboorte Toegenomen myocard en nierschade Vertraagt herstel (significante lagere apgarscore op 5 min. en hartslag, verlengde tijd tot aan de eerste huil en ademhaling) Toegenomen tijd nodig voor resuscitatie en zuurstofbehoefte Is geassocieerd met een hoger risico op leukemie (in childhood) en kanker
Oxidative Stress at Birth - Term infants Sophia Children s Hospital Room Air N = 762 100% O 2 N = 740 p-value Mortality 44 (5.8%) 70 (9.5%) 0.008 Apgar after 5 min* 6.6 (1.9) 6.4 (1.9) 0.048 HR after 90 sec* 116 (24) 111 (25) < 0.001 Time to first breath (min)* 1.8 (3.2) 2.3 (3.7) 0.001 * Presented as mean (SD) Adapted from Saugstad et al 2005
De C bij de prematuur Indien ondanks adequate beademing met 100% O2, geen hartfrequentie > 60/min en geen tekenen van leven hartmassage 120/ minuut 3 thoraxcompressies: 1 beademing (90 events / minuut) Intra veneus toegang nodig? denk aan de navel! Liever geen botnaald! Cave fracturen
APGAR APGAR SCORE 0 1 2 Hartactie 0 <100 >100 Ademhaling afwezig gaspen regulair Tonus slap verminderd normaal Prikkelbaarheid geen grimas hoest/huil Kleur bleek/grauw acrocyanose roze
Inschatting gewicht 24-25 weken 650-800 gram 26 weken 1000 gram 28 weken 1200 gram 32 weken 1800 gram 36 weken 2600 gram Term 3500 gram
Gestabiliseerd en dan de volgende vragen Waar bevindt u zich? Hoe ver is het dichtsbijzijnde ziekenhuis met adequate kinderopvang Overleg met dichtsbijzijnde NICU en DD neonatoloog over te volgen strategie Helicopter niet altijd de beste manier van vervoeren Bij stabiele ABC overwegen prematuur met de moeder te vervoeren Politie begeleiding Geleidend vervoer
Tips Draag zorg voor een klein noodsetje, muts, plasticzak, passende maskertjes, navellijn evt kleine tubes Check mogelijkheden voor verwarming De neonatoloog in het Sophia is altijd 24 uur per dag te bereiken, maak gebruik van deze overleg mogelijkheid, tel (0031)0633342025
Newborn Life support course info@erc.edu/ www.erc.edu
Vragen o.frauenfelder@erasmusmc.nl