Budgethouderschap en intern verzelfstandigde agentschappen Studiedag 8 maart 2007 Mechelen
Inhoud Verzelfstandiging in het gemeentedecreet Budgethouderschap IVA s 2
Inhoud Verzelfstandiging in het gemeentedecreet Budgethouderschap IVA s 3
Verzelfstandiging in het gemeentedecreet Doel gemeentedecreet: gemeenten een keuzemenu aanbieden Twee soorten verzelfstandiging: Intern: geen rechtspersoonlijkheid: Budgethouderschap Intern verzelfstandigd agentschap (IVA) Extern: wel rechtspersoonlijkheid: Autonoom gemeentebedrijf Marc Bauwens Privaatrechtelijk EVA Steven van Garsse 4
Inhoud Verzelfstandiging in het gemeentedecreet Budgethouderschap IVA s 5
Wat? (1) Gemeentedecreet: Budgethouderschap Art. 158: Het budgethouderschap is de toegekende bevoegdheid tot beheer van een budget dat taakstellend is in die zin dat het een norm inhoudt waarvan de budgethouder de realisatie nastreeft. Art. 160, 1: De budgethouder gaat de verbintenissen aan overeenkomstig het hem toevertrouwde budget. Hij voert, in voorkomend geval binnen de perken van de delegatie, de procedures voor opdrachten van aanneming van werken, leveringen of diensten en wijst de opdracht toe en keurt de te betalen bedragen goed overeenkomstig het aan hem toevertrouwde budget. Art. 160, 3: De budgethouder is verantwoordelijk voor de facturatie van de opbrengsten van het aan hem toevertrouwde budget. 6
Wat? (2) Budgethouderschap Toegekende bevoegdheid: Door het decreet (college en hoofd IVA) Door een beslissing binnen de gemeente Uitgaven én ontvangsten! Bestuur juridisch binden tegenover derden Budget inzetten voor halen van een norm, van doelstellingen (dus meer dan zelf bestelbons tekenen!) 7
Budgethouderschap Wie? (1) Gemeentedecreet: College van burgemeester en schepenen: Alleen dagelijks bestuur (definitie: gemeenteraad) Rapportering: één maal per semester aan gemeenteraad Hoofd van een IVA Rapportering: geregeld in beheersovereenkomst 8
Budgethouderschap Wie? (2) College kan budgethouderschap delegeren (1): Aan gemeentesecretaris: Alleen dagelijks bestuur Rapportering: één maal per kwartaal aan college Geen einddatum Aan personeelsleden van de gemeente: Ook voor niet-dagelijks bestuur Na advies van de gemeentesecretaris Voorwaarden bepaald door gemeenteraad Rekening houden met organogram Rapportering: één maal per kwartaal aan college Vervalt 6 maand na installatie gemeenteraad 9
Budgethouderschap Wie? (3) College kan budgethouderschap delegeren (2): Aan een wijkcomité en burgerinitiatief: Ook voor niet-dagelijks bestuur Voorwaarden bepaald door gemeenteraad (o.a.: wanneer is wijkcomité of burgerinitiatief voldoende gedragen?) College stelt personeelslid als contactpersoon aan Rapportering: niets bepaald (vergeten?) Vervalt 6 maand na installatie gemeenteraad 10
Wie? (4) Budgethouderschap Secretaris kan budgethouderschap delegeren: Aan andere personeelsleden: Alleen dagelijks bestuur Rekening houden met organogram Rapportering:» één maal per kwartaal aan secretaris» secretaris één maal per kwartaal aan college Geen einddatum 11
Wie? (5) Budgethouderschap Hoofd IVA kan budgethouderschap delegeren: Aan andere personeelsleden: Binnen perken bepaald in beheersovereenkomst Rapportering: niets bepaald (dus: beheersovereenkomst) Geen einddatum 12
Wie? (6) Budgethouderschap Kan personeelslid gedelegeerd budgethouderschap weigeren? Secretaris: neen Personeelslid na delegatie door college of secretaris: ja, indien niet opgenomen in functieomschrijving Personeelslid na delegatie door hoofd IVA: neen 13
Budgethouderschap Verantwoordelijkheid budgethouder? Algemeen: persoonlijke verantwoordelijkheid voor aangaan van verbintenissen zonder budget Secretaris: verantwoordelijk voor de uitvoering van zijn budgethouderschap Andere personeelsleden: persoonlijk verantwoordelijk voor de uitvoering van hun budgethouderschap. Andere budgethouders: niets bepaald Positieve of negatieve invloed op verloning? 14
Budgethouderschap Wanneer? Budgethouderschap van kracht sinds 1.1.2007 Overgangsperiode tot 30.9.2007: Oude bevoegdheidsverdeling GR-CBS (art. 234-236 NGW) wordt nog even doorgetrokken. Belangrijk: definitie dagelijks bestuur (GR): Bepaalt waarvoor college budgethouder is Bepaalt wat college kan delegeren naar secretaris GR moet voorwaarden bepalen van delegatie door college naar andere personeelsleden Vergeet functieomschrijvingen niet! 15
Budgethouderschap Ervaring Vlaamse OCMW s (1): Bij start nieuwe OCMW-beleidsinstrumenten: 25% van OCMW s: alleen raad = budgethouder 30% van OCMW s: naast raad één budgethouder Nadien weinig stijging in aantal budgethouders Redenen om (nog) niet in te voeren: Hangt samen met reorganisatie Eerst ervaring opdoen met beperkte invulling Zien meerwaarde niet in Wantrouwen van politiek in administratie Omvang van het bestuur maakt het niet nodig 16
Budgethouderschap Ervaring Vlaamse OCMW s (2): Ervaringen met budgethouderschap: Goed voor snelheid en efficiëntie Betrokkenheid en responsabilisering personeel (cf. met doelstellingen organisatie) vergroot Groeiend financieel besef Nauwelijks negatieve ervaringen 17
Inhoud Verzelfstandiging in het gemeentedecreet Budgethouderschap IVA s 18
Wat? IVA s ( ) diensten zonder eigen rechtspersoonlijkheid die door de gemeente belast zijn met welbepaalde beleidsuitvoerende taken van gemeentelijk belang en die beschikken over operationele autonomie ( ). Ze worden beheerd buiten de algemene diensten van de gemeenten ( ) (art. 221) Huidige gemeentebedrijven of regieën komen in de buurt, maar geen automatische opvolging. 19
IVA s Oprichting Door gemeenteraad, maar delegeerbaar (GD: niet niet-delegeerbaar) of niet (memorie)? Oprichtingsbesluit bevat verplicht: Opsomming beleidsuitvoerende taken Beschrijving operationele autonomie hoofd IVA: Qua organisatiestructuur Qua processen Qua personeelsbeleid Qua aanwending middelen en sluiten van contracten Qua interne controle Qua specifieke delegaties 20
IVA s Beheersovereenkomst: Tussen CBS en hoofd IVA Eindigt 6 maand na vernieuwing GR Jaarlijkse evaluatie door GR Verplicht opsturen naar Vlaamse regering (geen goedkeuringstoezicht) Regelt ten minste: Concretisering vervulling toegewezen opdrachten Toekenning van middelen door gemeente Voorwaarden verwerving eigen financiering Informatieverstrekking aan CBS 21
Hoofd IVA: IVA s Belast met algemene leiding, werking en vertegenwoordiging Kan delegeren en subdelegeren Oprichtingsbesluit bepaalt operationele autonomie Sluit beheersovereenkomst met CBS af Budgethouder voor het IVA (delegeerbaar) Hoofd van het personeel van het IVA en bevoegd voor dagelijks personeelsbeheer IVA 22
Interne werking: IVA s Voor planning en financieel beheer gelden zelfde regels als voor gemeente zelf Budget en jaarrekening worden geconsolideerd (allicht bedoeld: met die van de gemeente) Vraag: wat met artikels over meerjarenplanning: Apart voor IVA of niet? Geconsolideerd of niet? 23
IVA s Ervaringen? Artikels interne verzelfstandiging sinds 1.1.2007 van kracht Nog geen weet van oprichtende gemeenten 24